Katalog

»AN2000ÇARŞAMBA _ _ _ _ CUMHURİYET EKÖNOMİ/ SAYFA ekonomifacumhuriyet.com.tr tyalaivannda EWYORK(AA)- U3ES dergisi fından ılan edilen D dışındaVd dünyanın râyük 800 fınnası Kİe 3 Türk fırması yer ı. Sıralamada Koç tbu 7 milyar dolar îrle 338., Sabancı ıbu 5.2 milyar dolar lirle 446., Türkiye Petrol tfinerileri AŞ ÜPRAŞ) ise 3.2 nülyar >lar geürle 714. sırada ılunuyor. Imiyarıtotar • ANKARA (ANKA)- Fürk Exımbank'ın ülke kredısı uygulaması kapsamındaki Vcredi nskiıün 1 milyar dolar dolayında bulunduğu belirlendi. Türk Eximbank, bu kapsamda büyük bölümü Sovyetler Birliği'nin dağılmasıyla ortaya çıkan ûlkelcre olmak üzere şu ana kadar toplam 2 milyar dolar kredı kullandırdı. Bunun da büyük bölümünü Orta Asya cumhunyetleri aldı. Garantrtten Ina.kart' • EkonomiServisi - Garanü Bankası sadece lnternet ahşverişlerinde kuHamlmak üzere özel "Garanti Sanal Kart" adıyla yeni bir kart çikardı. Garanti Bankası'ndan yapılan açıklamaya göre, limiti 'sıfır' olan karta ahşverişten önce herhangi bir besaptan para aktanhyor ve para aktanmı yapümazsa kart çahşmıyor, alışverişten sonra da kalan para istenilen hesaba gen aktanlabiliyor. Mra:Sorafera «KARS(Cumhuriyet Böroso)- Kars'ta başlayan TOBB Ticaret Borsalan Kımsevi'nin 16. dönem toplantısı sona erdi. TOBB Yönetim Kurulu Başkanı Fuat Miras, başkanlığa aday olduğunu açıkladı. Kars Kaflcas Üniversitesi Oditoryumu'nda dün başlayan, Konsey Başkanı Nejat Ekrem Basmaçı ve Konsey üyelerinin katıldığı toplantıda, genel ekonomik konular degerlendırildi, borsalann sorunlan dinlendi. Konseye katılan yerel yönetıcüer de ilin sorunlan hakkında bilgı verdilet. EtKombinatermn « ANKARA (AA)- Özelleştirme kapsamında bulunan Diyarbakır Et Kombinası'na en yüksek teklifı 7.3 milyon dolar ile Asiltnşaat Sanayii Ticaret ve Limitet Şirketi verdi. Kayseri Et Kombinası'na en yüksek teklifı de 1 milyon 800 bin dolar de Kayseri Ticaret Borsası Ortak Girişim Gurubu (OGG) verdi. Kayseri Et Kombinası'nın satış bedeh yüzde 25' i peşin, kalan yüzde 12 dolar faizi üzerinden üç yıl vadeli ödenecek. Satış işlemi özelleştirme Yüksek Kurulu'nun onayından sonra kesınleşecek. VffcftHteııaılt JPARİS(AA)- Otomobil bölümünü geçen yıl ABD'nin Ford fınnasına sattıktan sonra ağır vasıta üretiminde yoğunlasan tsveç otomotıv fırması Volvo'nun, Fransız Renault şirketinin kamyon bölümünü satın alacağı bildirildi. Renault, 1.59 milyar dolar değer bıçilen kamyon bölümü Renault Vl/Mack'i devretme karşıhgında, tsveç fırmasının hisselerinm yüzde 15'ine sahıp olacak. Volvo bisselennin yüzde 5'ini de piyasadan satın üacağı bildirilen Renault, böylece toplam payınv vüzde 20'ye çıkararak Weç firmasının en büyük "•«6ı haline gelecek. Türkiye'de GSM ihalelerinde büyük savaşlar yaşanırken Batı'da şimdi UMTS moda ' Cep' çag atlıvor• Türkiye'deki GSM ihaleleri sonuçsuz kalırken dünyada cep telefonu sistemlerinde UMTS çağına geçüiyor. Bütçe açığı korkusuyla yaşayan Avrupa ülkeleri, ihalelerden gelecek milyarlan harcayacakyer anyor. Uzmanlara göre, cep telefonu sistemi GSM, birkaç yıl içinde demode olmaya mahkûrn. OSMANÇÜTSAY HJLMİTOZAN FRANKFUKT -Cep telefon- lan sisteminde bir dönemin ka- panmaküzereolduğuortayaçık- tı. GSM sısteminden sonra aynı yoldagehştırüenve "üçüncüku- şak devrinM" olarak adlandın- lan UMTS (Universal Mobile Telecommunicatıons System) ıle Avrupaülkelennın hazınele- nne "nur yağacağT behrtıldı. Sadece Alman Mahyesı, yazay- lannda 100 milyar marka yakın bir ekgelirkaynağıylakarşıkar- şıya kalacak. Federal Almanya'nın yaz ay- lanndaihaleye çıkaracağıUMTS ceptelefonu sistemi lisanslann- dan elde edilecek gelirlerin, Al- man Telekomu'nun özelleştir- me kapsamında satışa çıkardığı hisse senedi gelirlerini yaklaşık 20milyarmarkgendebırakaca- ğı belirlendi. Uetişim sektörü uz- manlan, Almanya'da 6UMTS li- sansı ıhalesmden elde edilecek lisans gelirlerinin 100 milyar maıkıbulacağına, Almanya'yı da diğer Avrupaülkelerinın ızleye- ceğine dıkkatçektıler. Mobtl te- lefon sistemlerinden kazanıla- caklisans gelirlerınin ABçapın- da tüm beklentılen gendebırak- tığı savunuldu. Gekceğuı standardı Oskar Lafontaine'in yenne göreve gelen \e aldığı tasarnıf önlemlennedemylebir anda üne kavuşanHansEkhd'tnbu ^nmk yağpaunı" karşısındadevletboT;- lannıönemlı ölçüde aşağıçeke- bileceği bildirildi. Veri transferini ilk aşamada en azmdan20katartnranbuye- ni sistem için açüacak ihaleye MobilCom'un da katılacağı ve buşirketmFransızortağı ilebir- likte, gerckirse 24 milyar mark ödemeye hazır olduğu ılen sü- tüldü. Almanya'daki ihaleyebaş- vurusüresi28Nisan'dasona ere- cek. Öte yandan lisans ihalele- riyle ilgiliolarakAB ülke- lerinde değişik uygulama- laragidilmesisert eleştiri- lerlekarşılandı. Alman Te- lekomGenelMüdürü Ron Sommer, tspanya'da cep telefonu lisansının nere- deyse sıfır maliyetle yerli şirketlete verildiğini ileri sürdü. Sommer, "Aynı i t manya'da 75 milyar mark gibiolağanüstüvüldek har- caraalar söz konusu olu- yor" diye konuştu. Ingiltere'de 5 lisansiçin 22 milyar sterün önerildi- ğini kaydeden sektör uz- manlan, Almanya pazan- nın Ingiltere pazanndan 3 katbüyükolduğunu,bu ne- denle gelirlerin debunun- la orantılı olarak yüksek çıkacağuıı açıkladılar. Ay- nca Almanya'daki 4 veya 6 lisansınher biriiçinen az 20'şermilyar marködeme yapılacağı, buna ilaveten de dev boyutlardayenialt- yapıyatınmlannagirişile- i bildirildi. tletişimteknolojisinde 3. kuşak: UMTS UMTS{Universal Mobile Tltecommunkations System), Avrupa % 1 StariâartJar Kotnisjonu\ETSI) taranndan yeni mobtt Hetişim teknolojisinde üçüncü kuşak ic.in seçilmiş tarumlama. Bugüne kadar gecerti olan GSM teknok»jisiyle sözlü Uetişim kunüması sağlanırken, yeni UMTS standardu bunun \anı sıra fotoğraf, hareketti görüntü. video >e her türtü verinin transferine otanaksaghyor. Sanryede 2 megabit transfer gücüyle UMTS tekkonojisi, kullanıcılar açısından GSM'nin sağlayamadığı dev olanaklar yaratryor. UMTS sayesinde, sadece cep tekfomıyla bite hızh bir biçimde tntemet'e girmek, mobfl olarak elektronikposta (e- mail) \azmak ve ekktronik bankacüık kolaylaşacak. UMTS sonrasında, cep telefbnuyla görüntülü konuşmalar yapmak, kalorifeıier, alarm sistemİeri ve diğer elektrikli eşyalan uzaktan kumandayla ayartamak da mümkün olacak. Mkrosoft gjbiyazdım şirketierinin bu alanda ve şimdiden "elektronik konutlar**ın geüştirilmesinde Qk adımlan atöğı biliniyor. Ticari alandayeni sistemin açüğı olanakburla seyyar trafik yönlendinne sbftemk-rinu şirkrtlerin araç donanımtermı yönetmek de kolaylaşacak. Kendi frekans haûannda çahşacak sistem için yeni aygrtiar tasarianması gerekiyor. ÜMTS, ekktronik eşya üreten şirketler için yeni getir kaynağı sağla>acak. Küçük kamera ve ekranla donannnş cep tekfonlan, seyyar bilgjsayariar \eya araba radyolan türünden bu aygıtiann "multi medya'' kuUanunım saglayacak nıtelikte olması gerekecek. Avrupalı uzmanlar, GSM'lenndeğü,UMTS'- lerin geleceğin standardı oiduğunadikkatçekerken, müyarlann bu şekilde ve Avrupaölçeg^ndekarşıkar- şıyagelmeanınnormalkar- şılanması gerektiğini sa- vundular. Bu alandaşımdi bir lisans sahibı olmayan şirketin, gelecekte önemli güçlüklerle karşı karşıya kalacağı bildirildi. Halen gündemdeolanGSM stan- dartlannın ıse birkaç yıl içindeeskıycreksahneden çekilecegi ileri sürüldü. CSM ihalesinde, üretim ve dağıtım ağı güçlü ortakların ba$arı şansının yüksek olduğu belirtUdl ' Cep' alanalıer şey bedava ÖZLEMYÜZAK tş Bankası ve Telecom Italia konsoTsiyumunun verdiği 2 milyar 525 milyon dolarhk fıyat nedemyle alıcısı çıkmayan ıkinci GSM lisansı ihalesinm 2 Mayıs'ta yinelenecek olması gözleri yeniden aynı konsorsiyumlara cevırdi. Kulislerde ise üretim ve dağıtım ağı geniş olan konsorsiyumun hem GSM lisans şebekesi ihalesmı kazanma şansının hem ihale sonrasında pazar kapma şansının yüksek olacağı ilen sürüldü. Farklı bir tanımla bundan böyle "Bir cep telefonu alana 2 ay bedava gazete. hipermarketten • 2 Mayıs'tafttalerünbaşan ile sonuçlanması halinde pazar kapmak için "Bir cep telefonu alana 2 ay bedava gazete, hipermarketten indirimli ahşveriş imkânı" benzeri büyük olanaklar devreye girecek. indirimü ataşverişHnkâm" benzeri yan olanaklar da sağîanmış olacak. Konu ile ilgili bir değerlendırme yapan Doğuş Holding'den üst düzey bir yetkili, baz alınacak taban fıyatın dünya GSM piyasası ıle karşılaştınldığında yüksek olmadığmı ve gelişen Türk pazan göz önüne almdığmda değerini karşıladığmı söylerken fiyatın yerli ortaktan çok yabancı ortaidan ürküttügünü belirtti. Kendi konsorsiyumlannın yabancı ortağı olan Ispanyol Telefonıca'yı bu konuda ikna ettiklerıni belirten yetkili 2 Mayıs'ta yapılacak ihaleden umutlu olduklannı vurguladı. Konsorsıyum ortağı Ispanyol Telefonıca'nın geçen hafta Ingiltere'de yapılan GSM ihalesinden çekiinüş olmasmm da kendilen açısından büyük şans olduğunu ifade eden yetkili tspanyol fırmalannm Türkpazanndan pay kapmak için büyük atağa geçtiklerini vurguladı. Sabancı Holding-Doğan Holding- Doğuş Holding- Ispanyol Telefonica, Koç Grubu-SBC, Fiba Holding-Süzer Holding-Finansbank Nurol Holding- Kentbank-France Telecom, Genpa- Atlas, Yapı-Atlas, Finans-Norveç Telenor Mobile Communications- Demirbank konsorsiyumlan 17 Nisan'da yapılan açık arttumada fıyat arttırtnayınca ihale sonuç almmadan kapanmıştı. TÜRKTELEKOMPAZMttK^TIRMAKtSnHEMİYOR Para sorunuyok HAZAL ATEŞÇAKJR Cep telefonu işletme lisansı ıhalesinin 2 Mayıs'ta yeniden yapumasına karar verilirken, Tüık Telekomun da, kendi- sıne kalan GSM 1800 ışletmesıne 6 ay içinde başlayacağı bildirildi TürkTelekom'un bupazan lş Banka- sı-Telecom Italia'ya kaptırmak ısteme- diginibelirtenyetkılileT, bunun için ge- rekli olan paranın 1.5 milyar dolarhk bölümünün hazır olduğunu soylüyoriar. YetkilileT. kurumun parası olmadığı yönündekı ıddıalan yalanlayarak, Türk Telekomun toplanan faturalardan ver- gı adı altında Hazıne'ye yılda 3 milyar dolar ödemeyaphgtna dıkkat çekıyorlaı. TüıkTelekomhisselennınyüzde 20'si- nuı blok satışına ıüşkın şartnamenın nı- san sonunayetışmesi ıçınçahşmalar sü- rerken bir yandan da GSM 1800 ıhale- sı içm gereklı olan 2 milyar 525 milyon dolarhkparadenklestınlmeye çahşılıyor. TelsunveTurkcelV ın Telekom'unaltya- pısuıı kuUandığını kaydeden yetkıhlet. u tş Bankast-Tetecom ttatia ortakhğı 6 ayda faatiyete gececek. Damştay'uı ce- vap vermesi konusunda 3 ayhkbir süre var. Hazine üe Tetekom arasındaki para aktanmı da bu sürede tamamlanacak" diyorlar. 3mflyardoiarvergödûyor Telekom'un toplananfaturalardanyıl- da 3 milyar dolar vergi adı altında Ha- zine'ye ödemeyaptığma dikkatçekenyet- kilüer, "Bunun dısuıda \5 nülyar dolar dvannda yıllık yaünmlartaark;etinde parakakyor.HibeusulüylebuHaâne'ye aktanh\or.BiryüaDolûnce6 aydal52a- tenkxrio^var.Öd«ınede2»rianmaolma- yacak" değerlendirmesını yaptılar. Bu arada, Türk Telekom hisselennın yüzde 20'sinin blok satışına üişkin açı- lacak ihaleye dönük, Rekabet Kuru- mu'nun görüşünün perşembegünüaçık- lanacagı öğrenildı. Kurumun görüşünün almmasından sonra, 28NisanCumagü- nü deTürkTelekom'un ihale duyurusu yapılacak. TEKNOLOjtŞÎRKETLERİDE BORSAYAYÖNELDt Yerli 'Nasdaq' kapıda EkonomiServî^ -Yeniekonomi dal- gası dünyada hız- layayüırkenTürki- ye'de de teknoloji şirketlen borsaya girmeye başladı. Türkiye'nin önde gelen yazıkm şir- keti Logo Yazı- lım'ın(LBS-Logo Bussiness Soluti- ons) hisselerinin yüzde 15'inın 1-2 NasdaqönceVdgün büyûk düşüşlerle sarsünuştL Mayıs'ta halka arz edileceği açıkla- mrken,kişiselbılgisayar üreticısi Es- cort'un da önümüzdeki ay borsaya girmesi bekleniyor. GSM operatörüTurkcellinhaziran aymda hem Istanbul Menkul Kıy- metleT Borsası'na (İMKB) hem de ABD'de teknoloji hisselerinin işlem gördüğüNasdaq Endeksi'ne gırece- ği belirtiliyor. AyncaönümüzdekiyvlInfoHolding velnternetservis saglayıcısıSuperon- line'ın halka açıla- cağı belirtiliyor. LBS'ninartttnlan sermayesininyüzde 15'ini temsil eden 121 milyar TL no- minal değerli hisse senetleri, sabitfıyat- lataleptoplamayön- temiyle satışa çıka-. nhyor. Yazüım şir- ketininhalka arz fı- yatı 29 bin lira ola- rakbelirlendi. LBS'nin, borsaya giren ilk tekno- loji şirketi olduğunu belirten LBS GenelMüdürüTuğnriTekbuhrt, dün- yada "yeniekonomi" olarakadlandı- nlan yüksek teknolojiye yatınmın hızlıyükselişine dikkatçekerek tt Bıı- güntüm dünyadagözlenenbir eğjftim var. Getirisiyüksekyatınm artıkes- kisigibifabrikaya,tariaya vemakine- yedeg^yaraticûığa,bil^ye,teknok>- jiye,insanayapuanyatınmdır'' görü- şünü savunuyor. ÇtFTÇİDOSTU SADULLAH USUMİ KaçakKarpuzŞoku... Nisan ayı başından bu yana büyük kentlerimi- zin pazar yerteri ve manav dükkanlannın vitrinleri bu yıt da kaçak karpuziarla doldu. Şiü ve Brezitya karpuzundan Iran kafpuzuna kadar... Hangi m'rt- tetten ve cinsten ararsanız var. Kaçakkarpuzlar üikemizde satılmaya başladık- tan sonraTanm BakanıHûsnü Yusuf Gökatp du- ruma el koymuş. Kendi ifadesine göre de, göcev- tendirdiği 286 ajanla kaçak sebzeve meyveJeri sı- kı takibe almış. Doğrudan Tanm Bakanı'na bağlı ve gîzli oterak çalışacak olan bu ajanlar, şehirierdeki haltere gi- riş-çıkış yapacak tüm sebze ve meyveleri denet- leyecekmiş. Günaydın... Iran'daüretiten karpuzlaryurdumuza kaçak ota- rak sokulmuş. Açık alanlarda veya marketterde satışa çıkanlmış. Halkımtz mttyonlarcalira ödeye- rek aldığı karpuzlan yemeye başlamtş. Işler bu noktaya geldikten sonra, aUnacak ön- lemler için insan gülmek mi, yoksa üzülmekmi ge- rektiğine karar vermekte zorlanvyor. Zira, kaçak karpuzun yıllardan beri Türk çittçi- sini tflasa sürüklediğini, geçen yıl da piyasalanmı- zın kaçak veya tthal karpuziarla doyuma ulaşuğt- nı bilmeyen, duymayan kalmamıştı... Bu yıl da böyle olacagt geçmiş tecrübelerden belliydi. Bakan, açıkladtğı öntemteri eger ocak ve şubat aylanndauygulamayakoysaydı... Şimdi piyasala- nmızda bir tek kaçak karpuz görmeyecektik... • • • Üstelik, Tanm Bakanltğı'nı harekete geçiren da Adana Çiftçiler Birliği oldu. Biriik Başkanı Cuma- U Doğru ile arkadaşları yıllardan beri sebze ve meyve kaçakçılığına karşı adeta savaş veriyor. öncekiyü da, geçen yılda devletyetkililerini ka- çakçüıga karşı harekete geçirebilmek için Adana ile Ankara arasında mekik dokurnuşlardı. ömür- lerinin bir kısmıyollarda geçmişti. Bu yıl da kaçak karpuzlar pazar yerlennde görülmeye başlayınca bakantan ve miltetvekillerini önce sözlü, sonra da yazılı uyardılar. AdanaÇiftçıter Birliği'ninTanm Bakanitgj'nagön- derdiği 12 Nisan tanhlı mektubun bir bölümü ay- nen şöyte'. "Son yıllarda stnır ticareti adı altında değişik amaç/aria ülkemize giren turfanda karpuz, kavun, soğan, pataten ve yaş sebze-meyvenin, stmriUe- rinde, o iiın ihtıyacı kadar sattlmast gerskirken 01- kemizin bütûn illerinde sınırsa ölçüde satılması ta- nm sektörijmüzü olumsuz yönde etkilemektedir. Bu çok yanltş ve hakstz bir uygulamadtr. Sınır ti- caretiadıailındayapılan ithalatason verilmelidir..." • • • Geçmiş yıllarda Dogu ve Güneydogu itlerimiz- deyaşayan insanlanmızın geçimlerine katkıda bu- lunmak için başlatılan sınırticareti, zamanla ama- cından saptınklı ve sınır iUerimiz kaçakçıtığın ka- pıst haline getiıikli. Halbuki, yasalanmızda sınır ticaretinin koşulla- n çok açık biçimde belirtilmiştir. Yasa, sınırda bu- lunan ilterim'ızle Iran, Irak, Suriye, Gürcistan, Bul- garistan, Yunanistan arasındagümriiksüzalış-ve- riş yolunu açıyor. Ancak sınırticaretide bazı koşullara bağlanmış. ömegin, ilin iht'ıyacından fazla mal getjritemeye- cek, getirilen mallar il hudutlan dışına çıkanlama- yacak, bu işlemler içinvilayetmakamından ızin alı- nacak... Yasanın bu hükmüne rağmen, öncekiyıl ve ge- çen yılnisan ayı başındanrtibarenIran'dan trilyon- larcaliralıkkaçak karpuzyurdumuzasokukiu.Türk çiflçisinin hakkı olan paralar, Iranlı çiftçHerin kese- lerine akrtıldı. Iran'a sınır olan illerimizin dışına çı- kanlması kesinlikleyasak olan karpuzlar iki ay sü- re ile Ankara, Istanbul, Izmir, Adana, Antalya, Es- kişehir, Konya, hattaEdime'desatışaçıkanldı. Her ildeveya ilcede valiler, kaymakamlar, savcıtar, po- lis müdürteri, iandarma komutanten... Ankara'da başbakanlar, bakanlar, müsteşariar, genel müdür- ter kaçak ürünleri satın aldrtar ve afiyetie yediler... Tanm Bakanlığı, meyve ve sebze kaçakçılığını öntemek için harekete geçmekte gecikmiştir. An- cak zarann neresinden dönülse kârdır. Bu neden- le, gerek ilgili bakanlıklar, gerekse valiler, kay- makamlar, Tanm Bakanlığı'na yardımcı olmalıdır. Genel-ls Sendikası raporu Tahkim 'beklenen' dolarlan getirmedi ANKARA(Cun»hurt- yetBörosu)-DİSKQenel- 1§Sendikası, anayasa de- ğişMiğiylegenrilerı\iius- lararası tahkim uygula- masınınilkaşamasinı de- ğerlendirdi. Uygulama- run yabancı sermaye gi- rişMhi2İandtrrnadı|ıvur- gulandı. Uluslararası tahkimin kabuledihrtesiyleyaban- cı sermaye guişininarta- cağına ilişkin iddialara göre,Türkiye'ye yılda 10 nülyardolaryabarn.ıser- mayegjrebüeceğiumulu- yordu. DtSK'in rap^nın- da,' Pçy büehesapedemedj^bû- ülktye gjrrnek iste^di tahkimin bir k yon sanddığı ülkey. d t i keiere gjtti" denıldı Genel-tşSendfcm'nın diğer saptamalan şöyle: iaye nin tahkim ile am^tj^. ğıuhısdevletınyadsıjjus. lann çıkan d | i l lerin nununsaglanmasıdır. Ya- bancı sermayeülkeyegel- diği takdirde kendi mü- hendisinikuüanacak, dı- şandan getirdiği ham- madde ile ürettiğini en uygun yerde pazarlaya- cak, teknoloji transferi yapmayacak vekendika- 2andığırudakoşulsuzola- rak yurtdışmaçıkaıacak tır. •MAI metninin, an laşmadan geri çekilm kısnunda, anlaşma tar fırun anlaşmadan çıkn konusundaki yazılı tal bini, ancak anlaşmar yürürlüğe girişinin 5. hndan itibaren bildire leceği, bununla birli anlaşmanın hüküml nin, aynlmanın bild diği târihte mevcut < yannmlariçinbutari başlayaraklOyüsüı uygulamaya devam lecegi belirtilmeki MAImetnıne aülac; imza, tahkimde dal mak üzere tüm u> malannenazlSyı ile devam etmesi cunu doğuracaktıı