Katalog

20 KASJM 1999 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA D I Ş H A B E R L E R [email protected] 11 Istanbul JJeklarasyon AGlT zirvesinin son gününde, kurumun 21 'inci yüzyıldaki işlevlerini içeren dört belge kabul edildi Zîrveye sonAvrupa Güvenlik ve tşbirliği Teş- kilatı'nm (AGlT) Istanbul'daki zir- vesi dün Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'in yaptığı kapanış konuş- masıyla sona erdi. Yüzyılın son bü- yük zirvesinde AGtT'in, sorumlu- luk bölgesinde gelecek yüzyılda üstleneceği işlevlerle ilgili dört bel- ge imzalandı. "AKKA Lyariama Anlaşması", tstanbul şarö diye de bilinen "Avrupa Güvenlik Şartı", " Vıyana Betgesi" ve "Istanbul Dek- larasyonu'', önceki gün patlak ve- ren ABD-Rusya gerginliği ve Çe- çenistan bunalımına karşın liderle- rin uzlaşmaya varmasıyla dün ka- bul edildi. AGtT Zirvesi sonunda, Çeçenis- tan başta olmak üzere, Kafkaslar ve teşkilatın sorumluluk alanında- ki başka bölgelerde yaşanan geliş- meleri içeren ortak bir deklarasyon yayımlandı. "tstanbul Deklarasyonu " adı ve- rilen ve 43 maddeden oluşan bildi- ride, liderler, Çeçenistan bunalımı- na "siyasi çözüm" getirilmesinin önemtfii vurguladılar. E>eklarasyo- osoeI S T A N B U L SV Kf M I T II 1» Novtmbtr '*• Dün sona eren zirvede, tstanbul ' ^ Deklarasyonu', 'AKKA Uyarlama Anlaşması', 'Viyana Belgesi ve Avrupa Güvenlik Şartı' kabul edildi. Çeçenistan konusunda, "siyasi çözümün gerekliliği" vurgulandı. Bu ifadenin beklentilerin altında kaldığı belirtiliyor. nun 23. maddesınde, "Birier siyasi çözümün şart oMuğunu ve bu ama- ca uiaşmada AGtT'ln yardınunın katlası olacağuu kabul ediyoruz" ifadeleri kullanıldı. Ancak siyasi gözlemciler, metindeki ifadelerin Avrupalı liderlerin beklentisinin al- tında kaldığını belirtiyorlar. Zirve öncesi basrna yansıyan bilgilerde, AGlT'te zirvesinde, Rusya'dan Çe- çenistan'daki askerlerini çekmesi için bir takvim istenebileceği belir- tilmişti. Deklarasyonda, Rusya Federasyo- nu'nun, AGÎT Dönem Başkanı'nın bölgeyi ziyaretini kabul etrigi de bildirildi. AGlT Dönem Başkanı Norveç'in Dışişleri Bakanı Knırt VfofebaekÇeçenistan'a Noel'den ön- ce gitmeyi ve Çeçen liderlerle "en lasasürede konuşmayı planladığını" söyledi. AGtT'in önceki, şimdiki ve gelecekteki dönem başkanlan Norveç, Avusturya, Polonya ve Ro- manya dışişleri bakanlan dün sona eren zirvenin ardından bir basın top- lantısı düzenleyerek zirve sonuçla- nnı değerlendirdiler. Başkanhk Avusturya'da Vollebaek toplantıda. AGtT üye- lerinın ortak çabası sonucunda Rus- ya'nın Çeçenistan sorununa siyasi çözüm bulmayı kabul eftiğini bil- dirirken "Avrupa Güvenlik Şar- n"nın da başanû bir belge oldugu- nu söyledi. Vollebaek, Rusya'nın Çeçenistan'a ilişkin olumlu tutu- munun yanı sıra Gürcistan ve Mol- dova ile anlaşmaya varmasının da olumlu bir gelişme olduğunu bildir- di. Rusya, AKKA anlaşmasına ek bir belge ile Gürcistan ve Moldo- va'daki askeri varlığını da azaltma sözü verdi. AGÎT'in 1stanbul zirvesinin biti- miyle Norveç'in dönem başkanlı- ğı da Avusturya'ya geçti. 2001 yı- lı için de Romanya dönem başkanı olarak seçıldi. Avusturya Dışişleri Bakanı VVoifgang Schussd de konuş- masında, Ermenistan ile Azerbay- can liderleri arasında bir uzlaşma- ya vanlmasının da memnuniyet ve- rici olduğunu bildirdi. Vollebaek ise bir soru üzerine, Azerbaycan ile Ermenistan'm zir- ve sırasında bir anlaşmaya varma- sına ilişkin planlann, Ermenistan'da- ki parlamento baskmının ardından gündemden kalktığım, ancak buna rağmen iki ülke arasında zirve sı- rasında yaşanan diyaloğun önemli olduğunu ifade etti. Yugoslavya'ya çağn "tstanbui Deklarasyonu"nda Çe- çenistan'ın yanı sıra, Kosova'daki gelişmeler de degerlendirildi ve Yu- goslavya yönetimi, demokrası yo- lunda adımlar atmaya çağnldı. Dek- larasyonda Karabağ ve Abhazya konulan da yer aldı. Zirvede, AGÎT bünyesinde yapı- lacak degişiklikleri içeren ve tstan- bul şartı olarak da bilinen "Avrupa Güvenlik Şard", "AKKA Uyarlama Anlaşması'' ve "Vıyana Belgesi" de kabul edildi. ABD Kongresi hemen onaylamayacak Clinton'danRusya'ya AKKA için koşul ABD Başkanı BS Cfiaton, dün zirvede imzaianan AKKA Uyarlama ' Aniasması'nı. Rusya Kuzey Kafkasya'da asken indirime gitmeden, onaylanması için ABD Senatosu'a sunmayacağını bildirdi. Clinton yaptığı yazıh açıklamada, Rusya'nın Kuzey Kafkasya'daki güçlerini AKKA Uyarlama Anlaşması 'nın koşullan doğrultusunda kanat düzeyine indirdiği zaman yenı anlasmayı onaylanma tavsiyesiyle Senato'ya sunacağını kaydettı. Rusya 'mn AKKA'nın yeni koşullara göre uyarlanmış hali olan yeni anlaşmaya uyma sözü verdiğini anımsatan Clinton bu koşulun bir an önce yerine getirilmesi gerektiğin vurguladı. Clinton açıklamasında aynca Rusya'nın, ülkelerin içişlen de otsa uluslararası insani ilginin tanınmasmı öngören Güvenlik Şarö'nı imzalamaya razı olmasından duydugu memnuniyeti de diîe getirdi. Clinton, "Rusva öoemfi adnnlar atn. Bu fld adun cesaret void" dedi. Avrupa Güvenlik ve Işbirliği Teşkilaü'nın (AGlT) Istanbul'da yapılan yüzyılın son zirvesinde, Balkanlar ve Kafkaslardaki sorunlan da içeren bölgesel konularla teşkilatın bölgesel çatışmalara ilişkin misyonlannın bugüne kadarki sonuçlanyla ilgili ortak bir deklarasyon yayınlandı. Tarihe "lstanbul Deklarasyonu" olarak geçecek 43 maddelik bildiriye, "Bizler, AGİT'i oluşturan ülkelerin devlet ya da hükümet başkanlan, 21. yüzyüin ve Helsinki Nihai Senedi'nin 25'inci yıldönümü arifesinde tstanbul'da toplandık" diye başlanarak, AGtT'in, Lizbon'daki son toplantısından bu yana, bugüne kadar eşi görülmemış sorunlarla ılgılenebilecek bir yapıya dönüştürüldüğü kaydedıldi. tstanbul Deklarasyonu'nda ele alınan kolar şöyle sıralandı. • Çeçenistan - Istanbul zirvesinin en önemli gündem maddesi haline gelen Çeçenistan sorunu konusunda, aralannda Rusya'nın da bulunduğu AGlT üyesi 54 ülke liderlerinin tamamı. soruna siyasi bir çözüm bulunmasının gerekli olduğunu İcabul ettiler. Rusya'nın toprak bütünlüğünün tarnamen tanındığı vurgulandı ve Moskova yönetiminin, uluslararası bir heyetin bölgeyi ziyaretine izin vereceği bildirildi. Çeçenistan sorunuyla ilgili deklarasyonun 23. maddesınde. "Bizler, siyasi bir çözümün şart olduğunu ve bu amaca ulaşmada AGtT'in yardınunın katkısı olacağını kabul ediyoruz" denildi. Deklarasyonda, "Rusya Federasyonu'nun toprak bütünlüğünün tamamen tanındığı ve terörizmin bütün biçimlerinin de kınandığının kuvvetle teyit edildiği ve AGİT normlarına saygı gösterilmesi gerektiğinin altı çizildiği" vurgulandı. •Kosova-Deklarasyonda AGlT'in, demokrasinin kökleşmesi için başan sağlamasının çok önemli olduğu bu alanlarda ilerlerken, organize etme görevini de üstlendiği Kosova'daki ilk serbest seçimlere yönelik çalışmasının hızlandınlroakta olduğu ifade edildi. Deklarasyonda, AGlT"in mücadelesinm, Yugoslavya Federal Cumhuriyeti'nin egemenliği ve toprak bütünlüğüne saygılı olarak, bölgede güçlü bir özerklik temelinde çok etnik yapılı bir toplumun mşasını sağlamak olduğu kaydedıldi. •Yugoslavya - Yugoslavya Federal Cumhuriyeti'ndeki demokrasi eksikliğinin bölgedeki ciddi endişe kaynaklanndan biri olarak varlığını sürdürdüğü belirtilen deklarasyonun 5. maddesinde, Yugoslav liderleri ve halkının ülkeyi demokrasi, insan haklan vc temel özgürlükJere saygı yoluna sokması gerektiği kaydedildi. Deklarasyonun 12. maddesinde, eski Yugoslavya savaşı suasında işlenen savaş suçlanna bakan Lahey'dekı Uluslararası Savaş Suçlan Mahkemesi'nin (USSM) çalışmalannın, bölgede kalıcı banşuı ve adeletin sağlanması için hayatı önemde olduğu vurgulanarak, AGlT'in, USSM ile işbirliği içinde olacağı taahhüdü yinelendi. •Kafkaslar - Deklarasyonda, Yukan Karabağ soruna çözüm buiunmasıyla ilgili hala en uygun format olan AGtT ve Minsk Grubu'nun banş sürecinin daha ileri götürülmesi için hazır olduğu belirtildi. Gürcistan'ın egemenliği ve toprak bütünlüğüne verilen desteğin yinelendiği deklarasyonda, Ossetya ve Abhazya sorununun, bu bölgelerin siyasi statülerinin özellikle Gürcistan içinde çözümünün gerekliliği vurgulandı. Deklarasyonda, AGtT'ın Abhazya'daki BM'nin öncü rolünü desteklemeyi sûrdüreceği de belirtildi. •DiğerkmiUİar- Hırvatyetkililerlebirlikte çalışmanm önemi üzerinde durulan deklarasyonda, AGtT, savaş sonrası güven ve uzlaşma ortamıyla, etnik yapılı bir ülkenin oluşumu için yardıma devam sözü verdi. Moldo\a ile ilgili olarak da, Budapeşte ve Lızbon zirvelerinde alınan kararlar anımsatılarak, "Siyasi çözüm açısından önemli bir adım olarak, Rus birliklerinin, Moldova'dan bir an önce, düzenli olarak tamamen çekilmesi beklentisi" yinelendi. Belarus'ta diyaloğun önündeki engellerin de, basın yayın özgürlüğü ve hukuk kurallanna dayanarak kaJdınlması ihüyacına işaret edildi. AGtT Misyonu'nun Ukrayna'daki çalışmasuıı başanyla tamamlamasından da bahsedılen deklarasyonda, bu çalışmayla, AGtT'in Kınm özerk Cumhuriyeti'nin istikrar sürecine önemli birkatkısı olduğu arumsaüldı. v . ; •Deprem mudahalesi - Zirvenin, şiddetli depremlerin acısını yasayan Türkiye'de yapılmasıyla, doğal felaketlerin korkunç sonuçlanmn bir kez daha farkına vanldığı belirtilen deklarasyonda, bu tür olaylarda, Güvenlik Işbirliği Platfonnu temelinde, uluslararası toplum ve sivil toplum örgütleriyle işbirliği içinde müdahele etmeye AGtT'in katkı gücünün sorgulanması gerektiği kaydedildi. Deklarasyonda, Daimi Konsey'e bu konuyu ele alması talimatı verildiği belirtildi. AGİT'e iiye 54 ülkenin cumhurbaşkanlannı, başbakanlanm ve dışişieri bakanİannı bir araya getiren zirve, çok savıda ikili görüşmeye de sahne oldu. Liderler, AGfl zirvesi çerçe\esinde, bölgesel sorunlan konuşmak için de firsat yakalarruş oldular. Demirel, kriz ve gerginliklerin ortaklığa dayalı yeni dönemin doğum sancılan olduğunu söyledi Cııııılnırbaskam'ııdaıı IVâzuıı Hikıııet^li veda Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel, bugün AGfT bölgesinde görülen krizlerin ve toplum- lann içlerindekı gerginliklerin, hükümetler, top- lumlar ve bireyler arasında gerçek bir ortaklığa dayalı yeni bir dönemin doğum sancılan oldu- ğuna inandığını belirtti. Bu dönemin oluşumunu hızlandırmak için, sadece vatandaşlann kültürel, dilsel, dinsel ve etnik çeşitliliğine saygı duymakla yetinmeyip, aynı zamanda bu çeşitliliğin düşmanlığa, çatış- maya, nefrete ve bölünmelere yol açmaması ge- reğınin unutulmaması gerektiğini vurgulayan Demirel, Nizrni Hikmet'in "Davet' şiirine atıf- ta bulunarak, "AGtT bölgesinin her köşesinde- ki insanlann bir ağaç gibi tek ve hür, bir orman gibi birieşmiş ve bütünlesmiş yaşayabilecegi gü- ne kadar bu amaç uğnına çahşmafayız'' dedi. Demirel, AGtT tstanbul Zirvesi'nin kapanış konuşmasında, zirvede önemli kararlar almdı- ğına inandıgmı kaydederek, Güvenlik Şartı'nın üye ülkelere ve AGtT'e gelecek faaliyetlerde rehberlik edeceğini söyledi. Güvenlik Şartı'nuı, 5 yıl süren bir çalışmanın ürünü olduğuna işa- ret eden Demirel, "Bu, tiim üye ülkelerin ortak tutumunu içeren ve konsensüse varmanm ağır- hğını taşryan bir bdgedir. Bu, hafife ahnacak bir sonuçdeğiknr'' dedi. Demirel, imzaianan Uyar- lanmış AKKA Anlaşması'nın da uzun ve zorlu müzakerelerin eseri olduğunu dile getirerek, "Güç terdhler yapdmaa gerekmiştir. Sonucta,ge- lecek nesflkr için daha güvenli bir dünya yara- nhnası vizyonunun gaüp çıköğını memnunrvet- le ifade edryorum" dedi. Viyana Belgesi'nin güncelleştirilmesinin de. diğer belgeler gibi, AGtT'in değişen dünya gerçeklerine ayak uy- durmadaki yeteneğini bir kez daha gösterdiğini anlatan Demirel, nihayet tstanbul Deklarasyo- nu'nun güncel sorunlar karşısındaki ortak yak- laşımı yansıttığını kaydetti. Bütün bunlann, önceden öngörülebilen, açık ve şeffaf bir milletler topluluğu oluşturulması yo- lunda yapı taşlan olduğunu belirten Demirel, "Ümit ediyorum ki, belgeler karşılaşnğımız risk ve tendhieri göğüslemekte rehberlik. zoriuklan aşmakta da >ardım sağlayacakür" dedi. Demi- rel, bir binyılın sonuna gelindiğine ve bu zirve- nin 21. yüzyıl öncesindeki son yüksek düzeyli buluşmayı oluşturduğuna dikkati çekerek, yeni bir yüzyıla ve degişik bir dünyaya girilmekte ol- duğunu vurguladı. Son yanm yüzyıl içinde, tek- nolojik değişimin hızının sadece dünyayı algı- lamabiçimlerinideğiştirmeklekalmadığını, de- ğişmez varsayılan pek çok kavramın algılanışı- nı da etkilediğini belirten Demirel, şöyle konuş- tu: "Sonuç olarak, dünyaımz daha kolaydeğilse büe, umanm ki dahaiyibir yer ounoştur.Bu bağ- laındatarihmobjeknTbirşekikleokunanıkdost- kıklann oiuşumunazeminbazırlannıasma,işbir- liğifledayamşma için bir referans noktası olarak alınmasma gayret sarf etmeuyiz." ZtRVEDE RUS YETKİLtLER BÎRBİRtNE GtRDt Istanbul'daki AGtT zirvesi sırasında Rus heyetinde bulunan askeri ve sivil temsilciİCT, önceki gün birbirleriyle bağnşarak kavga ettiler. Kavga, Rusya Dışişleri Bakanı ^oV tvanov tle Rusya Savunma Bakaniıgı Uluslararası Askeri tlişkiler Daire Başkanı General Leonid İvaşov arasında geçti. Kommersant gazetesinde dün çıkan habere göre, Rus yetkililer, Devlet Başkanı Boris Yeitsin, Fransa Cumhurbaşkanı Jacques Chirac ve Ahnanya Başbakanı Gerhard Schröder arasındaki görûşmenin yapılacağı salonun önünde beklerken, gazeteciJer de grubu uzaktan izliyordu. tvaşov ile Rusya Savunma Bakanı tgor Sergeyev konuşurken, tvanov, birdenbire onlann üzerlerine saldınr gftn gekrek, îvaşov'a bağırmaya başladı. Gazeteciler, Ivanov'un ne söylediğini anlayamadılar, ancak tvaşov da, Ivanov 'a şiddetli bir şekılde karsı çıkn. îvanov bağınrarak giderken, "Aranuzda anbşabümemiz içintemimanmı kafiaonıamiz gerekhor?'1 dedi. SIRP MUHALEFETt DÜNYADAN DESTEK ÎSTEDÎ Sırbistan muhalefet temsilcileri, uluslararası topluluğun "Sırp haflanı izole eüneden Yugoslavya Dr let Başkanı Sfobodan Mfloşeviç'i izole etmek gerekt^ni'' belirterek, ülkede demokratik güçlere yardım edebihnek için uluslararası yaptınmlann kaldınlması gerektiğini kaydetti.Yugoslavya'ran, Sırp muhalefeti ve Karadağ Cumhurbaşkanı, Çek Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Vadav Havd'in önensi ile önceki gün ortak bir basın toplantısı düzenlendi. Toplantıda, Sırp radikal muhalefet tideri Vuk Draskoviç, yaptınmlarla ülkesinde demokrasirjin sağlanamayacağını söyleyerek Yugoslavya'nın daha çok dış yardıma, yabancı yatınma gereksinimi olduğunu belirtti. Draskoviç. "Ü&edetd demokratik güçkre yardun etmekiçin bunu sağlaym" diye konuştu. Zoran Ondç ise Miloşeviç'in izole olabilmesinin, ancak Sırp halbnın uiuslararası toplulukla iç ıçe olması sonucu sağlanabileceğıni kaydetti. AKKA anlaşması Avrupa'da Konvansiyonel Kuvvetler Antlaşması'nın (AKKA) yeni koşullara uyar- lanmış şekli, tarafülkelerin li- derleri tarafindan tstanbul 'da imzalandı. Anlaşmaya, ara- lannda Cumhurbaşkanı Sü- leyman Demirel'in de bulun- dugu 30 ülkenin devlet ya da hükümet başkanlan imza koy- du. AKKA'yı değiştiren huku- ki belgenin yanında, bu hu- kuki belgeyle ilgili olarak ül- kelerin yapacaklan siyasi be- yanlan içeren bir "nihai se- net" (fmal act) de kabul edil- di. Yeni anlaşma, 30 taraf ülkenin bulunduracaklan si- lahvedonanım sistemlerinin tavanlanm belirliyor. Da- ha önce blok esasına daya- nan tavanlar, bundan böyle ülkelere göre belirlenecek. Istanbul'da imzaianan belge ile, Varşova Paktı'nın dağıl- masından sonra, AKKA'nın yeni koşullara uyarlanmasıy- la ilgili olarak 1996 yıhnda başlatılan görüşmeler sonuca ulaştınünış oldu. Cumhur- başkam Süleyman Demirel, AKKA uyarlama anlaşması- nm, taraf ülkelerin 21. Yüz- yıl'daki güvenliği açısından büyük önem taşıdığını belirt- ti. Demirel, anlaşmanın im- zalanmasımn ardından yaptı- ğı kısa konuşmada, AK- KA'nın uyarlama anlaşması- nın müzakerelerinin çok çe* tingeçrigini hatırlatarak, an- laşmanın gelecek için çok önemli olduğunu ve güvenlik açısından bir kilometre taşı oluşturduğunu kaydetti. AKKA anlaşmasından tüm taraf ülkelerin memnun ol- duğunu da belirten Demirel, bu anlaşmaiıin, AKKA'nın ruhuna uygtlıt biçimde uyar- landığmı bildirdi. Avrupa Güvenlik Şartı anlaşması Avrupa Güvenlik Şartı, AGtTüyesi ülkelerin devlet ya dahükürnet başkanlan tarafin- dan tstanbul'da imzalandı. Belgeye ilk olarak AGtT dö- nem başkanı Norveç Başba- kanı Kjell Magne Bondevik imza koydu. Belge daha sonra diğer üye ülkeler tarafindan imzalandı. AGtT zirvesinin sonunda taraf ülkelerin devlet ya dahü- kümet başkanlan tarafindan imzaianan ve "tstanbul Şar- tı" olarak da adlandınlan Av- rupa güvenliğine ilişkin şartta, AGtT bünyesinde yeni birim- lerin ohışturulması, savaşta za- rar gören toplumlann rehabi- litasyonu veçaûşmalannönlen- mesine ilişkin teşkilatın etkin- liğinin arttnlması öngörülü- yor. Şartta, taraf ülkeler, "öz- gür, demokratik ve daha bü- tünleşmiş" bir AGtT bölge- si yaratılmasına ilişkin görüş birliğine vanrken, katılımcı ülkelerin birbiriyle banş için- de yaşamalan iOcesinden ha- reketle bazı adımlann atılma- sı kararlaştınlıyor. İşbuüği gûçlenecek Avrupa Güvenlik Şarü'nda, üye ülkeierle uluslararası ku- rumlar arasındaki işbüüğini güçlendirmek için İşbirliği Gü- venlik Platformu'nun oluşru- rulması da hedefleniyor. AGlT'in banşçı rolünün daha da geliştirilmesinin öngörül- düğü şartta, sahra operasyon- lannda sivillere hızla yardım ulaşnrabümek içinAcil Uzman Yardımı ve tşbirhği Ekipleri (REACT) ile AGlT'in sahra operasyonlannda konuşlandı- nlmak üzere Operasyon Mer- kezi'nin kurulmasıyeralıyor. Aynca, AGtT Daimi Konse- yi'ne bağlı olarak görev yapa- cak bir hazırlık komıtesınin kurulması da öngörülüyor. Avrupa Güvenlik Şarü'nda, AGtT'in bölgesinde banş ve istikran koruma rolünün güç- lendirilmesi öngörülüyor. Ol- keler arasında çanşma tehlike- sinin hala ortadan kalkmadıgı belirtilen şartta, ülkeler ve halk- lar arasında işbirliğinin güç- lendirilmesi gereği vurgulan- dı. Şartta, uluslararası terörizm, şiddet içeren radikalizm, orga- nize suçlarveuyuşturucutra- fığinin gûvenliğe meydan oku- duğu ve amaçlan ne olursa ol- sun terörizmin her türünün ka- bul edilemeyeceği belirtildi. Bugün karşılaşılan tehlikele- rin üstesinden sadecetek birül- kenin ya da örgütün geleme- yecegi kaydedilen belgede, son 10 yıl içinde AGİT ile ulusla- rarası kuruluşlar arasında ye- nibir işbirliği için önemli adım- lar atıldığı ifade edildi. İnsan haklan Belgede, katılımcı her ülke- nin demokrasi, hukukun üs- tünlüğüve insan haklanna say- gı temelinde bölgede banş ve istikrann güçlendırilmesinin en iyi şekilde güvence altına alı- nacağı belirtihrken, iç hukuk ve düzenlerinde sorun çıkabi- lecek üJkelerin taiep etmeleri durumunda, ilgili ülkeye yar- dun yollannın araştınlacağı kaydedildi. "İnsan hakla- n,tenıd özgüriükler, demok- rasi ve hukukun üstünlüğü- nün AGtT'in güvenlik kon- septinin merkezinde yer al- dığı tevit edildi" denilen bel- gede, azınlıklann haklannın korunması ve geliştirilmesinin, üye devletlerde demokrasi, ba- nş, adalet ve istikrar için te- mel etkenler olduğu kaydedil- di. Herhangibirazınlığakar- şı şiddetin kınandığı belgede, ulusal azınlıklarla ilgili sorun- lann ancak hukukun üstünlü- ğüne dayalı demokratik siya- si çerçevede çözülmesi gereği vurgulandı. Milüyet haklan Belgede, herkesin milliyet hakkının olduğu ve bu haktan mahrum edilemeyeceği belir- tildi. Avrnpa Güvenlik Şar- ü'nda, her türlü etnik temizlik ve kitlesel sınırdışı etme po- litikalannın reddedildiği mad- desi de yer aldı. AGlT'in bölgesinde banş ve istikrannkorunrnasındaki anah- tar rolünün güçlendirilmesi ta- ahhüdünde bulunulan şartta, AGlT'in bölgesel güvenÛk için en etkin katkılannın sahra ope- rasyonu, çaüşma sonrası reha- bilitasyon, demokratikleşme, insan haklan ve seçim gözlem- ciliği gibi alanlarda olduğu ifade edildi. Zirveyiideyenler: MUTLUDEMÎRKAN, SERKANDEMÎRTAŞ, BARIŞDOSTER, MİNEESEN, AZEMARŞAN, İREMSAĞLAMER, NİLÜFER ŞENSÖZ, ÖZGÜR ULUSOY, ÖZLEM YÜZAK Fotoğraflar: UĞUR GÜNYÜZ, KAANSAĞANAK, HATİCE TUNCER