Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
23 NİSAN 1997 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA
11
KİM KİME DUM DUMA BEHlç AK
Deniz SOM
trtenef. Ülp{ {wmtjfrm&.tamM/U Efcktroak p«t<c DwfauSwB@pfaKt.c8w.1r Tafe 0.212.512 05 05 Fofcs: 0.212.512 44 97
Anadolu halkı hilaffet ordusunu da yendi
eclts'in açılış günlerini anla-
tırken Kurtuluş Savaşı için
şoyle bir tablo çiziyor Lord
Kinross: "Başlangıçta ya-
banalara karşı açılmış olan Kurtuluş
Savaşı, şımdi bir yandan da Türkler'le
Türkler arastnda bir iç savaş, hatta bir
kutsal savaş biçıminde gelişmeye baş-
lamıştı.''
Sevket Süreyya Aydemir de "Tek
AdarTda. 23 Nisan'a giden çalkantılı
günlerı aynntılanyla anlatıyor.
Osmanlı Padişahı Vahdettin in şey-
hülislamı Dürrüzade Abdullah 11 Ni-
san'dan itibaren fetva üstüne fetva ve-
riyor; Anadolu'daki hareketi bir isyan
olsırak niteliyor ve asilerin katlini vacip
sayıyordu. Kuvayı Milliye, şeyhülislam
tarafından "kuvayı bagıye" yani eşkıya
kuvvetleri şeklinde tanımlanıyordu.
Fetvalara göre huruc-u alessultan ya-
ni sultana karşı ayaklanma aynı za-
manda padişahın sadık tebaasına zu-
lüm ve işkence getiriyordu. Günahsız
insanlar kesiliyor, mallan çalınıyordu.
Eşkıyanın nass-ı kerim mucibince
katil ve kıtalleri meşruydu, yani Kuran
hükümlerınce öldürülmeleri gerekiyor-
du ki bu savaşta ölenler şehit, kalanlar
gazi oluyordu. Eşkıyayı öldürmekten
çekinenler ya da savaşmaktan kaçan-
ları ise dünyada ve ahirette en büyük
ceza bekliyordu.
Hilafet ordusu bile kurulmuştu.
Fetvalar. Ingiliz ve Yunan uçaklann-
dan atılıyordu. Hilafet ordusu aynı za-
manda Kuvayı Muhammediye yani
peygamberin ordulan adıyla anılıyordu.
Hilafet ordusunda bu topraklann in-
sanları vardı ve Anadolu insanı kendi
arasında da çarpışıyordu...
Teali Islam yani Müslümanlığı Yük-
seltme adını taşıyan hocalar teşkilatı
Anadolu'da risaleler yayımlıyor ve Yu-
nan ordusunun da hilafet ordusu sayıl-
ması gerektiğini ilan ediyordu.
İç isyanlar patlıyordu.
Bu koşullar altında Mustafa Kemal
ne yapıyordu? Lord Kinross "Atatürk"
kitabında anlatıyor
"Mustafa Kemal bu çeşit bir savaş-
la (iç savaş) ve ona bağlı olarak da or-
dusuna düzen vermek sorunuyla kar-
şılaşınca, ilk yapılacak işin bir Millet
Meclisi toplamak olduğunu anladı.
Mukavemet hareketi için gerekli olan
halk desteği ancak bu şekilde elde edi-
lebilirdi. Yunus Nadi ile konuştukları
bir sırada 'Zamanımızda her şeyin
meşru ve kanuna uygun olması gere-
kir. Girişilecek her hareketin halkın ka-
ranna dayanması ve halkın isteğini be-
lirtmesi şarttır' demişti. Bundan dola-
yı, askeri hareketlerin kanun çerçeve-
sinde seçilecek bir meclisin onayından
geçmesi gerekiyordu."
23 Nisan biranlamda, Anadolu insa-
nının hilafet ordusunu da yenmeye ka-
rar verdiği tarih oluyordu...
SESSÎZ SEDASIZ NURlKURTCEBE Diploma
T
ekke, medrese, zaviye,
dergâh özentisi pislik
yuvalarının varlığı bilinryor...
Gençler, bu bataklıklarda
yatalı banndınlıyor, yedirilip
besleniyor ve rejim düşmanı birer
insan olarak yetiştiriliyor. Bu
bataklıklar vakrf ya da dernek
görüntüsü altında kuruluyor.
(stanbul'un varoşlan bunlarla
dolu... Büyük bir disiplin içinde ve
sanklı tek tip giysileriyle eğitilen bu
çocuklan hafta sonu tatillerinde
sokaklarda herkes gürüyor.
Bataklıklarda temelde dini eğitim
yapılryor ama yani sıra dışandan
her derece okul diploması almaya
yönelik eğitim de veriliyor. Milli
Eğitim'den tayin bekleyen genç
öğretmenler transfer ediliyor bu
bataklıklara... Yetiştirilen çocuklara
biraz da torpille dışandan ilkokul,
ortaokul, lise diplomalan alınıyor.
j Cihan Demirci Uen -~\
L A F O R İ Z M A L A K
Bugün önemli bir koltuğa oturup da
oradan kalkmayacak bir çocuk gene
çıkmayacak... Eee ne de olsa, çocuk
kıçı koltukta kir tutmaz!
Tünkiye Büyük Millet Meclisi'nde milleti temsil edenler
ugün Türkiye Büyük Millet
Meclisi'nin açılış yıldönümü...
77 yıl sonra Meclis'in sıralan-
nı işgal eden bazı kişilerin or-
taya koyduğu tabloya bakar mısınız
lüften... Türkiye böyle bir tabloya layık
mı? Bu kişiler mi milleti temsil ediyor?
Hacca giderken din ve vicdan öz-
güıiüğü adına havaalanında soyunup
millete donunu gösterenlerden bir kıs-
mı Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde
milleti temsil eden kişilerdi...
Donlarını göstermek için mi bizden
oy istediler?
Islamiyetin çıktığı topraklarda Arap-
ları bile şaşırtıp kapandıklan çadırlar-
da zikir diye boş yere kafa sallayanlar
da Türkiye Cumhuriyeti'nin milletveki-
liydi...
Biz bunlar kafa sallasın diye mi san-
dık başına gittik?
Çıplak ayağını kaşıyanlar da, kafası-
na taş yiyenler de, göğüs bağır açık,
memelerinı ortaya çıkaranlar da, bir-
birlerinin burnuna ayaklânnı uzatanlar
da, yerlerde yatanlar da, entariye öze-
nenler de milletvekiliydi!
Bütün bunlar milletin ortak özellikle-
ri miydi?
Belki de sözcü niyetine konuşup en
büyük özleminin laik ve demokratik
cumhuriyetin yıkılması, yerine şeriat
devleti kurulması olduğunu söyleyen,
şeriat devleti kurulana kadar peygam-
ber sabn gösterilmesini öneren de mil-
letvekiliydi.
Biz bu devleti yıkmak için mi seçim
yaptık? Türkiye Büyük Millet Meclisi'ni
bu kişilere mi emanet ettik?
Kaçmak için kılık değiştirince
a
kinci Dünya Savaşı'nın
sonlanna doğru...
Hrtler'le Goering, savaşı
kaybettiklerini anlayınca kılık
değiştirip kaçmaya karar
vermişler. Hemen provaya
girişmişler, Hitler ak sakallı bir
ihtiyar, Goering de tombul bir
bayan olmuş. Birahaneye grtmişler.
Hesap öderterken, garson kız:
- Teşekkür ederim führerim, demiş.
Şaşırmışlar. Goering:
- flu, dil alışkanlığından olsa
gerek, bir daha deneyelim.
Iki bira daha gelmiş, bu kez hesabı
Goering ödemiş. Garson kız:
- Teşekkür ederim sayın
mareşalim, demiş.
Bunun üzerine Goering fısıttıyta
sormuş:
- Bizi nasıl tanıdın kızım?
Garson kız kulağına eğilmiş:
- Yavaş konuş, ben de
Goebbels'im!
Öetişim: Zeynep Eşiyok
Faks: 0.212. 513 85 95
Topraklan üzerinde siyanür
kullanarak altın elde edilmesi
girişimine 'Hayır' diyen Ber-
gama halkının yanında yer alan
Ankara Cumok, tüm Demok-
ratik Kitle Örgütleri'ni 'Türki-
ye topraklanna ve insanlanna
sahip çıkarak, işlenen bu 'cina-
nettlere' durdemeye' çağınyor.
Cumoklar. tüm dostlann
Ulusal Egemenlik ve Çocuk
Bayramfnı 'aydınhk bir gele-
cek' dileğiyle kutluyor:
Ankara Cumok
Levent Karakaş bildiriyor:
"1) Yaşam ortamlannın ça-
lınmasına isyan eden insanla-
nmızın duyarlılıklan sayesin-
de bütün Türkiye el ele vere-
cektir. Kendi topraklan üze-
rinde siyanür kullanılarak al-
tın elde edilmesi girişimine
'Hayır' diyen Bergama halkı,
duymak iste>enlere hukuk.
sağhk. çevre koruması, eko-
nomik, ekolojik itiraz gerek-
çelerini sıralamaktadır. Yalnız
Bergama'da yaklaşık 3 mil-
yon ton verimli toprak siya-
nürlenerek yok edilecek. on
binlerce metrekarelik alan
kullanım dışı kalacaktır.
Dünya Sağhk Örgütü veri-
lerine göre siyanürle çalışılan
ortamlarda 50 km. yançaplı
alan ınsan yaşamı için tehli-
keli bölge olarak kabul edil-
mıştır. Hangi bedelle ölçüle-
bilir bu yaşamlar? Ostelik bi-
limsel verılerle Kasım
1994'te ahnan bir karara göre
tüm A\Tupa'da siyanürle altın
üretimi yasaklanmıştır.
Eskişehir Kaymaz halkı da
aynı huzursuzluğu yaşamakta
ve sesini yükseltmektedir.
Akkuyu, Bergama, Kaymaz
ve daha birçok yöremizdeki
doğa cinayetlerinın hangi
amaca hızmet ettiği önemini
yitirmektedir. Asıl olan cina-
yetin kendisidir. Çünkü bu
yörelerimizde insan yaşamı
ciddi tehlike altındadır. Tüm
demokratik kitle örgütleri,
Türkiye topraklanna ve in-
sanlanna sahip çıkarak bu ay-
mazlığa ve taammüden işle-
nen cinayetlere dur diyecek-
tir.
2) Türkive'de \ar olan 100
yıla yakın bir •aydınlanma,
demokrasi ve bağunsızhk' ge-
leneğinde Kemalist devrim,
burjuvayı da yanına alarak
büyük bir devrimci atılım
yapmıştır. Zaman içerisinde
burjuva, uygulamalanyla geri
düşmüş ve demokratik ve ile-
ricilik yönünü yitirmiştir. O
nedenle bugünlerde gündeme
giren TÜSİAD raporunun
önemi artmıştır. lçerdiği bir-
çok saptamaya katıldığımız
bu rapor da gösteriyor ki geri-
ye dönüp bakıldığında, tarihi
süreç bu kesimi de yanlışla-
mıştır. Bugün görebildikleri
doğrular, geniş halk kitlele-
rince yıllarca vurgulanmış ve
eğitimden yoksun bırakılan
halkımızı arayış içerisinde bı-
rakmıştir. Eğitimde yapılacak
ilerici atılımlarla halkımız bu-
günleri aşacak. gericiliğe ve
emperyalist güçlerin oyunla-
nna geçmişte olduğu gibi bu-
gün de güçlü cevabını vere-
cektir. Burada en büyük gö-
rev demokratik kitle örgütle-
rine düşmektedir.
3) CUMOK oluşumlannın
telefon ve faks zincirine
önem vermeleri gerektiğini
belirtmek istiyoruz.
4) 24 nisan saat 18.30'da
gerçekleşecek toplantımızda
Sayın Şûkrü Erbaş şiir dinle-
tisi için bizlerle birlikte ola-
cak. (Ataç 2 Sok. No: 66/2)."
İstanbul Cumok/
Kültür ve Sanat Kolu
Alper Akgün bildiriyor
"CUMOK Kültür ve Sanat
Kolu olarak 26 nisan saat
19.30'da gerçekleştireceğimiz
anlatılı konser dizisinin bu de-
faki programında 'romantik
dönemi' işliyoruz. CUMOK
orkestrasmdan Deniz Neyire
Saner (Piyano), EvTen Bilge
Kutlay (Piyano), Arzu An De-
mirka\a ve Alper Akgün dö-
nemi anlatacaklar."
Trabzon-Rize Cumok
Celâlettin Çiftçi bildiriyor:
"12 nisandaki seçim gün-
demli toplantımızda geçen yı-
lın değerlendirmesinin ardın-
dan 'Gefiştirme Kurolu'muzun
başanlannı göz önünde tutarak
'aynen göreve devam' karan al-
dık. Önümüzdeki yıl için çahş-
ma alanlan şöyle belirlendi:
1) Kurumlaştınlan etkinlik-
ler sürdürülmeli,
2) Kültür ve sanat ağtrhkli
programlar geliştirilmeli,
3) Toplumsal konulan içeren
söyleşi ağırlıklı kapalı salon
birlikteliklerinin periyodik ha-
le getirilmesi sağlanmalı,
4) Halen 200'ü aşkm gözü-
ken katıhmlann arttınlması
için gerekli çalışmalar yapıl-
malıdır.
İstanbul Cumok
Mehmet Gûnav bildiriyor
"24 nisan saat İ9.00'daCad-
debostan Kültür Merkezi'nde
serbest gündemle toplanıyo-
ruz."
Bornova Cumok
"Dünya Çocuk Bayramı'na
sahip tek ülke olan Türkiye'de
23 Nisan Ulusal egemenlik ve
Çocuk Bayramı'nda Bornova
Yetiştirme Yurdu'ndan 25 ço-
cuğa 'Ret Kif filminden bilet
annagan ettik. 24 nisan saat
14.15 seansında Oscar Sine-
ması'nda beraberiz.
Onların gelecegi adına sekiz
yıllık kesintisiz, laik, çağdaş
eğitim üzerinde oynanmak is-
tenen oyunlara. aç ve muhtaç-
lann çamurda yiyecek topladı-
ğı toplumda devlet olanakla-
nyla dinı siyasete alet edenle-
re, sürekli aydınhk için bir da-
kika karanhk eğlemine gönül-
den katılan milyonlann sesine
kulaklannı tıkamış duyarsız
yetkililere isyan ediyoruz. Ko-
nulann takipçisiyiz.
Her şey, geleceğimiz çocuk-
lanmız için...Bomova Cumok
olarak Türkiye'dekı ve tüm
dünyadaki çocuklann bayramı-
nı kutluyoruz."
AYDINLANMA ATEŞt
'Tüm dünya çocuklannın bayramını kutluyoruz9
ÇIZGILİK fclMH
r
MASARACI
[ [ \ u
HARBİ SEMtH POROY
GADDAR DAVUT NURI KVFTCEBE
BULUT BEBEK MRAYÇIFTÇÎ
MIRMIRLAR VĞUR DVRAK
{
i
HAYl R, MA.YMUN t)E§iL.
SE^Si-Z ; O ^ N 0 Ü J
TARİHTE BUGÜN MÜMTAZ ARIKJL\ 23 Nisan
LOZAN'ÜA JMNC/ BÖLÛM..
1323'TB BU&ÜU, LOZAU KÛNFERfiMSI 'MIN IKJMCİ
8ÖUJMÜ BAŞLAPI. İLK 8ÖLÛMÜ, 1922 KASIM AYIN-
OA AÇILAN KONFBRAHS, BATILI pe^L£Tt£Bİhl
MAK. İSTBl>ilU£JSJ KOŞUU-AR Çj&£ /4G//S OUX1-
ĞIMDAN TÜftK PELBSASYOA/U SA$ZAfJI
Ü İ
SJJNUN Ütt£/ME G Ş e u £
TE&Z. DBVLBr TEM£ıLCjt-E£İ LOZ4AJ 'f
ETMtÇTI.ANCAH, 7ÜRJUE/İİU K4RA&J 7UTVMU
KAgŞtSfAipA,&4rtU DEVUBTLER PAHA FAZIA Di~
REUueyiP, AHTLA$MAMU İMZALAUACASI IKJA/CJ
BöL-üuû BAfcAmcAtrrf.
Solda, gjırtaçmantA iınBtlanacaSt îıi'ıiftrsite L>ı»a£ı-.