Katalog

SAYFA CUMHURİYET 15 ŞUBAT 2001 PERŞEMBE HABERLER Egeöank sopuştunması • İstanbul Haber Servisi -TMSF'ye devredilen Egebank'ın eski Hukuk tşleri ile Kredi ve Risk Izleme Grubu Müdürû Özgen Tamuman, "Çıkar amaçlı suç örgütü . oluşturarak bankanın . içini boşaltmak . suçundan" da istanbul , DGM'ce tutuklandı. Egebank'tan Harmak . Şirketi'ne kredi verilmiş gibi gösterilen 8 milyon dolan zimmetine geçirdiği iddiasıyla tutuklu bulunan Tamuman, yeniden cezaevine gönderildi. Enjektörde 1 tutuMama • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Medikal şiıketlere yönelik 'Enjektör' operasyonu çerçevesinde gözaltına alınan ve dün Ankara DGM'ye sevk edilen 8 kişiden 7'si seıbest bırakılırken Turgut Yılmaz "cüriim işlemek için teşekkül oluşturmak" hükmünü düzenleyen 313. maddesıne muhalefet suçundan tutuklanarak cezaevine konuldu. TÜPk'e sürgün dosyası • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu)- KESK Geiıel Başkanı Sami Evren başkanlığındaki sendika yöneticileri dün Adalet Bakanı Hikmet Sami * Türk'ü ziyaret ettiler. Evren, ziyaretin ardından yaptığı açıklamada, özellikle Tüm Yargı-Sen üyeleri olmak üzere, sürgün edilen sendikalılara ilişkin Türk'edosya sunduklannı söyledi. Evren, Türk'ün tayinler konusunu değerlendirip yanlışlıklan düzelteceğini söylediğini kaydetti. 'AtevjymT yansı dergi toptath • İstanbul Haber Servisi - Ilk sayısı geçen hafta yayımlanan aylık Alevi inanç, siyaset ve kültür dergisi Kızıldeli dergisi İstanbul 4 No'lu DGM tarafından toplatıldı. Derginin birinci sayısında yer alan 'Islamı Sömüren [ Siyaset', 'Hem Kızılbaş ı Hem Aleviyim','Ali'yi Aleviliğinden Utandumak', 'Adımızı Istiyoruz' ve 'Islamuı Yükselişinin Kültürel Etkileri' başlıklı yazılarda { halkı, din ve mezhep farklılığı gözeterek kin ve . düşmanlığa tahrik edici yazılann yer aldığını gerekçe gösteren istanbul 4 No'lu DGM Savcıhğı derginin toplatılmasına karar verdi. Borun değeri 750 milyap dolar • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu)- Bakanlar Kurulu'nun sahlmaması konusunda ilke karan aldığı bor madenlerinin toplam değeri 750 milyar dolan buluyor. Hükümetin, Eti Bor AS'nin hakkındaki karan dün TBMM Genel Kurulu'nda gündem dışı konuşmalarla değerlendirildi. DSP Milletvekili Emin Karaa, rezervin 412 yıl daha kullanılabileceğini kaydetti. Devlet Bakanı Şükrü Sina Gürel de 1.5 yıldan beri Eti Holding'de işlenmiş uç ürünlere yönelen yeni bir politika başlatıldığını söyledi. Çelebi, olumsuz gelişmelere karşı çıkanlann susturulmaya çalışıldığını savundu 'DlSK seyirci kabnayacak9 tstanbul Haber Servisi - DlSK Genel Başkam Süley- man Çelebi, DlSK'in yaşa- nan olumsuzluklara seyirci kalmayacağını, ekonomik ve siyasi alanda mücadele ede- ceğini söyledi. Hükümetin yaptığı hatalar nedeniyle tep- kilerden korktuğunu, bu ne- denle demokratik açılımlan sürekli ertelediğinı ve taleple- ri bastırdığuu anlatan Çelebi, 12 Eylül yasalarının ürünü olan sendikal yasaklar durur- ken sendikalardan çok şey beklemenin haksızlık oldu- ğunu belirtti. Süleyman Çelebi, DlSK'in 34. kuruluş yıldönümü nede- niyle gazetemize yaptığı de- ğerlendirmede, toplumsal muhalefetin mitinglerinin er- telendiğini, sendikacılann tu- tuklandığını vurguladı. Hü- • Ülkedeyaşanan ekonomik ve siyasi olumsuzluklar karşısındaparlamento içinde muhalefetin olmadığım, parlamento dışındaki muhalefetin ise dağınık olduğunu ifade eden Çelebi, DİSK'in bu sürece seyirci kalmayacağını söyledi. • 12 Eylülyasalarının ürünü olan sendikalyasaklar dururken sendikalardan çok şey beklemenin haksızlık olduğunu belirten Çelebi, "DlSK'in ilkeleri ve deneyimleri, sadece ekonomik alanda değil, siyasi alanda da mücadele edilmesigerektiğinigö'stermektedir. Bu mücadele elbetteDİSK'in ilkelerine ve tarihineyakışır bir şekilde sol bir perspektifleyapılacaktır" dedi. kümetin yaptığı bu hatalarla toplumumuzu karanlık, bas- kıcı ve otoriter bir yönetim al- tında tutmayı amaçlayan ke- simlere destek verdiğini sa- vunan Çelebi şöyle devam et- ti: "Diyarbakır Emniyet Mü- dûrii Gaffar Okkan ve beşem- niyet görevtisinin öldürülme- si, M HADEP yöneticisinin kayıp olması hiç de sıradan olaylar değildir. Bunlar, bir dönüşümün eşiğinde olan top- lumumuzu sindinnek isteyen, çaüşma ottamından bcsknen kesimlerin meydanı boş. bıd- malannın sonucudur. Uzün- tümüz bütün bunlann kontr- gerillaolgusunu en iyi böen, 12 Eylül öncesinde toplumu sa- haya inmeye çağıran Sayın Ecevit'in Başbakanhğı döne- minde olmasıdır. Dileğüniz, DOSTM T ü r k l e r Vakfi, D Î S K ' İ n klirUİUSlUlU klltlatb 13ŞubatDİSICtalaıruhışyüdönûmû,İstanbuI'da7 * DlSK'in konıcu ve uzun sûreH genel başkam, Ma- den-lş Sendikaa'nın simgeieşmiş başkanınm adını taşryan Kemai Türkler Eğftbn ve Kültür Vakfi'nca düzenlenen bir gece ile kuaandL Esld ve günümüz sendikacdanaın kanldıklan gecede, DİSK'in sendikal yaşatnınuzdaki ycri enıek hareketme katküan ûzerine değerien- dinneler yapıkh. Vakfuı başkam Sebahat Türkler, DİSK'in kuruluş ilkeleri rîlan sınıf ve kifJe sendikacüığmm değerinin giderek daha iyi anlaşdmakta oMuğunun altiru çizerken DtSK'in yeniden toparlanma, işçi hareketine öncülük yapma görevi üzerinde durdu. Av. Rasim Özise işçi haklanna küresel saldın sürednde DİSK'in öncülüğûne, sendika] ilke ve değerterine her zamankinden fazla gereksinün duyıü- duğunu vurguIadL 1 Mayıs 1978 kuttama görüntüieri ik anılann tazelendiği gecede, 1960-70'li yıüann militan sendikal hareketinin kad- rolan 9e gûnûmüz sendikaolan bir arada hem eğlenip hem de koyu sühbetlerde amJarıru. büikünlerini payiaşnlar. Sayın Başbakan'ın gerçekkri gormesi vesıkmtılann aşıhna- sı yolunun toplumun desteği- ni kazanmaktan geçtiğini ha- ürlamasHnr." Sendikal engeller Ne zaman iç ve dış sorun- larla karşılaşılsa "srviltopnım örgüderi, sendikalar ne yapı- yor" sorusunun akla geldiği- ni anımsatan Çelebi. "Şimdi bizsoruyoruz; sendikalaşmak isteyenleri işten atarak, sendi- kalann güç kazanmasuu en- geUeyerek onlardan bir şey beklenebüir mi? İşçilerin bu konulardaki taleplerini gör- mezden gelenkre soruyoruz: Yolsuzluklar karşısında, tari- katlar karşısında güçlü bir cephe oluşturmak istiyorsak sendikalara ihtiyacımız yok fflu" diye sordu. Bütün bu olumsuz tablo karşısında par- lamento içinde muha- lefetin olmadığım, parlamento dışındaki muhalefetin ıse dağı- mk olduğunu ifade e- den Çelebi, DlSK'in bu olumsuz sürece se- yirci kalmayacağını ve mücadele edeceği- ni vurguladı. Çelebi şunlan söyledi: "DİSK'in ilkeleri ve deneyimleri, sadece ekonomik alanda de- ğil, siyasi alanda da mücadele edilmesi ge- rektigıni göstennekte- dir. Bu mücadele el- betteDİSK'in ilkeleri- ne ve tarihine yakışır bir şekilde sol bir pers- pektifle yapüacaktır. Bu mücadelede diğer emek örgütlerivie bir- likte olmaya çahşaca- ğnnız gibi, talepleri- mize katüan siyasi partilerie büükte dav- ranmanm yollannı arayacağu." Çelebi, TBMM gündemmin IMF'in direktifleri doğrultu- sunda değil, toplu- mun ihtiyaçlan doğ- rultusunda belirlen- mesinin takıpçisi ola- caklannı kaydetti. Seramikçiler ve elektrik üreticilerinden sonra turizmciler de ilanla çözüm arıyor Müze zammına ilanlı protesto Ekonomi Servisi - Türkiye Seyahat Acenteleri Birliği (TURSAB), dün verdiği gaze- te ilanlanyla Kültür Bakanlı- ğı'nın müze girişlerine uygula- dığı zamlan protesto etri. Çeşitli sektörlerin gazete ila- nı yoluyla çözüm aramasının modaolduğu şu günlerde sera- mikçiler, elektrik üreticileri ve belediyelerden sonraturizmci- ler de bu yolu seçti. Ilanda, ül- kenin ekonomik olarak yaşa- dığı hassas dönemlerde 10 mil- yar dolar döviz girdisi sağla- dıklannı, buna rağmen en çok tercih edilen müze girişlerinde yüzde 35'lere varan yeni zam- lann gelmesinin sektörü zor bir dönemece soktuğu vurgulan- dı. TURSAB ilanda. "Kûftûr Bakanuğı yıl içinde fıyatiara birkaç kezzamyapma ahşkan- hğından vazgeçmiyor. 22 Arahk 2000tarihlikararia birçok mü- zede indirim uygulanıyor gibi görünmelde beraber. acentele- rin turlannda en çok tercih et- tikieri müze girişlerinde yüzde 35'lere varan yenizamlar geldL Bu sektörü kün destekleyecek'' dedı. Kültür Bakanlığı ve TURSAB arasında yaklaşık bir yıldır devam eden görüş- melerden sonra 1 Nisan2001 - 1 Nisan 2002 tanhleri arasın- da uygulanacak müze giriş üc- retlerinin açıklandığını, ancak bakanlığın arahk ayında yeni zamlar yarattığına dikkat çe- ken TURSAB, tüm üyelerini Kültür Bakanlığı'nı protesto ermeye çağırdı. Fiyat farklan cepten Jolly Tur Yönetim Kurulu Başkanı Sinan Vardar, Avru- TURİZMCİLER HAREKETE GEÇTt Kurban Bayramı için seçenekler Ekonomi Servisi - 10 gün- lük uzun Kurban Bayramı ta- tili yaklaşırken yurttaşlan "nereye ghsem" telaşı sardı. Fransa alternatifmin pek dik- kat çekmediği şu günlerde en çok Uzakdoğu ve Amerika tercih ediliyor. Asya Tur Sa- tış Sorumlusu Nesfihan Yara- fan, Uzakdoğu ve Amerika turlannda bir kişilik fiyatlarm 1000-1500 dolar arasında de- ğiştiğini söyledi. Avrupa'da ise talebin, Fransa'nın devredışı kalma- sıyla Ispanya ve Italya'ya kaydığını ifade eden Yaraşan, 4 yıldızlı otellerde 7 gece 8 günlük konaklamanın mali- yetinin 750 ile 1000 dolar ci- vannda olduğunu belirtiyor. Bu arada kayakseverlerin, yurtiçindeki merkezlerde el- verişli şartlann oluşmaması halinde dünyaca ünlü kayak merkezlerinin yer aldığı Bul- garistan, Macaristan, Avus- turya, Çekoslavakya ve Slo- venya'yı tercih etmeleri bek- leniyor. Avrupa'ya ve Uzak- doğu'ya göre biraz daha ucuz olan tur fiyatlan 450 ile 1000 dolara arasında. GizemK yerler Tatilde yaz sıcağını yaşa- mak isteyen tatilcüerin daha çok Kuzey Afirika ülkelerine yönelecekleri belirtiliyor. Malta, Fas, Tunus'un en çok tercih edilen ülkeler arasında olduğunu söyleyen ETS Tur'un Yurtdışı Turlar Müdü- rü Korkut Oyal, aynı gezi kapsamında birçok noktanın görülebileceği turlarda fiyat- lann 550 dolar ile 1250 dolar arasında değiştigini ifade edi- yor. Oyal, ödeme kolaylığı açısmdan çeşitli taksit seç,e- neklerinin de sunulduğu turla- ra bölgenin gizemli yapısın- dan dolayı çok sayıda katılı- mın olduğunu belirtiyor. Beyoğlu'nayeni biryüz Beyoğhı Belediyesi ile Mimar Sinan Üniversitesi'nce geBştirflen "Gûzel Beyoğlu Projesi", önceki akşam Pera Palas CHefi'nde düzenlenen bir toplanoyla tanmldL Toptanüda konuşan İstanbul Bûyükşehir Belediye Başkam Ali Müfıt Gürruna, İstanbul'un geieceğe taşınması için ciddi bir doku yenilenmesineihriyaç olduğunu beKrtti. Gürtuna, yoksul zenginine, Müslûman, Hıristryan, Muse^i, Budist vc ateisrJerin burada bir arada yaşadtğuta dikkat çekti. Be}-oğlu Bdediye Başkanı Kadir Topbaş, flk etapta tsüklal Caddesi'ndeki 220 yapı için çahşmalara başladıklannı belirttL (ALPERIZBUL) pa'da Türkiye'nin yıllarca gü- neş, deniz ve tabiatı sattığını söyleyerek artık Türkiye'deki turizmi çeşitlendirmenin za- manınnı geldiğine dikkat çek- ti. Türkiye'de 4 bin 500 seya- hat acentesi olduğunu ifade e- den Vardar, bunlann çoğunun mali güçlükler yaşadığını be- lirtti. Yaşanan bu mali güçlükle- rin temelinde ülkedekı değiş- ken fiyatlann bulunduğu- nu söyleyen Vardar, kata- loglannı 1 yıl önceden ha- zırlayarak fiyatlandırma- yı yaptıklannı, ancak se- zon geldiğinde bu rakam- larla yeniden oynama şanslannm ohnadığını hahrlath. Vardar, böylece yurtiçinde meydana ge- len her fiyat artışıru ken- di ceplerinden karşıladık- lannı, gelen turiste yan- sıtmadıklannı, bunun da seyahat acentelerinin işi- ni giderek zorlaşhrdığını bildirdi. Düzenlemeyi planla- dıklan kültürel turlann da bu >'üzden daha pahalı ol- mak durumunda kaldığı- nı ifade eden Vardar, tu- rizm sektörünün ciddi teşviklere ihtiyacı oldu- ğunu kaydetti. Vardar ay- nca, seyahat acenteleri- nin ne ticaret odalannda temsil edildiğini ne de KOBl kapsamında oldu- ğunu, bu durumun sektö- rün geleceğinı çok olum- suz etkileyeceğini belirt- ti. Vardar, "Türkiye'nin kalkmmasuıda tek çıkış yoluturizm;dertiiyiz,des- tek bekliyoruz" diye ko- nuştu. PERŞEMBE ORHAN BURSALI Genlepimize Merhaba Biyolojik olarak, görünüşümüz, karakterimiz vb. tepeden tırnağa bizi biz yapan her şeyi içeren, hücrelenmiz içindeki hayat sarmalı (ikili sarmal) ta- mamen çözüldü. Yani, bu ikili sarmalı oluşturan kimyasal maddelerin birbiri ardına nasıl sıralandığı anlaşıldı. Bu hayat sarmalı üzerinde dizili bulunan ve her biri bir başka özellikte olan genler saptandı. Yani insanın gen haritası veya insan genomu şimdi bilimin, insanlığın avuçlan içinde. Böylece, genleri banndıran ikili sarmalın ilk kez keşfedildiği 1953 yılında başlayan genleri keşif macerası, 47- 48 yıl sonra, 2001 yılında tamamlan- dı. Bu neye yarayacak veya neter olacak diye soru- lursa: Her şey, yani bilim, örneğin sanki cımbızla insanın bir genini çıkartabilir, yerine başka bir gen koyabilir, insanı yeni özelliklere sahip kılabilir (bitki ve diğer canlılarda bunu zaten yapıyor!). Özetle, insan türüne de, her türlü müdahaleyi yapabilmenin kapısı açılmıştır. • • • Konuyu yakından izleyenler hatırlar, geçen yıl Bill Clinton ile birlikte, yeni geliştirdiği teknikle in- san gen haritasının çözümünü çok hızlandıran Venter isımli bilim adamı bir basın toplantısı yap- mış ve insan genomunun yüzde 90'dan fazla çö- züldüğünü dünyaya açıklamıştı. Ancak, ortada hiçbir bilimsel makale yoktu. Şimdi ise, Genom Projesi'nde çalışan bilimsel gruplann bulgulan, Science ve Nature isimli çok ünlü iki bilimsel dergide resmen açıklandı. Olayın önemi nedeniyle, bu dergiler özel sayı çıkardılar ve Internet üzerinden de bu bulgulan isteyen herkes için erişir kıldılar (www.nature.com/nature). Nature dergisinin web srtesinde, aynca, işin uz- manı olmayanlar için açılan popüler bölümde, bü- tün olayın geçmişi, bugünü ve geleceği, kısa ve anlaşılır makalelerle sunuluyor. Bilim dergilerinde, konuyla iigili 10 kadar maka- le yer alıyor. Ana makale 62 sayfa, içinde 49 şekil ve 27 tablo var. Makalelerin içeriklerine bir kuşbakişı: Ömeğin bir makale, hücrenin, dolayısıyla insanın yaşam süresiyle çok yakından iigili olan telomeraz- lar üzenne. insanın yaşlanmasfyla iigili bu telome- razlar hakkında şimdi çok daha fazla bilgi var ekte. X ve Y kromozomlan kadınlar ve erkekler arastn- daki farklılıklan anlatıyor. X'in baskın, erkeklik kro- mozomu olan Y'nin ıse edilgen yapıda olduğu be- lirtiliyor. 23 çift kromozom arasındaki alış veriş ve etkile- şim hızının, aslında türümüzün gelişimini belirleyen en önemli faktör olduğu anlaşıî^or. Kromozomlar arasında sıkı bir alışveriş var. Kromozomlarla iigili özellikler, hastalıklann hangi genleri etkılediğinı gösteriyor. Bir başka yazıda, çeşitli ırklann farklı, belirgin ve- ya karakterıstik yönlen konusunda genetik düzey- de bilgiler veriliyor. Bazı ırklara özgü hastalıklar ye özellikler, insanlığın evnmi ve dünyada yayılışı ile ii- gili yeni bulgulan ortaya çıkartacak. Sinek ile insan arasında genetik açıdan fark ne- dir? Sanıldığı gibi, bu fark, bizim genlerimizin fazla, sinek genlerinin sz olmasından kaynaklanmıyor. Daha çok genlerin ürettikleri proteinlerin birbiriyle etkileşimi bu farkı belirliyor. Yani insanlann daha gelişmiş bir tür olması, gen sayısına bağlı değil, genlerimizin ürettikleri proteinlerin kalitesine, özü- ne, birbiriyle etkileşimıne ve iletişımine bağlı. Gen dizilimlerinın tekrarlan, evrimsel geçmişimi- ze ışık tutuyor. Bir diğer makalede ise, genlerimizde bazı bakteri izleri üzennde duruluyor. Bakteriler genomlanmız üzerinde çok önemli iz bırakırlar. Genlerimizden 223 tanesi, bakteri genlerine benziyor. Hatta solu- candan, sinekten, bitkiden daha çok bakterilerle benzeşiyor. Bu genlerin bazı bakterilerden bize geçtiği sanılıyor. Milyonlarca yıl önce bizim DNA'la- nmıza sızmışlar. Bu genler ve izler omurgalı türier- de de görülüyor. Demek ki ortak atamız omurgalı.. Içimizdeki biyolojik saat konusu da ayn bir ma- kalede ele alınıyor. Biyolojik saatimiz, biyolojik rit- mimiz genler tarafından kontrol ediliyor. Uyuma uyanma çevrimi, hormon düzeyi, vücut sıcaklığı- mız genler tarafından düzenleniyor. İç saatimizin ritminde ortaya çıkan bozukluklar veya uykusuz- luklar genlerde kayrtlı. Canlılann nıye tarla kuşu veya baykuş olduğunu, bu genleri deşifre ederek ortaya çıkarmak mü- mkün olabilir, diyor bilim ınsanları. Beynimizdeki alıcılann farklı duyarlılıklan da gen- lerle iigili. Bu duyarlılıklardaki değişikfikler, ömeğin çeşitli bağımlılığa yol açıyor, bunlann da kontrolü bir gende. Yani bağımlılığın kalıtsal yönü var. Kanser tek bir mutasyon sonucu değil, birden fazla genin mutasyonu ile iigili. Bazı kromozomla- nn yer değiştirmesıyle, yeniden düzenlenişi ile de çok yakından iigili. Kalıtsal hastalıklann yüzde 30'u ise tek bir gen mutasyonu sonucu ortaya çıktyor. Öbür cumartesi Bilim Teknik'te bu konularda ay- nntılı bir yazı hazırlıyoruz. ••• En son şunu diyelim: Insanoğlu veya bilim gen deryasınadüştü... Bu yüzyıl zaten biyolojinin yüzyılı daha çok. Bu konuda elde edilecek gelişmelerin hiçbiri ar- tık bizi şaşırtmayacak sanki. SİP'ten TİP ve DlSK panefi 'TÎPfarkh dinamikleri bir arada tutamadı' İstanbul Haber Ser- visi-Türkiye İşçi Parti- si'nin (TİP) 40'ıncı, Türkiye Devrimci işçi Sendikalan Konfede- rasyonu'nun (DlSK) ise 34'üncü kuruluş yıldönümü nedeniyle Sosyalist Iktidar Parti- si (SİP) tarafından bır panel düzenlendi. Mecidiyeköy Kültür Merkezi'nde önceki akşam düzenlenen ve Yazar Emin Karaca ta- rafından yönetilen pa- nelde konuşan SlP Ge- nel Başkanı Aydemir Gûler,TlP'inparti ola- rak bir dizi farklı top- lumsal duıamikleri yan yana getirdiğini, ancak bu farklı dinamikleri bir arada tutma yetene- ğini geliştiıemediğini söyledi. 2~i Mayıs'ı Türkiye'de bir sarsmtı olarak niteleyen Güler, bu sarsıntıyla ülkenin, yüzünü maddi olarak sola döndügünü ifade etri. TlP GYK Üyesi Rasih Nuri1leri, TTP'in bütün değişim ve ayn- lıklara rağmen Türki- ye'de sol harekete dam- gasını vurduğunu ifade etti. Karaca da, Deniz Gezmiş ve arkadaşlan- nın da mücadelelerine TlP çatısı altmda başla- dıklannın altnı çizdi.