Katalog

30TEMMUZ1999CUMA CUMHURİYET SAYFA MİtJvUIıU1VJJ. / ekonomi@cumhuriyet.com.tr 13 ŞtRKETLERDEN • TELSLM elektronik posta servisi ile ilgili reklam filmi, izleyicUerin beğenisine sunuMu. Reklam filmi, Telsim aboneierinin bilgisayar başında ohnadan dahi cep telefonianndan e- mail gönderip alabilmelerini sağlayan yeni hizmeti anlaülıyor. • SAS, Leo Bumett'i dûnya çapında reklam ajansı olarak seçti. Leo Burnett, Kuzey Avrupa'nın en büyük havayolu şirketi SAS'ın, marka reklamlanndan promosyonlara kadar, dünyadaki tüm pazarlama iletişimini yönlendirecek. JKMAYiN! liKMAYIN! N » yd i «l'fvcrift, ll t y d l l l l l l f l • CAPİTOL Akşveris ve Eğlence Merkezi 29 Ağustos'a kadar sürecek yaz kampanyası kapsamında müşterilerine tatil hrsatı veriyor. 17 Temmuz-29 Ağustos 1999 tarihleri arasında en çok alışveriş yapan 60 çift, bir hafta tatil imkânı elde edecek. • ESCORT Computer, bu ay başlattığı 'Bir PC alana bir PC bedava' kampanyasıyla satışlannı arttırdı. Escort Computer. kampanya kapsamında Escort Intel Pentium III işlemcili Premium alana, Escort Intel Celeron 400 işlemcili PC'yi ücretsiz armağan ediyor. • PINARGIDA;süt peynir. et ve hindi ürünlerinin tanıtımı için Cenajans-Grey ReklamcıhkAŞ'yiseçtL • NISSAN geliştırdıği 'Kuşbakışı Navigasyon Sistemi' ile kullanıcılanna hayatı daha da kolaylaştınyor. Herhangi bir yere gıden en kestirme ve en açık yolu gösteren klasik navigasyon sisteminden 30 kat daha fazla bilgiyi sürücüye aktarabilen bu sistemle dünya üzerindeki konum, enlem ve boylam cinsınden belirlenebiliyor. • GÜVENAIRUeCen Air, daha etkin hizmet amacıyia birieştiler. Ambulans ve yoğun özel uçuş taleplerini mevcut uçaklarrvla karşılamakta güçlük çeken Güven Air, fılosuna katılacak Challenger 604 ve Boeing tipi uçaklaıia müşterilerinin taleplerini karşılayabUecek. • VAILLANT firması, kuruluşunun 125. yılını kutluyor. Şofbenin ve kombinin mucidi olan Alman şirket. 3 bin çeşide yaklaşan üretimiyle 40 milyonuncu cihazını satışa sundu. • BOĞAZtÇİ Yazdım, pazarlama iletişiminin en öneınli kollanndan biri olan Tedarik Zinciri Yönetimi'ne yeni bir soluk getirdi. Dünyada birçok kuruluş tarafından kullanılan Manugistics6 yazdımı, Tûrkiye'de Boğaziçi Yazılım tarafından pazara sunuluyor. • MICROSOFT, üç yıllık bir hazırlığın ardından Encarta World adlı Ingilizce bir sözlük hazırladığını açıkladı. Yeni sözcükler içeren sözlük 4 Ağustos'ta satışa sunulacak. TBMM'de görüşülecek yasayla rüşvet ve kaçakçılığın önlenmesi amaçlanıyor GümriikLer sil baştatıHAZAL ATEŞ ÇAKIR Yıllardır 'rüşvet kapılan' ola- rak da nitelendirilen ve Tûrki- ye'de sayısı 26O'ı geçen gümrûk- İere ilişkin ilk yasa önümûzdeki hafta TBMM'de görüşülecek. Gümrük yasasının yaşama geç- mesiyle birlikte, siyasi arnaçla açılan gümrüklerin kapatılacağı, rüşvet ve kaçakçılığın engellen- mesine yönelik otomasyon siste- minin yaygınlaştınlacağı, kapılar- daki beklemelerin sona ereceği, • tthalat ve ihracatı canlandırmak amacıyla açılan, ancak daha sonra yolsuzluk ve rüşvet kapısı haline gelen gümrüklerin çoğu kapatılacak. Yeni yasayla birlikte bürokratik işlemler de azaltılacak, otomasyon sistemi yaygınlaştınlacak. ithalat yapan TIR'lara özel kart- lar verilerek işlemlerin hızlandı- nlacağı belirtiliyor. Gümrük yasasının yaşama geç- mesiyle birlikte yolsuzluk ve rüş- vet olaylanyla sık sık gündeme gelen gümrük kapılannda dene- timler arttınlacak. Pilot bölge olarak seçilen tstanbul Atatürk Havalimam'nda başlatılan oto- masyon sisteminin Türkiye gene- line yaygmlaşünlarak işlemlerin bilgisayarla yapılması sağlana- cak. Maliye Bakanı ve daha ön- ce de Maliye ve Gümrük Bakan- lığı yapan Sümer OraL gümrük- lerin bugüne kadar önemli so- runlardan biri olduğunu belirte- rek 'gümrük kapdanndan sınır ticareti yoluyla giren mallann Türldveekonomismi olumsuz et- Rusya'ya verilecek 4.5 milyar dolarlık borç yine fonun kasasına girecek IMF'nin 'bumenmg*kıvdisi • IMF'nin bu karanyla, Rusya'ya Dünya Bankası ve Japonya'dan yeni krediler bulma yolu açılırken Moskova'nın IMF'ye olan borcu da 18 milyar dolara yükseldi. Ekonomi Servisi - Rusya Başbakanı Sergey Ste- paşin'in VVashington temaslan IMF'nin 4.5 mil- yar dolarlık (2 katrilyon TL) krediye onay verme- si ile sonuçlandı. Ancak fonun yeni taktığı ile Rus- ya'ya verilen kredi tekrar IMF'nin kasasına gire- cek. IMF tarafından yapılan açıklamada, şimdiye kadar alışılmamış bir şekilde, kredinin doğrudan Rusya'ya aktanlmayacağı. Rusya'nın IMF'ye olan borçlanrun ödenmesinde kuilanılmak üzere Dvff'de- ki bir hesaba aktanlacağı belirtildi. Rusya'nın bu yıl IMF'ye 4.4 milyar dolar borç ödemesi gereki- yor. Kredinin 17 aylık dönem içinde ve yedi eşit bölümde kullandmlacağı kaydedildi. Rusya'da geçen yıl ağustos aymda başlayan eko- nomik krizden sonra, bu ülkeye ilk kez kredi ve- ren IMF'nin açıklamasında, kredinin 640 milyon dolarlık bölümünün hemen verileceği, kalan bö- lümün de Rusya'nın IMF'ye vaatlerini yerine ge- tirmesine bağlı olarak serbest bırakılacagı bildi- rildi. IMF, krediyi verme karannı, fonun başkan yardımcısı Staniey Fischer, IMF Yönetim Kuru- İu ve Rusya Devlet Başkanı Boris Yeitsin'in özel temsilcisi Mihail Zadorno'nun katıldığı bir gün- lük toplantınm sonunda aldı. Rosya'ya eteştiri Fischer yaptığı açıklamada, Rusya'da verginin etkin şekilde toplanamaması ile reformlann yeri- negetirilmesindeki yavaşhğı eleştirdi. Rusya'da- kT ha"ber ajanslan da IMF Yönetim Kurulu'nun. Rusya hükümeti ve Merkez Bankası'nın ekono- mik politikalan ile IMF'ye verilen sözleri olum- lu bulduğunu duyurdular. IMF'nin bu karanyla, Rusya'ya Dünya Bankası ve Japonya'dan yeni kredilerbuhnayoluaçünken Moskova'nın IMF'ye olan borcu da 18 milyar dolara yükseldi. IMF söz konusu krediyi, Rusya Başbakanı Ser- gey Stepaşin'in VVashington'a yaptığı ziyarette, ABD yönetiminden mali yardım desteği almasın- dan bir gün sonra onayladı. Dev komşu Türkiye'yi sarsıyor ANKARA(ANKA)- Rusya'da geçen yıl ağustos ayından itibaren derinleşmeye başlayan ekonomik kriz yüzde 70'e varan ihracat azalmasıyla Türkiye'yi vurmayı sürdürüyor. Rusya'daki krizin sadece ıhracat ve bavul ticareti açısmdan Türkiye'ye olumsuz ctkisi 3.5 rnîlyar dotan bulûyör. İthalatta 4 milyar dolar gerüeme Rusya krizinden derinden etkilenen ve bu nedenle Türkiye'den ithalatlan azalan BDT ülkeleriyle birlikte düşünüldüğünde 10 aydır yaşanan bu olumsuz etki 4 milyar dolara ulaşıyor. DlE verilerine göre. Ağustos 1998 ile Mayıs 1999 aylannı da kapsayan 10 aylık dönemde Türkiye'nin Rusya'ya yaptığı ihracatta toplam 1 milyar 31 milyon dolarlık bir azalma oldu. Tümüne yakını Rusya ile yapılan bavul ticaretinde ortaya çıkan gerileme. 1 milyar 533 milyon dolan geçen yıhn son beş aymda, 891 milyon dolan da bu yıhn ilk dört aymda olmak üzere dokuz aylık sürede toplam 2 milyar 424 milyon dolar oldu. Bu arada, Rusya'daki krizden derinden etkilendıkleri için ıthalatlannı azaltmak zorunda kalan Rusya dışındakı BDT ülkelenne yapılan ihracattakı azalma da dikkate almdığında krizin faturası 4 milyar dolara yaklaştı. Idiediğine' dikkat çekiyor. Gümrük Müsteşan Ramazan Uhıdağ da, yapılan düzenleme- lerle rüşvetin engelleneceğini be- lirterek ithalat ve ihracattaki zor- luklann ortadan kalkacağını kay- dediyor. Bundan sonra TIR'la- nn gümrüklerde bekletilmeye- ceğini ve özel kartlarla işlemle- rini yapıp beyanname verebile- ceklerini kaydeden Uludağ, şüp- heli işlemlerin de bilgisayarlarla donatılan risk analizı programla- nyla tespit edileceğini söylüyor. Uludağ, ithalat ve ihracatta da canlanma beklediklerini ifade ederek "Bugünkü uygulamayla Gümrük Müsteşarhğı'nin yurtdı- şındaıı ihracat yapan firmalara iil— kedeki gümrük vergisi tarifeieri hakkında bilgi verme mecburi- yetleri bulunmuyor. Yeni yasa ile bu da değjşecek" diye konuşu- yor. tthalat yapan firmalann ver- gi ödemek için mallannı aylarca limanlarda ya da Devlet Demir- yollan sundurmalannda bırak- mak zorunda kaldıklannı kayde- den Uludağ, "Bu işlemler 6 ay bi- le sürebiüyor. Böyleolunca liman- lar tıkanıyor. Bundan sonra, ka- rayla gelirse 20, deniz yoluyla ge- lirse de 45 gün süre koyduk. Itha- latçı malmı ya limandan çıkara- cak ya da vergisini ödeyip ülke içine alacak" diyor. Uludağ, bu arada adı kaçakçılığa kanşma- mış, gümrük suçu olmayan kişi- lere yönelik olarak da basitleşti- rilmiş işlemler adı altında kolay- lıklar getirileceğini söylüyor. 'Kaçakçüık önlenecek' Gümrük kapılanna, TIR'lann geçmesi için 'x-ray' sistemi ku- rulacak. Bu sistemle TIR'lann içindeki mal görüntüleri incele- nerek silah ve uyuşturucu dene- timi yapılacak. Uludağ, konuya ilişkin olarak şunlan söylüyor: "Yasayla belirlenen kriteıiere uyma>an gümrük kapılan kapa- übnarâcak. Kaçakçıhğayönelik de projemizi yaşama gecireceğiz. It- halatçı ve ihracatçı memuria kar- şılaşmayacak. Yasanm bugüne ka- dar çıkmaması rekabetgücümü- zü düşürüyordu. Bugüne kadar kamuı hükmünde kararnameler- le işieri yürütüvorduk. Gümrük birîiğinden bu yana 564 sayıh ka- nun hükmünde kararname ile idare ediyorduk." AB'den ithal edilen sanayi ürün- lerinde gümrük vergisi oranm sı- fırlandığını anımsatan Uludağ, 1999 yılında sanayi ürünleri dı- şuıdakilerde binde 61, üçüncü ül- kelerden gelen mallarda da yüz- de 6.32'ye kadar düştüğünü belir- tiyor. Sigara sektörünün devi, ISO 500 sıralamasmdaki yerini son yıllarda sürekli yükseltti Phîlsa'ııın zirveye yolçulıığıı• Ağır yaptınmlar, reklam yasağı ve yüklü miktarda tazminat ödemeleri nedeniyle ABD'de ve diğer gelişmiş ülkelerde kârlan giderek düşen sigara üreticileri, Türkiye gibi gelişmekte olan pazarlardaki konumlannı ise sürekli güçlendiriyorlar. Ekonomi Servia - Gelişmiş ülkelerde sigaraya karşı yürütülen kampanyalar so- nucu tütün şirİcetlerinin ABD gibi geliş- miş ülkelerdeki kârlılığı gerilerken üçün- cü dünya ülkelerindeki konumu giderek güçleniyor. Dünyanın en büyük tütün şir- keti olan Philip Morris'in Tûrkiye'de Sa- bancı Grubu ile kurduğu ortaklık Philsa da ISO'nun en büyük 500 firma sıralama- sındaki yerini son yıllarda sürekli yük- seltti ve önceki gün açıklanan verilere gö- re. özel firmalar arasında birinciliğe taşı- dı. YfikseUş grafiği Marlboro, Parliament. L&M ve Ches- terfield sigaralannı üreten ABD kökenli Philip Morris fırmasınm Sabancı Holding ile kurduğu Philsa adlı ortaklık son yıllar- da hızla gelişti. 1997 yılı İSO 500 sırala- masında özel firmalar arasında ikıncı. ge- nel sıralamada ise 8. sırada yeralan Philsa, önceki gün açıklanan 1998 sıralamasında, her iki alanda konumunu daha da güçlen- dirdi. Türkiye'deki üreriminden KDV ha- riç 262 trilyon 910 milyar liralık satış ger- çekleştiren Philsa, 1998 yılı İSO 500 sı- ralamasında dördüncülüğe, özel firmalar arasında da liderliğe yükseldi. Firma ge- çen yıl 127 trilyon 859 milyar olan üretim- den satışını yüzde 103 arttırarak yaklaşık 2 katına çıkardı. Kânndaki düşüşe karşın ISO şirketleri arasındaki kârlılıkta geçen yıla oranla 13 sıra yükseldi. Ağır yaptınmlar, reklam yasağı ve yük- lü miktarda tazminat ödemeleri nedeniy- le ABD'de ve diğer gelişmiş ülkelerde kâr- lan giderek düşen sigara üreticileri, Tür- kiye gibi gelişmekte olan pazarlardaki ko- numlannı ise giderek güçlendiriyorlar. Dörtte üçü ABD kökenli Philip Morris firmasına ait olan Philsa, 1996 yıhnda Türkiye sigara pazanndaki payını önceki yıla göre 4.3 puan arttırarak yüzde 19.2'ye ulaştırdı. Philsa Sigara ve Tütün Sanayii Şirketi, ISO'nun 500 büyük firma genel sıralamasında 1994 yılında 16. durum- dayken 1995'te 10,1996'dada9. sıraya yük- seldi. Bu yıl Philsa, özel firma sıralama- sında 3. sırada yer aldı. Şirketin. kapasi- tesıni 28 milyar adede ulaştıran ve 200 milyon dolardan fazla yatınm yapılan Iz- mir Torbalı'daki tesislerinin ek bölümleri 1997 yılında törenle açılmıştı. ABD'deki kân düşüyor Dünyamn en büyük tütün üreticisi olan şirket, geçen yılın ikinci üç aylık dönemin- de dünya çapında 2 milyar dolar olan kâ- nnın 2.1 milyar dolara yükseldiğini açık- ladı. Şirket, ABD'de sigara piyasasındaki kânnın yüzde 3.9 oranmda düştüğünü, an- cak ülke dışında yaşanan 'gelişmder' sa- yesinde dengenin korunduğunu açıkladı. ABD'de sigara tüketiminin de giderek azaldığına dikkat çekiliyor. ABD'de 1976- 80 döneminde 620 milyar adet olan siga- ra tüketimi, 1995'te 487 milyar adet dü- zeyine indi. Tüketimdeki azalışa karşılık, ABD'nin sigara üretimi 1976-80 döne- minde 694 milyar adet iken 1995'te 745 milyar adede çıktı. 1951-55 döneminde 17 milyar adet do- layında olan ABD yıllık sigara dışsatımı 1995'te yaklaşık 240 milyar adede çıktı. ABD'de tüketimin azalmasma karşın üre- timin ve dışsatımın artması. üçüncü dünya ülkelerinde sigara pazannın 'özel çabalarla' giderek geliştirilmesinden kaynaklandı. Dünya Sağhk Örgütü'nün (WH0) verile- rine göre, Avru- pa bölgesinde ortalama yüzde 36 düzeyinde olan sigara kul- lanım oranı Doğu ve Orta Av- rupa'da yüz- de 50'ye yükseliyor. Sirketlerin faizden elde ettiği kâr istihdamı da daralttı Sanayi sektörünün öbür yüzü Ekonomi Servisi-Istanbul Sanayi Oda- sı nın (ÎSO) "Türidye'Bİn 500Büyük Sa- nayi Kumluşu" anketi 1998 yılında üre- timden değil, paradan kâr edildiğini sap- tarken geçen yılki gelirlerin yüzde 87.71si- nin faizden ohışması istihdam daralmasj- nı da beraber getirdi. Petrol-Iş Başkanı Bayram Yıkünm. "Sanayide asü göster- geyannmveüretinıotaah.Biiyükbh-ke- sim faizden para kazandığı için istihdam alanlan yaranlmıyor"' dıye konuştu. Yıî- dınm, kamu kesimınde istıhdamın azal- tılmasını özellesTirme politikasının sonu- cu oiarak değeriendırdi. Vergi Yasası'ndakayıt dışım engelleme- ye yönelik olarak getirilen mali milat uy- gulamasının ertelenmesinden gelirin tanı- muıın değıştinlmesıne, peşin vergi süre- sinin uzatılmasından stopaj oranlannın düşürülmesine kadar birçok konuda hü- kümete baskı yapan sanayici paradan pa- ra kazanmayadevam ediyor. ÎSO'nunan- ketine göre' 1998 yılında, 500 büyük fir- ma arasına giren özel firma sayısmdaki önemli artışa karşm istihdamdaki artış yüzde 1 'in altında kaldı. tstihdamdan tasarruf edfldi Raporda, şirket faaliyetlerindeki yavaş- lamanın istihdama da yansıdığı belirtile- rek "1994 yıh dtşuıdaki istihdam azafamt- lannda kamu kesimindeki azalmalar et- kii oldu. Bunun nedeni de 500 büyük fir- ma arasuıa giren kamu kuruiuşlan sayı- smdakiazahna\çkamukunıluşlannda)a- pılan istihdam tasarTuflandn-" denildi. Kamu kesimindeki ücretlerin 1993, 1994 ve 1996 yıllannda özel firmalarm- kinden yüksek olduğu kaydedılen anket- te. 1995ten sonra her iki tarafta bir den- genin oluştuğu belirtildi. Ankete göre, 1998 yılmda yıllık ortalama ücretlerin özel firraalarda 2 milyar 985 milyon lira, kamu kuruluşlannda da 2 milyar 956 mil- yon lıra olduğu belirtildi. Kamukesimin- de satış gelirlerinin yüzdesi olarak ücret- lerin dahayüksek olduğu bildirilen anket- te. işçi verimliliğinin kamu ve özelde fitrk- lüık gösterdiği kaydedildi. Bayram Yddınm, fâiz ve enflasyon po- litikasının zaman geçirilmeden değiştiril- mesi gerektiğini vurgulayarak "Rantada- yah pontikalar kalkmadıkça insanlar pa- radan para kazanmayadevam edecekler. Saaavid de yanrun ve âretim yapma ge- reği dııynuyKatk.Bununen büyükzararmi da istihdamda görüvoruz" diye konuştu. ÇtFTÇİ DOSTU SADULLAH USUMÎ Mısırda Vurgunun Yolları Tıkanmalı Milyonlarca çiftçi, bu yıl ektiği hiçbir üründen para kazanamadı. Yüz milyonlarca, hatta milyarlarca lira zarar edenler oldu. Hete, buğdayda tam bir facia ya- şandı. Kavun, karpuz, patates, domates, soğan bu yıl ya maliyetinin çok altında satıldı, ya da tarlada çürüme- yeterkedildi. iran'dan ithal edilen veya yurdumuza kaçak olarak sokulan karpuzlarönceÇukurovalı, daha sonra da di- ğer bölgelerdeki üretıcilere darbe vurdu. Trakyalı çiftçi, kilosunu 25 ile 30 bin liraya mal ettiği karpuzunu 10 bin liranın altında satmak zorunda kal- dı. Çukurovalı ve Egeti üreticiler daha şansızdı. Adana ve ızmir çevresindeki toptancı karpuz pazarlannda fi- yatlar 5 bin liraya kadar düştü. Son günlerde alıcı çıkmadığı için on binlerce ton karpuz, römork veya kamyonlann üstünde müşteri beklerken posa haline geldi. Bir kısmı da derelere, ne- hirleredöküldü... Üreticilerin en büyük üzüntüsü, kendileri gibi tüke- ticilerin de zarar etmesiydi. Zira, Trakya, Ege ve Çu- kurova'da kilosu 5 veya 10 bin liradan satın alman kar- puzu Istanbul, Ankara ve Izmir'deki tüketiciler kilosu- nu 100 ile 150 bin liradan yediler... Böylece, milyonlarca üretici ve tüketici zarar eder- ken, trilyonlarca lirayı kazanan gene tüccar ve kabzı- mallaroldu... ••• Şimdi gözler ağustos ayında hasadtna başlanacak ürünlerde. Ancak, mer ürefjcilerinın hemen tamamı kuş- kulu bir bekleyiş içinde. Zira, geçen yıl hükümetin iz- tediği politika üretîcilere unutamayacaklan kadar cid- di sıkıntılaryaşatmıştı... Yanlış uygulamalar yüzünden milyonlarca çiftçi, kilosunu 55 ile 60 bin liraya mal et- tiği mısınnı tüccara ve sanayiciye 35 ile 38 bin liradan satmak zorunda kalmıştı. Mısır, özellikle Türkiye için son derece önemli bir ürün... hhalat ve fıyat politikalannda en küçük bir ih- mal ve yanltşlık olduğu zaman ülke ekonomisi allak bul- lak oluyor. Nitekim, geçen yıl ithalata getirilen fon uy- gulamalannda yapılan yanlışlıklar milyonlarca üretici- nin ezilmesine, buna karşılık üç veya beş ithalatçının trilyonlarca lira haksız kazanç sağlamasına neden ol- muştu... Aynca, yanlış politikalardan devlet de büyük zarar görmüştü. Türkiye'nin yılılk bir mityon tona yakın mı- sır açığı olduğu hakje, piyasalarda rekabet oluşturu- lamamış, Toprak Mahsullen Ofisi 400 bin ton mısır al- mak zorunda kalmıştı. Üretici, ofise hücum ettiği için, alım merkezterinin önün- de bir hafta 10 gün sürecek kuyruklar oluşmuştu. Ürün bedellerinin odenmesi de aylarca sürmüştü. Milyon- larca üretici bu yüzden bankalara olan borçlannı va- desinde kapatamamış ve bankalara katmerli faizler ödemek zorunda kalmıştı... 1999 yılı ürünü mısınn hasadma 15 ile 20 gün kakJı. Geçen yıl ve bu yıl hükümetlere sorunlar veçözüm yol- lan ciddi biçimde iletikjiği hakje, şu ana kadar deği- şen bir şey olmadı... ••• Tanm kesimi bu yıl işi kadere bırakmamak için şim- diden harekete gectı. Adana Çiftçiler Birliği Başkanı Cu- mali Doğru, Yureğır Ziraat Odası Başkanı Hüseyin So- yubelli ve Sakarya Ziraat Odası Başkanı Hikmet Ka- rabayır durumu Başbakan Yardımcısı Hüsamettin Özkan ile Tanm Bakanı Hüsnü Yusuf Gökalp'e ilet- tiler. Türkiye'nin yıllık mtsır üretimi, 2 milyon 200 bin ton civannda. Tüketim ise 3 milyon 200 bin ton... Bu ne- denle her yıl bir milyon tona yakın ithalat yapmak zo- rundayız. Aksi halde, yem sanayimiz çöker, hayvancı- lık ve tavukçuluk da çıkmaza sürüklenir. Halkımız da kırmızı ve beyaz et bulmakta zorlanır. Aynca, iki kat da- ha fazla fiyatla yemek zorunda kalır. Avrupa ülkelerinde tanma yüzde yüzün üstünde devlet desteği olduğu için, dış borsalarda mısır fiyat- lan bize göre çok düşük. Mısıra düşük fiyat verirseniz, milyonlarca üretici za- rar eder ve yıllık 2 milyon ton üretimden de mahrum kalınz. Yüksek verirseniz ithalat patlar. Sonuçta, gene üretici de, tüketici de, devlet de zarar görür... Geçen yılki sıkıntılan ve vurgun olaylannı yaşama- mak için tanm kesiminin önerilerini şöyle sıralayabili- riz: 1. Mısır'da ithalat fonu acilen yüzde 35'ten, yüzde 60'a çıkanlmalıdır. 2. İhracat kaydı ile bile olsa mısır ithalatı tamamen yasaklanmahdır. 3. Devletin ilan ettiği mısır alım fiyatına ilave olarak en azından 20 bin lira prim verilmelidir. Prim sistemi kayrt dışı ekonominin yoflannı tamamen tıkadığı için devletin de bir kaybı olmayacak. Mıstr üre- ticisine ödeyeceği primin belki de üç veya beş kat, ver- gi olarak Hazine'ye dönecektir. Böyle bir uygulama karşısında bazı tüccar ve sana- yicilerfazladan para kazanamayacak, ama milyonlar- ca üretici ve tüketici kârlı çıkacaktır. Tabii, vergiler ar- tacağı için devlet de... Emeklilik fonları için girişim Ozel sigortacılar harekete geçti Ekonomi Servisi - Özel emeklilik fonlannın Tûr- kiye'de kurulacağına iliş- kin Meclis'teki çalışmalar sigorta şırketlerini hareke- te geçirdi. Tûrkiye'de fa- aliyet gösteren Commerci- al Unlon Hayat Sigortası (CUHS) bu alanda yannm- lanna hız vermeyi karara bağlarken sağhk sigortacı- lığı alanından ise çekilme karan aldı. Commercial Union Ha- yat Sigorta Genel Müdürü WîDianı Lamb dün yaptığı toplanuda, sağhk sigortacı- lığı alanından çekilme ka- ran almalannın nedenini, bu alandan bekledikleri ge- lişmeyi yakalayamama ola- rak açıkladı. Lamb, sigor- talar 2 yıl daha sürecegi için künsenin mağdur ohnaya- cağını söyledi. tki yıldırbu alandanzararettiklerini di- le getiren Lamb, bunun önümûzdeki 2 yılda da sü- receğini kaydetti. Sosyal güvenlik siste- mindeki değişikliklere de değinenWillıam Lamb, söz konusu değişikliklerin ama- cını, devletin üzerindeki baskıyı azaltmak olarak özetledi. Lamb, sistemin değişmesi durumunda şir- ket olarak yatınmlannın ar- tacağrnı söyledi. 'Tahkim, yatınmlan etldlemez' Tahkimle ilgili değişik- liklerin yatınmlannı etkile- meyeceğini söyleyen Lamb, daha önce yaptıklan yatı- nmlann uluslararası tah- kim olmadığı dönemde ger- çekleştiğini harırlattı. Lamb, faaliyet göstere- cek şirketlere tanınacak ver- gi avantajının bu alanın ge- lişmesine olumlu katkı yapacağını öne sürdü.