Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
132 ARALIK 1998 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA
EKONOMI /[email protected] 13
Emlakbank'tan
kampanya
• Ekonomi Servisi - Emlak
Bankası. 1998 yılırun son
konut satış kampanyasını
dünbaşlattı. 28.12.1998
tarihinde sona erecek
kampanyada "'ön ödemeli"
satış sîstemı uygulatıacak.
Ön ödemeler konut v e
işyerleri ıçin 2 milyar lira,
villalar için ise 4 milyar lira
olarak belirlendi.
Isteklilerin peşin tutan veya
asgari peşinat tutannı
15.02.1999 tarihine kadar
tamaınlamalan gerekiyor.
Çukurovalı
mağdurları
• Ekonomi Senisi -
Çukurovah Otomotiv
firmasının düzenlediği
kampanyaya katılıp
otomobillerini alamayarak
mağdur olan tûketiciler.
Tüketıcıyi Korurna
Derneğı'nın (TÜKODER)
düzenlediği toplantıda bir
araya geliyor. TÜKODER
tarafindan organize edilen
toplantı Mecidiyeköy Kültür
Merkezi'nde, salı günü saat
17.00'da gerçekleştırilecek.
TÜKODER Başkanı
Mehmet Sevim. toplantıda
mağdurlar için hazırlanan
ömek dilekçelerin
dağitılacağını belirtti.
Yatova'ya
doğalgaz
• YALO\A(AA)-
Yalova'da hava kirliliğinin
önlenmesı amacıyla
doğalgaz kullanımma
geçileceği bildirildi. Yalova
Belediye Başkanı tbrahim
Uzun, doğalgaz şebekesı
ihalesini kazanan UNtT adlı
fırmanın ocakta çalışmalara
başlayacağını belirtti.
Talih kuşuna
zam
• ANKARA(AA)-Milli
Pıyango tdaresi, bilet
fiyatlan ile büyük
ikramiyeyi yeni yılda yüzde
60 oranında arttınyor. Milli
Piyango Müdürü Ilham
Küsmenoğlu'nun verdiği
bilgiye göre. halen 1 milyon
lira oj$n tam biletin fiyatı,
liraya,yükselecek. Yeni
yılda yanrn bilet 800 bin,
çeyrek bilet ıse 400 bin
liradan satılacak.
TEAŞ'tan ihale
• ANKARA(AA)-
Türkıye Elektrik Üretim
Iletim AŞ (TEAŞ) Genel
Müdürlügü'nün, Dünya
Bankası kredisiyle finanse
edilecek TEAŞ iletim
hatlan >apım ihaleleri.
yakında ilan edilecek.
Finansmanı Dünya
Bankası'ndan sağlanan 270
^milyon dolarlık krediden
karşılanacak, toplam 320
kilometre uzunluğundaki
enerji nakıl hatlannın
1
yapımında firma teklifleri,
^Şubat 1999 tarihinde
alınacak.
Uzmanlar, hükümetin 'önlemler paketi'nin ekonomiyi çıkmaza sürükleyeceğini söylüyor
'Odün çözüm degU9
ÖZLEM YÜZAK
FATMAKOŞAR
Hükümet, üretim sektöründe
yaşanan krize karşı aldığı "acflön-
lemlerr açıklamaya hazırlanrrken
pakette yer alması beklenen ver-
gi indirimi, teşvik ve krediler
"ödün" olarak nitelendiriliyor.
Tekstıl. deri ve metal sanayiinde
başlayan krizin aşılması için ne-
ler yapılabileceği yönünde tar-
tışmalar devam ederken ekono-
mi çevreleri sübvansiyonlarla so-
nınlann aşılamayacağını, orta ve
uzun vadeli tedbırleralınması ge-
rektiğını vurguluyor.
Uzmanlar, hükümetin ödün
vermesinin ekonomiyi daha da
kötü noktalara taşıyacağı görüşün-
de birleşirken sanayiciler ise ken-
dilerine yardım eli uzarması yö-
nünde çagnlannı yineleyerek bas-
kı yapıyor.
Uzmanlar, KDV oranlannın
düşürülmesi, Kurumlar Vergi-
si "nin peşin vergı alınmasını ön-
gören 23. maddesinin yürürlük-
ten kaldmlması, Eximbank kre-
dilerinin arttınlması, işletme teş-
vıklerinın çoğaltılması, Kaynak
Kullanımını Destekleme Fo-
nu'nun kaldınlması gibi ödün-
lerin ülke ekonomisine daha çok
zarar vereceğini vurguluyor.
İşçi yaptinm aracı oldu
Hükümete, tekstil ve konfek-
siyon sektörü için alınabilecek
tedbirler konusunda taraflann gö-
rüşlerine başvıırmadığı yönünde
eleştiriler sürüyor.
Öte yandan, işverenin de "iş-
ten çıkarüanlann sayısını abart-
• Paketten teşvik ve vergi indirimlerinin çıkması
beklenirken uzmanlar bu yönde ödünler verilmesinin
ekonomiyi daha da kötüleştireceği görüşünde
birleşiyor. Uzmanlar, daha kalıcı, orta ve uzun vadeli
önlemler alınması gerektiğini vurguluyor.
tığı ve hükümete yapbnm uygu-
lamak için bu durumu bir koz
olarak kullandığı'' vurgulanıyor.
Tekstil sektöründen 1 milyon
işçinin çıkanldığını savlayan iş-
verenin aksine, son 4 ay içinde en
fazla 100 bin kişinin işine son
verildiği kaydediliyor.
DİSK'e bağlı Tekstil Işçileri
Sendikası Genel Sekreteri Süley-
man Çelebi. "Kriz yok demrvo-
nız, acil önlemler de alınabilir.
Ancak, bunlartektaraflı betirlen-
memeti. tşverenden istihdamayö-
nelik sözler ahnabilirdi" dedi.
Süleyman Çelebi yapay ted-
birler alındığım belirterek şöyle
konuşru:
"Sorumıküçümsetniyonız. An-
cak, btınun bazı yaptmmlar için
kullanılmasına karşıyız. Türki-
ye'de verikn teşvikkr ve vergi in-
dirimleri dünyada, beUi oranlar-
da istihdam sağlamaya söz veren-
lere tanımyor."
işveren yakınıyor
Tekstil, metal, deri sektörierinden iş-
ten çıkarmalar sürerken bugüne ka-
dar kaç kişinin işine son verildiği
konusundaçelişküiaçıklamalar ya-
püıyor.
Nedenler
- Güneydoğu Asya'da
başlayan, ardmdan Rusya
ve Latin Amerika'yı etidsi
attına alan küresel krizin
töm dünyada büyüme hı-
anı yavaşlatrnası.
- Gümrük birliği gereği
yerine getirmek zorunda
olduğumuz yükümlülük-
ler sonucu Güneydoğu As-
ya üBcelerinden Türkiye'ye
gelen ucuz hammaddenin
kısıtlanmış olması.
-Sanayiyaünmlarmda2.
smıf teknoloji kuüanılma-
s. 1964 yüında sanayidyi
tfknolojiyatınınına teşvik
eOnekamaayia uygıriama-
ya aldığı ve girişimciye be-
MrHoranve süreler içinde
vergi muaüyeti anlamına
gefen "Yaönm indirimi "nm
1980'HyTİlannÖzalpofiti-
kaian sayesinde "yeni ma-
kine" koşulunun kaJdırü-
masıyta asü amacı dışmda
tnıllanılmaya başlanmasi.
Gidereküntenineskimaki-
ne hurdalıgına dönmesL
-Enflasyonun hıziı artı-
şı yüzünden halkm büyük
bir kesiminin daha kalite-
siz, ucuz ve taklit mallara
kayması. Kaliteli mal piya-
sasmın daralması.
- Fînansal uberalizasvo-
nun denetimsiz uygulan-
tnasBeözelsektörünbfa-an-
daapngenJşfcmeyegttme-
sL
Akademisyenler hükümeti eleştirerek farklı önlemler alınması gerektiğine dikkat çekiyorlar
'Bankalam devletgüvencesi kalksıny
Prof. Dr. Osman Altuö
(Marmara C'nı. tktısat Fakültesi öğretim üyesi)
Türkiye'nin borçlanma-
ya kurulu bir ekonomiye
sahip.ohnasıkrizinbirçok
alana yayılmasına<4jfden
oldu. Özellikle 24 Ocak
kararlanndan sonra sürdü-
rülen politika "borç al,ver-
gi alma" politikası oldu-
ğu için kamu finansmanı-
nı borçlanmayla giderme-
ye çalışıyoruz. Borçlar fa-
ize, faiz enflasyona, enflas-
yon adaletsiz gelir dağılı-
mına yol açıyor. Sorunlar
sorun doğururken. alınan
borçların "har vurup har-
man savurulmasr ve is-
tihdam sağlayacak yatı-
nmlara dönüştürülmeme-
si, borcun ödeme zamanı
geldiğinde sancılar yaşan-
masına neden oluyor. Hem
kamuda hem de özel sek-
törde bu sancılar yaşanır-
ken "hükümet ve sanayici
topoynuyor".
1994 knzinin yaşandığı
dönemde hükümet, serma-
e "Ekonomik Denge
Verghi" ve "Servet \'qm-
si" getirmişti. Bugün deHJu
tür vergilerin getirilmesin-
den korkulduğu için sesler
bu kadar yükseliyor. Ma-
liye Bakanı ZekeriyaTemi-
zel'in, hemen hemen her
demecinden anlaşılıyor ki
"Biz bövie bir vergi getir-
meveceğiz. Hatta alacak-
lanmızı da erteleyebilir. \e-
ter ki bizi iktidar yapın"
diye yanıt veriyor. Bu po-
litikanın bir uzantısı olarak,
birkaç gün önce elektrik
borçlannın "gecikmezam-
lanna af" getirildi.
- Aflarta, vergi indirinüe-
riyle bu işler halledUemez.
Türkiye'de serbest piyasa
ekonomisi uygulanıyorsa.
bunun gerekleri yerine geti-
rilmek zorunda.
- "Ölen ölür, kalan sağ-
lar bizimdir'" anlavişı yeri-
ne, istihdam sağlamaya dö-
nük politikalar getiştirilme-
h. Siyascti borç \vricikrin
styaseti olmaktan kurtar-
mahyız.
- Bu amaçla, hjkümetin
apar topar ekonomik istik-
rar programı hazırlaması ye-
rine ülkedeki bilim adamla-
nna başvurarak fıkir alma-
sı, bazı şeylerin sonuçlan-
nı hesaplaması gerekir. Eko-
nomi politıkalan, görüş, ahş-
verişi yapılarak belirlenme-
li.
- Önemli ojan bu önlem-
lerleişsizkrejşbulabifiyor ve
işindevamını sağlayabffiyor
muyuz?
Prof. Dr. Esfender Korkmaz
(Istanbul Üniversıtesi Iktisat Fakültesi öğretim üyesi)
Prof. Dr. izzettln önder
(tstanbul Üniv. Maliye Bölümü öğretim üyesi)
Türkiye'nin şu anda içinde bulunduğu durum
i b V i f l r i i i i i i i i ' '
benziyor. Hükümetler. programsız uygulamalan ve
özel sektörü yönlendirici politikalar üretmedi. Ser-
best piyasa ne yazık ki Türkiye'de farklı algılaruyor.
Ekonomilerine gerçekten önem veren ülkeler han-
gi sektörlerinde dünyaya hâkim olacaklannı önce-
den stratejilerle belirliyor. Türkiye'de ise hazırlanan
5 yıllık kalkınma planlannın içeriği bile boş. Hükü-
metin böyle bir dönemde ödün vermesi, ekonomi-
nin daha geriye gitmesine yol açar. Bugün gelinen
koşullarda, çalışanlar mağdur olacaktır. Ancak Ça-
bşma Bakanlığı"run da devreye girerek çeşitli çözüm
yollan üretmesi gerekiyor.
Siyasi istikrarsızük, hükü-
metin yanlış politikalar uy-
gulaması ve global kriz Tür-
kiye'de sıkıntıya neden ol-
du. tktisadi durgunluk var,
bu tartışılmaz. Ancak alına-
cakkısa vadeli önlemler, sek-
törlerdeki sıkmtıyı gidere-
meyeceği gibi Türkiye'ye
pahalıya mal olur. Hüküme-
tin "çeşmısübvansiyonlarve-
rerek, vergi indirimleri ya-
parak" krizin etkılenni azalt-
maya çalışması serbest pi-
yasa ekonomisinde olumlu
sonuçlar vermeyeceği gibi
başvurulması gereken bir çö-
züm yolu da değildir.
Serbest piyasa ekonomisi-
nin bütün kurum ve kuruluş-
lanm çalıştırmak gerekir, bu
sistem hükümet desteğiyle
yürümez. Bıze göre hemen
yapılması gereken orta ve
uzun vadeli tedbirler almak-
tıı. Bunlann başhcalan şun-
lar
- Bankalara tanınan dev-
letgüvencesi kalkmah. Içi bo-
şamlan bankalannyükünün
devlete verilmesinin önüne
geçttmeH.
- Gerçekçi kur politikası
uygulanmalı.
- Borç idaresi Hazine'den
aynhnah. Borç politikası si-
yasi boyuttan arındırümaİL
- Sosyal güvenlik refor-
mu yapılmalı.
- Bütçe reformu >aptlmah.
- Uzun vadeli özelleştinne
programlanmalı ve gerçek-
leştirilmeli.
-Ar-Ge (Araştirma-GeBs-
tirme) yatınmlan özendiril-
meti. Teknoloji yenilenmeU.
- Kamuda istihdam politi-
kası gözden geçirilmeli. Hat-
ta kamuda istihdam azaltıl-
mah.
- Piyasa ekonomkinde te-
keOer ohnaz, Bu nedenle. özel
sektörde tekelci yapı kınl-
maİL
Bakanlar Kurulu'nda ekonomik önlemler görüşüldü
'Kriz büyümeyle atlatılacak'
İş görüşmeleriniz. toplantılarınsz,
davetli olduğunuz yerler,
karşılayacağınız misafirler
ve daha birçc^ pianınız var
O halde sizi, gideceğiniz
yere eksiksiz konforuyla ulaştıracak
araçiara da ihtiyacmız oiacak...
Amaçlar çeşitli, araçlar Buclget...
BudaetSadece bir telefonia, düediğinc
aracı en eksnsfnık Syat'ar v«
250.000 USO sıgarta güvencesiyie
(i
0212)2963196 Car Rental
JSTMOUL TitKSIM: (02^; 253 92 00 KMJHCÖY: {(C16) 4« 36 « ATATÖRK HAVAÜI»Hltai2f2) «3 08 58 HIRSA: {0224)223 « M MMWk(032)«90t)tSMKMIk<<m2)41/S9S2
ESEHBOĞA HAVAtlMAHİ: (03121 398 03 72 «ITAtYA^0242> 322 76 86 AJ1TM.Y*: (0242) 243 30 06 AHTAIYA HA¥M.h«iri: (0242) Î30 30 75 İZMff: !WS2) 32< 51 12
KKİk. (0332) 321 72 72-73 KEMEfl; İÛ2«J 814 28 09 AİANYA: (0242) 513 73 82 ALTİS 60LF o n u (0242! ?25 42 42 StDE: (0242J 753 14 66 İZMIR: [0232) m QS 05
ÛRSÛP; :0384} 341 65 41 -42 A.MENOERES HAVALİMAN1,DIŞ HATUfl: (0232) 274 22 03 İÇ HATLAB: iB232,274 17 96 KUŞAOASt: (0256) 614 4$ 56 BÛORUM: (Q252| 31$ 73 82
""" ' : t(S52'î 412 41 44 FEHlJVE: SOI») 814 61 66 OMİIÜ: ;0K6) 264 54 43 BKâMTEP: (1B42) 335 12 30-31 TRABZ0H: (0462) 3Î3 !3 20 KIBHIS: {((392) 81511 27
ANKARA(CumhuriyetB«-
rosu) - Ekonomik durgunluga
karşı ılk çözüm paketini açık-
la>an hükümet, dışsatımı arttır-
maya yönelik önlemler aldı.
Ekonomideki durgunlugun bu-
nalım boyutuna varması, dün
yoğun bir trafıge neden oldu.
Hazine'nin sorumluluğunu
da üstlenen Maliye Bakanı Ze-
keriya Temizel ve Dış Ticaret
Müsteşarhğı'mn bağh olduğu
Devlet Bakanı Işm Çetebl eko-
nomi bürokratlanyla Hazine'de
gerçekleştirilen toplantının ar-
dından, Başbakan Mesut Yd-
maz'la 3 saat görüştüler. Akşam
saatlennde toplanan ve 2.5 sa-
at süren Bakanlar Kurulu'nda
görüşülen önlem paketini Yıl-
maz basına açıkladı.
Yılmaz'ın verdiği bilgilere
göre, "öncdOde" ahnan önlem-
ler şöyle:
- Eximbank'a 15 gün içinde
3? triKon lirahk kaynak kul-
landınlacak. Esimbank'm ser-
mayesi 75 trihon liradan 375
trftyon Krayaçıkanlacak.Bu tu-
tarin 150 rrilyon lirahkbölümü
ocak-şubataylarmdaödenecek.
Böykce Eximbank, kendisine
gelen bütün kredi istemlerini 1-
2 ay icerisindetümüyie karşıla-
yabüecek duruma gelecek.
- Yurtdışından sagladıklan
kredilerde Kaynak Kullanımı
Destekleme Fonu (KKDF) sı-
fira indirilirken diğerkredili iş-
lemlerde yüzde 3 e düşürülecek.
Dış kredilerden yapılan fon ke-
sintileri ise bütçe yerine Exim-
bank'a aktanlarak 75 triryon li-
ralık ek kaynak yarahlacak.
- Mcrkez Bankası'nca Erim-
bank'ın İnterbank'laki limiti
30 trilyon üraya yüksettilecek.
- Merkez Bankası'nca 200
milyon dolarlık post-exportkre-
di sistemine işlerlik kazandın-
lacak.
- Tanm Sans Birükleri'nde-
ki stok pamuk6 ayvadeli ve fa-
izsizolaraksanayi kuruluşlan-
na dünyafiyaüarindansanbcak.
- lçende işlemerejimikap-
samında yapılacak dışalımlar-
da gümrük güvencesi yüzde
10'a indirilecek.
- Şirkeüerin aktiîlerindeki
taşınmaz ve ortakhk hisseleri
sanşından doğan geürieri, 1999
yıhnda da vergi kapsamı dt^n-
da tutulacak.
- Dışsatımcılann vergi, re-
sim ve harç istisnalanna iliş-
kin sorunlan çözen hukuki dü-
zenlemeler yapılacak.
-Rusya>laricariaişkaerin^-
Bşroesüçin görüşmeleryapda-
cak.Bavulticaretineyöndik ön-
lemler ahnacak.
Açıklanan önlemlerin acil
olduğunu, aynntılann pazarte-
si günü açıklanacağını büdiren
Yılmaz, şubilgileri verdi: "%fer-
giYasasıveKDVsistemindede-
ğisiklikyok.Krizinfaturas,ça-
hşan kesûne çıkanlmayacak.
Bunahmın sosyal yönleriyle
Çahsmaw Sos>âl GirvenlikBa-
kanhğı OgUeniyor. thracata yö-
ndik üretim yapan sektörlere
ödemekoiayhğı sağlanması yö-
nûndedahaönceYPIOdeaiiMm
ilke karanınn u>'gulanmayön-
temlerinzerindeçabşmaiar sör-
dörûlüyor. Gümrûldeıie flgOi
incelemeyapdıyon"
Yılmaz, Bankalar Yasası'nın
çıkanlmasının ahnanbütün ön-
lemlerden daha önemli oldu-
gunu belirtirken "Bu hem Türk
bankacıhk sistemine olan dq
güveni arraracak, hem bize ye-
ni dış kaynak sağlayacak hem
debankaahksektörünün adiiş-
levinLyani özellikk Türkiye'ye
döviz kazandıran sektörlerekre-
di knDandmmmıteşvikedecek-
tir" dedi.
Dış Ticaret Müsteşan Yavuz
Ege, önlemlerin tam olarak so-
nuçlandınlmadığını, Başba-
kan'ın temel noktalan açıkla-
dığını beürtirken Eximbank'a
aktanlacak kaynak için bütçe-
nin ya da bütçe dışı olanakla-
nn kullanılabüeceğini söyledi.
İŞÇİNİN EYRENİNDEN
ŞÜKRAN SONER
Sendikacı Aramyor
Küresel krizin patlak verdiği tarihten bugüne Tür-
kiye'ye etkileıini, gerek bu köşe gerekse Radyo Cum-
huriyet'teki "Emeğin Gündeminden" programı için da-
ha yakından izlemeye çalışıyorum. Bir avuç bilim in-
sanı ve sendikacı, soruna en başından ciddi ilgi duy-
dular. Önlem alınmasına ilişkin kamuoyunu uyarma-
ya çalıştılar. Para piyasalanndaki krizin değil, asıl onun
arkaandan gelecek ekonomik krizinTürkiye için önem-
li olacağını soylediler.
Asya Pastfik ülkelerinde patlak veren büyük krizin,
ülkelerin para değerlerini, ürünlerinin fıyatlarını büyük
çapta düşürmesi, sıcak paranın gelişinin durması,
çekilmesi, ihracat kapılarının kapanması ile uzun dö-
nemde Türkiye'ye ekonomik bir krizin geleceğinı gör-
mek için öyle ekonomi uzmanı falan olmaya da ge-
rek yok. örgütlü üyelerine, işçi sınıfına, emek cephe-
sine biraz daha fazla sorumluluk duyabilen, gündem-
lerindeki grev, sözleşme uyuşmazlığı, işçi çıkarmala-
nna bağh direnişler nedeniyle sık sık görüştüğüm Sü-
leyman Çelebi, Izzet Çetin, Çetin Uygur, Kamil
Kinkıl, Yener Kaya, Davut Bozkan; emek cephesi-
nin bir araya gelip, alınması gereken önlemler için
biriikte hareket etmelerinden, savaşım vermelerin-
den söz edip durdular, ama daha önce de vurguladı-
ğım üzere kulak asan olmadı.
Tabii ki sermaye cephesi kendi çıkarian açısından
aynı aymazlık içinde değildi. Onlann da sağlıklı, uzun
dönemli önlemler için güçlü örgütlülüklerini kullandık-
lan, uzağı, ileriyi gördükleri pek söyfenemezse de. çı-
kariannı kollamada, her şeyi kendilerine yontmada çok
başarıh olduklan tartışılamaz. Son günlerde aytardır,
hatta yıllardır "geliyorum" diyen kriz, sanki beklenme-
dik bir sel, fırtına felaketi imiş gibi gündemin başına
oturdu. Attıklan, atacaklan işçilerle ilgili sayıları açık
arttırmaya çıkararak hükümetten, taze ucuz kredi-
den başlayan, vergi indirimleri ile devam eden ve
enerji, hammadde ithali maliyetlerini aşağı çekecek
bir dizi önlem, bizim kesemizden alınacak kaynak
aktanmı, ödün kopaımsfya bakıyoriar.
Sermaye cephesinin "işyeıierini kapatmak, işçile-
riatmaknoktasınageldik"daya\vr\as\karştsında, "Da-
ha önceleri neden önlem almadınız? Knzin gelece-
ği aylar, yıllar öncesinden belliydi. Hem gerçekten bu
kadar çaresiz misiniz? Bugüne kadar kazandıklannız
ne oldu? özkaynaklannız bir günde mi tükendi? Iş-
çileriniz makine değil, yaşayan, ailesiniyaşatan insan-
lar. Onlan hiç günahlan olmayan bir durumda, ken-
di sorumluluğunuzun bedelini onlara ödeterek soka-
ğa atamazsınız..." diyebilecek bir siyasi iktidar düşü-
nebiliyor musunuz?
Olmadığı içindir ki işverenlerin güçlü örgütleri ra-
hat, "Bu kriz aşamasında seçim istemiyoruz. Hangi-
si olursa olsun bir hükümet kurulsun. Bu arada dü-
şürülmüş hükümet geç kalmadan yukanda saydığı-
mız ödünler (onlar önlemler diyor) paketini çıkarsın"
üttimatomunu çekebiliyoriar. Hem de çoğu kamuoyu
açıklamalannda yanlanna işçi sendikalannın, konfe-
derasyonlann başkanlannı da almış olarak.
Böyle binlerle, on binlerie, yüz binlerie işçinin so-
kağa atılması tehdidinin gündemde olduğu günlerde,
ne geçmişin, bu noktaya gelişin sağlıklı sorgulaması
yapılabilir, sorumlulanndan hesap sorulabilir, ne de alı-
nacak önlemlerin kimlere yarayıp kimlerin canını ya-
kacağı sorgulanabilir. Dahası işçi sendikalannın can
yakıo gündemi işçilerin sokağa atılmasını durdur-
maksa, işverenlere hepimizden alınarak haksız kay-
nak aktanmında aracılık da yapılabilir. Bu ölçülerde
işçi sendikası liderlerinin işverenlere avarrta koparmak
için koşturmalan ideolojik sapma olsa da günlük çı-
kar anlayışı içinde anlaşılır olabilır.
Ama bizdeki bu bile değil. Ne yazık ki sendika li-
derlerimiz çok daha çirkin, bireysel nedenleıie, işçi-
lerin, emeğin haklarına kelimenin tam anlamıyla "iha-
net" sayılacak rolleri gönüllü üstlenebiliyoriar. Bizim
de emekçimizi yakacağı besbelli küresel kriz, bize
aniden sürpriz olarak değil, aylar, yıllar öncesinden ba-
ğırabağıra getiyor. Sendikaalanmız, birkaçı istisna ke-
limenin tam anlamı ile umursamaz uyuyor. Çoğunun
derdi, gündemde seçimler var ya, hangisinden olur-
sa olsun bir partiden milletvekilliği kapıp gelecek gör-
medikleri için sendikacılıktan kurtulmak. Bu arada da
brteceğine kesin gözü ile baktıklan iktidar dönemle-
rinin nimetlerinden sonuna kadar, bütün etik, insani
değerlerini yitirmiş olarak yararianmaya bakıyoriar.
İşçinin başına gelenler kimin umurunda? Baksanı-
za onlara kalsa işçinin sözleşmesi kalmış, srfır zam
deniyormuş, işten patır patıratlıyorlarmış.. hepsini sak-
layacaklar, kıllannı kıpırdatmayacaklar. Işverenleri kol-
lanna takıp, işçiyi kullanarak ödün peşinde olmasa-
lar ortalıktan kaybolacaklar. Hiç değilse sermayeyi
kurtarmak üzere toplumun ödediği, ödeyeceği ağır
bedeller, gerçekten işçinin sözleşmesini doğru dürüst
imzalayabilmesine, sokağa atılmasını durdurmaya
yarasa
Bu ara çok sık Almanya'ya gidiyorum ve orada ya-
tınmlan geliştirmek, işsizliği önlemek adına alınan ön-
lemleri izleyebiliyorum. Onlann da paketlerinde ver-
gi indirimi, elverişli krediler.. falan var. Ama işçiye aç-
tıklan yeni iş alanı, verdikleri haklann çeteresi tutula-
rak, onlann karşılığında. Bizde alınan kredilerin, teş-
viklerin, vergi indirimlerinin işçiyle bağlantısına ba-
kan bile yok. Hem zaten Anadolu Aslanlan toptan ka-
yrt dışı ekonomi değil mi? Fırsat bu fırsat, birileri bir
kez daha hepimizi soyuyor. İşçinin, emek cephesinin
çıkarlannı koruyabilecek sendikacılar önemli bir ço-
ğunluğu ile kayıp, işçiye, emeğe ihanet içinde bir kir-
li oyuna ortak oluyorlar.
Büyük kentin kirliliğinden,
gürültüsünden
uzakta buluşuyoruz...
çok yakında!
Cumhı