Katalog

20 AĞUSTOS 1999 CUMA • • • • CUMHURİYET SAYFA HABERLERIN DEVAMI 19 GUNCELcÜNEYT ARCAYÜREK • Baştarafı 1. Sayfada Bu davranış elbette doğruydu. Gerekliydi. Ama Cumhurbaşkanı'nın yapması gereken başka bir hareket daha vardı. DonanmaKomutanlığı'ndansonrayerlebirolan Gölcük kentinde ilgisizlikten, devletin yardım elini uzatmadığından yakınan halkla bütünleşmek! Fakat hayır! Cumhurbaşkanı komutanlıktan son- ra helikoptere atladığı gibi istanbul'a döndü. Sadece komutanlığı ziyaretle yetinmesi çeşitli söylentilere ve yadsınması zor yorumlara yol açtı. Duygular biraz olsun yatıştıktan sonra, -dün ol- duğu gibi- "Baba" TV kameralarının peşi sıra ya- ralı bereli halkına koştu. Oysa, ozanın dediği gibi, "dert çok, hemdert yok". Halk, ilgisizliğin ıstırabını çekiyor. Yardım mal- zemesi gelmiyor. Gelse bile gecikiyor. Enkazı kal- dırabilmek, ölü veya canlı insanları çıkarabilmek için gereken araç gereç bulunmuyor. Bulunsa bi- le -çalıştıracak kişi bulunamadığı için- işe yaramı- yor. Düşünebiliyor rnusunuz; yöredeki trafik polisi kendi derdine düştüğü için görevi halk yapıyor. Gelelim devletin ikinci büyüğü Başbakan Ece- vit'e: Yardım malzemesinin gelmediği ve yöneticilerin ilgisiz davrandığı yolundaki serzenişlere verdiği ya- nıt şöyle: Biz devlet olarak elimizden geleni yapıyonız, a- ma biliyorsunuz yollarda da büyük öiçüde ulaşım sıkıntısı var. Yardım bu yüzden gecikiyor." Bu açıklamanın anlamı açık: Yardım malzeme- sinin deprem yörelerıne ulaşabilmesi için "yollar- daki ulaşım sorununu" iki gündür çözemediğini Başbakan itiraf ediyor. Ecevit, çözemediğı sıkıntıyı yardımın gecikme- sinde mazeret olarak kullanıyor. Işin özüne bakalım: Müteahhitlere ölüm çığlıkla- n atılıyor. Kuşku yok; hatalı müteahhit cezalandırılmalı. lyi ama herhangi bir beledıyenin sınırları içinde inşaat yapmak isteyenlerın belediye ile ilişkileri ya- sal 8 aşamadan geçiyor. Depremde yerle bir olan binaları yapıldıkları sırada denetimden geçirme- yen sorumlular, suçlanan müteahhitlerle birlikte ni- çin yargılanmıyor. Kim, kim, kim? Deprem Türkiye'nin kaderi. Evet ama, deprem sonrası alınacak önlemleri, enkazda araştırma ya- pacak uzman heyetler kurmayı bugüne kadar ak- lından geçirmeyen hükümetlerin sorumluluğu ne olacak? Bugünkü bilançoda hükümetlerin, belediyele- rin, müteahhitlerın sorumluluk payları eşit. A'dan Z'ye devleti yönetenler halkımızın zayıf belleğine güveniyorlar. Tartışılması asıl gerekli olan başka bir sorun var: Marmara depremı bir gerçeği tüm çıplaklığıyla yüz- lere vurdu. Bu deprem, başta Cumhurbaşkanı'nın sık sık, öteki devlet yöneticilerinin zaman zaman söyledi- ği "böyyü/c deWef"tanımlamasının beş paralıkde- ğeri olmadığını kanıtladı. Enkazda insan arayan bir köpek bile yetiştirme- yi aklınagetiremeyen birdevtete, "böyyük devlet" denitebilir mi? Üstelik "böyyük devlet"\n IMF önünde secdeye gelen ekonomisi depremden sonra daha büyük bir açmazın içine düştü. Helikopter penceresinden alev alev yanan Tüp- raş'a kadere rıza gösteren insan tavrıyla bakan 76'lık Ecevit'le yaşıtı ve yardımcısı Rahşan Hanım mı? Ya da, üstelik icrasal yetkilerle 7 yıl daha Çan- kaya'da kalmaya çabalayan 76'lık Demirel mi? Topluma ve derinden sarsılan ekonomiye yeni bir dinamizmi kim kazandıracak? Herhalde deprem bölgesine yardımı bile orga- nize edemeyen, eli ayağı titrek hükümetler değil.. Peki ama; kim, kim, kim? Bilanço ağırlaşıyorHaber Merkezi - Türkiye'nin Er- zıncan'dan sonra en büyük ikinci depreminin sonucunda ölenlerin sa- yısı üçüncü gün itibanyla 10 bine yaklaşırken organizasyon ve kurtar- maçalışmaiannda tam anlamıyla ba- şıboşluk yaşanıyor. Uzmanlar ilk 72 saatin ardmdan enkaz altındaki in- sanlann canlı çıkanlması umudunun son derece azaldığına dikkat çektiler. Amerika'dan Japonya'ya, Macaris- tan'dan Almanya'ya, tsrail'e pek çok dünya ülkesinden uzman ekipler gel- mesine ve yardımlar akmasına rağ- men organizasyondaki eksiklikler nedeniyle bu yardımlar halka ulaşa- mıyor. Depremden sonraki ilk iki günde büyük organizasyon buzukluğu ya- şandığı için yurtdışından ve yurtiçin- den gönderilen yardımlann anında bölgeye gönderilmesinde büyük ak- saklıklar yaşandı. Bürokratik işlem- ler yüzünden çadırlar. yardımlar gümrüklere takıldı. Yardıma gelen yabancı uzman ekipler, karşılayan olmadığı ve kendılenni deprem böl- gelerine sevk edecek yetkililer olma- dığı için saatlerce beklemek zorun- da kaldılar. Depremin üzerinden üç gün geç- tikten sonra Başbakanlık Kriz Yöne- tim Merkezi. alınan önlemleri açık- ladı. Yapılan açıklamada, afet bölge- sine gelmek ısteyen tüm hava araç- lanna uçuş izni verildiği ve afet böl- gesine yurtdışmdan gelecek yardım- lann Türk Hava Yollan (THY) tara- findan ilgili yerlere ücretsiz olarak taşınacağı belirtildi. Deprem bölge- lerinde meydana gelen hasarla ilgili aynntılı bilgilerin verildiği açıkla- mada, Kızılay tarafindan Sakarya'ya 3 bin çadır. 3 bin 500 battaniye, 1 mobil mutfak, 5 seyyar mutfak ve 6 ton gıda, lstanbul Avcılar'a çadır ve muhtelıf gıda. Yalova'ya 100 yatak- lı seyyar hastane, 3 bin 150 çadır, bin 250 battaniye, aynca bölgeye 5 sey- yar mutfak. 8 seyyar tuvalet ve 3 bin 960 kilogram gıda sevk edildiği be- lirtildi. lstanbul Bağcılar'a 500, Av- cılar'a 20 çadır gönderildiği ve gön- derme işlemlerinin devam ettiğine işaret edildi. Hasartespiti Kimlikleri tespit edilebilen dep- remzedeler gömülmeye başlandı. Kımliği tespit edilemeyen cesetlerin de fotoğraflan çekilip topluca gömü- leceği belirtildi. Istanbul'da özellikle Avcılar'da et- kisini hissettiren depremden sonra, arama ve kurtarma çalışmalan sürer- ken lstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ali MüiîtGürtuna. deprem- den en çok zarar gören komşu illere de yardım ettiklerini söyledi. Başbakanlık Kriz Yönetim Mer- kezi'nden yapılan açıklamada, iller- dekı hasar tespit sonuçlanna yer ve- rildi. Alınan ilk sonuçlara göre, Ko- caeli'nde 4 bin 321 binada ağır, 30 bin 736 binada orta, 41 bin 70 bina- da hafif hasar meydana geldi. 2 otel çöktü. Adapazan'nda defterdarlık ve or- duevi binalan çöktü, cezaevi binası ağır hasar gördü. Düzce'de 1 hastane, 1 otel, 1 öğ- renci yurdu ile 1 postane çöktü. Geb- ze'de 10 bina, Karamürserde 3 bina, Istanbul'da 48 bina tamamen çöktü. Yalova'da 200 bina yıkıldı. Gölcük'te orduevi. Donanma Komutanlığı ka- rargâh binası ve Yıldızlar Eğitim Merkezi binasında hasar meydana geldi. Eskişehir'de 7 katlı bir bina çöktü. Askeri yardım Öte yandan, 1. Ordu'ya bağlı 3. Kolordu Komutanlığfnm lstan- bul'da, 15. Kolordu Komutanhğı'nın tzmit, Adapazan ve Yalova'da, Do- nanma Komutanhğı'nın Gölcük'te mutanlann emrine verildiği bildiril- di. Kara Kuvvetleri Komutanı Orge- neral AtiUa Ateş, depremden sonra 3-4 saat içinde gerekli birliklerin alarma geçirildiğini söyledi. Lojistik Başkanı Tuğgeneral Or- han 7117310 başkanl ığındakı merke- zin 24 saat aralıksız görev yaptığı be- lirtılirken Kara Kuvvetleri Hareket Başkanı Tümgeneral Behzat Balta, Kara Kuvvetleri'nin 10 şehidı ve 21 yaralısı bulunduğunu, 6 personelinın de enkaz altında olduğunu açıkladı. Emniyet Genel Müdürlüğü de, deprem felaketinin meydana geldiği Batı Anadolu ve Marmara Bölge- si'nde asayişin sağlanması için per- sonel takviyesi yaptı. Emniyet Genel Müdürlüğü'nden yapılan açıklama- Yaşanan büyük depremin ardmdan çıkan yangının güçiükle kontrol al- üna atanabUdiği TÜPRAŞ tesislerinden iki ilginç görüntü._ On binler- ce piknik tâpü, deprem sonrası çevreye dağümış.- ve4. Kolordu Komutanhğı'nın Düz- ce'de kurtarma ve tahlıye faaliyetle- ri için görevlendirildiği kaydedilen açıklamada, yaralı tahliyesi için Göl- cük ve Yalova öncelikli olmak üzere denizyolu ve helikopter kullanımına ağırlık verildiği ifade edildi. Tahliye- si gerçekleştirilen yarah sayısının yaklaşık 2 bin olduğu belirtilen açık- lamada, 50 bin civannda asker, 3 sey- yar cerrahi hastane, 2'si ambulans maksath 38 helikopter, 40 değişik iş makinesi. 15 değişik cinste gemi ve diğer deniz araçlanmn sorumlu ko- ya göre, depremin ardından bölgeye 3 helikopter gönderildi. Emniyet teşkilatı. Sakarya'ya baş- lannda amir ve müdürleriyle birlik- te 126 özel harekât polisinın yanı sı- ra 5 Landrower, 3 otobüs, bir ambu- lans, bir jeneratör, bir çadır ve ku- manya gönderdi. Bölgede lokal ha- berleşmede kullanılmak üzere 100 el tıpi telsiz ile Ankara ile muhabere yapmayı sağlayacak 5 SSB tıpi tel- siz ile 3 jeneratör de bölgeye sevk edildi. Birçok ilde yakıt sıkıntısı çekilir- TUPRAŞ yangını kontrol altında KOCAELİ (Cumhuriyet) - Türkiye Petrol Rafinerileri AŞ'ni'n (TÜPRAŞ) lzmit'teki rafinerisinde deprem sonra- sı başlayan yangının "kontroUü" sür- düğü bıldirildı. Yetkililer, alev alan 8 tanktan 5"inın söndürüldüğünü, rüzgâr ani bir değışiklik göstermezse yangının bu seyrinde süreceğinı ve 3 tankerdeki yakıtın bitmesıyle söndürüleceğini bil- dirdiler. Gece geç saatlerde yapılan açıklamalarda da yangının sadece 1 tankta sürdüğü belirtildi. Tüm Türki- ye'yi panık içinde bırakan yangın sürer- ken bunu fırsat bilen bazı LPG şirket- lerinin ise kaçak olarak dolum yaptığı öğrenildi. TÜPRAŞ yönetimine ateş püsküren Kocaeli Belediye Başkanı Se- faSinnen de. PETKÎM ve İGSAŞ'ta da çalışmalann sürdüğünü söyledi. TÜPRAŞ'ta depremle birlikte başla- yan yangın önceki gün Sapanca'ya elektrik verilmesi ve pompalann çalış- ması ile birlikte bir süre kontrol altına alındı. Ancak gece 24.00'ten sonra yan- gın şiddetini arttırdı ve ateş toplan ıse gökyüzüne yükselmeye başladı. Dün sabah ise Kocaeli ve TÜPRAŞ yetkili- leri yangının kontrol altına alındığını, alev alan 8 tanktan 5'inın söndürüldü- ğünü açıkladılar. Dün saat 10.30 da ra- finen içinde basın toplantısı düzenleyen TÜPRAŞ yetkilıleri olayla ilgili bilgi verdiler. TÜPRAŞ Yönetim Kurulu Başkanı İsmail Alakoç. bugüne dek ba- sında çıkan haberlerin gerçeği yansıt- madığını, konuyla ilgili bilgisi olmayan kişilerin görüş bildirdiğini savundu. Es- ki İGDAŞ Genel Müdürü Hasan Gö- kalp'ın eleştirilerinde haksız olduğunu söyleyen Aiakoç, yangını söndürmek için dünya çapında bir işbirliğine gidil- diğıni ve kontrol edilebilir bir noktaya getirildigini söyledi. Yangının gelişimiyle ilgili bilgi veren TÜPRAŞ Genel Müdürü Hüsamettin Danış. gece geç saatlerde yangının 1 nafta tankmda sürdüğünü söyledi. Da- nış, salı günü eleştirilere neden olan TÛPRAŞ'ın boşaltılmasıyla ve müda- hale edilmemesiyleılgiliilgınç bir yak- laşımda bulundu. Danış. "Sab günü sa- at 18.00'de olanaklar bittiği için geri çe- Eski genel müdür Isık, yöneticileri savundu 'TUPRAŞ'ta ihmalyok' İZMİR (Cumhuriyet Ege Bürosu)- Eski TÜPRAŞ Genel Müdürü Kemal Işık, Izmıt Rafınensi' nde süren yangında rafıneri yöne- ticilerinin herhangi bir ihmal veya suçu ol- madığını savundu. Yangının LPG tanklanna sıçramasından doğabılecek bir facianın önü- ne geçıldiğini, Bursa'dan İstanbul'a kadar olan bir bölgenin tahrip olma tehlikesinin de ortadan kalktığını vurgulayan Işık, tesisin yer seçimiyle ilgili tartışmalann da yersiz ol- duğunu söyleyerek "Yapılan tek hata, tesis yetldlilerinin kamuoyuna yeterince açıklama yapmamalandır. Depremin yol açüğı fecaat anlaölmalıydT diye konuştu. Işık, konuya ilışkin şöyle konuştu: "Yangının nedeni, depremin şiddeti ve ağır hasandır. TÜPRAŞ'ta \e tzmit Rafineri- si'nde fevkalade modern yangın emniyet ekipleri mevcuttur. Güvenlik sistemi de öyie. Deprem öyle bir facia oidu ki. ucuz atlattık. Tesislerin tüm yeraitı ve altyapı tesisleri su- elektrik ve ulaşım imkânlannı ortadan kal- dırdı. Tüpraş'ın. herhangi bir kritik anda üç daidkada görevde olrnası gereken emniyet ekipleri me\cut Kaküklan yerierden üç da- kjkada \ etişebilnier. Ancak depremle birlik- te elektrik kesildi, su gelmedi. Emniveti sağ- layacak faktöıier ortadan kalktı. İhmal söz konusu değil. Bir takım basın organlanmız yetkili ağızlardan yeterli bilgi almadan yayın yapölar. TÜPRAŞ'ın genel müdürü Hüsa- mettin Danış ülketnizin yetiştirdiği en değer- li rafînericidir. tzmit ve geniş bir bölgede dün- yada azgörülen bir fdaketi yaşadık. Yüce Al- İah korudu." Yangının kontrol altına alınmasıyla büyük bir facianın önüne geçıldiğini vurgulayan Kemal Işık. şöyle devam etti.: u Yangm LPG tanklanna sıçrasaydı ne TÜPRAŞ kalırdı ne de petro-kimv a tesisleri Bursa'dan İstanbul'un Anadolu yakasına ka- dar olan bölge tahrip olurdu. Şimdi de ihmal bahanesi ve iddialanyla birikrine fatura ke- silmeye, bedel ödetilmeye çalışıhyor. Görev- den alma, adam atma, yerine adanı koyina operasyonlan basjadL" kilip toplanma karan alındı. Çarşamba sabah1 saat 06.20'den itibaren ekipler yeniden organize olup güç topladı. Tüm imkânlarla rafineriye girildi" dedi. Öte yandan deprem ve yangın nede- niyle TUPRAŞ'ta denize akaryakıt ka- çağı olduğunu belirten yetkililer, bunun için de önlem alındığını ve bariyer çe- kildigini bildirdiler. TÜPRAŞ'taki yan- gını fırsat bilen bazı LPG şirketleri de karaborsa yaratmak için harekete geç- ti. Isminin açıklanmasını istemeyen bir TÜPRAŞ yetkilisi. yasak olmasına rağ- men bazı şirketlerin kaçak olarak dolum yaptıklannı bildirdi. Emniyet güçlerin- ce duruma müdahale etmek istedikleri- ni anlatan yetkili. "Içeriye girmelerine izin vermiyoruz, ama Ankara"dan bazı üst düzey yöneticilerinden işlerini halle- derek içeri girip kaçak dolum yapıyor- lar. Sonra bunlan karaborsa satmayı planlıyorlar" diye konuştu. Sirmen'den suçlama Sirmen ise TÜPRAŞ yetkililerini be- ceriksizlikle suçladı. Yangına müdaha- lenin yeterli olmadığını be- lirten Sirmen, buna rağmen TÜPRAŞ'ın salı günü boşal- tıhnasının vahim olduğunu söyledi. Çarşamba akşamı karadan sürdürülen yangını soğutma çalışmalan, dün sabahm er- ken saatlerinden itibaren ha- vadan da müdahale ile yo- gunlaştı. Bu arada rüzgânn dınmesiyle birlikte rafineri- den yükselen dumanlar ken- tin üzerine gelmeye başladı. Özellikle rafıneri bölgesinde gökyüzünü, güneşi de kapa- tacak öiçüde yoğun bir sis bulutu kapladı. TÜPRAŞ yetkilıleri, dumanda kükürt olmadığını, bu nedenle de göriintü dışında çevreye za- rar verilmeyeceğini öne sür- düler. Rafineri çevresinde yaşa- yan yurttaşlar ise güvenlik zincirinin 5 kilometreye çı- kartıldığını belirterek, yan- gının kontrol altına alın- dığının bıldirilmesine karşm kendilerine açıklama yapıl- mamasını eleştirdiler. Yangında çelişkili açıklamalar Ecevit: Sönüyor Okuyan: Büyüyor Haber Merkezi - Başba- kan Bülent Ecevit, TÜP- RAŞ yangınının büyük öi- çüde kontrol altına alındı- ğını belirtirken Yalova'da incelemelerde bulunan Ça- lışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Yaşar Okuyan'ın TÜPRAŞ yangınında alev- lerin 12. tanka sıçradığını açıklayarak "Söndürme ça- hşmalannda başanlı olamı- yoruz. Patlamalar oluyor. Etkili olduğumuz söylene- mez. Buna rağmen söndür- me çalışmalan bütün hızry- la sürûyor'* demesi dikkat çekti. Devlet Bakanı Hasan Gemici isew tehlike yoktur" demenin mümkün olmadı- ğını belirterek ".Ama, 1. ve 2. güne göre bugün için teh- Bke 3-4 kat daha azalmtşnr. Yangın büyük öiçüde kont- rol atandadır" dedi. Petrol Ürünlen Işverenleri Sendi- kası (PÜİS) Genel Başkanı tsmail Aytemiz ve Türkiye Akaryakıt Bayileri, Petrol ve Gaz Işverenleri Sendika- sı (TABGİS) Başkanı Kaya Baban. yangın nedeniyle akaryakıt sıkıntısının söz konusu olmadığını belirtti- ler. Türkiyeye deprem son- rasında ikinci bir panik ya- şatan TÜPRAŞ yangını ko- nusunda açıklama yapan Ecevit, yangının büyük öi- çüde kontrol altına alındı- ğını belirterek "TUP- RAŞ'ta, önceden öngörüle- meyen tahribatortaya çıkü- ğı için sorunun çözülmesi zaman aku" diye konuştu. Ecevit, hem Türk hem ya- bancı uzmanların katkıla- nyla yeni yöntemler uygu- lanmaya başlandığını hatır- latarak şu aşamada umut verici bazı gelişmeler oldu- ğunu ifade etti. Devlet Bakanı Fıkret Ün- lü ile birlikte deprem böl- gesinde incelemelerde bu- lunan Devlet Bakanı Gemi- ci, dışandan bakıldığı za- man gerçekten çok endişe- lendirici alevlergörüldüğü- nü ifade etti. Gemici, ancak uzmanların yanan madde- lerin yanarak tükenmesinin daha iyi olduğunu söyledi- ğini bildirdi. Gemici, Türki- ye'nin tamamının, hatta dünyanın gözünün burada olduğunu ve doğru bilgilen- dirmenin büyük önem taşı- dığını kaydetti. Yangın söndünne çalış- malanndaki organizasyona yönelik eleştirilerle ilgili bir soru üzerine de Gemici şun- lan söyledi: "Büyûkbirça- resizlik var. Çünkü orada çahşanlar bu bölgede yaşa- yan insanlar. Çahşanlardan ölenler var. \akınlan göçûk altında kalanlar var, çotuk- çocuğunu kaybetmiş olan- lar var... Onlann orada to- parlanması sevk ve klaresi kolaybirişdegir TÜPRAŞ'takı yangın ne- deniyle dünyanın dört bir tarafindan yardım geliyor. BP Amoco Türkiye, BP Amoco'da görev yapan Ra- fineri Yangınlan Uzmanı Richard Coates'i Türki- ye'ye getirdi. BP Amoco'dan yapılan yazılı açıklamaya göre, ra- fineride görevli ekiplerle birlikte çalışmalannı sürdü- ren Coates, devam eden yangının kontrol altına alı- nabılecek nitelikte olduğu- nu belirtti. ken lstanbul'da Boğaz Köprüsü'nün 24.00-06.00 saatleri arasmda tanker geçişine tahsis edildiği açıklandı. Anadolu Otoyolu'ndakı hasarlann da bugün tamamlanacağı öğrenildi. Anadolu Otoyolu'nda onanm çalış- malan devam ederken bir şerit ulaşı- ma açıldı. llgisiziik halkı bezdirdi Yetkililerin ılgisızliği zaman za- man yardım için gelen yabancı uz- manlan çileden çıkanyor. Mar- din'den Rize'ye, Trabzon'dan Mer- sin'e yurdun dört bir yanından gelen yurttaşlar, kurtarma çalışmalanna katılırken devletin geç müdahale et- mesi halkı isyan ettiriyor. Deprem sonrası olaylara anında hâkim olup yönlendirmesi gereken başta Başba- kanlık Kriz Masası olmak üzere iller- deki tüm kriz masalan etkisiz kaldı. Enkaz altında kalan binlerce insan kurtanlmayı beklerken enkaz altın- dan ceset kokulan yükseliyor. Ba- kanlar her tür yardımın yapıldığını, önceki gün akşamdan itibaren bu bölgelerde telefon, elektrik dahil her tür imkânın sağlandığmı ileri sürer- ken hâlâ telefonlar yer yer çalışmı- yor. Elektriklerin kesik olması nede- niyle geceleri kurtarma çalışmalan duruyor. Çöplerin toplanmaması ve kanalizasyon sorunu deneniyle sal- gın hastalık tehlikesinin başlamasın- dan korkuluyor. Sakarya, Yalova ve Kocaeli'nde TÜPRAŞ'uı su pompa- lan, hastaneler, Telekom, kriz merke- zi, iskele, fınnlar, ana cadde aydın- latmalan ve şehir suyu pompalanna elektrik verildiği açıklandı. Kriz merkezferi çahşıyor Yalova, Kocaeli ve Sakarya illeri ile Gölcük ve Düzce ilçelerinde, kriz hallerinde kurulması öngörülen ku- rullara ek olarak 15 gün süre ile gö- rev yapacak birer "Geçki Eşgüdüm Merkezi'' kuruluyor. Depremden en çok etkılenen Ko- caeli, Adapazan. Yalova'daki sahil beldelerinde bulunan pek çok yerle- şim birimlerine hâlâ yardım ulaşma- dı. Ön görünüm bölgesi tamamen de- nize kayan Değirmendere'de yurttaş- lar, artık yakınlannın yaşamasmdan umut kestiklenni belirterek devleti aciz kalmakla suçladılar. Tüm dep- rem bölgesinde, ilgisizlik ve yardım- lann ulaşmaması nedeniyle enkaz al- tından çıkanlan cesetler battaniyele- re sanlarak sokaklara bırakılıyor. Sı- cağın da etkisiyle cesetlerden etrafa ağır koku yayılırken çoğunun kim- likleri tespit edilemiyor. Yalova Valilik Kriz Merkezi de, 127 apartmanın tamamen çöktüğü- nü, 658 apartmanın ise ağır hasar gördüğünü açıkladı. Elektrik ve su bulunmayan kentte, icmesuyu, çev- re illerden sağlanan arazözlerle gide- rilmeye çalışıhyor. Vatandaşlar. el- lerinde bidon ve pet şışelerle su tan- kerlerinin arkasmda uzun kuyruklar oluşturuyor. Aynı manzara, Türk Te- lekom'un hizmete açtığı birkaç an- kesörlü telefonun önünde de yaşanı- yor. Deprem bölgesinde arama ve kurtarma çalışmalan sürer- ken bölgeye yardım malze- rnelen de ulaşmaya başladı. Başbakanlık Kriz Yönetim Merkezi'nden yapılan açıkla- maya göre, Tanm ve Köyişle- ri Bakanlığı'nca afet bölgesi- ne, TMO tarafindan 100 ton un, 40 ton pirinç, TİGEM ta- rafından 20 ton peynir ulaştı- nldı. TİGEM, TMO, Tanm Kredi Kooperatifleri, il mü- dürlükleri ve araştırma ensti- tüsü müdürlüklerine ait eği- tim tesisleri ve misafirhane- ler, afetten zarar gören vatan- daşlann kullanımına açıldı. Kızüay'ın çaljşmalan Kızılay tarafindan, Sakar- ya'ya 600 çadır. bin adet bat- taniye, 1 mobil mutfak, 2 sey- yar mutfak ve 6 ton muhtelif gıda, tstanbul Avcılar'a 1 adet seyyar mutfak ve muhtelif gı- da, (Yalova'ya 100 yataklı seyyar hastane, bin çadır ve 250 adet battaniye gönderildi. Bin adet battaniye, 1 seyyar mutfak. ilaç ve gıda ise sevke hazır durumda bulunuyor. ls- tanbul Bağcılar'a 100, Avcı- lar'a 500. Büyükçekmece'ye 300 çadır gönderme işlemi devam ediyor. lstanbul Bağ- cılar'a 500, Avcılar'a 2 bin 500 battaniye, Büyük Çek- mece'ye 1500 battaniye, Güngören'e 10 çadır, Kar- tal'a 20 çadır, Bakırköy Dev- let Hastanesi'ne 6 çadır gön- derildi. Gölcük Deniz Kuv- vetleri Komutanlığı'na ve Gölcük Kaymakamlığı'na toplam 2 bin 500 çadır, 3 bin battaniye, 8 ton su, 2 adet sey- yar mutfak ve 1 adet seyyar tuvalet gönderileceği bildiril- di. Düzce'ye 650 adet batta- niye, 350 adet çadır, Çilim- li'ye 350 adet battaniye, 150 adet çadır karayolundan gön- derildi. Türkiye Taş Kömürü Kurumu'ndan yapılan açıkla- mada, 744 maden işçisinden oluşan kurtarma ekiplerinin deprem bölgelerine dağıldığı bildirildi. Açıklamada, ekıp- lerde mühendislenn de yer al- dığı belirtildi. G U N D E M MUSTAFA BALBAY • Baştarafı 1. Sayfada sinim vardı. Ülkenin dört bir yanından bölgeye ger len insanlar onbinlerce kişiyi kurtardılar. Radyas- yon tehdidi ilk yardıma gelenler için en büyük teh- likeydi. Doktorların, hemşirelerin yaralılara müda- hale ederken son derece dikkatli olması, hatta du- rumu ağır olanlardan uzak durması gerekiyordu. Hiroşima'ya gelen sağlık elemanı ve öğrenciler- den 20 bini yaralılara yardım ederken yaşamını yi- tirdi! Atom bombasının atıldığı yer bugün Barış Parkı. Tam ortasında 160 bin ölüyü temsil eden "boş mezar" var. Bunun hemen arkasmda ise 20 bin "yardım şehidinin" anrt mezan! Merkez üssü Izmit olan, ama tüm Türkiye'yi sar- san depremi, kimileri atom bombasına benzetin- ce ve bölgeye yardımdaki acizlikleri görünce, ak- lımıza bunlar geldi! Ankara'nın görünümüne bakınca insan ister is- temez, "deprem Marmara'da oldu, binalar Anka- ra'nın üzerine mi yıkıldı" diye sormadan edemiyor. Tam bir dağınıklık dikkati çekiyor. Sorumlu nokta- larda olup da, görevini yapmak istemeyen kişi ola- cağına elbette inanmıyoruz. Elbette, tüm görevli- ler, sorumlular en kısa zamanda en çok işi yapmak istiyordur. Ancak, öncelikli yapılması gerekenler ve bunun organizasyonu konusunda tam bir "ira- de eksikliği" dikkati çekiyor. Meclis'ten başlayalım. önceki gün toplandı, depremi görüştü. En çok kullanılan tümcelerden biri şuydu: "Devlet nerede?" Size sonmalı sayın milletvekilleri. "DeWer"deyin- ce ilk akla gelmesı gereken kurumlardan biri değil misiniz? Daha bir hafta önce aynı Meclis'te şu sözleri duymuştuk: "Devlet kurumlan hantaldır. Yargı sistemi yavaş işler. Bu yüzden anayasaya da koymuş olmamıza karşm, Danıştay'ı devre dışı bırakalım." Meclis'te baskın olan irade de şuydu: "Allah beterinden korusun..." Elbette beterinden korusun, ama sizin işleviniz dua etmek mi? Eğer buysa, bunu bölge halkı da yapıyor. MHP'Iİ Ismail Köse'nin Meclis kürsüsünden ba- ğıra bağıra söylediği şu tümcenin de altını çizelim: "Bilimin iflas ettiği bir noktadayız." Hayır sayın Köse, bilimin değil, yönetimin, bir yönetim anlayışının iflas ettiği noktadayız. Aynı Meclis bu tartışmalardan sonra karar aldı: "23 Ağustos'a dek tatil yapalım." Yapın, ülkenin de yaranna olur. Böylece zarar vermemiş alursunuz! İnsan Meclis'in bu tablosunu görünce, "enkaz- lar" sözcüğünü heceleyerek okuyor! 'Türkiye ne zaman gelecek?' Ankara'daki bu irade eksikliği ister istemez, ya- pılan ya da yapılmak istenen yardımlann da hede- fine ulaşamamasına neden oluyor. Deprem bölgesindeki kişilerin yaptıklan kimi de- ğerlendirmeler, söylemek istediiderimizi doğrulu- yordu. Bir yurttaş haykırryor: "Tün\iye buraya ne zaman ulaşacak?" öyle ya, Izmit, Karamürsel, Gölcük, Türkiye'nin oldukça uzağında bir yerde. Mevsim de kış, kar yolları kesti! Her türlü iletişimin hâlâ normalleşememesine bakıyoruz, gerçekten deprem bölgesi Türkiye'nin uzağında bir yerde. Yardımlann yerine düzensiz ulaşmasına bakıyo- ruz, yollar kapalı. Yollar her zaman kar yüzünden kesilmez, kâr yüzünden de kesilir! Ankara'da pek çok kişi yardım için nereye baş- vuracağını bilemiyor. Gazetelerden yardım istiyor- du: - Biz iyi yabancı dil bilen bir grup öğrenciyiz. Bölgeye gelen yabancı ekiplere tercümanlık yapa- biliriz. Ne yapalım? - Biz dağcılık eğitimi aldık, çığ altından kurtar- ma dersleri aldık. Bölgeye nasıl gidebiliriz? Türkiye bu enkazı kakjınr... Anadolu insanı "ha" deyince dayanışmanın en büyük örneklerini verir. Ama bunun için "anlayış enkazlannı" da kaldırmak gerekiyor! w Seferberlik flan edilsin' • Baştarafı 1. Sayfada nı'nın getirilmesi gereki- yor" dedi. Silahlı Kuvvet- ler'in kısa sürede duruma el koyması ve felaket bölge- sinde tam yetkili ve sorum- lu olmasını isteyen Yavuz şöyle konuştu: "Deprem bölgesinde bazı aldı oTeüer çıkabilir, ama sıkıyönetim ilân edilmesi la- zınidır. 1. Ordu Komutanı da sıkıyönetim komutanı olabüir. Silahh KU>Aetler'in elinde aynntı seferbeıük pianlan buluyor. Aksi tak- dirde bu ıstırap çok daha uzun sürebilir. Silahlı Kuv- vetler'in elinde bütün ola- naklar var. Her şeyi tek el- den yönetmek lazımdır. Va- lilerin, kaymakamlann ve belediye başkanlannın kişi- sel çabalanyla bu koordi- nasyon sağlanamaz. Muda- ka merkezi bir otorite, bu otoritenin temelinde gayet organize obnuş iyi çahşacak bir karargâha ihtiyacı var- dır. Otorite. yetki olmadan sorumluluk yerine getirüe- mez. Yönetim zayüsa hiçbir şey yapdamaz. Türkiye'nin çektiği, yönetim sıkmüsıdır. ImkânJarvar,ama bunlann en iyi şekilde organize edfl- mesi gerek." Askerin kayıplan Bu arada, Deniz Kuvvet- leri Komutanı Oramiral Sa- Bm Derv işoğlu, Gölcük'teki askeri tesisin enkazı altında 2 subay, 3 astsubay, 60 er ile 91 yurttaşın bulunduğunu bildirdi. Dervişoğlu, Göl- cük'te çöken askeri üssün enkazı altında canlı arka- daşlannın bulunduğuna inandıklannı belirterek bunlann hızla çıkanlacağı- nı kaydetti. 14 subay, 3 ast- subay ve 94 erin kurtanldı- ğmı, enkaz altında 2 subay, 3 astsubay ve 60 er ve Do- nanma Komutanlığı"na tö- ren için gelenlerle emekli subaylann oluşturduğu 91 yurttaşın bulunduğunu be- lirten Dervişoğlu: 4 subay, 31 er ve 6 diğer personelin ise vefat ettiğini kaydetti. Hava Kuvvetleri Komu- tanı Orgeneral İlhan Küıç da "Bu deprem muazzam bir harpten daha kötü bir o- lay. Hiçbir harpte, Koso- va'da, Bosna'da böyle bir şey obnadı. Silahlı Kuvvet- ler yoğun bir faaliyet içeri- sindedir, hakikaten büyük işjer yapıyor'' dedi. Hava Kuvvetleri'nin C-130 ve C- 160 tipi 16 adet ağır nakli- ye, 24 adet de Casa tipi ha- fif nakliye uçağıyla bölge- ye sürekli yardım malzeme- si taşıdığını belirten Kılıç, sadece Ankara'ya 19 sorti ile yüzlerce yaralı taşındığı- nı bildirdi. Kara Kuvvetleri Harekât Başkanı Tümgeneral Beh- zat Balta 1. Ordu Komutan- lığı'na ait 37 helikopteri deprem bölgesine sevk et- tiklerini bildirdi. Balta, dep- remin birinci günü 36 heli- kopterle gece karanlıgına kadar, yaklaşık 270 saatlik uçuşla Gölcük-Topel Köse- köy'den lstanbul bölgesin- deki hastanelere 2 bin yara- lı taşıdıklanm söyledi. Böl- geye ilk aşamada birliklere ek olarak 4 istihkâm bölü- ğu, 2 sahra hizmet bölüğü, 1 tugay kadar kuvvet. 2 sey- yar cerrahi hastanesi gön- derdiklerini belirten Balta, bölgeye takviye doktor, eği- tilmiş köpek timi, kan, plaz- ma ve serum takviyeleri sevk ettiklerini kaydetti.