Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
Cumhuriyet
İmtivaz Sahibi: Berin Nadi
Genel Yayın Yönetmenı: Orhan Erinç
0 Genel Yayın Koordinatörü. Hikmet
Çetinka\a 0 Yazıişleri Müdürlen: tbrahim
Yıldız - Dinç Tayanç 0 Sorumlu Müdür
Fikret İlkiz 0 Haber Merkezı Müdurü
Hakan Kara 0 Görsel Yönetmen: Fikret Eser
Dış Habeıler Şinasi Damşoğlu 0 tsohbarat Cengiz
Yıldınm 0 Kültür Handan Şenköken 0 Spor
Abdülkadir Yücelman 0 Ekonomı. Seda Oğuz
0 Makaleler Sami Karaöreo 0 Düzehme: AbduDah
Yaaa#Fotoğıaf Erdoğan Köseoğta #Bılgı-Belge
Edib* Buğra 0 Yun Haberlen Mehmet Faraç
Yaym Kurulu; llhsuı SdçukfBaşkan).
Orhan Erinç, Oktıy Kurtböke.
HikmetÇetinkaya,Şfiknn Soner.
Ergnn Batcı. Dinç Tayanç, İbnüıim
Yıldız, Orhan Bursalı, Mustafa
Balbay. Hakan Kara.
Ankara Temsılcısi Mnstafa Balbav Atatürk Bulvan
No. 125, Kat:4, Bakanlıklar-Ankara fel. 4195020 (7 hat),
Faks: 4195027 01zmırTemsücisı Serdar Kmk, H Ziya
Blv. 1352 S. 2'3 Tel: 4411220, Faks: 44191170 Adana
Temsılcısi: Çctin Yiğenoğiu. tnönü Cd 119 S. No: 1 Kat: 1,
Tel: 363 12 11, Faks-363 12 15
Müessese Müdürû Üstün Akmen
0Koordınator Ahmet Koruban 0
Muhasebe Bülent Yener01dare:
Hüseyin Gürer • tşletme Önder
Çetik'0 BUgı-lşlem. Nail lnal 0
BılgısayarSıstem: Mürüvet ÇUer
MEDYA C: • Yonetım Kurulu
Başkanı - Genel Mudur Gfilbin
Erduran # Koordınator Reha
Işıtm&n • Genel Mudür Yardımcısı.
Mine Akdağ Tel 514 07 53 -
5139580-5138460-61.Faks 5138463
Yayımlavan >e Basan: Yenı GUE Haber Ajansı. Basın ^e Yayıncılık A.Ş
Türkocağ'ı Cad 39 41 CağaloŞlu 34334 Ist- PK 246 lstanbul Tel (0 212) 512 05 05 (20 hat) Faks (0 212) 513 85 95
27AĞUSTOS 1997 tmsak: 4.45 Güneş:6.19 Öğle: 13.13 tkindi: 16.54 Akşam: 19.53 Yatsı: 21.20
Yeni katalog
hazırlanacak
• Haber Merkezi - Manken
Sınem üüven. Nelson 98
kataloğu içın ikinci kez
kamera karşısına geçecek. 3-
7 Eylül tarihleri arasında
Kemer Tekırova Martı
Myra'da gerçekleştirilecek
kataloğun foioğraflannı da
Ressam Bedri Baykam
çekecek.
Uçucu Yağlar
Sempozyumu
• Haber Merkezi - Batı
Avrupa ülkelennde 27 yıldan
beri düzenlenen Uluslararası
Uçucu Yağlar Sempozyumu.
bu kez Türkıye'de
gerçekleştinliyor.
Avustralya'dan Norveç'e
kadar 26 ülkeden 150'yi
aşkın bilim adamı ve iş
dünyasından ilgilinın
katılacağı sempozyum 1-3
Eylül tarihleri arasında
Anadolu Ünıversıtesi'nde
gerçekleştirilecek.
Bosna yolculuğu
kitaplaşü
• ANKARA (Cumhuriyet
Bürosu)- tkı yıl önce bir grup
aydının Bosna-Hersek'e
yaptığı yolculuk kitap konusu
oldu. Savaşın yoğun olduğu
günlere rastlayan 18-25
Ağustos 1995'te. çeşitli
meslek gruplanndan 60 Türk
aydını, "Bosna Içın lnsanlık
Gırişimi" adı verilen
yolculukla Mostar, Tuzla,
Zenıca ve Travnik
kentlennde ıncelemeler
yaptıktan sonra
Saraybosna'ya ulaşmışlardı.
Ginşimin öncülerinden
Ertuğrul Gûnay tarafmdan
yayına hazırlanan kıtap
Milliyet Yayınlan'ndan çıktı.
Karadeniz yat
rallisi balosu
• İstanbul Haber Servisi -
Bu yıl ilki düzenlenen ve 38
amatör yatçının katıldığı. kısa
adı K.AYRA olan I.
Karadeniz Yat Rallisi fınali
görkemli bir baloyla
Istanbul'da kutlanacak.
Uluslararası Yat Lımanlan
Bırliği tarafmdan 5 Altm
Çıpa ile ödüllendirilmış ünlü
yat limanımız Ataköy Manna
ve Yat Işletmeleri AŞ'nin
Genel Müdürü Sedat Altunay
ve eşinın düzenleyeceği
baloda. aynı zamanda 1.
Karadeniz Yat Rallisi'nde
dereceye girenlenn ödülleri
de venlecek. Balo. bu akşam
Holiday Inn Crovvne Plaza
Otelı'nin havuzbaşında
gerçekleştirilecek
Çevre jeolojisi
sempozyumu
• İstanbul Haber Servisi -
TMMOB Jeolojı
Mühendisleri Odası'run
düzenlediği "Uluslararası
Jeolojı ve Çevre
Sempozyumu (GEOENV
'97)", 1-5 eylül arasında
tstanbul'da
gerçekleştirilecek.
Cumhurbaşkam Demirel
tarafmdan açılacak
sempozyuma bazi
bakanlann yanı sıra ABD'li
Prof. Brenner ıle Japon bilim
adamı Prof. Hayashı de
katılacak.
Kaçak altm sikke
operasyonu
• İstanbul Haber Servisi -
tstanbul'da düzenlenen bir
operasyonda Osmanh
dönemıne ait 38 adet altm
sıkke ile 2 adet çmi ele
geçinldi. Olayla ilgıli 2 kişi
gözaltına alındı. Yakalanan
kışüerle ilgıli soruşturmaya
devam edilıyor.
Şeken tanaması
• ANKARA (Cumhuriyet
Bürosu)- Sağlık Bakanlığı,
şeker hastalığının görülme
sıklığını belirlemek üzere
araştırma yaptıracak. 15 ilde
yapılması planlanan
araştırmanın alan çalışmalan
eylül, ekim, kasım aylannda
ûç aşamada gerçekleştilecek.
Dünya, hazır yiyeceklerin yaygmlaşmasma paralel olarak artan olaylara önlem arıyor
Yeni korkıı: Gıda zehirlenmesiÇeviri Servisi-ABD'de son günler-
de binlerce kişinin yediklerinden ze-
hirlenmesi üzerine yetkililer kamu
sağlığını tehdit eden gıda zehirlen-
mesi konusunda yasal önlemleri art-
tırdılar. Newsweekdergisi son sayısın-
da hazır gıdalann yol açtığı zehirlen-
melere geniş yer ayırdı. Dergi, E.Co-
li 0157 başta olmak üzere hepatit A
virüsü ve Salmonella gibi baktenle-
rin yol açtığı hastalıkîann yalnızca
ABD'yi değil, hazır gıda ürünlerinin
pazarlandığı tüm ülkeleri tehdit etti-
ğini yazıyor.
Önceki hafta ABD'de tşçi Bayra-
mı kutlamalan öncesinde Colorado
eyaletinde yaşayan binlerce Amerika-
lı E.Coli Ö157 ile tanıştı. Hudson
Foods' adındaki sığır eti işleme tesıs-
leri. ürünlerinde E.Coli tespit edildi-
ğinden süresiz olarak kapatıldı. En
büyük müşterilennden biri de Burger
King olan işletme, binlerce ton kjy-
mayı imha etmek zorunda kaldı. Ne
var ki tesisin kapatılması kamuoyu-
nun endişelerini yatıştırmaya yetme-
di.
Bunun üzerine Clinton yönetimi gı-
da zehirlenmesıne karşı yasal önlem-
leri parlamentonun gündemine getir-
• ABD hükümeti son
günlerde yaşanan
zehinenrne olaylan üzerine
gıda zehirlenmesiyle ilgili
önlemleri arttırdı.
di. Yasal önlemler konusunda parla-
mentoda tartışmalar sürerken, Ame-
nkan toplumu ağzına her attığı lok-
mada "zehirteniyor muyunT endişe-
si ile hazır gıdalardan uzaklaşarak ev-
de pişirilmiş yiyeceklere yöneliyor.
E. ColTden kurtulmak zor
Uzmanlara göre parlamentonun ala-
cağı önlemler E.Colının yayılması-
nı engellemeye yetmeyecek. E.Co-
li'den kurtulmanm çok zorolduğunu
söyleyen bilim adamlan. bu bakten-
lere tüm sığırlann bağırsağında rast-
landığına dikkat çekiyor. Ne var ki
E.Coli ne kadar zararsız ise E.Coli
O157deodenlitehlıkelı.
1980'li yıllarda tanımlanan E.Co-
li 0157, E.Colf nin mutasyona uğra-
mış ölümcül bır şeklı. Çok zor tespit
edilen bu mikrop, mezbahalarda hay-
vanlann bağırsaklanndan sızan dışkı
ile tüm etlere bulaşabiliyor. Etin kıy-
ma haline getirilmesi E.Coli 0157'nin
yayılmasmı kolaylaştınyor. Dondur-
ma işleminde de ölmeyen bakteri, an-
cak pişirme sırasında sıcaklığın 160
dereceye çıkması halinde yok oluyor.
Bu nedenle az pişmiş hamburger ye-
nilmemesi doğrultusundaki uyanlar
hamburger lokantalannın duvarlannı
süslüyor.
E.Coli 0157 bulaştığı kişiyi, za-
manında müdahale edilmezse öldürü-
yor. Şiddetli ishal ve ilen aşamalarda
böbrek yetmezliğine neden olan mik-
rop, kan transfûzyonu ile tedavi edi-
liyor. Çocuklarda ve bagışıklık sıste-
mi zayıf olan kişilerde ölümlere yol
açıyor. Her yıl yalnızca ABD'deen az
100 kişi bu nedenle ölüyor.
Kamu sağlığı yetkılileri ne yazık ki
E.Coli O157"nin yalnızca hambur-
gerle ve hatta et ile sınırlı plmadığı-
nı. sebze. mey%'e ve kuruyemiş ile de
bulaştığını açıklıyor. Önceki yıllarda
pastörize edilmemiş meyve sulanyla
da bulaşan mikrobun meyveye nasıl
ulaştığını henüz kimse çözmüş değil.
Bireysel açıdan E.Coli O157'ye
karşı alınacak önlemlerin başında te-
mizlik geliyor. Mutfakta sağlanan te-
mizlik evde pişirilen yiyecekleri büyük
ölçüde mikroplardan uzak tutuyor.
Gerekli tanıtım yapılamadığından Erdek'te turizm yeterincc gelişemiyor. (Fotoğraf: MERVE IŞLER)
Erdek'in sakh hazinelerî
Yöredeki tarihi eserlerin çoğu ödenek yetersizliğinden gün ışığına
çıkanlamıyor. Doğal su zenginlikleri değerlendirilmeyi bekliyor.
İstanbul Haber Servisi -Tarihinde
Kizikos. Artaka ve Prokonesos adlı
üç site kente ev sahipliği yapan Er-
dek, yeterli tanıtım yapılamadığı için
yıllardır turizmde bir patlama yaşa-
yamıyor. Erdek Belediye Başkanı
Hamit NuraL Erdek'te yüzölçümü
Efes'ten daha büyük tarihi harabe-
ler bulunmasma karşın Kültür Bakan-
lığı'nın bugüne kadar kendilerine
ödenek ayırmadığını belirterek, Er-
dek'in ''Sakh bir hazine" durumun-
da kaldıgını söylüyor. Nural, dün-
yanın sekizinci harikası olarak nite-
İendirilen Hadrianos Tapınağı'nın
da Erdek'te yaşayan Kizikoslu mi-
marlarca yapıldığını. tarihin belge-
lediğini vTirguluyor.
Ünlü tanhçi Heredot eserlerinde
bugün Erdek ilçesinin sınırlan için-
de kalan bölgede, tarih boyunca bir-
çok medeniyetin yaşadığını belirti-
yor.
K.aynak suyu olan ve kıyısında ta-
rihi bir hamamı bulunan Zeytinli
Adası'na 4 sene önceuzmanlann gel-
diğinı anlatan Belediye Başkanı Nu-
ral, araştırmacılann Erdek Körfe-
zi'nin bin metre altında yüz derece
sıcaklıkta su bulunduğunu söyledik-
lerinı belirtiyor.
İçme suyu projesi
Nural, Erdek'in pek çok yerinde
hâlâ kuyu suyu kullanıldığını belir-
terek, Erdeklilere kaliteli su sağlamak
için 2025-2030 yılına kadar ilçeye
Kapıdağ-Eğridere bölgesinden iç-
me suyu getirmeyi planlıyor. Erdek
Belediyesi'nce, "tçme suyu proje-
si''ne paralel olarak geliştirilen bir di-
ğer çahşma da, mevcut imar planı sı-
nırlan içerisinde kalan bölgede, 185
kilometrelik "Suşebekesi"ile "ant-
ma tesisleri"nin inşaatı projesi. Ha-
lenyapılanantmatesislerinden 1998
yahnda su verilebileceğini ifade eden
Nural, finansmanını Iller Banka-
sı'nın karşıladığı yatınmın faiziyle
1 trilyonu geçeceğini bildiriyor.
Nural, Erdek'te yaptıklan tüm de-
ğışikliklerin mevcut imarplanlan sı-
nırlan içerisinde yapıldığına dikkat
çekiyor. Nural, çevre düzenlemele-
ri için de şöyle konuşuyor:
"Şehir merkezi çok düzenli, aykı-
nhk yok. Çevre düzenlemeleri he-
men hemen bitmiş durumda. Mey-
dan araç trafığine kapaaldı. Turizmi
geüştirmekiçin pek çok bar, restorant,
cafe ve turistik alışveriş merkezi açı-
lacak. Bunun dışında yeni iskele in-
şaatı, feribot arabalı vapur, oldukça
büyük>olcu gemileri dahi \ anaşabi-
lecek. Amaç, Erdek'i hak ettiği yere
getinnek. Erdekturizm bölgesi sayıl-
mjyor."
Çevrenin ve doğanın bozulması-
na asla izin vermeyeceğini söyleyen
Nural, sanayileşmeye karşı oldukla-
nıu ve doğal yapıyı kimsenin boza-
mayacağını söyledi.
Acılısı Başbakan Yılmaz yaptı
Izmir Fuarı 66.
yaşma coşkulu girdi
MERİHAK
e-posta : tan @ prizma.net tr
İZMİR- Uluslararası tz-
mir Fuan'nı açan Başbakan
Mesut Yılmaz, Türkiye'de
özel sektörün devletin önü-
ne geçtiğıni belirterek "Bu-
nu.TürkiyeCumhurrved'nin
başbakam olarak itiraf edi-
yorum" dedi. DYP Genel
Başkanı Tansu Çiller, Iz-
mir'de olmasma karşın fuar
açılışına katılmadı.
Kentin yaşamını etkile-
yen Izmir Fuan 66 yaşında.
Ülke standlan, eğlence sek-
törüyle yıllardır ilgi gören
fuann bu yılki açılışı da coş-
kulu oldu. Başbakan Mesut
Yılmaz, Başbakan Yardım-
cısı ve Milli Savunma Baka-
nı ismetSezgin, Sanayi ve Ti-
caret Bakaru Yalım Erez ve
Devlet Bakanı Işüaj' Say-
guı'ın katılımıyla açılan fiı-
ara bu yıl 417'si yabancı ol-
mak üzere 1349 firma katı-
lıyor. Fuann uluslararası bö-
lümü 3 eylüle, ulusal bölü-
mü ise 10 evlüle dek süre-
cek.
Fuann açılaşında konu-
şan BaşbakanYılmaz, tz-
mir'in Türkiye'nin dışanya
açılan penceresi olduğunu
belirtti. Türkiye'deki özel
sektörün dünya standartında
üretim yaptığıra anlatan Yıl-
maz, "ArnkTürkiye'de özel
sektör devletin önündedir.
Bunu, Türkiye Cumhuriye-
ti'nin başbakam olarakitiraf
edijorum. Türkiye. gelece-
ğin dünyasında yerini almak
zonındadır. Bölgesüvde lider
olabilmek için de ekonomik
gücüne sahip olması gerek-
mektedir" diye konuştu.
Yılmaz, fuann bu yılki
onur konuğu Endonezya ile
TOBB standının açılışını
yaptı. Yılmaz'a Endonezya-
İılar tespih hediye ederken
stand, aşın izdiham yüzün-
den yıkılma tehlikesi geçir-
di.
Mutfak güvenliğinin 10 kuralı
Sp Tezgâh üzerinde
O ^ k bul2
?1
!4
buakmayın-
rğ^^^a Kirli tabak, çatal ve
JTM^U bıçaklan iki saatten
' ^ * fazla kirli bırakma-
yın. Bulaşıklan yıkadıktan sonra
bez ile kurulamaym; yeniden kirlen-
mesine yol açarsınız.
EUerinizi sık sık yı-
" ^ - ^ kayın -Yemek pişir-
^ ^ ^ ^ me işlemine başlama-
^ 5 " -^ dan önce en az 20 sa-
niye süre ile ellerini-
zi yıkayın. Elinizde kesik veya ya-
ra varsa eldiven kullanın.
Mutfak bezlerini
i>^^5fe;;..; sık sık temizleyin -
%^T*^r j " ^ Mutfak bezleri ve
^ ^ ^ ^ ^ ^ süngerlerbakterilerin
"* "*** üremesi için en uy-
gun ortamlardır. Bunlann düzenli
olarak yıkanması gerekir. Bakteri-
lerin ölmesi için bir litre suya bir çay
kaşığı çamaşır suyu ilave ederek
bezleri içine atın.
Tezgâhıtemiztutun-
c=&^?*, Tezgâh] baktenlerden
rfı
U
" * [ anndırmak için en
fei=* kestirme vol çamaşır
suyu ve diğer ticari te-
mizlik malzemelaridir. Sıcak su ve
deterjan da yararlıdır, ancak mikrop-
lan öldürmez.
Kesmetahtasınıte-
• ^ ^ " " " B miztutun-Kesmetah-
fi^V^— tasının plastikten mi
V l ^ j f yoksa tahtadan mı va-
pılması konusunda
tartışmalar henüz sonuçlanmadı:
ancak siz her kullanıştan sonra tah-
tayı yıkamayı ihmal etmeyin.
^a s _^ Çiğhamuryemeyin
« @ ^ -Pasta ve kek yaparken
/f^^^ kanştırma kabının di-
| F ^ ^ 1 bınde kalan çiğ hamu-
V r ^ - ^ ru ağzınıza atmayın.
Çiğ yumurtanın salmonella riski ta-
şıdığını unutmayın.
^ ^ ^ Yiyecekleri iyicepi-
££§*Ş7tf Şi™" P>Şİnne aşama-
^ ^ l a | ^ sında yemeklerin iç
t iJÇ- kısmmın en az 70 de-
receye çıkmasına dik-
kat edın.
Yemekleri bozulmadan buzdola-
buıa kaldınn - Pişmiş yiyecekleri en
geç 2 saat içinde buzdolabına koyun.
Buzdolabı sı- j^CZZI?
caklığın14 derece- ElsBpf^™} '
nin altına düşür- ^YüTJBSa
meyin-Buzdola- İBfaSBKet ,
bının içi en az 4 |3M-^8^a 1
derece olmalıdır. İi^SBpS '
Pek çok mikrop y ^ ~^^/
bu sıcaklıkta yaşayamaz.
Dorunuş yiyecekleri buzdolabtn-
da çözün -ÖzellikJe donmuş kırmı-
zı ve beyaz etleri buzdolabının alt
raflannda çözülmeye bırakın.
Dünya Citar Festivali'nde Türkiye'yi temsil edecek
îsfendiyaro^u Arjantin'de
Haber Merkezi - Dünya
Gitar Festivali 97, Arjan-
tin'in başkenti Buenos Ai-
res'te dün başladı. Çeşitli
ülkelerden 27 sanatçırun ka-
tıldığı festivalde Türkiye'yi
gitarist Hüsrev tsfendiya-
roğlu temsil ediyor.
lsfendiyaroğlu, dünya ça-
pında sanatçılann katıldığı
FestivalGuitarrasdel Mun-
do 97'de 30 Ağustos'ta bir
konser verecek.
Türk müzikseverlerinin
yakından tanıdığı ünlü kom-
pozitör, gitarist CartoDome-
niconi'nin "Uzun tnce Bir
YoMayım" ve "Orient Exp-
ress" adlı parçalannın yanı
sıra Latin Amerikalı beste-
cilerden oluşan bir reper-
tuvarla izleyicilerin karşısı-
na çıkacak.
Hüsrev tsfendiyaroğlu
yurtdışında katıldığı çeşit-
li seminer ve festivallerin
yanı sıra 1986 yılında San-
tiago de Compostella'da
Andres Segovia'nın master
sınıfında çalışmalar yaptı.
1991 yılında ITÜ Kültür ve
Sanat Birliği'nde ve İstan-
bul Üniversitesi Kültür Mer-
kezi'nde ilk programlı gitar
sınıflannı açtı ve bunlann
kulüp olarak sürdürülme-
lerini sağladı.
1995'te Birinci Boğazi-
çi Uluslararası Gitar Festi-
vali'ni düzenleyen lsfendi-
yaroğlu. müzik çahşmala-
nnı kompozitör Dr. Okan
Demiriş ve Rkardo Moya-
no ile birlikte sürdürüyor.
Ikı yıldır BÜMED (Bo-
ğaziçi Üniversitesi Mezun-
lar Demeği) çatısı altında gi-
tar dersi çalışmalannı yürü-
ten sanatçı, Müjdat Gezen
Sanat Merkezi'nde bölüm
başkanı olarak görev yapı-
yor.
Hüsrev İsfendiy aroğlu 30 Ağustos'ta yereceği konserde,
gitarist Carlo Domeniconi'nin "Uzun İnce Bir Yoldayım*
ve "Orient Express" adlı parçalannın>anı sıra Latin Ame-
rikalı bestecilerin eserlerini de vonımlavacak.
SÖYLEŞİ ATTİLÂİLHAN
Gaflet'den Gaflet'e!..
Gâzi'nin 'Ulusal Savunma Anlayışı', uygulama-
da kendini nasıl göstermişti? Ister misiniz bu-
nu, bir başkasının kaleminden okuyalım:
"...uçak sanayiinin kurulması için, üç büyük atı-
lım gündeme geldi: 1925,1935 ve 1941 yıllann-
da, bir parlayıp bir sönen bu atılımlar, önce ge-
riledi, sonra söndü..."
"...Türk Savunma Sanayiinin temeli, yine de
emektar MKE ile 1921'de atıldı; o zamanki adı
Askeri Fabrikalar Genel Müdürlüğü idi; 1950 yı-
lında MKEK adını alan kuruluş, bu alanda iste-
nilen canlılığı gösteremese de, bazı temel ihti-
yaçlan karşıladı..." (Milliyet, 29 Temmuz 1997)
Gaflet nerede başlamıştır? Bu inceleme/araştırma,
daha önce burada söylediklerimi teyit ediyon
"...askeri yetkililere göre, Türk savunma sek-
töründe, II. Dünya Savaşı'nı izleyen yıllarda, Tür-
kiye ile ABD arasında kurulan ilişkiler, NATO üye-
liğiyle sağlanan askeri teçhizat desteği, bu alan-
da sağlanmak istenen gelişmeyi büyük ölçüde
engelledi." (Milliyet, 29 Temmuz 1997)
Dikkat isterim, tesbit 'askeri yetkililerindir', iyi de
bu 'gaflet'm sorumlusu kimdir? Dönemin Merkez
Sağ/Merkez Sol iktidarlan değil mi? İş bu kadaria
kalsa iyi, daha beteri arkadan^geliyor:
"...Kıbns Banş Harekât'nın ertesinde gelen
ABD ambargosu savunma sanayiinin 'millileş-
mesi' gerektiğini ortaya çıkardı; bu anlamda ilk
adımlar Deniz ve Hava Kuvvetieri'ni Güçlendir-
me Vakıflan'nın kurulmasıyla atılırken; ASEL-
SAN ve TUZSAŞ'ın da kurulmasına vesile oldu!"
(Milliyet, 29 Temmuz 1997)
Şimdi güler misiniz, ağlar mısınız? Gâzi'nin Mü-
dafaa-i Hukuk ve Kuva-yı Milliye den geliştirdiği
'UlusalSavunma Anlayışt'n\, -yanı, Savunma Sana-
yii'nin milli olması zorunluluğunu- Türkiye ambar-
godan sonra anlamış oluyor: 'Soğuk Savaş' döne-
mi iktidartannın, nasıl gaflet içinde olduklan, bundan
daha açık nasıl itiraf edilir?
Merdiveni yeniden icat etmek!..
Zarann neresinden dönülse kâr, öyle mi? 'Gaflef ten
uyanıp, 'intibaha mı geliyorlar?' Merdiveni ye-
niden nasıl icada kalkıştıklannı, aynı inceleme araş-
tırmadan şöyle okuyacaksınız:
"...Genelkurmay ile Milli Savunma tek çözüm
yolu üzerinde karara vardılar, o da yerli sanayii
devreye sokmak! Hazırlanan strateji planında
10 yıllık tedarik planı (OYTEP) adı verilen uygu-
lamanın Meclis'te görüşülerek yasalaşması ve
her yıl bütçe kapsamında kaynak aynlması gö-
rüşü ağırlık kazanıyor..." (Milliyet, 29 Temmuz
1997)
Bilmem 'tadına' varabildiniz mi? Savunmada 'yer-
liye' dönülüyor ama, bir farkla, artık 'ulusal savun-
mamızkamu öncülüğünde hızlı sanayileşmeyecek';
ya ne olacak, 'yerli sanayi devreye sokulacak', tâ-
bir-i mârufu ile 'özelleştirilecek!' Bak bak bak! Şu bul-
duğumuz çözüme bak! 20 civannda askeri fabrika,
elden geçirilip, uygun olanlar hemen satılacakmış!
"...aynca Türk sanayicisi de bu projelere bü-
yük ilgi gösterdiğini kanıtladı; Türk savunma
sektörüne gereken yeni sistemler için gelecek
30 yılda 150 milyar dolarlık kaynağın yarataca-
ğı câzip pazar için, yerli firmalar sıkı biçimde
hazırlanıyoıiar." (Milliyet, 29 Temmuz 1997)
fefendim, bu yıl 'yüzeyakın firmanın başvuracağı
tjesaplanıyor'muş, daha ne olsun, 'dîdeler rûşen'!
Birisi çıkıp da, böyle bir gelişme sürecinin, hem ulu-
sal savunma sanayiini 'silâh tüccaıian'nm inisiyati-
fine bırakacağını; hem de -daha kötüsü- 'yeriileşti-
rilmiş 'olamayacağını söylemiyor.
Tut kelin perçeminden!..
Şu 'silah tüccarian'deyimiyokmu? Uluslararası
media sözlüğünde, 'mafia babalan' kadar kö-
TU çağrışımlara sebep olan bir deyimdir. Sebebi ba-
sit, silâh ticareti savaşla hızlanır, uluslararası gerilim-
le beslenir; silâh tüccarian bu yüzden barışı sev-
mez, savaşlan da, silâhlı isyanlan da körükler; üs-
telik, yüzyılın başından beri çıkmış irili ufaklı savaş-
lar ve isyanlarda, bu 'marifetlerini' açık açık göster-
mişlerdir.
Türkiye'de, ulusal savaş endüstrisini kamu yöne-
timinden alıp, hangi ulusal sanayi burjuvazisine ve-
receksin? Sanayiimızin kısm-ı âzamı çokuluslu şir-
ketlerin ('Sistem'in) ülkemizdeki 'temsilcisi' hüviye-
tinde görünmüyor mu? Hangisi özgün bir teknoloji
üretmiş? Hangisi ASELSAN kadar gelişmiş?
Daha da vahimi şudur, bir süre önce çıkan başka
bir haberde deniliyordu ki: "...orduya mal ve hiz-
met üreten kuruluşlardan ISO 9000 kalite belge-
si ve NATO standartlanna uygunluk (AGAP) bel-
gesi isteniyor"muş (Cumhuriyet, 12 Hazıran 1997).
Hani ne derler, tut kelin perçeminden! Bir manada
bu, ulusal savunma endüstrisini dolaylı olarak NA-
TO'nun denetimine vermek; yâni, başka türlü bir
'gaflete' düşmek değil mi?
Önce Gâzi'nin ulusal savunma anlayışını terkedip
'gaflet'e düşüyorsun, sonra birden ecnebinin (NA-
TO'nun)kontrolunagirdiğinifarkedip, 'intibah'age-
liyor, yeniden ulusal savunma sanayiini 'yerlileştir-
mek' istiyorsun; bu defa karşına, 'özelleştirme vekü-
reselleştirme' çukuru çıkıyor, bu birtuzak, neticede
daha büyük ve derin bir gaflete düşüyorsun: 'ecne-
bi' onun çıkanna uymayan her savaşta, senin sa-
vunma sanayiinin beslendiği daman, gözünü
kırpmadan keser!
Sahi, NATO'nun 'genişlemesini' konuşacaktık,
nasıl da unuttuk?
http:// www. prizma.net tr/ A İLHAN
http://www.eda.tr/-bilgiyay/yazar/ailhan.htlm