Katalog

TE VIMUZ 2001 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA H i J v U I l U I V J J . / ekonomi(Scumhuriyetcom.tr 13 VLF'nin istemi doğrultusunda BDDK 5 bankaya daha el koydu, 2 yatınm bankası ise kapatıldı 5 banka: 3.5 katrflyon BraTarişbank ile tebank'a mali ırumlarının kötü olması ; istenilen önlemlerin ınmaması; EGS Bank, entbank ve ayındırbank'a içlerinin >şaltıldığı gerekçesiyle el )nuldu. Okan ve Atlas jtınm da kapatıldı. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) JankacılıkaDüzenleme ve Denet- Tie Kurulu (BDDK). Tarişbank, tebank'a malı bünyeyı düzeltme- yönelik önlemler almadıklan ve kümlülüklennin toplam değeri- n, varlıklannın toplam değenni mış olması nedeniyle el koydu. Bayındırbank, EGS Bank ve ;ntbank ise banka hissedarlanna ynak aktanlarak içlerinin boşal- ması nedeniyle Tasarruf Mevdu- Sigorta Fonu'na (TMSF) devre- Idi. BDDK, mevduat kabul et- eyen yatınm bankalanndan <an Yatınm Bankasf nın mali du- munun bozukluğu ve önlem alın- Fona geçen 5 banka normal faaliyetlerini, her türlü yükümlülüklerini yerine getirerek sürdürecek. maması gerekçesiyle, Atlas Yatı- nm Bankası'nın ise mali sıkıntıla- nnın yanı sıra kaynakJannın, yöne- tim ve denetimi elinde bulunduran ortaklar lehine kullandınlması ne- deniyle bankacılık işlemleri yap- ma izinlerini kaldırdı. BDDK'nin 5 bankaya el koyma ve 2 yatınm bankasını kapatma ka- ran dünkü Resmi Gazete'de yayım- landı. BDDK'den yapılan açıklama- da, Tariş birliklerine ait olan Tariş- bank ıle Sürmeli Grubu'nun Site- bank'ına el konulma gerekçesi de mali durumu düzeltmeye yönelik önlem almamak olarak açıklandı. Sitebank ve Tarişbank'ın zararlan özkaynaklannı aşarak yabancı kay- Akçakoca: Mevduat sahibi korkmasın BDDK Başkanı Engin Akçakoca. ANKARA (Cumhuri- yet Bürosu) - Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu (BDDK) Başkanı Engin Akçakoca. fona alı- nan bankalara 3-4 hafta daha süre tanuısaydı daha ucuz bir çözüm yolu bulu- nabileceğini, bu konuda Dünya Bankası'yla uzlaş- maya vardıklanru, ancak IMF'nin daha katı dav- randığmı kaydetti. Akçakoca'nın "IMFvfe diretmedeğüde ortak çaİış- ma" olarak nitelendırdıği bu duruma ilişkin açıkla- ması, BDDK'nin bağım- sızlığının sözde kaldığını, alman kararlarda IMF'nin belirleyiciliğini ortaya koydu. Akçakoca. CNN Tûrk'e yaptığı açıklama- larda, 5 bankanın fona alın- masını hem diğer bankala- ra mesaj hem de mevcut bankalar için ek pazar ola- rak nitelendirdi. Batık yeni bankalarla il- gili ilk planda fon kaynak- lanyla işm götûrülmeye çalışılacağtm, diğer banka- lardan kaydırmaya çahşa- caklannı, çok açmazda ka- lırlarsa Hazine'den yardım isteyebileceklerini anlatan Akçakoca, "Onlar da yar- dınu esirgeıneyecekkrini söyledfler" dedi. BDDK Başkanı. bırleş- me, devralma, yabancı or- taklık konulannda hız bek- lediğini, bizzat kendisinin taraflarla konuşarak teşvik ettiklerini söyledi. BDDK'den yapılan açıklamada da, "TMS- F'ye devTohınan tüm ban- kalann tasarruf sahipleri ve kreditöriere olan yü- kümiûlüklerinin herhan- gi bir engel obnadan %üi- lerce kullaıulmasına yöne- lik olarak duyuru geçerii- liğjni korumaktadır. Mu- dikrin ve diğer aiacaklıla- nn endişe etmelerini ge- rektirecek bir durum söz konusu değOdir. Dolayısy- la vatandaşlanmızın mev- duatlarun çekmelerine, vadesinden önce bozdur- maiannagerekbuhınma- maktadır* denildi. naklara ulaşırken yükümlülükleri- nin de toplam varlıklannın değeri- ni aştığı saptandı. Bayındırbank, EGS Bank ve Kentbank'a el koyma gerekçesi ise bankanın mali yapısmın düzeltilme- sine yönelik istenilen önlemlerin alınmamasının yanı sıra içlerinin boşaltılmasma dayandı. Yasadışı garantiye devam BDDK'den yapılan açıklamada, 5 bankanın dünden ıtibaren nor- mal faaliyetlerini yerine getirerek her türlü yükümlülüklerinin yerine getirmeyi sürdürecekleri belirtilir- ken bu bankalann yabancılara olan borçlanna ilişkin yasal düzenleme bulunmamasına ilişkin verilen ga- ranti yinelendi. 2 yatınm bankası kapatıldı BDDK, istenilen önlemleri alma- yan, yükümlülüklerini zamanında yerine getiremeyen ve yükümlülük- leri toplam varlıklannı aşan Okan Yatınm Bankası'nın bankacılık iş- lemleri yapma iznini de kaldırdı. At- las Yatınm Bankasf nın bankacılık işlemleri yapma iznini kaldırma ge- rekçesi ise "Maübünyesiningüçleo- dirilmesine imkân buJunmayan, yü- kümlülüklerinin toplam değeri var- lıklannın toplam değerini aşan ve kaynaklannı doğrudan ya da dolay- h olarak bankanın yönetim ve dene- timini elinde bulunduran ortaklan lehinde kullanma." BDDK, Kentbank, Bayındırbank ve EGS Bank'ın eski yöneticileri hak- kında yurtdışına çıkış yasağı karan aldırmak üzere gerekli hukuki işlem- ler ıçin harekete geçti. AA'nın haberine göre, 3 banka için aynca ek önlemlere başvuruldu. 3 bankanın eski yönetim kurulu başkan- lan, genel müdür ve yönetim kurulu üyelerinden mal beyanı istenmesi ka- rarlaştınldı. Malvarlıklanna ihtiyati tedbir konulması ile yurtdışına çıkış- lannın yasaklanması için gerekli sü- reç başlatıldı. renişledikçegenişleyen TasarrufMevduatı Sigorta Fonu, bünyesindekibankalara çare bulmakta zorlantyor FonunSon alınan kararla 18 bankası olan fon, >rt yılda yalnız bir banka satabildi. 8 ınkayı iki çatı altında birleştiren fona, habilitasyon için gereken kaynağın 25 ilyar dolar oldugu ileri sürülüyor. tonomi Servisi - Yükümlülüklerini yerine tiremeyen bankalan rehabilite etmekle ıkümülü Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu, her çen gün biraz daha büyüyor. Bünyesindeki nkalara kaynak aktarmaka ve satmakta rlanan fon, yeni devredilen bankalarla izine'ye yükü her geçen gün artmasıyla •zümsüzlüğe doğru yol alıyor. Güçlü conomıye Geçiş Programı ile belli bir prosedüre urtulan fon bankalannda bir türlü mutlu son ğlanamazken dün BDDK'nin aldığı bir kararla myesindeki banka sayısı bir anda 18'e yükseldi. m dört yılda 18 banka sahibi olan fon, bugüne ıdar yalnız Bank Ekspres'i satabildi. ank Ekspres ucuza gitti on ) milyar lira gibi kelepir bir fiyatla Tekfen aldinge satılanbankanın dışında, fonun ıpabildıği bir diğer uygulama da Türkbank'ın sfiye karan oldu. 1 Temmuz'da tasfiye edilmesi ırarlaşnrlan banka, Danıştay'ın yürürmeyi ırduma karar ile bankacılık hizmetlerine devam meyi sürdürdü. Teklıf almayan bankalann rleştinlmesi doğrultusunda, lnterbank ve ;bank: Etibank'ın bünyesinde birleştirirken ışarbaık. Yurtbank, Bank Kapital ve Egebank'ı ı Sümerbank çatısı altında toplayan fon metimnin bu sorunu nasıl çözeceği merak liliyor Halen Sümerbank ve Demirbank'ın satış asılığ dışında somut bir gelişme ışanrruzken diğer bankalann nasıl rehabilite lileceû sorgulanıyor. Sttebank TMSF'ye devredilen Sitebank, Ocak 1997'de otel işletmecifiği ve turizm konusunda Sürmeli Grubu'nun tamamına sahip oldugu bir banka ola- rak kuruldu. 13 şubeden oluşan bir ağı bulunan Si- tebank, 1999'da bireysel bankacıhkta da yaünm- • iarabaşladı. Bankalar Birliği verilerine göre, Site- bank, 92 trityon 36 milyar liralık toplam aktif ile 50. sırada yer ahyor. Toplam kredileri 27 trilyon 355 milyar lira. toplam mevduatı 98 trilyon 170 1 milyar lira olan banka toplam özkaynaklarda 13 trilyon 751 milyar liraeksi konumda. ödenmiş ser- mayesi 9 trilyon lira olan Sitebank, yüın ilk üç ayın- da 16 trilyon 509 milyar lira zarar açıkladı. ECS Bank Ege Giyim Sanayicileri Bankası, EGS Grubu'nun yatınm bankası olarak 1995 yılında kuruldu. 1 Ocak 1997'de ticari bankacılık faaliyetlerine başlayan EGS Bank'ın özkaynaklan 30 Haziran 2000'de 130 milyon dolara çıktı. 149 ortağı olan EGS Bank'ın en büyük ortaklan arasında EGS Holding, EGS Dış Ticaret, Sanko Grubu, Güçbirliği Tekstil ve Vakıflar Bankası bulunuyor. Bankanın 47'si yurtiçinde ve biri Malta'da olmak üzere toplam 48 şubesi var.EGS Bank, 2000 yılı sonu itibanyla aktif büyüklükte 79 banka arasında 35. sırada yer aldı. Yaünmcı tedirgin EGS Bank'ın fona devrinden sonra EGS Grubu'nun borsada tahtalan geçicı olarak kapatılan Egeser Giyim. EGS Dış Ticaret, EGS Finansal Kiralama şirketlerinin 91 bin 129 yatınmcısı, tedirginlık içinde. Kentbank TMSF'ye devredilen Kentbank, 1992 yılında kuruldu. Süzer Holding'in bir kuruluşu olan bankanın yurt çapmda 92 şubesi bulunuyor. Kentbank'm iştirakleri, Kent Yatınm ve Menkul Değerler AŞ, Generali-Kent Sigorta AŞ ve Amavutluk'taki bankası National Commercial Bank of Albania'dan oluşuyor. Kentbank, 898 trilyon 959 milyar lira aktif büyüklükle 2000 yılı sonu itibanyla 79 banka arasmda 22. arttıTarişbank Incir üreticilerinin sıkıntılanyla kurulması gündeme gelen Milli Aydm Bankası-Tarişbank, 1913'te açıldı. Aktif büyüklüklerde 47. sırayı alan Tarişbank'm toplam 158 trilyon 312 milyar liralık aktifi var. Toplam kredileri 70 trilyon 644 milyar lira, toplam mevduatı 135 trilyon 443 milyar lira olan banka, özkaynaklarda 811 milyar lira ekside. Ödenmiş sermayesi 55 trilyon lira. Banka, yılın ilk çeyreğinde 13 trilyon 334 milyar lira zarar açıkladı. Bayındırbank 1968 yılında Çaybank adıyla kurulan bankanın adı, Bayındır Grubu tarafından satın alındıktan sonra değiştirildi. Bankanın iştirakleri Bayındır Menkul Değerler, Bayındır Sigorta, Baysis, Bayındır Finansal Kiralama (Bayındır Leasing) ve Bayındır Hayat Sigorta'dan oluşuyor. Toplam akrifleri 315 trilyon 418 milyar lira olan Bayındırbank, aktif büyüklükte 40. sırada. Kredileri 66 trilyon 295 milyar, mevduatı 234 trilyon 61 milyar ve özkaynaklan 36 trilyon 539 milyar lira. Ödenmiş sermayesi 30 trilyon lira olan bankanın ilk 3 aylık net kân 5 trilyon 369 milyar lira oldu. LGİ TOPLUMUNA DOĞRU/ÖZLEM YÜZAK [email protected] Ikili sarmal gibi. llki, kötü yönetim. Iktidariann ülke kaynaklannı kendi .ndaşlîi arasında bölüştürduğü; batık edilerr Hazıne arazilerinde peşkeşin, )l kepcs dağıtılan teşviklerin duzeni... ikincıs dış borçlanma potitikalan ve ına y r veren IMF hegemonyası. Avras a StratejikAraştırmalar Merke- nin "fi'F, Khzler ve Türkiye" başlıklı aştırmsından kısa bir alıntı yapalım: \AF kedısinden yardım isteyen ülke- 'den, :nce fazla tepki toplamayacak kilcfe tızenlemeler yapmasını ister, dındac mali yardım paketinin ilk dili- ini s&ıest bırakır. Ancak bu borçla! z dahi da derinleşir ve dışa bağımlı- artar. «inci aşamada, kredilerin ser- ist bımılması için yapısal reformlar enir.teneldeülkelerbu aşamada ba- Bip Kiireselleşme Senaryosu ve Göç şansız oluriar. IMF'nin istefderi de takip eden aşamalarda kapsam olarakgeniş- ler ve emredici tonu artar..." Tıpkı içinde bulunduğumuz şu gün- lerdeyaşadığımız gibi... Süreç yalnız Tür- kiye'yeözgü değil. Senaryo ise tipik bir küreselleşme se- naryosu. 'Beceriksiz' ve kendi kaderine kendi sahip çıkmayı başaramamış ülke- lere uzatılan 'yardım eli' ve sonuçlan... Benzer knzleri yaşayan öteki ülkeler, özellikle de Asya ve Latin Amerika ülke- leri gibi. Halklann ihtiyaçlanmn ikinci pla- na itilmesi, yoğun işsizliğin ortaya çıkma- sı, uygulanan IMF programlannın yıkıcı scsyal etkileri nedeniyleyaşam standart- lannın neredeyse çökmesi... Türkiye'de insanlann ABD, Kanada ve Avustralyabüyükelçilikleri, konsolosluk- lan kapılannda birikmesi, 'Green Card' başvurulanndayaşanan izdihamlar artık kanıksanan haberler listesine çoktan gir- di. Türkiye'de 'geleceğe' ilişkin bir bek- lentisi olmayan gençlik ve beyin göçü hızındaki artış ise ülkeyi yönetenlerin 'ön- celiği olmayan' sorunlan arasında. Ya benzer krizler yaşayan ülkeler? Haftalık Le Courrier International der- gisi, "Krizlerin ve dolarizasyonun sonuç- lan" başlığıyla verdiği haberinde ekono- mik reformlar nedeniyle Latin Amerika ülkelerinden yoğun bir göç dalgası ya- şandığını belirtti. Rakamlar ise oldukça çarpıcı: Son 6 ay içinde Miami'ye geten Arjantinli sayısı 60 bin. 30 aydan beri durgunluğun pençesindeki Ârjantin'de iş bulamayanlann ilk başvurduklan kapı ABD, Ispanya ve Italya. Ekvador'da 12 milyonluk nüfusun yüzde 10'u ülke dışın- da yaşıyor. ABD'de yaşayan Meksikalı sayısı 8.5 milyon, bunun 3 milyonu ça- lışma ve oturma belgesiz. Kolombi- ya'dan son aylarda Kanada ve Avrupa ülkelerine çok iyi eğttimli 15 bin genç göç etmiş durumda. Tablo boyle. Peki ya bu yoğun göç dal- gası, kendileri de ekonomik durgunluk yaşayan ülkelerde nasıl karşılanıyor? Nüfusunun yüzde 10.4'ünü yabancı ülkelerde doğanlann oluşturduğu ABD, son gelişmelerden oldukça rahatsız. The Economistdergisinin son sayısında, As- yalı bilgi teknolojileri işçilerinin durumu ir- deleniyor. Hem ücretleri düşurdükleri hem de kendileri işsiz kaldıklan için Ame- rikalı meslektaşlan tarafından yoğun eleştirilen çoğu Hintli ve Çinli çalışanla- nn iş garantilerinin giderek azaldığı belir- tiliyor. ABD'nin 1992 yılında H-1B adlı bir vize uygulaması ile ülkeye giriş yapan yüz binlerce eğitimli Asyalının önemli bir bölümü, iş akitlerinin yenilenmemesi teh- likesi ile karşı karşıya. H-1 B vizesi 6 yıllık bir süreyi kapsıyor. Bu sürenin sonunda kişi, kalıcı oturma izni ve vatandaşlık için başvuru yapabiliyor. Ancakyeni bir iş bu- lunamaması halinde kişi, kısa bir süre içinde sınır dışı ediliyor. Umutlannı 'zengin bir ülkeye kapağı atmaya' bağlayanlar için son durumun kısa bir özeti... ÇİFTÇİ DOSTU SADULLAH USUMt Sezer Görevini Yaptı Sıra Millette Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, Tütün Yasası'nı veto edince kızılca kıyamet koptu. Baş- bakan Bülent Ecevit bile kendini tutamadı. Cum- hurbaşkanı'nı ağır bir üslupla eleştirdi. Ecevit aynca Tütün Yasası'nı Meclis'ten aynen geçirmeye karartı olduklannı da açıkladı. Aylarca, yıllarca yazıldı çizildi. Hükümetin öner- diği yasa tasansı kabul edildiği takdirde Türk tü- tüncülüğünün biteceği, milyonlarca insanımızın iş- siz ve aç kalacağı açık ve seçik olarak anlatıldı. Uz- man arkadaşlanmız ve yetkili kuruluşlar, hüküme- tin önerdiği tasanya karşı sert tepki gösterdiler. Buna rağmen sonuç degişmedi. Hükümet tasan- yı Meclis'e sundu ve kabul edildi. Ancak tam umutsuzluğa kapıldığımız bir sırada Cumhurbaşkanı Sezer, milletin imdadına yetişti ve yasayı veto etti. Artık son karar Meclis'in. Eğer tasan ikinci kez kabul edilirse yapılacak başka bir şey kalmıyor. Cumhurbaşkanı'nın onayından sonra yürürlüğe girecek. Bu arada tasanda herhangi bir degişiklik yapı- lırsa Cumhurbaşkanı'na yeni bir veto hakkı doğa- cak. Başbakan Bülent Ecevit'in önceki gün yaptığı açıklamaya göre, yasa ile ilgili tartışmalar devam edecek. Zira Başbakan, Cumhurbaşkanı Sezer'in veto ettiği yasanın Meclis'ten aynen geçmesini istiyor. Nitekim Devlet Bakanı Yılmaz Karakoyunlu da Tütün Yasası'nın yann hükümette ele alınacağını ve vetoya neden olan gerekçelerin inceleneceği- ni söyledi. Milyonlarca tütün üreticisi şimdi hükümetin ala- cağı karan merakla bekliyor. • • • Cumhurbaşkanımızın Tütün Yasası ile ilgili gö- rüşleri çok net... Tercümesi aynen şöyle: Eğer Tütün Yasası ikinci kez Meclis'ten geçer- se 4 milyon tütün üreticisi tamamen yabancı şir- ketlerin kontrolüne girecek. Milyonlarca Türk vatandaşı piyasalardan dışla- nacak. SonuçtaTürk ekonomisi bir darbe daha yiyecek ve geçimini tütünden sağlayan milyonlarca insa- nımız işsiz ve aç kalacaktır. Cumhurbaşkanımızın görüşlerine aynen katılı- yoruz. Daha önceki yazılanmızda belirttiğimiz gi- bi, yasa Meclis'ten geçtiği biçimiyle yürürlüğe gi- rerse milyonlarca tütün üreticimiz, yabancı şirket- lerin kölesi haline gelecektir. Üstelik tütün piyasalannı bir daha yabancılann elinden kurtarmak mümkün olmayacaktır. Yabancı şirketler dünya durdukça Türk tütün üreticisini ve halkımızı sömürmeye devam ede- cektir. Tütün alım-satım fiyatlannı gene yabancı şirket- ler belirleyecek.. Türk hükümetlerinin hiçbir konu- da müdahale hakkı olmayacaktır. Örneğin yaban- cı şirketlerin temsilcileri gelecek ve fiyatlan vere- cek... Pazarlık etmeye kalkanlann tütünleri alınma- yacaktır. Böylesine bir ekonomik baskıya hangi üretici dayanabilir... Işte Cumhurbaşkanı Sezer, Tütün Yasası'nı ve- to ederek böyle bir facianın yaşanmasını önledi. Bu nedenle Cumhurbaşkanımıza ve vetonun gerekçelerine sahip çıkmalıyız. Demokratik koşullar içinde kalmak koşulu ile yapılacak her eylemi desteklemeliyiz. Hatta bu ey- lemlerin sahibi olmalıyız. Cumhurbaşkanımız kendine düşen tarihi göre- vi hiç eksiksiz yerine getirmiştir. Kendisini kutlu- yoruz. Ama sadece kutlamak yeterii değildir. Tütün Ya- sası ile ilgili tüm eleştirilere karşı Ahmet Necdet Se- zer'i korumak, onun bu konuda cesaretle ortaya koyduğu görüşlere de sahip çıkmak zorundayız. Herkes görev başına. Demirbank ve Bank Ekspres 5 bankaya yeni yönetici atandı ANKARA (Cumhu- riyet Bürosu) - Banka- cılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu, yönetim ve denetimiy- le hisse senetlerinin mülkiyetini TMSF'ye devrettiği 5 bankaya yeni yönetim kurulu üyelerini atadı. Atamalar ağırhklı olarak fonda bulunan satışı haftaya tamam- lanacak Demirbank yönetim kurulu üyele- ri ile satışı geçen gün- lerde yapılan Bank Ekspres yöneticilerin- den oluştu. Batan 3 bankaya ortak yönetim kurulu üyeleri, ancak farklı genel müdürler belirlendi. BDDK'nin açıklamasına göre 5 bankanın yeni yöneti- cileri şöyle: Sitebank, EGS Bank ve Bayındırbank: 3 bankanın yönetim ku- rulu üyeleri aynı isim- lerden oluşurken, ge- nel müdürleri farklı ol- du. Sitebank'a Genel Müdür ve Yönetim Kurulu Başkanı olarak Hatice Lale Eralp (Koçbank'tan) getiri- lirken, EGS Bank'ın Genel Müdürü ve Yö- netim Kurulu Başkanı Azmi Yıldırun (De- mirbank'tan) oldu. Ba- yındırbank'ın Genel Müdürlük ve Yönetim Kurulu Başkanlığı'na da Medya Holding A.Ş. Genel Müdürü Nebil tlseven atandı. 3 bankanın Yönetim Kurulu üyeleri, Oğuz Aktan (Demirbank), Yılmaz Ocakçıoğlu, Orhan Güven (Demir- bank), Mehmet Suphi Bilgin'den oluştu. Tarişbank: Genel Müdür ve Yönetim Kurulu Başkanlığı'na Cemalettin Hasdemir (Etibank'tan), üyelik- lere Ömer Lütfı İplik- çioğlu, Mustafa Tuluy Uluğtekin, Şeniz Bak- kal, Emin Ferhan Gök- bayrak. Kentbank: Fon ban- kalan ortak yönetim kurulu başkanı olan TevfıkAtbnok Yönetim Kurulu Başkanı olarak atandı. Genel müdürlü- ğe CenkDhitoğlu geti- rildi. Üyelikler, Tanju Polatkan, İbrahim Va> - lacıoğlu, Adlan Özen, Hasan Ulukanh, Hasan Eken (üyeliğe getirilen- lerin tümü satışı ta- mamlanan Bank Eksp- res'ten geldi).