Katalog

12 MART 1995 PAZAR CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER 11 Dudayev: ABD müdahale etsin • WASHINGTON (AA) - Çeçenya Devlet Başkanı Cahar Dudayev, başta ABD olmak üzere uluslararası toplulugun Çeçenya'yı müdahale etmesini ıstedi. Washington Post gazetesine demeç veren Dudayev, ülkesinde akan kanın durdurulması için başta ABD ve Almanya olmak üzere uluslararası topluluğa çağnda bulundu. Çeçenya'daki savaşta 30 bin masum Rus ve Çeçen'in öldügüne işaret eden Dudayev, 4 aşamalı bir plan önerdi. Dudayev'in önerdiği planda, uluslararası gözlemcilerin denetiminde koşulsuz ateşkes ılanı. halkı korumak ıçin güvenlik bölgeleri oluşturulması, hükümetler arasinda doğrudan görüşmelere başlanması ve anayasa uyannca 1995'te başkanlık seçimlerinin yapılması öngörülüyor. çatışması • KABtL(AA)- Afganistan'ın başkenti Kabil'in güneybatısinda şeriat yanlısı Taleban örgütü militanlanyla Şii Vahdet grubu gûçleri arasında tank ve top desteğinde çatışmalar olduğu haberverildi. Afganistan Savunma Bakanlığf nin bir yetkilisi AFP'ye yaptığı açıklamada. Taleban grubu militanlannın Şii Vahdet güçlerine yönelik ilk saldınsının eski Rusya Büyükelçiliği binası yakınlannda düzenlendiğini söyledi. Merkezi Pakistan'ın Peşaver kentinde bulunan mücahit gruplanna ait Islam Basın Ajansı da çatışma haberlerini doğruladı. Taleban güçlerinin Vahdet grubunun elinde bulunan bazı mevzileri ele geçirmeye başladığı belirtiliyor. Paris-HAMflS göpüşmesi • GAZZE (AA) - Aşın dinci HAMAS örgütünün bir yetkilisiyle Fransa'nin Kudüs Konsolos yardımcısı Jean- Christophe Peaucelle'in önceki gün Gazze kentinde görüştüğü bildirildi. Peaucelle AFP'ye yaptığı açıklamada, HAMAS örgütü üyesi ve aynı zamanda örgütle bağlantılı El Vatan gazetesinin yönericisi tmad Faluji ıle önceki gün bir saat süreyle görüştüğünü söyledi. Bu arada Fransa'nın Kudüs kenti başkonsolosu. "görüşmenin önemlı olmadığını" ifade ederek Peaucelle'in Faluji i!e sadece gazeteci olarak görüştüğünü belirtti. Fransa Konsolosluğu'nun bir başka yetkilisi de "HAMAS'la bir ilgimiz yok. Görüşme. El Vatan gazetesinin bir redaktörüyle gerçekleşmiştir" dedi. Kopenhag zirvesinde yoksul ülkelere yardım konusunda somut sonuç alınamadı Yoksuflar 'nasflıat' aldıFERRUHYILMAZ KOPENHAG - Yoksullukla mücadelede işbirliğini sağlamak amacıyla Danimarka'nın baş- kenti Kopenhag"da yapılan Dün- ya Kalkınma Zirvesi bugün so- na eriyor. Birleşmiş Milletler Sosyal Kalkınma Zirvesi'nde bugün 70'e yakın devlet ve hü- kümet başkanı son şekli verilen sonuç bildirgesiyle eylem planı- nı imzalayacak. ABD ve Rusya devlet başkanlan. zirveye katıl- madılar. Devlet ve hükümet başkanlan zirvede yaptıklan konuşmalar- da, Kopenhag zirvesinden alınan sonuçlardan duyduklan memnu- niyeti dile getirdiler. Ancak bu iyimser açıklamalar. zirveden somut sonuçlar alınamadıgı ve bazı noktalarda daha önceki zir- velerde kabul edilen hedeflerin de gerisine düşüldüğü gerçeğini değiştirmedi. Kopenhag'da bir hafta süren pazarhklar sonucu, zirve sonun- da yayımlanacak ıki belgeye ko- nulan parantezler kaldmldı. Uz- laşma. daha önceden hazırianan taslaklann, tartışma yaratan ko- nularda yaptınm getirmeyen 'su- landınlmış" bir şekiide kabul edilmesiyle sağlandı. Kopenhag da en çok tartışma yaratan konulardan biri olan 'ge- lişmiş ülkeierin gelişmekte olan ülkelere yaptıklan dış yardımla- n artarmaLarT konusunda sağla- nan uzlaşma. 1992 yılında Rio'daki çe\Te zirvesinde belirle- nen hedefin gerisine düştü. Ko- penhag'da yayımlanacak belge- de, zengin ülkeierin ulusal gelir- lerinin en az yüzde 0.7'sini dış yardıma ayırmalan 'zorunluluk' olmaktan çıkanldı ve belgelerde yer alan diğer konularda olduğu gibi 'gönüllûJük' ilkesine bağ- landı. Fakir ülkeierin borç soru- nu da somut bir çözüme kavuş- mazken Danimarka zirve sıra- sında 6 ülkenin kendisine olan borçlannı sildiğini açıkladı. Da- nimarka'nın bu jesti, diğer zen- gin ülkelerle uluslararası para kuruluşlannı etkilemedi. Ambargo yasağı Kopenhagda bir araya gelen heyetleri en çok uğraştıran ko- nulardan bin de, Küba'nın *bir ülkenin ya da grubun başka bir ülkeyeticari ambargo uygulama- sının yasaklanmasr önerisı oldu. Küba'nın ısrarla savunduğu öne- n konusunda uzlaşma sağlandı- ğı açiklanırken. uzlaşmanın içe- riği henüz açıklanmadı. Kopenhagdaki belgelerle ilgi- li birçok sorun. var olan diğer Kazakistan Seçimlerde büyük skandal ALMATA (AA) - Kazakis- tan Anayasa Mahkemesi, ülke- de 7 Mart 1994 günü yapılan seçimlerin yasal olmadığını açıkladı. Mahkeme, devlet baş- kanı ve meclis başkanının bu karara yaptığı itırazlan da red- detti. Anayasa Mahkemesi, 1994 genel seçimlerinin yasalara ay- kın biçimde gerçekleştirildiği yönündeki karannı, söz konu- su seçimlerde milletvekili ada: yı olan Taryana Kviatskaya'nın seçim sonuçlanna ilışkın itiraz davasını sonuçlandınrken aldı. Mahkemenin, genel seçimlerin geçersiz sayılması yönünde açılan bu davayı tam biryıl son- ra sonuçlandırması dikkati çe- kiyor. Kesin karar yann Kazakistan Telgraf Ajan- sı'nın (Kaztag) güvenilir kay- naklardan aldığı bilgiye göre Anayasa Mahkemesi, 1994 se- çimleri ve halen mecliste bulu- nan milletvekillerinin dunımu ile ilgıli kesin karannı en geç yann verecek. Kazakistan Anayasa Mahke- mesi'nin, genel seçimlerin ge- çefşiz olduğu yönündeki kara- ra itiraz eden Devlet Başkanı Nazarbayev ile Meclis Başka- nı Abiş Kekilbayev'in itirazla- nnı da reddettiğı bildiriliyor. Nazarbayev'in mahkeme ka- ranna "Kendisi için bcklenme- dik bir ola\ olduğunu \e devlet tarihinde bö\le bir vakanın o\- madığını belirterek bu karann ülkedekj reformlann uygulan- masını sekteye uğratacağı endi- şesiyle itiraz ettiği" ifade edili- yor. Nazarbayev'in, ülkede banş ve istikrar taraftan olduğunu belirterek istikrar sağlanmazsa reformlann gerçekJeşemeyece- ğini vurguladığı da belirtiliyor. 3. Dünya ülkeierinden gden sol görüşlii göstericDer zirve boyunca protesto yürüyûşü yapülar. uluslararası sözleşmelere atıfta bulunularak çözüldü. Clkelerin kendi kaderlerini tayin hakkı. toprak bütünlüğü ve dış müdaha- leîer konulan, daha önce kabul edılmiş bir sözleşmeye atıfta bu- lunularak çözüldü. Fakir-fakir çatışması Kopenhag zirvesi ilk bakışta zengın-fakir çatışmasına sahiıe oldu gibi görünüyorsa da, zirve fakir ülkeler arasındaki derin gö- riiş aynlıklannı da ortaya çıkar- dı. 1970'lerde önemli ekonomik konularda beraber hareket edebi- len fakir ülkeler, bu zirvede bazı önemli noktalann kabul edilme- sinde en büyük engeli oluşturdu- lar. Gelişmekte olan ülkeierin bütçelerinin en az yüzde 20'sini sosyal kalkınma hedeflerine ayırması ilkesi, bütçelerinin bü- yük bir kısmmı askeri yatınmla- ra ayıran Çin, Hindistan ve En- donezya gibi Asya ülkeierinden tepki görürken, askeri harcama- lan daha az olan Afrika ülkeleri tarafindan desteklendi. ILO stan- dartlannın kabul edilmesiyle il- gilı tartışmalar da çocuk işgücü- nün yaygın olduğu ülkeler tarafindan olumsuz karşılandı. Kadınlara çalışma piyasasında eşit haklar tanınması, bazı Müs- lüman ülkeierin muhalefetine neden oldu. Bu ülkeierin kadın kuruluşlan ise kendi hükümetle- rinin aksine. bu önerileri destek- lediler. Türkiye. ILO standartla- nnın kabul edılmesini savunan ûlkeler arasında yer aldı. Alternatif zirve Öte yandan resmi zirveye pa- ralel olarak devam eden hükü- met dışı kuruluşlann (NGO'lar) katıldığı alternatif zirve de ken- di içinde anlaşamıyor. Alternatif zirvede hazırianan alternatif so- nuç bildirgesi NGO'lann büyük bir bölümü tarafindan destek görmedi. Alternatif bildirgeyi, alternatif zirveye katılan yakla- şık 2000 kuruluştan sadece 400'ü imzaladı. Bakü'ye hava güvencesi• Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel, Türkiye'nin Azerbaycan'ı rahatsız edecek hiçbir şey yapmayacağı •• ^ konusunda güvence verdiğini söyledi. KOPENHAG (Cumhuriyet) - Türkiye ve Azerbaycan arasında Ankara'nın Erme- nistan'a kapattığı hava sahasının açılıp açıl- mayacağı konusundaki belirsizlik, iki ülke cumhurbaşkanımn farklı yorumlanyla sürü- yor. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel, Bir- leşmiş Milletler (BM) Sosyal Kalkınma Zir- vesi'ne katılmak üzere gittiği Danimar- ka'nın başkenti Kopenhag'da dün Azerbay- can Cumhurbaşkanı Haydar AHyevile de bir araya geldi. Aliyev. Demirel ile görüşmesin- den sonra gazetecilerin "Azerbaycan ve Er- menistan arasında hava ulaşımı yapılıyor. Türkiye'nin Ermenistan'a kapalı rurrugu ha- va koridorunu açacağı haberlcri yer ahyor" yönündeki anımsatmalan üzerine şu görüş- leri dile getirdi: "Bu çok önemli proMemdir. L'manm Türkiye. Azerbaycan'a hiçbir şey 4 açmaz ve açmayacaktır. Ermenistan. işgal al- fmda ruttuğu Âzeri topraklanndan çekflin- ceye kadar Türkiye, kardeş de\ let olarak bu ülkeye hiçbir yol vermeyecektir." Cumhurbaşkanı Demirel ise, dün öğleden sonra 9 cumhurbaşkanı ile yaptığı maraton ikili görüşmelerin ardından düzenlediği ba- sın toplatısında gazetecilerin sorulan üzeri- ne. Aliyev ile yaptığı görüşmede hava saha- sı konusuna değinilmediğini belirterek. şun- Ian söyledi: •*£>«, Aliyev'eAzerbaycan'ı rahatsız ede- cek, aleyhine olacak hiçbir şe> yapmay acağı- mıza dair güvence verdim. Ama. Türkiye. iki tilkeyi yakmlaşöracak çaba gasterişor. Bu ih- tflaf devam ettiği için Türkiye, Orta Asya'ya geçemiyor. Ama. Ermeni-Azeri hava korido- ru açık. Türkiye'nin hava koridonı ise kapa- h." Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'in, hava sahası konusunda Aliyev ile farklı yo- rum getirdiği gözlendi. Demirerden Irak uyansı Demirel, Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Butros GaH ile yaptığı görüşmede. Irak'ın bölünmesinin dünyanın ve bölgenin başına dert olacağı konusunda uyanrken Kıbns sorununun çözümü konusunda zorla- ma yapılmamasını istedi. Demirel, Galı ile yaklaşık yanm saat süren görüşmesinde Irak'ın parçalanmaması gerektiği ve BM'nin uyguladıği ambargonun Irak haklına eziyet etmeye başladığını aktanrken Türkiye'nin de zarar gördüğünü ifade etti. Demirel, Ga- li ile görüşmesinde Kıbns'ta zorlama olma- dan iki tarafin da kabul edeceği bir çözüm bulunması gerektiğini de dile getirdi. 'Rum yanlısı' olarak tanınan Gali. KKTC Cum- hurbaşkanı Rauf Denktaş'ın kabul ettiğini. ancak Rum lıderGlafkosKlerides'in reddet- tiğini Demırel'e aktarması dikkat çekti. POLlTİKADA SORUNLAR ERGUN BALCI Avrupa'da Durum Nasıl? Türkiye, AB ile Gümrük Biriiği'ne giderken Avrupa'da durum nasıl? Batı'nın en önemli iki kuruluşu Avrupa Birliği (AB) ve NATO'da şu sıralarda ciddi bir kararsızlık ve kargaşa ya- şanıyor. 1992 tarihli Maastricht Anlaşması uyannca, AB ülke- leri arasında 1997 yılına kadar ortak para sistemine ge- çilmesi öngörülüyor. Ne var ki Almanya, hedeften ya- vaş yavaş yan çiziyor. Bonn, parasal birliğin 1997 yılı- na kadar gerçekleşebileceginden kuşkulu olduğunu belirtiyor. Alman kamuoyu da tekrar güç kazanan mar- kın yerini Avrupa para birimine terk etmesine hiç sıcak bakmıyor. Avrupa Birliği'nin diğer büyük bayraktan Fransa'nın ise, ortak güvenlik ve dış politika konulannda kuşkula- n var. Ortak para sistemini hala destekleyen Paris, or- tak güvenlik ve dış politika konusuna eskisi kadar sı- cak bakmıyor. AB'nın en güçlü iki ülkesinin Maastricht Anlaşma- sı'nda öngörülen hedefleri gerçekleşmesi konusunda eskisi kadar hevesli olmayışlan, Topluluk'ta tedirginliği arttınyor. Maastricht'in öngördüğü hedefler konusunda daha çekingen bir tutuma giren Almanya ile Fransa, birbirle- ri ile de uyum içinde değıller. Almanya, AB'nin doğuya açılmasını istiyor. Bonn'un bu tutumu, Topluluğa en bü- yük tehlikenin güneyden, kuzey Afrika'daki radikal Is- lamcı akımdan geldiğine inanan Paris'i rahatsız ediyor. Fransa, Toplulugun dikkatini doöuda değil. güneyde yo- ğunlaştırması.güneyli ülkeiere (Italya, Fransa, Ispanya) yardımı arttırması gerektiğıne inanıyor. AB içinde huzursuzluğa yol açan diğer bir nokta ise Avrupa Birliği'nin genişlemesi sorunu. Bilindiği gibi sı- rada Çek Cumhuriyeti, Polonya, Macaristan ve Slo- vakya var. Ancak bu ülkeierin Topluluğa kabul edilme- sinin getireceği mali yükün gerçek boyutlan ortaya çık- maya başladıkça tereddütler artıyor. İki hafta önceki A/evvsvvee/c dergisi dört Orta Avrupa ülkesinin AB'ye ka- bul edilmesinin başlangıçta Topluluğa yılda 13 milyar dolarlık bir yük getireceğini bildiriyordu. Romanya ile Bulgaristan'ın da AB'ye alınmalannın 5 milyar dolarlık bir yük daha getireceği belirtiliyor. Yeni üyelerin masraflannı karşılamak için kendilerine yapılan yardımlann azaltılacağından korkan AB'nin gü- neyli üyeleri, Toplulugun genişlemesine sıcak bakmıyor. Bu olgu da, Çek Cumhuriyeti, Polonya ve Macaris- tan'da kuşkulann artmasına neden oluyor. Nitekim Çek Cumhuriyeti Devlet Başkanı Vaclav Ha- vel bir süre önce yaptığı açıklamada Yaşlı Kıta'da Or- ta Avrupa ülkelerinin Rusya'nın nüfuz bölgesine terk edildiği "yeni bir Yalta " anlaşmasından korktuğunu söy- ledi. ••• Batı'nın diğer temel direği NATO da kararsızlık bakı- mından AB'den farklı birgörünüm sergilemiyor. Bosna bunalımında prestijine ağır darbe yiyen ittifak içinde genişleme konusunda da görüş ayrılıklan var. Örgütün Avrupalı üyeleri geçen yıla kadar, giderek da- ha saldırgan bir tutuma giren Rusya'ya karşı Orta Av- rupa ülkelerinin NATO'ya alınmasını destekliyorlardı. Ancak Rusya'yı gücendirmekten çekinen Clinton yö- tıetimi, bu öneriye karşı çıkarak NATO'nun genişleme- sini ertelemek amacıyla "Banş İçin Ortaklık" projesini ortaya attı. ABD geçen yılın sonlanna doğru tutumunu değişti- rerek NATO'nun genişlemesine daha sıcak bakmaya başladı. Ama bu kez Avrupalı ortaklann genişleme ko- nusunda tereddütleri olduğu ortaya çıktı. özetle, gerek AB gerekse NATO belirsizlik ve karar- sızlık döneminden geçiyor. Bu dönemin nasıl sonuçlanacağını kestinmek ise mümkün değil. P r o j e l e r i n d e n Biri Daha G e r ç e k l e ş i y o r ! Avrupa'nın en büyük toplu konut projesi niteliğindeki JETKONUT projesinde, dünyadaki en gelişmiş inşaat teknolojileri kullanılacak ve Türk insanının hakettiği uluslararası standartlardakl konfor, inanılmaz derecede ucuza sağlanacaktr. önümüzdeki günlerde kamuoyuna, Türkiye'nin lider pazarlama kuruluşu, şirketimiz JET PA kanalıyla sunacağımız bu dev proje sadece konutu içermemektedir. JETKONUT projesinde insanlar normal bir konut fiyatına aynı zamanda bir de otomobi! sahibi olacaklardır. Işte JETKONUT'un çok özetle esprisi bu; Bir anahtar fiyatına iki anahtar. JETKONUT, teknolojinin bugün ulaştığı en yüksek standartları ve en hızlı sistemleri kullanarak, projenin yıllara denk gelen gelişimini aylara indirgeyecektir. Ve çok kısa bir zaman sonra... Dünyanın en büyük projeleri arasında yeralan JETKONUT projesi ile, Türk Halkı gurur duyarken, Dünya Türkiye'yi Megaprojeieriyle Tanımaya Devam Edecek...