Katalog

Cumhuriyet İmtiyaz Salıibi: Berin Nadi \ a> IIIIIU\HII \ı Hıısuıı: *ı cnı (nın ll.ıbeı A|ansı, Masın vc >ayınulık A I uıkı>ulgl( ,ııl W 41 < ,ı£.ılnglu U114 Nlanhul I'K .M(> Sırk 144 Genel Yayın Yonetmenr Ibrahim tstıhharat Cengiz Yıldırım 0 hkonomr ö/lcm Handan Şcnkökcn 0 Spor Yıldız # Yazuşlen Mudunı Salinı Yiizak 0 Kiillıır Yücclman 0 Makalcler Sami Alpaslan # Suıumlu Mudur Abdülkadir Fikret llkiz • Haber Merkcvı Karaureıı 0 Duzoltmc Abdullah Yazıcı 0 RılgıBclgc Edibe Buğra 0 Yuıl Haherlerı Mehmel Miidürü llakan Kara Faraç 0 Avrııpa Teııısılcısı Güra) Öz lcl I Jks Yayın Kunılu llhan Sclçuk (Hj^kuıı), Orhan Erinç, Hlkmi'l (, ctinkaya, Şükran Soner, Ibrahim Yıldı/, Orhan Bursalı, Muslafıı Balba>, Hakan Kara. Ankara Temsilcısi Musrafa Balbny Atalıirk Bulvarı No: 125, Kal 4, BakanlıklarArıkara lcl 4l95O2O(7hat). Taks 4I9M127 0 l/.mır Icmsılcısı Serdar Kı/ık, II /.ıya Blv 1352 S 2/3 lcl 4411220, I'aks 441') 1170 Atlana Icmsılcısı Çetin Yigenoğlu, Inuıııı C'd ll l >S No 1 Kat.l.Tel 363 12 II.Faks 363 12 15 Muessese Mudürir Erol Erkut 0 Kıuırclıııatör Ahıııtl Korulsan 0 Mulı.ısrbı Biilont Y e n c r 0 lci.ııc Hüscyin Gürer 0 Sati!, Fa/ilet Kuza MKDVA C: • Yoneıım Kurıı H.ıik.nıı (ıcnel Muduı (.iılhı h n l ı ı n ı n # Koordıınıtoı Kel lytnııın • < ıcncl MuUıırV .ırılımn' SCMJ» (, «hmı lcl SI4 07 51 .I ].ı www.cunihuriyct.com tr 9TEMMUZ2001 Imsak:3.33 (îüneş: 5.33 Öğle: 13.16 Ikindi: 17.14 Akşam: 20.47 Yatsı: 22.36 Hava trafîği kadınlara emanet En çok 'Babasımn Kızı' sattı • ANKARA(AA)üazeteci Yazar Cüneyt Arcayüıek'in kaleme aldığı 'Babasının Kızı', haftanın en çok satan kitabı oldu. 9. Cumhurbaşkanı Sülcyman Demirel'in başdanışmanlığını üstlendiğı 3 yıllık sürcci 'Büyüklerc MasallarKüçüklere Gerçckler' adı allında toplayan Arcayürek, bıı dizınin 6. kitabı 'Babasının Kızı'nı Bilgi Yayınevi'nden çıkardı. Bilgi Yayınevi'ndcn alınan bilgiye göre, haftanın en çok satış yapan 2. kitabı ise Ahnıet Altan'ın Msyan Günlerindc Aşk' adlı kitabı oldu. Uçaklann kalkış ve inişlerini yöneten kontrolörler zorlu bir eğitimden geçtikten sonra 5 yıl da meslekte pişiyoı • Atatürk Havalimanı'ndaki Hava Trafik Kontrol Merkezi'nde çalışan memurların çoğu kadın. Kontrolörler kendilcrini 'amatör rııhlu profesyoneller1 olarak tarumlıyor. Meslekleri artık yaşam biçimi haline gelmiş. En çok yakındıkları ise 'uçakların alanda bekletildiği, güvenliğin sağlanmadığf yönündeki haberler. ÖZLEM GÜVEİV1Lİ Yüzlerce ııçağın kalkışınıiııişini ve ulaşımını sağlayan, uçuş planları hazırlayan, programların akışını sağlayan hava trafik kontrolörleri, kendilerını "amatör ruhlu profesyoneller" olarak tanımlıyorlar. Yaptıkları işi bırçeşıt hastalığa benzelen kontrolörler, "Heyecana alıştıktan sonra bu işi bırakamıyorsunuz. IVlikrofonu elinize alıp kazasız, hatasız bir gün geçirip nöbcti bitinnenin verdigi zevki hiçbir şeyden alanıaz hale geliyorsunuz" dıyoı lar. Atatürk Havalınıanı'ndaki Hava Trafik Kontrol Merkezi'nde çalışan hava trafik kontrolörleri devlet memuru statüsündeler. Çoğunluğu kadın olan kontrolörler, her yıl teori ve uygulama sınavına gırmek, ayrıntılı bir sağlık raporu almak zorundalar. Hava trafik kontrolörliiğünde dışarıdan atama yapılmıyor, başmüdürün de kontrolörlükten gelmesi gerekiyor. Mesleğin akademik eğitimi, sadece Anadolu Üniversitesi Sivıl Havacılık Yüksekokulu'nda verıliyor. 5 yıllık yü'ksekokuldan mezun olanların memurluk sınavına gırmek zorunda olmaları, pek çok kişıyı başka alanlara yöneltiyor. f lava trafik kontrolörlerinin önemlı bir kısmını "alayhlar" oluşturuyor. 4 yıllık, lngilizce eğitinı veren bir ünıversıteden mezun olanlara, rnerkezde 1 yıllık bir kurs veriliyor. Bir hava kontrolörünün tek başına karar verme aşamasına gelmesi ıçın en az 5 yıl çalışması gerekiyor. Bu meslekte çok zor insan yetıştığıni vurgulayan kontrolörler, yüksekokuldan mezun olanlara memurluk sınavına girmeden doğrudan geçiş hakkı verilmesını istıyorlar. Kontrolörlerin en çok yakındıgı sorunların başında "ucaklann alanda bekletildiği, güvenliğin sağlanmadığT yönündeki haberler geliyor. Kontrolörler, "Havaçok hassastır. Çıkan haberler yolculan tcdirgin ediyor ve Türk hava sahasıııııı iınajını zedeliyor. Pistin elverişsizliği bazen beklemelere neden oluyor" dıyorlar. • Merkezi Brüksel'deki Eurocontrol'den gelen planlara göre hareket ettiklerini anlatan kontrolörler, uçuş sırasındaki saat kaymalarının, kapasitenin üzerinde uçak gelmesinin sorunlara neden olduğunu belirtıyorlar. Kontrolörler, memur maaşı aldıklarını " Mikrofonu elinize alıp kazası/, hatasız bir gün geçirip nöbcti hifiınıcııin verdiği /cvki hiçbir şeyden alama/ hale geliyorsunu/. ancak memur gıbı "hugüngityarıngerdiyemediklerinı, gelen ııçağı indırmek zorundaolduklannı belırtiyorlar. Uçagın birnoktadan bir noktaya uçuşunu kendilennın sağladığını anlatan kontrolörler, "Pilotsadcce ııçağı kııllanır. Doğnı yere güvenli olarak ulaşmasını kontrolörler sağlar" diyor. Karşılaştıkları en önemli sağlık sorıın ları arasından duyu kaybı, görme bozuk luğu ve paıuk atak geliyor. Her yıl çokay rıntılı bir sağlık kontroliinden geçmek zo runda olan kontrolörler, duyma ve görmt sorunlarının özellıkle 15 yıldan sonra or taya çıkmaya başladığını anlatıyorlar. Avusturya'da 'Aşk Geçidi' • VİYANA(AA)Avusturya'nın başkenti Vıyana'da önceki gün düzenlenen 'Aşk Geçidi' dolayısıyla sokaklar, 'Halklar arasında barış, hoşgörü ve ıızlas.ma' çatısı altında toplanan yiiz binlerce kışının 'tekno ritimlerıyle' yürüyüşüne sahne oldu. Organizatörler, Avusturya'da ikincısı düzenlencn "Aşk Geçidi'ne 300400 bın kişinin katıldığını açıkladı. Katılımcılar, 'Irkçılığa, cinsiyet aynmına ve iktidardaki aşırı sağcı ve muhafazakârlardan oluşan koalisyonun otorıterliğıne karşı' yürüdü. Geçeıı yıl düzenlenen 'Aşk Geçidi'ne yalnızca yüz bin kişi katılmıştı. Boğalann acı intikamı: 4 yaral: PAMPLONA (AA) Ispanya'nın Pamplona kentınde İnsanlann boğalann önünde kaçtığf dünyaca iinlü San l'ermın Festıvali'nin ilk giinünde 4 kişı boynuz darbeleriyle yaralandı. Sağlık görevlileri, boğalann boynuz darbeleriyle yaralananların durumu konusunda ayrıntılı bılgı vermedıler. Televizyon, karnı ya da göğsünden kanlar akan bir kişiyle, bir boğanın boynuzunu bacağına taktığı bir kişıyı havaya kaldırırken gösterdı. Televızyon yorumcuları, yağmıır nedenıyle kayganlaşan kent yollarının, boğalar ve hayvanların öniinden kaçanlar için büyük tehlike yarattığını söyledıler. Kentın ilk başpiskoposıı Aziz Fermin anısına her yıl 714 Temmıız'da düzenlenen 9 günliik festival, yüz binlerce turisti kente çekıyor. Ispanya'da 1591 yılında boğalann salıverılmcsındeki asıİ amaç. boğaların günün sonunda matador tarafından öldürülecekleri arenaya sokulmasıydı. Ancak 17. yüzyılda bir grup insanın boğaların önünde koşmaya karar vermesiyle, ülkenın kıızeydoğusundakı Navarra özerk bölgesinin merkezi olan Pamplona kentinde gelenek başlamış oldu. (RHUTERS) HiGE ÜNtVERSlTESl'NDE 850 MİLYON LİRA 'Antimadde' araştırmaları • STANFORD(AA)Amerıkalı ve Japon bılim adamlarının, fiziğin en büyük bilnıecelerinden 'antimadde' ıle ılgili bazı ıpuçlarını bulnıalarından sonra, ABD'nin California eyaletindekı Stanford Üniversıtesı'nde konuya ilişkın çalışmalar sürdürülüyor. Physical Review Letters bilim dergisinc sunıılan bildirıye göre, 'BaBar Projesi' denilen araştırmada, son olarak 1200 ton ağırlığındaki 'B nıezonu dedektörü' aracılığıyla yapılan deneyde antimaddeye ilişkin yeni güvenilir ölçünıler elde edildi. Tüp bebekte ucıız tarife Haber Merkezi Ege Üniversitesi (EÜ) Tıp Fakiiltesı Hastanesi Tüp Bebek Araştırma ve Uygulama Merkezi Başkanı Prof. Dr. Erol Tavmergen, tüp bebek uygulamalarında fiyatları düşürdüklerini açıkladı. Tavmergen, EÜ'dc tüp bebek yönteminin ailelere geçen yıl 1100 dolara (1.5 milyar lira cıvarı) mal olduğunu, ancak bu yıl fiyatları 850 milyon lira civannda tuttuklarını bildirdi. Öte yandan Virgınia eyalelindeki Genetik ve Tüp Bebek Enstitüsü'nde gcliştirilen, çocuğun , cinsiyetini önceden belirleme yöntemıyle ABD'de200bebeğiıı doğduğıı belirtildı. Dolardaki artışı çocuk sahibı olmak isteyenleıe yansıtmak istemedıklerını dıle getiren Tavmergen şunları söyledı: "Tüp bebek teknolojisi, Bafı'ya bağlı bir teknoloji. Bu nedenle fiyatlar dolara endeksli. üzcl hastanelcrde bir tüp bcbcğin aileye maliyeti 2 bin dolar civanndadır. EÜ Tıp Fakültesi I lastanesi'nin bir eğitinı hastanesi olması ve kâr anıacı gütmemesi, krizc rağnıcn fiyatlan düşürmemizde etkili oldu." Tavmergen, yıl sonuııa kadar 900 uygulama gerçekleştirmeyi planladıklanna belirtti. Hastancye, yurtiçinden ve yurtdışından da aılelenn başvurduğunu ıfade eden Tavmergen, "35 yaş altı uygulanıalarda yüzde 45'e ıılaşan başan oranımız var" şeklinde ^ koııuştu. Amerika'nın Virginia \ eyaletindekı Genetik ve Tüp Bebek Enstitüsü'nde geliştirilen MicroSort yöntemı, çocuğun cınsıyetını belirlemeyi sağlıyor. Spermlerin ayıklanması esasına dayanan yönleın bugünc kadar 284 embriyo üzeıinde dcncndı. Araştırmacılar bu yöntemin yüzde 90 oranında başarıya ulaştığını ve hemofilı ve kas yetersızliğı gibı genetik hastalıkların önüne geçılmesıni de sağladığını vurguladı. SÖYLEŞİ ATTİUİLHAN İnönü, Gâzi'nin 'Devamı' mı? Bay'den, iç çamaşın reklamı Charles'tan evlilîk sinyalleri • LONDRA(AA)lngilteıe tatıtınm vârisi Prens Charles, ılk kez basına 'ıızatnıalı sevgilisi' Canıilla Parker Bovvles ile evlenme olasılığının varlığmdan söz etti. Daily Mail Saturday adlı magazin gazetesıne demeç veren Prens Charles, Prenses Dıana'dan sonra evlenmeyi düşünüp düşünmediği sorusuna, ilk kez açık bir ifade kullanarak "Tanrı'nın bizler ıçin ne öngördüğünü kim bilebiliı? Hiç bir şeyden enıin olamayız" diyerek bu olasılığı göz ardı etmedi. Parıs'te 'son'defue M(Hİanın haşkcnti Paris'te yapılan dcfiledc Italyan modaevi Versace yeni kreasyonunu lanıttı. Soııhahaı/Kış20012002 adını taşıyan koleksiyonda her zamanki gibi ilginç lıısaı ıııılnr dikkat çekti. İlgi cekici kıyafetler arasında tbtoğrafta görülen baştan aşağı sinı işlemeli transparan kıvafet, i/Jevenlerin İHğenisini ka/andı. Versace'nin defilcleri 11 Temmuz'a kadar sürecek.(REUTERS) Söz ondan açılmıştı ya!.. rumu'nu örgütlesindi? Yurttaşlığın, dil NEWYORK(AA)Falih Rrfkı Atay, acımasızdır; ıkisı de ve tarih bilincinı ıçerdığını bıliyor. Niye 'Armageddon' vc 'velınımetı' olduğu halde, 'Zeytindakımesorsanız, Milli Şef Inönü'nün Mil'Pearl Harbor' gibi lı Eğitım Bakanı Hasan Âli Yücel'ın adığı'nda Cemal Paşa'yı, Çankaya'da iinlü fılınlcrın nı bilir de; Gâzi'nin Maarıf Vekılı MusMustafa Kemal Paşa'yı, basbayağı yönctmcnlıgını 'eleştırel' anlatır. Henüz Gazi bile değil, tafa Necati, ya da Saffet Arıkan beyyapan Michacl lerın adını bilmez; oysa 'cumhuriyet ayhele Atatürk'ün çok uzağında iken; Bay'in, kadın iç dınları', bu ikincılerın 'mufredatını' haMustafa Kemal'den aldığı ılk ızlenımzırladığı 'lıseler'den yetışeceklerdir, Yüçamaşırı iiretcn lerı, bakar mısınız nasıl dile getiriyor: cel ve sonrası, 'batıcılığa' yani TanVıctorıa's Secret firmasının reklam kliplerıni "... kendısinı şıkbiraskermakferlanı yönctmcyı kabııl ettıği bildirildi. Kliplcrde ile Lebon Şekertemecısı 'nden çıkarken zimat'a dönüş anlamına gelir. görmüştüm. Bütün parlaklığı üstünde, Mustafa Kemal, çagdaş aileyi, başlıca rollerı Hcıdı Klum, Daniela Pestova ve benzerferindenyalnız tabiı olarak ayn de 'komprador' zengıni ve kibar bir aılenin Tyra Banks gibi 'top modeller' oynayacak. ğil, ısteyerek ve özenerek ayrılış edin kızıyla evlenıp; Fikriye'yı harcayarak mek ıstedığı bellı ıdi. Istanbul'da biraz kurabileceği yanılgısına duşmuştü; bu daha bilgi edinmiştım. NeAlman'cı, ne doğru; ama Latife Hanım'ın, zaferden sonrakı Çankaya'ya yerleştirmek isteIngiliz'cı veya Fransız'cı idi. IttihatçıKUDİIS (AA) Israıl ıle bir süredır yaşanan lar'a bakarsanız, lüzumundan fazla 'ken diğı, (keman, viyola, piyano) Batı'lı haVVagncr tartışması, öncckı gcce, dünyaca ünlü fif yemek müziğinden çabuk bıkmış, dici' idi. Gurvrlu ve tenkitçi olarak taIsraıl kökcnlı orkestra şcf'ı Danıel Barenboiın nınmıştı. Sevılen veya sakınılan, fakat köşkün Fasıl Heyeti'nı gerı çağırmıştı. yönetimındc Berlın Slaatskapcllc Orkcstrası'nın bir türiü kayıtsız kalınamayan; gergin Burhanettin Ökte, bizzat aralarına otuyaya oku takmak gibi, onun hırsını da rup, onlarla meşk ettiğini, hatıralarında ' Prıstan vc Isoldc' opcrasından bir parça iktidara yaklaştırmak tehlikeli olan bir yazmıştı. çalınılıgı sırada skanılala dünü^lü. Ünlıı Alman Çünkü 'çağdaşlığın', belkioperageadımdı.." bestecı Kıchard NVagncr'ın cscri, Israil'ın rektirdiğini farketmıştı ama, ışe kalkışPaşa'nın, o zamanlar Ruşen Eşref e kurulduğu l94S'dcn bu yana ilk kez tığı zaman, Türk şaırının metnıni, Türk ithaf ettiğı fotoğratı anlatışı da şöyledir: 'yuhalamalar cşhğınde" ıcra edildi. bestekârına besteletip, Türk sanatçıla"... Paşa esvabı pek süslü ve resmı lzlcyıcılcrdcn bıri Almanca, Na/ilcnn söylediği idi. Enli bir nişan kurdelası ıle, nemi ve rına çaldırıp söyletmeyı yeğler: Özsoy söze atıtta bıılunarak "Juden raus" (Yahudiler Operası! Bu bir 'bileşim / synthese' dumanı üstünde ütüsü ile, bu esvabı dışarı) diyc bagırdı. mantığıdır, yanı dogru olan mantık! Ne Mercan Yokuşu'nda/c/ (askeri terzı) cakadar öğretım ve eğıtimını, Osmanmekânlarından birine, daha fazla yakıştırıyordum. (...) Fotoğrafın altındaki lı'nın en komprador/ kozmopolil yöreıthafyazısı, beyanname gibi birşeydı..." sı Makedonya'da; Kayzer Erkânı Harbiyesi'nın yönlendirdığ Osmanlı askeri ('Çankaya', Cilt 1. S. 5859). mekteplerındegörmüş; ıster ıstemez, Gâzi'nin 'zevahirdeki' alafrangalığı, Falih Rıfkı'nın tespıt ettıği, 'Tanzimat Selanik 'kompradorluğu'nun bir yanvirüslerinden' etkilenmiş olsa da, assıması; Tanzimat 'ıslahatçılığı'nm gizli lında 'kendici' idi, yani Türk'tü ve de etkisı olabılırdı; bir Tanzimat 'münevTürkçü! verı' olmadığı, iş vatanı kurtarmaya düBaşkalarına güvenemiyor. şünce 'Genç Osmanlılar', ya da 'Jönturkler' gıbı Batı'ya (Avrupa'ya) değıl, 'Mucibi merak' iki vahim nokta? Doğu'ya (Anadolu'ya geçınce meydana çıkacaktı. Tanzimat, daima Bakı önemli nokta, benım ıçın, oldum olatı'dan 'himaye' anyordu; Gâzi, Bası, 'mucıbı merak' oldır a/ Gâzi'nin tı'yla savaşmıştır; çünkü onun ara'Başvekil Ismet Paşa', Balkan Antandığı, özgür ve tam bağımsız' bir 'meta, Sovyetdosttuğu ve Sâ'âdâbâd Pakdeniyetti, 'Türk Medeniyeti'. tı üzerine kurulu, Cumhuriyet dış poSöylemeyı urıuttum sanırım: Falih litikasına o kadar sadık görünürdü Bey, 'Türkçü'dur; Mustafa Kemal de de; 'Milli Şef İnönü' neden, onun ölü'Turkçü'dür; olmasa, Müdafaai Hukuk münün hemen ertesinde, Ingiliz / 'fikriyatı'nda, Yusuf Akçura ile Ziya Fransız Ittifakı'na girmekte acele etGökalp'in ne işi vardı? miştir? b/ 'Gâzi'nin Başvekili Ismet Paşa'nın Maarif politikası, Seffet bey'le yürüttükleri ulusal politika' Gâzi'nin 'milli şef'ten önemli farkı Wagner'in eseri yuhalandı I U zerindekı, 'alafranga' Bat'lı şatafatı; gönlünde yerini, Türk'ün bin yıllık tarihine bırakıyordu; yoksazaferı müteakip, niye 'Tarih Kurumu'nu, 'Dil Ku • ArkasıSa. 19,Sü.8'de http://www.prizma.net.tr/AILHAN http://www.bilgiyayınevi.com.tr./ailhan Faks/0212/260 19 88 eposta: tan (<j prizma. net. tr