Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
21 KASIM 1999 PAZAR CUMHURİYET SAYFA
HABERLER
a muhalif var
Çiller'in
GİK
listesi
delinmedi
ANKARA (Cumhuriyet
Bürosu) - DYP kongresinde
getıel başkanlık seçiminin
ardından yapılan genel
idare kurulu (GİK), yüksek
haysiyet divanı ve merkez
karar kurulu üyelikleri
seçiminde Tansu Çiller'in
Iıstesi delinmedi. 827 oyla
eski Trabzon Millervekili
Vusuf Bahadır en yüksek
oyu alarak yeniden GtK'e
girerken Gene! Başkan
Yardımcısı Hasan Ekinci
en fazla "çizilen" isim oldu
ve 576 oy alabıldi.
Kongre konuşmasında
"herkesi kucaklama" sözü
veren Çiller, 4 muhalif
ismin yanı sıra 3 de kadın
adaya GlK'te yer verdi.
13 yeni üye
Çiller listesine bu dönem
parlamento djşında
kalmalanna karşın Yusuf
Bahadır'ın yanı sıra
Ümran Akkan ve Sabri
Güner de girdı. GlK'in
diğerüyeleri 13'üyeni
olmak ûzere
milletvekillerinden oluştu.
GtK'e Şanlıurfa
Milletvekili Necmetön
Ccvheri'nın
kontenjanından isim
alacağı savlanan Çiller,
Sedat Bucak dengesini de
bozmamak için bu ilden
hıçbirısmi listesine
koymadı
Menteşe liste dışı
Geçen dönemın GİK üyesi
Fevzi Şıhanlıoğlu da bu
nedenle iıste dışı kaldı.
Başkanlık divanı üyeleri
Ismail Karakuyu, Cihan
Paçacı. Aydm Mıİletvekilı
Aü Rıza GÖDÛI ile Antalya
Milletvekili Mehmet
Baysan GlK'e gıren
muhalif isimler oldu.
Kendısine destek veren
Başkanlık Divanı üyeleri
Hasan Ekinci. Hayri
Kozakçıoğlu, Mehmet
Gölhan, Ali ŞevJd Erek,
Nurhan Tekinel'i de
yeniden GlK'e alan Çiller,
yalnızca muhalif divan
üyelen Rıza Akçalı ile
Nahit Menteşe'yi liste dışı
bıraktı. Eski üyeler Meral
Akşener. Necmettin
Cevheri, Nihan tlgün gibi
muhaliflenn yanı sıra,
genel merkez yanlısı
Kemal AykurtSalih
Sümer bu kez GtK'e aday
gösterilmeyen
milletvekilleri oldu. DYP
GlK'e seçilen üyeler ve
aldıklan oylar şöyle:
"HalrtDağh(yeni-745),
tsmet Atilla (804). Hasan
Ekinci (576), İlyas
Yılmazyıldız (801), Yahya
Çevik (yeni-814)), Necmi
Hoşver (812). Mustafa Örs
(yeni-810). Oğuz Tezmen
(yeni-807), Nevfel Şahin
(809), Saiim Ensarioğlu
(yeni-807), Ayfer Yılmaz
(yenn805)), Hayri
Kpzakçıoğlu(779), Ufiık
Söylemez (veni-767),
Mehmet Sağlam Cveni-803),
Nurhan Tekinel (770), Hacı
Filiz (795), Mehmet Ali
Ya>ıız (804), Mehmet
Gölhan (650). Erdoğan
Sezgin (yeni-815), Celal
Adan (yeni-769), Mümtaz
Yavuz (yeni-81 IX Ali Şevld
Erek (759), Fethullah
Gültepe (yeni-810), Yusuf
Bahadır (827), Ümran
Akkan (804). Sabri Güner
(yeni-769), İlhan Aytekin
(yeni-717), Cihan Paçacı
(761), Ali Rıza Gönül (814),
Faris Özdemir (yeni-826),
Ismail Karakuyu (786),
Sevgi Esen(yeni-812), Omer
Barutçu(yeni-786),
Yıkürun l lupınar(venj-
809), Mehmet Baysan(yeni-
815), İbrahim Yazıcı(yeni-
824). fbrahim Konukoğlu
(yeni-813), Dof an Baran
(789), Salih Çelen (yeni-
812), Mustafa Eren (yeni-
812)."
Yüksek haysiyet
divanı:
-Kemal Aykurt, Kemal
Çelik, Esen Özkuzey, Koray
Büyükasar, Faruk Doğan,
Şükrü Paksoylu, Melih
Şahin. Tahsin Irmak. Atay
Şevkatlioğlu, Ateş
Çubukçu, Atilla Ozer,
Sevinç Coşkun, Şükrü
Karaca, Abdullah Uras,
Sedat Akay, AtiUa Karan,
Ibrahim Yerebakan, Gönül
Tavoğlu, Yılmaz Tekinoğlu,
Osman KayışoğJu, Murat
Çulcu." Çiller'in merkez
karar kurulu üyeleri
adaylan arasında gösterilen
Gürcan Dağdaş adaylıktan
çekildiğini açıkladı.
Olağan 6. kongrede Tansu Çiller 922 oy alırken Köksal Toptan'a 280 kişi destek verdi
DYP ÇfllerleEMtNEKAPLAN
SERTAÇEŞ
ANKARA - DYP'nin 6. olağan
büyük kongresinde Genel Başkan
Tansu Çiller, eski Bartın Milletve-
kili Köksal Toptan'la ıkincı kez
girdigi genel başkanlık yanşını
280'e karşı 922 oy alarak kazanır-
ken 3. kez DYP Genel Başkanlı-
ğı'na seçildi. Kongrede; Istanbul,
Ankara, Bursa'nın da aralannda
bulunduğu bazı il başkanlannın
delegeye "Çflkr lehine" açık oy
kullandırması nedenıyle gerilim
yaşandı, sandık güvenliğı polis gü-
cüyle sağlanabildı. Gergin geçen
kongrede Çiller, eski söylemini yi-
nelediği konuşmasında en fazla al-
kışı "Tabanın ne olduğunu öğren-
dfan" sözleriyle aldı. Çiller seçınu
kazandıktan sonra ıse "küskün-
lüklere, kırgmlıklara" son venp
herkesi kucaklayacağını belırtır-
ken u
Bu çınann aranda herkese
yer var" dedı. 280 oyla yenılgiye
uğrayan Toptan ise DYP'nin "Jet-
P&aLar, Adnan Hocaalar-
la birtikte anüamayacagı-
nı" söyledı.
DYP 6. Olağan Büyük
Kongresi dün Atatürk
Spor Salonu'nda gerçek-
leştinldi. 1228 delegenin
yenı liderini belirlemek
için sandık başına gıttıgi
kongrede, Toptan yanlıla-
nyla, Çiller taraftarlan
arasında önceki günden
başlayan "davetiye" ger-
ginlıgı, genel başkanhk
seçimı sırasında, genel
merkez yanlılannın "apk
oy kullanma" gınşımı ne-
deniyle iyıce tırmandı.
Başkan adaylan
Zaman zaman irışmele-
rin yaşandığı kongrede.
Çiller ve Toptan dışında
Servet Harputiuoğlu. Gi-
ra> BalaJsmetSeferoğlu,
Nurullah Aydın \e Meh-
met Dülger genel başkan-
lığa adaylığmı koydu.
Mehmet Dülger ve Gıray
Balcı daha sonra adaylık-
tan çekildi. Divan başkan-
lığına genel merkezin des-
teklediğı Ankara İl Başka-
nı NevzatCeyian'ın seçil-
diği kongrede. salon dü-
zeninın iyı kurulamaması,
aşın kalabalık nedeniyle
karmaşa yaşandı. Çiller
dışındaki adaylara ancak
gündemin son sıralanna
"siyasi konuşmalar" bölü-
münde konuşma hakkı ve-
rilınce Toptan yanlılan di-
vanı ve Tansu Çiller'ı yu-
haladı. Konuşmasına demokrasi
şehitleri diye tanımladığı Adnan
Menderes, Hasan Polatkan ve Fa-
tin Rüşfü Zoıiu'yu anarak başla-
yan Çiller. Cumhurbaşkanı Süky-
man Demirel ve partiden ıhraç et-
tiği Hüsamettin Cindonıkun da
aralannda bulunduğu parti genel
başkanlanna "şükranlannı" sun-
du. Alkışlar arasında kürsüye ge-
len Çiller'in yeni bır "söykm" or-
taya koyamaması dikkat çekti.
'Mazeretim yok'
Çiller, son seçimlerde DYP'nin
yenilgiye uğradığını kabul ederek
şöyle konuştu:
"Hiçbirmazeretinarkasına sak-
lanmıyorum. Doğrunun yanında
yanhşlanmız da, eksiküklerimiz de
oldu. Lider çıkarmak kolay olmu-
yor. Yeni bir dönem başlnor. Yep-
yeni bir Çillervar karşuuzda. Çün-
kü ben tabanın ne olduğunu öğ-
rendim. Can verip baş vermeyen
benim tabanımdL Bugün yanhşuk-
lan geride bırakıyoruz."
Partililere "önseçim sözü" ve-
ren Çiller. "Bundan sonra teşld-
latlann sesi duyulacaknr. Dedikle-
rinizie kulak verflecektir. Eğer be-
nim teşkiladanm istiyorsa her yer-
deönseçim yapdacakür" dedi. Çil-
ler, kongreden sonra üye kayıtla-
nnın hâkim önünde yenileneceği-
ni belirtti.
Çiller'in konuşmasını tamam-
ladıktan sonra salondan aynldığı
saatlerde Toptan salona girdi.
"Geliyor, geUyor, Köksal Toptan
gefiyor" sloganlanyla karşılanan
Toptan'm salona girişinde izdi-
ham yaşandı. Yanında, kendisine
destek veren GÎK üyeleri Mend
Aksener. Rıza Akçah'nın da bu-
lunduğu milletvekilleri ve partili-
lerle salona gıren Toptan'a uzun
süre söz verilmedi.
Toptan yanhlan, Çiller'in 75 ıl
başkanı taranndan aday gösterildı-
ğı anonsu üzerine DYP liderini yu-
haladı. Çiller yandaşlan ilk başta
genel başkan adaylanndan Kök-
sal Toptan'ı ıslıklayıp yuhalaya-
rakkonuşturmak ıstemedıler. Top-
tan bunun üzerine, "Hepimiz kar-
deşiz, beni aUaşlayanlara da alkış-
lamayanlara da. herkese teşekkür
ediyorum" dedi. Toptan'ın bu söz-
lerinin ardından salonda sessizlik
oluştu ve daha sonra konuşmasına
başlayabüdi. Türkiye'de rant eko-
nomisinin uygulandığına işaret e-
den Toptan, konuşmasının
ANAP'ı suçladığı bölümlerinde
yoğun alkış aldı. DYP'lilerin "be-
ceriksiz" olarak nitelediği hükü-
metın bakanlannın kapılannda sa-
atlerce beklemeye alışkın olmadı-
ğını belirten Toptan, partinin çıta-
sını 1991 seçimlenndeki yüzde 27
olarak belirledı.
'Şaibeli seçim'
Genel başkanlık seçimine
17.30'da geçildi. Seçım sırasnıda
Çiller yanlısı il başkanlannın giri-
şimiyle bazı sandıklarda açık oy
kullanılması üzerine tartışma çık-
tı. Özellikle Istanbul, Ankara, Iz-
mır, Bursa il başkanlannın delege-
CtZMEDEN YUKARI MUSAKART
lerin oyunu kontrol ettikleri, Çil-
lerdışında kullanılan oylan ise im-
ha ettikleri belirlendi.
t
O>iama durdurulsun'
Bunun üzerine muhalifgrup, di-
van başkanlığına başvuruda bulu-
narak oylamanm durdurulmasını
istedi. llçe seçim kurulu, oylama-
ya bir süre ara verdi, ancak tartış-
malar bitmedi. Toptan yanlısı ba-
zı partililer delegeye açık oy bas-
kısı yaptığı belirtilen Bursa fi Baş-
kanı fihan Parseken'i kovaladılar.
Parseken, salondan kaçmayı başa-
nrken delegeye açık oy kullandı-
nlmasına sinirlenen genel başkan
adayı Köksal Toptan. "Sandık gü-
venfiğini yok etnniz, demokrasiyi
katkttiniz. Parüyi bu hale düşür-
meye hakkuuzyök" dıyerek Çiller
yanlılanna bağırdı.
Salonda uzun süre kargaşa ve
arbede yaşandı. Taraflar bırbirinin
üzerine yürüdü. Çiller yanlılannın
açık oy kullandırma girişımıni sür-
dürmesi üzerine, Toptan ile mu-
halif milletvekillen Rıza Ak-
çalı, Mehmet GözJükaya ve
Meral Aksener'in dearalann-
da bulunduğu grup ilçe seçim
kuruluna oylamanın tümüyle
iptal edilmesi için başvuruda
bulundu, ancak başvuru red-
dedildi. Toptan ve arkadaşla-
n aynca sandık güvenliği kal-
madığı için salonun güvenli-
ğinin sağlanması için de hü-
kümet komiserliğine başvur-
do
Gûvenlik kalkanı
Oylama bittikten sonra sa-
lon gûvenlik kordonuyla ku-
şatıldı. Oylar da gûvenlik kal-
kanı altında sayılabildi. Çiller
ve Istanbul delegesi olan eşi
Özer ÇiDer'in, arbede yaşa-
nır korkusuyla oy kullanma-
ması dikkat çekti. Bu arada
Toptan'ın bulunduğu sıralara
giden Divan Başkanı Nevzat
Ceylan, muhaliflenn saldın-
sına uğradı. Ceylan. "Toptan,
Çiller aynmı yapmadıklan-
nı" savununca Toptancılar,
"Hadi ordan, yalan söyteme"
diye bağırarak üzerine yürü-
dü. Ceylan, polislerin müda-
halesiyle tekrar kürsüye çıka-
bildi. 1296 delegeden
1228'inin oy kullandığı 20
sandıkta yapılan seçim sonu-
cunda, 1205 geçerli, 23 oy da
geçersiz ilan edildi. Çiller,
922 oyla genel başkanlığa ye-
niden seçilirken Toptan'ın
oyu 280'de kaldı. Harputiu-
oğlu 2, tsmet Seferoğlu da 1
oy aldı, NuruDah Aydm'a ise
hiç oy çıkmadı.
Doğru Yol Partisi'nin dünkü genel başkanlık yanşında seçeneksizlik etkili oldu
Delegelerden bir şans daha
AYŞESAYIN
ANKARA-DYP dele-
gesi, seçimlerde parriyi
yüzde 27'lerden yüzde
12'lere düşüren Tansu Çil-
ler'e bir kez daha "şans"
tanıdı. KöksaJ Toptan kar-
şısında ikincı kez "ezici'"
çoğunlukla seçimı kaza-
narak partideki egemenli-
ğini perçinleyen Çiller'in
şansında "seçeneksizfik"
etkih oldu. 1993 kongre-
sinde 212 oy alan Top-
tan'ın oylanndaki artış ıse
6 yılda yalnızca 68 oldu.
Seçimler öncesı listeye
alınmadıklan gerekçesiy-
le genel merkez yönetimi-
ne "kırgın ya da kûskün"
olanlar bıle Toptan "zayıf
bir rakip oklugu" için Çil-
ler'e yöneldıklerini ifade
ettiler. Bunlardan biri de
Kütahya'da önseçımi ka- Çfljer, tekrar başkan seçildikten sonra yapOğı teşekkür konuşmasında DYT'nin bugünden rabaren yepyeni bir dönem
zmdığı halde "kontenjan başlatacağını beürterek "Çünkü bu sonuç, miDetin kurtuhışunun ilk nal sesleridir'' dedL (Fotoğraf: SERDAR ÖZSOY)
dan istifa ettinlen GüJer Yıhnazdı Yıl-
maz'ın, "Çüler'inhatalannıbUiyoruz.bunu
kendisine de anlamk. kabul ettL Ama lider
kolay yetişmiyor. Çiller.liderliği öğrenene ka-
dar bu parti çok çektL Şimdi yeni birine li-
derliği oğrenmek için bu partinin zamanı
yok" sözlen dikkat çekicıydı. Bazı delege-
ler ıse özveride bulunduklannı, bunu Çil-
ler'in iyi değerlendirmesini isteyerek "Biz
son kez şans verdik" dediler.
1993 kongresinden sonra ilk kez "ckkfl"
birrakibe karşı koltuk mücadelesı veren Çil-
ler'in kongre konuşmasında da bu tedirgın-
lik vardı. Çiller, kendisine destek veren mil-
Ietvekillerinin deyişiyle "eskiyi yinekdiğj"
konuşması boyunca REFAHYOL ortaklıgı
ve seçim yenilgisine vurgu yaparak "gfinah
çıkardL" Çiller'in kongreyi kazandığı Divan
ve Ankara II Başkanı NevzatCeylan tarafin-
dan, "864 rakımlı tepe" espnsini çağnştır-
mak için "Çankaya'yı aşnk" diye duyurul-
du.Teşekkür konuşması ıçın kongre salonu-
na girdiğinde oldukça rahatladığı gözlenen
Çiller, kendisini "knrtana" diye tanımla-
dı. Kongreden dikkat çekıci notlar şöyle:
• Kongre salonunun içine "ÇüTer >«nb-
lan" egemen görünürken muhalifler, Top-
tan salona girene kadar davetiye krizi nede-
niyle dışanda beklemek zorunda kaldı. Çil-
ler salona gırmeden önce partililere "Bir
şarkısın sen ömür boyu sürecek" şarkısının
provası yapunldı.
Açık oy gergjnüği
• Kongrenın dikkat çeken bir başka özel-
lıği ise delegenin "tepldsiz ve suskun" kal-
ması oldu. Toptan yanlılan bu suskunluğu
"bizim lehimize" diye yorumladılar, ancak
umduklannı bulamadılar.
• Muhaliflenn gücünü kırmak için "da-
vetiyç kaçumak. geceden salonu doldurmak,
diğer adaylann konuşmasını gündemin son
sıralanna koymak" dahıl her türiü yönteme
başvuran genel merkez yanlılan ile Toptan
yanlılan arasında sabah saatlerinde başlayan
gergınlik karşılıklı sloganlara da yansıdı.
Genel başkanlık seçimine geçildiğmde ise
Çiller yanlısı il başkanlannın "açıkoy''kul-
landırmalan gergınliği tırmandırdı.
• Çiller, kongre salonuna eşı Ozer ÇD-
ler'le gırmekten kaçındı. Çiller doğruca kür-
süye vürürken Özer Çiller de protokol sıra-
lannda oturdu. Çiller, konuşmasını tamam-
ladığında. Ozer Çiller eşini beklemeden sa-
londan aynldı.
• Eleştiriler üzerine "siyasi danışmanla-
nna" konuşma hazırlatmaktan kaçınan Çil-
ler, bunun eksikliğini hissetri. Çiller, kong-
rede, eskilerden "derfcnip toplanmış" bir
konuşma yapınca, salonu da coşturamadı.
Çiller'in tek heyecan uyandıran sözü ise
"Ben arük tabanın ne olduğunu öğrendim"
oldu. Partililer uzun süre bu sözleri ayakta
alkışladılar.
• Çiller, konuşmasını tamamladıktan
sonra Toptan salona geldi. tki lider adayı
kapıda karşılaşırken Toptan yanlılan Çil-
ler'in aracım yumrukladı, bazılan da tükür-
dü. Eşi Saime Toptan'la kongre salonuna
gelen Toptan, salona girdikten sonra, divan
başkanlığı uzun süre gelişini anons etmedi.
Toptan yanlılannm protestosu üzerine di-
van başkanlığı, "Genel başkan adaylann-
dan, eski Bartn MiDervekiHnıiz Köksal Top-
tan salona gÛTnistir" diye anons yapmâk
zorunda kaldı.
• 75 il başkanı Çiller'i genel başkanlığa
yeniden aday gösterirken NecmettinCevhe-
ri'nin seçim bölgesi olan Şan-
lıurfa, Toptan'ın bölgesi Bar-
tın'ın da aralannda bulunduğu
5 il başkanı muhalif kaldı. Çil-
ler'in aday gösterildiği anons
edılince Toptan yanlılan uzun
süre Çiller'i yuhaladılar.
Cevheri tepldâz
• Kongrede tavn merak ko-
nusu olan Şanlıurfa Milletveki-
li Cevheri ıse "renk venneme-
ye" özen gösterdi. Çiller ve
Toptan'dan önce salona giren
Cevheri, milletvekillerine ayn-
lan yerden konuşmalan izle-
mekle yetindi.
• Genel başkanlık seçimi sı-
rasında il başkalan Çiller lehi-
ne açık oy kullandırmaya kal-
kınca Toptan yanlılannın pro-
testolan ile karşılaştılar. Açık
oy kullanılmasına sinirlenen
Toptan, "Alçaklar, şerefsizkr,
demokrasiyi kadettmiz,sandık-
ları karJetriniz, bu kadar mı
korkuyorsunuz" diye bağıra-
rak divana gıdip seçimlerin ip-
tal edilmesi için itırazdabulun-
dular. Itiraz reddedildı. Bu arada Toptan
yanlılan bazı il başkanlannın üzerine yürü-
düler.
• Oy sayımı bittiğinde, sonuç kürsüden
açıklanmadan, son derece sinirli olduğu
gözlenen Toptan, salonu terk ederek büro-
suna gitti. Burada gazetecilenn "ÇiDer'eba-
şan düryor musunuz" sorusuyla karşılaşan
Toptan, -Nesinebaşandileyeyim,nevibaşa-
racak. ADah yolunu açık etsm" demekle ye-
tindi. Toptan, kongreye düşen "açtkoy" göl-
gesine de dikkat çekerek "Bazı kafalânn bu
çirkinriği hâlâ metot olarak kullanrnaya de-
vara etmelerini, uzüntüylekarşıbyonım'' de-
di.
• Kongreyi kazanınca salona "başba-
kan" sloganlanyla giren Çiller ıçın sabah sa-
atlerinde provası yapılan "Samanyolu" şar-
kısı salondakilerle birükte söyletüdi.
• Kongre salonunda bekleyen sağhk eki-
bi tansiyon, halsizlik, baş dönmesi gibi şi-
kâyetlerle başvuran 50 kişiye ayakta tıbbi
müdahalede bulunurken büyük kongreler-
de uygulanan sigara yasağına bu kez uyul-
madı.
POLTltKA GÜ1NLÜĞÜ
HtKMET ÇETİNKAYA
Yaşamın Burukluğu...
KJŞ yüzünü göstermişti. Hagen kar altındaydı...
Bir hastane odaanda Alman şairi Karl Krolovv'un
dizeleriyte avunan saçlanna kır düşmüş bir adam,
geçmiş zaman resimleriyle buluşuyordu...
Az önce ameliyattan çıkmıştı o...
Gökyüzü sıkışmış bir yumruk gibi gergindi. Gece-
nin dokusu içinde acıiar mavi çizgilere doğru yürü-
yordu...
Odysseus gibi bır gölge laternalann tekdüze ha-
valanyla oynaşır gibiydi...
Ya^ımımızın buaıkluğu o düşsuz uykulanmızı de-
liyor, varsayılan bir anayurdun yeşil vadilerinde ıs-
lık çalarak kendinı avutuyordu...
Düzenbazlar ve kendı çıkarlan peşinde koşanlar
'cehalet mangalan'yla buluşuyordu benim ulkem-
de...
Yakın tanhini bilmeyen bir ulus, kendi öz değerie-
rini yftirmenin çektiği sancıdan bile habersizdi...
Medya patronlannın dolarla besledikieri 'bahşiş
çocuklan' bir üniversitelı genç kıza saldınyor, onun
birkaç yıl önce Aktüel dergisine 'kapak kızı' oldu-
ğunu vurgulayıp Cumhuriyet devrımlerine hakaret
etmeyi 'çağdaşlık kılmyla' okurfannın önüne koyu-
yordu:
"Sesi ondan daha yaşlı..."
Tıpkı 76 yıllık Cumnuriyet gibi(!)
Hedef, üniversite öğrencisi Özlem Kızılkaya'dan
başkası değildi... Onlara göre hıçbır genç 'yaşlıfl)
Cumhuriyet'i savunamazdı...
Özlem, Aydınlanma devrımini, Cumhuriyet'i can-
lanyla kanlanyla kuran Mustafa Kemai Atatürk'ü
numaracı cumhuriyetçilere anlatmış, 'cehalet man-
gatanna' güzel bir ders vermişti...
Entel-liboş takım/ kin ve nefret kusuyordu, sanklt
mollalargibi!..
Kış yüzünü göstermişti. Hagen kar altndaydı...
Ataol Behramoğlu'nun bir şiiri, gecenin derin
mavi çizgisı içinde güneşli bir pazar gününü çoğalt-
ti...
Lermontov'un çocukluk fotoğrafı Nâzım Hik-
met'i anımsattı...
Dünyanın öbür ucundaki dostlar, öbür ucundaki
ırmaklar Hagen köprüsünun altında buluşuyordu...
O bir şeyler mınldandı ama kimseler duymadı:
"Tûrkiye, üzgün yurdum, güzel yurdum/ Güngör-
müş bilge toprağım/ Yunus, Pir Sultan ve Nâzım
Türkiye, üzgün yurdum, güzel yurdum/Zinciri al-
tında kımıldayan/ Bitecek sanıldığıyerde başlayan."
• • •
Bir hastane odası...
Televizyondan haberieri izlerken, dudaklanndan
eksik etmediği sigaranın özlemıni duyuyordu...
Gözleri uykuluydu...
Bir düş göruyor Ryuiçi Tamara'nınki gibi... Son-
rası biraz da Wislawa Szymborska'vari...
"Nasıl olduysa, güneşli bır sabah
ırmak kenarında
ağacın altında oturuyorum
r
Bu önemsiz bir olay
Tarihe falan da geçmeyecek
Ne gerçekleri araştırılan
Savaşlar ya da antlaşmalar,
ne de tiranların anılmaya değer suikastlen
Ne var ki ırmak kenannda oturduğum
birgerçek."
Yatağından doğruluyor yavaşça...
Sol ayağının dizi üzerinde sanki tonlarca bir ağır-
lık var...
Pencereye doğru zorlukla yürüyor...
Ağaçiar beyazın içinde ona çocukluğunun kış gün-
lerini anımsatıyor...
Sessiz bir çığlığın içinde yürüyen yalnızlık, çok
sevdiği altı aylık Lara kızın maviş gözleri, birden
Edip Cansever'ın bir şiiriyle kucaklaşıyor:
"Derin, sessiz, iyı böylecel Güz, ölülerini bırakan
kuşlar/ Yerkalmadı, acıya ülkemızde/ Derin, sessiz,
iyi böylecel Gûn ortası alacakaranlık bakışlar.
Bir buluşmayeridir şimdi hüzünlerimiz/ Bizo renk-
siz, o yalnız, o sürgün_ medüzalar/ Aşar söyledikle-
rimizi çeker gidenzl Ülkemız, toprağımız her şeyi-
mizJ Kıyısında camlann bozbulanık rakılar.
Çizeriz yeryüzünü kaygısız ayaklarial Yüzümüz-
dür bir yağmur ağırlığınca düşer/ Sonra pek anla-
madan içkiler ne çabuk biterl Ne kadar konuşursak
o kadarbir sessizlik olur/Adımızı soranz birine, o bi-
ze adını söyler."
•••
Ne farkı vardı entel-liboştaktmının din bezirgân-
lanndan?
Aydınlanmaya karşı çıkan softa bozuntulanyla iş-
birligi içindeki zibidi sürülerinin, yani o 'bahşiş ço-
cuklan'nın arkasında kimlerın olduğu artık ortaday-
dı...
Bir kez daha pencereden dışanya baktı; bir yum-
ruk gibi sıkışmış, gergin gökyüzünü seyretti...
Yaşamın burukluğu saklanan yıldızların arasına
girmişti...
Gözlerini yeniden yumdu, ülkesini düşündü...
hikmet.cetinkayafa cumhuriyet.com.tr
Faks numaramız: 0212/ 513 90 98
GOZLERIN POYRAZ
Cumhuıiyet
k ı t ı p l a ı ı
Gazetecı-Yazar Hikmet Çetmkaya'nın içindeki fırtınalı
evrende gelıştırdığı, duygu denizinde damıttığı yazıian.
Bir solukta okunacak, kimi zaman bir rtisan yağmuru
altında. bazan poyraz yelinın soğuk savurganlığmda ya da
karanlık bir gecenin yalmzlığmda yentden okunacak, yer
yer okunacak bir kitap bu kıtap
jj^Cumhurfrâjj Ça$ Pazartama A.Ş. Ti»tocağı Caö No:39/4t
L . totapkulûfau (34334)Cağaioğtu-fetanbul Tef- (212)514 01 96