Katalog

25 EKİM 2000 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA H i J v U l l U I T J - I . / ekonomi@cumhuriyet.com.tr 13 Sanayi eiektpiğin yiizde öCsini tükettî • ANKARA(AA)- Elektrik tûketiminde bu yılın ikinci üç aylık döneminde sanayi sektörü yüzde 49.80 ile ilk sırada yer aldı. tkinci sırada ise meskenJerin tüketimi yüzde 22.56 olarak gerçekleşti. DİE verilerine göre, elektrik üretimi bu yılın nisan- mayıs-haziran aylannı kapsayan ikinci üç aylık döneminde yüzde 5.16 oranında arttı. Cougar hetikopteri teslim ecHdi • ANKARA(AA)- Phenix-II programı çerçevesinde Fransız Eurcopter fînnası işbirliğiyle üretilen Cougar AS-532 genel amaçlı helikopterlerden 4'üncüsü de Hava Kuvvetleri Komutanhğı'na teslim edildi. Taraflar arasında yapılan tedarik anlaşması çerçevesinde üretimi planlanan toplam 30 adetlik helikopterin ikisi de Fransa'da üretıliyor. btanbul'da toplusözleşfne • tstanbul Haber Servisi - Istanbul Büyükşehir Beledıyesı'nde ve bağlı bazı kuruluşlannda çalışan 7 bm 700 işçiyi kapsayan toplu iş sözleşmesi törenle imzalandı. Sözleşmeyle belediye işçilerinin yıllık ortalama giydirilmiş net ücretleri 460 mılyon liraya yükseldi. ISKİ ve İGDAŞ işçilerinin sözleşmesi ise ücretlerde çıkan sorunun son anda giderilmesine rağmen tutanaklar yetişmediği için imzalanamadı. temsilcileri Paris'te • PARtS(AA)- Dünyanın en önemli gıda fuarlan arasında yer alan "SIAL 2000" bu yıl Türkiye'den 41 fırmayı ağırlıyor. Paris'te düzerîlenen fuara, Istanbul Ticaret Odası'ndan 31, Ege Ticaret Odası'ndan 5 ve değişik yerlerden 10 fırma ile katıhyor. Fuann, Türk gıda firmalannın yurtdışuıa açılması konusunda önemli firsatlar yarattığı belirtiliyor. brail GAPTa işbirliği amyor • ADANA (Cumhuriyet Giiney llleri Bürosu) - Adana'da tanmla ilgili kuruluş yetkilileri ile işadamlarının Israilli kuruluş temsilcileri ile görüşmeleriyle sona eren 'Çukurova Bölgesinde Tanmsal tşbirliği Fırsatlan' konulu toplantılarda, Israilli yetkililer, "Türkiye ile son yıllarda ekonorîuk üışkiler hızla artıyor. Biz bu yakınlaşmayı perçinleştirmek için iki ülkenin ekonomısinin candaman olan tanmda işbirliği yapmak istiyoruz" dedi. tsrailli temsılcilenn bugün GAP bölgesine geçerek, oradaki tanm kurum ve kuruluş yetkilileri ile görüşecekleri bıldirildi. Kapasite kullanım oranı geçen yıla göre 4.5 puan artarak yüzde 73.3'e ulaştı Sanayitoparlanıyor• Geçen yıl yaşanan depremin etkisiyle eylül ayında yüzde 68.8'e inen imalat sanayiinin üretim değeri ağırlıklı kapasite kullanunı, bu yıl aynı dönemde yüzde 73.3'e ulaştı. Ekonomi Servisi - Dünyada ve Türkiye'de piyasalarda yaşa- nan talep artışı, sanayi üretimi- ne yansıdı. İmalat sanayiinin kapasite kullanım oranı, eylül ayında, geçen yılın aynı döne- mine göre 4.5 puan daha yük- sek çıktı. Geçen yıl 17 Ağustos 'ta yaşa- nan depremin etkisiyle eylül aym- da yüzde 68.8'e inen imalat sa- nayiinin üretim degen ağırlıklı ka- pasite kullanımı, bu yıl aynı dö- nemde yüzde 73.3'e ulaştı. Devlet Istatıstik Enstitüsü'nün (DtE) 581 işyerinde yapttğı "Ay- hk İmalat Sanayi Eğüinı Anke- ti"ne göre, bu yılın eylül ayın- da işletmelerin tam kapasite ile çalışamama nedenleri arasında yüzde 43.8'lik oran ile iç pa- Deprem sonraa yüzde 68'lere kadar gerüeyen imalat sanayii kapasite kullanunı yeniden yükseklL zarda talep yetersizliği ilk sıra- da yer aldı. Söz konusu ay, tam kapasite ile çalışamama neden- lerinden dış pazarda talep yeter- sizliği yüzde 13.2 ile ikinci, ma- li imkânsızhk yüzde 3.3 ile üçün- cü olurken bunu yüzde 2.7 ile yerli mallarda hammadde ye- tersizliği, yüzde 1,9 ile işçiler- le ilgili meseleler ve yüzde 0.9 ile de ithal mallarda hammad- de yetersizliği izledi. Ote yandan, DİE, işyerleri- nin üretim, yurtiçi satış, satış fıyatlan ve hammadde fiyatla- n konusunda ekim ayı beklen- tileri ile ilgili bir değerlendirme de yaptı. Buna göre ekim ayın- da, üretimde, işyerlerinin yüz- de 50.5'ıartış, yüzde 11.1'iise azalış beklıyor. Sektörierde çanlanma Eylül ayı itibanyla temel sek- törlerin neredeyse tümünde ka- pasite kullanımı geçen yılın üze- rinde çıktı. En yüksek kapasi- teye yüzde 93.3 'Ie ağaç ve man- tar sektöründe ulaşıldı. Bu sek- törün geçen yılm aynı ayındaki kapasite kullanımı yüzde 78.5 olmuştu. Kapasite kullanım ora- nı gıdada yüzde 72.9'dan yüz- de 75.2'ye, tekstilde yüzde 72'den yüzde 84.7'ye, giyimde yüzde 73.3'ten yüzde 81.8'e, deride yüzde 45.9'dan yüzde 61.8'e ulaştı. Kapasite kullanımı, kâğıtta yüzde 62.1'den yüzde 77.6'ya, basım ve yayımda yüzde 60.8'den yüz'de 70.6'ya, kimyada yüzde 71.8'den yüzde 78.2'ye, plastik ve kauçukta yüzde 68.4'ten yüz- de 80.7'ye, ana metal sanayiin- de yüzde 82.4'ten yüzde 91.6'ya, metal eşyada yüzde 56.6'dan yüzde 78.3'e, ulaşım araçlann- da yüzde 59'dan yüzde 74.3'e, mobilyada yüzde 72.9'dan yüz- de 83.8'e yükseldi. Eylül ayında geçen yıla gö- re kapasite kullanımı düşük çı- kan tek sektör kok kömürü ve rafine edilmiş petrol ürünleri oldu. Bu sektörde kapasite kul- lanım oranı yüzde 61.8'den yüz- de 59'a düştü. UlAŞTIRMA BAKANUĞÎ THY'ye yergibashsı ANKARA(ANKA) - Ulaştırma Bakanlı- ğı'nın, Türk Hava Yollan'nın, (THY) zam yapma engelini aşmak amacıyla buldu- ğu 2 milyon liralık "alan vergisi'' uy- gulaması öncesindekı fiyatlan baz alarak, istenen oranda zam yapma eğiliminde olduğu belirtiliyor. Böy- lece Ulaştırma Bakanı Enis Oksüz ile Devlet Bakam Yüksel YaJova arasın- da tartışmaya neden olan "alan ver- gisi'' konusunda, Ulaştırma Bakanlı- ğı THY'yi geri adım atmaya zorluyor. THY Genel Müdürü YusufBolayır- h, geçen hafta, "1 Kasun 2000 tarihin- den geçerB otanak üzere uçak bilederi- ne, yüzde 8.96 oranında zam yapma yetltisi verümesi" talebınde bulundu. Görüşmede, daha önce ücretler içinde yer alan; ancak 1 Eylül 2000 tarihin- dengeçerliolmak üzere alan vergisi adı altında ayn bir kalem olarak bilet fî- yatlanna yansınlan 2 milyon üralık tar- tışmalı uygulamanın da gündeme gel- diği belütildi. Bakanlık yetkililerinın, Bolayır- h'dan, Ulaştırma Bakam Öksüz'ün karşı çıktığı; ancak özelleştinneden sorumlu Devlet Bakanı Yalova'mn destek verdiği alan vergisi uygula- masına son verilmesını bir kez daha istedikleri öğrenildı. Bakanlığın, bi- letbaşına ahnan 2 milyon liralık "alan vergisi" öncesindekı fiyatlan baz ala- rak, talep edilen oranda zam yapma eğiliminde olduğu belirtiliyor. Hüsamettin Özkan'ın kayınvalidesi ifade verdi DGM listeyi belirledi Istanbul Haber Servisi - Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Hüsamettin Özkan'ın kayınvalidesi Hatice Betül Özbay, Egebank soruşturması kapsamında dün Istanbul DGM Cumhunyet Savcılığı'nda sorgulandı. Istanbul DGM, Egebank soruşturması kapsamında ıfadesı alınacak olan kişHeri belirledi. DSP'li Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Hüsamettin Özkan'ın kayınvalidesı Hatice Betül Özbay, Egebank soruşturması kapsamında ifade vermek için dün 15.00 sıralannda Istanbul DGM Cumhuriyet Savcılığı'nda geldi. tstanbul DGM Cumhuriyet Savcısı Ercan Cengiz tarafından yaklasık 1.5 saat ifadesi alınan Özbay, mahkemeye sevk edilmeden ve hakkında başka bir işlem yapılmadan serbest bırakıldı. Özbay, açıklama yapmadan Istanbul DGM'den aynldı. Istanbul DGM Cumhuriyet Başsavcıhğı'nın • DSP'ü Başbakan Yardımcısı Hüsamettin Özkan 'ın kayınvalidesi Egebank soruşturması kapsamında ifade verdi Egebank'taki usulsüzlüklere ilişkin yürüttüğu soruşturma nedeniyle Başbakanlık Hazine yeminli murakıplan dün erken saatlerde Beşiktaş DGM'ye geldiler. Murakıplara saat 11.15'te Istanbul Mali Şube Müdürü Ayhan Mimaroğlu da katıldı. Mimaroğlu ve iki murakıp, Istanbul DGM'de Egebank soruşturmasmı yürüten savcılarla da bir süre görüşerek dosyanın teknik incelemesini yaptılar. Görüşmeler sonucu yön verilen soruşturma ~ 3 *~" kapsamında ifadeleri alınacak kişilere ait bir lıste hazırlandı. Liste, Malı Şube Müdürlüğü'nden gelecek bir ekibe verilerek söz konusu kişilenn ifadeleri alınmak üzere hazır edilmeleri sağlanacak. Banka yemınlı murakıplan ile Malı Şube Müdürü Mımaroğlu, Istanbul DGM'den aynlırken gazetecilere herhangi bir açıklama yapmadılar. Gölcük'te işçi dayanışması Yurt Haberleri Servisi-Gölcük Tersa- nesi'nde iki işçinin iş akitlerinin feshe- dilmesi nedeniyle yaklasık 3 bin 500 ça- hşan, öğle tatilinde toplu halde olarak Türk Harb-Iş Sendikası şube bınasına yürüdü. Gölcük Tersane Komutanlığı'nda ça- lışan 11 yıllık işçi Abdullah Acun ve 7 yıllık işçi Mahmut Engin'in iş akitleri- nin dün sabah feshedilmesi, işyerinde huzursuzluğa yolaçtı. Bunun üzerine iş- yerinde örgütlü Türk Harb-lş Sendika- sı'na üye işçiler saat 12.00'de toplu ola- rak yürüyüşe geçtıler. Işçıleryürüyüş sı- rasında "Işten çıkartmalar durdurul- sun", "Deprem yıidı işveren yıkamaya- cak",diye sloganlar attılar. ELtRStnJKSÛRÜYOR Petrol-lş direniyor ANKARA(Cumhu- riyet Bürosu)- Petrol Ofisi Anonim Or- takhğı'ndan(POAŞ) atılan 1200 işçinin durumu belırsızliğıni koruyor. Petrol-Iş Sen- dikası'nın başlatmış olduğu eylemli- lik süreci, hükümetin "işten atılan iş- çilerin sorunlanna çözüm bulacağız" sözünü yerine getırmemesı durumun- da devam edecek. Petrol-Iş Sendikası Genel Başkanı Mustafa Öztaşkın " POAŞtan işten çıkanlan üyelerimiz için mücadelemizi sürdürme kararb- lığında olduğumuzu ve bu işin peşini bırakmayacağınıızı bir kez daha açık ve kesin bir dille ifade edıyonız" dedi. POAŞ'tan atılan 1200 ışçmin hak- lannı elde etmeleri amacıyla "işyeri- niterkttmeme" ve" dohrnı yapmama" eylemlerini gerçekleştıren Petrol-Iş Sendikası, geri adım atmamaktaki ka- rarlılığını bir kez daha vurguladı. Öz- taşkın, yaptığı açıklamada, POAŞ'tan aralannda sendıka yöneticisi, sendika temsilcileri ve sakat işçilerin de bulun- duğu 1200 kişinin işten atıldığını anım- satarak, işverinin "haksz" tutumuna karşı dört gün boyunca direniş ve ey- lemlerde bulunduklannı, özelleştinne sonrası Türkiye'de ilk kez bu denli yüksek sayıda işten çıkarmalann ya- şandığını söyledi. Eylemlerin dört günle smırlı olma- dığını vurgulayan Oztaşkın, hüküme- ti uyardı. İTO'dan TÜSİAD'a eleştiri ISTANBUL (AA> - Istanbul Ticaret Oda- sı(ÎTO)YönetimKu- rulu Başkanı Mehmet Yıktanm, Türk Sana- yicileri ve Işadamlan Derneği (TÜSİAD) Yönetim Kurulu Baş- kanı Erkut Yücaoğ- lu'nun açıklamalannı eleştirerek "TÜSÎAD Başkanı sürekli göz- lükdeğjstirryor"dedı Yıldınm, Yücaoğ- lu'nun öncekı akşam bir televizyon kanalın- da yaptığı konuşma- da, kamuoyunu yanıl- tıcı beyanlarda bulun- duğunu öne sürdü. "TUSİADBaşkanısü- rekli göztük değistiri- yor. Uygulananekono- mik programm küçük ve orta boy işletmeleri yokediriolduğunugör- mûyor" diyen Yıldı- nm, yıhn iÜc 8 ayında ÎTO üyesi 5 binin üze- rinde firmanın kapat- ma başvoırusunda bu- lunduğunu söyledi. Yıldınm, "Üretimden gelmeyen insanlann üretimi bilmedikleri de ortada. Sayın Baş- kan üretimk ilgili bil- giverdi ama kendisinin hiçbirüretimiyok" dı- ye konuştu. Şimdi O'nu düşünmenin tam zamanı. ÇİFTÇİ DOSTU SADULLAH USUMİ Milyonlarca Pancar Üreticisine İşkence Geçimini şekerpancanndan sağlayan dört milyon- dan fazla insanımız, ne yazık ki her yıl yeni bir sorun- la karşı karşıya bırakılıyor 1980 yılından sonra işbaşına gelen asker-sivil hü- kümetler pancara düşük taban fiyat verdiler. 1993 yılındaTansuÇiller'inbaşbakanlığı dönemin- de uygulanan aiım ve fiyat politikalan bardağı taşıran son damla oldu. Aynı yıl, hükümet, maliyeti bin 450 lirayı bulan şe- kerpancanna sadece bin lira alım fiyatı verince kızıl- ca kıyamet koptu. Tanm kesimi adeta ayaklandı. Tan- su Çiller ile tanm kesimi arasında sert tartışmalar ya- şandı. Üreticiler, zarar ettikleri gerekçesi ile pancara ek fi- yatistedikçe, Çilteftehditlersavurdu. Hatta, birkaç kez işi o kadar ileri götürdü kı, "Gerekirse Türkiye'nin şe- ker ihtiyacını ithalatla karşılanm" dedi... Bu tehdit çıftçıleri kızdırdı, ama tüccar ve ithalatçı- lan sevindirdı. Böylece, ülkemizde çiftçiyı "ithalatla terbiye etme" donemı başladı. Hatta, "Şeker ihtiyacı ithalatla karşılanırsa 4 milyon pancar üreticisi aç kalır. O zaman ne olacak?" yotun- da yapılan ikazlara bile aldıran olmadı... Son yıllarda tanm kesimini savunuyor gibi gözüken Tansu Çiller, başbakanlığı döneminde çiftçiyi gözden çıkarmıştı. Holdinglerle kol kolaydı... Sonuçta, hükümetin tutumuna kızan üreticilerin bir kısmı pancar ekmekten vazgeçti. Başka ürunlere don- dü. Tabıi, bu arada pancar rekoltesınde düşme oldu. Belli bir süre şeker sıkınttsı yaşandı. Karaborsahızlan- dı... Bu ortamdan yararlanan bazı açıkgözleryurda ka- çak şeker sokmaya başladı. Her yıl üretimle iç tüke- tim arasında çok az birfark olduğu halde, birdenbire piyasalarda şeker bollaştı. Şeker şirketının günlük toptan satışlan 6 bin tonun üstündeydi. O yıllarda satışlar yan yanya düştü... • • • Milyonlarca pancar üreticisi, Tansu Çiller'den kur- tulduğu için sevinirken birdenbire karşısında IMF ve CKJnya Bankası'nı buldu. Üreticiler, sanki yağmurdan kaçarken doluyatutul- muş gibiydi. Zira, IMF ve Dünya Bankası daha cimri çıktı. Şimdi, pancar alım fiyatlannın düşük tutulması için hükümetimize baskı yapıyor. IMF ve Dünya Bankası ile kader biıiiği halinde olan bizim Hazine Müsteşariığımızın insafsızlığı ise hepsi- ni geçti. Ankara'da bir aydan beri sıkı bir fiyat pazarlığı sü- rüyor. 2000 yılı pancar toplama işlemi başlayalı iki aya yaklaştı. Pancartar şeker oldu. Şekerlerin parası şir- ketierin kasalanna girrneye başladı... Ama, hâlâ alım fiyatı tespit edilemedi. Üreticiler, ellerine kaç para ge- çecegini bilmeden pancarlannı fabrikalara teslim edi- yorlar... Geçen yıl pancar alımfiyatı27 bin liraydı. Bu yıl üre- ticilerin kooperatifi olan PANKOBİRLJK, pancar alım fryatmın 40 bin lira olarak açıklanmasını istiyor. Bir devlet kuruluşu olan "TÛRK-ŞEKER" ise 33 bin 500 lirayı yeterii buluyor. IMF ve Dünya Bankası da 32 bin 500 liranın üstüne çıkılmaması için diretiyor... Hazine Müsteşariığı, IMF ve Dünya Bankası'nınsö- zünden çıkamayacağı için düşük fiyat istemesi bir ba- kıma dogal. Ama, şeker şırketinin pancara maliyeti-^ nin altında fiyat istemesi hayret verici. Bir kilo pancann maliyeti 40 bin lira. Eger üreticiler tarla kirası verecekse, banka kredileri kullanmışsa, maliyet 40 bin liranın da çok üstüne çıkacaktır. Bu durumu en iyi bileçeklerin başında TÜRK-ŞE- KER'in gelmesi gerekir. Üstelik, TÜRK-ŞEKER hükü- meti de etkileyebilir. ••• Milyonlarca pancar üreticisi şaşkın ve karamsar. Bir yıl emek verdiği ve milyonlarca lira masraf ettiği 2000 yılı ürününden eline kaç para geçeceğini bilmeden ye- ni yıl hazırlığına başladı. Cebınde değil mazot ve gübre parası; kahve, çay içecek parası bile yok. Çocuklannın okul masraflannı borçlanarak karşıladı. Üstünü başını yenilemeyi zaten yıllardan beri unuttu. En büyük tepki Türk şeker şir- ketine. Fiyat tespiti ve avans ödemeleri sırasında iz- lediği politika pancar üreticilerini oldukça üzdü. Pan- cara hem düşük fiyat istemesi, hem de kabuğuna çe- kılmesi yıllarca unutulmayacak... Gerek Sanayi Bakanlığı'nın, gerekse şeker şırketinin tutumu tam bir işkencedir. Hatta, Anayasa ve insan haklan ihlalkjir... 1.4Htre 97 PS, 1.6 litre 110 PS 1.4 Terra 1.6 Terra Anahtar Teslim Fiyatı 9436 000 OOOTL* Peşinat 4436 000 000 TL 12 Ay Aylık Taksrt 445 674000 TL Faız %0 93 M«y AyhkTaksıi 182.309 000 TL Faız %227 Anahtar Teslim Fiyatı 10 336 000 000 TL* Peşinat 5 336 000 000 TL Aylık Taksıt 445 674 000 TL Faız %0 93 a MAr Aylık Taksıt 182.309.000 TL Faız %277 • 1.4 Terra <fğz vıtes modeJırufttsvsfye edılen anahtar tssitm fiyattthr * t.6 Terra dût wîtes modoimm (avsiyeedHensnahtar teslim Rysiıdır CoroHa. % O varsa, sonm yok." 2001 mode) Toyota Corolla'lar tam 48 aya varan kolay ödeme seçenekleriyle, Toyota Plaza'larda. Üstelik kısa bir süre için EYLÖL fîyatlanyla! Oiğsr ödeme ssçenekleH ile ilgili daha ayrıntılı bilgi alabiimeniz için aizi Toyota Ptaza'lara davat ediyoruz. TOYOTi T o y o t a h a y a t ı n ı z ı d e ğ i ş t i r i r ! ® TOYOTA