Katalog

10 TEMMUZ 2000 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA Mehmet@cumhurfyetcom.tr MEHMET SÜCU Bilişim 2000 Eylül'de ılişim2000,buyıley- lül ayının ilk haftasın- da ikı ayn mekânda gerçekleştinlecek. Av- rupaveAsya'nınilkbuluşmanok- $ tası Istanbuİ'u kapsayacak şekil- —— de planlanan Bilişım 2000, 6-9 Eylül 2000 tarihlerinde Lütfû Kırdar Kongre ve Sergı Sarayı'nda "Bibşinı 2000 Etkinlikler'', 6-10 Eylûl 2000 ta- rihlennde TÜYAP Fuar ve Kongre Merkezı Beylikdüzü'nde "Bflişim 2000 A CeBIT Event" olarak gerçekleştın- lecek. "e-Tûridye" ana temasırun ele alına- cağı Bilişım 2000 Etlrinlikler, umut do- Bilişim 2OOO Etkinlikler lu bir sloganla yola çıkıyor: "Ortak hayatimize bir adım". Bıhşım 2000 Etkinlikler'de Tûrkiye Bilişim Derneğı Kurultayı'nda "e-Tûr- Idye" ana teması altında; e-ış, e-bırey, e-medya, e-iletışim konulan işlenecek. Aynca Tûrkiye Bilişim Derneği 17. Bilişim Kurultayı'nda "BUdiriler", a ÇahşmaGruplan'1 ve "AçıkOtunım- lar" bölümleri yer alıyor. IBM, Linux desteğini arttınyor BM, Linux'e verdiği desteği büyük oranda arttıracağını acıkladı. IBM, sunucular, iş istasyonlan ve masaüstü bügisayarlardan sonra dizüstü bilgisayarlan da Unix tabanlı açık kaynak işletim sistemleri ile pıyasaya sürecek. IBM RS/6000 model sunucular SuSe Linux, A20 ile T20 model dizüstü bilgisayarlar da Caldera Linux seçeneği iJe geliyor. En popüler sistemlerinden AS/400'ün de ileride Linux seçeneği ile satılacağını bildiren IBM, Linux'in hangi dağıtımlannın verileceği ile ilgili açıkiama yapmadı. Linux servisleri ve desteği için milyonlarcadolar harcayan IBM, sadece eğitim programlan ıçin 90 bin kişi çalıştınyor. EBM, Linux tabanlı işletim sistem- lerine vereceği desteği giderek arttıracağa benziyor. Milyarlık alan isimlerif' m ~ 1 nternet kullanıcı- I I I lan ve buna bağlı I I olarak alan adlan «w«J her geçen gün ar- tarken, alan adlanna (domain) yatınm yapan kışı ve kuruluş- lar büyük kazançlar sağlıyor. Sadece ABD'de 200'den fazla şirket Internet üzennden alan adı satıyor. Kendi adlanna kullanım açan (account) şir- ketler belirledıklen taban fî- yat üzennden alan adlannı açık arttırma usulüyle saüyor- lar. Tûrkiye'de lnternet sektörû yenı yenı gelişmeye başlasa da, alan adına yatınmın kârlı olduğunu gören bırçok kişi ve kuruluş, birkaç yıl önce çok ucuz bir fıyata aldığı alan ad- lannı vüksek fiyatlardan satı- yor. Ömeğin herhangi bir dershane, bu alan adı ile ln- ternet üzerinden eğitim-öğre- tim hizmeti sunmak isterse sadece alan adı ıçin 250 bin dolar, yani yaklaşık 150 mil- yar lırayı gözden çıkarmak zorunda. Nenvork Solutions gibi kayıt (regıster) sıtelerinden, her- hangi bir adı sadece 70 dolara kayıt altına alan şırketler, bu adlar ıçin yüzbınlerce dolar talep edebılıyor. Öraeğin, ABD'de www.income.com (gelir) sitesi 1 miryon 200 bin dolara alıcı bekliyor. -Tûrkiye'de de birçtric pupülcr alan adı yenı sahiplerini bek- liyor. Hanel Bilişim Hızmet- len Genel Müdürü Alihan Vergflid, kendi adına kayıt yaptırdığı alan adlanna tnter- net'te müşteri aradığmı söyle- di. Son yıllarda bu alana bü- yük yatınm yapıldığını belir- ten Vergilıel, şunlan kaydetti: " Yurtdışındaki örnekkr gö- rdktûkten sonra gözler Internet'in bu bölu- müne çevrikti. 1996 yıhnda tnternet'in nere- lere gelebileceğini gördük ve bunun pande- ünde, saolsa ya da she olarak hayata geçnü- Siber isim omain name hizmeti veren iki kûçük özel lnternet şirketinin web siteleri, sanal hırsızlann yaptığı bir operasyonla "çahndı"," WKbmet"ve "Bafccom" adlı şirketlenn sıtelehni kendi üzenne geçiren sanal suçlular, çok değerli "domain nameM leri ve verileri de ele geçirmış oldu. Hırsızlann ele geçirdiği adresleri kendi adlanna kayıt ettirdiklen belirtilirken, saldın, geçen altı hafta içindeki aynı türde 3. saldın oldu. Bali.com ve web.net'ın domain kayıtlan, geçen cuma, Bffly Tandoko adlı bir Endonezyalı üzenne geçirildı. Tandoko sıtelerin sahibi olarak görûlüyordu. Söz konusu iki site aynı zamanda New York merkezli web hosting hizmeti veren ReserveMe.com'a ait çahşmayan bır "ip" adresine yönlendinlmışti.îki sıte arasmdaki baglantı Toronto Star gazetesinin teknoloji yazan K. K. Campbefl tarafından ortaya çıkanldı. Campbell, her iki sitenin de sahip oldugu domain nameierin satılması durumunda iyi para getireceği için hedef seçıldiğini düşûnüyor. "Bunlar değerli adlar" diyen Campbell'a göre, bu isımlerden her biri en az 100 bin dolar eder. Hırsızlar, her iki siteyle ilgili bilgileri sık sık değıştiriyorlar. Bali.com en son Madridli olabileceği tahmin edilen Anton VVıdodo üzenne kayıüıyken, Web.net Hong Konglu PaulVfernon adına kayıtlı gözüküyor. Widodo, Vernon ve Tandoko'dan hıçbırı kendilenne göndenlen mailleri yanıtlamıyor. tnternet'tekı domain name sıstemi, Intemet Corporation for Asigned Names and Numbers adlı kâr amacı gütmeyen bır organızasyon tarafından yürütülüyor. Ancak sayılan 80'i bulan özel şirketler de bu sistemdeki verilcre ulaşabdiyor ve çoğu da müştenlenne lnternet üzennden bilgılennı güncelleme olanağı sağlıyor. Genelükle bu tür güncellemeler telefon numarası gıbı ırtibat bilgilerinin de güncelleşmesini içeriyor. Sanal suçlular, domain name kaydı sırasında çeşitli yollarla ortalığı kanştırarak, ip adreslerinin kendi istediklen şekilde değıştirilmesini sağlıyorlar. se de domain name'in çok önemli olduğunu gördük ve yannmımıa Uk etapta domain name abna yolunda yapok. Alan adlan üze- rine yatmm son derece kârh. Bu akhğmnz domain name'leri önceükli ola- rak, sponsor. partner veya ortak bularak ha- yata geçirmeyi planlıyoruz. Ancak 300'ü aş- kın siteyi açmaya ne gücümüz ne de ömrü- müzyeter. Bu yüzden bu aşamada baa do- main name'leri satıhğa çıkardık. Türk İn- ternet yannmcısuun kavradığı noktada eMmizdeki domain na- me'lerin çok büyük bir değer edeceğinin bitincindeviz." Sahibi oldugu alan adlanna bu- güne kadar yüzlerce talep geldi- ğini anlatan Vergiliel, "Şu anda daha yaünmcüar ne tam olarak internet'i ne de do- main name gerçeğini tam olarak anlamış değflkr ve bu yûzden gden teklifler bfcdm bekJediği- miz noktada değfl" dedi. Alihan Vergiliel, sözlennı şöyle sürdûr- dü: "Bir yü önce 'şu domain na- me'i satıyor musunuz' diye so- ran bfle obnuyordu. Tûrkiye bu- gün rn'banyla domain name'in bir değer olduğunu fark etti ama o değerin karşıhğuu henüz tam kestiremiyor. Eminiz Id önümûzdeki 1 yıl içe- risÜKk gerçek değerini de kesti- rebflecektir. tnternet'te doğru yaünm domain name ile başlar ve bunu Amerika'daki genşme- ler bize göstermiştir." Keleplralanadları(l) Internet'te satışı yapılan bazı alan adlannın dolar üzennden fiyatlan şöyle, www.animasyon.com, 100.000 www.astroloji.com, 100.000 www.banka.net, 250.000 www.buisim.com, 250.000 www.dershane.com, 250.000 www donanim.com, 250.000 www.e-banka.com, 250.000 www.e-carsi.com, 200.000 www.e-magaza.com, 150.000 www.mimar.com, 200.000 www.muhendis.com, 200.000 www.muzikmarket.com, 200.000 www.nenerede.com, 200.000 www.pazar.com, 100.000 www.reklam.com, 200.000 www.siparis.com, 250.000 www.tasarim.com, 150.000 www.tuketici.com, 100.000 www.webbul.com, 150.000 www.yazilim.com, 150.000 BM'nin İnternet'i yâymâ projesi j irleşmiş Milletler Ekonornik ve Sos- I yalKonseyi(ECO- I SOC), enformas- yon teknolojisi ve elektronik ticaretin geniş kapsamlı fay- dalannm yayılması için glo- bal eylem plaru çerçevesinde "görev gücû" oluşturdu. Üye ülkelenn bakanlar dü- zeyindeki toplantısında, kal- kınmakta olan ülkelerde, BM, hükümetler ve özel sektör ara- sında tnternet başta olmak üzere yenı teknolojiye enşımın teşvikı için görev gücü kurui- du. Hükümetler, lnternet ve iletişimi herkes ıçin mümkün kılacak kamu ıçin enşım nok- talan kuracak. halkın çıkan- na ve kendi dillerinde web si- teleri geliştırecekler. Bakan- lann toplantısında, BM'nin ve uzmanlaşmış kuruluşlan- nın ekonornik ve sosyal işle- rini koordine eden konsey, sa- nayileşmiş ülkeler ile kalkın- makta olan ülkeler arasında giderek büyüyen teknoloji açı- ğının kapatüması ıçin ulusal, bölgesel ve uluslararası dü- zeylerde acil ve uyumlu ey- lemlere girişilmesini istedi. BM, dünyada dıjital bölün- menin tehlıkelenne dikkat çe- kerken, yoksullann, enformas- yon teknolojisine enşememe- leri hahnde, global ekonomi- den daha da dışlanabıleceğı uyansmda bulunuyor. Beyin devreleri taklit ediliyor assachusetts Institute of Technology (MIT) ve Bell Laboratuvarlan araş- nrmacılan, beyin devrelerini taklit eden elektronik bir devre yaratıyor- lar. Gelecekte, nesneleri "görerek" tanıyanci- hazlar gelıstirilmesı mümkün olabilecek. MIT ve Bell Laboratuvarlan araştırmacıla- n, beynin zekâ merkezi olarak görev yapan korteksin biyolojik devrelennı taklit eden elekt- ronik bir devre geliştirdiklenni duyurdular. Nöromorfoloji alanındaki bu son gelişmey- le, sinir sistemleri gibi davranan cihazlar ya- ratıldı. Korteksteki sinirsel devrelerin, elekt- ronik devreler gibi pek çok geri bildirim hal- kasına sahip olduğunu ve geri bildirim işlemi- nin günümüzün elektronik tasanmcılannın aşi- na ohnadıklan birbiçimde çalıştığını söyleyen araştırmacılar, bu çalışma biçimini alışılmışın dışında bir elektronik devreyle taklit etmek is- tediklerini beürn'yorlar. Sanki Dün Gibi... SONKULUNICI Endernetta cumhuriyetcom.tr irsevgüiokurcukumun bo- na gönderdiği meylden... Evvel zaman ıçınde, kal- bursaman ıçınde, çok gü- zel bir ulkede mahalleler varmış. Bu mahallelerin çocuklan bir- birierini çok severlermiş. Dışandan gelen parolalı bir ıslığa uçarak aşağı iner, beraber olacaklan anlan ıple çe- keftermiş. Kavga eteeterde kin tutmaz, her gün yeniden dünyalar kurarlar- mış. Herkeste paylaşma duygusu, sev- gl ve arkadaşlânnı kotlama duygusu yavaş yavaş gefişirmiş. O zamanlar ço- cuklar evden okula servis ile değil, buluşarak gideriermiş. Onlann ydu- nu gözlemezmiş evdeki bilgisayar, şehrin en iyi dersanesi, hazırlık kurs- lan. Bilmezİermiş; hamburgen, NTTVyi, İnternet'i, ceptelefonunu, tetnsi... Bi- lirlermiş duvariann üzerinde sohbeti, anket defterlen doldurup sevgılen keşfetmeyı. Bilirlermiş horoz şekerci- sini, ellerj leş gibi macuncunun toma- vida ile koyduğu rengârenk macunu. Eve grtmeyi unutmayı, hava karann- ca dayak yemeyi, sonra bir ıslıkla tek- rar aşağıya kukalı saklambaca kaçma- yı. Bilirlermiş o hakkında turlü şeyler söylenen evdeki garip adamdan kork- mayı, küsmeyı, aynı kızaasılmayı, tor- balaria misket toplamayı, gıcır köstek ayırmayı, değiş tokuş, kaybedince ka- pışı (o muhteşem kapışı), Teksas'ı, Tommiks'i, Konyakçı'nın dişlerinı... Iç içe konan nayion toplan, taştan kaie cllrektertnL Üç korner btr penaltı- yı. Üzenne apartman yapılan top sa- halannı, sonra o apartmanataşınan ye- ni dostlan ve onları kapma yanşını... Otobüsteki biletçinin lastik silgi sanlı kalemini, yoğurtçuyu, kalaycıyı, halla- cı... Evlerin arkasındakı odun kömür de- polannı. Yakartopun yakışını. Mantar- lı gazoz kapaklannı, yaldız kazımayı. Yandakı mahalle ile alınan kavgayı, her kavganın çikardığı kahramanı- öd- Ieğı... Kan kardeşhğini, ip atlama, las- tiğe basma, topaç virtüözlüğünü, çe- lik çomağı, kınlan camlan, toplanan pa- ralan... Açık hava sınemalannı, fngo bu- zu. Sonra zamanla bu güzel ulkede du- rumlar değişmeye başlamış. Yaşlar ileriedikçe bu birliktelik, koruma kol- lama duyguları bu mahallelerin ço- cuklanntn başJanna çok işter açmış. Daha sonra işsizlik, enflasyon, kö- şeyı dönme, adamını bulma, malı gö- türme falan derken, herkes yüzünde soiuk bir bakış, içinde hayatm yenll- gisi, çaresizlikleri, tatminsizlikleri ile baş başa kalmış. Çocuklan mı? Ço- cuklan şimdi koca koca apartmanla- nn arasında, nefes alınmaz bır hava- da, evlerinde, sanal bir dünyada, em- niyet içinde yalnız yaşıyorlar. Annele- ri babalan onlan çok seviyor. Beta kapmasınlar diye kalabalık or- tamlara hiç sokmuyor. Hafta sonian hep beraber Karum ya da Galena'dalar. Okul servisleri çocuklan neredeyse yataklanndan alıyor. Çocuklar trafik kaygısıyla, köşedeki hipermarketeda- hi gönderilmiyor. Babalar şirketterin bilançolannı, çocuklar da dersane rey- tinglerinı izliyorlar. Hepsi birertest uz- manı, sayısal - sözel yuvartanıp gküyor- lar. Seksek oynarnayı değil ama taban puanlan çok iyi biliyorlar. Hayata açılan pencereleri Windows 95... Onlar ek- rana, ekran onlara bakıyorve koca bir hayat dışanda akıp gıdiyor... Ve şehrin dışında ağaçlar, îır- manacak, salıncak kuracak, kalp kazıyacak mahalle çocuklannı bek- liyor. Paylaşmayan, yalnız, bencil, kafesler ıçinde, gürbüz, güvendeki çocuklan hiç sopa yememiş, ağaç- tan düşmemiş, topu yandaki bah^ye kaçmamış, dizlerinde yara kabuklan olmamış çocuklan... 'A' • • . endemet_2000@yahoo.com ••4 •• ••GORUS Prof. Dr. TURKKAYA ATAOV Feminist Düşünce Kadın ve erkekier arasında eşitsizliği izlemek- ten sorumlu kadın kuruluşian, Dışişlen Bakanı'na yolladıklan mektupta, kadınları ılgılendıren ulus- lararası toplantıla/da Türkiye'nin bu konudaki uz- man kişilerce temsil edilmesini istediler. Kaum konusunda duyart olmayan diplomatlanmızın ve- tersizliğinden ötürJ kazanılmış bazı hakların ek ıen çıkması sonucu, geçen haziran ayında New York'ta yer alan toplantıya katılan bu kez kadın temsılcı- lerimiz bir savaşım daha vermek zorunda kaldı lar. Dönüşlerinde de, "Diplomatlanmız bilmıyor, uzmanlardan yara^anm " bıçiminde özetleneceK mektubu sundular Sorun daha da gen'Ş kapsamlıdır. Gerçek şu ki, kadınlann tarih boyunca uzun ve kendine özgu deneyimleri, değil bazı son uluslararası toplantı- larda, dünya çerçevesindeki her türlü ilişkilerde üretilen düşüncelenn sürekli olarak dışında tutul- muştur. "Uluslara&sı ilışkiler» denen çok yönlü iliş- kiler, temelde toplumlann var olmalarından bu yana olageldi. Bu ılışkılenn nasıl oldugu ve olma- sı gerektiği konusundakı teorıler de antik Çin, Hint ve Yunan'a uzanıyor. Bu teonlerin sistemleş- tirilmesi ise daha çok 20'nci yüzyılda yoğunlaş- tınldığından, oldukçayeni. Bu disiplinden düm a- nın geleceğini anlayabilmek için, birtakım bulyu- lar ortaya atması da bekleniyor. Bu nedenle, ka- dın ve erkek iki cinsin yaşayageldiği dünyaya ılış- kin tek yanlı ve çarpık bir izlenim sunmanın doğ- ru olmaması gerekir. Uluslararası ilışkiler teonlerinı erkekler önerdı- ler, onlar geliştırdıler. Uygulayıcılar da buyuk öl- çüde erkeklerdi. Birkaç istisnayı bir yana koyar- sak, kadınlar dış politikada karar verici çevrenın dışında kaldılar. Oysâ bir yanda kadınlar ve öbur yanda erkekler, toplumlan ve aralarındaki ilişkıle- ri farklı algılayabilirler. İki farklı cinsin deneyimle- ri birbirlerine benzemeyebilir. Bu deneyimler us- tüne kurulan teonler de farklı olacaktır. Örneğın, geliştirilmiş egemenlik, ilişkilerde güç kavramı ya da güvenlık gibi bu disiplının çok önemli konula- nnda belki yalnız erkek yaklaşımının damgası var. Dünyada kadın deneyıminin bınkimını bu dısıpli- nin incelenmesinin temelinde yatan varsayımlar- dan uzak tuttuğumuzda, ortaya en azından bu- tünleşmemiş görüşler çıkacaktır. Uluslararası sıs- temin kavramlan da, yöntemleri de erkek yakla- şımlanna dayalıdır. Siyaset teorisinin başlangıç noktalannda Sok- rates'in adı büyük bir anıt gıbı yennı bugun de koruyor. Ama Phacdo'da okuduğumuz gibi, bu uludüşünürzehiriiçmeyezoriandığıgunağlayan eşi Xanthippe'yi (kadının erkek işleri alanında yeri olmadığı varsayımıyla) yanından uzaklaştınr. Ünlü konuşmalannda da sürekli olarak erkekler- le tartışır. Demek ki, Batı düşüncesinin en klasık kökterinde bite erkekler yaranna bir cins peşın hü- küm var. Kadın klasiklerin de dışında tutulduğu için, ulus- lararası ilişkilerdisiplininin "bilgiyı" ve "gerçeğı" arayışlannda ve bunlann iç yapılarıyla bağlantılar sisteminde bir cins tercihı kuşkusuz vardır. Bu noktada, bıkjınin "genelleştirtlmesınde"peşin hu- küm olamayacağı ileri sürülebilir mi? Ancak, bu genellemelere ulaşabilmek için ılk bikjiler, temel veriter toplanırken belirli bir cinsin tercıhlerının ağır basacağı pekâlâ düşünülebilır. Aynı bıçımde, 'doğnılan" sorgulayan birdenetim sisteminın oluş- maanda da aynı peşin hükümler ışleyecektır. Dünya sorunlannı inceleyen uzmanlann ıçın- den birkaçı bu önemli noktaya eğilme gereğıni duy- dular da. Ama bu, ne zamanında ne de eksıksız o)du. Antik çağın düşuncelen Avrupa sıyasal fel sefesi, hatta devnmcı Marksıst görüşlerie besle- nir ve bunlara güçten kaynaklanan siyaset, karar verme biçimleri, sistemler yaklaşımı, iletişim te- orileri, idealizm, davranış incelemesi gıbı katkılar ektenirken cins öğesi sürekli göz ardı edildi. Bu "çeşitlilik" belki daha çok bir dış görünüm. "Ye- ni" denen etkiterin neredeyse tümünde aynı pe- şin hüküm var. Gerçek şu ki, uluslararası ilişkiler ta başından beri kadına bu disiplinin bir "aktörü" olarak ayn bir yer vermedi. Bugün de vermıyor. Üstelık, fe- minist akım da bu alana yenılik getirmedi. Uzman - lar kendilenne "gerçekçi", "idealist" ve "davra- nışçı" gibi sıfatlar takadursunlar, cins sorununu birtikte ihmal ettiler. Ama artık, bir kavram ve yak- laşım olarak cins sorunu, bu disiplinin bir kayna- ğı olarak, uluslararası ilişkilerin bilgi kuramına gır- mek zorundadır. Bu bilim dalına devrimci katkı- lar yapar ya da yapmaz, ama gelişmesine bir kat- kı yapacağı kuskusuzdur. Sanal âlemin kral' ve kraliçeleri En çok arananlar Spears ve Martin ANKARA(AA)-Utın müziğininünlüismi Ricky Martin ile gençliğin göz- desı Brkney Spears, sanal âleminkralvekraliçesi ol- du. Eğlence ve sinema si- tesı Hollyvvood, Inter- net'teki arama motorlann- dan yaptığı araştırmayla sanal âlemde isimlerine sayısız arama verilen ve fotoğraflan defalarca jndi- rilen yıldızlan belirledi. Işte, sanal âlemin "hüdm- teri": 1-Britney Spears: tnter- net'te ismine en çok ara- ma verilen kadın yıldız, henüz 18 yaşında. 2-Pamela Anderson: a SahiGüvenMk"d]2İsiy- le yıldızı parlayan Ander- son, ilgi çekici fizığiyle erkek Internet kullanıcı- lannın gözdesi. 3-CindyMargofc:Ame- rica Onhne'ın saptatnası- na göre 48 saat boyunca her 10 dakıkada bırtesım- leri întemet'ten in<Srilen Margolis, gözdebirıaodeL 4-Jennifer Lopec "L" harnnde en çok arama ve- rilen kişi. 5-Sabfe: Hem profesyo- nel güreşçi, hem de erkek dergilerine poz veren bir kadın olmayı başanjor. 6-Shania Twain: Co- untry müzığın ünlü ismı, güzelliğiyle de dikkat çe- kiyor. 7-Anna Kournikova: Rus tenisçi, spordan çok kusursuzfiziğıile popüler 8Jennifer Love He\vitt: "Geçen Yaz Ne Yaptığını- aBfiyonnn" fdtnıyle par- layan Hewitt, ilgi guren isımlerden. ___ 9-Jenny McCarthy: In- ternet'te en çok arama ve- rilen kadınyıkkdar arasın- da. 10-Mariah Carey; Alta Vista arama motonında — yapılan bir aramada unlu popçuyla ilgili 99 bin 524 sayfaya ulaşılıyor. Erkekler sıralaması ise şöyle. "Ricky Martin, Tupac Shaknr, Howard Stern, Justin RandaD Funberla- ke,KH Rock,Art BeB, Ma- riyn Manson, NickCarter, ElvisPresley \« Brad Pitt."