Katalog

19 MAY1S 1995 CUMA CUMHURİYET SAYFA EKONOMI VERGİ KIT'ler özel sektörü solladıANKARA(CumhuriyetBürosu)- Kurumlar vergisi 1994 yılı Ankara rekortmenlerinde ilk 20 sıranın 17'sini kamu iktisadi kuruluşlan oluş- turdu. Ankara'da en yüksek kurumlar vergısini 1 trilyon 891 milyar 286 milyon lira ile Devlet Hava Meydanlan Işletmesi (DHMl) verirken, ikinciliği 1 trilyon 612 milyar 566 milyon lira ile Petrol Ofısi ödeyecek. Ankara Defterdan HaKt Demir, 1994 yılı ge- lirleri üzerinden Ankara'da en yüksek kurumlar vergısini ödeyecek 100 şirketi açıkladı. Demir, Ankara'da toplam kurumlar vergisi taahukkuku- nun bir önceki yıla göre yüzde 139 oranında ar- tarak 18 trilyon 30S milyar 725 milyon liraya u- laştığını kaydetti. Demir. şu bilgileri verdi: "An- kara'da 1995 yıh nisan ayı sontı itibanyla toplam kurumlar vergisi tahakkukunda yüzde 139, ver- gi gelirteri toplam tahakkukunda da yüzde 109 oranında bir arü$ sağlannuşür. 1995 yüı Ok 4 ayında bir önceki yılın ayıu dönemine göre KDV tahakkuk arbşı yüzde 128 olarak gerçekleşmiş- tir. 31 Arahk 1994 itibamla Kurumlar Vergisi mükeileı sayısı 33 bin 210 olup nisan 1995 sonu itibanyta tahakkuk eden Kurumlar Vergisi 18 trüyon 308 milyar 725 milyon liradır.'" Hükümetin Meclis'e sunduğu vergi yasa tasansmın 17 maddesi kabul edildi Tüzelldşilere vergi ıııuııarası ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - TBMM Genel Kunılu'nda görüşmeleri devam eden hükümetin, geçen yıl gerçekleştirdiği Vergi Yasası değişikliklerine paralel olarak 5 ayn Vergi Yasasf nda değişiklik öngören tasannın 17 maddesi kabul edildi. Tasan ile gerçek kişilerin yanı sıra tüzelkışilere de 'vergi numarası' verilmesini öngörüyor. Buna göre, tüzel kişilerin vergilerini ödeyip ödemedikleri, rahatlıkla kontrol edilebılecek, bu sistem aynı zamanda, vergi daireleri için istihbarat edinme olanağı saglayacak. Buna göre, perakende satış fişi, fatura, gider pusulası, müstahsil makbuzu ile serbest meslek makbuzu vermeyen, almayan veya düzenlenen bu belgelere gerçek • 5 ayn vergi yasasında değişiklik yapan yasa tasansı, gerçek kişilerin yanı sıra tüzelkışilere de bir vergi numarası verilmesini sağlıyor. • Buna göre, tüzel kişilerin vergilerini ödeyip ödemedikleri, rahatlıkla kontrol edilebilecek, bu sistem aynı zamanda, vergi daireleri için istihbarat edinme olanağı saglayacak. meblağdan farklı meblağ yazanlar hakkında, her bir belge için 1 milyon 500 bin liradan aşağı olmamak üzere para cezası verilmesi öngörülüyor. Finansman sıkmüsı giderüecek Tasan, sermaye şırketlerinin sermaye yapılannın güçlendirilmesi \r e bu şırketlerin finansman sıkıntılannın giderilmesini sağlamak amacıyla, aktiflerinde yer alan gayrimenkul ve iştirak hisselerinin 1998 yılı sonuna kadar satışından doğan kazançlannın vergilendirilmemesini de saghyor. Yatınm indirimi uygulamasında. binalann da indirim kapsamına alınmasını öngören tasan, yatınm indirimlerinin alt limitini yüzde 20'den. yüzde 30'a, üst limitini de yüzde 70'den yüzde 100'e çıkanyor. Tasan ile Güneydogu Anadolu Projesi çerçevesınde kavak, okaliptüs gibi kesilip satılmak üzere dikilen ağaçlann yetiştirilmesi de vergi yoluyla özendiriliyor. Tasan, dış müteahhitlik hizmetleri ile ilgili kazançlann döviz olarak Türkiye'ye getirilmesi halinde, kurumlar vergisinden muaf tutulmasını öngöriiyor. Başbakan Tansu Çfller'in de genel kurul çalışmalanna katılmasına karşın, ancak 6 maddesi kabul edilen ve görüşülmesi bayram sonrasına kalan tasannın avukat, doktor gibi serbest meslek sahiplerinın mali müşavirlere defter tutturma zorunluluğu getiren 5. maddesi, venlen ortak önerge ile metinden çıkanldı. Avukat ve doktorlann yoğun kulis faaliyetiyle metinden çıkanlan 5 madde. serbest meslek sahiplerinin, defterlenni muhasebecilere tuttunna zorunluluğu getirilmesi için Maliye Bakanlıgı'na yetki verilmesini öngörüyordu. AVRASYA' ÜYÜKSELEN YENİ DEĞERLER ULUSLARARASI "AVRASYA BORSALARI FEDERASYONU" İSTANBUL# DA KURULDU. ÂVRASYA BORSALARı FEDERASYONU Avrasya'da yükselen yeni değerler, bölgede, gerek serbest piyasa ekonomisini kökleştirmiş, gerek sisteme yeni geçmiş ülkeierin, uzak görüşlü, atılımcı ve olağanüstü potansiyele sahip, menkul kıymet borsalarıdır. İşte, bu ülkelerden, Bulgaristan, Ermenistan, Hırvatistan, İran, Israil, Kazalcistan, Pakistan, Slovalcya, Slovenya, Türkmenistan, Ürdün borsaları, İstanbul Menkul Kıymetler Borsası'nın öncülüğünde birleşerek, bir federasyon kurmuşlardır: Avrasya Borsaları Federasyonu. Federasyon'un femel amacı, üyeleri arasında işbirliğini ve güç birliğini gerçekleştirmek, bilgi iletişimini geliştirmek, uluslararası kabul gören uygulama ilkelerini yaygınlaştırmak ve standartları yükseltmektir. Ama, daha da önemlisi, bölgede ihraç edilen menkul kıymetlere, serbest dolaşım imkanı sağlayarak, bu kıymetlerin, İstanbul Menkul Kıymetler Borsası'nda işlem görmesine, şans tanımaktır. Kuruluş sözleşmesi, 16 Mayıs 1995'te törenle imzalanan bu Federasyon'la, Avrasya'nın yeni finans merkezi... İstanbul Menkul Kıymetler Borsası olmaktadır. İstanbul Menkul Kıymetler Borsası Isfanbul Menkul Kıymetler Borsası Istinye 80660 İstanbul Tel: (212) 298 21 00 (PBX) Fax. (212) 298 25 00 (7 hat) Afct İSTANBUL MENKUL KIYMETLER BORSASI YORUM ÖZTİN AKGÜÇ Yol Aynmı Türkiye, önemli kararlar eşiğine, yollann aynlaca- ğı bir kavşağa gelmiştir. Türkiye'nin yöneleceği yol, yapacağı seçim, geleceğini büyük ölçüde etkileye- cektir. Gerçi Türkiye, Avrupa Birliği'ne tam üyelik bekle- yişi ile gümrük birliği kurmaya yönelik protokolleri im- zalamakla yönünü bir anlamda belirlemiş, çizmiş gö- zükmektedir. Ancak, protokollerin imzalanması ile bir süreç başlamıştır. Bu sürecin tamamlanması za- man alacaktır. Bu süre içinde tutumlar, kararlar de- ğişebilir. Türkiye için seçenekler nelerdir? Seçenekler; (i) Gümrük biıiiği şeklinde de olsa, Avrupa Birtiği'nin oluşturduğu bölgesel bir bütünleşme hareketine ka- tılmak, (ii) ABD ile daha yakın ilişkilere girerek, ABD'nin Ortadogu'da bir ileri karakolu olmayı pekiş- tirmek, (iii) Islam ülkeleriyle bir bütünleşme hareketi içinde yer almak, (iv) Türk cumhuriyetleriyle dayanış- ma ve işbirliğini geliştirerek diğer bölgesel bütünleş- me hareketleri dışında Avrupa Topluluğu'na benzer bir Türk Cumhuriyetler Birliği oluşturmak, (v) Bölge- sel bütünleşme hareketlerinin dışında, tüm bölgesel hareketlerle ilişkileri koparmadan, ama mesafeyi ko- ruyarak daha bağımsız bir konuma gelmek. Buna ba- ZJ seçenekler daha eklenebilir. Türkiye'yi nasıl bir konumda görmek veya Türki- ye'yi nasıl bir konuma getirmek istiyorsak, bu seçe- nekler karşısında tutumumuz, tercihlerimiz farklı ola- bilir. Dünyada ekonomik, hatta siyasal bütünleşme ha- reketlerinin hızlandığı bir dönemde, Türkiye'ye en yakın bütünleşme hareketinin Avrupa Birliği olduğu, Türkiye'nin bütünleşme hareketlerinin dışında kala- mayacağı düşünülebilir. Bu nedenle de ilk aşamada gümrük birliği şeklinde de olsa Avrupa Birliği içinde yeralmanın akılcı, gerçekçi birdavranış olduğu söy- lenebilir. Avrupa Birliği'ne tam üye olsak bile, bunun Türki- ye'ye neler kazandıracağını, Türkiye'yi nasıl bir ko- numa getireceğini, kişisel beklentilerimizi bir yana bırakarak cıddi bir şekilde irdelememiz gerekir. Avrupa ülkelerinin Türkiye hakkındaki yargılannı, Türkiye'yi içlerine alma konusundaki gönülsüzlükle- rini, hatta Türkiye hakkındaki emellerini göz ardı ede- meyiz. Böyle bir biriiğin sancısız, sürtüşmesiz olabi- leceğini de düşünemeyiz. ABD ile siyasal ve ekonomik ilişkileri geliştirerek ABD desteği ile ileri karakolluk yapmak, Ortadogu'da söz sahibı olmak, herhalde en onursuz, Türkiye'ye yakışmayacak yoldur. TC vatandaşlarının bir bölümüne, bazı çevretere çekici gelse dahi, Islam ülkeleri ortak pazan oluştu- rulması, Türkiye'nin böyle bir ekonomik, belki siya- sal bütünleşme hareketi içinde yer alması, Türkiye'ye birşey kazandırmayacak, belkı kayıplarayol açacak bir seçenektır. Kaldı ki dağınık Islam âleminin birleş- mesi, çok uzak bir olasılık olarak gözükmektedir. Duygusal açıdan çoğumuz için yeğlenecek olan seçenek, diğer Türk cumhuriyetleri ile bir birlik, bir topluluk oluşturmaktır. Ancak diğerTürk cumhuriyet- leri bizi kendilerine ne ölçüde yakın görüyorlar, böy- le bir olasılığa ne ölçüde sıcak bakıyoriar? Biz böy- le bir topluluğun veya biriiğin ekonomik ve siyasal yü- künü kaldırabilir miyiz? Başta Rusya olmak üzere, di- ğer ülkeler, hatta ABD, Avrupa Birliği, kendi güdüm- leri dışında bir Türk Devletler Topluluğu'na kayrtsız kalırlar mı? Bu sorulara olumlu yanıt vermek zordur. Duygusal açıdan çekici olan bir seçenek, bu koşul- larda gerçekleştirilebilir nitelikte gözükmemektedir. Türkiye'nin bölgesel birleşme hareketleri dışında bir güç olarak kalması, etkili bir devlet konumuna yükselmesi, bazılanmıza gerçekçi görünmeyebilir. Böyle bir seçeneğin kuşkusuz, ekonomik ve siyasal riskleri vardır. Ancak bazı risklere katlanmadan, öz- veride bulunmadan, belirli konumlara gelmeye de olanak yoktur. Mustafa Kemal Atatürk, 19 Mayıs'ta Samsun'a çıkarken, bir bağımsızlık savaşı için adım atarken, bu davranışı da çoklanna gerçekçi gelmemiş, hatta teh- likeli görünmüş idi. 1919'dan bu yana 76 yıl geçti. O günlerdeki gibi olmasa da Türkiye yine bir yol aynmına geldi. TC vatandaşlan, her bir seçeneğin yarar ve sakıncalannı düşünerek, ülkenin gidişine yön vermelidirler. Kişisel eğilimimiz Türkiye'nin bloklar, birlikler dışında kalarak, saygın onurlu, etkili bir ülke oJma seçeneği- ni yeğlemesidir. Erdemir'de yetki mücadelesi ARZUSUBAŞI K.DENİZ EREĞLİ - Bay- ram tatilinin araya girmesiy- le birlikte bir süre durgunluk yaşanan sendikal mücadele, yeniden hız kazandı. 14 aydır Ereğli Demir Çe- lik Fabrikalan'nda Birleşık Metal Işçileri Sendikası ile Türk Metal Sendikası arasın- da süren yetki mücadelesinin mayıs ayının sonlannda bite- ceğini ve yetkiyi Türk Metal Sendikasf nın alacagını bil- diren Ereğli Türk Metal Sen- dikası Başkanı Süleyman Kaymış," Yeterli üye sa>ısına ulaşük. Sıra Çaltşma Bakan- ügı'na nıüracaat etmeye geJ- dL İnşallah ma>ıs a>ının so- nunda müracaatınıızı yapa- rakyedd mücadelesini bitire- ceğiz" dedi. Kayrruş, bayramda Türk Metal Sendikası'na üye olan Erdemir işçilerine dağıttıkla- n 3 milyon liralık avansın toplusözleşme farklanndan kesilecegini bildirch. Diğer taraftan Erdemir'de yetki alma mücadelesi veren Bırleşik Metal Işcileri Sendi- kası, Türk Metal Işcileri Sen- dikası'nın Erdemir işçilerini oyaladığını belirtti. Birleşik Metal Işcileri Sendikası Ereğli Şube Başkanı Eşref Demircan,Türk Metal'in Er- demir'de yetki alacak çogun- luğu sağlayamadığını belir- terek "Tûrk Metal Sendikası ber seferinde yetkiyi alacak- lannı söylüyorlar. Eğer yetld alacak çoğunluğu elde etfivse- ler, beklemeoin hi\- anlamı yok. Hemen çağnda bulun- sunlar. Ama bekle>ip de Er- demir işcisini ovalamasınlar. Türk Metal tşçileri Sendika- sı gidid, Biıieşik Metal lşçile- ri Sendikası kabadır'' dedi. Kurumlar Vergisi'nin altıda biri Koç'tan Ekonomi Servisi - Koç top- luluğu, geçen yılki faaliyet- lerinden dolayı 1995 yılı büt- çesinde öngörülen 47.2 tril- yon liralık kurumlar vergisi- nin yüzde 16.3'ünü ödeye- cek. Topluluk 28.5 trilyon li- ra vergi verecek. Topluluğun 1994 yılı faali- yetleri nedeniyle 28.5 tnlyon lira kurumlar vergisi ödeye- ceği bildirildi. Açıklamada 1994 yılı kazançlan üzerin- den 5.9 trilyon lira kurumlar vergisi, 831 milyar lira sto- paj, 654 milyar lira fon payı 4.1 trilyon lira geçici vergi ve 2.5 trilyon lira ek vergi olmak üzere 14 trilyon lira vergi ve fon tahakkuk ettirildigi belir- tildi. 1994 yıh faaliyetleri ne- deniyle tahakkuk eden ve 1995 yılında ödenecek ku- rumlar vergisi ile ödenecek net geçici vergi tutannın ge- çen yıl ödenen 2.3 trilyon li- ranın mahsubundan sonra 7.7 trilyon lira olduğu kaydedile- rek, bütçede öngörülen 47.2 trilyon liralık kurum ve geçi- ci verginin yüzde 16.3'ünün karşılandığı bildirildi. Koç Toplulugu'ndan yapı- lan açıklamada, kazanç üze- rinden ödenen vergi ve fonla- ra ilaveten 1994 yılı içinde toplam 15.2 trilyon liranın maliyeye ödendigi belirtildi.