Katalog

13MAYIS2001PAZAR CUMHURİYET SAYFA 17 Bektronik posta: dwazsomecumhuriyet.com.tr Tel: 0.212.512 05 05 Faks: 0.212.512 44 97 - IMF, Kemal Derviş'i hükümetten saymamış. "Kendinden saymıştır da ondan!" Acı gerçek Yıl 1987, Turgut Özal Başbakan... Türkiye dişa açılmış ve açılmaya devam ediyor... Aralannda -- Milletvekili Ahmet Karaevli'nin de olduğu bir grup ANAP'lı Trakya'da dolaşryor... Ayçiçek tarialanyla çevrili bir köyde yemek molası veriliyor... Sohbette, "Şikâyetiniz var mı" diye ortaya bir soru atılıyor... Köytüier hep bir ağızdan "Memnunuz" diyor... "Niye memnunsunuz, sizi memnun eden neler var" sorusu üzerine bir köylü, karşıdaki dükkânı gösterip "Bakın, köydeki bakkalda bile Marlboro bulabiliyorum" diyor... ANAP'hlar zevkten dört köşe olurken geziyi izleyen bir gazeteci içinden acı acı gülüyor: "Senin köyünde Marlboro satılmasının bedelini başka köylerdeki tûtün üreticileri ödüyor. Aynı durum yarın senin başına gelecek... Ektiğin ayçiçeğini satamadığın zaman bakkal dükkânlannın ithal ayçiçek yağıyia dolu olduğunu göreceksin." T oplumda kurallar vardır... Kurallann bir kıs- mı yaalıdır, bir kısmı yazıya dökülmeden be- nimsenmiştir... Yazısız kurallan gelenek, 1 görenek, kültür, yaşam tarzı ve saire; yazı- lı kurallan ise toplumsal otorite belirler... Örneğin, sinema gişesinden bilet almak için sıra- ya girilmesini öngören yazılı bir kural yoktur. Sıraya gırmek bir kuraldır ancak sıraya girmemenin ceza- sı yoktur... En fazla, sırada bekleyenler bağınr... Yazılı kurallara gelince... Mutlaka uyulsun diye konmuştur ama bedelini ödemek kaydıyla çiğnen- mesinde bir sakınca yoktur... örneğin, imbikten süzülerek yazıya dökülmüş ka- rayollanndaki trafik kurallanna da uymayabilirsiniz... Bu durumda ölüm kader değil sizin kararınız olur. Kaderin cilvesi sizi mevta ya da katil yapmak ara- sında bir yere oturtur... Sonuç olarak, yazılı olsa da olmasa da kurallar uyulmak içindir ve toplumsal ya- şarnın vazgeçilmez bir parçasıdır... _ ^ Kurallar Namık Çatalsakal'ın yazıya döküp gönderdiği kurallar ise gündelik yaşamda sık sık karşımıza çı- kan ancak herkesin reddettiği türden... Minibüs şoföıierine karşı nazik olun! Daha uzun yaşarsınız... Sol şerit, kamyon ve TlR'lara aittir. Yol isteyip gör- güsüzlük yapmayın... Şerit değiştirirken sinyal vermeyin, bir salağa kim- seyol vermez... Ambulanslara yol vermeyin, güçlü olan yaşasın! Komşu değil, ev alın! Komşu ölür, ev kalır... Türkiye'de kadın haklan vardır. Mesela, dayak! Çocuğunuzu döverken kafasına vurmayın, elleri- niz acır... Spora ihtiyacınız yok. Televizyonu açıp sinir cim- nastiği yapın! illa spor yapacaksanız, poligona gidin. Meslek sahibi olursunuz! Futbol maçı sonrası balkona çıkmayın, isabet ala- bilirsiniz... Adam olmamak, devlet sanatçısı olmaya engel de- ğildir... Dans dersleri alın. Birisi ayaklarınıza kurşun sık- tığında, iki figür atarsınız. Şarkı söylemeyin; soyunun, basılın, tecavüze uğ- rayın. Ama mutlaka şöhret olun! Kanunlan bilin! Özellikle orman kanunlarını... Politikacılan örnek alın. Değişin ama asla geliş- meyin! Liderlere iyi bakın. Antika değerieri var... Arkadaşınızı iyi seçin. Devlet için kurşun atsın, kurşun yesin! Kitap, kasetçilerde satılan bir yan üründür; baş- ka yerde aramayın! SESSÎZS£DASIZ(!) mmîKVRTCEBE Yûksek YerilimHatb erdincutku(a yahoo.com Yolsuzluk adı olarak kullanıla kullanıla BEYAZ da kirlendı. Osmanlı'nınborçlanmayan sadrazamı TRTnin yapımcı ve sunuculanndan Nazmi Kal dostumuz, "Ülkemizin bu- gün içinde bulunduğu durumla Os- manlı Imparatorluğu'nun son dönem ekonomi yönetimi arasında son dere- ce çarpıcı benzerlikler var" diyerek DoğanAvcıoğlu'nun Türkiye'nin Dü- zeni kitabından bir alıntı gondermiş: "Aman para veri.n diye yalvaran her zaman biz değildik. Batı sermayedar- ları ve hükümetleri 'borç para alın' di- ye baskı yapıyorlarch. Ingiliz devlet adamlan parlamentoda Osmanlı'nın borç almasını sağlamak için Türki- ye'ye övgü düzüyor, Abdütaziz gibi pa- dişahlan göklere çıkanyortardı. Serma- yedarlar tehdit ve rüşvetle Türk dev- let adamlannı borçlanmaya zorluyor- lardı. 'Osmanlı Imparatorluğu'nda Av- rupa Mali Kontrolü' adlı doktora tezi hazıriayan Donald Blaisdel 'Osman- lı hazinesinin yeni bir borçlanmaya muhtaç olmadığını söyleyen sadra- zamı, Ingiliz elçisi Palmer düşürmüş, yeni gelen sadrazam. borçlanma söz- leşmesini imzalamıştı' diye yazıyor." Benzerlik tıpa tıp değil tabii ki... Günümüzde, borç para almak için artık başbakan değiştirilmiyor... Baş- bakan koltuğunu korumak için ekono- minin başına Batı sermayedarlarının istediği birini getiriyor ve yine Batı ser- mayedarlanmn istediği yasalar yürür- lüğe konuyor... Çünkü tarihten ders al- >^-J, mayanlar, ekonomik krizden çı- ı 48$) kış yolunu borç batağına daha S ^ çok saplanarak arıyor; saplan- dıkça daha çok batıyor! ÇEDKOŞESI OKTAY EKİNCt Korumak 'sevgi'dir... Kültürel mirası yaşatabilmek amacıyla yasal önlemlerin yanı sıra "toplumsal bilincin" de yükseltilmesi için "eğitimden başlanıak** gerektıgı sayısız ko- nuşmanın son cümlesini oluştu- ruyor. ^ Ne vâFTcî t>u eğitimin "na- sıl" ve "hangi içerikte" veril- mesi gerektiği konusunda ise yeterince "derinleşilmiyor"... ömeğin, ilköğretim çocukla- nna "siyasal tarih" yerine "uy- garlık ve sanat tarihi" ögret- memizin daha yerinde olacağı- nı söylesek bile. tek başına bu- nun da "kültürel mirası koru- ma bîlincini" gcliştımıede ye- terli olup olmayacağını hemen hiç tartışmıyoruz... Oysa tarihsel birikimleri "bil- mek" ve "öğrenmek" başka şey (bu kuşkusuz artık olmalı), ama onlann "neden korunma- ları gerektiğini" düşünmek, özümsemek ve giderek bunun "bilinçlTsavu- nucusu olmak başka şey... Birincisi için "göstermek ve anlatmak" bel- ki yeterli olabi- lir... Ancak ıkin- cisi için o mi- rasta başka şey- lerin de "görü- lebilmesine" ve başka değerle- rin de "duynm- sanmasına" gereksinme var... Bunun için de korumanın te- melinde önce- likle "insan savgisinin" buiun- duğunu; aynı nedenle çağdaş koruma felsefesinin ve hatta hu- kukunun temelinde "hümaniz- mayla" besienen bir "rönesan- sın" yarhğını ve giderek "aydın- lanma" sürecinde yine insana ve onun "aklına", yaratıcılığı- na, yaşama sevincine ve duy- gulanna saygılı bir "tarih bilin- ciyle" korumanın ortaya çıktı- ğını ve gelişeceğini.. eğitim programının "odağına" yerleş- tirmekgerekiyor... • • • Evet... Koruma. aslmda "sev- gT'dir... insana ve onun "insan değerlerine" sevgidir... Daha da ilerisi, insanlık tarihini aynı zamanda "uygarlıldar tarihi'" yapan, "hünerli ellerin ve ya- ratıcı aklın" üriinlerine karşı bir saygı, bu saygıyla kökleşen bir bağlılık ve aynı bağlıhkJa geli- şen "sevdalanma"dır.. Nitekim, Avrupa Mimari Mirasını Koruma Sözleşmesi (1975) gibi resmi bir belgede bile, örneğin "SİT"ler tanımla- nırken ne sanat tarihinden ne de mımarlık tarihinden söz edılır. Sözleşmedeki tanım; "insan emeğiyle doğal değerlerin bü- tünleştiği yerler" şeklindedir... Işte o emeğin ardında öylesi- ne hayran olunacak bir "akıl" vardır ki "mimariyi" de doğa- yı yok ederek değil, onunla "bü- tflnltşertk" j'aratîr... Kormı- ması gereken de zaten bu aklın "tanıklan", yani "yarancılığın belleği" değil midir? ••• Mimarlar rölöve çıkarmayı ya da restorasyonu okulda öğrenir- ler, ama "koruma bilinci" için bu asla yeterli değildir... Örneğin 1980'lere kadar biz- de koruma denince sadece anıt- sal yapılar ve çok özel sivil bi- nalar akla gelirdi... Şimdiki "kentsel koruma" ya da "do- kuyu yaşatma" gibi "daha du- yarlı" aşamalar çok yenidir. Nitekim korumacılıkta hâlâ "inat" edenlerimize bakıyo- rum, hemen tümü aynı zaman- da duygu yûklü, ör- neğin "şiir" seven ve "hümanizma- lannı yitirmemiş" arkadaşlar... Bunun bir rast- lantı olmadığına. giderek daha fazla inanıyorum. Sözgelimi Nâ- nm'ın şu ünlü dize- lerini, mimar olsun olmasm hemen her "duyarlı konıma- cıdan" dinlemi- şimdir: "İki şey var an- ^ „ . . „ . , cak ölfimle unutu- Onu "Sevgısız bırakan, . komsudaki'fazla'kat... I U A n a m ı z ı n y ü . züyle şehrimizin yüzü..." Anamızın yüzü, zamanla de- ğişse bile, o hep aynı yüz değil midir?.. Şehirlerimizin yüzûnü durmadan "başkalaştıran" şu spekülatif ve yok edici yapılaş- ma ise geriye hep "yabancı bir yüz" bırakıyor... Böylesi bir vahşi değişim de "şehre karşı sevgisiz" bir toplumu yaratı- yor... Aslında Cumhuriyet dönemi- mizin o ilk aydınlanma coşku- suyla yüreklerini kâğıda döken hemen tûm şairlerimiz "koru- manın sevgi bağlanm" şiirle- rineyansıtmışlar... Bir örnek de Kemalertin Kamu'dan Yıl, 1930'lar... "Odamda iki kardeş Biri dün. biri yann; ...Ve ben aralannda Bir köprüyûm onlann..." 70 yıl önceki bu şiir, şimdiki "geçmişimiz için bir gelecek" ilkesiyle çırpınan korumacılann ortak duygularuıı yansıtmıyor mu?.. Oekincifacumhuriyet.com.tr. KtM KlME DUM DUMA BEHIÇAK behicakut turk.net C* ÇİZGlLtK KÂMtL MASARACI HARBt SEMÎH POROY semihporoyfc yahoo.com TARlHTE BUGÜNMÜMTAZARIKAN BANKA SÖYGUNLARINA KARŞI!. 13 Mayıs 192OPE SU6ÜN, &İRUEŞİK AME&KA'NBl CHICA6O tSNrİNPEKl «/« BANKAOA (PACIPtC SMMK) ÖZSt KO6.UMA 8Öİ-ÜMÜ HİZMeTE e/GDi. £CH ZAkAAAH- LARDA ÇOK. A87HN BANKA SOIGUNlAIZlNtN YA - «ATTtÖt ttAHATVlZCIK, ÇBf/nJ ÖNLEMLBIB ALIA1- MASlNI Ge/Z&CTİBMrŞri- eUNLARPAN SİRİ-VE Seİ O£ £N İL6INCJ- SANKANIN DtÇAHI BA- Pt. BAM/64Aİ/N İÇfUf ?£ OfÇtAII 6ĞZ ALTTAJPA 7U7TU4K *MAClYLA YAPIU4N KUKŞUM GeÇlR- M£Z 8ÖLÜML&ZPE İKİ M/ŞAVCt 8ULl/A/UYOe, AÇILMfŞ P€LUCL£ROEfJ DE SifiKAÇ SİU4H UZA- NIYOdVU. 8U ÖNL&MİN, SCHSUNCULAli. İÇİN £fj AZINDAH CAYfMIİICl OCACASl DÜÇÜNÜLÛYO&&U. l , banjça duvarından bir tftif- görûtüyor. REŞADİYE ASLtYE HUKUK MAHKEMESİ'NDEN DosyaNo: 2001/35 Davacı: Hüseyin Daldal, Recai ve Ayşe oğlu 1975 doğumlu Reşadiye ilçesî Demircili kasabası nüfüsuna kayıtlı ve mukün. Vekili: Av. Sorgun Şabin, Tokat Barosu avukatlanndan - Reşadiye. Davalı: Corina Dalda! (Steiıunger), Lopald Envin ve Lusie Maria kızı. Steyr 1968 doğumlu. Tokat ıli Reşadiye ilçesî Bereketli kasabası nüfüsuna kayıtlı. Dava: Boşanma. Davacı vekilinin, davalı aleyhine açtığı boşanma davasında, dava dilekçesi ve duruşma gününün tüm aramalara rağtnen davalıya tebîig olu- namadığı, taraflar arasındakı boşanma davasının duruşmasının 29.5.2001 günü, saat 9.45 olduğu ve dava dilekçesinde ise tarafların 1992 yı- lında evlendikleri, bir süre sonra huy, mizaç ve yaşam tarzlannın farklılığı sebebi ile aynldıklan, evliliğin 7 sene önce fıılen sona erdiği id- diası mevcut olduğundan işbu ılanın ilan tarihinden itibaren davalının mahkemenuze sahsen müracaatı veya duruşma gününde mahkememiz- de hazır bulunması veya kendinı bir vekille temsil ettirmesi, aksi halde duruşmanın yokluğunda yapılacağı ilanen teblıg olunur Basın. 21545 PANO DENİZ KAVLKÇUOGLU Hayat Rakı Değil ki... Futbol yorumculuğu ile ekonomi uzmanlığı ara- sında gidip gelen, yüzü hepimize aşina o "bilim adamı"nı ekranda izlerken aklıma halamın gelme- sinin mutlak bir nedeni olmalıydı... Üç hafta kadar önce İzmir/Karşıyaka'da ziyaretine gittiğimde ka- pıyı kendisi açmış, üzerindeki, yakası bana "alışıl- mışın dışında" kapalı gelen kazağına, "Ne o hala, tesettûre mi giriyorsun?.." diyerek takılmamı, tatlı sert bir "hadi ordan!.."\a karşılamıştı... Sonra beni herzamanki sevecenliğiyle içeri buyuredip, üç beş saniyeliğine ortadan kaybolmuş, sırtında yaka de- koltesi "derin" mor bir kazakla geri dönmüştü... "Nasıl, beğendin mi şimdi?" Pınl pırıl belleği, yaşama bağlılığı, coşkusu ve anılanyla dinlemeye doyamadığım bir canlı tarihti Nermin Halam. "Istanbul'a giderken seni de götü- receğim birkaçgünlüğüne.."demiştim. "Evef/"de- yince de dünyalar benim olmuştu. Beş gün beş ge- ce "Çiçek Bar", "Andon", "Cumhuriyet Meyhane- si", "Kulis"... O bar senin, bu meyhane benim, "fink'' atmıştık istanbul'da... Bir "cumhuriyet kadım"yd\ halam... I. Dünya Sa- vaşı'nın son yılında, 1918'de izmir'de doğmuştu. Ço- cukluğu, gençliği "Büyük Kurtuluş"u izleyen o yok- sul, ama onurlu yükseliş yıllannda geçmişti. Yıkıl- mış, yakılmış bir ülkenin, yenik düşmüş, tutsak ol- muş halkının verdiği özgürlük ve yeniden diriliş kav- gasının tanığıydı. On.yedi yaşındayken babasıyla birlikteAnkara'da, "Çiftlik"ieAtatürklekarşılaşma- sını, onunla masa komşuluğunu anlatırken gözleri doluyordu hâlâ... * • • Gittiğimiz yerlerde rakıyı sulandirmadan ıçmesı- ni yadırgamışlardı halamın. Oysa babam da annem de öyle içerlerdi rakıyı. "Armut, ağacmın dibine dü- şer.." derler ya, ben de onlar gibi içiyordum. Benim oğullarım da benden gördükleri gibi tabii... Bir ak- şam evde, aramızda söyleşirken söz bu konuya gelmiş, "Hayatlanmız da rakıyla birlikte sulandı as- lında.. " demişti. Sonra bu "sulandırma /şf'nin han- gi yıllarda başladığına kafa yormuştuk. Tam olarak bir tarih belirlenemese de, Demokrat Parti yıllarına rastladığı kesindi..: Mütevazı maiialle düğünlerinin. "okul çaylan"nın vazgeçilmez içeceği olan lımona- tanın o belsiz, boyunsuz uzun bardakları o yıllarda yerleşmeye başlamıştı rakı masalanna... Rakı, limon şerbeti konmaktan başka hiçbir özelliği olmayan bu karakter yoksunu bardaklardasulandırıtabilirdi an- cak... Öyle de olmuştu zaten../ • • • Üzerinde biraz düşününce bulmuştum... Futbol yorumculuğu ile ekonomi uzmanlığı arasındaki ke- sin seçimini bir türlü yapamamış, kararsızlık içinde bocalayan o "bilimadamı"n\ izlerken halamı anım- samamın nedeni, dinlediklerimin kafamda limona- ta bardağındaki su katılmış rakıyı çağnştırmasıydı... Su\andın}mış rakıyı andınyordu anlattıklan. Rakı na- sıl sulandıkça hafifleşir, içimi kolaylaşırsa. onun an- lattıklan da sulandırıldıkça hafifleşiyordu... Su ye- rine, ancak kendisinin güldüğü, gülebildiği "espri- ler" katıyordu sözlerine... Anlattıklan hafifledikçe, daha koJay anlaşılacağını düşünüyordu... Onu ve onun gibileri yıllardır izliyorduk. Gazete- lerdeyazıyorlar, televizyonlarda konuşuyorlardı. Ya- zıp söylediklerinin hiçbiri doğru çıkmamıştı bugüne kadar. Hiçbir öngörüleri doğrulanmamıştı. Şimdi özelleştirmeleri tartışıyorlardı. Koca bir ülke halkının sahip olduğu servetlerin yok pahasına elden çıka- nlmasıydı söz konusu olan... "Satılsın, kurtulalım!" diyorlardı güle oynaya... "Satılsın, kurtulalım!" de- dikleri o mal variıklanmız Tekel, Türk Hava Yollan, Telekom vd. alın terimiz, göz nurumuz, emeğimizdi bizim.. ort^k birikimlerimizdi... Ne var ki, "bizim" olan her şeyi sırtımızda bir "yük" olarak görüyordu onlar. Kötü yönetilen kamu mallarını elden çıkar- mak, vardıklan tek çözümdü. Yeni bir toplumsal ira- deyle oluşacak farklı bir siyasal iktidar seçeneğini, düzlüğe çıkışın da ancak bu seçeneğin yaşama geçmesiyle mümkün olabileceğini, hiç akıllanna ge- tirmiyorlar, akıllanna getirmek istemiyorlardı. Sulandırılmış rakı gibi hafif ve bir o kadar da yan- lıştılar. Ama rakı değildi ki hayat... Ta ki o belsiz, bo- yunsuz bardaklar kırılana kadar... Faks:0212-723 84 97 (e-posta: dkavukcuogluft tuyap.com) B U L M A C A SEDATYAŞAYA\ 1 2 1 2 SOLDAN SAĞA: 1/Gemideyel- kenlerin açıl- ması için veri- len komut... Telli balıkçıl. 2/Hisse. pay... Türkiye'nin de üyesi oldu- ğu bir örgüt. 3/ Eski dilde yüz, çehre... Süsle- mede kullanı- lan bir rür esnek kâğıt. 4/lçel'inSilifkeilçe- sindeantikbirkent... Bir kertenkele cinsi. 5/ Sayılan göstemek için kullanılan işaretler- den her biri. 6/ De- nizcilikte "alt.aşağı" anlamında kullanılan sözcük... Tanntanı- maz. II Zimbabve"- ninbaşkenti... Yemek. 8/ İyi yetişmiş. değerli kim- se... Silah. 9/ "—- Hayworth".' ABD'li aktrist... Mev- ki, makam. YUKARIDAA AŞAĞIYA: 1/ Çocuklar. torunlar.. Hattatlann kâğıt cilalamak için kullandıklan, nişasta ve yumurta akından ya- pılan bileşim. II Erzurum'un bir ilçesi... Ördek. 3/ Bir nota... Ağn Dağı'na verilen bir başka ad. 4/ " — - da Gezer": Necati Cumalı'nın romanı... Vanl- mak istenen bir amaca doğru geçilmesi gerekli dönemlerden her biri. 5/ Borulan döndürmeden ek- lemeyi sağlayan bağlantı parçası. 6/ Avrupa'nın. Ladoga'dan sonra ikinci büyük gölü... "Umberto —•": Italyan yazar. II Taze soğan ve marulla pi- şirilmiş kuzu eti yemeği... Rütbesiz asker. 8/ Mad- denin, kimyasal bir tepkimeye girebilen en küçük parçası... Kutsal olduğu için dokunulmaması ge- reken şey. 9/ "Aliye —-": Oyuncumuz... Akdeniz Bölgesi'nde birçay.