Katalog

CumhuriyeC İmtiyaz Sahibi: Berin Nadi Genel Yayın Yönetmenı. Orhan Erinç # Genel Yayın Koordinatörü: Hikmet Çetinkaya • Yazıışleri Müdüru İbra- him YıJdız 0 Sorumlu Müdür Fik- ret IUdz # Haber Merkezı Müdürü: HakanKara Istıhbarat C'engiz Ydduım 9 Ekonomı: Ozlem YOzak • Kültür Handan Şenköken • Spor Abdülkadir Yücelman # Makaleler: Sımi karaören 0 Duzeltme Abdullah Yazıcı • Foto&raf Erdoğan Köseoglu • Bılgı-Belgc Edibe Buğra • Yurt Haberlen Mehmet Faraf Yayın Kunüu llhan Selçıık (Başkan), Orhan Erinç, Hikmet Çetinkaya, Şükran Soner,tbrahim YİMız, Orhan Bursalı, Mnstıfa Balbay, HakanKara. Ankara Tenısılcısı MusUfa Balbay Atatürk Bulvan No. 125, Kat:4, Bakanlıklar-Ankara Tel 4195020 (7 hat), Faks: 4195027 • Izmır Temsılcısı Serdar Kıak, H. Zıya Blv 1352 S. 2/3 Tel 4411220, Faks. 4419117 •AdanaTansilcısı: Çetin Yiğenoglu, Inönü Cd 119 S. No:l Kat:l,TeI: 363 12 11, Faks: 363 12 15 Müessese Müdürü Üstün Akmen # Koordınatör Abmet Korulsan • Muhasebe: Böleot Yener • tdare Hüseyin Gârer • Satış: Fazilet Knza ME0YA C: • Yönetım Kunılu Başkanı - Genel Müdür Gilbin Erdaran # Koordınatör: Rcha Işıtman • Genel MüdurVardımcısı SevdıÇoban Tel 514 07 53 - 51395 80-5l3846O«l,Faks:5l38463 Ya\ımla>an ve Basao: \ enı Gün Haber Ajansı Basın ve Yavıncilık A Ş. TürkocagıCad W 41 CajŞaloglu 34334 Utanbul PK 246 - Sııi.ecı 34435 laanbul Tel (0/212)512 05 05(20 hat) Faks (0212)51185 95 www.cumhuriyet.com.tr 26 NtSAN 2000 lmsak:4.24 Güneş: 6.02 Öğle: 13.09 tkindi: 16.56 Akşam: 20.02 Yatsı: 21.34 Yarunadası'ndaki törenkre kablan Türk gazileri ile yerel giysüi Avustralyalılar Ugi çektSer. jAnzaldar, kayıplan %çin dııa etliler «TURHANNARLER J ÇANAKKALE - Çanak- 1cale Kara Savaşlan'nın 85. J'ildönümü Gelibolu Yan- tnadası'nda düzenlenen tö- nlerle kutlanırken, Anzak- Jar da bu savaşlarda can ve- ı muhariplerini Anzak Ko- i'nda Şafak Töretıi'yle anıp İua ettiîer. Anzak Koyu'ndaki tören saat 05.00'te başladı. Çanak- kale Savaşı'nda yaşamını yi- tiren ttilaf Devletleri muha- ripleri için saygı duruşunda bulunan Anzaklar, kıtabeye çelenk koyup dua ettiler. Türkiye'yi Orman Baka- nı NamiÇağan'ın temsil et- tiği törene, Yeni Zelanda Baş- bakanı Hden Clark, Avust- ralya Başbakanı John Ho- vvard ve çok sayıda konuk katıldı. Daha sonra Çanakkale Şe- hitler Anıtı'nda Türkiye ile biriiktc 7 ölkc temsilcisinin katıldığı uluslararası tören yapıldı. Anıta çelenk konul- ması ve saygı duruşunun ar- dından birer konuşma yapan konuk başbakanlar, savaş- lardan sonra başlayan dost- luklann önemli olduğunu belirterek, Atatûrk'ün An- zak askerleri için söylediği sözlerin dostluklan pekiş- tirdiğini vurguladılar. Konuk başbakanlar aynca Gelibolu Yarımadası'nın Uluslararası Banş Parkı'na dönüştürûlmesinın sevindi- rici olduğunu söyledıler. Enerji ve Tabıi Kaynaklar Bakanı Cumhur Ersûmer Türk ulusunun, Atatürk'ün mırasına sadık kalarak "VurttaSulhCflıandaSulh" ilkesı doğrultusunda yaşa- mını sürdûrdüğünü söyledi. Resmi geçit töreniyle so- na eren törenlerde, konuk Anzaklar savaş alanlannı ge- zerken duygulu anlar yaşa- dılar ve savaşr lanctledHcır e-posta : tan (a prizma. net tr SÖYLEŞİ ATTİLÂİLHAN Ban Şeyleri 'Atlamak'!.. Acaba, çocuk yaşımdan beri Nâam'a, ('Oppozrtsiya') kendimi çok yakın hissettiğimden midir? Râsih Nuri lle- ri'nin, büyük sabır ve emekle meydana getirdiği eserinde, ikinci bir nokta daha var ki, beni tedirgin etti durdu: hâlâ mev- cûtmuş, sâhiden çok daha etkiliymiş gi- bi, Komintem'i ve onun tavnnı, hemen daima tâyin edici faktör addediyor. Bu da sanınm onun, Dr. Şefik Hüsnü Bey'e, ba- şından beri, kendini çok yakın hissetme- sinden ileri geliyor. Hakikatte Sosyalist Sot'da, Mustafa SupM'den başlayarak, adamakıllı etkili ve önemli yaşamış, Türkçü/Milliyetçi 'ka- nat'a, kitabında, hakettiği önem ve ağır- lıklayer verilmiyor; neredeyse, yok sayıl- mış; Sultan Galiyef / Mustafa Suphi yakınlığı, tek kelimeyle reddedilip geçil- miş, oysa 'Yeni Edebiyat/Şiir Antoloji- si'ne yazdığı önsözde, Mustafa Sup- hi'nin katlini müteâkip, 'resmV parti'de Şevket Süreyya Bey'in, ardından Nâzım Hikmet'in, neleryaptığını, nasıl adeta iki partinin ortaya çıktığını, bizzat kendisi söyiüyor. Komintern'in, bu iki örgüt arasındaki çekişmeden usanıp, belki TKP'ni feshet- rnesi de (1936), üstü kapalı geçiliyor (S. 442), demiş ki: "...TKP1936 yılında, az kalsın Komintern tarafından tasfiye ediliyordu", az sonra tamamlıyor: "...bu durum 1942'de Anti/Faşist Demokra- tik Cephe kuruluncaya kadar devam etti"; kısacası, attı yıllık bir 'boşluk' var: o bunlan, Emin Sekün'e ve Reşat Fu- at'a atfen yazmış: oysa benim, 'muhale- fet'e mensup iki 'esid tûfek'ten -'Musso- lini' Ahmet (Kavala) ile 'San' Mustafa (BörkJüce)- dınlediğim farklıdın Gâzi'nin Türkrye'si ile arası son derece iyi oian SSCB, bir türlü belini doğrultamayan TKP'nin uyuşmazlıklanndan bıkmış, onu tasfiye etmişti; sonralan, 'Hatıralan'nda Abidin Nesimi de, bunu doğruladı. Önemli bir tanık: İsaac Deutcher Diyeceksiniz ki, SSCB başka, Komin- tern başka! Acaba? Dünya âlem, Be- şinci Kongre'den itibaren -kı 'bolşevikleş- tirme kongresı' diye mâruftur- Komin- tem'ın, Bolşevik Partisi'nın emrine girdi- öini bilmıyor mu? Bakar mısınız ünlü yazar isaac Deutcher, keyfiyeti nasıl anlatmtş: "...Enternasyonal'de Rus partisinin üstünlük sağlaması, kimsenin akkndan geçmemişti. Bütün partiler Yürütme Kurulu'nda demokratik bir şekilde temsil ediliyordu. Bir iki üyeyi geçme- yen Ruslann, prensip olarak, imtiyaz- lı bir durumlan yoktu. Entemasyona- lizm; milfî görüşlerin, bütün hareketin daha geniş çıkarma, feda edilmesi de- mekti. Ama herhalde millî bir Rus gö- rüşüne boyun eğilmesi demek değil- di. (...) Ama Avnıpa'da ihtilâiin çıkma- ması, Entemasyonal'i Rus partisinin ar- kasından grtmeye zorladı..." (Lev. Troç- kiy, 'Sılahsız Sosyalist', s. 161. Ağaoğlu Yayınevi, 1970) Bu iki örnek bile, kitapta 'Moskova Solu'ndaki 'resmîtarihçiliğın'açık beiir- tisı sayılabilir sanıyorum; bu tutumun Bol- şevıkteri ne kadar müşkül, hatta komik du- rumlaradüşürdüğü bilinir: Moskova Ya- bancı Diller Yayınevi'nin yayımladığı, 'resmi Parti tahhi'nde, her 'TemizHkten sonra yeni bir basım yapılmış, daha ön- ce göklere çıkanldıklan unutularak, 'tas- fiye edilen liderier ve gruplar', bu defa ye- rin dibini batınlmıştır. Vaktiyle bendeki 1938 tarihli -Fransızca- basımından, utandıncı örnekler aktarmıştım. Türkiye Cumhuriyeti'nin 'resmf tari- h/'ni eleştirir, işin aslını araştırırken; SSCB'nin ya da Komintern'in "resmî tarihi'ni bu mertebe ciddiye almak doğ- ru mudur? III. Entemasyonal'i ve 'par- tilerle' ilişkilennı ıncelerken, Ruslann ne yazdığına degıl; olaylann nasıl geliştiği- ne, bakacaksın. 'Kaybedecek şeyleıi oltınca...' Her zamanki patavatsızlığımla, sor- muştum: ".../// de, II. Entemasyo- nal dururken, Moskova nıye bir yenisi- ni kurmaya kalkışmıştı? Rus sosyal de- mokrat partisı de, üstelik, ona dahildi: Plekhanov'un Vera Zazuliç'/n 'delege' fotoğraflannı, görmemış miydik?" Otls- te, buz gibi bir hava esmişti; ansızın, pi- po ve sigara dumanından, bir sessiziik; derinliklerinde, Vakrt Yurdu rotatifinin uğultusu duyuluyor, Gerçek Idarehane- si, Istanbul, 1951. Hepimız, yânı ben, Hasan (Tannkut), 'San' Mustafa (Börk- lüce), Asım (Bezirci) gözlerimizi dikmiş, Esat Bey'e (Müstacâbî) bakryoruz; o yi- ne de yumuşak ve alçak bir sesle demiş- ti ki: "...çok ciddi fikir ihtilâflan vardı..." İşin gerçegini, daha sonra elbet, İsa- ac Deutcher'ın, citt cilt eserini okuyun- ca öğreneceğim; ama, özetin özetini, bir gece Quartier'deki öğrenci otelinin lobby'sinde; Afrika'lı 'milliyetçi komû- nist'öğrenciler, -belki M'ba, belki Diop- pe- şöyle toparlamayacak mıdır "...Moskova, Ihtilâl'e Alman, Ingiliz, Fransız vd. proletarya partiterinin kat- kısıyla, Dünya Devrimi'ne ulaşacağı- nı sanryordu: Lenin de yanıldı, Trots- kiy de! Avrupa, yani dünya sömürge- sinin metropolü -düzenden şikâyetçi değildi- ve artık Batlı işçi sınıflannın, 'zincirlerinden başka kaybedecek şey- leri vardı': Dünya Devrimi, onlann sö- mürge rantndan aldıklan payı, yoke- debilirdi: II Entemasyonal -ki İşçi En- ternasyonali'dir- Moskova'ya yüz ver- medi; bu vahim gerçeği, bir tek Tatar devrimci Galiyef görebilmiştir..." 'Yahudller ve Mûslümanlar 1 Soruna, ciddi şekilde tekrar dönmemi sağlayan bunlardır; elbette iş, Sov- yet Ihtilâli'/iin yapısal çözümlemesini içeriyordu; zira herkes bilir ki Çarlık, ye- terince geiişmiş bir Proletarya (Sana- yi) ülkesi değiki; Kerenskiy Demokra- tik Devrimi'nin paldır küldür Le- nin/Trotskiy (Sosyalist) Devrimi'ne dö- nüşmesi; Moskof Proletaryası'ndan ziyade, Rusya'nın 'Maziumlan' saye- sinde olmuştu ki, bu 'Mazlumlar' sü- rekM baskı vetendrl altmda yaşayan Ya- huditer ve Müslümanlar'dı: III. Enter- nasyonal'in 'beynelmilel' niteliğini veren onlardın yalnız onun mu canım, Bolşe- vik Partisi de -lider kadrosundan taban militanı kadar- aynı yapı üzerine oturma- mış mıydı: Müs/Kom nedir? Polrt/Büro, çoğunlukla 'Musevi' değil midir? Komintern'in iç yapısı sabit kalma- mış, zamanla değişmiştir; o yüzden sa- bit ve sürekli bir Komintern Polrtika- sı'ndan söz edilemez: Zinovyef'in ve Bukharin'in başkanlık dönemlerinde, Komintem, sık sık, Trotskist 'Sürekli Devrim', ya da Galiyefçi 'Mazlumlar Entemasyonal'i theme'leri üzerinde gö- rünüyordu; Pyantnikskiy'in ve Dimrt- rofun dönemlerinde, tamamiyie Stalin'in yörüngesine oturmuş; her şeyi, Mosko- va'daki bürokratik totalitertiğin çıkanna göre değerlendirmeye başlamıştı. Bu tak- dirde, onun 'resmîçizgisini' muteber ve mer'i saymak, nereye kadar savunulabi- lir bir şeydir? http^/www.prizma.netto-/AILHAN http-7/www.bikjryayınevi.com.tryailhan Faks/0-212/2601988 ş dünyasjnda yüksek verim çagı başlıyor ÇALIŞMALARINIZIN KARŞILIĞINI BOŞ ZAMAN OLARAK ALDIĞINIZ, İŞİNİZ! 0Fİ5E GİTMEDEN, BULUNDUĞUNUZ YERDEN YAPTIĞINIZ. DAHA HIZLI VE DAHA VERİMLİ ÇALI$ACAĞINIZ GÜNLER ÇOK YAKIN Çünkü artık Corbuss var! C o r b u s s , G S M ' d e n u y d u t e k n o l o j i s i n e , i n t e r n e t t e n v e r i a k t a r ı m ı n a t ü m i l e t i ş i m t e k n o l o j i s ı n i , T u r k c e l l ' i n g ü c l ü a l t y a p ı s ı n ı k u l t a n a r a k b i r a r a y a g e t i r i y o r , B ü t ü n b u t e k n o L o j i L e r i ş ı r k e t ı n i z i n i h t i y a ç l a r ı n a v e c a l ı ş m a b i ç i m i n e e n u y g u n m o b i l i L e t i ş i m ç ö z ü m l e r i n e d ö n ü ş t ü r ü y o r . S i z e ç o k d a h a v e r i m l i v e o z g u r b i r ç a l ı ş m a o r t a m ı s u n u y o r . H e m d e t e k e t d e n , h e m d e e n u y g u n m a l i y e t l e r l e . \ TURKCELL COR HIZLI, GÜVENLİ. VERİMLİ ILETI5IM