Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 9 MART 2001 CUMA
HABERLER
DUNYADA BUGUN
AIİSİBMEN
Kaka HW!'
Dünya Bankası'nın eski başkan yardımcısı, ye-
ni Devlet Bakanı Kemal Derviş, ABD'ye kaynak
aramaya gitiği sırada, Bülent Ecevit, bayram do-
laytsıyta kimı gazeteci arkadaşlanmızla konuşmuş
ve son ekonomik krizin faturasını, çağdışı olarak
nitelediği, IMF'ye çıkarmış.
Başbakan, IMF'nin sosyal adaleti fazla gözet-
mediğini, bundan böyle hersöylediğinin yapılma-
yacağını belirtiyor.
Konuşma, zamanlama açısından son derecede
yanlıştır.
Acaba Başbakan, çiçeği burnunda Devlet Ba-
kanı Derviş'in ABD, de kiminle konuşacağını, kay-
nagı nereden arayacağını bilmiyor mu?
ABD yönetimi, Türkiye'ye içinde bulunduğu kriz-
de yardımct olmaya niyetlense bile bunu nasıl ya-
pacak sanıyorsunuz?
Herhalde Bush, ayağının tozuyla Amerikan yer-
gi mükellefine, Türkiye'ye yardım gerekçesiyle,
yeni yükler yükleme yolunu tutacak değil. özel
Amerikan bankalan ve yatınmcılan ise ülkemizde-
ki risk faktörü bu duaımda iken bize şifa olacak
yatnmı düşünmezler.
Geriye IMF kalıyor. VVashington'ın yardımı, IMF
nezdindeki nüfuzunu kullanma biçiminde gerçek-
şecek.
Tarn böyle bir anda, Bülent Ecevit'in sözleri, bü-
yük bir zamanlama hatası olmuştur.
• • •
Iki noktayı iyi görüp bilmek zorundayız:
Türkiye'de ekonomik kriz, yeni de değil devre-
sel de. Türkiye'nin krizi yapısal.
Türkiye, daha bütçe entegrasyonunu sağlaya-
mamış, saydamlıktan yoksun, parlamento dene-
timi dışında fonlarla, ne miktarlann kime peşkeş
çekildiğinin bile bilinmediği bir ülke. Bankacılık
sistemi iflas etmiş, kamu bankalan "görevzaran"
denen arpalık dağıtmaktan doğan zarariarta felç
olmuş durumda.
Türkiye, zaten geliri az olan bir ulke ama üretti-
ğinden çok üremek ve tüketmek tutkusu, az olan
getirtyle gerçekleştirebileceğınin daha da altında
tasarruf sağlayabılıyor.
Kısacası, yatınm için yeterli sermayesi yok. Es-
ki Hazine Müsteşan Seiçuk Demiralp'in de be-
lirttiği gibi, IMF ve benzeri kuruluşlara bu yüzden
muhtaç.
CMmayabilir miydi?
Evet olmayabilirdi ama onun için bir ulusal eko-
nomi politikası geliştirip uygulamaya koyması ge-
rekirdi.
Türkiye'de 50 yılı aşkın süredir yürütülen politi-
kalar bu yönde olmadı.
Artık bugün vanlan noktada ise "Geçm/ş olsun"
dan başka söylenecek söz olduğunu sanmak ya-
nıtaıdır.
Türkiye, yapısal bozukluğunu, şu anda dış kay-
naksız çözecek durumda değil.
•••
Getelim IMF'ye. IMF, Türkiye'nin kalkmması, ulu-
sal politikasını oluşturması için kurulmuş bir örgüt
değil. IMF, tıpkı iflas sathı mailine girmiş kişiye pa-
raverecek olan tefecilere, borçverdikleri parayı fa-
iziyle geri alabilecekleri konusunda güvence ver-
mekleyukümlu kışının işlevının benzen bırfonksi-
yonu yerine getırmek için oluşturulmuştur.
Nasıl ki tefecıye garanti verecek olan kişi, taci-
rin kimi mallannı yok pahasına elden çıkarmasını,
acil gelir için bazı şeylerden vazgeçmesini önerir-
seve de evde okumakta olan çocuğun, emekli bü-
yükbabanın, yoksul büyükannenin durumlannı dü-
şünmezse, IMF de ülkedeki gelir dağılımını, emek-
çinin, ücretlinin konumlannı düşünmek durumun-
da değildir. O, paranın gelmesi için vehlecek gü-
vencelere bakarve bunlann gerçekleştirilmesi için
uygulanacak politikalan "tavsiye edert" Uyarsan
dilimler halinde gelir paralar, uymazsan gelmez.
IMPnin, yardımına çağnldığı ülkelerdekı gelir da-
ğılımını bozduğu, sosyal patlamalara yol açtığı bi-
linen bir gerçektir ve yıllardır yazılıp söylenmiştır.
Ama çarnaçar IMF'ye başvuran, ödemesını ga-
rantiye alacak düzenlemelen yapmayı da becere-
meyen yöneticilerin, "Kaka IMF" diye kendi kamu-
oyu önünde sorumluluğu üstünden atması, basi-
retsiziiktir.
Sevgili okurlar, son zamanlarda hiç tç açıcı bir
şey yazamıyorsam, kabahatin olaylan yazan ben-
de değil bunlan o biçimde oluşturanlarda olduğu-
nu belirtmek isterim.
Ama yine de size güzel bir şeyler söyleyeyim:
CİMBOM BOM!
Gaiatasaraylı olmayanlar alınmasınlar! İçinde
bulunduğumuz durumda, "bo" ile başlayan ama
"k" harfiyle bitmeyen tek sözcük bu.
Kızılay genel kurulu yarın
Topçu
y
dan genel
merkeze eleştiri
Istsuıbul Haber Ser-
visi - Kızılay, 10
Mart'ta gerçekleştiri-
lecek Olağanüstü Ge-
nel Kurul'a hazırlanı-
yor. Genel merke-
zuı"susturmaya"çalış-
tığı şubeler, "temsüye-
teneğini kaybettiğini"
öne sürdükleri mevcut
yönetimi değiştirmek
için yoğun bir savaşım
başlattılar.
Kızılay Pendik Şube
Başkanı Yusuf Topçu,
Kızılay 'ın stoklannın
17 Ağustos'tan daha
geri düzeyde kaldığını,
kurtarma timlen kuru-
lamadığını, taşınmaz
bağışlannın yûzde 70
azaldığını, parasal ba-
ğışlann yok denecek
bir düzeye indiğini
söyledi.
Topçu, Kızılay'm
mevcut yapısını ve yö-
netim anlayışını yeter-
li ve demokratik bul-
madıklannı belirterek
"Kıalay'm yapısı mut-
bka demokratikleşti-
rümefi.Kızılay,demok-
rasinin en sağbkh uy-
gulanacağı kurum ol-
mak zorundadır" de-
di.
Yeni yap«la""»a
Kızılay Genel Mer-
kez yönetiminin iki
kez görevden aldığı,
ancak her ikisinde de
mahkeme karanyla
görevine iade edilen
Topçu, genel merkezin
koltuk sevdası nede-
niyle şubelerin ve top-
lumun beklentilerini
yerine getiremediğini
savundu.
Güvenlik güçlerinin bugüne dek gerçekleştirdiği operasyonlarda 3.5 katrilyon lira kazanç sağlandı
Vıırgım 2001 yatmmnıa deııkİLHANTAŞÇI
ANKARA - Kaçakçılık ve Organi-
ze Suçlarla Mücadele Dairesi Baş-
kanlığı'nca 2000 yılı başından bugü-
ne değin gerçekleştirüen operasyon-
larla sağlanan yaklaşık 3.6 katrilyon
liralık gelirin 2001 yılında hedefle-
nen kamu yatınmlanna denk düştü-
ğû belirlendi.
Içeriklerinden çok isimleriyle anıl-
maya başlayan operasyonlar şöyle:
Paraşût: Operasyonun odağındaki
Yasin Alnnbaş'a ait Altınbaş Hol-
ding'in gerçekleştirdiği muz, çay,
akaryakıt ve pamuk kaçakçılığına yö-
nelik yapıldı. Mali boyutunun 500
trilyon olduğu belirtilirken, gözaltma
alınan 101 kişiden 71'i tutuklandı.
Kilis Valisi Gûner Özroen, ailesinin
tatil masraflannın Altınbaş tarafin-
dankarşüanması nedeniyle görevden
alındı, hakkında Yargıtay Cumhuri-
yet Başsavcılığı'nce "görevi kötüye
ImllanTna" suçundan dava açıldı.
Hayal: Orhan Karakoç'a ait şir-
ketlerin gerçekleştirdiği tekstil kaçak-
çılığına yönelik yapıldı. 24 kişi gözal-
tına alınırken bunlardan 2'si tutuklan-
dı. Mali boyutu 100 trilyon olarak de-
ğerlendiriliyor.
Sertiat: Kars Köy Hizmetleri ta-
rafindan 19 köyûn içme suyu ihalesin-
deki usulsüzlük ortaya çıkanldı. Ope-
rasyonda 19 kişi gözaltma alınırken
Kars Köy Hizmetleri 11 Müdürü Tan-
salSevgen'le biriikte 6 kişi tutuklandı.
Kartal: Uludağ Tekstil AŞ'nin sa-
hibi Nizamettin Uludağ taraündan
gerçekleştirilen tekstil kaçakçılığı.
Gözaltma alman 21 kişiden 5'i tutuk-
landı.
MatadOI": Uluslararası uyuştu-
rucu kaçakçısı Urfî Çetinkava ve Ce-
mal Nayır'a yönelik gerçekleştirildi.
Hollanda, Portekiz ve Ispanya ile or-
tak çahşıldı. 17 kişi gözaltma alınır-
ken Çetinkaya'nın da aralarmda bu-
lunduğu 7 kişi tutuklandı. Mali boyu-
tu 500 trilyon olarak hesaplanıyor.
Balina: Hakiki Koç şirketinin sa-
hibi Mehmet Niyazoğju nun yaptığı
hayali ihracat vurgununa yönelik ya-
pıldı. Gözaltma alman 88 kişiden
43'ü tutuklandı. Mali boyutunun 100
trilyon olduğu belirriliyor.
KaSirga-1: Egebank'm, eski sa-
hibi YahyaMurat Demirel tarafindan
hortumlanmasma yönelik gerçekleş-
tirildi. Soruşturma çerçevesinde 54
kişi gözaltma alınırken bunlardan De-
mirel'in de aralarmda bulunduğu 22
kişi tutuklandı. Bankanın hortumlan-
masıyla ilgili olarak Istanbul DGM'de
36 sanıklı dava açıldı. Vurgunun ma-
li boyutu 750 trilyon lira olarak hesap-
landı.
KaSirga-2: Sümerbank'm sahibi
HayyamGaripoğhı tarafindan banka-
nınhortumlanmasmayönelik gerçek-
leştirildi. Maliboyutunun 750 trilyon
olduğu belirtilen soruşturma sonu-
cunda gözaltma alman 35 kişiden 11 'i
tutuklandı.
KaSirga-3: M AvniBalkaner'm
sahibi olduğu Yurtbank'ın içini bo-
şaltmasına dönük gerçekleştirildi. So-
ruşturma çerçevesinde 19 kişi gözal-
tma ahnırkenbunlardan 7'si tutuklan-
dı. Istanbul DGM tararından dava
açıldı. Operasyonun mali boyutunun
400 trilyon olduğu belirtiliyor.
BlrffalO: Yahudi asıllı Ishak Ro-
manotarafindan sahtebelgelerle don-
durulmuş et, süttozu, peynir ve tera-
yağını yasadışı yollardan yurda so-
kulması nedeniyle başlatıldı. Operas-
yon çerçevesinde 38 kişi gözaltma alı-
nırken 9'u tutuklandı. Mali bovııtu
500trilyon lira olarak hesaplandı.
SİS: Seker fabrikalarmdan ihraç
kaydıyla alman şekerlerin yurtiçinde
satılması nedeniyle gerçekleştirildi.
Gözalnna alman 14 kişiden çetenin li-
deri olduğu belirtilen Sebhattin Di-
fca-
'in de aralarmda bulunduğu 6 ki-
şi tutuklandı. Vurgunun mali boyutu
100 trilyon olarak hesaplanıyor.
Firtina: 2001 yılmmilkoperasyo-
nu oldu. Antalya'daki akar>akıt kaçak-
çıhğına yönelik gerçekleştirildi. Çete
lideri SükymanBötünmez'in de arala-
rmda bulunduğu 14 kişi tutuklandı.
1. Perde: Devlet Tiyatrolan'nda-
Mahkeme, duruşma gününü beklemeksizin dosya üzerinden değerlendirme yaptı
Erol Evcîl kredîlerîne de af
ANKARA (AA)-
Bursalı işadamı Erol
Evdl'in sahibi olduğu
Eze Grubu'nun Türkiye
tş Bankası'ndan
kullandığı yaklaşık 150
milyon dolar tutarmdaki
kredilerle ilgili olarak
hakkında 'emniyeti
suiistimal' suçundan
dava açılan bankanın
eski Genel Müdür
Yardımcısı Berhan
Ctvekkoğhı aftan
yararlandı.
Ankara 8. Asliye Ceza
Mahkemesi Yargıcı
Adnan Erol, davarun 20
Mart 2001 tarihindeki
duruşma gününü
beklemeksizin dosya
üzerinden değerlendirme
yaptı.
Davaya 5 yıl ' *
eıteleme
Erol, Civelekoğlu
hakkındaki suçlamanm
4416SayılıŞartla
Salıverihneye, Dava ve
Cezalann Ertelenmesine
Dair Yasa'mn4/1.
maddesi kapsarmnda
olması nedeniyle,
davanın 5 yıl süreyle
ertelenmesine karar
verdi. Buna göre,
Civelekoğlu, 5
yıl içinde aynı cins
veya daha ağır şahsi
hürriyeti bağlayıcı
cezayı gerektiren bir suç
işlerse ertelenen dava
kaldığı yerden devam
edilerek hükme
bağlanacak.
Civelekoğlu, 5 yıl içinde
ertelemeye konu olan
cürümle aym cins ya da
daha ağır şahsi hürriyeti
bağlayıcı cezayı
gerektiren bir suç
işlemezse, dava ortadan
kalkacak.
Iddianamede, müştekı
Mehmet Mustafa
Güneş'in iddialanna,
Başbakanlık
Teftiş Kurulu
müfettişlerince Eze
Grubu'na verilen
kredilerle ilgili olarak
hazırlanan rapora,
Türkiye Iş Bankası
müfettişlerinin raporu ile
Civelekoğlu'nun hazırlık
soruşturması smısmda
verdıği ifadelere yer
veriliyordu.
"Teminat olarak «hnmı^
çekterin bir kısmı ile 3
binlOOtonipBğin,
Evcil'in şirketine
Civelekoğlu'nun söztü
talimatıyto iade edildiği"
öne sürülen
iddianamede, "Bankalar
Yasası ve uygulamadaki
bankaahk mevzuaüna
göre yetkfii mercii ne
kadair teminat
ahnacağnu, teminaün bir
lasmından vazgeçiüp
vazgeçilemeyeceğini
serbestçe
kararlaştırabilir. Ancak
olaynmzda, özeDikle
yönetim kurulunun
yetldsidahmnde
bulunduğu halde, samğın
teslim olunan şeyi
başkasınm menfaatine
sarf ve istihlak etmiş
konumda bulunduğu ve
bu e>leminden dolayı
sorumlu olabileceği ve bu
şeküde üzerine aüh suç
işlediği anlaşdnuşür"
deniliyordu.
7 yıl 6 ay hapls
Istentyordu
Civelekoğlu hakkında,
Türk Ceza Yasası'mn
'emniyeti suiistimal'
hükmünü düzenleyen
510. ve 'cezayı artbran
veya azaltan halkr'
fiilini içeren 522.
maddeleri uyannca 7 yıl
6 ay hapis cezası
isteniyordu.
Deniz Baykal Antalya'da hal esnafının sorunlarını dinledi
Antatya Büyükşeiıir Bdediye Başkanı Bekir paıüden «vniacağı ve yeni ohışuma destek
Kumbulflebirfikte üretici hafini gezip hal vereceği yönündeki sorubra, "Murat Bey'le
esnafi ve üretidkrin sorunlanm dinİejcn görûştûm, bayram sonras da beraber
CHP lideri Deniz Baykal, Erdal tnönû'nnn konuşacağız" karşthğmı verdL (Fotograf: AA)
tktisatçıları ekonomiksorun için bir araya getiriyor
CHP'denprognım ha&rhğı
ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - CHP,
ekonomik bunalımın yol açtığı sorunlann
çözümüyle ilgili olarak alternatif istikrar
programı hazırlığı başlattı.10-11 Mart
2001 tarihlerinde Istanbul'da bir ekonomi
toplantısı gerçekleştirilecek. 22 uzmanın
katılacağı toplantıda, CHP Ekonomi Ma-
sası'nın uzun süredir yürüttüğü çalışmalar
ve hazırladığı raporlar ele ahnacak ve ye-
ni bir program önerisi oluşturulacak. CHP,
sosyal duyarlılığı ön plana alan alternatif
istikrar programı oluşturmak amacıyla, 10-
11 Mart'ta Istanbul Klassis Otel'de
u
Eko-
nomi Zirvesi" gerçekleştirecek.
Genel Sekreter Yardımcısı AlganHaca-
loğlu ve Merkez Yönetim Kurulu (MYK)
üyesi Prof. Yakup Kepenek'in koordine
edeceği toplantıda, ekonomi masasınm
uzun süredir yaptığı çahşma ve değerlen-
dirmeler ele ahnacak.
ki naylon faturaya yönelik yapıldı.
Devlet Tiyatrolan Genel Müdürü
RahmiDüGgD'in de aralarmda bulun-
duğu 8 kişi tutuklandı.
Hasat: Tahıl ürünlen kaçakçıh-
ğına dönük gerçekleştirildi. Gözaltı-
na 22 kişi alındı. Içel merkezli kaçak-
çıhğm mali boyutunun 100trilyon ol-
duğu bildirildi.
Beyaz Enerjl: Enerji ve Tabii
Kaynaklar Bakanlığı'ndaki özelleş-
tirme, ihale ve şartname yolsuzlukla-
nna dönük Jandarma Genel Komu-
tanhğı'nca gerçekleştirildi. Bakanlık
Müsteşar Yardımcısı Mustafa Men-
dflcioğlu ve eski Devlet Bakanı Bir-
sdSönmez'in aralarmda bulunduğu 7
kişi tutuklandı.
Akrep: Türk Dil Kurumu'ndaki
(TDK)yolsuzluğadönükyapıldı. Gö-
zaltmaalınan 7 kişiden kurum sayma-
nı Mustafa Kuıtçuoğhı ve veznedar
Salih Yılmaz tutuklandı. Kurtçuoğ-
lu'nun, kuruma ait çeklerle sağladığı
haksız kazançla pavyon açtığı belir-
lendi. , .
Prirn alacağı
Bağ-Kur'dald
karadelik *
6 katrilyon 1
ANKARA (AA)-Bağ-Kur'un '
esnaf ve sanatkârlarla tanm
sigortalılanndan, gecikme zammı
dahil, toplam 6 katrilyon 17 trilyon
200 milyar lira tutannda prim
alacağı bulunuyor. Kurumun, 1479
sayılı yasaya tabi olarak prim
ödeyen 2 milyon 424 bin 953 esnaf
ve sanatkârdan 5 katrilyon 89
trilyon 900 milyar lira, 2926 sayılı
yasaya tabi olarak prim ödeyen 889
bin 150 tanm sigortahsından ise
927 trilyon 300 milyar lira (toplam
6 katrilyon 17 trilyon 200 milyar
lira) tutannda prim alacağı var...
1479 sayılı yasaya tabi esnaf va^7
sanatkârlardan 241 bin 180'ı „ -5
kuruma düzenli prim ödeyerek fıjç
borçlanmazken 547 bin 374'ü
kuruma hiç prim ödemedi, 1 . ",t -
milyon 636 bin 399'u ise kuruma
aralıklı olarak prim ödedi. 2926
sayılı yasaya tabi tanm
sigortalılanndan 53 bin 735'i
kuruma düzenli prim öderken 470
bin 855'i kuruma hiç prim
ödemedi, 364 bin 56O'ı ise aralıklı
olarak prim ödedi. *
Prim borcu bulunanlar "'
Esnaf ve sanatkârlardan 1 milyon
11 bin 430'unun kuruma 1 milyar
lira tutannda, 385 bin 237'sinin 1
ile 2 milyar lira arasında, 175 bin
178'inin 2 ile 3 milyar lira
arasında, 103 bin 334'ünün 3 ile 4
milyar lira arasında, 113 bin
545'inin 4 ile 5 milyar lira
arasında, 77 bin 791 'inin 5 ile 6
milyar lira arasında, 70 bin
303'ünün 6 ile 7 milyar lira
arasında, 92 bin 109'unun 7 ile 8
milyar lira arasında, 92 bın s .
210'unun 8 ile 9 milyar lira M
arasında, 29 bin 927'sinin 9 ile 10
milyar lira arasında, 32 bin
709'unun ise 10 milyar lira ve
üzerinde prim borcu bulunuyor.
Bağ-Kur Genel Müdürlüğü, prim
alacağını tahsil etmek amacıyla
borçlu381 bin 163 esnaf ve
sanatkân icraya verdi. Icraya
verilen 69 bin 84 esnaf ve
sanatkârdan, icra işlemleri
sonucunda 24 trilyon 874 milyar
lira prim alacağı tahsil edildi.
SlFIR NOKTASI /ORAL ÇALIŞLAR oralcalislar@yahoo.com
Sistem çöktü dryoruz ya, aslında
bu sistemin çöküşü yalnızca iktida-
nn çöküşüyle sınırlı değil. Bu ülkenin
muhalefeti de çöktü. Bu kadar büyük
ekonomik ve siyasi krize rağmen bu
hükümetin ayakta kalması, başka
nasıl açıklanabilir?
Bakalım muhalefet güçlerine: 1.
Fazilet Partisi, belki daha geniş bir
rfadeyle Islamcı hareket. Bu hareke-
tin ciddi bir kriz yaşamadığı söylene-
bilir mi? Kendi içindeki sorunlan çö-
zemiyor. Parti içinde "yenilikçi" adı
verilen muhalefet hareketinin her an
yeni bir oluşuma girmesi söz konu-
su olabilir. Aynca, bunca siyasi ba-
şansızlığa rağmen halkın haklannı
savunmak, demokrasiyi savunmak
konusunda Islamcı hareket, henüz
bir çözüm yolu bulabilmiş ve bir u-
mut olabilmiş değil.
2. Parlamento içindeki ikinci büyük
muhalefet partisi DYP'nin krize bir
cevabı var mı? Söytediklerinin inan-
dıncı olduğu konusunda bir hareket
Muhalefet de Çöktü
yaratabilecek durumda mı? Zaten
bu her iki muhalefet partisi, iktidar-
lan döneminde krize neden olmuş-
lar ve bu yüzden iktidan yitirmişler-
di. Aynca DYP, Kürt sorunu, dış iliş-
kiler, Ermeni sorunu, Kıbns sorunu
gibi konularda bugünkü iktidardan
farklı bir anlayışa da sahip değil. Içe-
ride demokrasi talebi ise DYP'lilerin
semtine bile uğramıyor.
Islamcı hareketin de Ermeni soru-
nu, Kıbns sorunu, dış ilişkiler konu-
sunda, devletin temel politikalann-
dan farklı birtavn yok. Her iki parti de
bu konularda şoven eleştiriler yap-
manın ötesinde bir çözüm tavn gös-
termiyorlar. Onlar da içine kapanık
milliyetçiliğin körükleyiciliğinden öte
bir programa sahip değiller. Islamcı-
ların, Parlamento dışından gelen
baskılara karşı Parlamento'yu sa-
vunma konusunda bazı yeni düşün-
celere sahip olmalan, demokrasiyi
içlerine sindirdikleri anlamına gelmi-
yor. Cezaevi operasyonlan, asker-si-
vil gerilimi dönemlerinde net birtavır
gösterdikleri söylenemez.
Parlamento dışı muhalefetin duru-
muna gelince: Baykal liderliğindeki
CHP'nin, Türkiye'nin tüm çevresiyle
ve Batı'yla kavgalı olmasınayol açan
siyasetlere bir itirazı olduğunu bilmi-
yoruz. örneğin Ermeni sorunu, Kıb-
ns sorunu, AB'yle ilişkiler noktasın-
da CHP yönetiminin, bugünkü hü-
kümetten ne kadar farklı bir söylemi
var? Aynca, Baykal'ın otoriterdevlet-
çi söylemlerden koptuğunu göste-
ren bir işarete de rastlamadık. Kaldı
ki parti içi iktidar mücadelesinde kul-
lanılan demokrasi dışı yöntemler, bu
parti yönetiminin de bir gelecek va-
at etmediğini, halkta bir umut yarat-
madığını gösteriyor.
HADEP, arkasındaki Kürt oyu des-
teğini korumasına rağmen henüz ne
yapacağına net olarak karar verebil-
miş değil. Üzerindekı devlet baskısı
kalkmadığından, demokrasiyle, kim-
liktalebi arasında sıkışmış durumda.
Genel bir banş söylemi ise ülke ça-
pında etkili bir politika geliştirebilmek
için yeterli olmuyor.
Sosyalistlere gelince: Sosyalistler
zayrf durumdalar. Seçimlerde aldık-
lan oylann toplamı yüzde ikilere bile
ulaşamadı. ODP, henüz parti içi so-
runlan aşıp ülke çapında etkili siya-
setlergeliştiren birodak haline gele-
medi. Bazı sosyalistler ise otoriter
devletçiliğin, milliyetçiliğin, despotiz-
min militanı gibi davranıyorlar. Bu ne-
denle muhalif değil iktidar ve devlet
yanlısı bir çizgi izliyoriar.
Sonuç olarak, derin bir kriz yaşa-
yan ve demokratikleşme dışında,
şeffaflık dışında, uluslararası ilişkiler-
de banşçı bir çizgi dışında bir seçe-
neği olmayan Türkiye'de bu siyaset-
leri savunacak etkili bir muhalefet de
ne yazık ki ortaya çıkamıyor. İktidar
krizinden olduğu gibi, bir muhalefet
krizinden de söz edebiliriz.
Türkiye'nin sorunu, güçlü bir sol
muhalefet hareketinin ortaya çıka-
maması. CHP'deki, ÖDP'deki ve
HADEP'teki krizler, yeni bir sol hare-
keti zorunlu hale getiriyor. "Zeytin
Ağacı Bloku" türünden yeni arayış-
lann zamanı geliyor. Sol muhalefet
güçleri, kitlesel bir siyasi hareket ya-
ratabilmek amacıyla, yeni bir silkin-
meye ihtiyaç duyuyorlar. Türkiye, 50
yıllık birtercihın iflasını yaşıyor. Bu if-
lastan kurtuluş ise yeni bir sol hare-
ketin sürece damgasını vurmasryla
mümkün.
Geniş ufuklu, yeni bir arayış döne-
mindeyiz. Türkiye'nin değişime ve
değişime öncülük edecek siyasi
güçlere ihtiyact var.