Katalog

19 HAZİRAN 2001 SALI CUMHURİYET SAYFA KULTUR kultur(« cumhuriyet.com.tr 15 Sir John Eliot Gardiner, icralannda bütün dönemler arasmda denge kurduğunu belirtiyor (Fotoğraf: VEDAT ARIK) geçmışın müziğine büyük bir ilgi duyuyorlar ve onu yeniden keşfediyorlar. Geçmişte müzisyenlerin nasıl bir perfor- mans sergilediği, eleştirmenlerin, dinleyicilerin ve şirketlerin de büyük ilgisini çekiyor." MonteverdTde her şey bulıınur SEVtLAY KOÇOĞLU Ingiliz Barok Solıstlen ve Monteverdi Ko- rosu, 29. Uluslararası lstanbul Müzik Festiva- li kapsamında dün akşam bir konser verdi. Orkestranın kurucusu ve şefi Sir John Etiot Gardiner. üretkenlığiy le dıkkat çeken bir mü- zisyen. Bız de kendısiyle çalışmalan ve mü- zik anlayışı üzerine bir söyleşi yaptık. - Şu ana kadar dünyanın en büyük orkest- ralanyla 250\i aşkın kayıt gerçekleştirdiniz. Bu inanılmaz üretkcnliğinizi neye borçlusu- nuz? JOHN ELJOTGARDİNER - Ben çok şans- lıyım, çünkü müzık albümlennın çok önem- li olduğu bir dönemde müzık yapıyorum. Ön- ce LP'ler vardı, sonra CD'lere geçildi. Insan- lar geçmişin müziğine büyük bir ılgi duyuyor- lar ve onu yeniden keşfediyorlar. Geçmişte müzisyenlerin nasü bir performans sergiledi- ği sadece müzisyenlerin değil eleştirmenlerin, dinleyicilerin ve şirketlerin de büyük ilgisini çekiyor. Barok müziğin ilk döneminden Mo- zart'a, Mozart'tan Verdi'ye kadar iki dönem- de araştırma yapıyoruz. Bu son derece heye- can verici bir olay. Esas soru ıse bu merakın ne kadar süreceğı. - Kurucusu ve sanat yönetmeni olduğunuz iki büyük orkesrra var. Barok dönemle ilgili olarak İngUiz Barok Solistleri. romantik dö- nemle ilgili olarak Re> oiurionnaire et Roman- tique OrkesrrasL Böyle iki büyük orkestranın kurucusu olarak bir modern müzik orkestra- sı da kurmayı düşünüyor musunuz? GARDİNER -Aslında 1983-84 yıllannda Fransa'nın Lyon kentınde modern müzikle il- gılı bir orkesrra kurmuşfum. Bu orkestrayı 7 yıl yönettım ve özellikle çağdaş Fransız mü- ziğini ve operasım seslendirir hale getirdim. Aynldıktan sonra Reinhard Fischer orkestra- nın yöneticisi oldu. Ben ıcralanmda bütün dö- nemler arasında bir denge kurmaya çalışıyo- rum. Bu yıl Berlin Filarmoni, Londra Sog&fe, ni orkestralanm yönettim ve yaz sonunda Çek Filarmoni Orkestrasf yla Janacek'in bir ope- rasmı seslendıreceğiz. -20O0yıü içindeBach'ın 198kantatınıncan- b olarak icrasım ve kayıtlannı gerçekleştirdi- niz. Bu kadar büyük bir projeyi bir yıl içinde yaparken icraiann kalitesini nasıl sağladınız? GARDİNER - Bunun ıçın genış bir ön ça- lışma gerçekleştirdık. Bach'ın kantatları ile ıl- gılı akademık bir çalışma yoktu. Müzıkolog Reinhard Kubric ile bütün kantatların yenı düzenlemelerıni yaptık. Seminerler halinde müzısyenlere ilertiğımiz bu çalışma, akade- mik anlamda çok ciddiydi. Bu arada orkest- rayı üçe ayırarak provalara devam ettık \ e hep- sinin arasında bir bağlantı kurduk. Bir grup konserlerde çalarken diğeri icra edilecek kan- tatı çalışıyordu. Böylece yüksek bir kalıteyı sağlamak mümkün oldu. Yoğun bir konsant- rasyon gerektiren bu çalışma, aynı zamanda bir öğrenme süreciydi. - Sizce barok müziğin geleneksel icrasıyla jpodern vorumları arasındaki farklar neler- dir ? Otantik çalgılaıia çalmak gerekli mi? GARDLNER - Bence iki yorum da yapıla- bilir. Ancak otantik çalgılarla çalmak biraz daha netlik getirir. O dönemle ilgili renkleri daha iyı duyarsınız. Haendel'in hayatının önemli bir kısmının Ingıltere'de geçmesi, Ingiliz müzisyenler açı- sından nasıl bir sahiplenme getinyor? Bu ko- nuda tam emin değilim. O zamanlar bizim yöneticılenmız içinde de, Haendel'in akraba- ları içinde de Almanlar vardı. Haendel'in mü- ziğı yoğun bir biçımde Ingılız oratoryosundan etkilenmiştı. Bence Ingilizlerin Haendel'i ya- kın bulmalannın asıl nedeni, onun insanlan eğlendirebilen ve aynı zamanda da ahlaki de- ğerlen arttıran bir müzık yapıyor olmasıdır. - İngUiz Barok Solistleri'yle birlikte çahşan Monteverdi Korosu, adını neden bir Italyan besteciden almıs? GARDİNER- Monteverdi barok dönemin en önemli ilham kaynağıdır. Onun müziğini ilk dinlediğimde inanılmaz etkılendtm. Ne çalar- sam çalayım hep ona döoerim. Müzıgınde dra- ma ve müzikal her şeyi bulmak mümkündür. Özellikle o döneme göre düşünüldüğünde ken- disinin son derece insani duygulan vardı. Kriz nedeniyle neredeyse iptal edilecek olan festival, bu yıl Mydonose Production işbirliğiyle yapılıyor Boğaziçi yeniden müzikle şenleniyor • "lstanbul dünyanın en önemli kültürel mirasa sahip şehirlerinden biri. Bu şehrin incisi Boğaziçi'dir. Festival de Istanbul'un bir dünya kenti olması sorumluluğundan çıkmıştır. Eğitimde, kültürde ve sanatta tasarruf olmaz, onlann boş btraktıklan yeri çarpık düşünceler doldurur." MELTEM KERRAR 4. Uluslararası Boğaziçi Festivali bugün başlıyor. 30 Haziran'a dek sürecek festival bu yıl operadan flamenkoya geniş bir yelpaze su- nuyor. Geçen yıl yaklaşık 30 bin kişi tarafın- dan izlenen festıvalin bu yılka programmda Abhazya De\let Folk Danslan ve Şarkılar Topluluğu Sharatyn. Fahir Atakoglu'nun ye- ni projesı Fahir Atakoğlu Group, dünyanın en iyi sopranolanndan Eve Lind'in katılımıyla gerçekleştinlecek, şef Rengün Gokmen yöne- timindeki CRR Opera ve Orkestrası'nın suna- cağı 'Saraydan Kız Kaçırma* operası, Car- menlinares ve Joaquin Grilo'nun katılacağı Flarnenco Night, 45 Altın Plak ve 5 Grammy ÖdüIIü Jose Feliciano, Bulutsuzluk Özle- mi'nn CRR Senfoni Orkestrası ile birlikte vere:eğı konser ve son olarak Arda Aydoğan tarafindan sahneye konan 400 kışilik konser projesı 'Hoşgörü İmparatorluğu" \er alıyor. Gösteriler Cemil Topuzlu Açıkhava Tiyat- rosuve Yıldız Sarayı'nda izlenebılecek. CRR Konser Salonu Genel Sanat Yönet- men. Arda Aydoğan'la festival ve kurumu üzerne konuştuk. - loğaziçi Festi\aJi'nde bu yıl operadan fla- meiKoya geniş bir yelpaze sunuvorsunuz... A^DOGAN - Az daha sunamıyorduk. Is- tanbal Büyükşehir Belediyesi Boğaziçi Fes- tival bu yıl dördüncü yıhna giriyor. lstanbul dürvanın en önemli kültürel mirasa sahip şe- hırleınden bindır. Bu şehrin incisi Boğazı- çi'di Yüce Atatürk'ün söylediğia Sanatçının vesaıaün yüceltildiği toplumlar, rüm alanlar- da öıe geçer ve geleceğin kurucusu, belirleyi- cisi ılurlar" sözü sadece büyük insanlara mahus olan bu ileri görüşlülüğünün günü- rnüziünyasında hatta Avrupa Topluluğu'nun kapıındakı Türkiye için ne kadar önemlidir. Bûğ^içi Festivali de Istanbul'un bir dünya kerıt olması sorumluluğundan çıkmıştır. Bir şertn dünya şehri olmasındaki en önemli kıs- tasLaindan biri de kültürel mirasmı koruma- sıve? şehirdeki sanatsal faaliyetlerin yoğun- luğıııle doğru orantılıdır. Boğaziçi Festivali gıbi'üm yıl boyunca birçok festivalin ger- çeletştirilmesı, bence gereklidir. Özellikle yabancı turistlere yönelik olmasının da ayrı bir önemi vardır. Türkiye'nin knz or- tamında olması ve tasarruf genelgelerı yüzünden az daha bu büyük festival ger- çekleşemiyordu. Mydono- se Production'la yaptığımız işbirliği sayesinde Istanbul- lu sanatseverlerin karşısma çıkabiliyoruz. - Festivalde sahneye koy- duğunuz "Hoşgörü İmpara- torluğu"nun 400 kişilik kon- ser projesinden söz eder mi- siniz? AYDOĞAN - Bu proje, değerli besteci ve orkesrra şefi Orhan Şaluel'le bera- ber gerçekleştırdiğimız. Os- manlı'nın Kuruluşunun 700'üncü Yıldönümü kut- lamalan kapsamında lstan- bul Büyükşehir Belediyesi tarafından istenen bir müzi- kal kolajdır. Osmanh'nın kültürel ve sanatsal hoşgörüsünü, beğenileri- ni anlatmaktadır. Yaklaşık 400 kişilik ve mü- zikal anlamda birçok ilkın ve denemelerin gerçekleştiğı bir projedır. Geçen sezon IH'ün- cü Boğaziçi Festivali'nin açıhşında sahnelen- dikten sonra bu yıl tekrar yoğun istek üzenne programımıza kattık. - Yühk programınızı belirlerken göz önüne aldığınız ana kriterler neler? AYDOGAN-CRR'nin programındakı ilk ana kriter, kalitedır. Gerek ulusal sanatın ge- rekse uluslararası sanatın kaliteli örneklerini sanatseverlere sunmaktır. lstanbul gibi bir dünya kentinin uluslararası standartlardaki bir konser salonu olarak Türkiye'nin dünyaya açı- lan bir penceresidır. Genç nesillere sanatın ka- liteli örneklerini sunarak yannın Türkiye'sin- de kültür ve sanatın de\amlılığını ve genç sa- natçılaryetişmesi konusunda lokomotif göre- vi üstlenmektedir. - Yühk programııuzda klasik Türk müziği- nin yam sıra Türk cumhuriyetierinin müzik- 1- Saraydan Kız Kaçu-ma, 2- Sharatyn, 3- Jose Feliciano, 4- Bulutsuzluk Özlemi, 5- Fahir Atakoğlu. lerine de özel bir yer ayınyorsunuz. CRR'nin Türk müziğini yaşatmak anlarnında misyon üstlendiğini söyleyebilir mrviz ? AYDOĞAN - Ulusal kültürümüzü yaşat- mak, onun kaliteli örneklerini sergilemek üst- lendığimiz misyonlanmızdan en önemlısıdir. Günümüzde gerek Türk sanat müziği gerek- se Türk halk müziği ciddı anlamda bir eroz- yon tehlikesı içensindedır. Buna bir ömek vermek gerekirse birçok özel radyo ve tele- vizyonun yapmış olduğu müzık yanşmala- nnda şöyle üzücü bir durumla karşılaşıyoruz. Örneğin; Türk sanat müziği dalında aday şar- kılan dinlediğimizde bunlann çoğunun Türk sanat müziği üslubuna, güfte ve yorumlama anlayışına uymadığını. çoğunun arabesk tar- zında yeni bir tür müzik olduğunu görüyoruz Aynı şeyi, Türk halk müziği ıçın de söyleye- biliriz. Tabii ki arabesk müziğe \ eyahut fan- tezi müziğe karşı değilim. Ancak her müzi- ğin kendi kulvannda özellikle Türk halk mü- ziği ve sanat müziğinin korunması adına ken- di formlannda kalması gerektiğine inanıyo- runı. CRR Konser Salonu bu sebeple, özel- likle son yedi yıldır Türk müziğini gelecek ne- sillere taşıma adına en kaliteli örneklerini su- nuyor. - Gelecek yıl için projeleriniz neler? AYDOGÂN - CRR Konser Salonu 2001- 2002 sezonu için birçok sanatsal sürpnze ge- be diyebılirim. Festıvallerimiz: Uluslararası Mistik Müzik Festivali, Piyano Festivali, Gi- tar Festivali. Barok Müzik Festivali. Çocuk Festivali. lstanbul Uluslararası Dans Festiva- li. Gençlik Festivali ve Boğaziçi Festivali yi- ne aynı yoğunluğu ile Istanbullu sanatsever- lerin karşısma çıkacaktır. Aynca kuruluşunu gerçekleştırdiğımiz Büyükşehir Belediyesi Cemal Reşıt Rey Senfoni Orkestrası, Opera ve Korosu'nun faalıyetleri aynı kalite anlayışıy- la devam edecektir. Gelecek yıl CRR Operası ve Orkestrası ta- rafından sahnelenecek bir opera ve müzikalin müjdesinı verebılınm. Boratav Masalları yayımlandı • Kültür Servisi - Halkbilımcı ve gazetemız yazan Muhsine Helimoğlu Yavuz. Pertev Naili Boratav Arşivi'ndeki masallann birinci cildini 'Uçar Leyli' adıyla gün ışığına çıkardı. Yıllar önce, Anadolu'nun dört bır yanından derlenen ve bugün Tanh Vakfı Pertev Nailı Boratav Arşivi'nde bulunan 2629 masalın yayımlanmasıyla oluşacak dizinin bırınci cildi olan 'Uçar Leyli' yayın ve okur dünyasında ilgiyle karşılandıı. Masallar ve efsaneler konusunda yaptığı alan araştırmalanyla ve yıne bu alanda yayımladığı başta 'Diyarbakır Efsaneleri' ile 'Masallar ve Eğitimsel Işlevleri' olmak üzere on kitabıyla tanınan halkbılımci Muhsine Helimoğlu Yavuz, 70 masaldan oluşan bu kıtabın başına hazırladığı 'Girış' bölümünde, genel olarak 'masal' konusunda ayrıntılı bilgi veriyor ve kitapta yer alan masalları 'Masallar Üzerine Bazı Değerlendirmeler' başlığı altında inceleyip yorumluyor. Tarih Vakfı Pertev Nailı Boratav Arşivi'nde bulunan metinlerin toplanacağı 'Masallar' dizisi, herkesin ilgiyle severek okuyacağı halk masallannı bir arava getirirken aynı zamanda üniversıtelenn ilgili bölümlenyle araştırmalar için de değerli bir kaynak oluşturuyor. Kaş Kültür ve Sanat Festivali • Kültür Servisi - Kaş Belediye Başkanhğı tarafından düzenlenen IV Likya I Kaş Kültür ve Sanat Festivali. 28 Hazıran - 1 Temmuz tarihleri | arasında, bale sanatçısı Hülya Aksular'ın başkanlığında yapılacak. Bu yıl, sokak sergileri ve panayırlan, konser. tiyatro, bale. animasyon göstenlerıyle renklenecek olan festivalde pek çok sanatçı yer alacak. 28 Haziran akşamı açılış töreniyle başlayacak olan festivalin konuklan arasında Erkan Oğur ve Ismail H. Demircioğlu, Reyent Bölükbaşı, Burçin Büke. Komser Şekspir filminin yönetmeni Sinan Çe\\n ve oyuncuları Kadir Inanır, Özkan Uğur ve Selahattın Duman, Kaş halkı tarafından 'En iyı Dizi' seçilen 'Ikincı Bahar' dizisinin yönetmen ve oyunculan.* lstanbul Devlet Opera ve Balesi sanatçılan. animasyon topluluğu Grup Mirage. ressam Aydm Çukurova ve Sibel Düzel çeşitli efkinîîklefle Kâfflâcaîc. **-"* r--**•?•'• i Babylon'da bu hatta • Kültür Servisi - Babylon bu hafta da dinleyicilerine farklı müzik seçeneklen sunmaya devam edıyor. Bu haftanın konuklan Balkan Messengers, Kangroove ve La Noche Con Las Estrellas & Ayhan Sicimoğlu olacak. Çarşamba günü 21.30'da sahne alacak Balkan Messengers, geçtiğimiz günlerde yayımlanan ilk albümünde Balkanlar'ın tempolu ezgilerinden hareket eden bir yolculuğa çıkanyor dinleyicisini. Aksak Balkan ritmleri içine yerleştirilmiş funk ve jaz grooveları grubun en belirgın karakteristıği. Cuma akşamı saat 23.00'de izlenebilecek 1997 yılında kurulan Kangroove'un besteleri ve klüp repertuvarlan, rhythm & blues, hıp.hop. funk ve acid-jazz türü müziklerden oluşuyor. Açık Radyo ve Radio Oxi-gen'deki Latin müzik programlanyla dikkat çeken Ayhan Sicimoğlu ise cumartesi saat 23.00'te La Noche Con Las Esttrellas'la birlikte bir program sunacak. Spike Lee, müzikal yönetecek • HOLLYVVOOD (VARIETY) Spıke Lee, popüler bir Broadvvay müzikali olan Rent'i beyazperdeye uyarlamak istediğini açıkladı. Projenin Miramax Films'in elinde olduğu belirtilirken senaryo yazan ve oyuncuların daha bellı olmadığı kaydedildi. Film şirketi, Spike Lee'nin projeye ilgi duyduğunun doğru olduğunu ama görüşmelerin henüz başlamadığını belirtti. BUGUN • BEKSAV'da saat 16.00'da Lars von Trier'nin yönettiği 'Europa' adlı film. saat 19.00'da Francis Ford Coppola'nın 'Baba' adlı filmi gösterilecek. (349 91 55) • ENKA VAKFI TTYATROSU nda saat 21.45'te Tiyatro lstanbul 'Tuhaf Bir Çift' adlı oyunu sahnele_yecek. (276 22 14) • BURSA KULTÜRPARK AÇIKHAVA TİYATROSU'nda saat 21.30'da Tam UTütes Shoestring Blues Trio'nun konserı ızlenebilir. (224 234 49 12) • İTALYAN KÜLTÜR MERKEZİ nde saat 19.00'da 'Be>lerbe\i Müzik Okulu' konseri izlenebihr. (293 98 48) İSTANBÜL MÜZİK FESTİMLİ'NDE BU6ÜN • AYA İRİNİ MÜZESt'nde saat 19.30'da Joshua Bell (keman) ve Simon Mulligan'ın (piyano) konseri izlenebilir. (454 15 55)