Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 16 HAZJRAN 2000 CUMA
10 DIŞ HABERLER dishab@cumhuriyetcom.tr
Dünyada
433
nükleer
santral
var
BERLİN (AFP) - Uluslararası Atom
Enerji Ajansı'nın 1999 yılı
verilerine göre dünyada faal
âurumda olan 433 nükleer santral
bulunuyor. Nükleer eaerjiye en çok
bağlı ülkeler ise Fransa ve Litvanya.
Merkezi Viyana'da bulunan örgütün
raporunda, Rusya ve ABD'nin
nükleer enerjiye kısmen bağımlı
olduğu belirtiüyor. Rusya'nın enerji
üretiminde nükleer santrallar beşte
bir oranında yer kaplarken ABD'de
bu oran yedide bir. 19 nükleer
santralı kapaüna karan alan
Almanya, nükleer enerjiye orta
ölçüde bagımlı ülkeler arasında yer
ahyor. Nükleer enerji üretiminin
yapıldığı ülke sayısı da 31. 1999'da
Fransa, Hindistan, Güney Kore ve
Slovakya'da birer nükleer santral
inşa edildi. Inşası halen devam eden
37 reaktörden 7'si de Asya
ülkelerinde bulunuyor. Litvanya,
Ukrayna ve Bulgaristan'daki bazı
reaktörler, güvenlik nedeniyle
önümüzdeki aylarda kapaülacak.
ALTIN YUNUS
ÇEŞME TURİSTİK TESİSLER A.Ş.'nden
ORTAKLARIN YENİ PAY ALMALARINA İLİŞKİN SİRKÜLER
ÇIKARILMIŞ SERMAYEMİZ 263 250.000.000,- TÜRK ÜRASI NAKİT KARŞIUĞL 789.750.000.000,-TÛRK ÜRASI tÇ KAYNAKLAROAN
KARŞILANMAK SURETtYLE 351.000 000.000,- TÜRK ÜRADAN 1.404.000.000.000,- TÛRK ÜRAYA ARTIRILMAKTAOIR.
ART1RILAN SERMAYEYİ TEMSİL EDEN HtSSE SENETLERİ SERMAYE PİYASASI KURULU'NCA 06.06.2000 TARtH VE 115/898 ŞAYJ
İLE KAYDA ALINMIŞTIR. ANCAK KAYDA AUNMA, ORTAKUĞIMIZIN VE HİSSE SENETLERİMN KURUL VEYA KAMUCA TEKEFFÜLÜ
ANLAMINA GELMEZ.
Ortaklığımız ıte ılgılı aynntılı tnlgılen ıçefen ızahname 14 06.2000 tanhınde İZMİR Ticaret Sıalıne tesal edlmış olup, ayrıca başvuru
yerlennde ıncelemeye açık tutulmaktadır ,
1. Yeni Pay Alma Haklannın Kullanımına llişkin Bilgiler
Ortaklanmızın aıtırılan 1 053.000 000 OOO.-TLIık sermayeyı temsıl eden paytarian, ellenndekı paytann %75'i oramnda yant pay, % 225*1
oranında bedelaz pay alma haklan vardır
Yent pay alma hakları. aşağıda beiırtılen başvuru yerlennde 21.06 2000 ıle 20 07 2000 tanNen arasında, 30 gün süreyte kullandınlacattır.
Bu sürenın son gununun resmı tatıle rastlaması halınde, yen pay alma hakkı kuHanım sûresı, ızleyen ışgünü akşamı sona erecekbr
Bir payın nomınal değen 1 000,-TL olup, 1 000 TL ndan satişa arzedBecektır
OrtaHanmız aşağıda betırtlen yertere başvurarak sahıp okfukiarı hısse senetlennın 7 no lu yenı pay alma kuponları karşılığında yem pay
alma haklarını. 8 no lu yenı pay alma kuponlan karşılığında da bedelsız pay alma haMannı kulanacaklardır
Bu sermaye artırımında yenı pay alma hakkmı kullanmak ıstemeyen ortaklanmız. ilgılı kuponu yem pay alma hakkı kullamm sürası ıçınde
satablırier
Bedelsız hısse senedı alma tşlemı ıpn süre sınırlaması yoktur ^ J
BAŞVURU ŞEKÜ:
Yen pay alma haklarını kullanmak ısteyen ortakianmız pay bedellennı T Tûtûncûler Bankası Yaşarbank A Ş tznnr şubesınde açılan özel
hesaba yen pay alma hakkı kullamm süresı tçınde nakden ve peştnen yatıracaklar ve ödemeye ılıskın makbuzun bir ûmeğıni aşağıda
belırulen başvuru yerlenne ıbraz ederek 5 tertıp hısse senetıennı teslım alacaktır
HESAP NO: 339891-MT-3
BAŞVURU YERLERİ:
IZMlR'de
ISTANBUL'da
ANKARA'da
: Yaşar Yatınm Menkut Değerier A.Ş
Alaturk Cad No 136 K 2 İZMİR
Tel 0 (232) 489 28 07 - 08
: Yaşar Yatınm Menkul Değerter A Ş
Yıklız Posta Cad No 21 Esentepe / İSTANBUL
Tel 0(212)213 01 60
: T Tutüncüler Banka» Yaşarbank A Ş
Kızılay Şubesı Ataturk Bulvarı No 58/2 Kızday / ANKARA
Tel 0(312)425 41 10
2. Halka Arz Süresinin Başlangıç ve Bitif Tırihleri: 31 07 2000 / 29 08.2000
3. MAÜ DURUU İLE İLGİÜ BİLGİLER
A) Ortaklığın son 3 yıllık bılançoları ıle 31 03 1999 ve 31 03.2000 tanhh hesap durumuna göre aktf ve pasffi:
AKTlF(INyonTL)
1- DÖNEN VARUKLAR
A. Hazır Oeğerier
B. Menkul Kıymetler
C Kısa Vadei Tıcan Alacaklar (Met)
1 Alıcılar ve Alac Snl
2 Venlen Dep ve Tem
3 Dığer Tıcan Alac
D Dığer Kısa Vadelı Alacaklar (Nef)
E Stoklar
1 llk Madde ve Malzeme
2 Yan ve Afa Mamûtef **-" '"»""„
3 MamMlef (Emtıa) ' """
4 Dığer Stoklar
S Venlen Sıp Avanstarı
F Dığer Donen Vartıklar
U- DURAN VARUKLAR
A Uzun Vadei Tıcan Alacaklar (Net)
B Dığer Uzun Vadei Alacaklar (Net)
C Finansal Duran Varlıklar (Net)
D. Madd Duran Varlıklar
LMadd Duran Vart(Brut)
2. BHtmş Amortısman (-)
3. Yapıknakta Olan YaL
4 Verilen Sıpanş Avanslan
E Maddi CHmayan Duran Varlıklar (Net)
F Dığer Duran Varlıklar
TOPLAM
PAStF(MHyonTL)
t- KISA VADEÜ BORÇLAR
A. finansal Borçlar
1 Banka Kredılen
2 Kredı An Takstt - Faız
3. Tahml An Taksıt - Faız • .
4. Çıkanlmış Bon ve Sen
5. Dığer Finansal Borçlar
B Tıcan Borçlar (Net)
C Dığet Ktsa Vadei Borçlar
D Alınan Stpanş Avansları
E Borç ve Gıder Karşıtıkları
H- UZUN VADEÜ BORÇLAR
A. Finansal Borçlar
1 Banka Kredılen
2 Tahvılter
3. Dığer Menkul Kıymetler L
-
4 Dığer Finansal Borçiar
B UzunVad Tıcan Borçlar
C Dığer Uzun Vadelı Borçlar
D Alınan Sıpanş Avanslan
E Borç ve Gıder Karşılıktarı
1. Kıdem Tazmınatı Karşılığı
2. Dığer Borç ve Gır Karş.
IH-ÖZ SERMAYE
A Çıkanlmış Sermaye
B Emeyon Pnmı
C. Yeniden Değerteme Değ Art ' '
1 Duran Vari DeğerArtışı
2 Istıraklerde Değ. Art
D Yedekler
1 Yasal Yedekler
2 Olağanüstu Yedekler
3 Dığer Yedekler
E. Net Dönenı Kan (Zaran)
F Geçrmş Yıtar Zafan (-) — -
TOPLAM
31.12.1997
206.117
24 424
3 495
88 637
88276
361
0
0
27.846
18.360
-~~ "
i
o
'•-'•' 4.865
3.953
668
61.715
1.209.94»
46
0
1.000
1 199.793
1770.689
-629.813
48167
10 750
3 061
6 048
1.416.065
31.1Z1997
175.865
0
0
43.882
55.784
0
76199
89.580
0
89.580
89 580
1.150.620
351 000
1261
811 799
811.799
0
5.857
4.897
912
4B
-19297
- - o
1.416.065
31.12.1998
5S2A48
7284
0
202.519
202 096
423
0
243 659
42593
26.007
0
9.647
5030
1 909
66 893
2.208J19
110
0
1000
2 180 026
3063 909
-993.661
102.704
7 074
22 219
4664
2.770.967
31.12.1998
228^06
101 905
88 500
13.405
44.547
48315
0
33 439
538.427
374.680
374.680
_ L
163.747
163.747
2.023.814
351000
1261
1 673 851
1.673.851
0
5857
4.897
912
48
-8 155
-19480
2.770.967
31.12.199»
1.119.329
14.236
0
431525
430.069
1456
0
584 395
54 389
28 738
e
11.196
9906
4.551
34 784
3.312.063
314
0
50.732
3258 238
4.671 557
-1.495 069
54 059
27 691
2.779
0
4.431.392
31.12.1989
1.013.706
779162
778 512
650
84 579
99 618
0
50 349
357.049
123 975
123.975
1 — «^-^ — -
233.074
233 074
3.060,635
351000
1261
2.707 939
2.707 939
0
5857
4 897
912
48
22.213
-27.635
4.431.392
31.03.1999
80B.772
26.730
0
231.169
230.254
915
193 728
58.602
31.200
10.325
5.184
11.883
98.543
2.422.730
110
0
t.ooo
2.399 257
3.376 339
•1.096.323
108 629
10.612
22.363
0
3.031.502
31.03.1999
831.459
614 446
614 446
0
113.376
64 008
0
39 629
202.713
0
_
202.713
202.713
1.997.330
351000
. 1261
1 867.760
1.867.760
0
5.857
4.897
912
48
-200 913
-27.635
3.031.502
31.03.2000
1.12O030
21.662
0
392.689
390683
2.006
544.835
73.873
34.807
0
16.073
14393
aioo
86971
3MSM7
315
0
50.732
3.783.490
5 230.809
•1.650 232
150557
51.956
11.030
0
4.965.597
31.03.2000
1.27Z676
930.463
925 000
5.463
21620
48.812
0
77181
420X35
164.416
164.416
256219
256.219
3.272J86
351000
1.261
3 150.576
3150 576
0
5857
4.897
912
48
-230.085
-5.423
4.965.597
B) Ortaklığın son 3 yıllık gelır tabloları ıle 31.03.1999 ve 31 03 2000 tanhli hesap durumlan
GEUR TABLOSU (Milyon TL)
A- BRÛT SAT1ŞLAR
1 YURTIÇI
2 YURTDIŞI
3 DIĞER
B- SATIŞLARDAN INDİRIMLER
C- NET SATIŞLAR
D- SAT1ŞLARIN MAUYETI (-)
" BflGTSATlŞKART(ZAHARI)
E- FAAÜYET GİOERLERİ (•)
1 ARAŞTIRMA VE GELIŞT GİD
2 PAZARLAMA, SATIŞ VE DAĞ GİD
3. GENEL YÖNETIM GIDERLERİ
ESAS FAALIYET KARI (ZARARI)
F- DtCER FAAL. GEL. VER KARLAR {•)
1 1ŞTIRAK-BAĞL ORT TEM GEURI
2 FA1Z VE DIĞER TEMETTÛ GELIRI
3 DİĞER GEUR VE KARLAR
G- OtĞER FAAL GEL VE KARLAB4L-
H-FHANSMAN GİDERLERİ (-)
1. KISA VAOEU BORÇL GIO.
2: UZUN VAOEU BORÇL QİD —
FAAÜYET KARI (ZARARI) *~
I- OLAĞANUSTÜ GEL. VE KARLAR (+)
J-OLAĞANÜSTU GİD VEZARAR (-)
DÖNEM KARI (ZARARI)
K-ÖD VERGIVEDİĞ YASAL YÛKÛM.
NET DÖNEM KARI (ZARARI) v
31.12.1997
1.102.068
818.698
283.370
0
-85 039
1.017 029
-687.564
329 46!)
-309.762
0
-35 668
-274 094
J9 703
116.116
40
20.900
95176
_-59.735
_ -25.342
-25.342
50 742
17.126
-10 966
56 902
-76199
-19J97
31.12.1996
1.537.0M
1.108.093
428.996
0
-55190
1481899
-1.043.617
43B2BT
•480.689
59.340
-421.349
-42.407
144.115
0
45.079
99.036
•27.087
-37.466
-8.886
•28.580
37 155
12.011
•27 779
21.387
-29 542
-«.155
31.12.1999
1.971.074
1645652
272.065
53 357
-110369
1860685
-1.411.188
44939T
-623.354
0
-35.321
-588.033
-173.855
242J24
0
113.154
129.670
-14a6O»
•119.805
-20.804
-105 274
189 482
-11646
72.562
-50.349
22.213
31.03.1999
191.403
177 902
13.501
-13.311
178.092
-231.375
-3J.2BJ
-151.603
-5.862
-145.741
-204.886
46.190
0
335
45.855
-37J00
-35.077
•199 667
143
-1389
-200 913
0
-200.913
31.03.2000
240.359
228.503
11.856
-14.599
225.760
•266.639
^40879
-176.786
-6.210
-170.575
-217.664
26.458
0
148
26.310
_ -7J44
-32İ29
-32İ29
8-
-230879
0
-106
-230.985
0
•230.985
Nüldeercflere
ilk darbe Berün'den
19 nükleer santral
kademeli olarak
kapatılacak
• Almanya
Başbakanı
Gerhard
Schröder,
sanayicilerle
yapılan 'tarihi
anlaşmayı'
önceki gece
basına duyurdu.
DışHaberierServisi-AJ-
manya'da koalisyon ortağı
yeşillerin yıllardır müca-
delesini verdiği "nükleer
enerjiye son verihnesi" ıs-
teği gerçekleşti. Sanayileş-
nuş ülkeler ıçınde bu yön-
de ilk adımı atan Alman-
ya'nın Başbakanı Gerhard
Schröder, Alman hüküme-
ti ile enerji şirketlerinin ül-
kedeki 19 nükleer santralı
kademeli olarak kapatma
konusunda anlaşmaya var-
dıklannı açıkladı. Schröder, sanayicilerle hü-
kümet arasındaki 4 buçuk saatlik görüşmenin
ardından önceki gece düzenlediği basın top-
lantısında, ülkesimn nükleer enerjiyi sivil
alanlarda kullanmaktan vazgeçtiğıni bıldirdi.
Schröder, Berlin'de yaptığı basın toplantı-
sında, hükümet ile nükleer enerji alanında fa-
aliyet gösteren sanayiciler arasında yaklaşık
1.5 yüdır süren müzakereler sonucunda "ta-
rihi motabakata" vanldığını belirtti. Başba-
kan Schröder, anlaşmanın ülkede bulunan 19
nükleer santraldan her birinin, açılış tarihin-
Santndiar, açıhş
tarihinden Mbaren 32 yıl
hizmet verdikten sonra
kapaülacak. (REUTERS)
den itibaren 32 yıl hızmet verdikten sonra ka-
patılmasıru öngördügünü kaydetti. Schröder,
"Hem tophımun, hem de sanayicflerin çıkar-
lannı koruyan" bir çözüm bulmaktan duy-
duğu "memnuniyeti'' dile getirdi.
San^icikr üzgûn
Aralannda RWE, VIAG, VEBA ve Ener-
gie Baden-Wuerttemberg gibi dev fırmalanrı
bulunduğu Alman nükleer sanayiciler, karar-
dan "üzüntü duyduklannı" belırttıler. Dev
nükleer sanayi şirketlerinin temsilcileri, kara-
n "kerhen" kabul ettikle-
rini kaydettiler.
Buna göre, ilk kapaü-
lacak santral, Ekım
1968'de faaliyete geçen
340 megavat gücündeki
Obrigheim olacak. Bu
santralın faalıyetınin
2002'de durdurulması ön-
görülüyor. Kapatılacak
son santral ise 1269 me-
gavat gücündeki Neckar-
westheim-II, 2021 yılın-
da devre dışı kalacak.
Alman elektrik üreti-
minin üçte birini karşıla-
yan ve yeni anlaşmayla
faaliyet ömrü 32 yıl ile
sınırlandınlan santrallar,
bu süre zarfinda toplam
2.613 milyar kilovat saat
nükleerenerji üretmiş olu-
yor. Santrallann devre dı-
şı bırakılma ışlemleri için
kesın tarih belırlenmez-
ken 1998'e kadar Fran-
sız ve tngiliz şirketleri-
nin üstlendiğı Alman nükleer atıklannın ye-
nıden değerlendirilmesi işleminin Temmuz
2005'ten itibaren yasaklanacağı bildırildi. Al-
man hükümetımn, şımdıden nükleer atıklann
depolanması içın çareler aramaya başladığı kay-
dedıldi.
Hükümet, anlaşmaya vanlmaması halin-
de, yeşillerin ısteğı doğrultusunda, nükleer
güvenlik konusunda sıkı denetım getinlme-
sinı ya da sektöre uygulanan vergilerde ar-
tişı öngören düzenlemelen yürürlüğe koyma-
yı planlamıştı.
Rusya Devlet Başkanı Almanyada Basbakan Schröderle görüştü
Putin Hn Batı 'ylaflörtü sürüyor
Rusya'nın Çeçeafstn operasyonunu protesto eden e> lemcikr, Rus askeri
üniformalan ve Putin'in 'kanlı eUerini' simgeleyen kumızı ekÛvenlerie
gösteri yapolar. (Fotoğraf: REUTERS)
Dış Haberter Servisi - ts-
panya'ya yaptığı resmi ziya-
retini tamamladıktan sonra
bazı bakanlarla birlikte dün
Almanya'ya gelen Rusya
DevletBaşkanıVladhnir Pu-
tin, başkent Berlin'de Başba-
kan Gerhard Schröder ile bir
araya geldi.
Devlet Başkanlığı görevi-
ne geldikten sonra Alman-
ya'ya ilk gezisini düzenleyen
Putın, Başbakanlık'ta askeri
törenle karşılandı. Putin töre-
nin ardından Schröder'le gö-
rüştü. Görüşmeden sonra dü-
zenlenen basın toplantısında
konuşan Schröder,
tt
tyi,3ginç
ve somut bir görüşme yapnk.
tküi üişkilerde yeni bir bas-
langıç istiyoruz" dedı.
Ağırhklı olarak ekonomık
ilişkileri ele aldıklannı belir-
ten Schröder, hem Alman-
ya'nın hem de Avrupa'nın
Rusya ile stratejik ortaklık
konusunda büyük çıkarlan
olduğunu kaydetti.
Schröder'in sezk>rme
J
ka-
tıldığını söyleyen Putin de
ekonomik sorunlan, iküi iliş-
kilen ve Avrupa güvenlik po-
lıtıkası konusunu ele aldıkla-
nnı belirtti. Puün, basın top-
lantısından sonra Rusya'nın
Berlin Büyükelçıliği'ne gi-
derek, burada Almanya Fe-
deral Meclis Başkanı VVolf-
gangThierse'yi kabul etü. Pu-
tin daha sonra Bellevue Sara-
yı'nda Cumhurbaşkanı Jo-
hannes Rau ile bir araya gel-
dı. Almanya'nın Rusya'daki
yatınmlannı arttırmasını is-
teyen Putin Alman ışadam-
lanyla da görüştü.
ORÜŞ/Dr. ÇAĞRI ERHAN Ankara Üniversitesi SiyasalBilgiler Fakülîesi Uluslararası llişkilerBölü
1990
başlayan Körfez krizi sı-
rasında Şam'ın, ABD'nin
liderlik ettiği koalisyon
güçleriyte paralel biryaklaşım ser-
gilemesi ve coğrafi konumundan
kaynaklanan stratejik önemini en
rasyonel biçimde vurgulaması,
Esad'ın ortamı tahlil edebilme ye-
teneğinin sonucuydu. Iki kutuplu
dünya düzenınin sona ermekte ol-
duğunun bilincıyle hareket eden
Esad, 1991'de Madrid'de başla-
yan Ortadoğu Bartş Konferansı'na
Suriye'nin katılmasını sağladı. O
taririten itibaren kesintilerie de ol-
sa devam eden bu süreçte Esad,
asla kolay bir lokma olmadığını her
fırsatta ortaya koydu. Ama, prag-
matik zekâsını konuşturarak uzun
yıHar boyu savunduğu, Israıl'ın mut-
laka yok edilmesi gerektiği görij-
şünden vazgeçmesini de bildi. So-
nuçta Israil'in 1967'de işgal ettiği
Golan Tepeleri'nden çekilmeyi bi-
le kabul edebileceği bir cözüme
okjmlu bakmasırM sağladı. Ote yan-
dan, 1998 sonbahannda Türki-
ye'nin yürürlüğe soktuğu kontrol-
lü tırmandırma politikası karşısın-
da, zordurumadüşebileceğini fark
ettiği an, PKK'ye yıllardır verdiği
desteğien altdüzeye indirerek Ab-
dudah Öcalan'ın Şam'dan çıka-
nknasını sağladı. Esad, ütkesinin Is-
rail ve Türkiye ile başlattığı diyalog
ortamının somut meyvelerıni gör-
meden sahneden çekitdi.
Beşar başarabilecek mi?
Hafız Esad'ın ölümünden he-
men sonra Suriye Pariamentosu»
devlet başkanlığı seçilme yaşını
Muhtemel Senaryolar Çerçevesinde
Suriye ve Bölgenin Geleceği (2)
40tan Beşar'ın yaşı olan 34'e in-
diren bir anayasa değişikliği yap-
tı. Ardından, BAAS Partısi yöneti-
mi, Beşar Esad'ı devlet başkanlı-
ğına aday gösterdı. Anayasa ge-
reği bu konu, 25 Haziran'da Suri-
ye Parlamentosu'nda ele alına-
cak ve ardından yapılacak halkoy-
lamasıyta Beşar Esad yüzde99.9
oyla devlet başkanı seçilecek. Son
olarak, Sunye devlet başkanlığına
vekâlet eden Abdulhalim Had-
dam, rütbesini albaylıktan korge-
neralliğe yükselttiği Beşar'ı Silah-
lı Kuvvetter Başkomutartığı'na ata-
dı. Bütün bu gelışmeler ancak dık-
tatörlüklerde görebıleceğımiz bir
hızla yaşandı. Ama bu koltukta
soaınlardan uzak biçimde otura-
bileceğı konusunda yoğun endi-
şetervar. Beşar, 1994 ten beri dev-
let başkanlığına hazırtanıyor.
Hafız Esad biryandan, genç ve
tecrübesiz oğlunu Sunye'nin iç ve
dış poiitika öncelıklen hakkında
yoğun bir eğıtıme tabi tutarken di-
ğeryandanda,or-
dunun, BAAS'ın
ve diğer Arap ül-
kelerinin oğluna
destek olmalannı
sağlamayaçalışt.
Beşar, 1994 so-
nundaorduyaso-
kularak rütbeleri
hızla yükseltildi.
Beşar'ın ^<öçuk
kardeşi Mahir de orduda etkin bir
göreve getirildi. Esad, kızlanndan
bırinı Sünnı bir subayla evlendire-
rek Beşar'a Sünni kesımin de des-
tek olmasMiın yolunu açtı. BAAS
içinde gücü yükseten Beşar, hak-
kında yolsuzluk iddialan bulunan
Suriye Başbakanı'nın da aralann-
da buiunduğu çok sayıdaüstdü-
?ey BAAS mensubunu tasfiyeet^
sad, pragmatik
zekâsını konuşturarak
uzun yıllar savunduğu,
îsrail'in yok edilmesi
gerektiği fikrinden
vazgeçmesini de büdi.
nının diplomatik görgüsü arttı,
Arap dünyasının Beşar'a desteği
de sağlanmış oldu.
Bu hızlı yükselişe ve yoğun ha-
zırlığarağmen, Beşaryönetiminin
ciddi tehdit algılamalan da var.
Bunlardan en önde geleni, 1984te
kalkıştığı başanstz darbeden son-
ra sürgüne gönderilen Beşar'ın
amcası Rrfat Esad. Rrfat, devlet
başkanlığı koltuğunda hâlâ gözü
olduğunu, geçen yıl Lazkiye'deki
Hafız Esad karşrtı gösterileri des-
tekleyerek göstermişti. Beşar, ba-
basının dirayetle kullandığı demir
yumruğu kullanmakta tereddüt
eder ya da Batı'da tanıştığı çoğul-
cu yaklaşımlann etkısiyle ülkede
erken bir reformas-
yon hamlesi baş-
latırsa kısa sürede
kottuğunu kaybe-
debilir. Tarihinde
hiçbir zaman de-
mokrasiyle yöne-
tilmemış olan Suri-
ye'de diktatörce
politikalann dışın-
dakı politikalar, an-
cak bunlan savunanlann başını
yer. Beşar, tecrübesizliğinın kurba-
nı olabilir.Suriye ordusu dadikkat-
le izlenmelidır. BAAS'ın ve paria-
mentonun Beşar yanlısı tutumla-
nnı açıkça ıfade ettikleri birortam-
da, ordudan henüz somut bir des-
tek gelrnemişualmasLdüşüadLKü:-
cüdüıv
muzOrtadoğu'da, Beşar'ın
başkomutanlık görevıne ge-
tirilmesiyle ordunun deneti-
mini eline aldığını söylemek saf-
dillik olur. Bir diğer tehdit unsuru,
yHlardıryönetimden dışlanmış Sün-
ni çoğunluğun sessız muhalefet-
idir. En örgütlü Sünnı muhalefet
unsuru olan Müslüman Kardeş-
ler, 1981 katliamlan sırasında bü-
yük bir darbe yemiştir. Ama, Su-
riye eliti içinde, bir Sünni muhale-
fetin yükselişinı de göz ardı etmek
mümkün değıtdir. Beşar, Arap Ate-
vilennın ezicı çoğunlukta olduğu
ordunun üst kademelennı yanın-
da tuttuğu sürece, srvil Sünni mu-
halefetin başanlı olması beklen-
memelidir. Ordu, bölünürse ülke
bir iç savaş ortamına sürüklene-
bilir, yıllardır fırsat kollayan Sünni
muhalefet bundan yararlanmak
ısteyecektir.
Hafız Esad, 90'lann 2. yansın-
da gündeme getirdiğı ekonomik
dönüşüm ve uluslararası pazar-
lara eklemlenme sürecini tamam-
layamadan ölmüştür. Beşar, Ba-
tı'yla ekonomik ilişkilerini arttır-
madan babası döneminde baş-
latılmış ekonomik hamlelerin b a - _
şanyta sonuçlanamayacağının far-
kındadır. Fakat, devletçı ekonomi
politikalannın liberalleştinlmesi,
büyük toplumsal ve siyasal patla-
malara gebe bir süreçtır. Beşar, -
kottuğunda tehditlerden uzak bir 3
biçimde oturduğu ve güç kazan-
dtğı sürece bu dönüşümü gerçek-
teştirebtHr. Ancak, tüm tehdrtlerH=
bertaraf etmeden gınşeceğı
ti. Bu, perde arkasından Hafız Esad
tarafından yönlendinlen, devlet
yönetimini Beşar muhalrflerınden
temizleme operasyonundan baş-
ka birşey degildi. Hafız Esad, son
iki yıkjır, Beşar'ı bazı Arap ülkele-
rinin yöneticileriyle görüştürdü.
Böylece geleceğin devlet başka-
Hafız Esad'ltydlar boyunca or- nomikatılımlar, halktan gelen tep
dunun, sadakatınden şüphe edil-
meyen bir unsur haline getınldıği
doğrudur. Ama, ordunun sadakat
odağı, Hafız Esad'ın karizmatik ki-
şiliğiydi. Ordu bir bütün olarak
Başkomutan Beşar'a biat edecek
midir? Bu cevaplanması güç bir
sorudur. Pek çok başkomutanm,
kilerin kartopu gıbi büyümesine
ve muhalif unsuriann bu tepkileri,
Beşar karşrtı tutumlannın ana ek-
seni olarak kullanmalan sonucu-
nu doğuracaktır.
SÜRECEK