Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2025
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
KİM1998SALI CUMHURİYET SAYFA
EKONOMI /cumek@turk.net 13
RKETLERDEN
TURKCELL ve
JCSSON Türkiye'nin
lendiği "Bodrum
ıtik Sur Restorasyonu"
>jesi Başbakan
:sut Yılmaz'ın
tılımıyla başlatıldv.
rkcell ve Ericsson'un
lansmanını
Şladığı projeyle
:lenistik döneme ait 7
lometre uzunluğundaki
rlann onanmı 5 yıl
recek.
MOTOROLA'nın Star
\£ serisinin en son
odeli Star TAC 130,
rrupa ve Amerika
yasalan Ue biriikte
ürkiye'de de sabşa
ınuldu. 87 gram
jniığıyla dünyanm en
içiik telefonlan
-asında yer alan Star
\C 130, ileri teknolojik
îellikleri ve kolay
ışmabiliriiği Ue dikkat
:ki\or.
lORİFLAME'inkadını
eniden yaratan rengin
ücü Colour Performance
erisi içinde yer alan
emlendirici ruj, dudak
alemi ve tırnak cilalan,
eni bir renk dili
luşturuyor.
I İGS, yurtdışında ve
urtiçindc vatırım
apmaya de\am ederken
ok sa>Kİa alternatif
pora destek veriyor. İGS,
ürk spor turizminin
eiişimine katkı saglamak
;in katokmı görev kabul
diyor.
I SİGNAL ile "Ağız ve
>iş Sağlığı Otobüsü
rojesi" (Dentibus) artık
lkemızde de
ygulanıyor. Signal
ırafından başlatılan
)entibus projesi
apsamında. bütün yaz
oyunca tstanbul'un
ipermarketlerinde
ğ t ğ
ıramasından geçırildi.
1 GEDİKYatırım
İGEDtKYATIRIM,
jgo ve kimliğini
eğiştirdi. ISO 9001 kalite
«lgesine sahip tek aracı
urunı olan şirket,
enitenen merkezi ve 13
ubesi) le \atıruncıya
apsamlı hizmet sunuyor.
I ECZACIBAŞI
lolding, Nejat F.
xzacıbaşrnm 5. ölüm
ıldönümü nedeniyle
ışadamının Toplumsal
iorumluluğu" konulu bir
empozyum düzenliyor.
Fon ve Dünya Bankası'nın sonbahar toplantıları devam ediyor
DfF çözüm arı\©rFUAT KOZLUKLU
VVASHLNGTON - üluslararası Para Fo-
nu (IMF) \e Dünya Bankası'oın yılhk
sonbahar toplantılanna katılan Ekonomi-
den Sorumlu Devlet Bakanı Güneş Ta-
ner, sanayileşmiş ülkelerin çözüm bula-
maması durumunda, global krizin derin-
leşeceğini söyledi. IMF, dünyayı saran
ekonomik krize çözüm arayışlannı sür-
dürürken, fona para b.ulunması ve kuru-
luştan yardım bekleyen üye ülkelere des-
tek çıkılması hedeflenıyor.
Türkiye'nin yıl sonunda yüzde 50 enf-
lasyon hedefınde ısrarcı oldugunu belir-
ten Taner. "Türkiye şu anda ne krizde ne
dekrize aday bir ülkedir. F.konomimiz sağ-
lam temeller üzerindedir" dedi.
Devlet Bakanı Güneş Taner, önceki ak-
şam VVashington'da gazetecilere yaptığı
açıldamada, tüm dünyanın kriz dolayısıy-
la tedirgin oldugunu \ urguladı. Bakan Ta-
ner, "Gelişmiş 7 ülke çözüm üretmeli. Çö-
züm üretümezse, Asya'da başlayan, Rus-
ya'ya atlayan ve Latin Amerika'ya sıçra-
yacağı tahmin edilen kriz derinleşir. Bu da
tüm dünyayı durgunluk ve sıkıntıya so-
kar" diye konuştu. Dev let Bakanı Güneş
Taner, krizin derinleşmesinin Türkiye'ye
farurasını değerlendırirken şöyle konuştu:
"Türkiye'nin ekononıisi kuvvetli. An-
cak dünyadaki kriz \e dağınıklık yüzün-
den; Türkiye borçlanırken istediği kayna-
ğı bulnıakta zoıianabilir. Yeya bulduğu-
muz kaynağm malhetlerinde yiikselme
olabilir."
G-7 ülketeri maliye bakanlan, IMF-Dünya Bankası toplanülan öncesinde bir araya geldi.
*Bu arada, dünyayı saran ekonomik kri-
zin nasıl kontrol altına ahnabileceğine iliş-
kin arayışlar dün de sürdü. 182 ülkeden ba-
kan, teknokrat ve akademisyen, toplam 3
bin 200 kişi geçen hafta sonundan beri
son 50 yılın en büyük global krizine çö-
züm anyor. IMF-Dünya Bankası'nın res-
mi toplantıları dün sabah başladı. Hafta so-
nunda özellikle sanayileşmiş 7 ülkenin
maliye bakanlan ile Merkez Bankası baş-
kanlan, ABD'nın liderliğinde bir araya
geldiler. G-7'ler, ABD Başkanı Bill Clin-
ton'ın geçen hafta sonunda önerdıği "Kriz-
deki ülkelere güçlendirilmiş IMF'nin ön-
deriiğinde hızia para aktanlmasr planı-
nı "desteklediklerini" açıkladılar.
G-7'ler, IMF'nin. bundan böyle özellik-
le "Forward" ve benzeri finansal işlem-
lerin yakın takibe alınmasını da vurgula-
dılar. Ancak her şeyden önce kaynak sı-
kıntısı çeken IMF'ye para bulunması ve
daha sonra da bu kuruluştan yardım bek-
leyen üye ülkelere destek çıkılması he-
defleniyor...
llk etapta tüm gözler, ABD'nın IMF'ye
aktaracağı 18 milyardolarda. Clinton yö-
netimi, bu para için aylardan beri, kong-
re çoğunluğunu elinde bulunduran Cum-
huriyetçiler'i ikna etmeye çalışıyor. Beyaz
Saray ile Cumhuriyetçi Kongre üyeleri,
dünden itibaren, ABD'nin IMF'ye akta-
racağı paranın miktan konusunda pazar-
lığa oturdular. Küresel mali bunalıma çö-
züm arayışının başını çeken Zenginler Ku-
lübü'nün (G-7) üyeleri arasında henüz
sağlanamayan görüş birliği ise dünya ma-
li piyasalannın beklediği "faizindiriminin''
ABD'den sonra Avrupa ülkelerince de ya-
pılması konusunda oldu.
Protesto edildi
Washington'da küresel mali krize çözüm
paketleri oluşturmak için "ter dökerken",
IMF binası önünde toplanan "300" kadar
gösterici de "dünya ekonomi zirvesini"
protesto etti. Çogu Amerikalı göstericiler,
IMF binası önünde saatlerce slogan ata-
rak bina çevresinde "Gelecek sefer bu bi-
na yerinde olmayacak. IMF 2000 yılında
jübileyapacak" diye bagırdılar. Gösterici
grup, IMFyi, "sanayileşmiş 7 ülkenin emir
ve istekkri doğrultusunda, dütıva halk-
lannın ekonomik gereksinimleri yerine
belisayıdabankerinenırindeohnakla" suç-
ladı.
Washington'da herkesi rahatlatan olay
ise Brezilya'daki seçimleri iktidardaki Car-
doso'nun kazanması oldu. Çünkü IMF
yönetimi ile ABD ve Zenginler Kulübü G-
7, Cardoso'ya oynuyordu. IMF-Dünya
Bankası toplantılanna katılanlann büyük
bölümü, "Şayet Brezflya'da Cardoso'nun
rakipleri seçimi kazansaydı, pazartesi
gününden itibaren ABD'ye ve Avrupa ül-
kelerine sıçramış büyük bir krizi tartış-
maya başlamıştuV yorumunu yaptılar.
Maliye Bakanı Zekeriya Temizel, yıl sonu hedeflerinde revizeye yeşil ışık yaktı
'Enüasyon, beldentimitı 2 puaıı üzerinde'AINKARA(Cumhuri>et Büro-
su)- Maliye Bakanı Zekeriva Te-
mizel, eylül ayı enflasyonunun,
beklentisinin 1.5-2 puan üzerinde
oldugunu belirtirken "Ekonomi-
ye istediğiniz gibi müdahale ede-
mezsiniz, etmemeniz gerekir za-
ten. Koşullar kendi içerisinde işle-
miş, böyle bir sonuç doğmuştur"
dedi. Temizel, eylül ayı enflasyo-
nundaki yüksekliği "1.6katr3yon
lirahkborç ödcmesi. tanmsal des-
tekieme yukünılülüklcri ve okul-
lann açıİışına" bağladı.
zel'in ziyaretı sırasında, para ve ser-
maye pıyasalanna yönelik vergi
ödünlenyle devletin tarafsızlığı
konusunda tereddütler başladığı-
na dikkat çekerek yasanm getırdı-
ği ek mali yükümlülüklerin esnaf-
sanatkâr ve ücretli kesım üzerin-
de bırakılmamasını istedı. Gün-
day, "Basit usule tabi esnaf ve sa-
natkârlar katma değer beyanna-
melerini 3 yıl için 6 ayda bir ver-
sinler. Yasada çelişld yaratan ya-
zar kasa kullanılmasına ilişkin hü-
küm kaldınlsm. Peşin vergi oranı
vüzde 50'den vüzde 15'e indirfl-
sin" istemlerini sıraladı. Temizel
ise banka ve borsacılara yönelik
ödünlerin, Bakanlar Kurulu yetkı-
sindeki esneklikler oldugunu sa-
vundu. "Türkiye vergi sorununu
halletmeden ileri>e gitnH> olayını
ka>bediyor. Devlet sizlerin kulla-
nacağı, üren'm yannmının ihtiya-
cı olan kaynaklan bü> ük ölçüde
çekme>e başladı. Hem de yüksek
faizterie" diyen Temizel. kendi dö-
neminde vergi yasasmdan ödün
verilmeyeceğini ileri sürdü.
Temizel, mali milat sonuçlan-
nın kendilerine ulaşmadığını be-
lirtırken "Mali idarenin özel ola-
rak toplayacağL, bilgüerin hepsi
bende kabuı diyebüeceği bir olay
değü" dedi. Yenı şirketler kurul-
ması, sermaye arttırımlan, Istan-
bul Altın Borsası 'nda 31 ton altın
satılmasıyla kayda ginşin sağlan-
dığını kaydeden Temizel, bundan
sonra devletin kayıt dışılığa karşı
elinden gelen mücadeleyi yapa-
cağını bildırdi.
Temizel, bütçe rakamlannın haf-
ta sonuna kadar belirleneceğini
kaydettı. Tüketici fıyatlannda yüz-
de 6.7, toptan eşyada yüzde 5.3_, .vJylaüye8akanı Temizel, 1999 yı-
Tnçia büyülc sapiatîa- '
Fiyat arüşının sorumlusu kayıtdışı
lar olabileceğine ih-
timal vermediğini
kaydederek "Bütçe
verüeri ve temel eko-
nomik büyüklükler
belirlenirken sadece
dogma bazı rakamla-
n koyup da bunun
üzerinde ısrar ediyo-
rum derseniz inand»-
ncı olmazsınız. Eko-
nomikkonjonktür ne-
yi gerektiriyorsa, veri-
lerinLa ona göre revi-
ze etmeniz zorunlu
olur" diye konuştu.
TESK Genel Baş-
kanı Derviş Günday.
Maliye Bakanı Temi-
MERtHAK
tZMİR-Hükümetin 1998 bütçesin-
detnflasyon hedefıni yüzde 50 olarak
belirlemesinin ardmdan toptan eşya fı-
yat endeksi (TEFE) ile tüketici fıyat en-
deksi (TÜFE) arasındaki farkın hızla
açılmayabaşlaması, dikkat çekiyor. Ey-
lül ayı rakamlanyla TEFE ve TUFE ara-
sındaki açıklık, geçen yılki yüzde 8'lik
oran bu yıl yüzde 15'e dayandı.
Yaklaşık 20 yıldır yaşadığı enflasyon
ile iktisat Hteratürüne "ömek iUke!" ola-
rak adını yazdıran Türkiye, enflasyon
mücadelesındeki başansızhğını sürdü-
rüyor. Hükümetin 1998 yılı bütcesine
koyduğu yüzde 50 enflasyon hesabın-
da bir kandırmaca içine gidildigi belir-
tiliyor. Son eylül rakamlannda da Baş-
bakan Mesnt Yılmaz'ın "hedefledigi-
mizdea yukan" sözünü kullandığı enf-
lasyon artışı TEFE'de yüzde 5.3, TÜ-
FE'de yüzde 6.7 oldu. Aylık artışlann yıl-
hk yansımasına bakıldığında ise TEFE-
TÜFE makasının da arttığı görülüyor.
TEFE yüzde 65.9 olarak belirlenirken,
TÜFE yüzde 80.4'te kaldı ve yüzde
80'in altına yine düşmedi.
Dokuz Eylül Üniversitesi lktisadi 1da-
ri Bilimler Fakültesi'nden Dr. tsmafl
Mazgjt TEFE'nin yurttaşlan pek fazla
ilgilendiren bir konu olmadığını vurgu-
ladı. TEFE'nin, TÜFE'ye göre "birhay-
li düşük olmasHun" enflasyon hedefle-
rinin onun üzerine kunılmasına yol aç-
tıgını belirten Mazgit, bununyanıtacı ve-
ri olduğu görüşünde.
TÜFE'nin doğrudan tüketime konu-
lan maddeleri içerdiğini vurgulayan
Mazgit, özel sektördeki fıyat arbşlan-
mn, kamunun çok üzerinde gerçekleş-
tiginin ortaya çıktığını da belirtti.
olan enflasyondakı yüksek artışa
ilişkin soru üzerine, Temizel, ey-
lül ayı sendromunun 1998 bütçe-
si hazırlanırken net olarak ortaya
konulduğunu savunarak şunlan
söyledi: "Böylebirolayla karşda-
şılrnasj pek sürpriz olan bir oiay de-
ğiL Özeliikle devletin çok büyük yü-
kümlülükleri vardi. Eylül ayuida
1.6 katrihon lira borç ödedi. Ta-
nmdestekJemelerryleilgUiyükürD-
lülükler hemen peşinden geldi.
Onun ötesinde okullanmız açıkü.
Ulkeetonomisininenflasyon raka-
mından etkilenmeyen bazı uıısur-
lan vardır. Buniar çok
somutolarak ortaya ÇK
kan olaylardL Eylül ayı
enflasyonunun ben de
bu düzeyde olacagını
beklemiyordum. Açık
söylemek gerekirse 15-
2 puan daha altında
olacagını tahmin edi-
yordum. Ama ekono-
miye istediğiniz gibi
müdahak edemezsiniz,
etmemeniz de gerekir.
Dolayısıyla koşullar
kendiiçeriandeişiemiş,
böyle bir sonuç doğ-
muştur. Elbette bu ve-
rilerin hangi nedenler-
leorta>a çıkbğı elbette
değerlendirilecektir.*'
Nasıl mı? Gayet basit! Yıllardır dünyanın en iyi
ve en güçlü markalarını Türkiye'ye sunan RAKS artık
İtalya'nın en ünlü kombi ûreticisi İMMERGAS'la birarada.
219600000
246000.00C
269600000
315.200.0Q0
219.600.0%
246.000.000
269.600000
315.200.000
• Bu Umfaıtfa sloklaıınulı sınırlıdır. • Taksilli salı;lnda 1 • 6 seçeıegiııle X 3 oranında laiz iT|ulaımı;tıt.
34 yıldır kombilerinde kendi ürettiği eşanjörleri kullanan İMMERGAS,
alev modülasyonu ve elektriksel düzey korumada patent sahibı
dünyanın üç kombi ûretidsinden biri!
Kombmm tüm parçalarmı kapsayan 12 aylık garantisiyle. montaj ve kullanım
kolayltğıyia. yaygın senis ağı ve uzvn ömrüyte. modem ve şık tasarımıyla,
benzersiz emniyeti ve ekonomik yakıt kullanımtyla ıster doğalgaz ister LPG
ile keyfinı yıllarca yaşayacağınız İMMERGAS RAKS Kombi, çehd Hyatlanyla
da aklmızı başmtzdan alacak! Hemen arayın, Sıcaklıgı kilitleyin! Kombilenin...
t RAKS
le İMfM,i 11 II.IM üfAMt Mu rrKritif
İ M M E R
ıt TKIM bİLUİtgı ıca 25.«5.J»« lıritı n 21W unlı lami Gjafr* 0» Ma teUÇc uffmbr.
ıma «ngtıhatoır. lıksM atijhnb M sv;tt*İMk MtrmmiıbDf^mmfm.fTf^KKJitmindm
(ınfm C t N».«V1 fr)ilq İIIMMI txMmMıuAmâjliı.
G A S / R A K S B A Y İ L E R İ
IHI^.'hUIW:PTninni• SOO EVLER - TAŞÇILAR 537 62 85 • BAĞCILAR - REKOR 611 66 94 • TES 2000 517 71 52 • AR-DEN 557 58 88 • BAHÇEÜEVLER - ÇELİK PROJE 505 80 38 • EKIN 577 49 56 • TAŞER 539 92 83 • BAYRAMPAŞA - TUNA 564 21 58
• ÖZREGA 545 05 61 • BEŞİKTAŞ - STARGAZ 260 09 77 • ESENLER - RUMELI 508 93 60 • HÛSEYIN ASLAN 508 50 91 • OĞULSAN 610 35 55 • EYÛP - TUNA 564 21 58 • FATİH - ÖZISI 521 18 48 • GAZİOSMANPAŞA - TATARLI 545 78 15 • KILIÇ YAPI 545 89 03
• GÜNEŞLİ - ÖZTEMA 651 92 88 • GÜNGÖREN - FURKAN 502 32 91 •AYDIN557 06 76 • HAZNEDAR - BAZ 575 74 00 • BAYHAN 539 47 67 • KOCAMUSTAFAPAŞA - MERT 632 56 12 • SEFAKÖY - UÇAN 592 13 84 • ŞİŞLİ - DOĞUŞ 212 70 82 • YEHİBOSNA -
OZAY 551 37 05 • ZEYTİNBURNU - SÖNMEZ 582 94 ?atHiMJM;HllH!Htlılllll» BOSTAHCI - TERMO 367 19 93 • SET ISI 410 91 27 • FEMERYOLU - TITA 349 33 35 • İÇERENKÖY - SETISI 463 75 00 • KAOIKÖY - HAKSAL 337 58 98 • KOÇEL ISI 349 09 53
• KARTAL - AÇI 387 84 65 • ASLAN 374 23 54 • AYDINLAR 377 13 14 • ALUÇLAR 387 77 67 • DOĞ-TES 389 11 16 • EMSAŞ 488 86 10 • KAYHAN 451 82 29 • KOZYATAĞI - STAR 361 04 73 • YAYLA 361 48 09 • KÜÇÜKYALI - YILMAZTÜRK 489 38 36
• DOĞALISI 367 31 06 • HAZER 388 69 17 • NUR 366 10 28 • KAYALAR 388 33 22 • MALTEPE - KOMET 459 16 18 • MAKINTES 305 13 30 • UĞUR 305 72 61 • ISI ILETIM 441 53 53 • PEHDİK - SEDOGAZ 375 77 73 • SIMGE 491 65 24 • RAHMANLAR -
KÛÇÛKALİOĞLU 353 90 98 • ÜMRAMİYE - MAVI GRUP 412 90 00 • ÛSKÜDAR - TUN^SAN ISI 391 72 24 • ÖZYURT 334 71 98 • MITES 391 61 13 • YAKACIK - STAR 475 38 27/28
g M S E I - AYTUNA 481 29 87 • ULUS - DOĞA 311 90 46 •ERBORSAN 309 23 61 • ÜNCAN - TEMAS 270 89 25 • Y.AYRAMCI - EGAY 439 48 47 • DEMETEVLER - ENDER 332 17 57
• ÇAMKAYA - FB 441 92 12 • OSTİM - YUNUS 385 52 4 7 Q 3 ! C ^ 3 - AKYAPI 271 39 ı'O • BALKAYA 250 06 40 • BEKAY 246 56 10 • BERBEROĞLU 271 61 41 • BOTES 252 62 54
• CANERTAŞ 360 31 49 • (KESTEL) CIHAN 372 23 00 • C.K AKSU 364 21 38 • ERKSAN 364 21 85 • ONURTES 255 09 11 • OZBAYRAMOĞLU 245 35 01 «TUŞPA363 63 00
H B H t l (DERİNCE) ALTES 229 39 21 • (DERINCE) BOZKAR 239 17 74 • BÜMA ; 2 2 19 74 « INTES 322 03 68 • MAT 322 75 90 • (TÛTÜNÇIFTLIK) MERCAN 527 89 56
•ORKA 321 41 78 • ÜNLÜ 229 11 07 • (GEBZE) KADIOĞLU 641 02 24 H J S 3 H I 2 E I BETA 230 88 24 • ISIMAK 230 34 01
1 M M E fi G A S R f t K S t S l T M A S I S T E M L E R I T I C A S 236 6 &J 0 0(2121 259 89 19 In
ISO 9002
t> İMMERGAS
" A r a m ı z d a s ı c a k b i r b a ğ v a r '
İŞÇİNİN EYRENİNDEN
ŞÜKRAN SONER
İşçiler Ayakta
Türkiye'de olup bitenleri televizyonlardan izleyen,
gazeteyi tabak-çanak-çömleğe göre alan halkın ço-
ğunluğun haberi bile yok. Medya resmen sansür uy-
gulaciığı için olayların boyutu kamuoyuna ulaşamıyor.
Orgütlü işçiler uzun yıllar aradan sonra yine ayakta.
Bir şeyleri değiştirecek önemli olaylar yaşanıyor.
Metal işko'unun işçileri kötü bir sözleşmenin ar-
dından üretimi durdurup yollara dökülünce, bundan
15 gün kadar önce, Cumhuriyet okurianna taşlann ye-
rinden oynadığını anlatmaya çalışmıştım. 12 Eylül
sonrası düzende çok zoriu bir başkaldınşın yaşanmak-
ta oldugunu, sıradan bir işçi tepkisi, öfkesi olarak al-
gılanmaması gerektiğini vurgulamıştım. Gelişmeler
beklediğimden çok daha önemli ve hızlı. Emek, işçi
sınrfı cephesinde bardak taşmış...
Türkiye'de, 12 Eylül sonrası süreçte bu tşter hep böy-
le oluyor. Yasaklı anayasal ve yasal sendikal düzen-
de, moral değerierini yrtirmiş sendikacılık içinde, sin-
dirilmiş, cendereye alınmış işçi sınıfı tek tek hak gas-
pında sessiz kalıyor. Kazanılmış hak kayıpları, ücret-
lerin aşağı çekilmesi, özelleştirmeler, sendikasızlaş-
tırma, işten atılmalar, taşeronlaştımnalar sürüp gidiyor.
Sonra bardağın taştığı bir nokta geliyor. "Yeter" de-
niliyor.
Evet, ardı arkası kesilmeyen, son birkaç yıldır hız-
la gelişen özelleştirmelerde on binlerie işçinin işini
kaybettiğı uygulamalargerçekleştirildikten sonra tek
tek özelleştirmelerde, kımi karşı duruşlara rağmen, ik-
tidarlar bildiğinı okuyabilirken günün bırinde deöişik
bir durum ortayaçıkıyor. Hükümet ve Özelleştırme 1da-
resi 62 yıllık Izmit SEKA Fabrikası için, 1671 'i sendi-
ka üyesi işçi olmak üzere 2 bini aşkın çalışanını so-
kağa atacak biçimde kapatma karan veriyor. 2 Ekim
Cumartesi günü işçilere vardiya çıkışı ulaşacak biçim-
de, işten atridıklannın yazılı talimatı ulaşıyor.
SEKA işçileri ve sendikaları Selüloz-lş, bu işe ol-
maz diyerek direnişe geçiyorlar, kendilerini fabrikaya
kapatıyorlar. İşçiler fabrikayı terk etmiş olsalar, hükü-
met açısmdan sorun kalmayacak. Hafta sonunun ar-
dından fabrika güvenlik kontrolüne alınarak hukuken
sokakta olan ışçinın tepkisi kolayca sindirilecek. Hü-
kümet, işçinin kendini fabrikaya kapatması karan kar-
şısında, karann geri alınacağını bildiriyor, ışçilerin di-
renişine son verilmek üzere Türk-lş Başkanı Bayram
Meral gönderiliyor. Ancak işçiler ve Selüloz-lş yöne-
timi, hukuken yazılı bildirilmiş kapatma ve iş akdi fe-
sih kararlan karşısında hükümetten, karanndan dö-
nükJüğüne ilişkin yazılı güvence isrjyorlar. Hukuken alın-
mış kararlar kaldınlmadan direnişten dönmeyecekle-
rini ilan ediyorlar.
SEKA işçileri kendilerini kilitlemiş olarak fabrikala-
nnda yazılı geriye dönüş karannı beklerlerken alışıl-
mışın çok ötesinde bir işçi sınrfı, emek cephesi daya-
nışması patlıyor. Türk-lş, DİSK, Hak-lş, KESK, mes-
lek örgütleri düzeyinde, özlenen düzeyde gerçekleş-
tirilemeyen emek cephesi dayanışması, yaşam pra-
tiğinde, eylem gerçeğinde gündeme geliyor. Dün Tür-
kiye'nin bütün SEKA fabrikalanndaki işçiler, kendile-
rini fabrikalanna kapatıp, üretimden gelen güçlerini,
eytemterine yansrtırtarken Kocaeli'nde büyük bir emek
cephesi dayanışması, yaşama geçiriliyor. İşçiler fab-
rikada kapalı, hafta sonu, Kocaeli yöresinin bütün
sendikalanndan gelen dayanışma, yıllar önce sanayi
bölgesinde oluşturulmuş, ancak son yıllarda pek di-
namikolmayan Kocaeli SendikalarBiriiği'nin hareke-
te geçirilmesi He yetinilmiyor. Gün boyu önce ailele-
rin kitleler halinde, çoluk çocuk fabrika önüne yürü-
yüşleri, yiyecek yardımlan, sonra çevre fabrikalann iş-
çilerinin vardiya çıkışı, SEKA işçileri ile dayanışma yü-
rüyüşleri gerçekleştiriliyor.
Medya hâlâ sansür etmeyi sürdürebilecek mi? Pek
sanmıyorum. Ama Zonguldak direnişi türünden biryö-
re, bahar eylemleri, yaz direnişleri türünden bir büyük
emek cephesi dayanışması, işçi sınrfının patlama ey-
lemleri sürüyor. En geç bugün hükümetin, Özelleştir-
me Idaresi'ni de toplayıp, kapatma karanndan dön-
mesi bekleniyor. Hükümet karanndan dönmezse ne
mi olur? Uzun yıllar hak gaspına suskun kalan ve bar-
dak taşınca ancak patlayan işçi sınrfının gazaba gel-
mesinin ne anlama gelecegini bilemeyecek siyaset-
çi olabilir mi?
Zonguldak'a kadar işçiyi, emek cephesini ezmek-
te bir sakınca görmeyen Turgırt Özal, "öza//zm"den
dönülmesi, kendisinin de ıktidannın da püskürtülme-
si, ilk ciddi ödünlerin verilmesi anlamına gelen adım-
lan büyük Zonguldak direnişinin ardından atmamış mıy-
dı? Şimdi Cumhurbaşkanlığı koltuğunda oturan, za-
manın muhalefet partisi lideri Demirel'in işçilere ve
sendika liderterine "Hükümeti teslim aldınız, maden-
leri kapattırma karanndan geri döndünip ücret/eri
yükselttiniz, yeter. Durmazsanız, hükümet de düşer.
Ama biz iktidara hazır değiliz" mesajını gönderdiğini
anımsıyorum.
Kocaeli'nde emek cephesi, işçi sınrfı ayakta, SE-
KA işçileri bütün Türkiye'de direnişte, dayanışmada.
Medya sansür etmiş, kamuoyu işin ciddiyetinin bilin-
cine varamamış, ne yazar? Zonguldak'ta da kent için-
de 35 gün süren direniş sansür edilmişti. İş; Ankara'ya
yürümeye, iktidar düşürme noktasına gelince ancak
ayılmıştı.
Üstelik olay bu kez SEKA'nın aileleri ile on binlerie
insanı açlıga, işsizliğe mahkûm edecek karan ile sı-
nıriı değil. Metal işkolu daha öncesinden ayakta. On
binlerie metal işçisinin çalıştıklan MESS'e bağlı işyer-
lerinde kazan kaynıyor. Işverenler sözleşmenin satıl-
masına karşı, 12 Eylül sonrası ilk kez bir kötü sözleş-
me ve sendika yönetimine karşı ayaklanışı durdurmak
üzere ellerinden gelen baskıyı uyguluyor. İşçinin sen-
dika seçme hak ve özgürtüğüne karşı işyeri tek tek
işçi bellenip işten atılmalar uygulanıyor. Yeni direniş-
ler, yeni tepkiler patlak veriyor. Kimi fabrikalar kendi
kendilerini kapatmak durumunda kalıyorlar.
Kamuoyuna Suriye gelişmeleri, savaş olasılığı sı-
cak gündem olarak sunuluyor. Oysa emek cephesinin
gündeminde, kamuoyundansaklanan, pekçokşeyi,
gidişatı değiştirebilecek, çok sıcak günler yaşanıyor.
Mali milat
paralan bankalarda
Ekonomi Servisi - Mali
milat kapsamında "30 Ey-
Kil"de bloke edilen parala-
nn büyük kısmının çekil-
meyerek bankalardatutuldu-
gu bildirildi.
Bankacılar, mali milat
kapsamında bankalara 15-
20 milyar dolar civannda
bir giriş oldugunu tahmin
ettiklerini belirterek, bupa-
ranın büyük ölçüde nakit
döviz olarak geldigini söy-
lediler.
Bankacılar, 30 Eylül ta-
rihinin ardından bloke edi-
len paralardan fazla bir çı-
kış olmadığını kaydederek.
yastık altı olarak nitelendi-
rilen bu paralann zaten be-
lirli bir grubun elinde oldu-
guna dikkat çektiler. Banka-
cılar, mali milatta olduğu
gibi paralann çekilmesinde
de şubelerde herhangi bir
yoğunluğun yaşanmadıgı-
nı dile getirdüet.
Mali milat nedeniyle son
30-40 gün içinde çok sayı-
da şirket kurulduğunu bil-
diren bankacılar, "Asıl bu
önemli. Demek ki buniar,
artık kendilerini kayıt alü-
na aldılar. Para yaünhr, çe-
kün-" görüşünü dile getirdi-
ler.