Katalog

6ŞUBAT2000PAZAR CUMHURİYET SAYFA EKONOMİ / YATIRIMCIREHBERİ 13 Cumhuriyet Alfcnı (bin TL) 33JOB 33.45 33.000 34.300 35.750 34.650 17Ara. 24 Ara. 7 Ocak 14 Ocak 21 Ocak 4 Şub. Dolar (serbest piyasa satış) 539.500 53*250 17Ara 24 Ara. 7 0 c * 14 Ocak 21 Ocak 4 Şub. (serbest piyasa satış) 284.500 283.500 282.500 283.000 278.000 280.400 17 Ara. 24Ara. 7 Ocak 14 Ocak 21 Ocak 4Şub. Gecelikfaizler(%) Ofiepo 17Ara. 24Ara. 7Ocak 14 0 c * 21 Ocak 4Şu& Borsanın seyri 19.110 18.172 1533 17256 17Ara. 24Ara. 7 Ocak 14 Ocak 21 Ocak 4Şut>. Ata Yatınm AtlantısYO AtlasYatO Avrasya YO Ârnbalaı Banvrt iab Çlmemo layraklı Boya SkoBekt serdanTeks "HırlıK Mens >olu Çımento orova YafM iorusan îorusan Yat îosch Fren S ossa SH Profilo um««"ang ursa Çtm BORSADA CEÇEN HAFTA EBc tafd*n Çim Wmans AY M-M-^Otel jHokJ sBpya udumu Tavuk Autlu Aku *M HoKJıng ©t Tunzm SofûMYO )kan Tekstıl )lmuksa )smanlı GMYO ?ysa Nığde JZ Finans F »arK Tekstıl 'astavrila 'onguen Gıcta 'ettum •etrolC akarbank teeCam KaJKınma B Taç Yat Ort ansaş at Konserve " Demırdöküm eksüibank ıre Kut : ! K S Y ^ fapt Kredı 8 rasaşasaş ı"a5nm F Y O IjSm mıttan (000) upanı; Fiyıtı Yüzd8 BÖLGESELPAZAR HÖTSgorta L. AslanÇıtn Petrokenf Tur Turcas Petrol Y Kredl F Kir YENI ŞIRKEYLEft PA2ARI 000 -10 61 -12 73 -4 19 -1094 -8 75 -10 29 1 85 GÖZALTI PAZARI B Yık» Emsan P Çelik KapazElk Ftaki^lektrmk Raks Ev Atet Sevgı Sagiık Tez&n Yiate ioî 37: 26 [ 28 99 20 97 1800 44 58 43 06 54 05 15 87 1296 52 78 Kooperatiflere konut başına 5 milyar liraya kadar tamamlama kredisi açacak Emlakbank'tan kredi desteğiANKARA (AA) - Emlak Ban- kası, konut yuva kredisinden son- ra, kooperatiflere de konut başına 5 milyar liraya kadar tamamlama kredisi açacak. Banka aynca, zor durumdaki küçük ve orta ölçekli işletmeleri (KOBİ) desteklemek amacıyla 50 milyar liraya kadar iş- letme sermayesi kredisi verecek. Konut tamamlama kredisinden, inşaat seviyesi en az yûzde 70 dü- zeyinde tamamlanmış olan ko- operatifler yararlanacak. Bu kap- samda Emlak Bankası aracıhğıy- la daha önce Toplu Konut Fo- nu'ndan kredi kullanan koopera- tiflere konut başına 2.5 milyar li- raya, kredi kullanmayanlara da 5 milyar liraya kadar kredi açılabı- lecek. Büyüklüğü 100 metrekare- ye kadar olan konutlar için kredi- lerde 36 ay vadeye kadar ayhk •• II II II îı ıı ıı III :ııTı ıı ıı 'i ıı • Emlak Bankası, tamamlama kredisiyle kooperatiflere ilk kez kredi desteği sağlamış olacak. Konut kredisinden, inşaat seviyesi en az yüzde 70 düzeyinde tamamlanmış olan kooperatifler yararlanacak. yüzde 3.60, 48 ay vadeye kadar yüzde 3.50,60 ay vadeye kadar da yüzde 3.40 faiz uygulanacak. Bü- yüklüğü 101 -150 metrekare olan konutlarda da kredinin faizi 36 aya dek yüzde 3.70, 48 aya dek 3.60 ve 60 aya dek de yüzde 3.50 olarak belirlendi. Kooperatiflere isterlerse 6 aya dek geri ödeme- siz süre uygulanabilecek. Toplu Konut Idaresi (TOKİ) 1998 yüı sonundan beri konut ko- operatiflerine kredi kullandırmı- yordu. Halen, kooperatiflerin TO- Kl'den bekleyen kredi alacaklan 70 trilyon liraya ulaşmış bulunu- yor. Bütçeden yeterh kaynak ay- rılmadığı için TOKİ, bu yıl da dep- rem bölgesi dışuıdaki kooperatif- lere yeni kredı kullandırmayacak. KOBrieredestek Deprem bölgesi için ise daha önce Bakanlar Kurulu karanyla sağlanan 10 trilyon liralık kaynak ile 7 bin 159 konutun tamamlana- rak şubat ayı sonunda hak sahip- lerine teslim edilmesi öngörülüyor. Emlak Bankası, tamamlama kre- disiyle kooperatiflere ilk kez kre- di desteği sağlamış olacak. Banka, ekonomik durgunluk- tan olumsuz etkilenen KOBl'lere de destek sağlamak ve Avrupa Bir- liği (AB) ıle rekabete hazırlamak amacıyla ışletme sermayesi kredi- si verecek. En az 6 ay, en çok 24 aya dek vadeyle ve en fazla 50 milyar li- ra olarak öngörülen kredinin ay- lık faizi 6 ay vadeye dek yüzde 4.5, 12 aya dek yüzde 4, 24 aya ka- dar da yüzde 3.5 olarak belirlen- di. Aylüc eşit taksitlerde ödenebi- lecek kredi, sektör ve bölge ayn- mı gözetilmeden kullanduılacak. Banka yetkilileri, her iki kredinin uygulanmasına ilişkin talimatla- rm şubelere gönderildiğini bildir- düer. Programa destek sürüyor Ocak enflasyonu sanayiciyi yıldırmadı • TOBB Başkanı Fuat Miras, "Üç senelik programın sadece bir ayı geçti, enflasyonla mücadelede azmimizi yitirmeyelim" dedi. EkoDomiServisi- Sanayi- ciler, ocak ayı enflasyon ra- kanunın yüksek çıkmasına karşın hükümetın ekonomik programını destekledikleri- ni belırttiler. Türkiye Odalar ve Borsalar Bırliği (TOBB) Başkanı FuatMiras, ocak ayı enflasyon rakamlannın kim- seyi korkutmaması gerekti- ğini belirterek enflasyonla mücadelede kararlılığın yiti- rilmemesini istedi. TOBB'ye bağlı 97 tıcaret borsasının başkanı ıle 350'ye yakın de- lege Ankara'da bir araya gel- di. TOBB Başkanı Fuat Mi- ras, toplanümn acıhşında yap- öğı konuşmada. tıcaret bor- sası başkanlanna ocak ayı enflasyon rakamının yüksek çıktığûıı hatırlatarak "Bu si- zi korkutmasın, üç senelik programın sadece birayı geç- ti. Enflasyonla mücadele az- mimizi \itirmeyietim. Eğer >v tirirsek hedeflere nlaşâma- yız. Bu hedeflere ulaşmanın yolu sjzterin azim ve kararb- bgııutan geçer" dedi. Bir buçuk ay önce hükü- met yetkilileriyle görüştük- 1 milyar dolar MB, Irak'tan alacağının peşinde ANKARA (ANKA) - Merkez Bankası, Türki- ye'nin 1980'liyülardalrak'a yaptığı ihracattan kaynak- lanan ve Körfez knzı nede- niyle zamanında tahsil ede- mediği yaklaşık 1 milyar dolarlık alacağını bu yılba- şmdan itibaren talapteki ala- caklar hesabından izlemeye başladı. Merkez Bankası'nm bu alacağı, 1980'li yıllann sonunda enflasyonun önem- li nedenlerinen biri olarak gösterilmişti. Körfez krizinden önce Türkiye'nin dış ticaretteki en önemli partneri duru- mundaki Irak'a ıhracatta Türkiye değışik bır yöntem izliyordu. Merkez Bankası ile IrakMerkez Bankası ara- sında yapılan bir anlaşma- ya uygun olarak Türk inra- catçılann bu ülkeye yaptığı ihracatın bedeli Merkez Bankası tarafından ödeni- yor, yapılan bu ödemeler Irak Merkez Bankası'na açılmış kredi olarak göste- riliyordu. Bu yöntemle Mer- kez Bankası bir anlamda karşüıksız parabasarak Türk ihracatçılara ödeme yapı- yordu. Buuygulama 19801i yıllann sonunda dönemin ekonomiden sorumlu ba- kanlan tarafından enflasyo- nun yükselmesinin temel nedenlerinden biri olarak gösteriliyordu. Irak'ın 1990 yıhnda Kuveyt' i ışgal etme- siyle başlayan kriz nedeniy- le Merkez Bankası 1 mil- yar dolan aşan bu kredi ala- cağını birtürlü Irak Merkez Bankası'ndan tahsil edeme- di. lennı. hükümet programının arkasında olacaklannı ifade ettiklenni hatırlatan Mıras. programın uygulanmaya baş- lanmasıyla Borsa'nın yük- seldığını. faızlenn ise düşü- şe geçtığıni anımsattı. Mı- ras, "Gönûlisterdikitfcari fi»- iz oranlan da bu kadar hızb düşsün, ama bu kadarsürat- le düşmesi zarar yaranyor" dedi. Mıras, başkan ve dele- gelere, iMKB'de yannm ya- parken kısa vadeli değil, or- ta veya uzun vadeli yatınm yapmalannı önerdi. Ege Bölgesi Sanayı Oda- sı (EBSO) Meclıs Başkanı KemalÇolakoğhı da hüküme- tın ortaya koyduğu enflas- yon hedefıne ulaşmak için öncelikle sanayicilerin üze- rine düşenı yapması gerekti- ğmı söyledı. Gazıantep Sana- yı Odası (GSO) Başkanı Ne- jat Koçer, ocak ayı enflas- yon rakamının yüksek çık- masının bır ölçü olmadığını belırterek, "Henuzyohmba- şmdayız. Hükümete otan des- teğbniz ve güvenimiz devam ediyor" dedi. i Yatınm araçlannın haftalık getirisi (%) '* Faızier, net ve dönem sonu otarak hesaplanmıştır Repo faderi, : ; İMKB venlendır. Dövız ve altın, serbest piyasa fiyatıdır. İ M 2. I M £ S M a. ^ «O > -8.07 t S ır> & : onlar1TıpıF Endeks, haftayı 16 bin 870 puandan kapadı Borsa düzelme seyrindeEkonomi Servisi - Borsa hızlı yükseli- şinin düzeltmesinebu hafta da devam et- tı. Haftanın ilk günleri ocak ayı enflasyo- nunun yüksek çıkacağı beklentisiyle dü- şüşün sürdüğü İstanbul Menkul Kıymet- ler Borsası'nda (İMKB), enflasyon raka- mnun açıklanmasından sonra alımlar et- kili oldu. 17 bin puan direncine kadar yükselen borsa, bu noktada tutunamayuî- ca haftayı yüzde 7.16 orannıda değer kay- bederek 16 bin 870 puandan tamamladı. En yüksek değer kaybı yüzde 8'le ma- li sektör hisselerinde gerçekleşirken, sa- nayi sektör hisseleri yüzde 5.6, hizmet sektörü hisselen de yüzde 5.32 orannıda değer yitirdı. Uzmanlar, enflasyonun yük- sek çıkacağı beklentisiyle haftanın dk üç günü ve perşembe ilk seansta saüşlann et- kili olduğunu, beklenhnin gercekleşme- siyle piyasanın rahatladığmı dile getirdi. • Borsada yüksclişin pazartesi günü açı- lışta da devam edebileceğini ifade eden uzmanlar, 17 bin-17 bin 500 seviyelerin- den saöş gelebileceği yorumunda bulun- dular. Bu arada, şubat ayının ilk haftasmda ge- celik faızler, yüksek disponibılıte ihtiya- cına bağlı olarak üç haneli rakamlara yak- laşn. Geçen haftalarda iki haneli rakam- ların bile altına inen faizlerin yeniden yükselişe geçmesinde Merkez Banka- sı'nm API fonlamasuu azaltması da etki- li oldu. Öte yandan vergi çıkışlan, hafta başındaki özel sektör maaşlan ve bu haf- ta başlanan nema ödemeleri de nakit ta- lebini artürdı. Bunun sonucunda geceük faizler yüzde 95'lere kadar yükselirken, minimum faiz seviyesi yüzde 34 oldu. SPK ve Türk Ticaret Kanunu gereği yayımlanması zorunlu ilanlannız için Cumhuriyet size özel bir fiyat sunuyor: Türkiye Baskısı Brüt st/cm 20 $ BİIgi için: (0212) 513 84 60-61 513 95 80 514 07 53 FakS: / (0212)513 84 63 Cumhuriyet YORUM ÖZTtN AKGÜÇ Bankalar Kanunu Niçin Değiştirildi? BankaJar Kanunu'nun değiştirilmesinin temel nede- ni, bankalann Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu yöneti- mine alınmastna olanak veren 3182 sayılı kanunun 64. maddesinin ilgili hükmünün Anayasa Mahkemesi tara- fından süre verilefek iptal edilmesiydi. Bankacılık faali- yetinin düzenlenmesi ve deneöenmesine ilişkin kurumun ve onun karar organı kurulun oluşturulmaa dışında en kapsamlı düzenleme, "Denetleme Sonucu Alınacak Tedbirier" matlabını taşıyan, eski 64. maddenin yerini alan 14. maddede olmuştur. Nitekim 4389 sayılı yasa daha uygulanmadan, büyük bir olasılıkla IMF'nin yön- tendirilmesi doğrultusunda 4491 sayılı kanunla Banka- lar Kanunu'nda yeni bir değişiklik yapılmıştır. Değişiklik esas itibanyla sözü edilen 14. maddeye ilişkindir. 4491 sayılı yasa ile değişiklik yapılmadan önce, "Ban- kalann Denetlenmeleri Sonucu Alınabılecek önlemler" başlıklı bu köşede yayımlanan yazımızda, bazı kaygıla- n dile getirmeye çalışmıştık. Bu kaygımız, bankalann ka- mu fonlan ile kurtanlması, bu şekilde kaynaklann belir- li kişi ya da gruplann lehıne kullanılmasıydı. Yasada ya- pılan değtşiklikler bu kaygıyı daha da artırmıştır. Yasanın 14. maddesinin 5. fıkrasında yapılan değişik- likte, Fon, ortaklık haklan ile yönetim ve denetime kendisi- nedevredilen bankanın devirtarihi itibanyla duzenlene- cek bilançosunu esas almak suretiyle, uygun göreceği aktîflerini, teşkilatını ve aksine talebi olmayan persone- li ile devir tarihi itibanyla mevduat toplamlannı en yük- sek beş bankaca uygulanan faiz oranlan ortalamasını geçmemek üzere işlemiş faizleriyie biriikte sigortaya ta- bi tasarruf mevduatını ve pasifte yer alan karşılık kalem- lerini kurulacak bir bankaya ya da mevcut bankalardan istekli olanlara devretmeye yetkili kılınmıştır. Bu düzen- temede dikkati çeken, fon tarafından banka devredilir- ken tüm aktifterin değil de uygun görülecek aktiflerin, kurulacak ya da istekli mevcut bir bankaya devredile- cek olmasKJır. Burada uygun görülecek aktif ibaresıni as- lında mevcut bir bankanın almaya istekli olduğu aktrf şek- linde anlamak uygun olur. Bir bankanın aktifinin (varlık- lannın) önemli bölümünü krediler oluşturduğuna göre, fon yönetımincieki bankalann krediteri, yeni kurulacak ban- kaya ya da almaya istekli bankaya devredilmeyecek batak krediler fonun üstünde kalacak demektir. Aynca fonun, devralacak bankaya ek ödeme yapması da söz konusudur. Sözü edilen fıkrada "Fon yönetimindeki bankanın devnddilen aktiflerinin toplamının devredilen pasiflerinin toplamını karşılamaması halinde aradaki fark fon tarafından ödenır" hükmü yer almıştır. Banka- nın değeri olan varlıklannı devrediyorsunuz, değersiz varlıklan, batık kredileri sizin üzerinizde kalıyor, hatta üste para da veriyorsunuz. Kim fon yönetimindeki bu bankalan istemez? Sonra da caka satarsınız. Bu ban- kalara, yabancı bankalann dahi talebi var, bunlan özel- leştireceğiz, satacağız diye. Bankanın değerii varlıklan (aktifieri) alıcı banka ya da bankalara, değersiz varlıkla- n, çürük alacaklan fona. Böyle bir işlemle, ancak çap- lannın ufaklığı her gün daha belırgınleşen polıtikacılan- mız, bilgi hatta bazen lyinıyet özürlu burokratlanmız övü- nün belirli çıkariann davulunu çalan düzeysız medya- mız da destekler. Başan diye kamuoyuna sunar. Söz ko- nusu bankalann mevcut aktif ve pasıfien ile satıyorum deyin. Bakalım kaç banka hangi fiyattan alıcı olacak. Yasada yapılan ve kamu fonlannın özel çıkariar için kullanılmasına, bu fonlann ıç edilmesine olanak veren bir iki değişikliğe daha değınelim. Fonun kaynaklannın fonyönetimineverilen bankalann kayıplannı karşılama- da yetersiz kalması durumunda, fon, uzun vadeli özel tertip Devlet Iç Borçlanma Senedi çıkararak kaynak sağlayabilecektir. Aynca olağanüstü koşullardafon kay- naklannın ihtiyacı karşılayamaması durumunda fon, TCMB'den avans alabilecektir. TCMB'nin, bankalan fi- nanse etmesi için yeni bir kapı açılmış veya aralanmrş- tr. TCMB, yakın takipteki bankalara, fon çekilişlerini kar- şılayacak miktarda kredi verecektir. Batmakta olan ban- kalara verilen krediler, büyük bir olasılıkla geri alınama- yacağına göre, TCMB bilançosunda kanuni takipteki ala- caklar hesabında gelecek yıllarda arttş görmemiz ola- stdır. Bankalar üzerinde yeterli denetim yapılamadığı için, uyanık işadamlan bankalann içini boşaltıyortar, açıkça- sı hiçbir etik ölçü, moral değer tanımayan paragöz ban- ka yöneticilerinın katkısı ile soyuyorlar Sonra bu ban- kalann durumlan kamunun parası ile düzeltiliyor, daha sonra darisklerfonda kalmak üzere, çöpsüz üzüm ha- line getirilen bu bankalar özelleştirilecek ya da yaban- alara satılacak. Kamu fonlan ile Con Ahmet'in devri daim makinasını böytece kurmuş oluyoruz. Bu tür bir ak- lı, vicdanı kutiamak gerekli... YATIRIM FONLARI NE GETİRDİ? Yabnm fonuMı Haftalık Degışmi Yılıçı Yatınm Fonu Mı Haftalık Oejışraii Yılıçı De|ışım i nta 1! fltPtFMtM i