Katalog

SAYFA CUMHURİYET 3MART1998SALI 8 DIŞ HABERLER Annan-Saddam anlaşmasımn başkanlık saraylannın denetimiyle ilgili bölümleri sorun yaratıyor Irak'ın yorııııııı kızdırdıDış Haberter Senisi - Irak krizini sona erdiren anlaşma metninin. Irak'taki sekiz başkanlık sarayının denetimi ile ilgili mad- deleri şımdiden anlaşmazlıklara yol açıyor. Bağdat yönetiminin, başkanlık sarayla- nnın denetimi için kurulacak özel ekibe BM Genel Sekreteri'nin başkanlık edeceğini açıklaması, Irak'taki kitle imha silahlan- nın tasfıyesinden sorumlu BM Özel Ko- misyonu UNSCOM Başkanı Richard But- ler tarafmdan tepkiyle karşılandı. BM Genel Sekreteri Kofi Annan ıle Irak Devlet Başkanı Saddam Hüseyin arasın- Irak'ta Iran operasyonu BAĞDAT (Ajanslar) - Merkezi Irak'ta bulunan Iranlı muhalif Halkın Mücahitle- ri grubu, önceki gece Irak sınınndan ge- çen lran birliklerinin, gruba ait 2 üsse sal- dın düzenlediğini ve çıkan çatışmada on- larca kişinin öldüğünü öne sürdü. Halkın Mücahitleri'nin yayımladığı bil- diride, çok sayıda lran Muhafız Alayı ve lstihbarat Bakanlığı görevlilerinin. dün ge- ce Irak sınınndaki Tarsak kenti yakmmda bulunan üslere saldın düzenledikleri iddia edildi. Bildiride. Halkın Mücahıtleri ile tran bjrlikleri arasındaçıkan çatışmada, muha- lif birliklerinden 5, lran birliklerinden de onlarca kişinin öldügü kaydedildi. Irak'ta eğitim kamplan bulunan, tranlı muhalif grup Halkın Mücahitleri. 1979'dan bu ya- na lran yönetimine karşı mücadele veriyor. • Bağdat yönetimi saraylan denetleyecek özel komisyonun başında Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Kofi Annan'ın olması gerektiğini savunurken UNSCOM Başkanı Butler, iplerin kendi elinde olduğunu söylüyor. da 23 Şubat'ta Bağdat'ta imzalanan an- laşmada, başkanlık saraylannın denetimi için UNSCOM, Uluslararası Atom Ener- jisi Ajansı (IAEA) elemanlanndan ve dip- lomatlardan kurulu ayn bir komisyon oluş- turulmasına karar verilmişti. Washing- ton'ın başından beri kuşkuyla yaklaştığı maddenin yorumuyla ilgili ilk anlaşmaz- lıklar, önceki gün Irak'ın BM Büyükelçi- si Nizar Hamdun'la ÇNN'de yapılan bir söyleşisırasmdaortayaçıktı.Hamdun,bir soru ûzerine, "Sekiz başkanlık saravım UNSCOM ve IAEA temsüdlerinden ölu- şan özel bir ekip denetieyccek. Ancak bu ekibin başındaGenel Sekreterbulunacak'" dedi. Aynı programda görüşleri alınan But- ler. "Bu denetimlerin merkezinde benim ekibim ve Atom Ajansı \er alacak, başka bir deyişte, ekip, diplomatik göztemcüerin kanlımryla teknisyenlerden oluşacak" de- di. Butler, başkanlık saraylannın denetimin- den gelecek raporlann kendisi tarafindan, Genel Sekreter aracılığıyla, Güvenlik Kon- seyi'ne iletileceğini sözlerine ekledi. Ambargo kurbanı Iraklı çocuk hastanede. Ülke\ e uygulanan yapünmlann yükünü en çok çocuklar çekiyor. Bu arada Irak yönetimi, Türkiye, ABD, lngiltere ve Kuveyt'i "Irak'ı istikrarsızn- ğa itmekle ve parçalamaya çaüşmakla" suçladı. Irak'taki ıktıdar partısı Baas'ın yayın organı El- Tavra gazetesi, dünkü yo- rumunda, ABD ve tngiltere'nin Kuzey Irak'ta casusluk faaliyetlerini hızlandır- dıklannı öne sürerek Türkiye'yi de "Irak topraklannıistilaetmekiçin bahaneyarat- makla" suçladı. Gazete aynca, lngiltere ile ABD'nin BM Güvenlik Konseyi'ne sunduğu, Irak'ın BM ile yaptığı anlaşma- ya uymaması halinde "sertsonuçlarla kar- şdaşacağuu" öngören karartasansını. "Irak De BM arasında yapılan anlaşmayı mah- veünek için gösterilen adi bir çaba* olarak değerlendi. lngiltere'nin ABD desteğiyle Güvenlik Konseyi'ne sunduğu karar tasansının oy- lanmasının ise sürekli geciktiğibildirildi. Oylamanın hafta sonuna sarkabileceği be- lirtilirken Konsey'in üç daimi üyesi Rus- ya, Çin ve Fransa'nın, Bağdat rejiminin an- laşmayı ihlal etmesi durumunda ABD'nin Irak'a harekât düzenlemesine olanak ve- recek ifadelerin tasan metnine konması- na kesinlikle karşı olduklan kaydediliyor. Güvenlik Konseyi'ne yakın kaynaİdar ıse, dünkü toplantılardan sonra tasannın anahatlannınbelırlendiğini, tasannın son haliyle "Irak'a Bağdat anlaşmasını ih- lal ettiği takdirde sert sonuçlarla karşı- laşacağı" yolunda bir uyanyı içerdiğini belirttiler. Ayna kaynaklar, tasanyla "Her- hangi bir ülkeye otomatik saidırı yetki- si tanınmadığını ve Konsey'in bölgede banşı için konuyu izlemeye devam ede- ceğinin" vurgulandığını kaydettiler. Israil Başbakanı Benyamin Netanyahu önerisini yineledi LübnaEi'a barış çağrısıDış Haberier Senisi - Israil Başbakanı Benyamin Netanyahu, Lübnan hükümeti güvenlik önlemlerini kabul ettiği takdir- de, Güney Lübnan'dan çekilmeye hazır ol- duklannı yineledi. Lübnan Dışışleri Ba- kanı Faris Bueyz ise önceki gün yaptığı açıklamada, Netanyahu'nun yeni bir şey söylemediğinı savundu. Netanyahu, Bakanlar Kurulu'nun haf- tahk toplantısında yaptığı konuşmada, "Eğer Lübnan hükümeti, güvenlik ön- lemlerini >erine getirme konusunda bize kabhrsa, biz de 425 sayüı BM karan gere- ğiGiine)Lübnan'dançekfliriz-dedı. 1978 tarihli 42i sayılı BM karan, lsrail'in, Gü- ney Lübnan'dan derhal geri çekilmesini ön- görüyor. Lübnan Dışişlen Bakanı Faris Bueyz ıse Netanyahu'nun sözleri üzerine " bildiri- de yeni bir şey olmadığını ve güvenlik ön- lemkrinin Güne> Lübnan'da bulunan ge- çici BM gücünün yetki alanına girmediği- ni" ıfade ettı. Bueyz, Lübnan'm lsrail ile görüşmeye hazır olmadığını ifade etti. Netanyahu'nun yardımcılanndan Da- ni Naveh ile Netanyahu'nun Diplomatik Danışmanı Uzi Arad'ın Fransa Dışişleri Bakanı Hubert Vedrine ile görüştükleri ve kendısinden Lübnan'dan çekilme konusun- dakı mesajı bu ülkeye iletmesini istedik- leri bildirildi. Beyrut'ta dün yapılan bölgesel bir eği- tım kongresının açılışında konuşan Lüb- nan Başbakanı Hrawi, "uluslararası top- luluğun Israü'e BM karannı uygulaması için zorlaması" çağnsında bulundu. Bu arada. Suriye'deki devlete bağlı ga- zeteler Netanyahu'nun sözlerinin "yeni bir tuzak" olduğunu ve "kabul edilemez şarüar içerdiğinr yazdılar Teşrin gaze- tesi. "Netanyahu'nun ortaya koyduğu şart- lann amacının. Lübnan'ı ekonomik veas- keri olarak zinciıiemek ve özgürlüğünü ve bağımsızlığım kısıtiayıp onu Siyonist çem- bere almak" olduğunu ıleri sürdü. Suriye utmıt vermedi ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Türkiye ile Suriye arasında yapılan görüşmelerde somut sonuç çıkmadı. Suriye, terör konusunda Türkiye'nin beklentilerini karşılamaya yanaşmaz- ken, Tel Aviv-Ankara ilışkilerinin ken- disine yönelik olduğunu öne sürdü. Dışişleri Bakanlığı Sözcü Yardım- cısı Sermet Atacanlı. dün düzenledi- ği basın toplantısında, Dışişleri Ba- kanlığı Ikili Siyasi tşler Dairesi Baş.- kanı Büyükelçı AykutÇetirge'nin, ge- çen hafta içinde Sunye'ye yaptığı zi- yareti değerlendirdi. Çetirge'nin Su- riye Dışişleri Bakanlığf ndan Adnan Omran ile biraraya gelerek, kapsam- Iı görüşmelerde bulunduğunu belırten Atacanlı, Türkiye'nin terörizm konu- sunda Suriye'den beklentilerini iletti- ğini kaydetti. Atacanlı, Suriye'nin Tür- kiye'nin beklentilerini not etmekle ye- tindiğini anlatarak. "Bu girişimin ama- cı bir ilitişim kanalı açmaktı. Terör ko- nusundaki Suriye'ye yönelik görüşle- rimiz sürüyor" dedi. Atacanlı, görüş- melerde "su" konusunun da ele alın- dığını bildirdi. Dışişleri Bakanı tsmailCem'in Su- riye'ye gitmesinin öngörülmediğini, ancak bir Suriye Dışişleri heyetinin Türkiye'de temaslarda bulunmasının söz konusu olabileceğini belirten Ata- canlı, "Biz Suriye Ue yeni bir başlan- gıç yapmak istivonız" dedi. >"" Cumhurfyet ^ kitap kulübü SİZİN GİBİ KİTAP KURDUNUN •CUMHURİYET KİTAP KULUBU" olanaklarından yararlanmak ıçın uye olmak, uye olunca da ceplerde kart taşımak gerekıyor Yanı bir anlamda ınsan "KİTAP KURDU" oldu mu, bu olgusu belgelenmelı KİTAP KURDU OLDUĞUNUN Belgesı olmayan kıtap kurduna "Krtap Kurdu" denmtyor artık. O halde sızın gıbt b*r kitap kurdunun "Kitap Kurdu" olduQunun BELGELENMESİ GEREK•CUMHURİYET KİTAP KULUBLTnu arayın. once "Kıtap Kurdu" olmanın yarariannı öğrenın ve "Kitap Kurdu" oluşunuzu beigelendırın. ÜYELİK FORMU Adı Soyadı:. Adresı: Posta kodu: Kent: Telefon/Faks: Cınsiyeti: Doğum tarihi: Medeni durumu:.. Egitim durumu: Meslegi: (Öğrenci ya da Öğretmen ise) Okul adı: Okul numarası: (Lütfen işaretleyiniz) U Y E YENİ UYE YENİLEME 5.OOO.0OO TL ÖĞRETMEN/ÖĞRENCİ 2.5OO.OOO TL 3.OOO.OOO TL 1.500.000 TL •MASTERCARD Son kultanma tanht: AV YIL " Işaretlediğım tutarı kredı kartı hesabımdan alınız. CVISA LIEUROCARD Kartno. I II ! i I I I I 1 I 1 II I 1 I * Işaretledığım tutam banka dekontuntı adresınıze/faksmıza göndereceğ Çsğ Pazarlama A.Ş.'nın: - — D Iş Bankası Cağatoglu Şb.405543 D Akbank Nuruosmanıye Şb.15718 • Yapı Kredı Bankası Çemberlıtaş Şb. 32529 D Halkbank Cagaloglu ş b 39035380 * Işaretiediğım tutan posta çekı hesabına gönderdim PTTÇekNo: D666322 Çag Pazarlama A.Ş. Hesabı ıhurıyet Kıtap Kulıtbu Cağ Pazarlama A.S. Türkocagı Cnd. No:39/41 (34334)Cagaloqlıı-İstanbul Tel:(212)514 01 96 Faks:(212)514 01 95 BEYKOZ BİRİNCİ ASLİYE HUKUK HÂKİMLİĞt'NDEN DosyaNo: 1997/162 Maliye Hazinesı tarafindan Yemen Terzi ve Ahmet Fuat Önal aleyhlenne açılan tapu ıptali ve tescıl davasının yapılan duruşması sırasında duruşma günü için adreslerinde yapılan araştırmalarda bulunamayan ve halen Mahmutşevİcetpaşa köyü Beykoz/lstanbul adresınde ikamet ettiği bildirilen Yemen Terzı ile Ahmet Fuat Önal'ın 16.4.1998 saat: 11.00'deki mahkememizdekı duruşmada bızzat hazır bulunmalan, ya da kendilerinı bir vekılle temsil ettirmeleri aksi takdirde yok- luklannda karar verileceğı hususu taraflara ilanen tebliğ olunur. 16.2. 1998 Basın: 7880 MENDERES ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ'NDEN 1997/1316 Esas 1998/4 Karar Davacı Ahmet San tarafindan davahlar Öznur Aydın vs. aleyhıne açılan satışın iptali da- vasının yapılan yargılaması sonunda; Menderes ilçesinde, Çumaovası köy civannda, kırmev- kiinde kain tapunun sayfa: 4735. cilt: 48, parsel: 428'de kayıtlı bulunan taşınmazm taraflann sulh olduğu gibi Öznur Aydın adına olan tapunun iptali ile Osman oğlu Ahmet San adına ta- puya tesciline karar verilmiş olup. davalılardan Hayrettin Dereh'nin tüm araştırmalara rag- men adresi tespit edilemediğinden, iş bu ilan gazetede ilan tarihinden itibaren 15 gün sonra Hayrettin Dereli'ye tebliğ edilmiş sayılacağı ilan olunur. 18 2. 1998 Basın: 7889 KÜTAHYA 2. İCRA DAİRESİ'NDEN MENKULÜN AÇIK ARTTIRMAİLANI DosyaNo: 1997-221 Tal. Bir borçtan dolayı hacizli ve aşağıda cins, miktar ve kıymetleri yazılı mallar satışa çıka- nlmışhr. Birinci artırmada 17/3/1998 günü saat 15.00-15.10'da Sabuncupınar Akpınar yolu a>n- mında yapılacak ve o günü kıymetlerin yüzde 75'ine istekli bulunmadığı takdirde 18.3.1998 günü aynı yer ve saatte 2. artırma yapılarak satılacağı. Şu kadar ki. aıtırma bedelinin malın tahmın edilen kıymetinin yüzde kırkını bulmasınm ve satış isteyenin alacağma rüçhanı olan alacaklınm toplamınıdan fazla olmasının ve bundan başka paraya çevirme ve paylann pay- laştırma masraflannı geçmesinin şart olduğu, mahcuzun satış bedeli üzerinden yüzde.. .. ora- nında KJD\'.nın alıcıya ait olacağı ve satış şartnamesinin ıcra dosyasında görülebileceği mas- rafi verildiği takdirde şartnamenin bir örneğının ısteyene gönderilebileceği, fazla bılgi al- mak isteyenlerin yukarda yazılı dosya numarasıyla dairemize başvurmalan ilan olunur. Muhammen kıymeti Adedi Cinsi (Mahiveti ve önemli nitelikleri 1 1993model 2999 sen numaralıl500 DR50KVAjeneratör 1 1996 modelı 860 dibi 400 depo hacımli 3199361 seri numaralı hava konpresörü 1 Takım halinde ve motor ile bırlıkte kömür elegı 2 adet su motoru 1 100m2.1ikkarvanbina(seyyar) 1 50 m2.Iik kanan sev-varbina Basın: 7493 1.000.000.000- 250.0O0.0OO.- 50.000.000.- 100.000.000.- 250.000.000.- 150 000 000.- İŞTANBUL 1. İFLAS MÜDÜRLÜĞÜ'NDEN GAYRİMENKULLERtN AÇIK ARTTIRMA ŞURETİYLE SATIŞ İLANI DosyaNo: 1995'14 Satılmasına karar venlerek, aşağıda evsafı ve kıyme- ti belirtilmış taşınmazlar. Istanbul 1. Iflas Müdürlü- ğü'nde belırtilen gün ve saatlerde açık arttııma suretıy- le satılacaktır. GmTİmenkuUerin tapu kaydı, durumu >e muhammen bedeDeri: 1- Tekırdağ ılı. Çerkezköy ilçesı, Yanıkağıl Köyü, köy karşısı mevkiinde kaın. 1550 parselde kayıtlı, tarla vasıflı, 4125 m2 mesahalı taşınmazm tamamı borçlu adı- na kayıtlı olup muhammen bedeli 1.237.500.000 TLdir. 2- Tekırdağ ilı, Çerkezköy ılçesi. Yanıkağıl Kö\ü, As- malık mevkiinde kaın, 570 parselde kayıtlı, tarla vasıflı, 16.000 m2 mesahalı taşınmazm tamamı borçlu adına ka- yıtlı olup muhammen bedeli 4.800.000.000 TLdır. 3- Tekırdağ ili. Çerkezköy ilçesı, Kızılpınar Köyü, Caferçatağı mevkiinde kaın, 959 parselde kayıtlı. tarla vasıflı 6250 m2 mesahalı taşınmazm tamamı borçlu adı- na kayıtlı olup muhammen bedeli 1.250.000.000 TUdır. 4- Tekirdağ ilı, Çerkezköy ilçesi, Kızılpınar Köyü, Caferçatağı mevkiinde kain. 1039 parselde kayıtlı, tarla vasıflı 6875 m2 mesahalı taşınmazın tamamı borçlu adı- na kayıtlı olup muhammen bedeli 1.375.000.000 TLdır. 5- Tekirdağ ili, Çerkezköy ilçesi, Kızılpınar Köyü, Domuzdere mevkiinde kain, 209 parselde kayıtlı, tarla vasıflı 5750 m2 mesahalı taşınmazın tamamı borçlu adı- na kayıtlı olup muhammen bedeli 862.500.000 TUdir. Gayrimenkullerin satış günü ve saatleri: Taşınmazlann 1. açık arttırmalannın 14.04.1998 Sa- lı günü tstanbul 1. Iflas Müdürlüğü, Istanbul Adliyesi, Sultanahmet, Istanbul adresınde yapılmasına, 2. açık art- tırmalannın 24.04.1998 Cuma günü aynı yer ve saatler arasında yapılmasına karar verilmiş olup; (l)no'lu taşınmazm 10.30-10.45 (2) no'lu taşınmazm 11.00-11.15 (3) no'lu taşınmazm 11.30-11.45 (4) no'lu taşınmazm 13.30-13.45 (5) no'lu taşınmazın 14.00-14.15 saatleri arasında sa- tışlan yapilacaktır. Gayrimenkullerin imar durumlan: Taşınmazlar tarım arazisi olarak kullanılmakta olup ımar planı dışında kal- maktadır. Satış koşullan: Gaynmenkullerin yukanda yazılı ilk açık arttırmalarında muhammen bedelin yüzde 75'ı ve satış masraflannı geçer pey sürüldüğünde ıhalesı yapıla- cak olup, sürülmediği takdırde yıne >Tikanda yazılı ıkin- ci açık arttırmalarda muhammen bedellenn yüzde 4O'ı ve satış masraflannı geçer pey sürüldüğünde ıhaleler ya- pılacaktır. lhaleye katılmak isteyenlerin muhammen be- dellerin yüzde 20'si oranında nakdi teminat ya da mute- ber milli bir bankaya ait teminat mektubu iraeleri şarttır. Satış peşin para ile yapılacak olup KDV, damga resmi, tellaliye, tüm tapu harç %e masraflan, eğitıme katkı pay- lan ve tahliye \e teslım masraflan alıcıya aıttır. Talep halinde ıflas ıdaresince alıcı>a20 günü geçmeyecek süre verılecektir. Şartname. daırede hazır bulunmakta olup masrafmı \eren alacaklıya bir örnek göndenlecektir. Satışa katılanlann gaynmenkulleri gezıp gördüklen ve şartname münderecaatını bildiklen kabul edilir. ilan olunur. 23.2.1998 Basın: 8078 SALİHLİ ASLİYE 2. HUKUK MAHKEMESİ'NDEN Esas No: 1997/536 Davacı: Mustafa Tangül- Kocaçeşme Mah. Çavuş Sok. No: 50- Salihlı Vekılı: Avukat Atıla Özkan- Şapçı lşhanı- Salıhli Davalı: Kamuran Tangül- Salihlı Dom- baylı köyünden olup halen adresı meçhul. Dava: Boşan- ma Duruşma: 2.4.1998 günü saat 9.30'da Davah Kamu- ran Tangül'e çıkartılan davetıyenin PTT'ce tebliğ edile- memesi ve zabıtaca yapılan araştırmaya rağmen adresi- nın tesbıt edilememesi nedenıyle duruşma gününün ıla- nen tebliğıne karar verilmıştir. Karar gereğince: Yukan- da belırtilen duruşma gün ve saatınde davalı Kamuran Tangül'ün duruşmada hazır bulunarak davayı takıp et- mesi, mazeret bıldirmesı ya da kendını bir vekılle temsil ettırmesı aksı takdirde davaya yokluğunda bakılıp karar venlebıleceği hususu ilanen tebliğ olunur. Basın: 7890 ANKARA 12. SULH HUKUK MAHKEMESİ'NDEN EsasNo: 1996,449 Davacı Tevfık Bayram Benadam vekili tarafindan da- vahlar Mişon Kastoryara ve Mehmet Fıkret Özbek aley- hine açılan ipoteğin fekki davasının yapılan açık duruş- masında verilen ara karannca, Davalı Asmalı Mescit Eminönü, N: 12/14 Beyoğlu-Is- tanbul adresindeki Simon Kahya ile davalı Sultan Ha- mam Hocapolhan N: 18 Sirkecı-tstanbul adresindeki Mi- şon Kastaryano'nun adreslenne çıkartılan davetıyeler PTT aracılığı ile tebliğ edilememiş ve adresleri de zabıta- ca araştınlmasına rağmen tesbit edilememiş olduğundan karann gazete ılanı yolu ile tebliğine karar verilmıştir. Dıkmen Mh. 1966 ada 36 parselde kâın taşınmaz üze- rinde davalılar Mişon Kastoryano ve Siman Kahşa lehine 250 000 TL bedel karşılığı faızsız ve 1. derecede konu- lan 28.9.1960 tarih ve 6933 yevmiye nolu ipotek kaydı ile yıne aynı parsel üzerine Mehmet Fikret Özbek lehine 200.000 TL bedelli 1. derecede faızsiz 31.3.1972 tarih ve 3859 yevmiye numara ıle konulan ipotek kayıtlannın iki- şer yıl için konulmuş olup süreleri geçtıği halde bu ipotek kayıtlannın kalkmadığı ve parseli tedavil görerek Çanka- ya 5 bölge Dikmen Mahallesinde kâin 7537 ada ve 7 par- sel nolu taşınmazdan gittiğı ve kayıtlannın da aynen son kayıt üzenne aynen geçtıği anlaşılmakla davacı tarafin- dan davalı Mişon Kastoryano ve Simon Kahya adına 250.000 ipotek bedeli, aynca dığer davalı Mehmet Fıkret Özbek mirasçılan dahili davalılar Zeynep Esra Özbek (Özalp) ve Emin Engin Özbek adına 200.000.-TL ipotek bedeli mahkeme veznesine depo edıldığınden mezkur Ankara Çankaya 5. Bölge Tapu Sicıl Müdürlüğü Dikmen Mahallesi'nde kâın 7537 ada ve 7 parsel üzerindeki dava- lılar Mişon Kastoryano ve Simon Kahya ile Mehmet Fık- ret Özbek lehine konulan ipotek kayıtlannın terkinine (kaldınlmasına) karar verilmesi sonucu tebliğ tarihinden başlamak üzere 15 gün içerisinde temyız edilmediği tak- dirde karann kesınleşeceği ilanen tebliğ olunur. 24.2.1998 Basın: 7966 10.09.1993 tarihli 242089 no'lu 1.084.479.000.- TL'lik Istanbul Defterdarlığı Halkalı Gümrük Saymanlığı Müdürlüğü'nce verilen Istanbul Kültür ve Sanat Vakfı'na ait menkul kıymetler alındısı zayi olmuştur. BIÇAK SIRTI EROL MANİSALI Durağan Dengeden Değişken Dengeye Soğuk savaş döneminde dünyada statik bir den- ge vardı. Doğu Bloku ve etki alanındakiler, Batı Blo- ku ve etki alanındakiler olarak, dünyanın büyük ço- ğunluğu ikiye bölünmüştü. Bloklann karşılannda °as- keri ve ideolojik tehdit" bulunduğu için blok içi so- runlar, rekabet ve çatışmalar fazla büyümeden dur- durulmak zorundaydı. Esas "tehdit" sayılan karşı blokun varlığı, blok içi sorunlan, içerideki büyüğün (veya büyüklerin) müdahalesi ile belirli sınırlar içinde tutma ortamını yaratıyordu. Zaten sorunu çıkaranlar da, fazla ileri gitmeye yeltenmezlerdi. Batı'nın büyük- leri arasındaki rekabet ve ekonomik çıkar çatışma- lan da, çrtayı fazla yükseltmeden, büyük bir bunalım durumuna getirmeden, belirli sınırlar içinde tutulabi- liyordu. ABD, Japonya ve B. Avrupa'nın elinde teknolojik üstünlük ve dünya ekonomisini yönlendirme gibi avantajlar vardı ve rekabet bu alanlarda yapılryordu. Zaten bu alanlarda, özellikle 1970 sonrasında, Do- ğu'nun Batı ile yanşma olanağı kalmamıştı. Batı ül- kelerinin dünya üzerindeki ekonomik rekabeti, köp- rüleri atmadan, bunalımı fazla tırmandırmadan sür- dürülebiliyordu. Bu denge "durağan" bir dengeydi, kilittenmiş biryapılanma üzerine oturuyordu. Ikili blok- laşma, bu durağan dengeyi ayakta tutuyordu. Şöy- leki: 1) ABD, Japonya ve B. Avrupa olarak Batı'nın bü- yükleri, kendi aralanndaki ekonomik çıkar çatışma- lannı tırmandınma "lüksüne" sahip değildiler. Çünkü, sağlayabilecekleri ekonomik çıkan ortadan kaldıra- bilecek bir askeri ve ideolojik "tehdidi" karşılannda görüyorlardı. 2) Batı Doğu'ya karşı, teknolojik ve ekonomik üs- tünlüklere sahipti, bu alanlarda Doğu ile yanşmıyor- du. Bu alanlardaki yanş Batı içinde ve dünya ötçe- ğinde görülüyordu. Batı içinde teknoloji ve ekono- mik etkinlik alanlanndaki yanş ve çatışma, "çizmeyi aşmadan" yürütülüyordu. ABD'nin genelde ve NA- TO çerçevesindeki üstün konumu, blok içindeki "den- geleri" ve kilitlenmeyi sağlıyordu. Aynca OECD gibi kuruluşlar, Batı içindeki "eşgüdümü" gerçekleştiri- yordu. Statik ve kilitlenmiş sistemde ve yapılanmada baş aktör Amerika'ydı. işte ne olduysa, bu durağan ve kilitlenmiş yapılanma, Doğu Bloku'nun ve tehdidinin ortadan kalkması ile, birdenbire değişmeye başladı. Değişken denge nedir? Birdenbire, durağan dengeden değişken denge- ye geçilmeye başlandı. Batı büyüklerinın (ve de Do- ğu büyüklerinin) elıni kolunu bağlayan durağan ya- pı, sanki zembereği boşalmış saat gibi hareketlen- meye başladı. Üstelikyeni pazariarvedoğal kaynak- lar vitrine çıkmış, alıcı bekler duruma gelmişti. Eski bloklaşma kalpîan içinde sıkışıp kalmış Batı büyük- leri, "çok daha bağımsız olarak at koşturabilecek- leri geniş bir alanı önlerinde buluverdiler. 1990 sonrasında ABD, Avrupa ve Japonya şu alan- larda yoğun bir rekabet ve çekişmenin içine girdiler 1) Özellikle Asya'da yeni pazarlar açılmıştı. Bu pa- zar yanşında geri kalan büyük, att sıralara düşecek- ti. Balkanlar, Kafkasya, Asya (Çin dahiO pazarlan, önümüzdeki 20-30 yılın dev olanaklannı sunuyoriar- dı. "Altına hücum" gibi, yeni pazariara ve yeni açı- lan doğal kaynaklara hücum başladı. Geride kalan, gerçekten avucunu yalayacaktı. Dünyanın durağan dengeden değişken dengeye geçmesi Batı'daki üç grubu, "aralannda daha etkili rekabetedebilmeleniçin" harekettendirdi. Avrupa Top- luluğu hemen 1991'de Maastricht'i ortaya çıkara- rak, daha yoğun bir kenetlenme içine girdi. Değişen koşullar karşısında ABD ve Japonya ile daha iyi re- kabet edebilmek için bu zorunluydu. Avrupa'yı he- men ABD izledi ve o da Kanada ve Meksika ile NAF- TA'yı kurdu. Japonya'nın başını çektiği Asya-Pasifik grubu da aynı yıllarda, aralanndaki işbiriiğini arttırmak için yeni yapılanmaya girdı. Artık soğuk savaş döne- minin "sınııiamalan" ortadan kalkmıştı, atış serbest- ti. Batı'nın büyük ülkeleri yanında, Batı'daki büyük fir- malarda da ilginç bir değişim başladı: Dev şirketler, aralannda "birleşiyoriardı". Petrol firmalar, banka- lar, ulaştırma şirketleri (havayollan), bazı önemli sa- nayi fırmalan, hızlı bir birieşme süreci içine girdiler. Neden? Çünkü yeni yanşma düzeninde "daha avan- tajh" konuma gelmek istiyoriardı. Ülke goıplan nasıl yeni bloklaşmalara gidip rakipleri karşısında üstün- lük sağlamak istiyoriarsa, dev firmalar da, daha da büyük olmak için birleşiyortardı. Bu süreç halen hız- lı bir tempoda yürüyor. İçine girilen yeni "değişken denge ortamı", piya- sa ekonomilerinin, katı ve denetimi zor bir duruma gelmelerine neden olabilecektir. Bunun beraberinde, zaten çok bozuk ve dengesız olan dünya gelir bölü- şümünün daha da bozulması söz konusudur. Durağan dengeden "değişken dengeye geçişin" somut örneğini, son Körfez kıizinde yaşadık. ABD'nin yalnızlığı, yalnızca Irak olayının niteliğinden kaynak- lanmadı. Fransa'nın başkaldırması yalnız Irak'ta ol- madı: Birkaç yıl önce Iran'a uygulanan ABD ambar- gosunu Fransa kırdı ve ABD bunu kabullenmek zo- runda kaldı. İçine girdiğimiz değişken denge, belir- sizliklerin arttığı bir ortamı da beraberinde getirdi. Bosna-Hersek'te 250 bin insanın Avrupa'nın ortasın- daölmesi de, "yenidünya düzeninin" sonucudur. Ye- ni pazarlan ve doğal kaynaklan elde etme savaşı ve yanşı, katı ve acı bir biçimde sürmektedir. Barajlann duvarian yıkılırken sel gibi akan sular ba- zı topraklan besleyecek, bazılannı da süpürüp götü- recektir. Nüfus cüzdanırrn kaybettim. Hükümsüzdür. TANERTAN ' MUYESSER GUNDUZ 1958-1997 "Çiçek ol, rüzgârla rüzgârla gel bitsin bu umutsuz şarkı, yıldız ol geceyle geceyle gel bitsin bu umutsuz şarkı" (Behçet Aysan) Seni çok seven ve unutmayan OĞLUN, ANNEN ve KARDEŞLERİN