Katalog

SAYFA CUMHURİYET 18ŞUBAT1997SALJ OLAYLAR VE GORUŞLER Orhan Veli, İsmet înönü ve "İrtica Prof. Dr. ÇETİN YETKİN 4 -^p—^^^ ursa'daki camilerden birinde vaaz eden bir di\a- • ^fc net işleri müfettişi 6 nisanda kıvamet kopmava- B ^ F cağını söjlemiş, Ha> ömrüne bereket.' Va bir de 'kopacak'de\iverseydi,neolurdu bizimhalinıiz? Şu iki giinliik ömrünıiizü nasıl geçireceğimizi bi- lemezdik hani. Bereketversin delilleri kuvvctii de böyle bir tehlikenin olmadığına hemen inanabilivonız. Neymiş o delil- lerdheceksiniz. Kısaca anlatayım: kjyametin kopacağına yakm iki türiü aJamet belirecekmiş. Birinci- si sugra alametleriymiş. Zinanın. içkinin, kumann artması gibi... İkin- cisi kübra alametleri. Yecüç, mecüç gibi, İsa'nın gökten inmesi gibi— İmam kurslarmı açanlar. bu işi, batıl olanla savaşmak için yaptıkla- ruıı söylerler. Derier ki: 'İmam batip kurslannı işte bu türiü olavlan önlemek için, o >anlış işleyen kafalan değjştirmek için açnoruz." İyi ama. Bursa'daki vaa/ı \eren zat kim? Di\ anet işleri müfettişi. Ya- ni o imam hatip kurslannı tcfriş edecek, o kursJaruı çalışmalanna is- tikamet >erecek olan \etkili kişilerden biri. Vann hayır bekieyin artık siz o kurslardan." Sakındn anet işleri müfettişınin bu sozlen 1997 vılındasöylediğı- ni vebusaçmalığıdabenımeleştirdiğimisanmavın. Busatırlann \a- zan. Orhan \'eli. Bu büyük yazın adamı, Yaprakdergisinde 15 Nfısan 1950'de >ay ımlanan "İlgflilerOkusun"başhklı yazısında ış- te böyle yazmış. Bu tarihte, CHP iktıdarda, İsmet İnönü de CumhurbaşkaiH! 14Mayis 1950 seçiminm. yani DP"nin secımlen kazan- dığının hemen ertesigünü yine aynıderginın 15 Mayıs 1950 günlü say rsında Orhan Veü'nin kaleminden şunlan da oku- yoruz: "Seçimler bitti. Demokrat Parti, Halk Parnsi'ni korkunç bir bozguna uğrattı. Oysaki Halk PartisL halkı kazanacağı- nı umarak.fikirleriyle,prensiplerinden soıı /amanlarda ne fedakârlıklar etmiştL Bütiin yayınlanna göz yumulan din dergileri. okuliara konan din dersleri, yeniden açılan ilahi- yat fakülteleri, imam-hatip kurslan, türbeler, şahsi serma- yeye sağlaııan imtiyazlar, her türiü irticaa tanınan haklar... Hiçbiri, hiçbiri kâr etmedi. Zavallı Halk PartisT Gerçekten de İsmet İnönü. 1947 yılında, okullarda din dersleri okutulmasını sağlamak amacı ile önce bir parti ko- misyonu kurdurmuş,, arkasından da konu CHP Meclıs Gru- bu'ndagörüşülmüş, sonra da yasalaştınlmıştır. Partinin ya- yın organı Ulus gazetesinde 16 Şubat 1947'de yer alan şu haber o günlerin havasına ilışkin bir kanı uyandırabılecek nitelikte: "Okullarda din dersleri okutulması ve dini meslek okul- lan açılması işini incelemek üzere seçilen parti komisyonu toplandlanna başlamıştır. Komisyonun başkanlığına B. 1 ah- sin Banguoğlu, kâtipliğine de B. Sedat Pek seçilmişlerdir. (u- martesi ve pazar günü toplanlı yapan komisvon şu kanun- lan ele almışttr: 1) Okullann son sınıflanna ihtiyari olarak din dersleri ko- nulmasL 2) İmam-hatip ve vaiz yetiştirmek üzere orta dereceli mes- lek okullan açılması. 3) Viiksek din adamlan yetiştirmek üzere iiniversiteleri- mizde İslam İiahivat Fakültesi açılması." Nekj.bununladayetınilmeyecek. 1926"da677 sayılı ya- sa ile kapatılan tekke \e zaviyelerin yeniden ziyarete açıl- masını öngören >asa 1 Mart 1950'de TBMM'den geçirile- cektır. Hemde negerekçeylebıliyormusunuz? "Bugünee- haJet sebebiyleyer vtr ban batıl itikatlara rastgelinse bile bun- lar artık halkın yolunu şaşırtacak bir tesire rnalik değildir- ler" gerekçeMyfe! (TBMM Tutanak Dergisi. C. XXV I. s. 177.) Ne denfi gerçekçi ve uzak eörüşlü bir gerekçe deeil mi? Okullarda din dersi okutulmayaba^landığındabenilkokuldaydım. Her ne kadar bu din dersleri "zorunlu" değıl, başka bir deyişle de an- cak \elilerinin istemesi durumunda öğrenciler bu dersi alacakidi ise- ler de çok iyi anımsıyorum. benim bulunduğum ilkokulda tüm öğ- rencılerdin dersıni almışlardı. Çünkü. hıçbir \eli, ne kendısine ne de çocuğuna "dinsfe" gözüyle bakjlmasını ıstemıyordu. Üstelık. benim öğrencısi olduğum ilkokul, Ankara'mn göbeğindeydi ve Türk Eği- tim Derneğı'nindi. Vann siz öteki ıl. ilçe \e köyleri bir düşünün. CHP Seyhan Millervekıli Sinan Tekelioğlıfnun 14 Şubat 1950'de TBMM'de Dıyanet İşleri bütçesi görüşülürken söylediği sözler. ba- şında İsmet Paşa"nın bulunduğu o giinkü siyasal iktıdann konuya ne gözle baktığını kanıtlar: "Arkadaşlar, bugün hepimiz biliyomz ki komünizmin en biiyük düşmanı dindir. Bizim en tehlikeli yeıierimizde, şark hudutlanrmzda teşkil olunan kazalanmızda ne müftü vardır, ne vaiz ve ne de imam, nede hatip™" (TBMM Tutanak Dergisi. C. XXVII, 555). Sanınm, bugün çoğumiLzu y adırgatacak olan bir şey de, Meclis'in aynı bırleşıminde DP Eskişehir Mılleuekili Kemal Zeytinoğlu'nun CHP'y i dinı siyasete alet etmekle suçlamış ve "Burdur'dan gönderi- len şu fötoğrafta müütülük binası balkonunda alûokJu Halk Partisi bav- rağının asıldığı görülüyor" demiş bulunması olacak. Bugün ülkemizi bir kanser gibı kemiren *4 irtjca"ın temelı işte böy - le atıldı. Fırsat eline geçmişken DP irticaı bu temel üzerinde alabil- diğine geliştirdı. Açıkçası, eğer bugün din dersleri, imam-hatip okul- lan, ilahiyat fakülteleri (bazılan), tekke \e zaviyelerirticanjn kaynak- lan ıse. bunun en başta gelen sorumlusu ne yazık kı İsmet İnönü \e o günkü CHP iktidandır. Gözlenmızı tarihsel gerçeklere kapatarak bir yerlere varamayacağımızı bilmek zorundayız. Ve yine bılmeliyiz ki, halifeliğin kaldınlmasına karşı çıkan ve harf devrimı için. "Bu ka- bul cdikiiği takdirde memleket here-ü merce girer™ Böylefikirleriçi- mize girmesin. Sonra büsbütün laJ-ü ebkem olur \e bütün âknı-i İsla- mı üzerimize hücum ettirm.."' dıyen (GündüzÖkçün; "Türkiye İzmir İktisat Kongresi, 1923-İzmir'*; S.B.F. yavını. Ankara. 1971. s."319) ve Terakkiperver Cumhuriyet Fırkasrnın Genel Başkanı Kazım Kara- beldr'i TBMM Başkanı yapmış olan da İnönüdür O Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası ki. Atatürk, u Nutuk"ta onun için. "_.firka, efkâr \e itikat-ı diniyeye (fikirler ve dinsel inançlara) hürmetkârhk perde- si altında: biz fıilafeti tekrar istcri/:... medreseler. tekkeler, cahil softa- lar. şey hler. müritler. biz sizi himaye edeceğiz; bizimle beraberolunıız... diye bağırnııyor muydu?... programı en hain dimağlann mahsulüdün. ellerine aJdıklan din bayrağı ile millet ve memleketi nereye götürmek istiyorlardı?" demi^ bulunuyor. Mandacı, Atatürk'ü Hitİer'e ve Sta- ün'e benzeten. tüm devrimlere karşı çıkan ve Atatürk Türkıyesf nde bannamayarak yurtdışında yaşamakta olan Halide Edip'i de baş tacı ederek ülkeye getıren ve onu üniversitede kürsü başkanı yapan da o MArkasıi?. Sayfada PENCERE Yine Şeriat! 21. CANU jr ve konukları, Şkonomisini ve ünya borsalarını değerlendiriyor. TV EKONOMİ DÜNYASI ••• Hocam Hıfzı Veldet Velidedeoğlu, Osmanlı'nın çö- küş ve Cumhuriyet'in kuruluş yıllarını gençlik çağında yaîamış bir bilim adamıydı. '. 923 Devnmi'ni gerçekleştıren kuşaklann özelliği, medrese ile üniversiteyi bir arada yaşamalan, Batı ile Dogu'yu iyi tanımalarıydı; laik Cumhuriyet bu neden- le sağlam temeller üzerinde kuruldu; ne var ki bugün bir «afa karmaşası geçerlidir; şeriatçılık akımı aldı ba- şını gidiyor. Cumhuriyet gazetesinde uzun yıllardan beri bin kez yanıt verilmiş, saydamlaştınlmış, açıklığa kavuşturul- muş bu soru yine güncelleşmiştir. • Hocam Hıfzı Veldet'in 5 Nisan 1987'de yine bu say- fada yayımlanan bir yazısından alıntı yapmak istiyo- rum. Velidedeoğlu yazıyor: "Şeriat nedır? Bu sütunlarda çıkan eski yazılarım- dan birinde Atrf Bey'/n "Mecelle Şeıtıi, Kavaidi Külli- yeı Fıkhıye'nin izahı" adlı yapıtının altıncı sayfasından alarak anlatmıştım bunu. Şimdiyinelemekzonında ka- lıyorum: islamda bütün şer'i mesail (şeriat sorunlan) iki bû- yük kısma aynlmıştır: Binnci kısım ahirete ilişkindir ki, bu ibadettir (oruç, namaz, hac ve zekâtla ilgili hüküm- ler). Ikincı kısım, dünyaya ilişkindir ki, bu da münake- hat (aıle hukuku); muamelat (mal, borç, ticaret, dava hukukuj ve ukubattır (ceza hukuku); bunlardan gayn bir de ilm-i feraız (miras hukuku) vardır." "İşte şeriat kurallan özetle bunlardır. Soralım, Ata- türk'ün kurduğu laık devlet ne yaptı? Namazı mı ya- sakladı? Camiyapımını mı engelledi? (Son 35yıliçin- de, eskisınden yüz değil, belki bin kat çok camiyapıl- dı.) Dinsel bayram tatillerinı mi kaldırdı? IsterArap is- ter Türkçe olsun, ezanı mı okutmadı? Camilerde Ku- ran okunmasını mı yasakladı? Müslümanların oruç tutmalanna, zekât vermelerıne, hacca gıtmelerine mi yasaklar koydu? (Tersıne eskisınden belkı on bin kat fazla gidiliyor hacca.) "O halde şeriat kurallannın ibadetlerle ilgili bölümü, hiç dokunuimamış bir biçımde olduğu gibi duruyor. Değişen sadece hukuk bölümüdür. Yani kışi, aile, mi- ras, eşya, borçlar, ticaret, ceza, usul ve usul hukukla- n çağın gereklenne göre değiştirildi. Onlannyerineye- ni yasalar konuldu. Bu yenı yasaların bir bölümü Tan- zimat'tan sonra teokratık Osmanlı devletinde zaten Batı 'dan, özellikle Fransızyasalanndan alınarakyürür- lüğe konmuş bulunuyordu. Ticaret Kanunu (1850), Tıcaret-ı Bahriye Kanunnamesi (1864), Usul-i Muha- keme-ı Ticaret Nizamnamesi (1862), Ceza Kanunna- mesi (1858 ve 1874), Hukuk Muhakematı Usulü Ka- nunu (1881), Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu (1880)." • Şeriatın 'ukubat'ına karşı olmasan, hırsızın elini ke- sersin; 'feraiz'ıne karşı olmasan. mırastan kadınlarda- ha küçük pay alırlar; 'münakehat'ma karşı olmasan, koca 'boş o/' dediği zaman kadıncağız bohçasını ko- luna alıp evi terk etmek zorunda kalır ve şeriat huku- kuna karşı olmasan, bugünkü anayasayı tümüyle kal- dırmak gerekir. TINA HUCUM Bomba gibi bir interaktif game-show... "ALTINA HÜCUM" Avrupa'da insanları her akşam ekran başına toplayan, süper eğlenceli bu program sadece KANAL ö'da ! Yepyeni bir MEHMET ALİ ERBİL'k Altına Hücum çok farlclı, çok canlı ! Hafta içi her gün 19:45'te A N A H A B E R ' D E N H E M E N S O N R A Katılana altın, izleyene muhteşem armağanlar. Kanal 6 "Türkiye Ekranı"