Katalog

SAYFA CUMHURİYET 16 ŞUBAT 1997 PAZAR 14 KULTUR 'Yaşamak neHANDAN ŞENKÖKEN "Sanınm, kendi için hiçbir şey isteme- den yaşamak bende bir düşünce değil, bir uvgulama oldu." Gerçekten kendi içın hiçbir şey iste- memesi -hatta bir ara yaşamını kolaylaş- tırmak için önerdiğimiz "Mutluluk Ha- nım'ı bile reddetmesi- sonunda 'kitapla yaşamı birbirimlen hiç ayırmayan' Me- met Fuat'm tek akcığerinı soluk alamaz dururaagetırdi Yılbaşı öncesi başlayan, önce yoğun bakımda, sonra da ona ula- şabıleceğimiz odasında süren kaygılı oekleyiş; gönderdiğimiz notlara her za- manki "Siz üzülmeyin, merak etmeyin, ben iyiyim' tavnyla, bılincini yitirmedi- ği, her şeyı anımsadığma ilişkin 'sağlık- lı' yanıtlar alınca sonsuz sevınce dönüş- tü. Şimdi evmde... Rahat nefes alabilme- si içinoksijen makinesinin desteğine ge- reksinimi var. Ama kısa süre sonra ken- dini gerçekten iyi hissettığınde bılgisa- yannın başına geçip büyük bir özenle, antmsadıkça yaşamını yeniden gözden geçırdiği, o tadına doyulmaz sohbetlerin- de mutîulukla aktardığı anılanmn, -bu- güne dek dört yüz sayfasinı yazdığı- 'Gölgede Kalan YıDar'ın son yüz sayfa- sını tamamlayacak. Hepimizin merakla ve özlemle beklediği kitabinın beşincı sayfasını bıze imzalayacak. Bugûn doğum günû Bugün 16 Şubat. Memet Fuat'ın do- ğum günü. Bu doğum günü çok anlam- h.... Zamanının neredeyse bütününü baş- kalannın kıtaplannı derlemeye, düzenle- meye, yayımlamaya harcayan, bilerek 'kendini hep engelleyen'. yıllarca 'ken- dinden çok başkaJannı gözeterek' çalışan Memet Fuat'ın ne çok zamanını çaldık1 Öyle ki iki yıla yakın süredir çok seve- rek yazdığı, fotoğraflannı seçip yerleş- tirdiğı çocukluk ve gençlik anılan 'Göl- gede Kalan Vıllar'a ayda sadece topu to- pu altı gününü ayırabilıyordu. Bu yüzden eksiklennı tamamlayabılmek, kesıntiye uğramadan baştan sona dikkatle gözden geçirebilmek için bir ay izın istemiştı okurlanndan Oysa onu bekleyen daha nice kitap ta- Âi,Lİtapla yaşamı birbirinden hiç ayırmayan Memet Fuat 71 yaşmda. Yılbaşı öncesi geçirdiği rahatsızlık, yazılanna ara vermesine neden oldu. Ama kısa süre sonra kendini gerçekten iyi hissettiğinde bilgisayannın başma geçip, o tadına doyulmaz sohbetlerinde mutîulukla aktardığı anılannı, 'Gölgede Kalan Yıllar'ın son yüz sayfasını tamamlayacak. •ağduyulu, demokratik, hoşgörülü bakışını salt yazına değil, yaşama da yönelterek günün tanıklığmı o hep içten, yalın ve alçakgönüllü anlatımıyla okurlanyla paylaşacak. Her zamanki merak duygusunu hiç yitirmeden. sansı var Cumhuriyet'te 'Düşünceye Saygı' köşesınde vayımladığı, büyük il- gi uyandıran 'YaşlıBirŞaireMektuplar*, annesi PirayeHanım'mölümünden son- ra düzenledığı bir sandık dolusu 'Na- zun'ın Pirave'ye' yazdıgı mektuplar ki- taba dönüşecek, 'Adam Sanat'dergisin- deki ve elbette Cumhunyet'teki 'Düsün- ceye Saygı' köşesındeki yazılan sürecek. Eline aldığı bir kitaba sevgiyle bakı- şında, dokunuşunda, bir de okuyup da beğendiğınde duyduğu sevinci, coşku- yu -bu, kırru zaman telefondaki sesine de yansır- yazılannda ölçülü bir biçimde. bilgece bir tavırla aktanr. "Sağdu\ ulu, demokratik ve hoşgörü- lü" bakışını salt yazına degil, yaşama da yönelten Memet Fuat, her an izlediğı, okuduğu, şaşırdığı, kızdığı ya da sevin- diği birolayı. birkonuyu, kısacası günün tanıklığını da son derece yalın, içten, dü- rüst ve alçakgönüllü bir dille okuruyla paylaşır "Arayan, sonılar ortaya atıp yanıtiar bulmava çalışan bir yaklaşımla". tartışa- rak, yanılmaktan hiç korkmadan ve de- ğışen yanıtlara ulaşarak... •"Edebiyaümızın ençokyönlü antrenö- rü", "Türk Edebiyato'nın son 40 yüına mühriinüvuranorkestraşefî" olarak nı- telendirilen Memet Fuat'ın bugün Türk edebiyat ve şiirinde kalıcı ımzalar halı- ne gelen nice şair, nice yazan onun 'keş- fetmiş' olması rastlantı değil kuşkusuz, kendisi için yazmak istediklerinden ödün verilen zaman, çaba ve sürekJı canlı tut- tuğu merak duygusu olmalı, 'sun'. " Yazma gücünüz varsa, bunu engelle- memelisiniz. Ama ben kendimi hep en- gelledim. Bilmeden diyemem, bilerek» Sanınm, insanlann korkunç bencilliğine karşı benim ahlakımda denetle\emedi- ğim veğin bir tepki var. Özgecilikte çok ileri gitmem bu > ü/den olabilir. Kendim- le UgUenmekten elimden geldiğince kaç- şey...tım. Böylece de yazarbğımı gölgelemiş o\- dum." Ama kimın olursa olsun, iyi bir yazı, iyi bir kitap yayımladığı zaman, kendi yazısı ya da kıtabı yayımlanmış gibi 'mutlu olan' Memet Fuafın; bir öykü dergisinin doğması için çabasma, 'Adam Öykü'çıktıktan sonra 'çocuğu'gibi sev- mesine tanık olup, köşeyazısında yer alan şiirinin dizelerinin korunmasına - önceden telefon açıp düzeninin korunup konınmayacağına dair söz alır-, düzelt- melerde yapılan kımi hatalara öfkesine -zaman zaman onu çıleden çıkaracak denli- kısacası Türkçe'nin hep doğru kullanılmasına yönelık müthiş titizliği- ne öyle alışrık, o kadar çok şey öğrendik kL. Yazuüa kuşaülan bir vaşam Çevirmenlığiyle Türkçe"ye kazandır- dığı nice edebi yapıt, eleştirmenliğiyle Türk edebıyatına kattıği nice değetii ka- lemle tanınan Memet Fuat'ın öteki bir yönü de sporculuğu. Altunizade'yi 'vo- kybolcenneti'ne dönüştüren Memet Fu- at. spordan, yazın kadar keyif alır. Özya- şam öyküsüne bakıldığında bunu çok açık görebılirsiniz. Annesi Piraye Ha- nım ıle Nâam'ın yüreklendirmeleri ve yönlendırmeleriyle, gençliğinde kendini spora veren, ama birdenbire yazı yazma- ya heves ederek -daha çok annesinin ardı kesilmez isteklenyle- öyküler, şıırler yazan Memet Fuat, "Nâzım'ın en güzel manevi şeylerinin devamı". "Sevuıin, sevinin babacığım, oğlunuz hürriyeti duydu cigerlerinde" dıye yaz- dığında. bunu yalnız mecazi manasında değil. sıhhi anlamda da almış, hastahğı büsbütün geçiştırdığine, artık hava fas- ltnın bittiğine hükmetmıştı Nâzım. "Bilmem, farkında mısın, bizde 'Yaşa- mak ne güzel şey' diyen ilk adam benim galiba. Oğiumun da aynı kuvveüe, hatta daha şiddetli derinlikle a>nı şeyi duyma- sı beni bilemediğin kadar bahtiyar edi- yor." Biz de Memet Fuat'ın 'Nasrismız?' so- nımuza yanıtının 'Eh işte'den 'Oh, iş- te!_'ye dönüştüğünde 'Yaşamak ne güzel şey' dediğını duyar gıbıyiz Yazınla ku- şatılan yaşamının nice sağlıklı yıllarla sürmesi dileğiyle.. Yazarüe oyuncuDuo'da buluştuKüKÜr Servisi -Genco < ™ ^ 1 ^ * < ^ U J 1 M ^ * 6 J * J ^ -S»îfşr>l * * f « r . ^KüKür Servisi - Genco Erkal ve Ferit Edgü, farklı bir kitap projesınde bir araya geldi. Oyuncu ile yazar, bir kitap mekânında karşılaşıyor ve dekorsüz kosrümsüz bir oyun oynuyor Duo'da. Ofset Yapımevi'nin gerçekleştırdiği 'Duo' adlı kitap projesi, yazann ıçindekı oyuncuyla ya da oyuncunun ıçındekı yazarla bir iç hesaplaşması. Hesaplaşma yazann mekânında yani kitapta gerçekleşirken tiyatral aksiyon da oyuncunun yüzündekı ıfadelerin tespit edilmebiyle katılıyor. Gerçek bir yazann yazdıklanyla gerçek bir oyuncunun yüzündeki ıfade . karşılıklı konuşuyor ve oynuyor Duo'da Konseptinı Bülent Erkmen ve Naz Erayda'nın oluşturduğu Duo'nun yazan Ferit Edgü, oyuncusu Genco Erkal. Kitabın fotoğraflan Ani ÇeBk Arevyan, kurgusu Naz Erayda, tasanmı da Bülent Erkmen'e ait. Duo, sayfa boyutu, yazı puntosu ve resim büyüklüğü gibi tasanm özellıldennin gerektirdıği okuma mesafesinin. sağ sayfa, sol sayfa ve okuyucu yüzü arasında yarattığı ilişkiyle yazar-oyuncu- izlevıci üçgeninı kurmayı amaçlıyor. 1500adetTürkçeve 300 adet Ingilizce - olarak basılan kitap az satışa sunuldu. -_- karşı çıkma döneceğini biliyordum heryolculuk bir sonrasızlıktır dememiş miydim yazmamış mıydım gerçek hiçbir yolculuğun sonuyoktur dememiş miydim uyarmamış mıydım bunu yaşadm gördün ve işte döndün ister istemez döndün belki istemeden döndün ama döndün işte döndün acıyla yaşanmış yaşlanmış biri olarak döndün Ciordano Bruno Bağnazlığı lanetleyen 'Belgesel Sinema Günleri' 24-28 şubat, 'Belgesel Sinemacılar Ulusal Konferansı' 8-9 martta Belgesel sinemacılar birleşiyorKühiir Servisi - Belgesel sine- macılar, 24-28 şubat tarihlen ara- sında TÜRSAK ta 'Belgesel Sine- ma Günleri' adı altında bir etkin- lik gerçekleştirecek 'Yanna Ne Kaldı?' sloganıyla 1996 Ekim ayından bu yanaörgütlenme ama- cıyla düzenlı çalışmalar yapan bir grup Türk belgesel sınemacısı, "Belgesel sinemacı olmanın, bel- gesel film yapma oianaklannı ya- ratnıanıru belgesel film yaparken karşılaşılan bütün engelleri aşma- nın ve hayata doğru müdahele et- menin çıkış yolu nedir" sorusun- dan hareketle bir araya gelerek bu alandaki örgütlenme çabalanna zemin oluşturmayı amaçlıyor. Bülent Annh, Engin Ayça, Ha- kan Ayteldn, Hilmi Etikan, Savaş Güvezne, Semra Güzel, Hasan Özgen, Enis Rıza, Handan Öz- rürk, INalan Sakızu, Ahmet Soner ve Şehbal Şenyurt'tan oluşan Bel- gesel Sinemacılar Birliği Girişim Grububu çabanın ilk adımı olarak TÜRSAK'ta. 24-28 şubat tarihle- ri arasında 'Belgesel Sinema Gün- leri' düzenleyecek. Bu etkinlik kapsamında her gün saat 13.00- 18 00 arası pek çok belgesel fîlm gösterilecek. Girişim Grubu tarafından dü- zenlenecek 'Belgesel Sinemacılar Ulusal Konferansı' ıse 8-9 mart günlerinde Ortaköy - Fenye Kır- mızı Salon'da gerçekleştirilecek. Konferansta, 'Belgesel Sinema ve Diğer Formasyonlar Arasındaki tlişki",' Bilimsel Süreçler, Disiplin- ler ve Belgesel Sinema', 'Belgesel Sinemave Etik', 'Belgesel Sinema- da Telif Haklan', 'Belgesel Sine- maya Talep ve Finansman Sorun- lan', 'Arşiv ve Kaynak Eksikliği', 'Belgesel Sinemada Danışmanlık Kurumu ve Araştırma Yöntemle- ri', 'Görsel Medya ve Belgesel For- masyon', 'İçinde Yaşadığımız Ko- şullarda Belgesel Sinema Neden Daha Çok Önem Kazanıyor', 'Si- nemanın Gelişmcsinde Sinemamn Temeli Olan Belgeselin Kavrana- ınamışüğı', *Belgeselci Kimliği', 'Belgesel Sinema ve Müzik', 'Bel- gesel ve Tarihsel - Kültürel Hafiza", •Tarihi Okumak ve Belgesel; Ge- leceğin Tasanmı'. 'Belge, Bilgi ve Belgesel Sinema' gıbı konular tar- tışılacak. Kültür Servisi -1548de Italya'nın Campagna'ya bağ- lı Nola kasabasında doğan Giardano Bruno. 'soylu ve varlıkü' bir aılenın oğluydu. ama o bu şansı 'iyi kuDanma- yı' reddedecektı. Ve bundan tam 397 yıl önce kılisenın ka- ran üzerine dın din yakılmış- tı. Aydınlanmacı düşünürün yakılma gerekçesı 'gırüağj- na kadar günaha batnuş ol- mak'tı. Bruno'nun yaşamöyküsü ve 'Diyaloglar' adlı yapıtı Türkçede ilk kez Berfın Ba- har Yayınlan tarafından ya- yımlandı. Kitap ıçındeki di- yaloglar, Bruno'nun metafı- zık yazılanndan oluşuyor. Se- dat Umran'ın çevınsıyle okurlann karşısına çıkan ki- tap 'çizme ülkenin fırtjna şa- irfılozofu'nu asırlar sonra ye- niden öğrenmek, aydınlan- macı düşüncesinı kavramak olanağını sunuyor. Bruno'yu okumak neden önemlı7 Hü- seyinŞimşek'in kitabın sunuş bölümündekı yanıtı şöyle: "Ha>al gficünfin aölganlığı >eniyi büyük bir rutku üe öz- leme ve durmadan arama. Bir şair filozofru. Cusanus ve Telsus'un eserlerini okuyup kavradıkça hızla skoiastik dü- şüncenin dışına çıktL Coper- nikus'un sistemini deanlayın- ca. bütün bunlar onun >aşa- ma damgasını vuran, yeni dünya görüşünün temelini oluşturdu. Devrimci düşün- celere hızla dalmıştı. Birkaç kez sorguya çekildi." Artık papaz cübbesini ke- sin olarak bırakmış. bilımin kılıcını kuşanmıştı Gıordano Bruno. 1583'te gittıği Lond- ra'da teoloji bilgınlerinin şımşeklerini üzerine çekti. Paris'te Aristotelesçılerle ka- pıştı. Calv incileri çıleden çı- kardı. Dogmalara düşman. dıyalektıkçi bir düşünür, dur- gun ve hatta dondurulmuş düşünce dünyasını sarsıyor- du. Sadece Almanya'da re- formcu Lutherciler tarafın- dan iyi karşılandı. 1588'de kilise, Bruno'yu •gırtlağı na kadşr günaha bat- nuş' bıri olarak tam 130 mad- deden suçlu buldu. Her şeye rağmen affedilebilırdı. Bu- nun içın bılimı lanetlemesı gerekiyordu. Yaşadıgı sürece ateşle oynadı Bruno. 17 Şu- bat 1600'de Campo deı Fı- ori'dekı Çiçekçıler Meyda- nı'nda dıri diri yakıldı. Şim- dı aynı meydanda heykeltıraş Ferrari'nin yaptığı heykelı ınsanlığı selamlıyor. Neydı Giordano Bruno'nun giına- hı? • Picasso ile Yaşamak Antony Hopkins ve Natac- ha McElhone bir Merchant: lvory yapımında ünlü ressa- mın yaşamından bir kesit sunuyorlar. (Beyoğlu Alkazar 23 24 66, Etiler Akmerkez 282 05 0S, Ortaköv Princess 227 91 47, Teivikiye AFM 224 05 05, Bakırköy Caro- use! 571 83 80, Ahunizade Capitol 391 19 35, Kadıköy As 336 00 50) • Evita Alan Parker'ın yönettiği film Madonna'ya en iyi kadın oyuncu dalında Altın Küre ödülü kazandırdı. Filmde Antonıo Banderas ve Jonathan Pryce da rol ah- yorlar. (ŞifU Kent 241 62 03, Beyoğlu Sinepop 251 11 76, Çembertitaş Şafak 516 26 60, Bakırköy Avşar 583 14 97, Bakırköy Incirli 572 64 39, Galleria Prestige 560 72 66, Kadıköy Reks 336 0112) • Emma Jane Austen'ın yapitından uyarlanan filmin yönetmenı Douglas McGrath Filmde Gvvyneth Paltrovv, Tonı Colette. Alan Cummıng ve Ewan McGregorrol alı- yor. (Beyoğlu Alkazar 293 24 66, Harbiye As 247 63 15, Etiler Akmerkez 282 05 05, Bakırköy Avşar 583 14 97, Altunizade Capitol 39119 35, K. Bahariye 414 35 05) • İyi Geceler Öpücüğü Geena Davis ve Samuel L. Jackson'ın başrollen üstlendiği macera filmipin yönet- menı Renn> Harlın. (Etiler Akmerkez 282 05 05, Beyoğ- lu Fitai 249 01 66, Ortaköy Feriye 236 28 64, Osman- bey Gazi 247 96 65, Bakırköy Carousel 571 83 80, Al- tunizade Capitol391 19 35, Kadıköy Moda 337 01 28, Ümraniye Princess 461 03 82) • Aşkın iki Yüzü Barbara Streisand ve Jef Bridges'ın başrollerini üstlendikleri film Streısand'ın üçüncü yönet- menlık denemesı. Beyoğlu Emek 293 84 39, Harbiye As 247 65 15, Parliament Cinema Club 263 18 38, Istan- bul Princess 285 06 95, Bakırköy Avşar 583 14 97, Gal- leria Prestij560 7266, ÇemberlitaşŞafak516 1935,Fe- nerbahce Piramid 348 01 50, Kadıköy Reks 336 0112) • Ortak Whoopi Goldberg, Dıane VVest'ın başrollen- ni pa>laştığı Fılmi, Richıe Rıch filmının yönetmenı Do- nald Petne yönetiyor. (Şişli Kent 24162 03, Beyoğlu At- las 252 85 76, Bakırköv Avşar 583 14 9 7, Altunizade Ca- pitol 310 06 16, Kadıköy As 336 00 50) • Tutku Gülleri Chnstian Slater ve Mary Stuart Mas- terson. Michael Goldenberg'ın romantık fılmınde bira- raya gelıyorlar. (Beyoğlu Fitaş 2490166, Altunizade Ca- pitol391 19 35, Kadıköy Broadway 346 14 81, Etiler Hillside 263 18 38, Parliament Cinema Club 263 18 38) • Dırejan Serpil Çakmaklı, Gani R. Şavata ve Le\ent İnanır'ın başrollen paylaştığı fılmı Şahin Gök yönetiyor. (Beyoğlu Lale 249 2524, Çemberlitas Şafak 516 26 60. Bakırköy Avşar 58314 ?7, Kadıköy Hakan 3319fr$7) • Antonia'nın Yazgtsı 1995 En İyi Yabancı FilmOs- can'na değer görülen filmı Marleen Gorris yönetmiş. (Pera 251 32 40, Broadtvay 346 14 81) • Richard III Richard Loncraıne'in yönettiği filmde lan McKellen, Annette Bening, Jim Broadbent, Robert Dov- ney Jnr., Nıgel Havvıhorne, Knstın Scott Thomas, Mag- gie Smıth ve John Wood rol alıyor. (Beyoğlu Alkazar 293 24 66, Kadıköy Bahariye 414 35 05) • Kızıl Oidipus Senaryosu Gabnel Garcıa Marqu- ez'in başını çektığı bir grup senanst tarafından yazılan fılm 1996Cannes'da tn iyi SenaryoÖdülü'nükazanmış- tı Fılmın yönetmenı Jorge Alı Triana (Beyoğlu Beyoğ- lu 251 3240) • Sınıfta Olay Var Tom Berenger ve Ernie Hudson'un başrollenni paylaştığı filmin yönetmeni Robert Mangel. ( Çemberlitaş Şafak 516 26 60, Bakırköy Avşar 583 14 97, Kadıköy HollyH-ood338 90 76) • Bizim Cafe Steve Buscemı nın yönettiği film " 1996 Cannes Film Festıvalı"nde de gösterilmişti Mımi Ro- gers, Steve Buscemi, Samuel L. Jackson başrollerde. (Beyoğlu Lale 249 25 24, Bakırköy Avşar 583 14 97, At- rium Prestige 559 80 63, Kadıköy Broadway 346 14 81) # H Pinokyo Martin Landau, Jonathan Ta> lor Thomas, Rob Schneıder ve Bebe Neuwirth'ın başrollerini paylaş- tığı filmin yönetmeni Steve Barron. (Şişli Kent 241 62 03, Bakırköy İncirli 572 64 39, Kadıköy As 336 00 50) • Notre Dame'ın Kamburu VValt Disne> yapımı çiz- gıfılmın müzıklennı Sertab Erener\e Burak K.ut seslen- dınyor. ( Bevoğlu Fitaş 249 01 66, İstanbul Princess 28506 95, Harbiye As 24y 63 15, Aksaray Ytldız 589 61 39, Fatih Feza 63116 08, Bakırköy Carousel 571 83 00, Kadıköy As 336 00 50, Altunizade Capitol 310 06 16, Erenköy ApoUon 362 51 00, Kartal Kartal 389 06 16, Silivri Belediye "*2~ 9710) • Baş Belası Jım Carrey ve Matthew Broderick'in başrollenni pa>laştığı filmin yönetmeni Ben Stiller (Be- yoğlu Fitaş 249 0166, İstanbul Princess 285 06 95, Üm- raniye Belediye 443 66 46, Pendik Oscar 390 09 69, Ba- kırköy Avşar 583 14 97, Kadıköv Ocak 336 37 71, Avcı- lar Standart 695 36 45) • Gün Işığı Rob Cohen'in yönettiği filmde Sylvester Stallone başrolde yer alıyor. (Teşvikiye AFM 224 05 05, Beyoğlu Atlas 252 85 76, Osmanbey Gazi 247 96 55, Çemberlitaş Şafak 516 26 6 Aksaray Yıldız 589 61 39, Fatih Feza 631 16 08, Bakırköy Renk 572 18 63, Kadı- köy Atlantis 418 26 56, Florya Prestige 663 28 86) • Sleepers Barr> Levınson'ın fılminde Brad Pitt, Ro- bert de Niro ve Dustin Hoffman'ı izlemek keyiflı. (Av- cüar Standard 695 36 45, Kadıköy As 336 00 50) • Babam Söz Verdi Yaratıklar. insan olmayan yok edicıler ve nükleer tcrönstler.. Arnold Schuerzenegger başrolde. (Şişli Kent 241 62 03. Ç. Taş Şafak 516 26 60, B. Avşar 583 14 97, Kadıköy Hollytvood 338 90 76) • Space Jam Joe Pytka'nın yönettiği filmde Micha- el Jordan ve Bugs Bunn> teknolojinin nımetlerı sonucun- da bir arava gelnor (Çembertitaş Şafak 516 26 60, Ba- kırköy Avşar 583 14 97, Altunizade Capitol 391 19 35, Avcılar Standart 695 36 45, Kartal Kartal 389 06 16, Kudıköv Kudıköy 337 74 00)