Katalog

2 ŞUBAT1995 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER 11 UtoMüzesi kapatıhyop • BELGRAD (AA) - Yeni Yugoslavya'nın ülkede komûnizmin kurucusu Tito anısına 13 yıl önce yapılan müze ve anıt merkezin kapatılmasını planladıgı bildinldı. Tanjug Haber Ajansı hükümetin "Bu merkeze artık ihtiyaç olmadığını" bıldirdiğini haber verdi. Ajans, hükümetin Devrim Müzesi ile Tito'nun mezannm da bulunduğu anıt merkezin kapatılması için bir yasa hazırladığını bildirdi. Yasaya göre hükümet, müze ve anıt merkeze ait tüm arşivlere, tanhi, kültürel ve sanat eserlen ıle maJlara el koyacak. Marcos'un oğlu senatöp adayı • MANILA(AA)- Filipinlerin eski diktatörü Ferdinand Marcos'un oğlu, senato seçimlerinde aday oldu. Filipinler Seçim Komisyonu, "Bongbong" takma adıyla tanınan Ferdinand Marcos Jr.'ın dün resmen Milliyetçi Halk Koalisyonu Partisi'nden aday olduğunu bildirdi. 1986'da çıkan bir halk ayaklanması sonucu 20 yıllık iktidar dönemınden sonra devrilen ve ABD'ye kaçan diktatör Ferdinand Marcos, 1989'de Havaii'de ölmüştü. Hafız Esad'dan Clmton'a mesaj • ŞAM(AA)-Suriye Devlet Başkanı Hafız Esad'ın. ABD'nin Şam Büyükelçisi aracılığıyla Başkan Bill Clinton'a bir mesaj gönderdiği bildirildi. Suriye Haber Ajansı SANA, Dışişleri Bakanı Faruk Şara tarafindan ABD'nin Suriye Büyükelçisi Christopher Cross'a verilen ve içeriği açıklanmayan mesajın, Başkan Clinton'ın bir süre önce Suriye Devlet Başkanı Esad'a, Ortadoğu'daki banş süreci konusunda gönderdiği mektuba cevap niteliği taşıdığını belirtti. Bihaç'a Sırp mtidahalesi • ZAGREB(AA)-BM, Hırvatistan'dan tek yanlı bağımsızlıklannı ilan eden ICrajina Sırplannın, Bosna-Hersek'in kuzeybatısındaki Bihaç bölgesine yönelik müdahalelerini arttırdıklannı bildirdi. BM Sözcüsü Christopher Gunness, Reuter'e yaptıği açıklamada. Krajına Sırplannın, Bihaç bölgesinden gen çekilecekleri yolundaki sözlerine rağmen tüm birliklerinin Bihaç bölgesine yerleştiklerini söyledi. Gunness, bu durumu kınadıklannı belirtti. ki Yunan uçağı kayboUu • ATİ.NA(AA) - Yunanistan'a ait iki adet F-5 uçağının Ege denizinde kaybolduğu bildirildi. Yunanistan Savunma Bakanlığı Sözcüsü Pambos Hatzilambis, yaptığı açıklamada, iki savaş uçagının dün akşamdan beri kayıp olduklannı ve uçaklarda üç subayın bulunduğunu bildirdi. Uçaklann Seianik'ten havalanarak bir tatbikata katıldıklannı kaydeden sözcü, "UcakJar Limni ve Ayios Evstratios adalan arasında uçarken radarekranlanndan kayboldular"dedi. Kazak ve Azeri petrol boru hatlan için ABD'nin desteğini alan Ankara, konuyla ilgili taraflara bilgi veriyor Boru lıattı için diplomasi trafiğiANKARA (Cnmhuriyet Börosu) - ABD'nin önceki gün Kazak ve Azeri pet- rollerinin Türkiye üzerinden dış dünyaya pazarlanmasına destek verdiğini açıkla- masmın ardmdan. Ankara ilgili ülkeleri bilgilendirme trafiğini sürdürüyor. ABD'nin Türkiye'ye verdiği desteğe rağ- men Ankara'nın gerek petrol firmalan gerekse ilgili ülkelernezdinde ikna çalış- malanna ağırlık vermesi gerektiğine dik- katçekiliyor. BOTAŞ Genel Müdürü Hayrettin Uzun, ABD'nin Türkiye'ye ulaşacak bo- ru hatlannın Iran üzerinden geçmesine sıcak bakmadığını belirtti. ABD'nin, bo- ru hatlannın yakınından geçeceği Güney- doğu bölgesinde güvenlik sorununun aşılması gerektıgini dile getirdiği belirti- liyor. BOTAŞ Genel Müdürü Hayrettin Uzun, Cumhuriyet'e yaptığı değerlendir- mede BOTAŞ'ın bir yıldan beri Bakü- Ceyhan hattının Türk cumhuriyetleri için önemli olduğunu açıklamaya çalıştığını anlatarak şu görüşleri dile getirdi: "ABD'nin de Türk görüşüne destek ver- mesi büyük bir ola>- veolayın gerçekkşme- sindeen büyük katkıdır. Âmerika, tran ge- çişi konusuna sıcak bakmıyor. Eğer Erme- nistan'fa Azerfoaycan arasında bir banş saglanırsa, bu hat aynca sadece boru hat- tı değü. banş hattı da olabilir. Bu güzerga- hın gerçekleşmemesi halinde alternarif olarak Gürcistan hattı da eşit ağırlıkta ve aynı değerde olan bir güzergah olacak. Cüzergah konusunda petrol şirketleri ve Azerbaycan karar verecek. Bu konuda Rusya'nın da katkılan beklenebilir." ABD'nin geçen haftalarda Kazakistan ve Azerbaycan petrollerinin Türkiye üze- rinden dış dünyaya pazarlanmasına yö- nelik desteğini alan Ankara, Kazakistan yönetimıni daha önce bu konuda bilgı- lendirdi. Başbakan Tansu Çiller ise geçen hafta gittiği Isviçre'nin Davos kentinde görüş- tüğü Azerbaycan Cumhurbaşkanı Hay- dar Aliyev'den. Azen petrollerinin üreti- mini yapacak konsorsiyum içinde Türk Petrolleri Anonim Ortaklığı'nın (TPAO) hissesinin yüzde 5 arttmlarak yüzde 6.75'e çıkanlmasını istedi ve boru hatla- n için ABD'den alınan desteği aktardı. Türkiye'nin, boru hatlannın Ceyhan'a ulaşmadan önceki seçenekleri arasında yeralan Gürcistan vebazı Batılı ülkepet- rol firmalanyla temasa geçmesi bekleni- yor. Dışişleri Bakanı Murat Karayalçın da dün Londra'ya hareketinden önce yaptı- ğı açıklamada, Azeri petrollerinin çıkanl- ması için oluşturulan konsorsiyum için- de firmalan öncü durumda bulunan Ingil- tere'nin katilacaği dışişleri bakanlan 5'li toplantısında konuyu gündeme getirece- ğini açıkladı. ABD'nin boru hattmın Türkiye üzerin- den geçmesine vereceğini bildirdiği siya- si ve ekonomik desteğin arkasındaki ba- zı nedenler şöyle sıralanıyor: 0 Rusya'nın Çeçenya'ya askeri mü- dahalesi, uzun vadede boru hatlannın geçtiği Rusya'nın Kafkasya bölgesinde- ki istikrarsızlığın sürmesi olasılığını art- tırdı. # Güneydoğu bölgesındeki güvenlik sorununun, boru hatlannın yakınından geçmesi ile cözülmesi olasılığı gündeme gelebilir. ABD, verdiği bu güvence ile Güneydoğu sorununa siyasi çözüm bu- lunmasını hızlandırabileceğinı göz önü- ne almış olabilir. 0 Kaynaklar, ABD'nin vereceği des- tek karşılığında boru hattının Ermenistan üzerinden geçmesi için bir koşul ortaya atmadıgını belirtiyorlar. ABD'nin Erme- nistan ya da Gürcistan güzergahlanna sı- cak baktığı belirtiliyor. Maliyet 3 milyar dolar ANKARA (Cumhurivet Bürosu) - Enerjı ve Tabii Kaynaklar Bakanı Veysel Atasoy. ılk belirlemelere göre 6.9 milyar tonluk petrol rezervini Hazar-Akdeniz hattı üzerinden Batı'ya ulaştiracak boru hattı projesinin 3 milyar dolara mal olacağını bildirdi. Atasoy, Türkiye'nin, Azerbaycan petrollerinin üretim ve pazarlanması içın kurulan konsorsiyumdaki yüzde 1.75'lik payınm yüzde 5"e yükseltilmesi için istemde bulunulduğunu belirtti. Atasoy. "Hükümet olarak da bu payın verilmesinde ısrariı bir turum içindeyiz. Önümüzdeki günlerde hissemizin arîması beklenmektedir" dedi Atasoy Hazar-Akdenız petrol boru hattı projesinin Rusya'nın Karadenız kıyısındakı limanı Novorosisk'e karşı değil. alternatif olduğunu söyledi. Türkiye'nin, Kazakistan'da faaliyetlenne başladığını kaydeden Atasoy. "Bu bölgeden payımıza 8 milyon ton civannda petrol düşüyor" dedı. Atasoy, Türkiye'nin bunun dışında "Şah Denizj'* projesı kapsamında Hazar'da bir başka bölgede daha petrol üretimine talip olduğunu kaydettı. CEYHÂNPRÖJESI TENGİZCEYHAN PETROL İHRACAT BORU HATTI Bakü'den onay, Rusya'dan tepkiANKARA (Cumhurivet Bürosu) - ABD, Kafkas petro- lünün boru hattı ile Türkiye üze- rinden Batı piyasalanna ulaştı- nlmasına ilişkin projeye resmen destek vererek Moskova ile yi- ne ters düştü. Rusya, perrolün ulaştınlması için Novorossisk Limanı'nın kullanılmasının siyasi ve eko- nomik açıdan en güvenli yol ol- dugu konusunda ısrar ediyor. Rusya'nın Ankara Büyükel- çıliği'nin gelişmelerle ilgili bil- gileri derleyip Moskova'ya gön- derdiği, büyükelçilığin yann resmi bir açiklama yapmaya ha- zırlandığı öğrenildi. Azerbaycan desteküyor Azerbaycan ise, petrol boru hattmın Türkiye üzerinden geci- rilmesine ABD'nin destek ver- mesini memnunlukla karşıladı. Azerbaycan Devlet Petrol Şir- keti SOCAR'ın Başkanı Natık Aliyev. ABD'nin açıklamasını kendileri için 'sondereceönem- li ve olumlu bir getişme' olarak tanımladı. Aliye\', petrol boru hattmın Azerbaycan açısından hem eko- nomik hem de siyasi önemi bu- lunduğuna dikkati çekerek ön- celikle ülkesinin ekonomik çı- karlannın dikkate alınması ge- rektiğini söyledi. ABD'nin. petrol boru hattının Türkiye üzerinden geçmesini is- temesine karşm Moskova kay- naklan, Rusya'nın Kazak ve Azeri petrollerinin Türkiye'den geçecek bir boru hattıyla Ba- tı'ya ulaştınlmasına karşı çıktı- ğını anımsatıyorlar. Rusya'nın göriişü Bazı kaynaklar, Rusya'ya gö- re Kazak ve Azeri petrollerinin nasıl taşınacağma ilişkin karann Washington veya Ankara'da de- ğil, Bakü ve Almatı'da verilece- gini belirtti. Aynı kaynaklar Rusya'nın Kazak ve Azeri pet- rollerinin Karadeniz'deki Novo- rossisk Limanf na taşınmasını, oradan da tanker ile Bulgaristan veya Yunanistan'a ulaştınlma- sını ya da yine tankerle boğaz- dan geçirilmesini istediğine dik- kat çekiyorlar. Aynı kaynaklar. Rusya'nın Kazak ve Azeri petrollerinin Batı'ya ulaştmlmasının tümüy- le Türkiye'nin kontrolüne bıra- kılmasmın kabul edilemeyece- ğini savunduğunu, bu nedenle Türkiye üzerinden geçen boru hattı projesine karşı çıkacağını ifade ediyorlar. Novorossisk Karadeniz Secenekler İRAN ^mmmm Mevcut Boru Hattı • ••• Olası Boru Hattı Güzergahı HAZAR-AKDENIZ GÜZERGAHI SECENEKLERİNİN KARSILASTIRMASI SEÇENEK A1K1 A2K2 A3K3 A4K4 A1K5 A2K6 A3K7 UZUNLUK 2.635 2.662 2.707 2.993 2.575 2.512 2.557 ÇAPI (inç) 46-42-32-30-24 4642-32-30-24 4642-32-30-24 4642-32-30-24 4642-32-30-24 4642-32-30-24 4642-32-30-24 HAZAR lhr.(MM$) 2255 2.317 2.347 2.380 2.188 2.158 2.175 KAPASİTE (MTA) 45 45 45 45 45 45 45 MTA: Milyon ton SEÇENEK A1K1: Tengız-Aktu-Mohaçkale- Bakü-Iran-Nahcivan-Ceyhan Tiflis-Ceylan SEÇENEK A4K4: Tengız-Aktu-Mohaçkale- SEÇENEK A2K2: Tengiz-Aktu-Mohaçkale- Tiflis-Horasan-Ceylan'Bakü-lran-Nahcıvan- Bakü-Ermenistan-Nahcivan-Ceyhan Horasan, Ceylan SEÇENEK A3K3: Tengiz-Aktu-Mohaçkale- SEÇENEK A1K5: Tengiz-Krasnovodisk- Yılda toplam 45 milyon ton kapasite Bakiı-Gürcıstan-Ceyhan SEÇENEK A2K6: Tengız-Krasnovodısk- Bakü-Ennenıstan-Nahcıvan-Ceyhan SEÇENEK A3K7: Tengiz-Krasnovodısk- Baku-lran-Nahcıvan-Ceyhan Ceyhan, 21.yüzyıhnpetrolmerkedolacak ÖZGEN ACAR VVashington'un, Kafkas petrolünün Karadeniz ya da Körfez yerine Ceyhan'a akıtılması yolunda yaptığı açıklama. hiç kuşkusuz Türkıye'nin çıkarlanna en uygun, önemli bir gelişmedir. Sevinmek için henüz çok erken olmakla birlikte, projenin gerçekleşmesı durumunda Ceyhan, dünya petrol fıyahnı saptayan Hollanda'nm Rotterdam limanı gibi bir uluslararası konumla 21. yüzyıla girecektir. Gelişmenin önemini daha iyi saptayabilmek için bazı noktalan daha iyi algılamak gerekiyor. Bugüne değin 'Azeri PetrohV ya da bir genelleme ile 'Kafkas Petrolö' deniliyordu. Son gelişmeler bu kavramı 'Hazar-Akdeniz Boru HadarT biçiminde değiştirmektedir. Ana yol böyle gerçekleşirse 'Kazak Petrolü' ve 'Türkmen Dogalgaa' da bu hat üzerinde yerini alacaktır. Hazar-Akdeniz hattı Neden 'Hazar - Akdeniz Boru Hatlan'? 1. Azeri petrolü. Hazar'da deniz altından çıkanImaktadır. Batı'ya taşınacak petrol birinci grubu oluşnumakta ve VVashington'da yapılacak son açıklama öncelikle bu petrolle ilgilidir. 2. Hazar Denizi'nin kıyj ülkesi 'Kazakistan Petrolfi'nün de Batı'ya ulaşması gerekmektedir. 3. Hazar'ın bir başka komşusu Türkmenistan'm doğalgazıntn da Batı pazarlanna ulaşması zorunludur. Dolayısıyla olayı sadece 'Azeri fletrolfi' olarak görmek yerine, her üç olayı birden bir bütün olarak değerlendirmek daha doğru olur. Petrol ve doğalgaz kaynaklannın Batı'ya ulaşımında şu üç temel yol öngörülmekteydi: 1. Rusya: Hazar petrolü boru hattı ile Karadeniz'de Novorossisk Limanı'na taşınacak. bundan sonra ya tankerlerle Istanbul Boğazı üzerinden ya da Trakya'dan yine bir boru hattıyla Akdeniz'e iletilecekti. 2. Türkiye: Boru hatlan Kafkaslardan sonra (secenekli olarak Ermenistan, Gürcistan ve Iran üzerinden) Türkiye'ye girerek Akdeniz'e Ceyhan"da ulasacaktı. 3. Iran: Boru hatlan güneye yönelerek Körfez'e ulaşacak ve burada tankerlere yüklenecekti. Rusya, Türkiye ve Iran gibi üç seçeneğin her birinin kendi içinde birbirlerine üstünlükleri ve sakıncalan bulunuyor. Yapılan son açıklama ile 'oprimum - en uygun ortaiama' seçeneğinin Türkiye'den geçecek boru hattı olduğu sonucuna vanldığı anlaşılıyor. Bu açıklama ile boru hattının da adı 'Hazar-Akdeniz Boru Hattı' olarak belirlenıyor. Böyiece Rusya ve Iran'ı değil, Karadeniz ve Körfez çıkışlannı devre dışı bırakıyor. Her iki ülkenin Hazar petrol ve doğalgazı ile ilgili varlıklan yine de sürüyor. Göz önünde bulundurulması gereken bir başka nokta ise. Türkiye'nin bu projelerle ilgili bağlantılandır. 1. Türkiye tfiketicidir. Bir başka deyişle, Türkiye, petrol ve doğalgazın ilk ve en önemli müşterisidir. Kaynak ülkeler için Türkiye önemli bir pazardır. 2. Türkiye aynı zamanda taşıyıcıdır. Bu taşıyıcılıkta Türkiye'nin ötekı seçeneklere üstünlüğü, maliyetin daha ucuz oluşu ile ortaya çıkmıştır. Hazar-Akdeniz Boru Hatlan'nın Türkiye'den geçmesi, Türkiye'ye önemli döviz girdilen sağlayacak, inşaat sektöründe büyümeye yol açacak. özellikle Doğu Anadolu Bölgesi'nde ve Ceyhan'da istihdam yaratacaktır. Türkiye, kendi gereksinimi için ham petrolü Körfez. Kuzey Afrika ya da Rotterdam fiyatı üzerinden değil. Ceyhan fiyatı üzerinden ucuza satın alarak döviz tasarrufu sağlayacaktır. Ceyhan daha ekonomik A.NKARA (Cumhurivet Bürosu) - ABD'nin. Kazakistan ve Azerbaycan'ın şu anda yılda 45 milyon ton olarak tahmın edilen petrollerinin boru hatlanyla Türkiye'den dış dünyaya pazarlanmasına destek verdiğini açıkladığı Ceyhan ile Rusya'nın Karadeniz kıyısındakı' Novorossisk terminalleri arasında önemli bir ticari ve ekonomik fark olduğu belirtiliyor. Ankara. siyasi. ekonomik ve güvenlik açısından en elverişli hat olarak ortaya koydugu Türkiye güzergahı konusunda 'White Paper' adı verilen bir kitapçık hazırladı. Kitapçıkta Ceyhan ile Novorossisk limanlannın karşılaştırması şöyle yapılıyor. Ceyhan Kapasite: Yılda 120 milyon ton. Yılın her günü faaliyet gösterebiliyor. Uluslararası piyasalara doğrudan ulaşma imkanı. Tanker kapasitesi: 300 bin DWT. Ek bır yatınma ıhtıyaç • bulunmuyor. Ceyhan termınalinden uluslararası piyasalara tanker taşımacılığında en düşük nakıl ücretı. Karadeniz. Boğazlar. Çanakkale'de denızcilik ve çevre kirlenmesı sorunlan yaşanmıyor. Novorossisk Kapasite: Yılda 30 milyon ton. Hava koşullan. yılda 87 ila 100 gün arasında petrol dolum faaliyetlerini engelliyor. Büjük miktarda yatmm gerektiriyor. Bogazlar'daki geçiş ve çevre kirliliği sorunlan yaratıyor. Novorossisk'in yı'.da 100.000 DWT tanker kapasitesi bulunurken Ceyhan. 260.000 ila 300.000 DWT tanker kapasitesıne sahip. Toplam 45 milyon ton perrolün Ceyhan yerine Novorossisk limanmdan önemli petrol piyasalan merkezi olan Cenova ile Rotterdam'a taşınması halinde arada 115 milyon dolar ıle 141 milyon dolarlık bir ek taşıma masrafı doğuyor. Moskova: Dudayev vatan haîni MOSKOVA (Ajanslar) - Rus- ya Genel Savcılığı, Çeçenya Devlet Başkanı Cahar Dudayevi- çin ">ı atana ihanet" suçundan tu- tuklama emri çıkardı. Genel Savcılık tarafindan dün yapılan açıklamada. "sanık Ca- har Musayeviç Dudayev'in işle- diği suçlar konusundagerekii de- lillerin elde edildiği \e hakkında 1 Şubat 1995'de gıyabi turuklama emri çıkanlarak polisin arama çahşmalanna ba^ladığı" belirtil- di. Rusya Genel Savcılığı'nın tu- ruklama karan ile Moskova li- derliğinin Dudayev ile müzake- re yapma, kendisine Ceçen- ya'nın siyasi geleceğinde yer verme olasılığı da tamamen ka- patılmış oldu. Açık müzakere ve pazarlık bundan sonra ancak bir af kanunu ile mümkün olabile- cek. Moskova, turuklama emrini çı- kanrken Çeçenya'nın başkenti Grozni'deki Rus birlikleri de bas- tınnaya devam ediyorlar. Inter- fax haber ajansının Rus askeri kaynaklarına dayanarak verdiği haberde. başkenti kuzeyden gü- neyei kiye bölen Sunja nehrini geçen Ruslann Çeçenlerin dene- timindeki bölgede bir köprü ba- şını ele geçirdiklen kaydedildi. Çeçen Genelkurmay yetkilile- rince yapılan açıklamalarda ise Rus birliklerinin Sunja nehrinin Ceçen güçlerin kontrolünde olan BM Yüksek Mültecüer Komiseriigi, Çeçema'daki savaş nedeniyle ülkeden kaçan insanlann sayısının 160 bin civannda olduğunu, mültecilerin 90 bininin tnguş Cumhuriyeti, 65 bininin Dağıstan, 5 bininin de Kuzey Osetya'ya sıgmdığıru açıkladı. kısmına geçemedikleri, nehrin sağ kıyısmın tamamen Çeçenle- rin kontrolünde olduğu vurgu- landı. Ceçen yetkililer, Rusaçık- lamalannın aksine, kendi güçle- rinin. Başkanlık Sarayı'na yanm kilometre uzaklıktaki bir köprü- yü ele geçirdiklerini, Grozni ha- vaalanındaki bir Rus birliğini de yok ettiklerini belirttiler. Bu arada, Rusya Devlet Baş- kanı Boris Yeltsin, Ceçenya'ya komşu Inguş ve Kuzey Osetya cumhuriyetlerinde 1992yılından bu yana yürürlükte olan olağa- nüstü durumu dün akşam süresiz olarak yeniden uzattı. Inguş Cumhuriyeti ve Kuzey Oset- ya'daki olağanüstü hal,1992 ka- sım ayında Oset-lnguş çatışma- sı üzerine ilan edilmişti. Yeni komutan Ceçenya'daki Rus birliklerinin komutanlığına Içişleri Bakanlı- ğı "ndan General Alexandre Ku- Iikovgetirildi.lnterfax'ın haberi- ne göre, içişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada. bakanlık bünyesindcki Rus birliklerinin komutanlığı görevini yürüten Kulikov'un bundan böyle Ceçenya'daki Rus birliklerine komuta edeceği belirtildi. Ku- likov. Savunma Bakanlığı'na bağlı General Anatoli K^şinin yerine getınldi. Ceçenya'daki operasyonlar şimdiye kadar Savunma Bakanlığı tarafindan yürütülüyordu. BORU HATLARI DA GORUŞtTECEK Londra'da Türkiye için beşli toplantı EDİP EMİL ÖYMEN LONDRA - lngiltere Dışişle- ri Bakanı Douglas Hurd'ün da- veriyle bugün Türkiye dahil 5 ülkenin dışişleri bakanı Lond- ra'da buluşuyor. Türkiye'yi Dı- şişleri Bakanı Murat Karayal- çın'ın temsil edeceği toplantıya Fransa, Italya ve Almanya dışiş- leri bakanlan katılıyor. Toplantıda, Türkiye ile Avru- pa Bırliği arasındaki ilişkilerin yanı sıra petrol boru hattı konu- su değerlendirilecek. Türki- ye'nin AB ile gümrük birliğine katılmasına da değinilse bile, bu konunun ana gündem maddesi olmayacağı yetkililer tarafindan ifade edildi. Görfiş ahşverişi Siyasi göriiş ahşverişi nitelı- ğindeki toplantı, 1993 ocak ayından bu yana yapılan aralık- lı görüşmelerden biri olacak. ilk aşamada Türkiye, Almanya ve lngiltere arasında başlatılan gö- rüşmelere daha sonra Fransa ve Italya da katılmıştı. Beşli Top- lantılar, Türkiye ile Avrupa Bir- liği arasındaki iîişkılerdekı pü- rüzlerin gıderilmesıni öngören bir forum niteliöinde. Toplantı gündemıni. Dışişle- ri Müsteşan Özdem Sanberk'in bir süredir Avrupa başkentlenn- deyaptıfıtemaslarbelirîedi. Pa- ris, Londra, Roma, Lahey, Brük- sel ve Lüksemburg'u ziyaret eden Sanberk. Türkiye'de de- mokratikleşmeden gümrük bir- liğine kadar çok çeşıtli konular- da nabız yoklamıştı. Bugünkü toplantıda. Bosna- Hersek konusunun öne çıkması bekleniyor Fransa Dışişleri Ba- kanı Alain Juppe. geçen gün Bosna Hersek bunalımında va- njan noktayı değerlendirirken "Üç ay içinde sorun. artık hiç çö- zülemeyecek bir noktay a gelebi- lir'' diyerek kaygılannı dile ge- tirdi. Bu çerçevede, Boşnak- Hırvat Federasyonu'na işlerlik kazandınlması isteniyor. Fede- rasyonun kağıt üzerinde dahi ol- sa gerçekleştirilmesinde etkin rol oynayan Türkiye'nin yine devreye girmesi gerektiği. uz- manlartarafindan ifade edıliyor. Bugünkü toplantıda Türki- ye'nin, Bosna'da etkinlik gös- termesinin isteneceği bekleni- yor. Bu sabah Karayalçın. lngilte- re Dışişleri Bakanı Hurd ile ba- kanlıkta göriişecek. Daha sonra iki bakan Lancaster House'a ge- çecek.