Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
2 AĞUSTOS 1995 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA
EKONOMİ
Hem ısıtıcı, hem
kurutucu
• Haber Merkezi -
Türkiye'nin önde gelen
doğalgaz kazan ve panel
radyatör üreticisi Termo
Teknik Firması.
banyolarda radyatörlerin
yerine monte edilen, hem
ısıtıcı, hem kurutucu
olarak çalışan yeni bir
ürünü piyasaya çıkardı.
Yeni ürünün kurutmada
ek enerji tüketmediği
bildirilirken. kalorifersiz
konutlar ve işyerleri için
elektrikle çalışan
modelleri de bulunuyor.
Sanayici: Gıda
kararnamesi
eksik
• Ekonomi Servisi -
Gıdalann üretimi,
tûketimi ve
denetlenmesiyle ilgili
kararname. sanayicileri
memnun etmedi. 28
Haziran 1995 tarihli
kanun hükmünde
kararnamenin, yetki
kannaşasını azaltmasına
rağmen ortadan
kaldıramaması ve yeni
yönetmelikler yapılana
kadar mevzuatta oluşacak
ciddi boşluklar.
sanayicileri
kaygılandınyor.
ÖzeNeştirmeden
1 ayda 5 trilyon
• Ekonomi Servisi- Süt
Endüstrisi Kurumu'nun
(SEK) 35 işletmesi, Et ve
Bahk Kurumu'nun (EBK)
5 arsası ve 11
kombinasının satışından
son 1 aylık dönemde 5
trilyon 170 milyar lira
gelir elde edildi. Resmı
Gazete'nin dünkü
sayısında yayımlanan
Özelleştirme Idaresi
Başkanlığı'nın kararlarına
göre de Sümer Holding'in
8 arsa ve 1 mağazası ile
ÇtNKUR'un 3 maden
sahası ve Petkim'in
lojman binalan da satıldı.
KOBhere banka
desteği
• Ekonomi Servisi -
Vakıflar Bankası Genel
Müdürü Fehmı Gültekin.
banka olarak yeni hedef
kitlelerinin. küçük ve orta
boyişletmeler(KOBt)ile
girişimciler olduğunu
bildirdi. Öte yandan
ekonomideki olumlu
değişimleri dikkate alan
Halk Bankası dünden
geçerli olmak üzere
KOBİ'lere kullandırdığı
kredi faiz oranlannı 15
puan düşürdü. Faiz küçük
işletmeler için yüzde 75,
orta ölçekliler için de
yüzde 85 olarak açıklandı.
Taşkömürüne
dolarzammı
• ZONGULDAK (AA) -
Türkiye Taşkömürü
Kurumu (TTK.), çeşitli
sanayi kuruluşlanna dolar
bazında sattığı taşkömürü
fıyatlanna zam yaptı.
TTK Basın Yayın ve
Halka llişkiler Şube
Müdürlüğü tarafından
yapılan yazılı açıklamada,
dolara endeksli, "0-10
cinsi Amasra ve
Armutçuk" sanayi
kömürünün fiyatına,
bugünden geçerli olmak
üzere ton başına 6 dolar
zam yapıldığı belirtildi.
Muhasebeciden
Maliyeye tepki
• ANKARA (ANKA)-
Ankara Serbest
Muhasebeci Mali
Müşavirler Odası Başkanı
Mehmet Çelik, belli bir
cironun üzerindeki
mükellefler için
uygulanması planlanan
beyannamelerin ruhsatlı
muhasebecilere
jnzalatılması
zorunlulugundan geri
adım atılması dolayısıyla
Maliye Bakanlığı'nın
kamuoyunda "aciz"
duruma düştügünü öne
sürdü. De\letin sağhklı
vergi toplayabilmesi için
baş koşulun "vergi
toplama ıradesi"
olduğunu ifade eden
Çelık, bu iradenin de
istikrarlılık ve kararlılıkta
kendıni gösterdiğini
belirtti.
KAM projesi için alınan Hazine garantili 135 milyon dolarlık borç ortada kaldı
Erdemir'de chş borç çıkmazı• Özelleştirme çahşmalan 1 yıldır süren ve satış aşamasına
gelinen Erdemir'in 135 milyon dolarlık Hazine garantili dış
borcu ortada kaldı. Hazine yetkilileri. bu büyüklükte bir
borcu hiçbir alıcının kabul etmediğini vurgularken "Bizim
135 milyon dolar gibi bir dış borcu üstlenmemiz mümkün
değil. Ne yapüacak bilemiyoruz" değerlendirmesini yaptılar.
• Yetkililer, kurumun borç portfÖyünün yaklaşık 2 yıldır
, büindiğine dikkat çekerken "Dış borç sorunu ise yeni akla
geldi. Satış tamamlanmak üzere, ancak borç konusunda
!
herhangi bir çalışma yapılmamış. Şimdi derdi bize düştü.
/ İhaleye katılanlar ise borcu kesinlikle üstlenmiyorlar"
açıklamasını yaptılar.
ESRAYENER
ANKARA - Özelleştirme çalışmalan
yaklaşık 1 yıldır süren Ereğli Demir Çelik
Fabrikası'nda (Erdemir) satış aşamasına
gelinirken, kurumun 135 milyon dolarlık
Hazine garantili dış borcu ortada kaldı.
Hazine yetkilileri, bu büyüklükteki bir
dış borcu hiçbir alıcının kabul etmediğine
dikkat çekerken "Hazine'nin de bu borcu
üstlenmesi mümkün değil. Ne yapüacak bi-
lemiyoruz" açıklamasını yaptılar.
Yetkililer, özelleştirme çalışmalannın 2
yıldır sürdüğünü de anımsatırken "Dış borç
sorunu ise yeni akla geldi. Satış tamamlan-
mak üzere. ancak borç konusunda herhan-
gi bir çalışma yapılmamış" dediler.
Özelleştirme çalışmalannda en büyük
gelirin beklendiği KİT'lerden Erdemir'in
ihalesi tamamlanma aşamasına gelirken.
satış için tüm altyapı çalışmalannın yapıl-
madığı ortaya çıktı.
Türkiye'nin tek yassı çelik üretimini ya-
pan ve 1995 yılının ilk 3 aylık döneminde
toplam net 2.2 trilyon lira kâreden kurulu-
şun hisseleri, aynca lstanbul Menkul Kıy-
metler Borsası'nda (ÎMKB) lokomotif gö-
rev i yapıyor.
Erdemir'de üretim kapasitesinin 3 kat art-
tırılması amacıyla 1993 yılında başlatılan
Kapasite Arttırma \e Modernizasyon Pro-
jesi (KAM) için Hazine garantisiyle 135
milyon dolarlık dış kredı kullanıldı.
Yetkililer. projenin tamamlanmak üzere
olduğuna. dış kredınin de ödeme dönemi-
nin başladığına dikkat çekerken "Ancak
özelleştirilmesinin ardından dış kredinin
kim tarafından ödeneceği meçhul" açıkla-
masını yaptılar.
Üst düzey Hazine yetkilileri. kredinin
yüksek olmasından dolayı alıcılann borcu
yüklenmek istemediğini belırttiler.
Hazine yetkilileri aynca "Ancak, bizim
de borcu yüklenmemiz mümkün değiT de-
diler.
Yetkililer. Erdemir'in özelleştirme çalış-
malannın 2 yıldır sürdüğüne dikkat çeker-
ken "Ancak. dış borç konusu >eni akla get-
miş. Bu güne kadar bu konuda hiçbir calış-
ma yapılmamış. Şimdi nasıl çözüm buluna-
cağı kara kara düşünülüyor" açıklamasını
yaptılar.
Düşük taban fiyattan bıkan üretici buğday yerine daha iyi para getiren hububat ve bakliyata yöneldi
Buğday üretiminde tehlike çanları
HÜLYAGENÇ
Buğday sıkıntısı ekım
alanlannın daralmasına
baglandı. Türkiyenin ulusal
birtanm politıkasının olma-
ması nedeniyle fiyatı yük-
sek olan ürüne yönelmeyi
benimseyen çıftçi, yavaş ya-
vaş buğday üretiminden de
vazgeçyor.
Buğdayda taban fiyatın
düşük olması, bir türlü kökü
kurutulamayan süne zarar-
lısı ve hububat-bakliyatta
geçen yıl yaşanan şok fiyat
artışlan üreticiyi söz konu-
su ürünlere yönlendirirken
uzmanlar, önlem alınmama-
sı halinde gelecek yıllarda
çok daha büyük sorunlarla
karşılaşılacağına dikkat çe-
kiyorlar.
Konya Ticaret Borsası
Başkanı Ahmet Ortakavak,
buğday ekim sahalannın
azaldığını vurguladı. Üreti-
cinin buğday yerine çok ge-
lir getiren bakliyat ürünleri-
ne yöneldığini söyleyen Or-
takavak. buğdaya zarar ve-
ren süneyle mücadele ede-
meyen üreticılerinde çözü-
mü arpa yetıştirmekte bul-
duğunu hatırlattı.
Çukurova bölgesinde ya-
ğış nedeniyle rekolte ve ka-
litenin düştügünü anımsatan
Ortakavak. bakliyat fiyatla-
nnın yükselmeye de\ am et-
mesi halinde üreticinin buğ-
day üretiminden uzaklaşma-
sının kaçınılmaz olduğunu
söyledi.
Buğday alım fiyatlannın
yükseltilmesinin bu gerçeği
değiştiremeyeceğini söyle-
yen Ortakavak, ürünün kali-
tesine ve hasanna göre buğ-
day fiyatlannın 8 bin 500 li-
ra ile İ2 bin lira arasındade-
ğıştiğini kaydetti.
Buğday ithalatının geçici
çözüm olduğunu belirten
Ortakavak. **Dışandan gele-
cek buğday a şu anda ihtiyaç
var. tlerisi için ise şimdiden
planlanacakbir tanm politi-
kasıyla hükünıetin çözüm
geliştirmesi gerekir" dedi.
Buğdayda yaşanılan kri-
• Buğday sıkıntısı
ekim alanlannın
daralmasına baglandı.
Buğday üreticisinin
geçen yıl şok zam
gören kurubakliyat
üretimine ağırhk
verdiğine dikkat ceken
ticaret borsası
başkanlan ileriki
yıllarda üretimin daha
da düşeceğine dikkat
çektiler.
zin ikı ay öncesinden sinyal
verdiğini belirten piyasa
çevreleri. "5-6 milyon ton-
luk buğday açığımız olacağı
iki ay öncesinden belliydi.
Hükümet bu sinyalkri dik-
kate almadı*
7
diye konuştu-
lar,.
Üreticinin gelir getiren
ürünlere yöneldiğini açıkla-
yan toptancılar, kuru bakli-
yat fiyatlarında yaşanılan
şok zamlann üretıciye cazip
geldiğinı hatırlattılar. Üreti-
ciyi buğday üretimine yö-
neltmek isteyen hükümetin
taban fıyatlannı bu yıl yük-
sek açıkladığını belirten
toptancılar. bunun üreticiyi
yönlendirmeye yetmeyece-
ğine dikkat çektiler.
Tanmsal Araştırma Genel
Müdürü Gürbüz Mızrak ise
üretim alanlannda bir daral-
ma olmadıgmı iddia etti.
Felaketler dönemi
Çukurova bölgesinde ta-
lıhsizlik yaşandığını vurgu-
layan Mızrak. erken ekilen
buğdaylarda pas hastalığı-
nın. geç dönemde ise şiddet-
li yagışlann sorun yarattığı-
nı belirtti.
Geçen yılla karşılaştınl-
dığında verimin düşmediği-
ni. aksıne artış gösterdiğini
belirten Mızrak,"Özellikle
Trakya bölgesinde geçen yıl-
la karşılaştınldığında üreti-
min yüzde 15-30 oranında
arttığı söylenebilir*" dedi. Fiyatı yüksek olan ürüne yöneimeyi benimseyen çiltei. buğdav üretiminden vazgeçiyor.
Bakanlar Kurulu'nun hazırladığı buğday kararnamesi Cumhurbaşkanı'na sunuldu
Ithalattan ahnan fon kalkıyor
ANKARA
(Cumhuriyet Bürosu)
- Buğday ithalatındaki
20 dolarlık fonu
kaldırmak amacıyla
Bakanlar Kurulu"nca
hazırlanan kararnamede
imzalar tamamlandı.
Çumhurbaşkanı
Süleyman Demirel'in imzasına sunulan
kararnamenin yayımlanmasıyla buğday
ithalatı artacak.
Buğday ithalatındaki fonun kaldınlmasının. ıç
piyasada buğday fiyatlannın düşmesine.
açığın kapatılmasına ve spekülasyonlann
önlenmesıne neden olacağı belirtilıyor.
Tanm ve Köyışleri Bakanlığı yetkilileri, ton
başına uygulanan 20 dolarlık fonun
kaldınlmasıyla ithal buğdayın 1 kilogramtnda
bin liralık düşüş gerçekleşeceğıni
vurguladılar. Yetkililer. birkaç aylık
dönemlerde uygulanan fonun kaldınlmasıyla
• Buğday ithalatındaki fonun kaldınlmasının, iç piyasada
buğday fiyatlannın düşmesine. açığın kapatılmasına ve
spekülasyonlann önlenmesıne neden olacağı belirtilıyor.
• Tanm ve Köyişleri Bakanlığı yetkilileri, ton başına
uygulanan 20 dolarlık fonun kaldınlmasıyla ithal buğdayın 1
kilogramında bin liralık düşüş gerçekleşeceğini vurguladılar.
iç piyasadaki buğdav fiyatlannın da en
azından uzun süre sabit kalabileceğini
belirttiler. Avrupa Bırliği ile gümrük birliği
sürecinde fonların zaten kalkacağını
kaydeden yetkililer. kararnamenin bu u>um
süreci açısından yararlı olacağını söylediler.
Gözler ithalatta
Ekmek fiyatlanna >apılması düşünülen
yüksek oranlı zam gerekçelerinin de buğday
fiyatlanndaki artışa bağlanması gözlen
ithalata çe\irdı.
Yetkililer. genelde makarna yapımı için
getınlen kalıtelı ithal
buğdayın doğrudan
ekmekle ılgisı olmadığını:
ancak bunun ıç piyasaya
etkisiyle ekmek fiyatlan
için rahatlatıcı bir formül
bulunabileceğini
vurguladılar.
Başbakan Tansu Çiller'ın.
1995 > ılında da buğday için destekleme alımı
yapılmayacağını çok erken açıklaması, bu
alanda spekülatörlenn oluşmasına neden
oldu. Ziraat odalan. buğdayın
desteklenmemesi nedeniyle çiftçilerin bu
üründen kaçtıklannı ve stokçular için gelir
kaynağı oluştuğunu ileri sürmüştü. Un
sanayicılennın fonun kaldınlması için
hükümete baskı uygulamalanna karşın. ziraat
odalan. buğday üreticisinin. ürününü ucuz
satmak zorunda kalacağını belirterek
ithaldeki kısıtlamalann sürdürülmesini
istemişlerdi.
Tüm servisler
'yetkili' olmaz
B
osch marka çamaşır
makinemizin otomatik
kilidi bozuldu. Biz de
elimize nereden geçtiğini
şimdi hatıriayamadığımız
telefon numarasından
sahibinin adı Teoman Ayık
olan yetkili servisi aradık. Ayık
servisten gelen yetkililer 4
milyon lira ödememiz halinde,
orijinal parça takarak kilidi
değiştirebileceklerini söyledi.
Bu paranın fazla olduğunu
düşündüğüm için başka bir
yetkili servise başvurmaya
karar verdim. Bosch'un
Mecidiyeköy'deki yetkili
servisi tamirin 1 milyon 800
bin liraya yapılacağını belirtti.
İki yetkili servis arasında bu
kadar fıyat farkı olması
mümkün mü?
trfan Coşkun/
İSTANBUL
kurumuzun
sözünü
ettiği 'Ayık
servis'in,
Bosch'un yetkili
servisi olmadığı ortaya çıktı.
Mecidiyeköy'deki Bosch yetkili
servisi Teoman Ayık'ın müşteri
çekebilmek için "Yetkili servis"
ibaresi kullanılmış olabilir
cevabını verdi.
Yetkili servisler arasında fıyat
farkı bulunmasının mümkün
olmadığına dikkat çeken
yetkililer, "Servislerimizde işçilik
ve malzeme fiyatlan
belirlenmiştir. Bunun dışına
çıkmak mümkün değildir" diye
konuştular. Bizden okurumuzun
mektubunu iletmemızi isteyen
yetkililer, Teoman Ayık hakkında
suç duyurusunda bulunacaklannı
bildirdıler. •
Hak sonradan aranılırsa!
0
Y
ıllar sonra aile
dostalarının uyarısıyla
hakkını aramaya karar
veren Osman Siyri bizi
arayarak şikâyetini bildirdi.
Yıllar önce yapması
gerekenleri gecikmeli de
olsa 'yaparı' okurumuz, bu
kez hakkını sonuna kadar
aramak niyetinde olduğunu
belirtiyor. Şikâyetçi olduğu
Siemens firmasının
kendisine sunduğu "tamir
ücretinin yansını öderiz"
teklifini bile yeterii görmeyip,
üretici firmanın hatasını telafi
etmesi için bizden yardım
istiyor. Okurumuzun
kendilerine çok geç başvurduğunu belirten
Siemens yetkilileri ise bu konuda daha fazla
yardımcı olamayacaklarını söylüyorlar. Osman
Sivri'nin başından geçenler kısaca şöyle: 18
Şubat 1991 yılında satın almış olduğu 55
ekran Siemens televizyonu iki yıl sonra
arızalanan Sivri, tamir için
Yaiova'daki Siemens yetkili
servisine başvurmuş. Tüpü
biten televizyon için Osman
Şivri'den 5 milyon lira
istenilmiş. Bu miktarı pahalı
bulan Sivri, televizyonu 2 yıl
boyunca evinde bekletmiş.
Okurumuzun aklına üretici
firmaya başvurup, şikâyetini
iletmek de gelmemiş.
Arkadaşının uyarısı üzerine
tüketici olarak sahip olduğu
hakları aramaya karar veren _ _ _ _ _ _
Sivri, üretici firmayı aramaya
karar vermiş. 1995 yılında genel müdürlük
düzeyinde bir mücadeleye girişen Sivri,
yaptığı görüşmeler sonrasında ilerleme
kaydetmiş.
Siemens firması tamir ücretinin yarısını
ödemeyi kabul etmiş. Siemens tamir için 11
milyon liralık fatura çıkarmış, bunun 5.5
milyon lirasını Sivri'nin ödemesini istemişler.
Bu miktarı da yüksek bulan okurumuz, "Bir
televizyon tüpünün ömrü ne
HULYA GEA/Ç
Cumhunyet ûaz«tasi
Turkocaûı Caö 39/4 J
CağatooMSTANBUL
TTEL 512 O5 O5
FAX 514 O7 51
fcadard/r"sorusuna cevap
verilmesini istemiş. Bu
konuda yeterince
aydınlatılmayan okurumuz
bizi arayarak, kendisine bu
konuda yardımcı olmamızı
istedi. Siemens'i bir kez de
biz arayarak. televizyon
tüpünün ömrünün ne
kadar olduğunu sorduk.
Siemens yetkilisi tüp ömrü
olarak bir şey söylemenin
mümkün olmadığını
belirterek, "Tüp için 2-3 ya
da 10 yıl diye bir süre
veremeyiz" dedi.
Televizyon tüpünü diğer
parçalardan ayırt etmek
mümkün değildir diyen Siemens yetkilisi, "Heı
cihazda iki yüz çeşit parça var. Bunun için
parçalara ancak garanti belgesindeki süre
kadar garanti veriyoruz. Tüp için aynca bir
süre vermek mümkün değil" diye konuştu.
Sivri'nin geç müracaat ettiğini belirten
Siemens yetkilisi, okurumuzun
şikâyetini değerlendirdiklerini,
mağduriyetini gidermek için
tamirat parasının yarısını
karşılamayı kabul ettiklerıni
hatırlattı. ingiltere başta olmak
üzere birçok Avrupa ülkesinde
Siemens'in garanti süresinin
daha uzun olduğunu söyleyen
Siemens yetkilisi, ülkelere
göre üretim anlaşmaları
yaptıklannı belirterek,
Türkiye'de yaşanılan voltaj
değişikliklerinin televizyonların
ömrünü kısalttığını anımsattı.
Siemens televizyon tüplerinin ömrü için süre
vermekten kaçınsa bile, bazı üretici fırmalar
bir tüpün ortalama ömrünün 5000 ile 7000
saat arasında değiştiğinı belirttiler.
Çok nadir de olsa kısa sürede tüpü bıten
televizyonlarla karşılaştıklarını vurgulayan
üretici fırmalar. garanti süresi dolmamış
televizyonlarda ücretsiz, garanti süresi
dolanlarda indırimli tamir yaptıklarını
bildirdıier. •
Yeşil
Kundura'dan
2 aylık garanti
Y
eşil Kundura'dan 1994
tarihinde 2 milyon 750
bin liraya bir bot satın
alan okurumuz Ayşe Atalay,
daha sonra ayakkabıda
üretim hatası bulunduğunu
tespit etmış. Botu kullanmaya
başladığında sol tekteki
ayakkabı bağcıklarının geçtiği
parçalann simetrik olmadığını
görmüş. İpler bağlandığında
bariz bir çarpıklık ortaya
çıkıyormuş. Bir süre sonra
Yeşil Kundura'ya giderek
ayakkabıyı gostermiş. "Hatayı
kabul eden
yetkililer,
değişiklik
yapmaktan
kaçındılar"
diyen
okurumuz
yalnızca botu kalıba koymayı
teklif ettiklerini vurgulamış.
Ayakkabıyı alırken satış fişiyle
bırlikte verilen belgenin
"imalat hatasının tespit
edilmesi halinde" ayakkabıyı
değiştirme garantisi verdiğini
anımsatmış. Okurumuzun
şikâyetini ilettiğim Yeşil
Kundura Satış ve Pazarlama
Müdürü Cengiz Dilli satmış
olduklan ayakkabılara 2 aylık
garanti belgesi verdiklerini
vurguladı. Okurumuzun
başvuru süresini geçirmiş
olabileceğini bildiren Dilli,
"Mağazadaki arkadaşlar.Ayşe
Hanım 'a bu nedenle yardımcı
olamamış olabilirler" dedi.
Öncelikle ayakkabıyı
görmeleri gerektiğinı söyleyen
Dilli, "Ayakkabıda imalat
hatası tespit etmemiz
halinde, gereklı değişikliği
yapanz" dedi. •
BENCE
IZZETTIN ONDER
Universiteler ve Harçlar
Üniversite harçları sessizce arttırılıyor. Artık kimse-
nin sesi de çıkmaz oldu. Bu görüntüyü, olanları top-
lumun kabullenmesi diye yorumlamak, aslında çok
büyük bir pışkinliktir. Zira, öyle yüzlerce olay oluyor
ki, toplum, hangi birine tepki göstereceğini şaşırıyor!
Üniversite harçlannın arttırılması çok yönlü bir olay-
dır. Bunlardan birincisi ve en önemlisi, bu uygulama-
nın bir tür ideolojiyi koruma ve aktarma sürecini işle-
tiyor olmasıdır. Üniversite çağına gelmiş olan birey,
vergi açısından değilse de medeni yasa açısından re-
şit kişidir. Üniversite harcı, böyle bir insana, vazge-
çemeyeceği çok hayati bir talebi karşılığında, para-
nın gücünü ileri sürmektedir. Böylece, eğitimde ya-
pılan tek yanlı uygulamaya (özellikle de sosyal bilim-
lerde ve iktisatta) ilaveten, harç yolu ile de öğrenciye
önemli bir ideolojik koşullandırma kazandırılmış ol-
maktadır.
Piyasa ideolojisinin inanılmaz gücü ve gizemi, bir
yandan sunulan hizmete değerii görüntüsü verirken,
diğer yandan da buna ulaşamayanlara. ulaşamama-
nın kendi kusurları olduğu mesajını iletmesinden ile-
ri gelmektedir. Oysa bu iki sonuç da, hiçbir maddi
esasa dayanmayıp, tamamıyla toplumsal koşullan-
malar sonucunda oluşan çarpık algılamalar ile ilgili-
dir. Bu tür algılama ve yanılmalar, sanayileşmenin ilk
dönemlerinde görülen Kalvenıst düşünce ve inanç
sisteminin bir tür günümüze yansımasıdır. Piyasa me-
kanizmasının, ilgisiz alanlarda ve bozuk olduğu ko-
şullarda dahi, itirazsız algılanıp kabullenilmesi böyle
bir arkaik temele dayanmaktadır.
Üniversite eğitiminden toplumun görece varlıklı ai-
lelerine ait bireylerin yararlandığı doğrudur, ancak bu
olgu, eğitımin fıyatlandırılması bağlamında yanlış bir
gerekçe olarak kullanılmaktadır. Zira, belki henüz bu-
günkü boyutu ile olmamakla birlikte. bu yola gıril-
mekle, asıl amaçlanan hedefe ulaşıldığında, şu iki
olumsuz sonucun ortaya çıkması beklenmektedir.
Bunlardan birincisi, gelir dağılımının giderek bozul-
duğu bir toplumda, eğitim olanaklanndan, bugünün
varlıklılarının yararlanıyor olmasıdır. Bunun anlamı,
maddı sermaye ile beşeri sermayenin örtüşmesidir.
Böyle bir eğilimin en büyük kanıtını, paralı özel okul-
lara çalışan servislerin Istanbul'un hangi semtlerine
işledikleri oluşturmaktadır. Böyle bir sonucu, sosyal
amaçları ve fırsat eşitliğini ilke kabul eden hiçbir ida-
re benimseyemez.
Harçların reel boyutlara getırilmesi ile ortaya çık-
ması olası ikinci sonuç ise, daha karmaşıktır. Bugün,
onlarca yeni üniversite açılırken, harçların da yüksel-
tilmesi, universiteler arasında ciddi farklılıklann oluş-
masına neden olacaktır. Bu kadar çok üniversite ol-
duğunda kaçınılmaz olan bu sonuç, üniversite siste-
minin ayncalıklı ve halk üniversiteleri diye ikili bir ya-
pıya dönüşeceğidir. Üniversiter eğitimin elitist bir eği-
tim olduğu düşünülebilir. Fakat, Batı'da olduğu gibi,
rekabetçi bir ortamda ve daha çok vakıflarca destek-
lenen universiteler oluşturulmayınca, salt harca da-
yanan bir üniversite sistemi, eğitimin ve öğretim üye-
sinin metalaşmasına ve ticarileşmesine neden ola-
caktır. Bunun sonucunda, bugün holdinglerde ya da
çeşitli çevrelerin dernek veya kuruluşlannda danış-
manlık yapanlar, böyle bir oluşumda üniversitede
sözleşmeli akademisyene(l) dönüşerek, ruhunu ve
akademik özgüriüğünü kurtardığını düşünürken, pi-
yasa talebine yönelik ürün oluşturmayı bilimsel faali-
yet olarak algılayacaktır. Bu insanlar, çeşitli finansal
operasyonlardan ideolojilerin sonunun geldiğı gibi
bir dizi yutturmacayı, işin garibi kendileri de inana-
rak, genç kafalara enjekte ederken, bağımsız olduk-
lannı düşüneceklerdir.
Böyle bir süreç, öğretim üyelerini sistemsel meka-
nizmalarlaorganik bir yapıiçindemetalaştırırken, bu-
gün uygulanan, öğretim üyelerinin doğrudan istihdam
edilmesi türündeki mekanik yapıyı da ortadan kaldı-
racaktır. Bu yeni oluşum, öğretim üyesinin metalaş-
tırılması maliyetinin doğrudan sermaye üzerinden
kaldırılıp, toplumayayılması, yani sosyalizasyonu arv
lamına gelecektir. işte bu da sistemin inanılmaz gü-
cü ve gizemidir. Bu mekanizma ile sistem. hâkim
grupların kaynaklannı. eğitim sürecine dönüştürür-
ken, eğitimin bağımsızlığını satın alarak, bu muazzam
güç kaynağını kendi açısından tehlikeli olmaktan çı-
kaımaktadır. Hem de bunu, topluma hiç hıssettirme-
den, hatta sosyal demokratların dahi rıza ve onay-
larına dayanarak yapmaktadır. Ne demeli ki!..
Fırıncılardan valiye rest
'Ekmeğin satış
fiyatı 9 bin lira'
• Ankara Fınncılar Odası Başkanı Yusuf Ekşi.
"Valilik ekmeğin yeni fiyattan satışına engel
olamayacak. Odamtzdan yeni tarifevi alan
fırınlar, ekmeği 9 bin liradan satabifirler" dedi.
ANKARA (Cumhuri-
yet Bürosu) - Ankara Vali-
si Erdoğan Şahinoğlu'nun
Esnaf ve Küçük Sanatkâr-
lar Yasası'nın mülki amir-
lere tanıdığı yetkiiere daya-
narak \erdiği ekmek zam-
mını durdurma karanna
karşı. Ankara Fırıncılar
Odası Başkanı Yusuf Ekşi.
~\ alilik ekmeğin yeni fiyat-
tan satışına engel olamaya-
cak. Odamızdan >eni tari-
fe\ i alan fırınlar, ekmeği 9
bin liradan satabilirter" de-
di.
Ekşi. yaptığı açıklama-
da, ilgili yasanın ekmeğin
fiyatını belirlemeyi odaya
bıraktığını. valıliğın yeni
fiyata ıtirazının ise 15 gün
içinde görüşülmesini ön-
gördüğünü söy ledi. Ekşi,
"Yaliliğin bu itirazı bizim
belirtediğimiz yeni fiyattan
satış >apmamızı engelle-
mez. Bu nedenle bizden ta-
rifeji alan linncı esnafı. ye-
ni fiyattan ekmek satışına
başlayabilir" diye konuştu.
\alinin yeni fiyata itırazet-
tiğini, bu nedenle cuma gü-
nü valinin başkanlığında
bir toplantı yapacaklarını
belirten Ekşi, şunlan söyle-
di:
"Toplantıda fiyat çalış-
ması yapacağız. fespitleri-
mize göre, valilik ekmek
maliyeti üzerinde çalışma
yapıyor. V'alimizin başkan-
lığinda tekrar incele>eceğiz.
Eğer hesaplarda bir yanlış-
lık \arsa, biz hatamta dü-
zeltir. zammımızı geri alınz.
Eğer hesapta hatamız yok-
sa, u\ gulama\ a devam ede-
riz. Bizim hesaplanmıza
göre 250 gramlık ekmeğin
maliyeti 9 bin 650 lira. Ara-
daki farkı bayi ondalığı ve
fırıncı kârından karşılıyo-
ruz."
"Buğday hastalıkh"
Ankara Fınncılar Odası
Başkanı Ekşi. bu \ ıl Türki-
ye'de üretılen buğdayın
yüzde sekseninin kımıl ve
sünehastalığına>akalandı-
ğını, bu buğdaydan elde
edilecek unun halkın sağlı-
ğına zararlı olduğunu sav-
ladı. Ekşi. "Yüzde 15civa-
nnda kaliteli buğda> da de-
ğirmenciler tarafından ka-
pışılıyor. Bu serbest piyasa
şartlanna göreoluşan un fi-
yatlan ortadadır" dedi.
Ankara'da ucuz ekmek
satan fınnlann genellikle
hastalıklı buğdaydan yapı-
lan unu kullandıklannı öne
süren Ekşi. "Yetkililer. de-
ğirmenlerde buğday tahlili
yapsın. Hastalıklı buğday-
dan un üretimine izin veril-
mesin" diye konuştu.