Katalog

MART 2000 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA SAGLIK Sadece diyet yaparak kilo verip zayıflamaya çalışmak sağlık açısından çok yanlış Şimdi zayıflama mevsnmi• Güneşin kendini göstermeye başladığı şu günlerde, hanımlann korkulu rüyalanndan olan kilolar için sıkı çalışmalar başladı. Fazla kilo sorunu olanlann kimisi zayıflama merkezlerine başvururken kimisi radikal diyetlerde umut anyor. Kimisi de cerrahi yöntemlerle fazlalıklannı aldırma yolunu tercih ediyor. SAADET USLU Fazla kilo sorunu olanlann kimisi zayıflama merkezlerine başvururken kimisi radikal diyetlerde umut anyor. Kimisi de cerrahi yöntemlerle fazlalıklannı aldırma yolunu tercih ediyor. Uzmanlar ise doğru beslenmesini öğrenmeden sağlıklı zayıflamanın mümkün olmadığını vurguluyorlar. Fazla kilo konusunun belirlenmesinde yıllardır çeşitlı kritelerin söz konusu oldugunu belirten lstanbul Tıp Fakûltesı Endoknnoloji Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Ergin Sencer, "Ortalama en uzun yaşam beklentisi kimde var" mantığının knter oldugunu söyledi. Dünyada kabul edilen "Vücut Kitle Endeksı' formıilünü "Kilocinsinden ağırlık bölii boyun karesi" olarak belirten Sencer, "Sonuç 20-25 arasındaysa kilo normaL 25-30 arasındaysa toplu, 30'un üzerindeyse şişman olarak kabul edilir" diye konuştu. Kişinin toplu olmasının özellikle erkeklerde ömrii kısaltan bir faktör olduğuna dikkat çeken Prof. Sencer, "Damar, tansiyon, şeker vs. artıyor. Obezite bizzat artmıyor ama öldürücü olan hastalıklara neden oluvor" uyansında bulundu. Ergin Sencer, şişmanlığın aynı zamanda taşıyıcı eklemlerde yıpranmaya yol açarak sakatlanmalara neden olabileceğını de söyledi. Kilo Kontrol merkezl Beyinde vücut ağırlığını kontrol edici bir merkezin bulunduğunu kaydeden Prof. Sencer, "60 Idlodan 40 kiloya inseniz beyin, yeniden 60'a çıkarmaya çalişır. lştah artar, doyma hissi azalır, enerji azalır" dıye açıkladı. Günümüzde refah düzeyinin artması ile şişmanlamaya eğılim oldugunu da belirten Sencer şöyle devam etti: "Yıllardır süren gayretlerimize karşın özeUikle ABD ve tngiltere'de şişmanhk artryor. Bir ara, 'Uğraşmayalım. Kazanılacak bir savaş değil' dendi. Ama son birkaç yridır yeniden şişmanlıkla savaş başladı. Ancak yeni dönemde insanlar yerine Boya göre erkek ve kadında kilo değerleri BOY (ayakkabo* m 1.45 1.48 150 152 1.54 156 1.58 1.60 1.62 1.64 1.66 -ıUB8 1.70 1.72 1.74 1.76 1.78 1.80 1.82 1.84 1.86 1.88 1.90 1.92 BKI ERKEK (giysisiz-kg) _ - 55.8 57.6 58.6 59.6 60.6 $1.7,. 63.5 • 65.0 66.5 68.0 69.4 71.0 72.6 742 75.8 77.6 79.3 B1.0 ,22.0 - 51-64 62-65 53-66 54-67 55-69 56-71 58-73 59-74 60-75 62-77 64-79 65-80 66-82 67-84 69-81 71-88 73-79 75-93 20-25 77 / V )78 / Nfeî. J 79 1 ^ 80 I "\ 83 JT^ J 85 V" ^ v \ 88 /( ı V ^ > v 89 c^ \ \ r ^ \ 92 \sy\ Jo A 96 tZi+Z**^^ 101 c><y 103 1 HC 106 ^f ^ O > f c > 108 m~fr ıı »|»jp£*ffi 112 ı u — = r " W 30 KADIN (givsisiı-kg) Ortalama Ağırlık 46.0 46.5 47.0 48.5 49.5 50.4 51.3 52.6 54.0 55.4 56.3 58.1 60.0 615 62.6 64.0 65.3 _ y . 21.0 AK-üst < Sınıriar ' 42-53 42-54 43-55 44-57 44-58 45-58 46-59 48-61 49-62 50-64 51-65 52-66 53-67 55-69 56-70 58-72 59-74 . 19.24 64 65 66 68 70 70 71 73 74 77 78 79 80 83 84 86 89 - - 28 w/:^s gıda sanayii hedef olarak seçiML'' Diyet yanltşı Insanlann ağır dıyetlerle kilo verme yolunu seçtıklerine dikkat çeken Prof. Ergin Sencer, bu konuda şu bilgilen verdi: "Sadece diyetle verilen kilo yeniden alınır. Kişi böyle olunca kilosunu sabit tutmak için daha az yemeli. Bu işkenceye dayanamayinca divetini bozuyor. Kilo sorununu ikiye ayuiyoruz. Bir hayati tehlikesi oiacak kadar şişman olanlar ki bunlar yatarak tedavi görür. Toplu olanlara ise eksik kalori uygulanır. Bu diyette mümkün olduğu kadar çeşitii gıdalar. en az 40 gnun protein, yağ ve karbonhidratlar. yeteri kadar srvı ounaİL Kişi, gerekiyorsa vitamin, mineral almah. Diyetin yanında hareket de olmalı. Ancak sırf hareketle de zayıflamak mümkün değüdir. 1 dilim ekmek için 20 dakika koşmak gerekir. Ben evkrdeki alederin \aran oldugunu düşünmüyorum. Çünkü kişi bir süre sonra bunlan kuBanmıyor. Haftada en az 2 gün 2'şer saat hareket edUmeti. Kişinin günde lSOgram vermesi normal kabul edilir." Pazar büyüyor Form korumak amacıyla tüketicilerin hizmetine sunulan diyet gıdalar pazan da her geçen gün büyüyor. Yapılan araştırmalara göre, Türk tüketıciler yılda 3.6 milyon lıtre lıght süt, 2 bin 710 ton lıght yoğurt, 84 ton da mayonez tüketıyor. Bunlann yanında lifli gıdalar, diyet biskivüler, diyet lahmacun ve baklavalar da tüketıme sunulmuş durumda. Şişmanlığın tipleri • Etana tipi; Erkeksi tıp de denır. Belde kahnlaşma vardır. Karnın iç tarafında yağ birikmesi vardır. En çok bu tip şişmanlıkta komplikasyon vardır. Şeker, damar, kalp, tansiyon yüksekliği gibi sorunlara zemin hazırlıyor. Bel çevresi 1 metreden fazlaysa sorun var demektir. • Armut tipi: Kadınsı tip de denir. Bu tip şişmanlıkta eklem kireçlenmeleri de sıkça görülür. Bu kişilere aerobik tavsiye edilir. Bel-kalça oranı erkekte 1 'in, kadında 0.8'in altında olmalı. Çin çaylannda soru işareti Dr. Cözü 'Yağ aldırmak çözüm değil' VakıfGurebaHas- tanesi Plastik Cerrahi Kliniği'nden Dr. Ay- dın Gözü, yağ aldıra- rak zayıflamaya çahş- manın yanhş bir dü- şünce oldugunu söy- ledi. Gözü, "Bizim yap- nğunız, zayıflama de- ğil düzetane" dedi. Vücuttan yağ alma tekniğinin belli bir ki- loda olan kişilere uy- gulandığını söyleyen Dr. Aydın Gözü, vü- cuttan maksimum 3 litre yağ alabildikleri- ni söyledi. Gözü, "3 Etre yağ, şişman bir Id- şjdedevedekıdakj^bi kaür"dedi. Doğru yöntemlerle kilo verip ideal kilo- suna yakJaşan kişile- rin veremediği biri- kintileri aldıklannı söyleyen Gözü, "Kai- çaİar, bel, uyruk, dfe içtermde yag kitleteri vardır. Doğum yap- nuşlarda kann bölge- sinde de yağlar birik- miştir. Bunlan egzer- siz ve diyetle veremez- siniz. Biz o aşamada devreye giriyoruz. Bu şekilde ameByatın ne- tkesi çok iyi ohn-" di- ye konuştu. Kadınlann zayıflamak için sık- ça başvurduklan yöntemlerden bi- ri de bitkisel çaylardır. Marketler- de, aktarlarda satılan bu çaylann sağlığa zararlan ise son yıllarda or- taya çıkan vakalarla sorgulanmaya başlandı. Belçika'da ağır böbrek yetmez- lıği nedeniyle hekime başvuran 100'üaşkın kişinin zayıflama ama- cıyla Çin çayı içtikleri belirlendi. Ingiltere'de de egzama sorunu için Çin çayı içenlerde aynı sorun ya- şanmış. Yapılan araştırmalarda, "Arisüosia mançuriensüT adlı bit- kinin içeriğinde bulunan "anistolo- jik ash"in bu etkiyi yarattığı orta- ya çıkmış. Bilim adamlan, halen bu çaylan içenlerde 3-5 yıl sonra ortaya çıkacak etkileri araştırmaya devam ediyor. Fitoterapi Uzmanı Dr. Hüseyin Nazhkul, bu alanda belli bir stan- dardın bulunmamasının sorunlara neden olduğuna dikkat çekti. Çin'den gelen çaylara mesafeli davrandıklannı belirten Nazlıkul, "80'Iere kadar bu ülkede DDT res- mi oiarak kullanılıyurdu. DDT'nin yanlanma ömrii 38 yıldır. Bunlar karaciğerde olumsuz etkilere ne- den oluyor" diye konuştu. Uzakdoğu'dan gelen çaylarda sorunun bitkiden ziyade toplanma- sı, kurutulması, ambalajlanması gibi aşamalannda oldugunu da ifa- de eden Dr. Nazlıkul şöyle devam etti: "Bitldler 10.00-14.00 arasında toplanmalu gölgede asüarak kuru- tulmah, toksinler açısından araşo- nlarak tüketi'cive sunulmabdır. BhV zayıftama aınamia Çin çayı içtikleri belirlendi. kiler toplandıktan sonra yıkanma- mabdır. Uzakdoğu'da bunlann ya- pıkbğı kanaatinde değüim. Bir de bitkilerin her yerinden, her türün- den favdalanamazsınız. Örneğin 200'e yakın türii oian papatyanın sadece 3 türünden çay ohuf Bitki çaylany la tek başına zayıf- lama diye bir şeyin söz konusu ola- mayacağını da vurgulayan Hüse- yin Nazlıkul, bunun için uygun beslenmenın \ e egzersızm şan ol- dugunu söyledi. Nazlıkul, "Radi- kal diyetlerle zayıflanmaz. Vücut sadecesu kaybeder. Dünva, gazete- lerin verdiği mönü diyetlerini terk etti" dedi. ilaçlar Zayıflamak amacıyla kullanılan ilaçlar, sinir sistemini etkileyen ve yağ emılımını azaltan olmak üze- re iki grupta toplanıyor. Türkiye'de şu anda sinir sistemini etkileyen ilaçlar grubundan bir tane var. Yağ emilimini azaltan ilaçlann ise şu ana kadar ciddi bir yan etki- si belirlenmemiş. Diyeti İcolaylaş- tıran bu ilaçlar, yağ emilimini yüz- de 30 oranında azaltıyor. lştah ke- sici olan anfetamin grubu ilaçlar ise vücuda zarar verdiği için ya- saklanmış durumda. Akupunktur Zayıflama teknikleri arasında anılmaya başlayan Akupunktur tekniğine de değinen Dr. Nazlıkul şu bilgıleri verdi: "Akupunktur ağn, kabtztık ve stres tedavisinde başanh sonuçlar >eriyor. Ancak sıkça sigara veza\rf- lama konulannda anılıvor. Bu doğ- ru değil. Teknikle kişhe su ka> bet- ürirsiniz, idrar sökümüne yardun- cı otursunuz. Siz Idşiye dengeB bes- lenmesiniöğretemezseniz yine kflo alır" S a b u n -'• j - Son aylarda özellikle Çin'den gelen sabunlar da zayıflamak iste- yenlerin hizmetine sunulmuş du- rumda. Bu sabunlann kısmen alkali et- kisiyle derinin beslenmesini arttır- dığını belirten Hüseyin Nazlıkul, bunlann da tekbaşına etkili olama- yacaklannı vurguladı. Diyet gıdalar Kolay ancak pahalı olan diyet gıdalar, zayıflamaya ciddi oranda yardımcı oluyor. Ancak uzmanlar, önemli olanm kilo vermek değil, verilen kiloyu almamak oldugunu vurgulayarak kişinin doğru beslen- meyi öğrenmesini istiyorlar. Sağlık ıcın su ıcın tstanbul Haber Servisi - Günde 5 bardaktan fazla su ıçen kadınlarda kolon kanserine yakalanma riskinin, az içenlere oranla yüzde 45 daha az olduğu belirlendi. Amerikan sağlık kuruluşu Mayo Clinic tarafından yapılan araştırmada, bol miktarda sıvı alımının böbrek taşlan oluşumunu da engellediği ortaya çıktı. Sağlık için ne denli önemli olduğu sürekli vurgulanan su, insanlann ihmalkârhğı nedeniyle yeterince tüketibniyor. Suyun önemini kavramak için vücuda yararlannın bılinmesi gerektığini belirten Mayo Clinic uzmanlan, "Yağ miktanna bağlı olarak, vücudumuzun yarısı ile beşte dördü arası suyla doludur. Beynimizde yüzde 85, kanda yüzde 80, kaslarda ise yüzde 70 oranında su bulunuyor. Kısacası tüm vücut sistemlerinin çafaşması suya bağh" diyorlar. Günde en az 8 bardak tüketihnesı gereken su, gün içinde terleme, nefes verme, idrar yapma nedeniyle yaklaşık 10 bardak kaybedılebiliyor. Sporla uğraşan, sık terleyen, sıcak ve rutubetli iklimlerde bulunanlann su ihtiyacının daha da arttığını vurgulayan uzmanlar, özelliklerini ise şöyle sıralıyor: "Vücut ısısını ayartıyor. dışküan aoyor, hücrelere besin ve oksijen taşıyor, eklemlere destek sağiıyor, kabıdığı engeUeoıeye yardımcı oluyor, baa toksinieri atarak böbrek ve karaciğerlerdeld yükü azaluyor. Aynca vücutta kuDanılabilmeleri için vitaminler, mineraller ve diğer besinlerin çözülmesine yarduna otuyor." DUZYAZI ORHAN BtRGİT 0 Kesesinden Popülizm Yann bayram. Birkaç yıldır bayramların geldiği- nin habercileri arasına, belediyelerimiz de çeşitli aktiviteleriyle giriyor. Mesela, lstanbul Büyükşehir Belediye başkan- lan, hemşerilerinin bayramlannı kutlama amacıy- la, kentin duvarlanna, otobüs duraklarına asmak için büyük bilboardlar bastınyorlar. O bilboardla- ra, "Sayın Başkan", güleryüzlü birfotoğrafı ve ko- caman harflerle adı, soyadı yazılıyor. Başkan, bayramımızı kutladığını söyleyerek, gönlümüzü alıyor. Eh o kadar masraf yapmayı gö- ze almışken basılı büyük ilanın bir köşesine, bele- diyenin çalıştığını yazdırtmayı unutmuyor. lyi de, bu kutlama afişlerinın giderleri, bildiğim kadanyla belediyemizin kasasından çıkıyor. Yani, hemşerinin ödediği vergilerden. Bir bayram kutlaması için, seçmenlerine gön- derdiği tebrik mektuplarına resmi pul yapıştırmak, galiba o sıralarda Köyişleri Bakanlığı yapan Mus- tafa Taşar'ın başını derde sokmuş, soruşturma- lar birbirini izlemişti. Kamunun parasıyla seçmene mektup gönder- meyi suç sayıyor; ama aynı mektubu duvar ilanı biçimine sokarsak, hemşerilerimizi düşünen baş- kanlar olabiliyoruz. Tabii, hemşerileri düşünen başkan rolüne so- yunmanın başka versiyonları da var. Bayram bo- yunca belediye otobüsleri, metrolar ve öteki top- lutaşıma araçlarına biletsiz binebileceğiz! Yıne ay- nı süre ıçerisinde, köprüler ve paralı oto yolların- dan beleş geçme lüksüne sahip olabilecegiz! Sanki bayramlar boyunca o taşıtlan götürüp ge- tiren görevlilerden başlayarak tüm personel, üc- ret almadan çalışıyorlar ve yine sanki, taşıtlar elekt- rik enerjisi ve akaryakıt yerine su ile çalışıyorlar- mış gibi! Ve ilk fırsatta yapılacak fiyat ayarlamalannda, hepimızin ceplerine uzanan ellerin, o her bayram günü caddelenmizin duvarlarını renklendiren "sa- yın başkan"\ann elleri oldugunu fark bile edeme- yeceğiz. ••• Hakça söyleyelim ki, popülist amaçlaria ceple- rimize uzanan, sadece belediye başkanlarımızın elleri ile sınıriı değil ki. Gazetelerin yazdığına göre, Mesut Yılmaz, "Mevduat Sigorta Fonu"r\a ah- nan off- shore bankalarında parası bulunanlara, Fon'dan ödeme yapılması için, liderier zirvesinde kararalındığını söylemiş. Hümyet'in yuvayadönen ekonomi yazan Erdal Sağlam, ANAP'lı milletve- killerinin, borsada işlem gören hisse senetleri sa- hiplerine de yine Fon'dan ödeme yapılmasını sağ- lamak için çalıştıklannı da duyuruyor. Off-shore sistemine göre, yurtdışında bulunan bu "kıyı bankalan'na para yatıranlar, o bankalar- da mevduat sıgortası fonu geçerli olmayacağı için, daha yüksek bir faiz beklentısiyle hareket ediyor- lar. Bunu yaparken de, dünyanın her tarafındaki benzerieri gibi, belli bir riski omuzlamış oluyoriar. O risk, paranın yatınldığı "kıyı bankası", günün bi- rinde ödeme güçlüğü çekerse, arkasına bakma- dan "Canım sağolsun" diyen, bir tür kurnarb,£ı?tfı omuz silkmesı türünden. Şimdi o biçım bir riski göze alarak, mevduatla- nnı kıyı bankalanna yatıran kimi yurttaşlarımızın sızlanmalanna kulak veren koalisyon liderleri, öy- le anlaşılıyor ki Mesut Yılmaz'ın bastırması sonun- da, bir yandan off-shore hesabıyla paralannı yitı- renlerin; öte yandan da yine durumlan kötüye git- tiği için Fon denetimine alınmış 5 bankadaki his- se senetleri sahiplennin yaralannı sarmayı kabul- lenmişler. Erdal Sağlam, hiçbir hukuki dayanağı bulunma- dan 80 trilyon liranın bir yasa çıkartılarak bu yük- sek risk sevdalılanna ödenecegini yazıyor. O 80 trilyon lira, devletin Hazinesi'nden ve kla- sik deyimi ile saçı bitmemiş yetimlerin hakları olan paralardan ödenecek elbette! Böyle bir yasaya evet demeye hazırianan mil- letvekilleri, bir ölçüde bu tür işlemlerden dolayı za- rar gördüğü söylenilen 2000 kadar hesap sahibı- nin keyfini yerine getirerek, onların gelecek seçim- lerdeki oylanna ipotek koyacaklarını sanıyor ol- malılar. Ancak bunu yaparken kimi hisse sahiplerinin manipülasyonu ile hareket edecek birer "ikincı el" durumuna düşeceklerini acaba fark edenler ol- mayacak mı? Faks:0212 677 07 62 E-Mail:ortıan.birgit((i do.net.tr. Amerika'da kopya domuz üretildi tskoçya'daki Roshn Enstitüsü'nün 1997 yılında Uk kez klonlama yöntemiyle DolK adlı koyunu üretmesinin ardından, PPL Therapeutics adlı İngifiz firması da dünyanın ilk kopya domuzlannı ürertiğini açıkladı. Hrmanın Ingiltere'deki merkezinden vapüan açıklamada. ABD'deki laboratuvarlarda yapılan çanşmanın sonucunda, 5 Mart günü kopyalama yöntemiyle döllenmiş 5 domuz yav rusunun dünyaya geidiği belirtildi. "tnsan dokusuna son derece benzetilmiş" domuz üretmek isteyen firma, bunun başanlmasıvla hayvandan insana doku ve organ nakli konusunda büyük devrim yaşanacagını ve organ bağışında yaşanan sıkınülann aşılacağını belirtiyor. Firma önümüzdeki günlerde yapacağı dev yaünmla projeyi kısa zamanda geliştirmek istediğini belirtti Japon bilim adamlannın. geliştirdikleri yeni bir teknikle en erken haziran ayinda dünyanın ilk klonlanmış kedisini üreteceği bildirildi. Kyodo haber ajansında >er alan habere göre, Yamaguchi ÜnKersitesi'nde görevli bilim adamlan. ölü bir kedi cenini hücresinden klonlanmış yumurta üretmeyi başardıklannı ve yumurtamn, dişi bir kedinin rahmine yerleştirilmeye hazır oldugunu sövledikr.