Katalog

25 OCAK 2001 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA HABERLER 9 Rusya'da medya ortağına gözaltı • Dış Haberler Servisi - Rusya Yahudi Kongresi tkınci Başkanı ve Rus medya patronu Vladimir Gusinski'nin iş ortaklanndan Mihail Mirilaşvili, dün Rusya'nın Saint Petersburg kentinde gözaltına alındı. Yerel adli makamlar, Mirilaşvili'nin gözaltına ahnmasının, Gusinski hakkındaki yolsuzluk suçlamalanyla ilgili olmadığını, bir adam kaçınna olayıyla bağlantısı olduğu gerekçesiyle gözaltına alındığmı belirtti. Mirilaşvili, adam kaçırmanın yanı sıra 3 Rusun öldürülmesine kanşmakla da suçlanıyor. Mirilaşvili'nin, merkezi St. Petersburg'da bulunan Ruskoye Video televizyonunun müdürü olduğu belirtildi. Mahkûmlar için sendika taletö • PERTH(AA)- Avustralya'nın "Batı Avustralya" eyaletindeki bir insan haklan grubu, mahkûm h^kja^nn^korunması ıçin çalışacak sendika kurulmasını istedi. Gözaltında Ölûmleri tzleme Komitesi Başkanı Kath Mallot, bu eyalettekı hapıshanelerdeki insan haklan ihlalleriyle mücadele etmek için bir sendika kurulması gerektığını söyledi. 'Esnaf ve köylü eziliyop' • Istanbul Haber Servisi - Büyük Birlik Partisi (BBP) Genel Başkanı Muhsin Yazıcıoğlu, Sirkeci'deki Marmara Naklıyecıler Kooperatifı'ni ziyaretınde yaptığı konuşmada, düzenin en çok ezdiğı kesimin esnaf ve ticaret erbabı olduğunu söyledi. Yazıcıoğlu. "Vergiler, bankalar aracılığıyla naylon faturalar ve kâğıt oyunlanyla hortumlanıyor. lürkıye'de devlet ımkânlarını kullanarak mılletın kasalannı soyanlar var" dedı. Çevre uyarısı • İstanbul Haber Senisi - Çağdaş Yaşamı Destekleme Deraeğı Genel Başkanı Prof. Dr. Türkan Saylan yaptığı yazılı açıklamada, hükûmetin, yabancı sermayeyı arttırmak ve yattnmlan teşvik etmek amacıyla korunmaya alınmış yerlerde sanayi yatınmlan yapılmasına izın veren yasa tasansı hazırlığı ıçinde olduğunu belirtti. Saylan, hükûmetin yasa tasansını geri çekmesini ısteyerek "Sağlıklı bir çevrede yaşama hakkımızı elimizden alacağı. kültürel varlıklanmızı yok edeceğı söylenen bu gırişimin amacını anlamakta zorlanıyoruz" dedi. Ehliyetimi ve nüfus cüzdanımı yitirdim. Hükümsüzdür. ŞAHİNGEZER DünyaEkonomikForumu, yoğun güvenükönlemlerive sivil toplum örgütlerininprotestolartyla başladı Davos ablukaaltında• Davos forumu, devlet ve hükümet başkanlan ile işadamı, sanatçı ve Nobel ödüllü bilim insanlanndan oluşan 2 binden fazla kişinin katılımıyla başladı. 6 gün sürecek konferansta gelişmiş ve gelişmemiş ülkeler arasındaki ekonomik uçurum masaya yatınlacak. EMİNE KARAKtTAPOĞLU DAVOS - Dünya Eko- nomik Forumu'nun gele- neksel yıllık Davos top- lantılan, kûreselleşme karşıtı sivil toplum örgüt- lerinin engelleme çaba- lan ve olağanûstü güven- lik önlemleri altında bu- gün başladı. 6 gün devam edecek Davos fonımuna, devlet ve hükümet başkanlan ile işadamı, sanatçı ve Nobel ödüllü bilim in- sanlanndan oluşan 2 bin- den fazla kişi katılıyor. Ağırlıklı olarak, gelişmiş ülkelerle gelişmemiş ül- keler arasındaki refah uçurumunun ortadan kaldınlmasının tartışıla- cağı toplantıya, Afrika, Dünya Ekonomik Forumu Toplantısı Mesut Yılmazzirvede ANKARA (Cumhuriyet Bürosu)-Başbakan Yardım- cısı Mesut Yılmaz, Davos'ta başlayan Dünya Ekonomik ForumutopJantılanna kaül- mak için İsviçre'ye gitti. Dı- şişleri Bakanı İsmail Cem de ikili ilişkilerde bulunmak üzere bu ülkeyi ziyaret ediyor. Yılmaz'm, Davos*taki temaslan çerçevesinde Avrupa Birliği Dö- nem Başkanı Isveç'in Dı- şışleri Bakanı Anna Lindth ve AB'nin Genışlemeden sorumlu üyesi Gunter Ver- beogen'le görüşmesi bekle- niyor. Yılmaz'm yanı sıra i- ki önemli ekonomi bürok- ratı da Davos'ta olacak. Merkez Bankası Başkanı Gazi Erçel, ve Özelleştirme îdaresi Başkanı Uğur Bayar da zirveye katılacak. Balkanlar ve Ortado- ğu'da liderler ile ulusla- rarası kuruluş başkanlan genış bir katılım gösteri- yor. Ilkil971yılındatopla- nan ve dünyanın kendi alanında en etkin politi- kacı, bilim insanı ve sa- natçüannı bir araya geti- ren Davos toplantilan, bu yıl da birbirinden önem- lı konulan tartışacak. 315 oturumun düzenleneceği toplantının ana temasım "Kalkmmanın sürdürül- mesi ve aynlıklann orta- dan kaldınlması; küresel geteceğimizin çerçevesi" oluşturuyor. Başlıca ko- nular ise kûreselleşme, bilgi teknolojisi ve bi- oteknolojideki yeni ge- lişmeler, işbirliğınde kar- şılaşılan zorluklar ve Rusya-Doğu Avrupa ül- keleri, ABD'nin jeopoli- tik ve bölgesel görünüşü, Avrupa ve Asya, kültü- rün yaşamın her alanına entegrasyonu ve toplum- sal ve kişisel değerlerin kendiüğinden gelişimi. Katılımcılar Toplantının önemli po- litik katılımcılan arasın- da ise Japonya Başbaka- nı Yoshiro Mori, Polon- ya, Venezüella, Kazakis- tan, Güney Afrika, Mo- zambik, Senegal, Ko- lombiya, Yugoslavya, Arnavutluk, Hırvatistan ve Nijerya devlet baş- kanlan ile Ortadoğu'dan Katar Emıri, prensler ve Yaser Arafat yer alıyor. ABD; kongre üyeleri, FBI Başkanı ve valıler düzeyinde temsil edilir- ken Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Kofi An- nan ile Dünya Bankası, OPEC, Dünya Ticaret Örgütü, OECD, ILO gibi çok sayıda uluslararası kuruluşun genel sekrete- ri de toplanhdaki konuş- macılar arasında. Gelen yoğun eleştirile- rin ardından etkin sivil toplum örgütü başkanla- nnı da geçen yıl Davos'a davet eden foruma, buyıl da aralannda "Greenpe- ace, Amnesty Internati- onaTın da buhınduğu 36 sivil toplum kuruluşu ve 12 işçi sendikasrnın tem- silcileri katılıyor. Mikrosoft'un patronu Bill Gates ve diğer büyük şırket başkanlan da Da- vos'un önemli konuklan arasında yer alırken Pe- ter GabrieL Paulo Coet- ho,Prof.ElieWiesel,Pa- ul Kennedy, Mario Ver- gas, Liosa, Quincy Jones, Daniel Yergin, Boiıo (U2), Antonio Damasio,Jeflrey Garten, George Church, ve Brian Eno200 önem- li sanatçı ve bılım insan- lanndan sadece birkaçı. Geçen yıl kûreselleş- me karşıtlannın sokak gösterilerine sahne olan Davos'ta, bu yıl da27 O- cak'ta izinsız bir gösteri düzenlenecek. Gösteriyı düzenleyen Anti Dünya Ticaret Örgütü Koordi- nasyonu, amaçlannın DEF toplantılannı engel- lemek olduğunu açıklar- ken bütün etkınliklerinin bu amaca göre program- landığını bildirdi. Arala- nnda Dünya Dostlan ve Pro Natura gıbi çevre ör- gütlerinin de olduğu "Kamunun Gözü Da- vos'ta" gınşımı de foru- mun yapıldığı merkezin birkaç adım ötesinde, kü- reselleşmeye alteraatif bir sistemin tartışılacağı bir konferans topluyor. Zürih'te ise cuma gü- nü "Öteki Davos" adlı bir konferans toplanır- ken Brezılya'nın Porto Alegre şehnnde düzen- lenen DEF karşıtı "Dün- ya Sosyal Doruğu" en id- dialı etkınlıkler arasında gösteriliyor. Davos'ta meydana gelebilecek şiddet eylemlerine engel otmaya çahşan İsviçre, böigede olağanûstü güvennk önlemleri aldı. Şehrin bütün giriş çt- laşlannı poKs denetimine alan hükümet, şiddet kullanabilecekleri gerekçesiyle 300 Idşinin tsviçre'ye girmesine izin verflmeyeceğini açıkladı. D a v o s z i r v e s i n d e n n o t l a r İsviçre'nin beyin firtınası estirUen kayakcerineti G DAVOS (Cumhuriyet) - Davos, ^politikacılannhavyaryiyipşampan- ya içtikleri yer değüdir'"; Forumun yöneticüerinden FrederkSkre'ye so- rarsanız alacağınız yanıt bu. Türkle- rin kafasmdaki böylesi bir Davos imajından çok rahatsız olduklannı söylüyor, Türk entelektüellerinin Da- vos'tan uzak durmalannı da bu yan- lış imaja bağlıyor. Peki öyleyse nedir Davos? Neresidir demiyorum; çünkü sloganlaştınlmış söylemiyle, bu şirin kasabanın, "İsviçre'nin beyin firana- s estirUen kayak cennetT olduğunu zaten herkes biliyor. Geçen yıl Başbakan Büknt Ece- vk'in katılımının ar- dından. Davos toplan- tılannm milyarlarca dolarlık yanrım vaatle- riyle gidilecek bir yer olmadığı zaten anlaşıl- mıştı. Başbakan Ece- vit'in Dışişleri Bakanı tsmail Cem'den, Mer- kez Bankası Başkanı, Hazine Müsteşan, Özelleştirme Idaresi Başkanı velMKB Baş- kanı'na kadar uzanan geniş delegasyonu, Davos'tan Türkiye'ye eli boş döndü. Türiciye gecesinde, özelleştiri- lecek kunıluşlan tanı- ~"~™~"~"" tan ve salonun her yerine serpiştirilen kitaplar hiçbır işe yaramadığı gibi, en stratejik devlet kuruluşlannın böyle- si 'arabesk' bir üslupla pazarlanma- ya çalışüması Batıhlan gülümsetir- ken, bazılannın da içini sızlarmıştı. Başbakan Ecevit'in entelektüel biri- kimi ise Davos'taki eğitimli ve 'elit' topluluğu çok etkılemiş olmalı ki. bu yıl Davos'un tanıtıldığı 1 dakikalık filmde. dünyadaki 12 önemli kişiden birisi olarak Ecevit'e de yer verildi. Davos nedir? Davos'un ne olduğuna dönersek; tş Yönetimi Profesörü Klaus Schvrab'ın, 1971 yılmda oluşturduğu Dünya Ekonomik Forumu'nun baş- langıçtaki amacı. Avrupa'nın önde gelen yöneticilerini bir araya topla- makmış. Avrupa İşktme Forumu adıyla oluştunılan bu kuruluş, Avru- pa iş çevrelerinin dûnya pazarlannda- ki stratejilerini ve o yılın politik ve elişmiş Batı 'nın parçası olmaya soyunan Türkiye'den bu yıl yine ne bir bilim adamı, ne bir sanatçı, ne bir işadamı, ne de bir sivil toplum örgütü temsilcisi Davos'ta konuşmacı olarak görünüyor... ekonomik programını beürlemek ıçin her yıl toplanmaya başlamış. Petrol şokunun ardından da, pohtık konula- ra daha fazla angaje olmuş ve 1982'de ilk resmi olmayan Dünya Ekonomi Liderleri Toplantısı'nı düzenlemiş. 31 yıllık çalısma Derken. savunmasız dünyanın gi- dişatoa istedikleri gibi yön verebil- diklerini fark ettiklerinden olsa ge- rek, forumu oluşturan bu büyük şir- ketler, adlannı Dünya Ekonomik Fo- rumu (DEF) olarak değiştırmişler. Hâlâ kullandıklan sloganlan ise 'commited to impro- ving the state of the worW'; yanı 'kendini dünyanın lyileşmesine adanuştır'. Bugün dünyanın geldıği nok- taya bakarak, DEF'in 31 yıllık çalışmalan- nın başan tahlilı kolay- ca yapılabilır.Dünyada giderek artan fakirli- ğin sorumlulanndan birisi olarak görülen forum, polıtikacılarla binlerce işadamını bîf' araya getirmesınin ya- nuıda, aynı zamanda önemli yazarlar, sanat- çılar, Nobel ödüllü bi- lim adamlan ve sivil toplum örgütle- rini bir araya toplayabilen dünyadaki tek platform nitehğinı taşıyor. Ancak forumu oluşturan ve hepsi kâr amaç- h olan çokuluslu şirketlere bir göz at- mak, Davos'un ne olduğunu, hangı konular üzenne konsantre olunduğu- nu ve değişimin nerede olanaksız- laştığını ortaya koyuyor: "ABB, IBM, Arthur andersen, Ascom, MerriU Lvnch. Audi. Son>; Mkrosoft Corp, BP, Cisco Systems, The Coca-Cola Company,Reuters,Compaq Compu- ters Corporatioa, Volkswagen. ABN- AMRO, Nesti'e. Tune VVarner, New York Stock Eschange, Pepsi, Credit Suisse, Deutsche Bank, Swissair, Du- Pont," forumu oluşturan şirketlerden sadece küçük bir kısmı... Gelişmiş Batı'nın parçası olmaya soyunan Türkiye'den ise bu yıl yine ne bir bilim adamı, ne bir sanatçı, işa- damı, ne de bir sivil toplum örgütü temsilcisi Davos'ta konuşmacı ola- rak görünüyor... KÛRESELLEŞME KARŞITLAR1 FARKL1 BtR ÇAT1 ALT1NDA Porto Alegre'de yeni yüzyıl Ekonomi Servisi - Neoliberal kûreselleşme politikalanna şu ya da bu şekilde karşı çıkanlar 25-30 Ocak tarihleri arasında Brezil- ya'mn güneyindeki Porto Aleg- re'de "1. Küresel Sosyal Fo- rum"da bir araya gelecekler. An- cak bu kez amaç Seattle, Was- hington, Prag ve diğer yerlerde neoliberal politikalann meydana getirdiği eşitsizlikler, haksızlık- lara karşı çıkıp protesto etmek de- ğil. Daha olumlu ve yapıcı bir dü- şünceden yola çıkarak daha insa- ni ve daha dayanışmacı yeni bir kûreselleşme modelinin teorik ve pratik çerçevesini oluşturmak... Porto Alegre'de temelleri atıla- cak olan bu uluslararası başkaldı- n, Davos Zirvesi'yie eşzamanlı olarak gerçekleştirilecek. Seatt- le, Washington, Prag ve Nice'te- ki protesto gösterilerinden sonra Davos camiası ise artık endişele- rini gizleyemiyor... Yerkürenin dört bir yarundan gelerek Porto Alegre'de toplananlar günümüz- deki ekonomik barbarlığa, neoli- beralizmm "aşılamaz, karşı çuo- lamaz bir gekcek" olarak tanıtıl- masma karşı çıkıyor. Peki neden bunun için Porto Alegre seçildi? Fransa'da yayım- lanan aylık Le Monde Diploma- tique gazetesinin başyazısında Ignacio Ramonet'nın kalemin- den bu konu ele almdı. Birkaç yıl- dan beri sembolik bir kent olan (liploıııaMjue Brezilya'nın güneyindeki bu kü- çük kent uluslararası gözlemci- lerin büyük bir dikkat ve şaşknı- lıkla izlediği brr çeşit sosyal labo- ratuvar. 12 yıldan beri Işçi Parti- si'nin liderliğinde sol koalisyon tarafindan "orijinal" bir biçimde yönetilen Porto Alegre yerleşim, toplu taşuna, çöp toplama, çevre, dispanser ve hastaneler. okullar, okuryazarlık, kültür ve güvenlik gibi temel konularda olağanûstü bir gelişme gösterdi. Bu başannın sırn ise "Katıhm- cı Bütçe". Bu yöntemle kentin zengin yoksul tüm semtlerinde yaşayanlann belediye fonlann- dan demokratik ve adil bir şekil- de yararlanması sağlanıyor. Fon- lardan çalma, zimmetme para ge- çirme, yolsuzluk gıbi hiçbir açık kapıya geçit verilmeyen bu sis- temle semt sakinlerinin öncelik- li gereksinimleri tam olarak kar- şılanmış oluyor. İşçi Partisi'ne düşman olan iş- veren sendikasıyla yakın ilişkıle- ri olan büyük medya gruplannın elindekı televizyon bile yerel yö- nerimin faaliyetlenne sekte vur- mayı başaramıyor. Işte bu kendi- ne özgü. diğerlerinden farklı bir demokrasinin yaşama geçtiği kentte Küresel Sosyal Forum, in- sanlan ve halklan dışlamayan ye- ni bir kûreselleşme biçiminin te- mellerini atacak. ÜÇÜNCÜ PÜNYA ÜLKELERlNtN KARŞ1T ÖNERİLERİ bısaııi gelişmeye öncelîk ERGtNYILDIZOĞLU Küresel gayri safi milli hası- lanın >üzde 80'ını ellerinde tutan hegemonyacı ülkelerin temsilci- lenyle, dünyanın devletlerden bi- le büyük 200 şirketinin yönetici- lerinden oluşan elitler grubu, her yıl dünyanın en lüks tatil kasaba- lanndan biri olan Davos'ta topla- nıp dünyayı nasıl yöneteceklerini konuşurlar. Bu yıl dünyanın yok- sullannın da bir zirvesi var. Üçüncü Dünya'nın en büyûk ekonomilerinden olmakla birlikte, en eşitsiz gelir dağılımına sahip ülkelerinden biri, Brezilya'da 25 Ocak'ta toplanacak olan Dünya Toplumsal Forumu. bundan son- raki yıllarda da Da\ os"la a)™ gün- lerde, "neoliberal barbarlannzir- \ ı esine'' karşıt bir zirve olarak top- lanmaya devam edecek. Dünya Toplumsal Forumu'nda, yoksul- lann, ezilenlerin, diğer bir deyiş- le dünyanın geri kalan yûzde 80'inin sorunlannı tartışarak kar- şıt öneriler üretilecek. Dünya Toplumsal Forumu'nun amaç belgesinde açıklandığına göre forum toplantılannda; • Insani gelişmeye öncelik veren ekonomi polıtikalannı yaratmak. • Taban örgütienmeleri için en- temasyonal stratejiler, • IMF, Dünya Ticaret Örgütü, Dünya Bankası gibi kuruluşlann derhokratik olması için öneriler, Venezuela Kolombıya BREZİLYA s Peru Bolıvya Şilı Arjantin Paraguay • Çok uluslu şirketlerin yerel top- lüluklar üzerindeki etkileri. • Yoksulluğa ve açlığa son ver- mek, çevreyi koruyabilmek için sürdürûlebılir gelişme stratejileri- ne yönelik öneriler, • Cinsiyete ve ırka dayalı a\Tim- cılığa karşı örgütlenmenin sorun- lan, • Yerel halklann topraklannın ve kültürlerinin korunmasına ılışkın öneriler, tartışılacak. 20 bın ıla 30 bin kışınin ve 120 ülkenın 1000'den fazla sivil toplum örgü- tünün katılması beklenen foru- mun 37 sayfalık programına göre yukandaki konularda 240'tan faz- la tartışma toplantısının gerçek- leştirilmesi planlanmış. Toplantının uluslararası katı- lımcılan arasında, Portekız'den Nobel ödülü sahibi yazar JoseSa- ramago. Mısırlı ekonomıst Samir Amin. Doğu Timorlu özgürlük sa- vaşçılanndan Taur Matan Ru- ak' ın da adı geçiyor. Nelson Man- dela'nın geleceğine ilişkin söylen- tıler de var Buna karşılık Jornai DeBrazil'in bildirdiğine göre ara- lannda Meksika Zapatista Cephe- st Peru'dan Tupac Amaru. Şi- li'den Manuel Rodrigez Ulusal Cephesi de olmak üzere sekiz ge- rilla grubu. daha önce katılacak- lannı söylemelerine karşm güven- lik gerekçesiyle gelemeyecekleri- ni açıkladılar.