Katalog

2B EKİM 2000 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA HABERLER Cumhuriyet Bayramı nedeniyle yann yurtta havai fişek gösterileri, fener alaylan ve geçit törenleri düzenlenecek 77. iivükkudanıa• HatayBarosu Başkanı Nabi Inal, yayımladığı mesajda "Aydınlık yerine karanlık özlemcilerine dur denilmezse bize bu büyük bayramı armağan edenlere karşı başımız eğik kalacak ve gelecek kuşaklar da biziasla affetmeyecektir" dedi. \tartHaberieri Servisi -Cumhuriyet'in 77. yüdönümü yann yurdun her yerinde çeşitli etkınlıklerle kutlanacak. Cumhuriyet Bayramı Bursa'da valili- ğin yanı sıra sivil toplum örgütlerinin ka- hlımıyla Yeşil'den başlayarak Altıpar- mak'ta son bulacak yürûyüşle kutlana- cak. Cumhuriyet Haftası etkinlikleri çer- çevesinde Bursa'da dün Cumhuriyet Ka- dmlan Demeği'nce "Irtka Neden KadV nı Hedef Secmektedir" konulu bir panel düzenlendi. Panel, Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Ahmet TanerKışlalı Sa- lonu'nda yapıldı. Panele konuşmacı ola- rak Cumhuriyet Kadınlan Demeği Baş- kanı Şenal Saruhan, Çağdaş Eğitim Vak- fı Başkanı Gülseven Yaşer ile gazeteci LeventGenceUi katıldı. Bursa Serbest Muhasebeci ve Mali Müşavirler Odası'nda dün akşam Cum- huriyet Kokteyli de yapıldı. Atatürkçü Düşünce Demeği (ADD) Bursa Şubesi ise Şehir Kütüphanesi'nde "Dünden Bu- güne Cumhuriyet" konulu bir panel dü- zenledi. CHP Bursa il örgütü de, yann il örgütünde saat 13.00'te "Cumhuriyet Kokteyn" dûzenleyecek. ADD Tokat Şubesi de bugün saat 19.00'da Tokat Polis Lokali'nde *Cum- huriyetYemeğp dûzenleyecek. Yemekte, Gazıosmanpaşa Üniversitesi öğretim üyesi Doç. Dr. AH Ibrahim Savaş "Uhı- sal Kurtuluş Savaşı'nda Tokat" konulu bir konuşma yapacak. Hatay Barosu Başkanı Nabi Inal da Cumhuriyet Bayramı'mn 77. yıldönümü nedeniyle yayımladığı mesajuıda Cum- hunyet'in ilanıyla birlikte karanlığa gi- den yollann kapandığını, aydmlığa giden yoldaki tüm engellerin ortadan kaldınl- dığını belirtti. Bundan 77 yıl önce sağla- nan bu ortamın korunması gerektiğini ifade eden tnal, "Aydınhk yerine karan- hk özlemcilerine dur denflmezse, bize bu büyûk bayramı armağan edenlere karşı başımız eğik kalacak ve gelecek kuşaklar da bizi asla affetmeyecektir'' dedi. Cumhuriyet Bayramı kutlamalan çer- çevesinde tzmir Valiliği'nin düzenlediği programda bugün saat 13.00'te Kor- don'da 21 pare top atışı yapılacak. Kut- lamalann yannki bölümüne, saat 10.15'te valilikte tebriklerin kabulüyle başlanacak. Saat 11 .OO'de kutlama, ko- nuşma ve resmi geçit töreni düzenlene- cek. ÇEŞİTLİ ETKİMİKLER PÜZENLENDt CumhuriyetBayramı kutlamalanbaşladı Istanbul Haber Servisi - Cumhu- riyetin 77. kuruluş yıldönümü kut- lamalan tstanbul'da çok sayıda et- kinlikle gerçekleştiriliyor. 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı, tstanbul Lisesi'nde çeşitli okulla- nn kanhmıyla coşku içinde kutlan- dı. Etkinlikler kapsarmnda dün 2 bine yakın öğrenci tstanbul Lise- si'nde 1. Ordu Bando Komutanh- ğı'nın çaldığı marş ve popüler şar- blarla eğlendi. CHP Avnıpa Destekleme Derne- ği Yönetün Kurulu Başkanı AHRı- za Gülçiçek, Atatürk ilke ve dev- rimlerine, laikliğe ve sosyal hukuk devletine, ınsan hak ve özgürlükle- rine yoğun saldınlar yaşandığmı belirterek "Cumhuriyetimizin çağ- daş temel değerlerine Atatürk'ün beürlediği ükelerimiz doğrumısun- da sahip çıkmaya çağuTyoruz w de- di. Istanbul Eczacı Odası Yönetim Kurulu Başkanı Erkan Önsel ise "EmperyaKzme karşı Mifli Kurtu- hış Savasunjzm taçtandmhğı büyük devrimd gündeviz. Bağımsızhk ve özgüriük bayrağı miüı devrimd kuvvetierüı elinde dalgalanmakta- dır bugün" dedi. Cumhunyet Bayramı kutlamala- n kapsamında bugün saat 13.00'te Topkapı Sarayı'ndan 21 pare top atışı yapılacak. Aynı saatte Vali, 1. Ordu Komutanı ve Büyükşehir Be- lediye Başkanı, Taksim Cumhuri- yet Anıtı'na çelenk koyacak ve Edimekapı Şehitliği'nde bir tören yapılacak. llçe kaymakamhklan ta- rafından, Kadıköy, Kartal, Pendık, Maltepe, Ümraniye, Sanyer, Bay- rampaşa, Sarayburnu ve Şişli'deki Atatürk amtlarına çelenk konula- cak. Muammer Karaca Tiyatro- su'nda saat 14.00'te kimsesiz ço- cuklar yaranna gösteri yapılacak. DTP tstanbul tl Başkanlığı bu- gün saat 13.00'te Taksim'de bayrak dağıtacak. Boğaziçi Üniversitesi Mezunlan Derneği de bugün Çıra- ğan Palace'ta Cumhuriyet Balosu dûzenleyecek. Beykoz CHP tlçe Başkanlığı da ılçe binasının önünde saat 19.00'da meşale yakacak. Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği (ÇYDD)Fatih Şubesi ise Cumhuriyet Bayramı kutlamalan kapsamında piyano ve gitar dinletısi sunacak. Atatürkçü Düşünce Derneği (ADD) Genel Merkezi, bugün 15.00'te HaHÎbra- him Şahin, Mustafa Balbay ve Yek- ta Gûngör Ozden'in katılacağı "Cumhuriyetin 77. Yıh* konulu pa- nel dûzenleyecek. Panelin ardından «2000 Yıh Atatürkçü Düşânce Onur ÖdüDeri" töreni yapılacak. National Geographic dergtsinin arşrvlerinden derienen tstanbul fotoğrafhrmn yer akfcğı "Bak BirVanmş Bir Vokmuş/tmparatorhıktan Cumhuriyet'etstanbul" bashkh sergi önceki akşam açıkh. Cumhuriyet Bayramı Istanbul lisesinde çeşitli okuflarnı kaukmıyla coşku için- de kuttandLEtkinlikkr kapsamında dün 2 bine yalun öğrenci l.Ordu Bando Kotnutanbğı'nuı çaktağı marş ve popüler şarkdarta eğlendi 10 binden fazla kişinin mağdur edildiği trilyonlarca liralık arazi yolsuzluğuyla ilgili raporlar tamamlandı Arsa \airgunimda poBsrmafya ilişkisi • Antalya'nın Çalkaya beldesindeki arazi yolsuzluğunu inceleyen Içişleri Bakanlığı müfettişleri soruşturmayı tamamladı. îl idare kurulu, belediye meclisi tarafından 157 kooperatife yapılan arazi tahsislerini iptal etti. BÜLENTECEVİT ANTALYA - Siyasetçi, polis, bü- rokrat ve mafya ilişkilerinin ortaya çıköğı Antalya'nm Çalkaya beldesin- deki arazi yolsuzluğunu inceleyen tçişleri Bakanlığı Müfettişleri soruş- turmalanrn tamamladı. Çalkaya Be- lediye Meclisi tarafından 157 koope- ratife yapılan arazi tahsisleri, il idare kurulu tarafından iptal edildi, 10 bin- den fazla üye çözüm arayışına girdi. Usulsüz arazi tahsisi yapılan koope- ratiflerin yöneticüen arasmda yüzler- ce polis müdürü ve memuru var. Trilyonlarca liralık arazi yolsuzlu- ğula ilgili Çalkaya'run MHP'li Bele- diye Başkanı Süleyman Yılmaz ile birlikte, Fen Işleri Müdürü Sadi Na- mal ve meclis üyeleri Ahmet Su ile AH Kaleü tutuklanmışlardı. Başkan Yılmaz'ın ifadeleri doğrultusunda mafya lideri olarak adı geçen Erkan Karaçayır, 4 adamıyla birlikte tstan- bul'da yakalanıp cezaevine konulur- ken Karaçayır'm hamisi olarak adı geçen dönemin Antalya Emniyet Mü- dür Yardııncısı Aü Okumuş hakkında da gıyabi tutuklama karan çıkanlmış- 0. Usulsüz tahsislerin yapıldığı ko- operatiflerin kurucu üyeleri arasında eski Antalya Cezaevi Müdürü Vedat Eraslan, Tapu Kadastro Bölge Mü- dürü Hadi Onder gibi bürokratlann da adlanrun geçmesi dikkat çekiyor. Önder, soruşturma kapsamı içinde savcılık tarafından yaklaşık 1.5 saat sorgulandı ve tutuksuz yargılanmak üzere serbest bırakıldı. tçişleri Bakan- lığı raporlanna göre, öldürülen ku- marhaneler kralı Ömer Lütfü To- pal'ın Antalya'daki emlakçısı olarak bilinen Yaşar Yeşim Knzay ile Fadıl Akgündüz'ün fırması olan Jet-Pa'ya da usulsüz tahsislerin yapıldığı belir- tildi. Yapılan incelemelerde 600 de- karhk sağlık ocağı, Aksu Öğretmen Lisesi, pazaryeri ile 500 dekarlık me- zarlık alamnın da tahsis edilen yerler arasmda olduğu ortaya çıkü. Bu yer- ler, bölgenin pazarlayıcısı olarak gö- rülen arazi mafyası lideri Erkan Ka- raçayır'ın paravan olarak kurduğu Mimoza Arsa ve Yapı Kooperatifı ve SS 97 Arsa ve Yapı Kooperatifi'ne 130 milyon gibi bir bedelle tahsis edilmiş. Bu tahsislerin tamamen sah- te belgelerle yapıldığı da raporda be- lirtiliyor. UMUT operasyonu Davanın kilit isimleri konuşmak istemiyor ANKARA(CumhuriyetBürosu) -UğurMumcu,BahriyeÜçok,Mu- ammerAksoyve AhmetTanerKış- lah suikastlannın da aralannda bu- lunduğu 22 eylemle ilgili açılan "UMITT' davasının küit sanıklan Ferhan Özmen, Necdet Yüksel ve Rüştü Aytufan konuşmamak için ruhsal bunalım gerekçesine sığın- mayı sürdürdüler. UMUT operasyonu sonucu açı- lan davanın dün Ankara 2 No'lu DGM'de görülen üçüncü oturumu- na, 15'itutuklu 17sanıkileavukat- lan katıldı. Özmen ve Yüksel'in avukatı tb- rahhn CeyUn, müvekkillerinin sa- vunma yapacak durumda olmadık- lannı, Eskişehir'e yakın bir üniver- site hastanesinde muayene ve teda- \ilerinin yapıhnasını istedi. Mah- keme Başkanı Hüseyin Eken, sa- nık özmen ve Yüksel ile ilgili ola- rak Eskişehır Devlet Hastanesi Sağlık Kurulu'nun raporunun gel- digini, savunma yapmalanna engel durumlan ohnadığuun belırtildığı- nı vurguladı. Savcı Hamza Keleş'in istemi doğrultusunda Başkan Eken, sanık avukatlarmm istemini reddetti. Sorgusuna geçilen Özmen, haklan- dakı iddıalann Mahkeme Başkanı Eken tarafından arumsatılması üze- rine, savunma yapacak durumda olmadığını yineleyerek gelecek oturumda savunmasmı yazıh yap- mak için süre istedi. Mahkeme Başkanı, 7.5 saat sü- ren oturumun ardından, Mum- cu'nun eşi Gûldal Mumcu, oğlu Özgürve kızıOzgeMumcu ile Kış- lalı'nın eşi Nüüfer Kışiah'nın tanık olarak dinlenmeleri içm gelecek celse hazır edihnelerine karar ver- di. Mahkeme, Mumcu'nun öldü- rülmesı olayıyla ilgili 1 No'lu DGM'de Abdullah Argun Çetin ın yargılandığı davanın bırleştirilme- si yönündeki istemi reddetti. Ahmet Taner Kışlah'mn aracına bomba koyduğunu itiraf eden, ay- başında yakalanan sanık Rüştü Ay- tufan'ın idam istemiyle yargılan- masma da Ankara 2 No'lu DGM'de başlandı. Mahkeme, Aytufan'a, avukat tut- ması ve gelecek oturuma kadar savunmasmı hazuiaması için kesin süreverdi. Sakarya Oymağı'nuı izinde Istanbol Haber Servisi - tstanbul Erkek Lisesi Izci ve Bando Grubu, Cumhuri- yet'in 77. kuruluş yıldönümü 29 Ekim'de Kurtuluş Savaşı'nda şehit düşen aynı okul- dan ağabeylerinin oluşturduğu Sakarya Oymağı'mn izlerini sürmeye başhyor. Istanbul Erkek Lıseli bir grup öğrenci- nin, 1921 yılında Anadolu'ya geçerek Mustafa Kemai'in birliklerine katıimak için Milli Mücadele'nin tüm hızıyla sür- düğü Sakarya'ya gidip bir daha hiçbiri- nin geri dönmemesiyle efsaneleşen Sa- karya Oymağı, okuluh bugünkü öğrenci- lerince amlacak. Cumhuriyet Bayramı'nda o günleri ye- niden yaşarcasına Sakarya'ya doğru yo- la çıkacak öğrenciler, Sakarya Meydan Muharebesi'nde Kuvayı Milüye'nin en önemli ikmal merkezi olan Geyve'de Sa- karya Oymağı şehidi ağabeylerini ana- caklar. Büyük Taarruz ve Başkomutanlık Meydan Savaşı'mn kazamlmasından sonra Başkumandan Mustafa Kemal'i "Yurdumuzu kurtanhnız. Sağ olun Pa- şam" telgrafıyla ilk kutlayan tstanbul Er- kek Liseli izcilere Mustafa Kemal de "Siz sağ olun, Sakarya'nın çocukton" diye telgrafla yanıt göndermişti. Çanakkale ve Kurtuluş Savaşı'na kab- larak birçok üyesi şehit olan Istanbul Er- kek Lisesi Izci Grubu, günümüzde 80 ci- vannda izcisi ve 4 lideriyle Lzcilik faali- yetini aktif biçimde sürdürüyor. ARAYIŞ TOKTAMIŞ ATEŞ Cumhuriyet ve Demokrasi Yann, Cumhuriyetimizin ilanının 77. yıldönümü. Kırtlu olsun. Bu konuya; bıkmadan, üşenmeden, tekrar tekrar dönmek duaımundayız. Zira; cumhuriyetin ne oldu- ğu anlaşılmadığı zaman, cumhuriyetin nereye gıtti- ğine dair yalan yanlış düşünceler ortaya çıkıyor. Ve sonunda, içinden çıkılmaz noktalara geliyoruz. Cumhuriyet; Arapça kökenli, Osmanlıca bir söz- cük. "Cumhur" halk, toplum anlamına gelen bir söz- cük. "lyet" de aidiyet eki olduğundan, cumhuriyet sözcüğünün tam Türkçe karşılığı, "halka ait" de- mektir. Bu sözcük pek çok Batı dilinde cumhuriyet anlamına gelen, "res publica" kavramının tam ter- cümesidir. Zira Latincede "publica", halk- toplum demektir. "Res" de aidiyet eki olduğuna göre Res- publica kavramını, "halka aıt" biçiminde tercüme etmemiz gerekir. • • • Cumhuriyet sözcüğü ve kavramı, demokrasi kav- rarnıyla çok kanştınlır. Hatta çoğu kez; cumhuriyet yerine demokrasi, demokrasi yerine de cumhuriyet sözcüğünün kullanıldığını görürüz. 19. yy'ın başla- nnda, bu iki kavram hemen hemen aynı şeyi ifade ediyordu. Çoğu kez, zalim "monarklara" karşı mü- cadele eden "devrimciler", hem demokrasiyi ve hem de cumhuriyeti talep ediyorlardı. Onlar için "de- mokrasi talebi", cumhuriyeti talep etmek; "cumhu- riyet talebi", demokrasiyi talep etmekti. Fakat bu- gün arnk mesele bu denli basit değil. Çünkü Batı'nın köklü demokrasilerıne baktığımız zaman, çoğun- lukla bunlann monarşılerie birlikte yaşadığını görü- yoruz. Tam tersine, kendisine "cumhuriyet" sıfatını (haklı olarak) layık gören yönetimlerin büyük bir bö- lümü de; demokrasi ile hiç ilgisi olmayan, eli kanlı diktatöriükler şeklinde karşımıza çıkıyor. Günümüz Batı Avnıpa ülkelerindeki monarşilerin, sadece "turistik" bir değeri olduğunu ve hiçbir iş- tevtertnin olmadığını savunmak mümkündür. Fakat zaman zaman bir "denge unsuru" olarak çalıştıkla- nnı da kabul etmemiz gerekir. Zaten o ulkelerin kral ve kraliçeleri; o görkemli yaşamlannın ardında, "cep harçlıklannı"bile halkın seçtığı parlamentolardan ri- ca-minnet alabildiklenne göre eskisi gibi değerlen- dirilemeyeceklen açıktır. Cumhunyet'in tanımlanması, aslında son derece kolaydır. "Monarşik olmayan tüm rejimler cumhu- riyettir" dediğımiz zaman, eksıksız bir tanım yapmış oluruz. Ve bu tanıma göre Iran Islam Cumhuriyeti de bir cumhuriyettir, Çin Halk Cumhuriyeti de bir cum- huriyettir. Saddam'ın Irak'ı da bir cumhuriyettir; ABD de, Almanya da, Fransa da, Türkiye de birer cum- huriyettirter. Fakat Iran, Islam şerıatına dayanan bir din cum- huriyetidir. Saddam'ın Irak'ı, tam bir diktatöriüktür. Çin Halk Cumhuriyeti, Marksist bir cumhuriyettir, ABD ve Almanya federal bırer cumhuriyettir, Fran- sa ve Türkiye merkezi birer cumhuriyettir... Demek ki "cumhuriyet" demek, yetmiyor. "Nasıl bir cumhuriyet" olduğunun da net bir biçimde açık- ianması gerekiyor. Zira aksı takdirde pek çok şey bir- birine kanştınlıyor. • • • Türkiye Cumhuriyeti denildığı zaman, "Nasıl bir cumhuriyet" sorusunun çok net bir karşılığı vardır: "Halk egemenliğine dayanan, laık ve çağdaş bir cumhuriyet"... Evet; Türkiye Cumhuriyeti, halk egemenliğine da- yanan, laik ve çağdaş bir cumhunyettır. Ve bu özel- liği, her türiü tartışmanın dışında olduğu gibi, hiçbir biçimde değıştırılemez ve değıştınlmesı düşünüle- mez. Ne "azınlık" değiştirebilir, ne "çoğunluk" de- ğiştirebilir. Ne "oy"la değışir, ne de "zor'ia... Bunu dile getirdiğimız zaman, "Peki demokrasine olacak" diyoriar. Kimilerinin iddiası şu ki; bir devlet içinde, eğer demokrasi söz konusu ise ve eğer hal- kın çogunluğu farklı bir yönetim biçimi istiyorsa, de- mokrasi gereği buna uymak gerekir. Bu düşünce yanlıştır. Ve ne uygulamaya uyar, ne de demokrasinin ahlakına. Her şeyden önce bilin- mesi gerekir ki; demokrasi içinde, demokrasiyi yok etme özgürlüğü bulunamaz. Ve eğer bir toplum için- de çoğunluk, demokrasiyi ortadan kaldırarak bir sağ ya da sol totaliter yönetim oluştuımak istiyorsa, bu arzulannı "demokratik" bir talep olarak dile getire- mezler. Eğer göze alabılıyoriarsa, bu ışi zorla yap- maya kalkariar. Başarıriarsa "haklıdıriar". Başara- mazlarsa bedelıni öderler. Devletler, "ortak umut ve amaçlan olan" insanla- nn oluşturdukları örgütlerdir. Tarihın belli bir "kınlma noktasında " bir araya gelen ve çoğu kez, büyük acı- lan göze alarak devietleri oluşturan insanlann, bu or- tak umut ve amaçlan; o devletlerin "kuruluş felse- felerini" ortaya koyar. Bu, aynı zamanda, o devlet- lerin ";cteoto//s/"dir. Canı ısteyen "resmı ideoloji'öe- sin... Devletlerin ideolojisi olmayacağını söylerier, fena halde yanılmaktadırlar. Her devletin ideolojisi vardır. İdeolojisi olmayan insan topluluklan, devleti oluştu- ramaz. Sorun, o ideolojinin çağdaş olup olmadığı, haklı olup olmadığı, mantıklı olup olmadığıdır... Halk egemenliğine dayanan, laik ve çağdaş bir devlet ilkesi; hem çağdaştır, hem haklıdır ve hem de mantıklıdır. Konuya salı günü devam edeceğım. Ulusal Cenclik Birliği Atatürkçü örgütlenme hızkazandı Istanbul Haber Servi- si - Laik Cumhuriyete, bağımsızlığa ve Ata- tûrk'e yönelik saldınlar ve Atatürkçü aydınlann birbiri ardına öldürül- mesi, gençler arasındakı Atatürkçü örgütlenmeye de hız kazandırdı. Son olarak Ulusal Genclik Birliği (UGB), bugün ve yann Anka- ra'da yapacağı kongrey- le çalışmalanna yeni bir boyut kazandıracağını belirtti. Birliğin tohum- lannı "Tam Bağunsız Türkfye'' yûrüyüşünde attıklannı, behrten UGBli gençler, bağım- sız Türkiye, demokratik üniversite ve halkçı eğı- tim savaşımı verecekle- rini açıkladılar. Türkiye genelinde de- ğişik üniversitelerden 50'den fazla Atatürkçü Düşünce Kulübü'nün katıhmıyla bugün Anka- ra Üniversitesi ATAUM Konferans Salonu'nda, Rektör Prof Dr. Nusret Aras'ın konuşmasıyla kongresıni toplayacak olan UGB'nin temsilcı- ler kurulu üyesi Serkan Koç, 29 Ekim Cumhu- riyet Bayramfnda da Anıtkabir'i ziyaret ede- ceklerini söyledi. Koç, ulus-devleti yık- ma programından en çok eğitını kurumlannın etkilendiğıne dikkat çe- kerek "V'akrf üniversite- leri, çan eğrisi not sistemi ve yaz okulu uygulama- lanyla eğjtim, eşit, ücret- siz ve niteh'kU verilmesi gereken bir kamu hizme- ti olnıaktan çıkanlıyor'" dedi.