Katalog

18 EYLÜL 2000 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA 17 Programa uyum Milyonlarca işçinin, memurun, küçük esnafın ve ailelerinin sosyal güvenlik hakkını budayacak olan kanun hükmünde kararnameler Cumhurbaşkanlığına gönderildi. Kim gönderdi? Başbakan Bülent Eceyit. Bülent Ecevit, hangi partinin lideri? DSR Peki, DSP programının 123. sayfasında ne yazıyor? "Bakanlar Kurulu'nun yasa gücünde kararname çıkarma yetkisi kaldırılacaktır." Niye? Kenan Evren, 12 Eylül döneminde kendisine yönelik suikast planlan hazırlayan MHP'lilere yönelik buyruk vermiş: "Beni öldürürlerse, cezaevindeki MHP'lileri ortadan kaldınn." Evren'in sözlerine bir şaşırdık pir şaşırdık! 12 Eylül'de 7 bin kişi için idam istenmiş, 517 kişiye ölüm cezası verilmiş, 259 kişinin idam dosyası Mectis'e gönderilmiş, 49 kişi idam edilmiş, 300 kişi kuşkulu bir biçimde yaşamını yitirmiş, 3 gazeteci öldürülmüş... Sahi, Kenan Evren'in sözlerine niye şaşırdık? IS1K KANSU Anakent belediyelerinin bulunduöu illerdeki ilçe belediyelerinde görev yapan müfettişler çok dertli: "Kamu kurumlannda göreyli meslektaşlanmızla aynı görev ye yetkilere sahibiz. Bunlara ilave olarak Belediye Kanunu, Ihale Kanunu, Imar Kanunu, Hıfsıssıhha Kanunu, Vergi Kanunu gibi geniş mevzuat bilgisi gerektıren alanlarda belediye birimleri ve görevfilerini denetlemekteyiz. Aynı statüde yer almamıza karşılık eşit işe eşit ücret mantığıyla hazırlandıCjı ifade edilen yeni memur rejimi, müfettişin görev yaptığı kamu kurumunu esas alarak görev ücret gruplandırmasında belediye teftiş kurulu müfettişlerini 13. grupta, büyükşehir belediye teftiş Denetim elemanlarımn sorunu kurulu müfettişlerini 11. grupta, bakanlık ye genel müdürlük müfettişlerini 9. grupta deöerlendirmiştir. Diğer meslek çalışanlan, örneğin doktor, mühendis ve avukatlar arasında çalıştıkları kuruma göre herhangi bir ayrıma gidilmezken müfettişlerin, bakantık, büyükşehir belediyesi ve diğer befediyeler şeklinde aynma gidilerek farklı ücret görev grupları içinde yer alması, yolsuzluklarla yoğun şekilde mücadele edilen şu günlerde dahi, yıllardır dile getirmeye çalıştığımız sorunlanmıza karşı yetkililerin umursamazlıklannın ne yazık ki deyam ettiğini göstermektedir." Devlet Denetim Elemanlan Derneği (DENETDE) yöneticileri geçenlerde bir basın toplantısı düzenlemiş, çeşitli yolsuzlukları inceleyen denetçilerin, müfettişlerin sürgüne uğradıklannı, baskılaria karşı karşıya kaldıklannı söyleyip eklemişlerdi: "Denetim elemanlan, geçmiş yıllarla kıyaslandığında ekonomık ve sosyal açıdan çok zor duruma düşürülmüşlerdir. Kamu personelinın ücret tespitine yönelik olarak Başbakanlık tarafından yapılan taslak çalışmada, denetim elemanlan maalesef görev statülerine hiç de uygun düşmeyecek biçimde son sıralara atılmıslardır." Belediye müffettişleri ve denetim elemanları yakınmakta haklı, ama unuttukları bir şey var: Yolsuzluklan sorgulayanlann değil, üçkâğıtçıların "muteber" sayıldığı bir dönemden geçiyoruz. Hasat mevshnlBir dostumuz aradı: "Haymana köylerindeki çiftçiler, 8-10 milyar liralık traktörierini 3 milyardan elden çıkanyorfarmış." Tanm reformu olgun meyvelerini veriyor demek! Madeni Eşya Sanayicileri Sendikası (MESS), grup toplusözleşmesi görüşmelerinde işçi sendikalannın önüne "esnek" öneriler koydu: "Hükümetin ekonomik uygulamalan, talep düşüklüğü, satış tıkanıklığı gibi nedenlerfe işyerinde üretim azaltılmış ve bu yüzden bir işgücü fazlası ortaya çıkmış ise, o işyerinde günlük veya haftalık kısa süreli çalışma uygulanabilir. öderneler, üiien Nakarat çalışılan saatlere göre yapılır. Kısa süreli çalışmada hafta tatili ücreti, kısa süreli çalışma /7e orantılt olarak ödenir." Bir başka öneri: "Ekonomik kriz, talep düşüklüğü, satış tıkanıklığı gibi nedenlehe işyerinde ürepm azaltılmış ve bu yüzden işgücü fazlası ortaya çıkmış ise, işveren işçileri topluca veya kısımlar halinde ücretsiz izne gönderebilir." • , Dahası: "Ekonomik, teknolojik nedenlehe 6 aylık dönemlerde toplam çalışma süresi aynı kalmak şartıyla işyerinde belirii haftalar nonval çalışma süresi işverence düşürülebilir ve bunun yerine belirti haftalar arttınlabilir. Telafi çalışmalan, günlük çalışma süresinden sonra 3 saati aşmamak üzere çalışılan günlerde veya varsa çalışılmayan cumartesi veya pazar günü yapılabilir. ödemeler çalışılan saatlere göre normal ücret üzerinden yapılır. Toplu iş sözleşmesinde düzenlenen fazla çalışma hükümleri bu tür telafi çalışmalannda uygulanmaz." Sezen Aksu son kasetinde küreselleşmenin dayatmalannı inceden alaya alıyor. Şarkıdaki nakarat kulaklanmızda uğulduyor "Qh, oh, suyundan da..." ÇALIŞANLARIN SORULARI/SORUNLARI YILMAZ ŞİPAL Ucretler, Primler, Vergiler Anayasanın "Vergi Ödevi" başhklı 73. maddesine göre: "Herkes, kamu giderlerini karşılamak üzere, mali gücüne gö- re, vergi ödemekle yükümlüdür. Vergi yükünün adaletli ve dengeli dağılımı maliye politikasının sosyal amacıdır.(...)" Türkiye, yıllardır bu "Vergi Ödevi" dersmden sınıfta kalmaktadır. Gelir vergisi, dolaysız (vasıtasız) bir vergi niteliğinde olmasına karşın, Türkiye'de dolaylı (vasıtah) bir vergiye dönüşmüştür. Vergi yükünün büyük bölümü, ücretlilerin ve işverenlerinin sırtına vurul- muştur. 1980den sonra Türkiye'de bazı kesimlerin, anarnal (sermaye) biri- kıınını, devleti soyarak. vergi kaçırarak sağlaması sonucu, mantar gi- bi "sanal iş adamı" üremeye başlamıştır. 1990'dan sonra, bazı politikacıların denetimindekı "işini bilen memurtarın destek ve gö- zetimiyle", devleti dolandıran, vergi kaçıran "sanal iş adamı" üre- lunı doruk noktasına ulaşmıştır. Böylece, Türkiye'de saygın ve ger- çek işadamlarına haksızlık edilmiş ve gerçek ışadamlanna karşı, bır •'haksız rekabet" ortamı da oluşturulrnuştur. Günümüzde yaşanan olaylar, bunun elle tutulur, gözle görülür ka- nıtlandır. Aşağıdakı tablolarla, yasal sorumluluklanru yerine getiren işveren- leıın sırtına vurulan yükün ağu-lığını göstermeye ve çalışanlanna ödenen ücretlerin dağılımını anlatmaya çahştık: SSK NORMAL tŞLER Ucretler. Primkr Vergiler (Bin TL.) Net Ucret Gelıv \erg\sı SSK Primi lşsızlık Sıgortası Damga Vergısı BriitUret SSK lş\eren Işsızlık Sıg.lşveren Ccr Işverene Malı. Asgıri Ucm Vıllık 043.075 145.8^6 199.584 28.512 8.554 1.425.600 403 416 61488 1.890.504 % Oranı % 55.P °o?^2 % 10.56 M.51 %045 % 75.41 % 21.34 %3.25 °o 100.00 Tabtn lcret Vıllık 1 308 150 193.050 252 000 36.000 10 800 1.800000 351.000 54.000 2.205.000 % Oraıı °o 59.33 \8.76 0 „ 11 43 % 1 63 O o0.49 %81.63 °. 15.92 % 2.45 °o 100.00 Ta>an l cret Vılhk 4 965.200 039.600 1008 000 144.000 43.200 7.200.000 1.404.000 216.000 8.820.000 %0ruı % 56.29 % 11.79 % 11.43 M.63 % 0.49 %81.63 % 15.92 % 2.45 % 100.00 SSK EN TEHIİKELİ tŞLER lcretler. Primler Vergiler (Bin TL.) Net Ucret Gelır \'ersısı SSK Pnmı Işsızlık Sıgortası Damga Yergısı Brût Lcret SSK işveren Pa\ı İ^suhkSıgIş\eren Ccr lş\erene Malı. Asgari l'cre» Vılhk 1 043.075 145.876 199.584 28.512 8.554 1.425.600 502.416 61488 1.989.504 •/.Oranı % 52.43 % 7.33 % 10.03 % 1.43 % 0.43 % 71.66 \ 25.25 %309 % 100.00 Taban Ucret Vılhk 1.308.150 193.050 252.000 36 000 10.800 1.800.000 450.000 54 000 2.304 000 % Oram °-o 56.78 % 8.38 M0.94 % 1.56 % 0.47 % 78.13 % 19.53 \2.34 \ 100.00 Tavan lcret Vılhk 4.965.200 1.039.600 1.008.000 144.000 43.200 7.200.000 1.800.000 216.000 9 216.000 % Oranı % 53.88 % 11.28 % 10.94 % 1.56 S0.47 % 78.13 % 19.53 % 2.34 % 100.00 SSK EN TEHLtKEIİ, EN AĞIR W YIPRATICI tŞLER l cretler. Primler Vergiler (Bin TL.) Net Ucret OeLır \ergısı SSK Pnmı tşsizlik Sıgortası Damga Vergısı Brut Lcret SSK Iş\ererıPa\ı İşsıziik Sig.tşveren Lcr. t}\erene Malı. Asgari licret Vılhk 1 043 075 145 876 199.584 28 512 8.554 1.425.600 538 416 61.488 2.025.504 % Oranı % 51.50 % 7.20 O o9.85 % 1.41 %0.42 % 70.38 O o26 58 %3.04 % 100.00 Taban lcret Vılhk 1.308.150 193.050 252.000 36.000 10.800 1.800000 486 000 54 000 2.340 000 % Orau % 55.90 %8.25 % 10.77 % 1.54 %0.46 % 76.92 % 20.77 %2.31 % 100.00 Tavan lcret Vılhk 4.965.200 1 039.600 1008.000 144.000 43.200 7.200.000 1.944.000 216.000 9.360.000 % Orau °. 53.05 % 11.11 % 10.77 % 1.54 % 0.46 % 76.92 % 20.77 V. 2.3! % 100.00 ŞİŞLİ 3. ASLİYE HUKUK HÂKİMLİĞİ'NDEN Esas: 2000/48 Davacı Hatice Baltacı tarafından davalı Seyfettin Baltacı aley- hine açılan boşanma davasının duruşmasında verilen ara karan uyannca; Emniyettepe mahallesı. Mehmet Akif Ersoy Cad.No: 74 AIi- beyköy/Istanbul adresindeki davalı Seyfettin Baltacı adına dava dilekçesının teblığ edılemediği, adres araştırmasında da adı geçe- nin elvenşlı adresinin bulunamadığı anlaşılmakla 7201 sayılı Teb- lıgat Kanunu'nun 28, 29. maddeleri hükümlerine binaen dava di- lekçesınin ilanen tebliğine karar verilmiştir. Yukanda ismi yazılı davalının 21.11.2000 gûnü saat 12. OO'de ınahkememizde hazır bulunması veya bir vekil ile kendisini tem- sil ettirmesi, delillerini ibraz etmesi, duruşmaya gelmemesi veya mazeret bildirmemesi halinde HUMK'nun 213. maddesi gereğin- ce yargılamanın yokluğunda yapılacağı ve hüküm kunılacagı da- va dilekçesinin tebliği yerine geçerli olmak üzere ilan olunur. 05.09.2000 Basın: 51446 HAYVANLAR ISMAÎL GÜLGEÇ lgulgec@yahoo.com KİM KİME DUM DUMA BEHIÇAK behicak@turk.net ÇtZGtLtK KÂMİL MASARACI TARlHTE BUGÜN MÜMTAZARIKAN 18 Eylül F/Z/KC/ FOUC/İULT.. 1813'M BueÜN,ÜNLÛ FKAMSIZ &2İKÇİSİ UEON POSOU, S£UHLi g/g Ö6G£NİM GÖ&A4E&EH KEN&iMi y£T/f- Tf&EAJ FOUCAULT, OÖMSM AyAjALA/S >}^/ZOf/U/yiA ÇCftfU SAYOAM (X7XA41A/SOA fŞIĞIH H/Z/NI ÖCÇESeK İLK KBZ '• BUMU, pesipK MANyer/ıc ALAN- İLET*İENl-EIZD£ MBYDAUA GELEN ELEİC- 7T&K A&MLAR.INI SULMACf İZLEDİ. FOUCAULT, KEkiPt ACHYLA AHILAU 'FOUÇAULTSAI&ACl* İLE GAUHlM OÜZLEMİNİN HAfZE- KET ETriğİNl, 8ĞYLBCS DÛtJYAUM KBA1Oİ £KS&Jİ Ç£VH£SİN DE PÖN0Ü&ÜA1Û tCANfTLAMtŞ, BUNUN f'ÇİN KUU-AMtŞLt BİR ALET OLAAJ "CAYR.OStX)P"<J VAPMtÇTl. SOtJ OLARAK PA TELMSteoPlAGOA AUIUAA/f- LAAJ \t*A/SJr7C/ AYMAl/UZ A4ffT1.. ûse&Noe ANKARA 17. ASLÎYE HUKUK MAHKEMESİ'NDEN Esas No: 1998/31 Karar No: 2000/358 Davacı Songül Çelenk tarafından, davahlar Nurol Yiğit ve Ömer Çankaya aleyhlerine açılan tazminat davasının yapılan açık yargıla- ması sırasında; Mahkememızın, yukandaki esas no'su yazılı dosya 05. 07.2000 tarihinde karara çıkmış olup taraflara tebliğ edıl- dikten sonra davacı vekili tarafından süresi olan 12. 09.2000 tarihinde temyiz edilmiş olup temyiz dilekçesi davalı Nurol Yigıt'e ilanen tebliğ olunur. 12.09.2000 Basın: 51336 BAKIRKÖY 2. SULH HUKUK HÂKİMLİĞİ'NDEN Esas No: 2000/709 Davacı Semahat Terek tarafından açılan vasi tayini davası sebebiyle mahkememizin 2000/709 Es. 2000/731 Ka. sayılı karar ile Bur- sa, Yıldırun, Namazgâh Mah. C: 0025, K.. 0216'da nüfusa kayıtlı Ismail Hüsnü ve Ayşe Sıdıka'dan olma 1336 d.lu Melahat Terek'e, kar- deşi Semahat Terek vasi tayin edilmiştir ttirazı olanlann süresi içerisinde, yukanda numarası yazılı dosyamıza müracaat etmeleri, ak- si halde kesinleşeceği hususu ilan olunur. 11.09.2000 Basm: 51415 GÖRÜS Dr. FATMA NEZİHE ÖZGÜR Eğiflmden Ne Bekliyoruz? Eğitimi; bireyin kendini, toplumu ve doğayı de- ğiştirip geliştirmesi için yapılan etkinliklerin tümü olarak tanımlayabiliriz. Böyle bir eğitim kavramı gerçekte ekonomi kavramı ile eşdeğerdir. Çün- kü yefyüzündeki en mükemmel üretim aracı in- san beynidir. Eğitim, insan beynini geliştirme gö- revini en iyi biçimde yaparsa onun önüne geçe- cek bir üretim aracı yoktur. Ülkemizin gelecekte var olma sorununun çö- zümü, eğitimden ne istediğimiz ve eğitimin nasıl yapılacağına bağlıdır. Eğitimin evrensel sayılacak amaçları vardır. Bunlar her toplum için geçerlidir. Bireysel gelişi- mi sağlamak. Bireyin kendinden başlayarak tüm insanlığı kapsayacak şekilde genişleyen halkalar içindetoplumsal gelişimini ve uyumunu sağlamak. Ailesinin, toplumunun ve tüm insanlığın gelişimi- ne katkıda bulunacak bireyler yetiştirmek. Bun- ların gerçekleşmesinin bir çeşit koşulu sayılacak özellik ise bireyi üretici kılmaktır. Çünkü insanı in- san yapan özelliklerin en önemlisi göz-el-beyin işbirliği ile araç yapan, üreten bir varlık olmasıdır. İnsan böylece var olanı tüketerek değil, yeniden üreterek, yaratarak ve bu birikimini kendinden sonra gelen insanlara aktararak varlığını sürdü- rebilmiştir. Insanın doğal ve sosyal çevreyle ilişkisi, bilgi birikiminin ve bilimin temelidir. Tüm bilimsel ve tek- nolojik gelişmeler bu ilişkiden doğar. Insanoğlu bu ilişkiye var olduğunu, kalıcı olduğunu kanıtla- mak istercesine sanatı ekler. Böylece insanın dü- şündüğü, yaptığı ve yarattığı her şey olarak özet- leyebileceğimiz kültür ortaya çıkar. Işte eğitimin görevi bu kültürü almak, kullanmak ve geliştir- mektir. Yani geçmiş, bugün ve gelecek. Eğitimin bu üç zamana uyumu çok önemlidir. Geçmişi ko- panp atamazsınız. Köksüz ağaç yetişmez. Bugü- nün gereksinimlerini karşılamadan yaşayamazsı- nız. Geleceğin hazıriığını yapmadan da süreklili- ği ve kalıcılığı sağlayamazsınız. Bu nedenle kül- tür ırmağa benzetilir. Kaynaktan çıkar. Yeni katı- lımlar olmazsa hep tüketmek için kullanırsınız, bir süre sonra yok olur, kurur. Oysa yeni katkılar (bilimde, sanatta, teknoiojide, sosyal yaşamda ya- ni hayatın her alanında insanı iyiye, doğruya, gü- zele götüren) sağlanırsa yağmurlaıia, derelerle canlanan ırmak gibi sonsuza kadar akıp gider. öyteyse eğitim gerçekten üreten, heralanda üre- ten insanlar yetiştirmek zorundadır. Eğitimden istediğinizin ne olduğunu (üretici- yaratıcı insan) ortaya koyarsanız nasl yapılaca- ğının yanıtı da ortaya çıkar. Insanlann nasıl yetiştirileceği, neler öğretilece- ği, programlar, okullar, öğretmenler, uygulana- cak yöntemler, kullanılacak araç gereçler.. bun- lann hepsi bir bütünlük içinde toplumsal hedefe göre biçimlendirilir ve tutarlı olması beklenir. Top- lumun bunu başarması her şeyden önce ulusal bir eğitim felsefesinin ve bunu başaracak ekono- mik gücün-kaynağın oluşturulmasıyla gerçekle- şir. Bu felsefenin temeli bireye değer vermek (bi- reyciliğe değil), yeteneklerini geliştinnesinin önün- deki engelleri (ekonomik, sosyal, kültürel) kaldır- mak, eğitimin temel unsuru olan öğretmen yetiş- tirmeye çok ama çok önem vermek... Aynca okul öncesi, iiköğretim, ortaöğretim ve üniveristelerin Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluş felsefesine uy- gun ve birbiriyle çelişmeden bu işi yürütmelerini sağlamak olmatıdır. Yeni bir binyıla girerken eğitimin en önemli eko- nomik yatırım olduğu, toplumun aynm gözet- meksizin bütün bireylerinin eğitilmesi gerektiği, devletin bunu yerine getirmesinin en önemli bir zorunluluk olduğu, eğitime aynlacak payın çok ol- mast gerektiği tekrartekrar vurgulanmalıdır. Bilgi ilaç gibidir. Azar azar alınır. Bu nedenle eği- tim uzun zaman gerektirir. Toplum bu uzun süre- ci göze almalıdır ve hazıriığını ona göre yapma- lıdır. Yeni bir öğretim yılında; öğretmenlerimizin öğ- rencilerini üretken, paylaşımcı, özgür ve eleştirel düşünen, aklı, bilimi, soru sormayı önemseyen, erdemli, hoşgörülü, kısacası çağdaş uygarlığın bir üyesi, ülkesi ve ulusunu seven insanlar olarak yetiştirmelerini diliyoruz. B U L M A C A SEDAT YAŞAYAN 1 2 3 4 5 6 7 8SOLDANSAĞA: 1/ Güneydoğu- danesenyel.2/ Bir nota... Ka- 2 rahındıbanın sebze olarak yenen yaprak- 4 lan. 3/ Havaya fırlatılan bir plakamn vurul- ması ilkesine dayalı atıcıhk dalı... "İnsan ° bir — misalı / 9 Seni eken biçeT bir gün" (Karacaoğ- l»n). 4/ Ölenlerin kı- hnmamış namazlan ve 2 tutuhnarrnş oruçlan için 3 verilen sadaka... Üze- 4 rinde maden dövülen demir araç. 5/ Ürün da- hatarladayken,yetişti- ği zaman teslim edil- ' mek üzere öncedenpey 8 verilerek yapılan satış. 9 6/ Düşünceden çok, canlı duygıılara ve aşka dayanan sanat yapıtı... Eski dilde su. 7/ Bir şeyin esas tutulan yüzü... Kayısı ve zerdali- ye halk dilinde verilen ad. 8/ Doğu ve Güneydoğu Anadolu'da konar-göçerlerin kıl çadu-lanndan oluşan yayla yerleşmesi... Bir müzik sesini belirtmeye yara- yan işaret. 9/ Boru sesi... Deriden sızan sıvı. YUKARIDAN AŞAĞIYA: 1/ Tatlı sularda yaşayan göçücü ve dalıcı bir ördek tû- rii. 2/ Bir ilimiz... Bir elektroliz aygıtındaki artı ku- tup. 3/ Kiraya verilerek gelir getiren mülk... Bir soru eki. 4/ Atlann ayaklannda görülen ve rahat yüriime- lerini engelleyen hastaük. 5/Şaşma belirten bir ûnlem.. Böcek ısırmasıyla oluşan yumru. 6/ Büyûk erkek kar- deş... " Bahçesı": Anton Çehov'un oyımu. II Meyve, alkol, esans kanşımıyla yapılan şekerli içki... Bir renk. 8/ Yapılann çatısuıı örtmekte kuüamlan piş- miş balçık levha. 9/ Talih... Eskiden harman ürünle- rinden onda bir orarunda alınan vergi.