Katalog

13 OCAK 2001 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER dishab@cumhuriyet.com.tr 11 Ulusal füze savunma sistemi Washington ile Moskova arasında krizkapıda FUATKOZLUKLU WASHINGTON - ABD Savunma Bakanlığı'na ata- nan Donald Rumsfeld, kap- samlı ulusal fiize savunma sisteminden (NMD) yana olduğunu açıkladı. Bu açıklama, 20 Ocak'ta göreve başlayacak olan Ge- orge W. Bush yönetiminin, Rusya ile kriz çıkması paha- sına ulusal füze savunma sistemini kurma konusun- daki kararlılığını gösteriyor. Bush ekibinin Savunma Bakanı Rumsfeld, önceki gün Senato'da yaptığı ko- nuşmada, Rusya ile 1972'de imzalanan ve ulusal savun- ma sistemini devre dışı bı- rakan Antıbalis- _ _ _ _ _ tikFüzeAntlaş- ması'nı (ABM) "O, tarih önce- sinde aülan bir imzaydT şeklin- de değerlendir- di. Rumsfeld bu antlaşmanınçok eskidiğıni ve de- ğişen koşullara uymak duru- munda oldukla- rını belirtti. Rumsfeld, ABD Senatosu'nda bakanlığa atanmasının onanması dola- yısıyla düzenlenen oturum- da yaptığı konuşmada, artan tehdit nedeniyle füzesavar sisteminin gereklı olduğunu, bunun müttefıklenn savu- nulmasına da yarayacağını söyledi. Washington'ın önü- müzdeki 4 yılda izleyeceği politikalarını açıklayan Rumsfeld, kurulması öngö- rülen ulusal füze kalkanı sis- teminin bir zorunluluk oldu- ğunu söyledi. , Dünyada fuze üretiminin,. hızla arttığını belirten Rums- feld, kunılacak savunma sis- teminden ABD'nin yanı sı- ra Türkiye gibi müttefık ül- .Oush yönetiminin Savunma Bakanı Rumsfeld, özellikle Rusya veÇin'in karşı çıktığı ulusal fiize kalkanının kurulmasını desteklediğini bildirdi. kelerin de yararianabilece- ğini vurguladı. Rumsfeld, Senato'da De- mokrat Partililerin sorula- rını yanıtlarken, askeri har- camalann da artnnlacagının sinyalini verdi. Ek kaynak ile ABD'nin soğuk savaş döneminden kalma teçhi- zatlannın önemli bölümü- nün yenileneceğini ve uy- du iletişiminin güçlendiri- leceğini belirten yeni sa- vunma bakanı, ordu birlik- lerinin terörle mücadele ko- nusunda eğitileceğini de açıkladı. Rumsfeld, bir senatörün sorusu üzerine, kurulması planlanan Avrupa savunma kuvvetlerinin NATO'nun _ ^ _ _ vurucu gücünü zayıflatmasın- dan endişeli ol- duğunu belirtti. Bush, eski Ulaştırma Ba- kan Yardımcısı ElaineChao'yu ÇakşmaBakan- lıgı'na, ekono- mi uzmani Ro- bert Zoelück'i de Dış Ticaret Temsilciliği'ne "^^~~"~~ atadı. öte yandan Çin, ABD'den ulusal füze savunma sistemi kurma planlanndan en kısa zamanda vazgeçmesi çağ- nsında bulundu. Çin Dışişleri Bakanlı- ğı'ndan yapılan açıklama- da, ABD'nin uluslararası topluluğun sağduyulu yak- laşımını ciddiyetle izleme- si ve NMD planını müm- kün olan en kısa zamanda terk etmesi istendi. Açıklamada, Bush yöne- timinin bu planı sürdürme- si halinde,'bunon umslara- • rası stratejik dengeye ve dün- ya ıstikranna olumsuz etkı- leri bulunacağı kaydedildi. Pekin, tüketilmiş uranyumlu silahlann kansere yol açtığınm apaçık ortada olduğunu belirtti 4 ABD msanhk suçu• Bosna'danl999'dakan kanserine yakalanarak dönen ve bir süre önce ölen Macar askerin eşi, Savunma Bakanlığı aleyhine dava açmaya hazırlanıyor. Dış Haberler Servisi - ABD'nin Bal- kanlar"dakı operasyonlarda ve Körfez Savaşı'nda kullandığı tüketilmiş uran- yumlu silahlarla ilgili tartışmalar sürer- ken Çin, ABD'nin "insanlıksuçu" işle- diğini bildirdi. Resmi China Daily gazetesinde ya- yımlanan başyazıda, ABD ve tngilte- re'nin yalanlamasına karşın DU'lu si- lahlann kanser dahil pek çok hastalığa yol açtığınm ortada olduğu bildirildi. Başyazıda, NATO'nun 1999'dadüzenle- diği Kosova operasyonu da kınandı ve NATO'nun DU'lu silahlar kullanarak "yenibirinsanikrize" yol açtığı belirtil- di. Yazıda, tüketilmiş uranyumun ana bi- leşenleri olan U-238'in "nükleer" oldu- ğu ifade edilerek ABD'nin 1991 Körfez Sa- vaşı'nda ve Balkanlar'da kullandığı DU'lu si- lahlann konvansiyonel sayılamayacağı kay- dedildi. Başyazıda, "Savaştan çok uzun za- man bflesonrainsanyaşamma büyök zarar ver- diğj için, DU'lu silahlann kullanılması bir in- sanlık suçudur~ dcnildi. Gazetede, NATO'nun bütün banş gücü as- kerlerini sağlık taramasrndan geçirmesi ge- rektiği belirtilerek ittifakın DU'lu silahlann Irak ve Balkanlar'daki sivillere olan etkileriy- le ilgilenmediği bildirildi. Bu arada, tngiltere Savunma Bakanı Geoff Hoon, Körfez Savaşı'nda görev yapan Ingiliz askerlerinin de sağlık taramasından geçırile- ceğini açıkladı. Daha önce DU'lu silahlann ya- rattığı tehlikeleri önemsemez görünen ve Bal- kanlar'da görev yapan askerlerin testlerden ge- çirilmeyeceğini bıldiren Londra. kamuoyunun baskılan üzenne geçen salı isteyen askerlere tıbbi testler yapılacağını belirtmişti. Askerier hûkûmete gûvenmiyor Körfez Savaşı'na katılan Ingilız askerleri de tehlike alûnda olabileceklerinı bildirdiler. BBC, Ingıliz hükümetinin yapacağı testlere güven- meyen bazı askerlerin kan ve idrar örnekleri- ni Kanada'daki bir laboratuvara gönderdikle- rini ifade etti. BBÇ'nin haberinde, örneklen incelenen 16 askerden 9'unun vücudunda tü- ketilmiş uranyum kalıntılannın belırlendiği kaydedildi. Macaristan, Balkanlar'da görev yaptıktan sonra yaşamını yıtiren askerin ölü- müyle DU arasında bir bağlantı bulunmadığı- nı öne sürdü. Silahlı Kuvvetler Komutanı General Lasz- loSved, askerlerin Balkan Sendromu'ndan öl- mediklenni söyledi. Bosna'dan 1999'da kan kan- serine yakalanmış olarak dönen ve bir süre önce ölen Başçavuş Istvan Koermendi'nin eşi- nin Savunma Bakanlığı aleyhine tazmınat da- vası açmaya hazırlandığı kaydedildi. belanik'te protesto Yunanistan'da günkrdir NATO ve ABD karşıtı gösteriler yapılıyor. Önceki gün de başkent Atina'da ve Selanik'te eylemler yapüdı. Selanik'leki gösteride eylemciler "AzraiT kıhğına girerek ABD, Ingiltere ve Ahnanya'yı protesto ettikr. Eylemciler, Kosova'daki Yunan askerinin de geri çekilmesini istiyorlar. (Fotoğraf: AP) Portekizli 5 uzman, radyasyon taramasında bulunmak üzere Kosova'ya gıttı. Uzmanlar, Kosova'daki 300 Portekiz askeri üzennde rad- yasyon taraması ve tıbbi testler yapacak. Bu arada, ABD Savunma Bakan Yardım- cısı Rudy de Leon'un önümüzdeki günlerde Italya'ya ve Balkanlar'a gideceği bildirildi. Bir Pentagon yetkilisi, Leon'un gündeminde DU konusunun bulunmadığını, ancak DU'lu si- lahlar gündeme getirilecek olursa Leon'un, NATO ve ABD'nin resmi görüşünü savuna- cağını söyledi. ABD ve NATO, DU'nun kan- sere yol açtığı yönünde bilımsel bir kamt bu- lunmadığı görüşünde. ABD Dışişleri Bakanı, Paris 'eyaptığı gezi sırasında Avrupalı meslektaşlanyla son kez bir araya geldi Albright'ın veda turuna DU gölgesi düştü • Paris'te 6 bakanla birlikte akşam yemeği yiyen Albright, tüketilmiş uranyumlu silahlarla ilgili--v. - ** kaygılann siyasi çıkarlara alet edilmemesini istedi. Dış Haberler Servisi-Avru- pa'da veda turuna çıkan ABD Dışişleri Bakanı Madeleine Albright önceki akşam Fran- sa'nın başkenti Paris'te Av- rupalı meskktaştanyla akşam' yemeği yedi. Fransa Dışişleri Bakanı Hu- bert Vedrine'in La Çelle Sa- int Cloud'daki resmi konu- tunda Albright onunına veri- len yemeğe, Italya Dışişleri Bakanı Lamberto Dini, Al- manya Dışişlen Bakanı Joscb- kaTiscHer, Uüsyk" Dışişleri Bakanı Igor Ivanov^ngiltere Dışişleri Bakanı Robin Co- ok, Ispanya Dışişleri Bakanı Jose Pique ve Avrupa Birliği (AB) Dış ve Savunma Politi- kası Yüksek Temsilcisi Javi- erSolanakatıldı. Albnght'ın Avrupa'daki son toplantısı ABD'nin kuftahâf- ğı tüketilmiş uranyumlu (DU) silahlarla ilgili tartışmalarla gölgelendi. NATO'nun Avru- palı müttefikleriyle tüketil- miş uranyumlu silahlan kul- lanan ABD arasında derin gö- rüş aynlıklan bulunuyor. Alb- right, meslektaşlanna, Bal- ' kanlaf'dakullanılan DU'lu si- lahlann msan sağlığına yö- nelik tehlikeleri yüzünden ya- şanan kaygılann, siyasi amaç- TÜBÎ1AKARAŞTIRMA PROJELERİ ÇAĞRISI Türkiye Büimsel ve Teknık Arastırma Kunımu'nca üniversiteler, dığer kamu ku- rum ve kunıluşlan, özel kuruluşlar ve gerçek ve tüzelkışıler tarafından; - Bılişım ve iletişün teknolojilen, - Bıyoteknoloji ve biyomedikal teknolojiler. moleküler biyoloji, biyomekanik ve biyomalzeme üretım alanlannda uygulamaya yönelik çalışmalar, - Tüıkiye'nin biyolojik zenginlikleri, - tleri ve yeni teknoloji malzemeleri ve uygulamalan, modenı üretim sistemleri ve proses teknolojileri, eneıjide verimlilik artnncı yöntemler, alternatif enerji kay- naklan, çevre dostu eneıjı uygulamalan, - 1leri ve yeni kımyasal teknolojiler, çevre teknolojileri, çevre kirliliğinin belirlen- mesı, kontrolü, önlenmesı ve giderilmesıne yönelik araştınnalar, - Denızler ve ıçsularda doğal sistemler ve yönetimleri, atmosferik parametreler, modelleme. tasınımlar, biyosfer-atmosfer etkileşüni, yeralü kaynaklan aranması ve işletilmesine yönelik yeni yöntem ve teknikler, kritik bölgesel jeolojik, jeomorfolojik ve jeofızik sonmlar, bölge planlaması, kıyı yönetimi, - Eneni-etkin tasanm ve yapım teknolojileri, konut sorunu ile ilgili planlama, ta- sanm, yapım ve değerlendinne, rehabilitasyon, çağdaş jeoteknik teknolojileri, yapı gereçlerinin (malzeme) çağdaş kullanımı, ulaşım-planlama, tasanm ve yapım, pre- fabrik yapım yöntemleri, - Türİciye'de deprem tehlikesini belirlemeye yönelik sismolojik, jeolojik, jeofizik araştırmalar (Marmara Bölgesı denız ve kara araşnrmalan öncelikli olmak üzere); depreme dayanıklı yerleşim tasanm ve yapım teknolojileri; deprem sonrası onanm, yerleşim, sağlık, çevre, yönetim sorunlan, - Yaşam bilimlerinde: temel np, kardiyovasküler, bronkopulmoner, hematoloijk koşullar, onkoloji, immünoloji, enfeksiyon, maliynite, neonatoloji. epidemiyoloji, üreme, beslenme ve gelişme, zehirlenmeler, ana ve çocuk sağbğı, görüntüleme yön- temleri, transplantasyon, nöropsişik büimler, radyasyonlu tedavi yöntemleri, genetik, romatolojı, gastroentroloji, nefroloji, deneysel tıp, tıbbi etik, ilaç tasanmı -doğal ve sentetik kökenli ilaç etken maddeleri- ilaç formülasyonu, diş tedavisi, rehabilitasyon, geriatri, - Tanm, orman, gıda ve tanmsal biyoteknoloji alanlannda üretim, verimlilik ve kaliteyı artnnnaya yönelik modem yöntem ve teknolojiler, - Hayvancüıkta üretimi ve verimı arttıncı, hayvan hastalıklannda tanı ve sağaltı- ma yönelik biyoteknolojik araştınnalar ile su ürünleri, ancılık veteriner hekimlıgı te- mel bilimleri, klinik ve hastalıklar konusunda araştınnalar, - Bilım ve teknoloji polıtıkalan, konulannda ağırlıklı olmak üzere önerilecek temel ve uygulamalı araşhrma ve geliştirme projelerine ayni ve/veya nakdi olarak destek venlecektir. Aynca, değerlenduilen projeler arasında; - Uluslararası kaynaklardan destek alan, - Üniversiteler (yurtiçi-yurtdışı) arasında işbırliği içeren veA^eya - Sanayıden en az % 50 destek alan projelere öncelik verilir. SOSYAL VE BEŞERÎ BİÜMLER ARAŞI1RMA PROJELERİ ÇAĞRISI TÜBA - TÜBtTAK - YÖK Türkiye Bilimsel ve Teknık Arastırma Kurumu, Türkiye Bilimleri Akademisi ve Yükseköğretım Kurulu'nca, Türkiye'nin göncel ekonomik, sosysd, siyasal veya bejeri sonınlannı inceleye- cek temel ve uygulamalı arastırma projelenne ayni ve/veya nakdı destek venlecektir. Bu sorunlann incelenmesıne disiplinler arası ve/veya karşılaştırmalı bir yöntemle yaklaşa- cak araşturoalara öncelik venlecektir. TÜBtTAK Araşanna Projeleri ve Sosyal ve Beşeri BUimler Arastırma Projeleri içın 2001 yılında ikı başvuru dönemı belırlenmişnr. Başvurmak ısteyenlenn aşağıda veri- len adresten veya http:/ /www.tabitak.gov.tr/pdtdb internet adresinden temın edecekle- n 1. basamak proje öneri formlannı (eskı formlar geçersızdır) en geç son başvunı tarihlerinde mesai bitimine kadar TÜBtTAK AR-GE Eşgüdüm Dairesı Başkanlığı'na göndermeleri gerekmektedır. TÜBtTAK AR-GE Eşgüdüm Dairesi Başkanlığı 4 Atatflrk Burvan, No:221 06100 Kavaklıdere / Ankara Tel: 468 53 00 /1136 Son başvuru tarihleri: 1. Dönem: 28 Şnbat 2001 2. Dönem: 31 Ağustos 2001 e-posta: londer@tubitak.gov.tr Basuı: 76644 KORE SAVAŞI Clinton hn pişmanlığı yetmedi Dış Haberler Servisi - Kore Savaşı'nda ABD'li askerlerin sivilleri öldürmelerinden do- layı pişman olduğunu söyle- yen ABD Başkanı BiB CBn- ton'ın özür dilememcsı Gü- ney Koreliler arasında tepki ve hayal kınklığı yarattı. Clinton, NewHampshire'dan yayımladığı bildiride. 1950- 53 Kore Savaşı'nuı ilk günle- rinde Koreli mültecilerin ABD'li askerlerin açtığı ateş- le ölmelerinden dolayı üzgün olduğunu ifade etti. Clinton, "ABD adma, 1950 Temmu- zu'nda No Gun Ri'de Koren siviDerinha>9tlannı ka\l)etmiş obnalanndan dolayı derin piş- mannkduyduğumubdirtmek istiyorum'' dedi. "Bu bildirinin Güney Kore halkı tarafından samimi bir pişmannk ifadesi olarak algı- lanacagınıumuyorum*' diyen Ointon'ın özür dilemesi de bekleniyordu. Ancak ABD Başkanı, kurbanlann anısuıa başkent Seul'ün güneyindeki No Gun Ri köyüne bir anıt di- kileceğini ve eğitim bursu oluş- turulacağını söylemekle ye- rindi. Ortfaas etme çabası Clinton'ın bu açıklamalan, doğrudan tazminat ve özür bekleyen kurban yakınlann- ca tepkiyle karşılandı. Olaydan kurtulanlar adına bir açıklama yapan Çung Ku- Do, "ABD hükümeti. olavm ABD askerlerince shiDere yö- nelik gerçekleştirUen bir kat- liam olduğunu kabul etmeyi reddederek, tarihe karşı bir ihanet gerçekleştirmektedir" dedı "Cünton'mbidirisini res- mi bir özürolarak kabul eöni- yoruz" diyen Çung Ku-Do. Washington'ı "NoGunRiob- ymdan faydalanarak" Kore Savaşı'nda ABD askerlerinin gerçekleştirdiği benzer cina- yetleri örtbas etıneye çahşmak- la suçladı. Paris'te Madeleine Albright onunına verilen akşam yemeğinde bir araya gelen dışişleri bakanlan Fransız meslektaşlan Hubert Vedrine'in köpeğiyle oynayarak hoşça vakit geçirdiler. (REUTERS) lar için kullanılmaması ge- rektiğini belirtti. Albright, "Bu konuyu bazı kişilerin kendiçı- karlan için kullanmay acağını umuyorum" dedi. Ispanyaile işbirüği Hubert Vedrine. Madeleine Albright'a, Washington'ın Balkanlar'daki bunahmlar sırasında uyguladığı etkin politikalar için teşekkür et- ti. Albright, önceki gün Pa- ris'e gelmeden önce Mad- rid'de temaslarda bulundu. Albright ve îspanya Dışiş- leri Bakanı Pique, ıki ülke arasında işbirlığıni öngören bir anlaşma imzaladı. 20 Ocak'ta görevi sona erecek olan Albnhgt, •'Bu imzala- dığun son resmi belgekrden biri olacak" dedi. Anlaşma uyannca, iki ül- ke dışişleri bakanlan yılda en az bir kez bir araya gele- cekler. İki ülke arasındaki savunma, maliye, bilim, en- düstri ve kültür alanındaki ilişkiler geliştirilecek, terö- re ve örgütlü suçlara karşı mücadelede işbırliği yapı- lacak. ABD Dışişleri Bakanı Albright bugün VVashing- ton'a dönüyor. Blinken, Ankara'nın Washington için olağanüstü önemli olduğunu söyledi 'ABD'nin Türkiye politikası değişnıez' VVASHINGTON (AA) - ABD Başkanı BfflCMnton'ın Ulusal Güvenlik Konseyı Av- rupa îşleri Direktörü Antbony BHnken, 20 Ocak'ta Beyaz Saray'ı devralacak Geor- ge Bush yönetiminin Türkiye'ye karşı iz- leyeceği polıtikanın, Demokrat Clinton yönetimıyle ayni çizgide olmasını bekle- diğini bildirdi. Blinken, düzenlediği basın toplantısın- da, Clinton yönetiminin Avrupa'da izledi- ği politikalan anlattı. Yeni Başkan Bush döneminde ABD'nin Türkiye'ye yönelik politikalannda değişiklik bek- leyip beklemedıği sorusuna karşılık Blinken. "Türkiye, ABD için olağanüstü önemli bir ülkeve bu önem partfler üs- rü bir temelde kavranmış du- rumda. Clinton yönetimi, iliş- kilerimid stratejik ortakhkko- numuna getirmek için çokça- hşü. Bush yönetiminin de ay- ni olumlu ilişkileri devam et- tirmek isteyeceğini düşünüyo- rum" yanıtını verdi. Blinken, "Türkrje, Müslü- manvelaik bir ülkeolarakböl- gedeki diğer ülkelere model teşkil ediyor. Bütün bunlar göz önüne ahndığuıda, ABD'deis- ter Demokrat yönetim gelsin, isterCumhuriyetçi,Türkiye'ye yönelik politikalar değişmeye- • Clinton'ın Avrupa Îşleri Direktörü Blinken, yeni Bush yönetiminin Türkiye'ye karşı izleyeceği politikamn Demokrat yönetimle ayni çizgide olmasını beklediğini belirtti. cektir'' diye konuştu. AB'nin Avrupa Gü- venlik ve Savunma Kimliği (AGSK) giri- şimıne ilışkın olarak da, "Türkiye ve diğer AB üyesiolmayan M4TO ülkelerinindebu güişimde sesi olmalı. Türkiye'nin, AB üye- si ounadığı için oy kullanması söz konusu değiL Ancak Türkiye gibi önemli bir müt- teflkin karar mekanizmasnıda sesini duvu- rabflmesi. yaşamsal önem taşıyor. AB, bu tür ülkelerin etkili kauhmına yönelik güç- lü garantiler vermeli'' yanıtını verdi. Blinken. Bakû-Ceyhan konusunda Bush yönetimiyle değişiklik beklemedığini söy- ledi. Blinken, Bakû-Ceyhan projesinin ABD'nin ve bölge ülkelerinin de çıkanna olduğunu vurguladı. Bin Ladin In 'muüugünü' ABD tarafindan aranan Suudi kökenli terörist l'same bin Ladin, saklandığı Afganistan'da Kandahar kentinde 9 Ocak'ta oğhınu eviendirmişti. Katar'da yayın yapan El Cezire tele\izyonuDda yer alan düğünün fotoğraflan önceki gün ajanslarda yayımlandL Fotografta (soldan sağa) gelinin babası Ebu Hafas £1 Masri, Muhammed bin Ladin ve Usame bin Ladin görülûyor. (Fotoğraf: AP)