Katalog

30 TEMMUZ 1999 CUMA • • • • CUMHURİYET SAYFA HABERLEREV DEVAMI TÜRKIYE Istanbul Y 30 Sınop Y 29 Adana B 34 Edırne Y 32 Samstın PB 27 Mersın B 32 Kocaeh Y 30 Trabzon Çanakkale PB 32 Gıresun Izmır PB 34 Ankara Y 28 Dıyarbakır B 38 _Y 28 Şanlıurfa B 39 Y 30 Mardın B 37 Manısa PB 35 Eskışehır Y 30 Sıırt B 38 Aydın PB 35 Konya PB 31 Hakkârı B 30 Denızlı Y 33 Sıvas PB 29 Van B 27 Zonguldak Y 29 Antalya B 31 Kars B 27 Yurdun kuzey kesımten parçah bulutkı, Trakya, Marmara nm doğusu Iç Ege, Batı Karadenız Iç Anadolu'nun kuzeybabsı ıte, Doğu Karadenız ve Doğu Anadolu'nun ku- zeydoğusu, sağanak ve gokgünJbJu sağanak ya- ğışlı ötekıy^terazbılu! kjveaçkgeçecek. Kava sıcakdğı yurdun kuzey- doğu kesntennde azal- maya devam edecek. DIS MERKEZLER Oslo Helsınkı Stockholm Londr** Amsterdam Bruksel Parıs Bonn A A A A A A A A 26 24 25 27 26 28 30 29 Münıh B 27 Zunh Beriın Budapeşte Madnd Vıyana Belgrad Sofya Roma Atına A B B B PB Y B Y 28 30 34 29 28 25 30 30 B 25 Şam Moskova Aşkabat Astana Taşkent Bakû Bışkek Tıflıs Kahıre B A A A A A Y A 2b 37 32 35 32 34 31 34 A 37 0Aç* Parçalı bukrtlu Yağmurtu Kariı kGökgunJtulu GUNCELrCÜNEYT ABCAYÜREK • Baştarafı 1. Sayfada bır yargıya vanrsınız? Gazetenız Cumhunyet, hukumetle ışçı temsılcıle- rı arasındakı gızlı açık son goruşmelerden sonra or- taya çıkan manzarayı dunku manşetınde ozetledı "Bayram Meral hukumete yenı bır onen sundu Eskı uzlaşma rafa kaldınldı ve Türk-lş 'çark ettı' " Turk-tş gunlerce emeklı yaşının 50-55 olmasında, 5 bın pnm gununde dırendı Sonra? Bayram Meral, Başbakan EcevhVle "yal- nız" goruştu Çalışma Bakanı ıle akşam yemegını baş başa yedı Bu "gızlı", ama Meral'e ozgu goruş- meler ışçı kesımının haklılığını hukumete anlatıyordı- ye yorumlandı Hatta Turk-lş'ın, taraflann gızlılığe ozen gosterdı- ğı bu buluşmalannın ıçyuzunu kader bırlığı yaptığı 14 toplum orgutune, ozellıkle DlSK'e ve Harb-lş'e aktardığı sanıldı Ancak Meral'ın hareketlen en azından Emek Plat- formu'nda dağınıklığa neden oldu Soylenenlere bakılırsa, "başka bırşeyler" oluştu. Harb-iş, bıriıkte hareket etmeye adeta ant ıçme- tenne karşın Turk-lş Başkanı Meral'ın hukumete gız- lıce ılettığı onenlerden naberten olmadığını -sonra- dan olduğunu- soyledı DİSK ve KESK, ıçınde "Kahrolsun sendıka ağa- lan" pankartlanyla dun sokak eylemıne geçtı. Bu arada Turk-lş, ortak karar gereğı Emek Plat- formu'nun planladığı bır saatltk ış bırakma eylemın- den de vazgeçtığını açıkladı Acı gerçek sınttı Meral, bırlıkte hareket ettığı ışçı konfederasyonlannı bır gunluğune "yol ortasında yalnız bıraktı" Ganpsenen kımı getışmelerden sonra, Başbakan Ecevıt son açıklamasında, hukumetın goruşlenne yaklaşan Turk-lş'ın davranışını, lutfen dıkkat, sade- ce Turk-lş'ı "takdtrte karşıladığım" ılan eyledı Boylece bır başbakanın hangı koşullarda bır ışçı konfederasyonundan ovguyle soz edeceğı hem oğ- renılmış hem de belgelenmış olmuyor mu 9 Toplumdaki rahatsızlık Emeklılık yaşı ve dığer haklar, bu son gelışmeler- den sonra ıstenıldığı kadar ışçılenn lehıne çozulsun Turk-lş'ın, bırlıkte sahaya çıktığı kuruluşlan yol or- tasında bırakarak kendı başına hareketı yeğlemesı tatsız bır anı olarak tanhe geçıyor Benzer çok omeğını gorduğumuz ıçın bırkaç gun sonra toplum belleğtnde bu olayın da ızı kalmaya- cağı varsayılabılır Geçende bır araştırma, Turk toplumundakı bellek zayıflığına değındı Zaten gunumuzde de bır turiu es- kımeyen, ama bulunmaz Hınt kumaşı gıbırtıbargo- ren kımı sıyasetçıler toplumdaki bellek zayrflığından yararlanarak sıyasal yaşamlannı uzatıyor Ikı gun once Istanbul Sanayı Odası'nın yaptırdığı bıraraştırmanın sonuçları ılan edıldı Buna gore, "Ul- kemızın en buyuk 500 sanayı kuruluşunun geçen yıl- kı (1998) gelınnın yuzde 87 7'sı faızden oluştu Bu sonuç ekonomının knz belgesı olarak yorumlanı- yor" Ecevıt, bugun "Zahmetsız (faızle) kazanç dönemı sona ersın" derken, dun o donemın kendı ıktıdann- da gerçekleştığını unutmuş gorunuyor. Bır başka gerçek daha "Sanayıcı ekonomık kn- ze, kuçulerek ve faız gelın elde ederek dayanıyor" Insaf adına eğn oturup doğru konuşalım Bugun, genelde ışverenlen memnun eden kımı karaıiardan sonra ekonomıyı duzluğe çıkaracak onlemler aldık- lannı soyleyen Başbakan Ecevıt, geçen yıl, 1998'de başbakan yardımcısı değıl mıydı? 1997 ortalanndan ben ıktıdardaydı Iktidannda ekonomide açmazlara suruklenmemızı onleyecek u- fak tefek onlemler alınmadı Turlu mazeretlerie kendını sorumluluktan anndı- rabılır Ne kı, en azından Temizel'ın vergı yasasın- dakı bugun ışveren kesımınden af dılercesıne sıldı- ğı sakatlıklardan haberlı olması, bunlan onlemeye çalışması gerekmez mıydı'' Yakın gunlen anımsamayan topluma dunu unu- tan yonetıcıler yakışıyor Sloganlan da açık. Geçmışe mazı, pışmışe kuzu Kuzu mu? Tabıı, halk! Diyalog sürüyor MURATtLEM ATtSA - Turkıye ıle Yu- nanıstan arasında Ankara'da başlayan diyalog sûrecme, Atına'da devam edılıyor Ikı ülke heyetlen arasında dun yapılan ılk tur goruşmelerde kültür ve bolgesel ışbırlığı konulan ele alındı Goruşmelerden sonra dı- yaloğun gereğı olarak hıç- bır açıklama yapılmadı Atına'dakı goruşmelenn ılk günûnde Yunan heyetıne Ankara'ya da gelen Yuna- nıstan Dışışlen Bakanlığı Sıyasal Dırektorû Anastasi- os Süpelitis başkanlık ettı Türk Dışışlen Bakanlığı he- yetı ıse Dışışlen Bakanlığı ekonomık ışlerden sorumlu Müsteşar Vekılı MithatBsü- kan başkanlığında goruşme- lere katıldı Türk heyetınde aynca Yunanıstan ve Kıb- ns'tan sorumlu Genel Mu- dur Yiğit Alpoğan ıle Turkı- ye'nın Atına Büyukelçısı AIi Tuyganio'nun da yer al- ması dıkkat çektı Yunan basınmda yer alan haberlerde, terör dışında dı- ğer bazı konularda ıkılı an- laşmalar ımzalanabıleceğı belırtılıyor Gazeteler, dıya- logdan Yunan kamuoyunun psıkolojısını etkıleyebılecek kararlar çıkmasından buyuk endışe duyuvor Yunan basınmda yapılan yorumlarda, temaslardan olumlu sonuçlar çıksa bıle, bu durumun ıkı ulke arasın- dakı ılışkılen kökten değış- tırmeye yetmeyeceğı belırtı- lıyor Dıyaloğun Ankara ve Atına surecınde merakla beklenen terör konusu ıse bugûn masaya yatınlıyor Bu goruşmelerde Turk he- yetıne Dışışlen Bakanlığı sı- yası ışlerden sorumlu Mus- teşar Vekılı Farnk Loiog- lıı'nun başkanhk etmesı beklenıyor Oldukça zor bır ıkhm al- tında geçmesı beklenen te- rör konusundakı gorüşme- lerde, Turkıye'nın bır dızı ıstekle masaya oturması beklenıyor Bu çerçevede Turkıye. Yunanıstan'dan bu ulkede faalıyet gosteren Turk teror orgutlenne des- tek olmamasını ısteyecek Turkıye aynca Yunanıs- tan'dan PKK'ye karşı net bır tavır almasını da ısteyecek Teror konusunu kesın bır so- nuca bağlamak ısteyen Turk yetkılılenn, Yunanıstan ıle ıkılı bır anlaşma imzalan- ması yonünde baskıda bulu- nacaklan da ahnan haberler arasında Atına'dakı tarafsız dıplo- matık çevrelere göre, Turk- Yunan dıyaloğunun gıdışatı- nı etkılememesı ıçın ıkı ul- ke ıçın de hassas olan teror konusu son güne bırakıldı Ecevit: Irak'ı vurduk kanaatindeyimANKARA (Cumhunyet Bürosu) - Başbakan Bfllent Ecevit, Türk uçaklannın PKK'ye karşı onlem ha- rekâtı sırasında vurduğu bölgenın Irak topraklan ıçınde olduğu "kana- atinin belirdiğmF soyledı Ecevıt. "tran, o toprağı da kendı toprağı mı sayar? Bu tnzı ügıkndıren bır konu değfldn-" dedı Asken yetkılıler ıle Dışışlen Ba- kanlığı gorevlılennden oluşan Turk heyetı, Türk uçaklannca bombalan- dığı ıddıa edılen bolgedekı ıncele- melennıduntamamladı Iran'ınres- mı haber ajansı IRNA'nın, "Türk yetkililer dlen tran subay lanna rah- met dikdi ve tazminat ödeyecekkri- ni açddaâV yönundekı haben Anka- ra taranndan yalanlandı Başbakan Ecevıt dün Genelkur- mav Harekât Başkanı Korgeneral Yaşar Büyükanıt ıle goruştukten sonra gazetecılenn sorulannı yanıt- ladı Ecevıt, sınır sorunu konusun- da bır gelışme olup olmadığının so- rulması üzenne şunlan soyledı "Okonudaşuasaınaya kadar bel- H olan durumu öğrendim. Bir kere btzim uçaklanmızın PKK'ye karşı önkm harekâtı sıraanda vurduğu mahaOin Irak topraklan içinde ol- duğu kanaati behrmış. Yani, İran topraklannda değU, ama tran o top- rağı da kendı toprağı mı sayar? Bu bia ılgdendıren bır konu değüdir.'' Genelkurmay ve Dışışlen Bakan- lığı'nın, topraklann Irak'a aıt oldu- ğu düşuncesını taşıdığını belırten Ecevıt, "Onun dışında başka bir he- deften de bahsediliyor. Onun da Türk SUahh Kuvvetteriflebir iLgtsi olmadığı anlaşılmışür. GeneUUde dostça bir ortam içinde görüşmenin geçüğı anlaşıhyor Henuz 2 asken- miz serbest bırakıimaınış ama ser- best bırakılabfleceği umuluyor" de- dı Ecevıt, IRNA'nın habennın anımsatılması uzenne, "Hayır öyk bir haber yok" dıye konuştu Gazetecılenn sorulannı yanıtla- yan Mıllı Savunma Bakanı Saba- hattin Çakmakoğiu da, öncekı gün- ku açıklamalara eklenecek herhan- gı bır soz bulunmadığını soyledı < Önce yargılay acağız' İran lçışlen Bakan Yardımcısı Gubmhuseyin Bolendry^n ıse "Do- ğal olarak bu isteğı inceleyeceğiz. Muhtemelen bu iki Idsinin işledikle- ri suç goz onunde bulundurularak >nrgı aşamasmdan gecmesi gereld- y'or" deîdı Bolendıyan, yargı aşaması ve Türk yetkılıler ıle görüşmelenn ta- mamlanmasımn ardından askerlen ıade edeceklennı soyledı Iran'da ıncelemelerde bulunan Türk hevetımn "ihlali sözJü olarak kabul ettigini" ılen süren bakan, "Turk yetküDenıu aşıret çadırlan- nın bombalandığını gordukJerini" onesurdü Bolandıyan, "Ikisınırib- lalinde de kasrt oimadığuıı düşünû- yoruz" dedı Terör orgutune destek verdıklennı yalanlayan Bolandıyan, "PKK unsuıiannın burada eğitim kampı olduğu iddialannı şjddetk reddediyoruz ve böyk otmadığınıis- paüadık" dıye konuştu Dışışlen Bakanlığı tarafindan ya- pılan açıklamada da, ıddıalan araş- tırmak uzere Iran-Irak sınır bölge- sınde ıncelemelerde bulunan Türk heyetıne iran taranndan üç nokta gostenldığı belırtılerek "Heyetimiz İran tarafının göstennği uc noktada incelemelerde bulunmuştur. Buniar- dan birisinin tran topraklan drçm- da Kuzey Irakta yer akhğı yapılan teknik ve harita çaüşmalan sonu- cunda anlaşümışür" denıldı Araş- tırmalar sırasında ahnan toprak ve metal orneklennın ınceleneceğı, ra- porun iran taranna ıletıleceğı bıl- dınldı Özden: Tahkim kapitiilasyondan farksız BÛLENTECEVtT ALANYA - Uluslararası tahkımın kapıtulasyonlardan farkı olmadığını belırten Ataturkçu Duşünce Derneğı (ADD) Genel Başkanı Yek- ta Güngör Ozden, hukume- tı "EJlerineişadamlannıntu- tuşturduğu belgelerle anaya- sa değişıkliğine gıdiyor- lar"dı>e eleştırdı Çalışma yasasındakı değışıkhklerde kazanılmış haklann korun- ması gerektığını belırten öz- den, "Dayatılmaya yah^ılan yasa tasansını ben de beğen- miyorum" dedı Bır haftalık tatıl ıçın Alan- ya'dakı Anayasa Mahkeme- sı Dınlenme Tesısı'nde bulu- nan ADD Genel Başkanı Yekta Gunger Özden, Lozan Antlaşması'na karşın tah- kım konusunun tartışılıyor olmasını ıçıne smdıremedı- ğını soyledı Hukumet ve Meclıs üyelennı, "Akıuan ennr>or" dıyerek eleştıren Ozden şöyle konuştu "Bunlan hiç düsünmü- yorlar. EUerine işadamlan- nın tutuşrurduğu bdgeJene. anayasa değişikliğine gidi- vorlar. insamn canı ona sda- lıyor. Lozan'ın yudönümün- de! 5 mihar dolarahnakiçin anayasayı değiştirip ulusal yargumzı dışlayacağımıza. bağımsızuk gibı bir ulusal onur simgesi sayilan ohjuyu, göz ardı edıyoruz. Bugüne kadar özelleştirmeden gelen paralar nereye gırtL Niye borçlann faizieri artü?" Çalışma ve Sosyal Gü- venlık Yasası'nda yapılması düşünülen değışıklık konu- sunda da görüşlennı açıkla- yan Yekta Güngör Özden, tasanyı bugün dayatıhnak ıstenen halıyle doğru bulma- dığını dıle getırdı Özden "Kirnsedemiyor Id Türkiye'de erken emeklilik olsun. sosyal guvenbk ku- rumlan sömfirülsün, zarara girsin. Oniann zarara girme- sinekarşınbizemeklilik bak- kı kazanalım dıyen yok. Bu- nun akılcı. bıbmseL, gerçekçi hukuka uygun oiçütfcriohır. Bu öJçülerin dışuıa taşarsa- nız, haksızhk doğar" dedı Anayasanın 47 madde- sınde belırtılen, "Kamu biz- meti yasayla belirndir" şek- lındekı maddeyı eleştıren Özden. "Böyie hukukta gü- lünecek bir şey olmaz. Saym Adalet Bakanı dtdıkı Bıİen de konuşuyor bılmeyen de'. Ben de aynı sözü kendisine söylüyorum. Bflen de kalkı- şıyor, bilmeyen de kalkışı- yor"dedı Özden sözlennı şöyle sur- dürdü "Gûcünüz yetiyorsa, Türk uhısunun onunına >a- raşır, toplumsa) namus dedı- ğimiz adaleti gerçekleştiren, onun üstünlûğûnü kanıda- yan yepyeni bir anayasa ha- zırlayın. Gücünuz yetiyorsa, berkesin istedigL başta Siya- sı Partiler Yasası'njn bazı maddetennı değişOnn." Kuran kurslannın gunde- me getınlmesı konusunda da Özden,şunlan soyledı "Gösteri olursa inanc ko- nusu olmaktan çıkar. Şimdi. anayasanın ikınci maddesin- de, laik. sosval >« hukuk de\- leö olduğu yazılan Turkiye Cumhuriyctı'nde. Danış- tay "ın \e \nayasa Mahkcme- si'nin kararlan göz anh edi- lerekKuran kurslany U 8yıi- hk zorunlu kcsintisiz eğitim delinmek istenmektedir. Bu nereye götürur? Bugüne ka- dar nereye gorurdüyse bun- dan sonradaorayagötürur." FethuDah Gülen'm. yurtı- çı ve yurtdışmda actığı okul- lann maddı kaynağına göz yumulduğunu soyleyen Oz- den, Fethullahçı ışadamlan- nın gazete ve televızyonlara reklam kesme tehdıdınde bulunduğunu, bu nedenle medyanın konunun uzenne gıtmedığını one sürdü ADD 9 den Meclis 9 e çağrıANKARA (Cumhuriyet Büro- sn) - Alatüütcü Düşunce Derneğı, uluslararası tahkıme olanak tanı- yan anayasa değışıklığının durdu- rulması ıçın TBMM'de sıyası par- tılenn genel başkanhklanna, grup başkanvekıllenne ve TBMM Baş- kaniıgVnadılekçegonderdı ADD, Türkıye'nın, başlangıçtan ben tüm enerjı sanrrallan ve enenı dağıtım sıstemlennı uluslararası tahkıme gerek duymadan gerçekleştırdığı- nı vurgulayarak "ulusunoDunBHi" sımgeleyen temel yasada yabancı sermayenın beklentılennı karşıla- maya yönelık değışıklıklenn doğ- ru olmayacağını bıldırdı Enerjı- Yapı Yol Sendıkası da, 550 mıllet- vekıhne mektup göndererek mü- cadelelennın sureceğını vurguladı ADD'nın dılekçesınde, kamu- oyunda yetennce tartışılmayan dü- zenlemenın getıreceğı yararlar, bundan da önemlı olarak Turkı- ye'nın ulusal bağımsızhğı ve hu- kuk sıstemı üzennde yaratacağı sa- kıncalann yetennce ortaya konul- madığı behrtıldı ADD yönerrmı, Erzurum Kongresı'nde kararlaştı- nlan şu ıkı maddeye dıkkat çektı 1- Yabancılann topraklanmıza gınp ışlenrruze kanşmasına karşı çıkılacaktır 2- Yabancı devletlenn gudumu (manda) ve koruyuculuğu kabul edılemez Dılekçede. Turkıye'nın anayasal sısterrunı yakından ılgjlendıren ya- pılması gereken bırçok anayasa de- ğışıklığı bekletıhrken, yabancı ser- mayerun beklentılennı gerçekleş- tırmek ıçın temel yasada böylesı onemlı bır değışıklık yapılmasının doğru olmadığı kaydedıldı Budü- zenlemenın ışverenlenn dayatma- sı olarak algıİandığına, bılım çev- relen de uzman ve yetkılı kışüenn, demokratık kıtle orgutlenrun gö- rüşlennın alınmadığına dıkkat çe- kılırken, bır yandan da değışiklı- ğın hıçbir zorunlu nedenı bulun- madtğı vurgulandı ADD, dılekçe- yı şoyle noktaladı "TBMM'de yer alan âyasi par- tflerimizin,saygıdeğer nülletvekffle- rimizin Erzurum Kongresi, Lozao Banş Anrlaşması, Türk devrim ve Atatürk ilkcleri de Mustafa Kemal Atatürk'ten yana tavır alıp oy kul- famacaklan umudunu taşıyontz.'' Enerjı-Yapı Yol Sendıkası Baş- kanı Cengiz Faydaiı v e Genel Sek- reter Bedri Tekin ımzasıyla 550 mılletvekıhne göndenlen mektup- ta ıse tahkımle ılgılı yapılması dü- şünülen anayasa değışıklığıyle ka- musal hızmet anlayışma veda edü- dığı savunularak "Uluslararasıtah- kim bir kapftiUasyondur" denüdı Tahldmcflere suç duyurusutZMtR (CumhuriyetEge Bürosu) - Kamu hızmetlenyle ılgılı ımtıyaz sözleşmelennden doğan uyuşmaz- lıklann uluslararası tahkıme gönde- nlmesını öngören değışıklık teklıfı- nın anayasanın 'sosyal ve hukuk' devletı nıtelıklenne açıkça aykın ol- duğu belırtılerek TBMM'de teklıfı ımzalayan mılletvekıllen hakkında DGM'ye suç duyurusunda bulunul- ması ıstendı îzmır'de avukat Cafer Özkan, Hü- seyin Ozgür ve Emin Ozmen, TB- MM Başkanlığı'na gönderdıklen ya- zıh ıstemde, anayasanın 125 madde- sının değıştınlmesme ılışbn teklıfın gündeme alınması ve TBMM ko- mısyonlannda ve genel kurulda gö- rüşülmesuun anayasaya açıkça aykı- n olduğunu vurguladılar Avukatlar, anayasanın söz konusu maddesının 1 fikrasma eklenmek ıstenen, "ka- mu hizmetieriyle Ogiliimtiyazşardaş- mave sözfcşmeJerinde bunlardan do- ğan uyuşmaznklann milh' ve millet- ierarası tahkim yohıyla çözulmesiön- görülebilir" tumcesıyle bağımsız mahkemelere tanınan yargı yetkısı- nın mahkeme dışı kışı ve kuruluşla- radavenleceğınıbeurttıler Dılekçe- de şu göruşlere yer venldı "Anaya- samn 2. maddesi Türldye Cumhuri- veti'nin niteü'klerini sayarken 'Baş- langıçta belırtılen temel ılkelere da- yanan demokratık, laık ve sosyal bır hukuk dev letf olduğunu hükme bağ- lamıştır. Başlangıç metninde be 'ege- menlığın kayıtsız şartsız Turk mılle- tıne aıt olduğu' vurguianıruşor. Ana- yasanın 6. maddeâ, 'Egemenlık, ka- yıtsız şartsız mılletındır Türk mılle- tı, egemenlığını anayasanın koyduğu esaslara göre ve yetkılı organları elıyle kullanır Egemenlığın kulla- nılması hıçbır kışıye, zümreye veya sınıfa bırakılamaz'; 9. maddesi,'Yar- gı yetkısı Türk mılletı adına bağım- sız mahkemelerce kullanılır' hü- kümlerini gen'rmektedir. Şu halde, Türk milletine ait olan ve bağımsız mahkemelerce kullanıhnası öngörü- len yargı yetkısinui başka kişi ve or- ganİara bırakılmasu anayasanın6.ve 9. maddelerine aykındır. Değişiklik teklifinin yargı yolu' başlıkfa mad- de ve idarenin işlem ve eylemlerine ttişkin yargı yetkisini düzenleyen fik- radayerahnası,bağunsız mahkeme- lerin dışında yeni bir yargı organı oluşturulduğu anlamına gelir. Deği- şfldikteklifıbuhalryiede anayasanın 2. maddesine aykındın" TBMM'ye göndenlen ıstemde, "Anayasa Mahkemesi'nin, anayasa- da yaptlacak değişikliklerin bu dü- zenlemdere aykın olamayacağı.dev- letin niteKklerine ay kın. bu niteİikle- ri değjştiren anayasa değişikJikleri- nin teklif dahi edılemeyeceği ıçın şe- kfl yönünden iptali gerektiği yohında istikrar kazanmış içtihadı tarafinız- ca da biünmektedir" denıldı Başvuruda, "Lozan Antlaşma- sı'yla Osmanh döneminde yurürlük- te olan tüm kapıtülasyonlar ve bu arada Türkiye'de yabancı yargı ku- ruluşlanna yargüama yetkisi tanıyan adli kapitulasyonlar kaldınlmıştır. K125. maddedey^pdacakdeğişikik- le Türldye Cumhuriyeti yurttaşlan- milgilendiren idari uyuşmazuldarda yabana tahkim kurumlannı Türld- ye yargı organlan yenne ıkame et- mek bir adü kaphülasyondur. Bu ha- lhteo^eğisiklikcumhuriyetinıiziotııs- turan kurucu iradeye ay kındır. Ana- yasanın 1. maddesini oluşturan veyi- ne değJştirUmesi teklif dahı edileme- yen hükmünün anayasaya karşı hile yohıyla değışürilmesı anİamına gelir. Bu nedenle de değışiklik teklifı TB- MM gundemine ahnamaz" denıldı SİT peşkeşine karşı direniş B Baştarafı 1. Sayfada n ıçın Izrrur'de Narhdere ve lncı- raltı, Çamlıhemşın'de Fırnna Dere- sı ıle Istanbul'da Küçükçekmece'de SİT kararlannı değıştumeye yone- lık gınşımlen sonuçsuz kaldı ultur Bakanlığı'nın ust duzey yönetıcı- lennın gınşımlen de kararlann de- ğışmesı ıçın yeterlı olmadı Söz konusu yerlerdekı SİT karar- lannı değerlendırmek ıçın Anka- ra'da toplanan Yüksek Kurul'dan, ülke genelındekı koruma prensıple- nnı belırleyen 'baailkekaranan'nı değıştırmesı ıstendı Zaten kımı maddelen yetennce korumacı ol- mayan ılke kararlannın değıştınl- mesı, kultür ve doğa değerlennın geleceğı açısından yenı bır tehdıt oluştururken toplantıya başkanlık eden Müsteşar Osman.Teldn Aybaş, dayarmacıbırtutumsergıledı Müs- teşar Aybaş, SİT kararlanyla soz konusu yerlerde yatınmlann engel- lendığını savundu Bolge kurullan- nın kultur ve doğal varlıklann tes- pıt ve tescılı konusunda yetkılen- nın daraltılması yonünde bazı ılke kararlannın değıştınlmesını oneren Aybaş, yenı duzenlemeler getınl- mesını ıstedı Bu görüş, tescıl yapma yetkısıy- le donatılmış kurullann "tespit" yapmalannın engellenmesının yer- sız olacağını duşunen uyeler tara- findan benımsenmedı Başta Yuk- sek Kurul'un Başkanı Prof Dr Cengiz Enızun olmak uzere uyele- nn çoğu musteşann ısteklenne kar- şı çıkarak yenı düzenlemelenn ya- pılacağı ana kadar bır boşluk doğa- cağını, bu boşlukta soz konusu alan- lann yağmalanacağını belırttı Bu tartışmalann ardından Aybaş, on- ce, değışıklığın oylanmasını ıstedı Ancak ortaya çıkan tablonun kendı açısından olumsuz olduğunu go- runce bundan vazgeçtı Daha sonra toplantıya son vermek ıstedı Yuk- sek Kurul'un uyelen buna da karşı çıktı Kültür ve doğa değerlennı koru- yacak ölçüde bazı ılke kararlannın gözden geçınlmesı ve bırleştınlme- sı ıçın bır komısyon kurulmasına karar venldı Komısyonun, Koru- ma Genel Müduru Kemal Soyer, Prof Cengız Eruzun, Orhan Cezmi Tuncer'ın de aralannda bulunduğu uyelerden oluşması kararlaştınldı 20 Ağustos'a kadar çalışacak ko- mısyonun eylul ayındakı Yuksek Kurul toplantısına rapor hazırlaya- cağı bıldınldı Toplanrmın ardından Aybaş'ın bazı uyelere tepkı goster- dığı, kurulun ıçınde yer alan bakan- lık gorevlılennden İcendı ısteklen- nı karşılamayanlann değıştınlmesı ıçın harekete geçtığı oğrenıldı Bu çerçevede bakanlıkta Koruma Ge- nel Muduru Soyer'ın ımza yetkısı- nın alınacağı. Musteşar Yardımcısı Tevfık Ketencioğlu'nun Yuksek Kunıl'dakı gorevınden uzaklaştın- lacağı soylentılen ortaya atıldı Bazı yayın organlan gelışmelen, "StT kaldınhyor, SİT yumuşaüb- yor" başlıklanyla duyurdu Oysa bolgedekı rantçılann, yerel yone- tımlenn, burokratlann beklentısı- nın tersme Yuksek Kurul, ılke ka- rarlannı kaldırmadı ve ulkenın do- ğal değerlen şımdıhk kaydıyla da olsa kurtuldu G U N D E M MUSTAFA BALBAY • Baştarafı 1. Sayfada botgesındekı petrol, uç bın kılometrelık boru hattry- laSıncan'a getınlecek Çın, bu petrolu getırmek ıçın çalıştıracağı ışçılenn oturacağı 150 bın kışılık bır ken- tı 1 5 ayda kurdu - Rusya, Bulganstan ve Yunanıstan uzennden Ak- denız'e petrol ındırmek ıstıyor Karadenız'den Akde- nız'e 320 kılometrelık boru hattı yapılması planlanı- yor. Farklı merkezlerden gelen üç habenn ortasında Orta Asya, tnbununde Turkıye var! Kazakıstan'da95-101 mılyarvaril.Azerbaycan'da 31 -38, Turkmenıstan'da 34 mılyar vanl petrot rezer- vi bulunuyor Azerbaycan, Turkmenıstan ve Kazakıstan'dakı kaynaklann onemlı bır dılımı Amenkan petrol şırket- tennın elınde. Bu sırketler petrol bolgelennı satın ai- dılar, ama petrolu çıkarmıyortar Neden? Zamanı değıl. Şımdıhk Ortadoğu'dakı kaynaklar onlara ye- tıp artryor Ustelık petrol fiyatlan duşerken pıyasaya yenı petrol surulur mu? Surulmez Son donemde bır vanl (119 22 lıtre) petrolun fiyatının 20 dolara kadar çıkması sunı bır artış Suudı Arabıstan gunlük uretı- mını 3 mtlyon vanl duşurunce donemsel bır yuksel- meyaşandı ABD'nın Hazar ve Orta Asya'dakı temel amacı şöyle özetlenebılır Petrol yataklannın tumune sahıp olmak, ama şu aşamada pıyasaya surmemek Bunun ıçın oyie bır polrtıka ızlemek gerekıyor kı, bukalemun, benı solladılar deyıp ıstrfa etsın< Enerjı Bakanı Rıchardson, çantasına bu kez pet- rolun yanı sıra doğakjazı da koydu Zıra Hazar son- dajlannın çoğu, yenn altında petrolden çok doğal- gaz olduğunu gostenyor Söylenen, Hazar'ın altın- dakı Şahdenız bolgesınde 700 mılyar metrekupluk doğalgaz kaynağının bulunduğu Son 5 yılda, bol- gedekı kaynaklaıia ılgılı o kadar değışık rakamlar venldı kı, bu rakama da "acaba" demeden edemı- yoruz. Turkıye'nın yıjjardır hayalını kurduğu Bakû-Cey- han boru hattı ıçın Rıchardson'ın söyleyeceklennı şımdKJen yazabılınz. 'Bu hattı destekliyoruz." Arkadaşın elı rahat, çunku hısselennin yüzde 50'den fazlası Amenkan-lngılız şırketlennın olan konsorsıyum bu hatta soğuk bakıyor llende onlar, "Bakû-Ceyhan olmaz" deyınce ABD yonetımı şunu söyteyecek. "BİIıyorsun, ben senı desteklemıştım, olmadı Konsorsıyum başka yönde karar aldı!" Bakû-Ceyhan müzesil Çın'ın Orta Asya'dakı adımlan Turkrye'den lyı ız- lenmıyor Çn'le ozellıkle Kazakıstan yonetımının pek çok ortak noktası var Bınncısı, otekı Orta Asya ul- kelen gıbı Kazakıstan yonetımı de SSCB'nın çozul- mesının ardından yenı sısteme uymaya çalışırken Çın deneyımıne sempat^le baktı Tek partı, tek lı- der, kontrollu lıberalızm! Ikıncısı, Kazakıstan petro- lu hemen paraya donuşturmek ıstıyor Uçuncusu, Çın'ın olabıldığınce çok petrole gereksınmesı var Geriye ne kaldı 1 Rusya'nın Bulganstan-Yunanıstan gınşımıne da- ha çok "arayış" gözıiyle bakabılınz Rusya bu hat- tan, Orta Asya'ya uzanan mevcut borularla getıre- ceğı petrolu pazariamak ıstıyor Rusya, Karadenız'ın 2000 metre altından boru doşeyıp Turkıye'ye doğal- gaz satmak ıçın de anlaşma yapmıştı 1 Bu kadar de- nnden boru geçer mı, sorusuna uzmanlar olumsuz yanıt venyor Ancak ıkı tarafta da deviet denn düşu- nuyor olmalı 1 Turkıye'nın etrafında olupbıtenlere karşı elbette bız de tumuyle seyırcı değılız Ama belırleyıcı olama- dığımız goruluyor Bakû-Ceyhan boru hattının mut- laka yapılacağı yolundakı demeçlen ve anlaşmala- nn metınlennı aılo yapıp dızsek, Bakû'dan Ceyhan'a yol olur* Ya da bunlardan bır müze kurmalı Çok lyı 'kardeşlık mûzesı" olur< Bu polrtıkasızlık ıçınde hükumetlenn, sadece Ba- kû'den Ceyhan'a boru hattı doşenmesını ısteyıp ote- sını duşunmemesı, olmadık soru ışaretlennı aklage- tınyor Ama gerek yok bu soru ışaretlenne Bızde bu ka- dar guçlu Eneqıde Tatlı Kıyaklar Bakanlığı van\en gerek yok 'Gama', onlar her alanda 'Gürış 1er yapar- lari Futbolu sattılar • Baştarafı 1. Sayfada lıye Hukuk Mahkemesı de, "Tefaim Türldye ligi - Tur- kiye Tebim L^i" adlannın kullanılamayacağına karar vermışü Bu gelışmelenn ardın- dan, federasyon söz konusu şırketle yaptığı 9 mılyon do- larlık anlaşmayı ıptal etme- mek ıçın, üginç' bır çozüm buldu. Federasyonun dün gazetelere ve ılgılı makam- lara gönderdığı bıldınde şöyle dendı "TebimMoba Tetekomünikasyon Hiznıet- leri AŞ ile federasyonumuz arasında akdedüen 09.06.1999 tarihli sponsor- luk söziefmesi uyannca, Türkive Büinci ligi organi- zasyonunun, 'Telsım Türkı- yeBınncıLıgı olarak isim- lendirilmesi kararlaşünl- mış, daha sonra bu ismin, 'Turkıye Telsım Lıgı' ola- rakdeğiştiriimesi kabul edfl- miştir. Ancak Ankara 31. Asttye Hukuk Mahkeme- si'nin 27.07.1999 tarih ve 1999/12 D. Iş sayıh ihtiyari tedbir karan ile, 'Telsım Turkıye 1 Lıgı' veya 'Tur- kıye Telsım Lıgı' adı atan- da ve bu feimlerte smırh ol- mak uzere reklam ve pro- panganda yapılmasının ön- lenmesine karar verilmiştir. Bu doğrultuda; Ankara 31. Asliye Hukuk Mahkemesi tarafindan verüen üitiyati tedbir kararma uygun ola- rak09.06.1999 tarihMsözJeş- meyie uygubunaya konulan, sponsorlok sözteşmesi gere- ği, 1. Bg organizasyonunun, "Telsım 1 Lıgı' olarak isimkndirilmesi ve bu şekfl- deuygulamadaki gereldide- giykltgin yapdması, sponsor finna tarafindan 28.07.1999 tarihli yaafletalep edilmiş- tir." Federasyonun bıldı- nsındekı dığer göruşler şöy- le "Türldye Futbol Fede- rasyonu Yönetim Kurulu. sponsorhık kavramunn çağ- daşbiruy^ulamaolduğuDU, bugün vegetecektede fiıtbo- lumuza büyük katkriar sağ- hryacağına inanmaktadır. Bu gerekçeyle talep uygun görühnüş ve verilmış olan mahkeme kararian çerçe- vesinde bu uygulamanm de- vamı yonünde karar alın- mıştır. 1. Mg organizasyonu- mın, 'Telsım Bınncı Lıgı' olarak, bugünden itibaren yapılan anlaşma çerçevesin- deuygulanmasma kararve- rilmiştir.r Spordan sorumlu Devlet Bakanı Fıkret Ünlü, ıse federasyonun bu son ka- rannı şaşkınlıkla karşıladı- ğım soyledı