Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
30 MART 1996 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA
DIŞ HABERLER 11
AB tpoykasımn
İran ziyapeti
• TORINO(AA)-
Avrupa Birliği'ne bağlı 3
ülke dışişleri bakan
yardımcılannın. teröre
karşı kesin bir tavır almak
için gelecek hafta Libya
ve Iran'ı ziyaret edeceği
bildirildi. AB Dönem
Başkanı ttalya ile Ispanya
ve İrianda dışişleri
bakanlannın
oluşturduğu troykanın 2-4
nisan arasında yapacaği
- ziyaretlerin muhtemelen
Libya'dan başlayıp
Iran'da sona ereceğı
bildirildi. Tarihi dün
belirlencn ziyaret. AB'nin
9 martta Iran'ın teronzmle
iddia edılen ilişkileri
konusunda Palermo'da
yapılan toplantısında
kararlaştınlmıştı.
Palermo toplantısında AB,
Iran'dan Avrupa ile
ilişkilerinin olumsuz
olarak etkilenmemesini
istiyorsa, terorizmi derhal
ve İcesin bir dille
mahkum etmesini
istemişti.
Bosna'ya
ticaret atağı
• VVASHINGTON (AA) -
ABD Ticaret Bakanı Ron
Brown bir grup
işadamıyla birlikte nisan
başlannda Bosna'yı
ziyaret edecek. Ticaret
Bakanlığı tarafından
yapılan açıklamaya göre
Brown, Tuzla \e
Saraybosna'da yapacağı
temaslarda özeîlikle
Amerikan özel sektörünün
bölgenin altyapısının
yeniden inşaası
çabalarına katılması
konusunu elealacak.
Açıklamada. Bosna ve
öteki bölge ülkelerinin
uzun vadede
kalkmmasının anahtannın
yardımlar değil, ticaret
olacagi kaydedildi.
Japonya'da
A1DS tazminaü
• TOKYO (AA) - Kan
nakilleri sırasında AIDS
viriisü kaptıklan
gerekçesiyle 7 yıl önce bir
grup hemofil tarafından
Tokyo Mahkcmesi'nde
açılan davada hastalar.
hükümet vc ilaç firmalan
anla$maya vardılar. 220 ;
hemofıli hastası.
kendilerine 430 biner
dolar tazminat
ödenmesini kabul ettiler.
Hastalar aynca 1415 dolar
aylık gelir sahibi
olacaklar. Taz7ninatın
yüzde 40'ını dev let
karşılarken kalan kısmını
başta Baxter Intemational
ve Ba>er'in Japonya
temsılcilikleri olmak üzere
diğer bazı ılaç firmalan
ödeyecek.
Çeçenya'ya Rus
bomüardımam
• URliS-MARTAN(AA)
-Çeçenya'nın
güneyindeki Goyskoye
kasabasına Rus savaş
uçaklannın dün sabah
erken saatlerde
bombardıman düzenlediği
bildirildi. Bölgeyeö
kilometre mesafede
buîunan Urus-Martan'daki
>etkililer. Rus ordusunun
daha önce de aynı
kasabaya ağır top saldınsı
düzenlediğini belirttiler.
Goyskoye kasabasına
saldın düzenleyen iki Rus
uçagının Urus-Martan'dan
rahatlıkla görülebıldığı.
bölgede meydana gelen
patlamalann duyulduğu
kaydedildi.
Torino'da başlayan Hükümetler Arası Konferans'ta Avrupa Birliği'nin geleceği masaya yatınlacak
AB^mııgeırişleıııe sancısıAvrupa Birliği organları
j U \ 3 f Anlaşmalar
I D J39 çerçevesın
-Uluslararası organ
-Öneriler getırir
-Karartan uygular
SAY1ŞTAY
- Danışma ve denetım organıdır
- Bûtçeyi onaylar
- Bakanlar Konseyi ile birlikte
kısıtlı sayıdakı ülke sonınlanyla
ılgılenır.
Gelirlen ve AB -rm cari ve geçrmş *
e
^rartann,n uygulanış! s^nda
çfef. ortaya çıkan anlaşmazlıklan hukuksal
açıdan trdeter.
Dış Haberler Servisj-Avrupa Birliği'ne
(AB) üye 15 ülke liderlerinin katıldığı ve
Avrupa'nın birleşme sürecındc atılacak
yeni adımlann görüşüleceğı Hükümetler
Arası Konferans (HAK) dün Italya'nın
Torino kentinde başladı.
Hükümet ve devlet başkanlannın.
konferansın açılışını yaptıktan sonra
yenilenmiş bir araba fabrikasında iki saat
süren görüşme ve öğlen
gerçekleştirdiklcri çalışma ycmeğının
ardından ülkeden aynldıkları bildirildi.
Biryı) sürecek olan konferansta. AB
üyesi ülkelerinin dışışlen bakanlan vcya
tayin eftiklcri özel temsilciier. Maastricht
Anlaşması'nı günümüz koşullanna
uyarlatnak \e AB'yi zayıflatmadan
kapılannı Dogu A\rupa'ya açmak için
görüşmelerde bulunacaklar. AB'ye
üyeliğe aday 10 Doğu Avrupa ülkesı.
Kıbns ve Malta gibi ülkeler konferansa
davet edilırken Türkıye'nin davet
edilmediği kaydedildi. AB'ye üyeliğe
aday ülkclcrin yalnızca konferansın
açılışına katılacakları. daha sonraki
görüşmelere katılmayıp bunlar hakkında
bilaharc bilgilendirilecekleri aktarıldı.
Konferansın dünkü oturumunun
Uımamlanmasının ardından Avrupa
Birliği liderlerinin kapsamlı birbildiri
AB, Yunanistan'ın arkasına sığınıyor
LALESARIİBRAHİ1V1OGUJ
ANKARA-Türkiye'yebuaşamadatam üye-
lik sinyalı verecek her türlü girişimden kaçınan
Avrupa Birliği'nde (AB), özeîlikle Alman-
ya'nın isteksizliği. Yunanistan'ın Ankara ile
birlik arasındaki ilişkileri engelleyıcı vetoları-
nın kaldınlmasını güçleştinyor. Yunanistan'ın
istedigi doğrultuda Kardak bunalımı için Ulus-
lararası Lahey Adalet Divanı'na gıdılmesi vc
kuvvete başvurulmayacagı yolunda Türkı-
ye'nin yazılı güvencesıni alamayan AB, birlı-
ğin genişlemesinin görüşüleceği Hükümetler
Arası Konferansa Ankara'yı çağıımadı.
AB'nin gümrük birliği (GB) çerçevesinde
Türkıye'ye vermesi gereken mali yardım önün-
deki Yunan vetosuna Türkıye'nin birliğe sun-
duğu yetersiz proje sorunlan da eklcndi. Cum-
huriyet'e bilgi veren Türk ve AB kaynakları. 5
yılsüreyle I milyardolartutannda AB'den pro-
je karşılığı mali yardım alması öngörülen Tür-
kiye'nin bugüne kadar GB'ye girmesi sonucu
gercekleştıreceği sektörlerdeki iyileştırmeyi ön-
gören'kapsamlı bir proje getiremediğini belirt-
tiler.
AB'nin, aralarında cskı Dogu vc Orta Avru-
pa ülkeleri, Malta ve Kıbns Rum Yönetımi ile
genişleme vc ilişkilen güçlendirme yöntcmle-
rininelealınacagı Torino'dakı Hükümetler Ara-
sı Konferansa Türkiye'nın davet edilmesi. gö-
rünürdc yıne Yunan engclınc lakıldı. Bırliğın
Dönem Başkanı İtalya. öncckı gün Türkiye'nın
Roma Büyükelçısı İ nal İnsal'a Ankara'nın
Hükümetler Arası Konferansa katılması önün-
deki Yunan vetosunun aşılması için Türkiye'yc
bir mctın sundu. Türkiye'nın gcri çevırdiğı bıı
metın AB ılc Ankara arasında 26 martta Brük-
sel'de Ortaklık Konseyi toplantısının gerçek-
leşmcsinı engcllcyen koşulları ıçeriyor. AB.ön-
ccki gün Yunanıstan'ın vetosunu kaldırması
karşılığında Türkiye dcn Ege sorunlannın çözü-
mü için koşulsuz Lahcy'c gidilmcsi, Türki-
ye'nin Yunanistan'a karşı kuvvete başvurmaya-
cagı ve sınırların dcğismezliğıne saygı duyaca-
gını içeren bir güvence ıstedı. AB'nin, bu ko-
^ullan kabul etmesi halinde Türkiye'yi konfe-
ransa davetcdeccği. ancak bu çağrının tam üye-
lıge aday ülke statüsünde bir mesaj taşımayaca-
ğı bildirildi. Türk yetkılıler. dönem basjkanı İtal-
ya nın -Ortaklık Konse\i toplansaydı TürkKe
Hükümetler Arası Konferansa cafinlırdr yo-
lundakı yaklasımına karşı ^u görüşü ıfade cttı-
lcr "Ortaklık konsc)i'ninmali)ardınıın veril-
rnesidahil vtrimli bir sonuç alıııacak şekikfe (op-
lanması YunanistaıTın orta>a arnğı ağır koşut-
ian Tiirkiyc'nin kabul etmesi anlamına gelccek-
ti. I ürki\c, bu koşulları kabul ctseydi, Ibri-
no'nunda önü açılmış »lacaktL Bu ağır koşıılla-
nn kabul edilmesi bi/im açımudan mümkiin
depdl"
Konferansa tam üyeliğe adav ülkeler Malta,
Kıbns'm yansını temsil eden Rum Yönetımi.
Polonya. Macanstan. Çek Cumhuriyeti, Slo
vakya. Bulgarıstan, Romanya ile Letonya. Es-
tonya ve Litvanya'yı içeren Baltık ülkeleri da-
vet edildı. Aday ülkeler AB'nin 15 üye ülkesi-
nin kendi arasında yaptığı toplantılan izleyemi-
>or.ancak birlik bu ülkeleretüm toplanlılar hak-
kında bılgi vcriyor. Dıplomatik kaynaklar, bu
aşamada AB'nın. nüfus, toprak ve ordu bakı-
mından Almanya ölçeğinde, ancak ekonomik
olarak bu ülkenin çok gerisinde olan Türkıye'ye
kısa vadede tam üyelik sinyali verecek her tür-
lü girişimden kaçındıklanna dikkat çcktiler. Bu
cerçevede AB'nin Yunanistan vetosunu baha-
ne ettiği ve gerçekte tam üyelik sinyalı verecek
bir girişimle konferansa çağırmamayı tercihet-
tığini belirttiler. Almanya'nın, Yunanistanın
mali yardımı önündeki vetosununaşılması için
en fazla çaba harcayan ülkelenn başında geldi-
ğine de dikkat çekildi. Ancak diplomatik kay-
naklar. ülkcsinde 2 milyonun üzerinde Türk bu-
lunan Almanya'nın, Türkiye'nın tam üye ol-
masılıalinde kendisinden sonra bırliğın tüm ku-
rumlannda ikinci derecedc ağırlığı olacak An-
kara'ya tam üyelik sinyali vermckten özcnlc
kaçındığının altını çızdiler.
yayımladıkları belirtildi. Bildiride. en
erken gelecek hafta devam etmesi
beklenen konferansın amacının.
vatandaşlanna vc onlann ışsizlik.
demokratik yönetim, içte ve dışta daha
etkili savunmaya sahip olmak gibi
ihtiyaçlanyla daha yakından ilgiienen bir
AB oluşturmak olduğu ifade edildi.
Bunların yanında cevre vc hayvanlann
korunmasından. futboldaki transfer
sistemlerine kadar birçok
konunun da masaya yatınlacağı
\ e bir seneden önce hiçbir
konunun karara
bağlanamayacağı bclirtiliyor.
1991 yılında tek bir Avrupa
oluşturmak amacıyla imzalanan
Maastricht Anlaşması'na
duyulan güven Avrupa ülkcierini
sarsan ekonomik durgunluk ile
sarsıldı. AB'ye üye ülkelerin tek
para birimine geçmesi sürecinde
yaşadıkları zorluklar, Maastricht
Anlaşması'nın bütünleşme süreci
için yeterli olmadıgını ortaya
koydu. Sonuçta yeni gelişmeler
için anlaşmanın yenilenmesinin
ve daha esnek hale getirilmesinin
zorunlu oldugu ortaya çıktı.
AFP, konferansın açılışından kısa
bir süre önce Ingiltere Başbakanı
John Major'ın İtalya Başbakanı
Lamberto Dini ile bir araya
gelcrck deli inek hastalıgından
dolayı ingilterc ckonomisinin
aldığı zararlara AB'nin destek
vcrmcsini istedigi belirtildi.
Fakat AB'ye üye ülkelerin,
Ingıltere deli inek hastalıgı
ta^ıyan tüm sığırlannı toplu
olarak imha etmedikçe ülkenin
sığıreti ıhracına koyulan
ambargoyu kaldırmamakta
kararlı olduklannı açıkladıklan
bildirildi.
Deli inek
AB'yi hııııalttı
• Torino'daki AB zirvesinin gündemi
Ingiltere'deki hastalıklı sığıreti bunalımı
tarafından işgal edilirken Ingiltere Başbakanı
sorunun artık sadece kendilerine ait değil, tüm
Avrupa'ya ait bir sorun haline geldiğini söyledi.
"ZAFER ARAPKİRLİ
LONDRA-lngiltere'de 10
gün önce patlayan sığıreti bu-
nalımı, dün Italya'nın Torino
kentinde toplanan Avrupa Bir-
liği Hükümetler Arası Konfe-
rans'ın başlıca gündem mad-
desi haline gelirken Ingiltere
Başbakanı John Major "Bu
sorun hepimizin, çözümünfl
de hep birlikte bulacağı/" de-
di. Ingiltere Başbakanı John
Major, ülkesinin bir hafta için-
de Avrupa ve dünyada yalnız-
lıga itilmesine yol açan sıgır
eti paniğinin çözüm arayışla-
nnı Torino'ya taşıdı. Avrupa
Birliği liderleri zirvesinegeli-
şinde bir konuşma yapan Ma-
jor "BSE hastalıgı nedeni ile
ortaya çıkan bunalım büyürül-
dü ve olduğundan daha büv ük
boyutjara ulaştı. Ama bu, sa-
dece bizim iç piyasamıa değil,
Avrupa'nın tamamını etkile-
meye başladı. İnsanlar sadece
İn^itere'de değil, Avnıpa'nın
tümünde sığırerinden kaçma-
ya başladılar. Bu da sorunun,
yalnız bizim sorunumuz ol-
maktan çıkıp \\rupa'nın so-
nınu olduğunu gösteriyor. Çö-
zümü de birlikte bulmanuzge-
rek" diye konuştu. Ingiltere
Başbakanı. Avrupa Birliği
içindeki diğer 14 ülkenin. sı-
ğıreti bunalınıından çıkış için
gereken yardımı gösterecek-
lerini umduğunu söyledi. John
Major "Sorunun bir sağlık so-
runu olmadıgını. bir tüketici
gfiveni sorunu" olduğunu da
savundu. Avrupa Bırliği'nin
bir sözcüsü de John Major'ın
bu sözlerini onaylayarak "Çö-
züm Avrupa içinde, Avrupa
dûzeyinde \c Avrupa Birli-
gi'nin imkânlan kullanılarak
elde edilecektir. Vetabii, bu çö-
züm için mali kaynak gereke-
cektir" dedi. Avrupa Birli-
ği'ne üye 15 ülkenin uzman
veterinerlerinden oluşan bir
heyct. salı günü aldığı bir ka-
rarla İngilızetininyenilmeme-
si ve ithal edilmemesi gerek-
tigini duyurmuştu. Bu yönde-
ki karar. Avrupa Birliği'nin
yönetim organı olan Avrupa
Birliği Komisyonu tarafından
da çarşamba günü onay lanmış
vc dünya capında bir ithal ya-
sağına dönüşmüştü. Avrupa
Birliği uzmanlarının çözüm
amacıyla Ingiltere'deki hasta-
lıklı sığır sürülerinin bir kıs-
mının imha edilmesini içeren
bir plan üzerinde çalıştıklan
ve bunun karşılığında Ingilte-
re'ye milyonlarca sterlin tuta-
nnda tazminat ödenmesini ka-
rarlaştıracakları bildiriliyor.
Almanya'nın önerdiği bir plan
uyarınca. Ingiltere'deki bü-
yükbaş hayvan stoğunun yarı-
sının imha edilmesi gerekiyor,
bunun da maliyetinin 2 milyar
sterlin civarında olduğu he-
saplanıyor. Öte yandan Ingil-
tere hükümetinin önceki gece
açıkladığı kısmi önlemler dı-
şında, et panigini gidermek
için yeni bir adım atılmıyor.
Başbakan Mesut Yılmaz
Torino, Türkiyesiz
son zirve olacak
İtalyan güvenlik kuv vederi Torino'daki zirve için geniş güvenlik önlemleri aJdı. Vaklaşık 5 bin poiis ve Antiterör
Ozd Timi zirvenin yapılacağı bina ve çevresinde kuş uçurtmuyor. (Fotoğraf:REUTER)
ANKARA (Cumhuriyet
Biirosu) - Avrupa Birliği
(AB); Essen. C'annes ve
Madrid zirvelcrine eağırma-
dıgı Türkiye'yi. Torino'da
yapılan Hükümetler Arası
Konferans'ta da dışlarken
Başbakan Mesut Yılmaz.
"Torino'da yapılacak zirve
toplantısu Türkiyesiz yapıla-
cak son toplantı olacaktır"
diye konuştu. Türkiye'nin
çağnlmadığı vc birligin ge-
nişlemesinin clc alındığı To-
rino'ya Kıbns Rum Kesimi.
Malta. Dogu Avrupa ve Bal-
tık ülkeleri dc davet edildiler.
AB Dönem Başkanlıgf nı
yürüten Italya'nın Torino
kentinde gerçekleştırilcn
konferansa çağrılmayan
Türkiye AB tarafından bir
kez daha dışlandı. Türkı-
ye'nin çağnlmadığı Torino
zirvesinin gündeminde.
AB'nin 21. yüzyıla girerken
nasıl genişleyeceği. aday ül-
kelerin hangi sıra ve koşul-
larla birliğe alınacağı ve ka-
rar mekanizmaiarının göz-
den geçirilmesi gibi konula-
rın bulunması "Ankara,
AB'nin Ueriyedönük planla-
n arasında yer almıyor'" yo-
rumlarının yapılmasına ne-
den oldu.
Türkiye. 1993 yılının ha-
ziran ayında Almanya'nın
Essen, 1995 yılının başında
Fransa'nın Cannes, aralık
ayında da Ispanya'nın Mad-
rid kentlerinde yapılan AB
zirve toplantılanna da çağ-
nlmazken Başbakan Yıl-
maz, Türkiye'nin Torino'dan
sonraki zirvelere katılacağı-
nı savundu. Yılmaz. dün Ri-
ze'de gazetecilcre yaptığı
açıklamada şunlan söyledi:
"Torino'da yapılacak zirve
toplantısu Türkiyesiz yapıla-
cak son toplantı olacaktır.
Ortaklık Konseyi de, Torino
idnesi de Vünanistan'ın en-
gellemesi yüzünden gerçek-
leşmedi. Yunanistan, bu tu-
tumunu u/un süre devam et-
(iremez. Diğer AB ülkeleri-
nin de, Türkiye'nin dc bu du-
ruma uzun süre müsamaha
göstcrmesi mümkün olamaz.
Ortaklık Konseyi, nisan ayı
içerisinde yapılacaktır diye
düşünüyorum."
Yunanistan'ın AB'dc yal-
nız kaldığını ıleri süren Yıl-
ma/ "L'luslararası ihtilafla-
nn görüşmekr dışında çözü-
münün olmadığı günümüz
dünyasında görmezlikten ge-
lincmez. Vunanistan hükü-
met yetkilileri, bu gereeği
görmedikleri sürcce yalnız
kalmaya mahkumdurlar"
dedi.
A B, Türkiye'yi Korfu, Es-
sen. Cannes ve Madrid zir-
velerine dönem başkanı olan
ülkeler aracılığıyla sadece
troyka (bir önceki. şimdiki
ve bir sonraki AB dönem
başkanlan)toplantılannaka-
tılmak üzere çagınrken, Hü-
kümetler Arası Konferansa
15 üye ülkenin oybirliğinin
saglanamaması yüzünden
davet etmedi. Türkiye'nin
katılmasını vetoeden ülkele-
rin. ocak ayı sonunda Ege
Deni/i'ndeki Kardak kaya-
lıklan bunalımı yüzünden
gcrginliğın tırmandıgı Yuna-
nistan ile Almanya olduğu
belirtildi.
TÜRKİYE ARAŞTIRMALARI MERKEZİ'NİN RAPORU <5)
Karar mekanizmalan reformu Türkiye'ye yarayacakESSEN (Cumhuriyet) - Italya'nın Torino kentin-
de AB üyesi ülkelerin hükümet ve devlet başkanlan
tarafından dün açılışı yapılan Hükümetler Arası Kon-
ferans'ta ele alınacak olan olan AB kurumlanntn re-
formu konusuna devam ediyoruz.
AB Konseyi
AB'nin temel yasama kurumu olan AB Konse-
yi'ne ilişkin tartışmalann, müzakerelerin en önemli
noktasını oluşturması bekleniyor. Bu konuda AB
Konseyi'nin "nitelikliçogunluk" - qualified majority
- sıstemiyle karar alma yönteminin yaygınlaştınlma-
sı talebi, üzerinde uzlaşma sağlanması en zor. ancak
topluluğun genişlemesi açısından kaçınılmaz birön-
şart teşkil etmekte.
AB Konseyi'nin oybirliğiyle kararatmailkesi, üye
sayısı arttıkça topluluğun hareket imkânını kısıtlayan
ve ortak dış ve güvenlik politikasımn hayata geçiril-
mesini engelleyen bir unsur haline geldigi kabul edi-
lıyor. Bu ilkeden uzaklaşılarak nitelikJi çoğuniuk ya
da benzer modellerin karar mekanizmasında uygulan-
ması, Türkıye'nin AB ile ilişkileri açısından da bü-
yük önem taşımakta. Türkiye ile AB üyesi Yunanis-
tan arasındaki ikili sorunlann giderek A\ rupa sahne-
sine kaydınldı. Kıbns sorununda, gümrük birliği eşi-
ginde ve daha sonra iki ülke arasında yaşanan Kar-
dak kayalıklan krizinde Yunanistan AB üyesi konu-
munu. AB Konseyi'nin Türkiye ile işbirliği konula-
nnda oybirliğiyle karar alma mekanızmasını baskı
aracı olarak kullanarak değerlendirdiği gözlendi.
Son yıllarda Türkiye ile ilışkılerde 14 AB ülkesi-
ne karşı sadece Yunanistan"ın karşı çıkmasıyla mali
işbirliği gibi konular askıya alınabilirken Hükümet-
ler Arası Konferans'ta ele alınacak meselelerin başın-
da bu tür durumlann önlenmesi yer alıyor.
Bu konuda ortaya çeşitli formüllerin atıldığı görü-
lüyor. Bu formüller arasında konseyin bazı alanlarda
oybirliği ve nitelikli çoğuniuk arasında kalan "fistün
niteükti" sistemiyle karar alması ya da "oybirügj ek-
si biroy* formülü dikkati çekiyor. Aynca "'pozitifçe-
kimserlik" ya da azınlığın ortak veto kullanacaklan
nitelikli çoğuniuk formülü gibi fikirler Hükümetler
Arası Konferans'ta ele alınacak.
Bu müzakerelerin sonucu, her halükârda 25-30-35
üyelik bir AB'nin sadece bir ülkenin karşı çıkmasıy-
la karar almak ya da bir konuda politika üretmesinin
engellenmesi durumu ortadan kalkacak.
Türkiye-AB ilişkileri açısından, insan haklan ko-
nusunun yanı sıra başlıca sorunu oluşturan Yunanis-
tan'ın engelleme politikası, Hükümetler Arası Kon-
ferans'ın bu alanda atacağı adımlarla ortadan kalkmış
olacak. Bu sonuç. Hükümetler Arası Konferans'ın
Türkiye açısından kısa vadede getireceği en önemli
degişikliği teşkil ediyor.
Buna karşın AB Konseyi'nin karar mekanizmala-
nnın reformu dikkate alındığı takdirde bile Türkı-
ye'nin orta ve uzun vadede AB üyeliğinm gerçekleş-
mesı için Yunanistan ile ikili sorunlann çözüme ka-
vuşturulması gerektiği gerçeği değişmiyor. Avrupa
Parlamentosu'nun gereken onayı dışında. AB Kon-
seyi 'ne diğer ülkelerin de Yunanistan ile Türkiye ara-
sındaki sorunlann çözüme kavuşturulmadığı takdir-
de Türkiye'nin AB üyeliğinin gerçekleşmesi ve ikili
sorunların AB içine taşınmasın onaylaması beklen-
memeli. Ancak nitelikli çoğuniuk sısteminin yaygın-
laştınlmasına karşın AB'nin federal bir yapı kazan-
ması için gcrckli anlaşma değişikliklenn Hükümet-
ler Arası Konferans'tan da sonra bütün üye ülkeler ta-
rafından onaylanması gerektiği dikkate aiınmalı.
AB'nin uluslararası platformda tcmsili ve toplulu-
ğun gündeminin belirlenmesi konularında giderek
önem kazanan dönem başkanlığı uygulaması da re-
forma labi tutulacak düzenlemeler arasında yeralyor.
Dönem başkanlığı uygulamasının muhafaza edilme-
si beklenirken altı aylık dönemler için dev ralınan baş-
kanlığın 30 üyeli bir toplulukta her ülkeyc 15 yılda
bir sıra geleceğine dikkat çekıliyor. Aynca topluluğa
üye olması beklenen ülkelenn çoğunluğunun küçük
ülkelerden oluşması da bu küçük ülkelerin bir ekip
halinde birlikte dönem başkanlığı yapmalan ortaya
atılan formüller arasında yer alıyor.
AB Komisyonu
AB mevzuatının uygulanmasında ve yasalann ha-
zırlanmasında başrolü oynayan komisyonun bu yet-
kilerini muhafaza etmesi bekleniyor. Buna karşın
özeîlikle Fransa ve Ingiltere tarafından Hükümetler
Arası Konferans öncesinde komisyona karşı yönelti-
len eleştiriler, bu kurumun AB'nin dış ve güvenlik po-
litikasında giderek aktif bir rol oynama çabalannı
frenleyici nıtelikie.
Yine Kardak kayalıkian krizi konusunda ortaya çı-
kan durum, bu değişimlcnn Türkiye açısından dcğcr-
lendirilmesine ışık tutmakta: AB Komisyonu'nun
Kardak kayalıklan krızine ilişkin bir karar alarak ko-
misyonun Yunanistan ile dayanışma içinde olduğunu
belirtmesi, özeîlikle Fransa tarafından tepkiyle kar-
şılanmıştı. Bu karan ızlcycn ilk Dışişleri Bakanlan
Konseyi'nde Fransa, AB'nin dış politikası konusun-
da yetkili kurumun konsey olduğuna dikkati çekerek
gclecckte komisyonun benzer çıkışlar yapmaması
için meselenın Hükümetler Arası Konferans'ta ele
alınacağını bclırtti. Fransa ve İngiltere. AB Komis-
yonu'nungcleneksefyetkialanlannıaşmaması konu-
sunda ortak cephe oluşturduklan gözleniyor.
AB Komisyonu'nun üye sayısı da tarlışmaya açı-
lacak konular arasında yer alıyor. Bugüne kadar bü-
yük ülkelerin iki komiser ve küçük ülkelenn bircrko-
miscr ile temsil edilmelcri uygulamasının genışleme
sonrasında sürdürülemeyeceği bılinıyor. Ortaya atı-
lan bir görüşe göre komisyon üyelerinin kökeni ol-
duklan ülkelerin çıkarma ile görcvli olmadıklan ve
AB'nin tümünün çıkarlan doğrultusunda çalıştıkla-
nndan dolayı her üye ülkeden bir komiserin bulun-
masını gerektia-n bir ncdcn bulunmuyor. Aksı takdir-
de 30-35 komıserden oluşan komisyon içerisindeyet-
kı alanlannın dağılımı konusunda sorun çıkacağı bc-
lirtiliyor.
Benzer modeller Avrupa Adalet Divanı'nın üye sa-
yısı konusunda da ele alınması bekleniyor. Adalet Di-
vanı ile alakalı olarak bu kurumun adalet işbirliği ve
ıçişleri politikasındaki işbirliği alanlanndakı yetkile-
rinin gcnışleiilmesının de ele alınması bekleniyor
Sürecek
Ankara'dan AB'ye
Kıbns tepkisi
AINKARA (Cumhuriyet
Bürosu)-Ankara. Avrupa Bir-
liği (AB) Kıbns Özel Temsıl-
cisi Federico Di Robertonun
hazırladığı Kıbns raporunun
adada bir çözüm bulunması
çabalanna yardımcı olmaktan
uzak olduğunu bıldirdi. Di
Roberto'ya tepki göstcren
Ankara, raporda. "Türktara-
hnın görüşlerinin yansıtılma-
sına özen gösterilmediğini ve
Kıbns Türk tarafının eşit or-
tak statüsünü dikkate alınma-
dığma" dikkat çekti. Dışişle-
ri Bakanlığı'ndandün yapılan
yazılı açıklamada. Di Rober-
to'nun görevinin Kıbns soru-
nuyla doğrudan ilgıli tarafla-
nn görüşlcrini dinleyip bulgu-
lan AB Dönem Başkanlığı'na
iletmek olduğu vurgulandı.
Bu konunun Di Roberto'ya
Ankara'da iletildiğinin kayde-
dildigi açıklamada "Büyükel-
çi Di Roberto'nun kendisine.
görev yöncrgesini aşan bir n>l
biçnıeye çalışnğı. bu cerçevede
Kıbns daki iki tarafla temav
la müzakerelerin yeniden baş-
latıimasına yönclik bir günde-
min saptanması çalışmalanna
katılmaya hazıriandığı ve Kıb-
ns Türk tarafına karşı önyar-
gılı bazı degerlendirmelerde
bulunduğu göriilmektedir
r>
dendi. Kıbns'tabulunacakbir
çözümün iki toplumlu, iki ke-
simlı Türkiye'nin etkin garan-
tisinin devam ettiği bir federal
yapı olacağına dikkat çekilen
açıklamada, şunlar kaydedil-
di:"Di Roberto'nun raporun-
da Kıbns sorunun çözüm pa-
rametrelerine yer vermeye,
Türk tarafının görüşlerini
yansıfmay a özen göstermediği
ve Kıbns Türk tarafının eşit
ortak statüsünü dikkate alma-
dtğı gözlcnmektedir. AB baş-
kanlık temsilcisinin konseye
sunduğu ve kıbnssorununun
gerçeklerini yansıtmayan bu
rapor, çözüm çabalanna yar-
dımcı olmaktan uzaktır. Bü-
yükeiçi Di Roberto'nun kendi
anlayışı çerçevesinde sürdür-
düğü bu çalışmalann bir so-
nuç vermesi kuşkulu bulun-
makladır."