Katalog

SAYFA CUMHURİYET 29 EYLÜL1994 PERŞEMBE 14 KÜLTÜR Özel tiyatrolar bu yıl Kültür Bakanlığı desteğinden de yoksun kaldı Mucize yaratabilenler 'perde' açıyorKültür Senisi - Tiyatroya gönül ve- ren insanlann nasıl yaşadıklannı ya da yaşamak zorunda kaldıklanıu, her se- zon perdelerini açabilmek için verdik- leri mücadeleleri hiç düşündünüz mü? "...Zatenaktördediğinnedirki?Oy- narken vanzdır. Yok oiunca da sesûniz bu boş kubbede hoş seda olarak kalır. Bir zaman sonra da unutulur gider. Oba oLsa eski program dergüerinde so- hık birer hayaJ olur kalınz. Görüyonon hepiniz gardroba koşmaya hazırlanor- sumız. Birazdan teatro bomboş kala- cak. Ama teatro tşte o zaman yaşa- maya başlar" diyor Tomas Fasulyeci- yan, Haldun Taner'in "Sersem Ko- camn Kurnaz Kansı"ndaki o ünlü ti- radında. Seyirci, oyunu bir gün sahne üzerin- de değil de, kulisten izlese; tiyatroda yaşayan, tiyatroyla yaşayan, yaşlanan insanlann ne çetin savaşlar verdiğine tanık olabilir. Hele günümüz Türki- yesi'nde her yandan kuşaülmış biçim- de 'sanat yapmaya' çahşanlar, ayakta kalmak için direnenler, tiyatronun salt iki kalas bir heves' olmadığmın ger- çekten en somut kanıtı. Genel devlet bütçesi içindeki payı, binde altı gibi gûlünç bir oran olan Kültür Bakanlığı'nın Fikri Sağlar dö- neminde başlatüğı 'projeye desteğT. son yıllarda özel tiyatrolann perdeleri- ni açmasına olanak sağhyor, çocuk oyunlanru olduğu kadar, oyun yazar- lannı da özendiriyordu. Her yıl artan destek, nedense her zaman eleştirilere hedef oluyor; ölçütü. hep aynı toplu- luklara verilmesi, ilan parasına bile ye- terli olmaması gibi tartışmalara yol açıyordu. Ancak 5 Nisan tasarruf tedbirlerinin ardından, Kültür Bakanlığı Müsteşar Yardıması Gülşen Karakadıoğlu'nun imzasıyla TİYAPa fakslanarak tüm özel tiyatrolara duyurulması istenen metin,, son yı1larda büyük ölçüde dev- let desteğiyle varhklannı sürdüren özel tiyatrolar için, tam bir bomba etkisi yaratmıştı. Faksta özetle şöyle deniyordu: "15 Haziran 1994'te toplanması ka- rariaşbnlan Özel Tiyatrolara Devlet Desteği Değeriendirme Kunılu'nun toplanması ödeneğin serbest bırakı- bnasından sonraya ertelenmiştir. 5 Ni- san tasarruf tedbirleri gereğinee, 94 bütçesine konulan ödenek serbest bı- rakjlmamıştır. Başbakanlık'tan gönde- rflen 17-18 nolu geneigeierie de, 30 ey- 101 tarihine kadar ödeneklerin serbest btrakdmayacağı açıklanmtştır." TtYAP'ın yeni başkanı Ali Poyra- zoğlu, özel tiyatrolann bu durumdan çok kötü etkileneceğinı vurgulaya- rak." Birçok tiyatro özellikle de genç tiyatrolar önümüzdeki sezon perdeleri- ni açamayacak" dıyordu. Bugüne dek olanaksızlıklar içinde gerektığinde 'cepJeriuden' ekleyerek sanatçı sorumluluğu adına tiyatro yapma savaşını sürdürenler iyice umarsızdı artık. 'Tiyatro, bir lüks değil'di. Tiyatro- nun ortadan kaldınlmasına izin ver- meyecek, mücadelelerini sürdürecek- lerdi. 27 Mart yerel seçimler sonrası yerel yönetimlerin genelde kültür ve sanata, özelde tiyatroya karşı tutum- lanndan dolayı 'ciddi kaygı' duyan ti- yatro dünyası, tüm örgütlerin katılımıyla bir tiyatro platformu oluş- turmuştu. TEB (Tiyatro Eleştirmenleri Birli- ği), Oyun ve TV Yazarlan Derneği, TOBAV (Devlet Tiyatrosu. Opera ve Balesi Çalışanlan Vakfı), TÎYAP (Ti- yatro Yapımcılan Derneği), İstanbul Şehir Tiyatrolan, TODER (Tiyatro Oyunculan Derneği), 1TI (Uluslara- İSTANBUL Ekim ayında tç Anadolu, Ege ve Karadeniz turnesine çıkan Ortaoyun- cular. sezonu kasım ayında açacak. DosÜar Tiyatrosu da. bu yıl seyirci- ler için bir "sürpriz" haarhyor. Geçen yıl, Uluslararası İstanbul Ti- yatro Festivali'nde Nazım Hikmet'in "Memleketimden tnsan Manzaralan" eserinden yola çıkarak hazırladığı "tnsanlarım" adlı oyunu sahneleyen Genco Erkal henüz sürprizini açıkla- madı. Istanbul'da çok yakında perdelerini açacak olan özel tiyatrolann önümüz- deki sezon sahneleyecekleri oyunlan araşürdık: Dormen Tiyatrosu Dormen Tiyatrosu tiyatro sezonu- nu bu yıl üç yeni oyunla, kasım ayında kendi sahnesinde açacak. 9 ekime ka- dar Kadıköy Halk Eğitim Merkezi'- nde "Şahane Zügurtter" adlı oyunla geleneksel Kadıköy turnesini ve geçen sezon sahnelediği "Şarkılar Susarsa" adlı müzikali bu sezon da sahnelemeyi sürdürecek. Çetin Akcan'ın yazıp yö- nettiği oyunun müziklerini Meiflı Ki- bar ve Nazım Kerkez gerçekleştirmiş. Dormen Tiyatrosu 1994-95 sezonu- na üç yeni komediyle başlayacak Bunlardan biri Nefl Simon'un "Muhte- şem Jkili" adlı oyunû. Yücel Erten'in çevirdiği oyunu Osman Wöber adapte ederek yönetmış. Osman Şeogezer de- korlannı, Güler Yiğh kostümlerinı hazırlamış. James Sherman'ın "Ki- ralık Aşk" adlı oyununu ise Haldun Dormen uyarlayarak yönetmiş, dekor- lannı Nilgûn Gürkan, kostüralennı ıse Güler Yiğit hazırlamış. Georges Feydeau'nun "Sevgffime Göz Kulak Ol" adlı komedisini ıse Çe- tin Akcan yöneüyor. Nisa Serezli'nın Türkçeleştirdiği oyunun dekorlan yine Osman Şengezer'e, kostümleri Güler Yigit'e ait. Kent Oyunculan Kent Oyunculan da sezona 15 kası- mda kendi sahnelerinde sergileyecek- leri. YIuzafTer tzgü'nün "Lütfen Ktzımla Evlenir ıtuanizT" adlı müzikli komedisiyle başlayacak. Yıldız Ken- ter'in yönettiği oyunda; Şükran Gün- gör, Kadriye Kenter, Yddız Kenter. Mehmet Birkiye. Hakan Gerçek vc Müşfik kenter rol ahyor. Orta yaşa gelmiş bir kız ve annesi arasındaki ilişkiyi konu alan oyunun müziklerini Meİflı Kibar hazırhyor. Kent Oyunculan, aynca 1 kasımdan itibaren Kadıköy Halk Eğitim Mer- kezi'nde Mahir Canova'nın rejısiyle Yıldız Kenter'in sahneye koyduğu Ne- cati Cumalı'nın "Nalmlar" adlı oyu- nunu sahneleyecek. Ali Poyrazoğlu Tiyatrosu Aü Poyrazoğlu Tiyatrosu, bu yü se- zona şanssız giriyor. Çünkü, tiyatro- nun her yıl oyunlannı sahnelediği Sı- raselviler'deki binası yıkılarak disko- tek oldu. Bu yüzden Ali Poyrazoğlu Ti- ANKARA Ankara Sanat Tiyatrosu (AST) Ankara Sanat Tiyatrosu, Kültür BakanlığYnın katkılanyla geçtiğimiz yıl sahnelediği "Ay Carmela" adlı oyu- nu. bu yıl da sergileyecek. Jose Sandüs Siesterra'nın yazdığı oyunu Yalçuı Baykul Türkçe'ye çevirdi. Rırtkay Aziz'in yönettiği oyun, tspanya içsa- vaşı sırasında geçen bir aşk öyküsünü anlatıyor. Oyunun ışık tasanmını Os- man Tosun ve Bora Bakı yapü. "Sakıncau Piyade" yoluna devam ediyor. "Bu kez bir oyun sahnelemek- ten çok bir acıyı, yüreğimiz buruk, sah- neye taşımak sorumluhığu fle başbaşa kakhk. Tüm çekflen acüara karşm, fllkemizin geteceğüıden nmudn yitirme- den..." diye sergilenen "Sakıncalı Pi- yade"yi, 24 Ocak 1993'de katledilen yazanmız Uğur Mumcu yazdı, Rutkay Aziz ve Metin Balay yönetti. Timur Sdçuk'un müziklerini yaptığı oyunun şarİa sözleri Çiğdeaı Tahı'ya ait. Dans düzeni Mehmet Yalız, dekor tasanmı da Yalçın Emiroghı tarafmdan gerçek- leştirildi. "Halk Düşmanı". AST'ın 1986'da ilk kez oynadığı oyun için dönemin Kültür Bakanı Mükermn Taşpoğlu şöyle demişti: "Sen tiyatroyu mrting alanına çe>> rirsen, Ibsen'i oynarsan, hava alırsın. Söytertimıeyin Beni." Bazı devlet bü- yüİLerini "söyletm" Henrik Ibsen'in yazdığı oyunu, Rırtkay Aziz yönetti. AST, sezonu Ankara'da kendi sah- nesinde ekim ayı sonunda açacak. Ankara Ekin Tiyatrosu Ekin Tiyatrosu, geçtiğimiz sezon sahnelediği "Sağniar Söğâsmesi"ni bu sezcnda, yeni bir yorumla sergileye- cek Orhan Asena'nın yazdığı oyunu yatrosu bu sezon oyunlannı Kadıköy Halk Eğitim Merkezi'nde sahneleye- cek. Ah Poyrazoğlu Tiyatrosu; 15 ekimde Eli Saghi'nin yazdığı ve Nisa SerezU'nin dilimize çevirdiği "Babam Dokuz Doğurdu" adlı oyunla sezona başlayacak. Levent Kazak ve Ali PoyrazoğhT- nun Türk toplumuna uyarladığı. Sel- ma Sonat, Nur Gürkan, Ali Poyrazoğlu ve Levent Kazak'ın rol aldığ^ oyunu Ali Poyrazoğlu. tiyatro öğeterinden yararlanarak çok güldüren, politik ve siyasal hici> öğeleri taşıvan bir vodvil' olarak tanımlıyor. Ah Poyrazoğlu, "Ali Harikalar Diyanndan adh göste- riyi sahnelemeyi, ilave kuklalar ve yeni yazılan bölümleriyle sürdürecek. Tiyatro Ayna Tiyatro Ayna da sezona şanssız baş- layan tiyatrolardan. Oyunlannı sah- neleyecek salonu olmayan Dikk Tür- ker, projelerini kısa vadede hayata geçirememekten şikayet ediyor. E>ilek Türker, 1994-95 sezonunda "Rosa Lu- xemburg"u sahnelemeyi düşlüyor. Ancak, geniş bir kadroyla gerçekleşti- rilmesi mümkün olan bu oyunun sah- nelenmesi, ekonomik açıdan da ol- dukça zor görünüyor. Eylül ayının so- nunda Kıbns'ta "Muthı Ol Nazım" adlı oyununu sahneleyecek olan sa- natçı seyircileriyle de söyleşecek. Studio Oyunculan Studio Oyunculan da bu sezon, kendi salonlannda Beckett'in "Oyım Sonu" adlı oyununu sahnelemeyi planbyor. Reha Erdemin çevirdiği oyunu, ŞabJka Tekand yönetecek. Aynca Şahika Tekand'm düzenleye- ceği "Hizmetçfler" üzerine bir çeşitle- me de var. Studio Oyunculan 1994-95 sezonunda aynca geçen yıl sahnele- dikleri, Şahika Tekand'ın yönettiği Beckett'n "5 Ktsa Oyun"unu sahnele- meyi sürdürecek ler. Kumpanya Kumpanya, 1994-95 sezonunda ikı ayn proje gercekleştiriyor. Bunlardan biri, Naz Erayda"nın "Sokak", diğeri Kerem Kurdoğlu'nun "Harita" projc- si. Naz Erayda'nın "Sokak" projesi, Kumpanya Sahnesi'nin içinde bulun- duğu Tarlabaşı, Eski Çeşme sokakta yaşayan sıradışı mahalle sakinleriyle yapılacak bir dizi video röportajından yola çıkıyor. Söz konusu mahalle sa- kinlerinin belgesel görüntüleri. çeşitli yaşantı kesitlerinin görsel stilizasyonu ve zamana karşı aklın farklı bir boyu- tunda yaşayarak direnen eski bir Os- manb hanımefendisinin iç dünyası aracılığıyla değişen dünya karşısmda çaresizlik teması ele alınıyor. Kerem Kurdoğlu'nun "Harita" pro- jesi ise hantasıru yitirmiş insan alegori- siyle. içinde bulunduğumuz postmo- dem çağda bireyin psikolojik duru- munu, tarihsizleşmesini ve ütopyasız- laşmasını saptamayı ve çıkış yollan aramaya yönelik bir zihinsel süreç baş- latmayı amaçlıyor. Teknik olarak gös- teri, Türkiye ekonomisi üzerine ampi- rik çalışmalar, Umberto Eco'nun gös- tergebilim üzerine yazdığı yazılar, hat- ta Marks'ın Grundrisse'sinin önsözü gibi metinlerden alınmış kimi parag- raflar ve Kerem Kurdoğlu'nun yazdığı bazı diyaloglardan oluşan ek- lektik bir metnin bestelenmesinden oluşan yekpare biı^müzik" ile çatışma halindeki fiziksel aksiyonlardan oluşacak. Kısacası postmodem du- rumun postmodem bir beyin tarafı- ndan eleştirilmesi girişimi. Tiyatro Fil Bu yıl yeni kurulan Tiyatro Fil. ge- çen sezonda Kama Ginkas'ın yönettiği ve Çehov'un öykülerinden tiyatroya uyarladığı "Hayat Çok Güıri" adh oyunu sahneleyecek. Tiyatro Fil; bu oyunla birlikte dö- nüşümlü olarak Marco Antonio de la Farra'nın yazdığı, Marx ve Freud ile il- gili bir komedi olan "Giinlük Müsteh- cen Sorular" adlı oyunu da sahnele- yecek. Bu oyunda; Arif Akkaya ve En- gin İnal rol alacak. özkan Schultze yönetecek. David Mamet'in "Sincap- lar", Mkhael Ende'nin çocuk OTOnu "Kabus Yiyen" de sahnelemeyi plan- ladıklan oyunlar arasında. Bizim Tiyatro Bizim Tiyatro, sezona Zafer Diper"- ın yöneteceği; Kafka'nın kimi yapı- tlanndan da yararlanılaıak, asal kur- gu "Milena'ya Mekruplar"dan alıntı- lama biçiminde oluşturulan: "K." (ya da Kafka'dan Milena'ya Mektuplar) adlı oyunu haarlıyor. Dokuzuncu gösterim yılını sürdürecek olan "Yargı" da tiyatronun 1994-95 sezonu repertuvannda yer ahyor. Hadi Çaman Yeditepe Oyunculan Yeditepe Oyunculan. bu yıl da Neşe Cehiz'ın yazdığı "Sırça Saray" adlı oyununu sahnelemeyi tasarhyorlardı. Ancak devlet desteğinin düşünülen- den az olması nedeniyle Tuncer Cü- ceooğhTnun yazdığı "Matruşka" adlı daha sınırb kadrolu bir oyunu hazırla- maya karar verdiler. Topluluğun. ilk oyunu olan Leonard Gersche'nin yaz- dığı "Kelebekler Özgürdür'11 adlı duy- gusal güldüruyu aslına sadık kalarak (Haldun Dormen'in mizanseni. Osman Şengezer'in çevre düzeni, Çiğdem Ta- lu-Bora Ayanoğlu'nun müzigi ile yeni- Jen sahneleyecek. Bu oyunda başrol- -•n Volkan Severcan ve Buket Dereoğ- lu paylaşıyor. Yeditepe Oyunculan bu \!İ da Haİuk Işık'ın yazdığı, Reha Bil- gen'in yönettiği "Kurşun Askerin Utancı" adlı oyunu sahneleyecek. Ye- ditepe Oyunculan aynca, "Düşenin Dostu" ve Robert Schneider'in yazdığı tek kişilik "Pislik" adlı oyunu da 1994-95 tiyatro sezonu repertuvanna almış. Topluluk oyunlannı Rüştü Uzel Tiyatro Salonu'nda sahneliyor. Bilsak Tiyatro Atölyesi Bilsak Tıyatro Atölyesi. Sevim Bu- rak'ın u İste Baş, tşte Gövde, tşte Ka- natlar" adlı oyununu bu yıl da ortak reji çahşmalanyla ocak ayından itiba- ren Aksanat'ta sahneleyecek. Oyun- ia: Ceysu Koçak, Emre Baykal, Alp Giritii, Nihal Koldaş rol alıyor. Toplu- .k: Edward Bond'un "Savaş Oyun- .an" nı ve "Tutku" adlı oyununu arka arkaya sahnelemeyi planlıyor. Aynca, Fernando Arrabal'ın "Mimar ve Asur tmparatoru" adlı o> unda Alp Giritii ve Tolga Yalçınkaya rol alacak. Savaş Yurttaş ve Semih Çetenk yöneü- yor. Savaş Bağcan'ın müziklerini yaptığı oyunda dekor Hakan Dün- dar'a, yapım Faruk Güvenç'e ait. "Sağıriar Söğüşmesi". toplumdaki çarpıklıklan, insanlann bırbirlerini nasıl "anlamamaya" çalıştıklannı ve düzene karşı örgütsüz karşı koyuş- lann, yaşamı "Sağirlar SöğüşmesTne dönüştürdüğü anlatılıyor. Ekin Tiyatrosu'nun yeni oyunu, "Günün Adamı." Haldun Taner'in yazdığı oyunun güncel olmasının bir nederu de, hala "yasaklanabilir" ol- ması. İlk kez tiyatronun hocalanndan Ulvi Uraz tarafmdan oynanan "Gfl- nün Adamı", yıllar sonra yine sahnede. 1953'te İstanbul Sehir Tiyatro- lan'nda oynanırken dö- nemin hükümeti tarafı- ndan yasaklanmış ve büyük yankılar yaratmış olan oyunu bu kez, Mehmet Ulay yönetiyor. Müzikli güldürünün dü- zenlemesi Semih Çe- lenk'e, dekor ve kostüm tasanmı Hakan Dün- dar'a ait. Savaş Bağcan'- ın müziklerini besteledi- ği oyunun ışık ve efekt tasanmını Fikret Tutçu yaptı. Ekin Tiyarosu'nun ikinci yeni çalışması da Yılmaz Güney'in yaşamı- nı anlatan "Çirkin Kral". Tek kişilik bir oyun olan "Çirkin KraTla birlikte, "Mektep" adlı yeni projelerinin de çabşmalan sürüyor. 29 eylülde sezon açıbşını gerçekleştirecek olan Ekin Ti- yatrosu, 60 günlük Anadolu tumesin- den sonra, 24 arabkta, AST salonun- da gösterilerini sürdürecek. Çan Tiyatrosu Çocuklara ve yetişkinlere yönebk çahşmalannı 11 yıldır sürdüren Çan Tiyatrosu, sezonu 4 yılbk çocuk oyu- nu "Bügk- ve Üşengeç" ile açacak. 17 eylülde yapılacak olan açıbş. Türkiye'- nin en küçük sahnesi olan Eftal Kayış Sahnesi'ndegerçekleştirilecek. Sezonun diğer oyunlan da. "Ibiş ile Memiş", "Oyun Bahcesi". "Dosthık Ormanı" ve "Otobüs Tiyatrosunda Çöp Sağbğı." Çocuklara yönelik ya- ratıa drama dersleri ve tiyatro kursla- nnı da sürdüren Çan Tiyatrosu, kuk- la, palyaço ve çocuk gösterilerine de yer verecek. ca bu yıl, şu anda proje çabşmalan sü- ren UNESCO ile bir ortak çahşma gerçekleştirecekler. 1995 yıhmn hoş- görü yılı obnası nedeniyle hazırlana- cak olan çahşma çocuk oyunu olacak. Özgür Tiyatro Başkent Oyunculan Devlet Tiyatrolan sanatçılanndan Halil tbrahim Kalayctoğlu'nun yönet- tiği "Öç" adlı oyunla Başkent Oyunculan da sezon açıyor. 20 ekim- de, Çankaya Belediyesi Yılmaz Güney Sahhnesi'nde sahnelecek olan "Öç"- ün yazan Orhan Asena. Mehmet Ka- ragül. Ahmet Yuvaç, Yaşar Çimen, Fı- liz Çimen'in rol aldıklan oyun, Baş- kent Oyunculan'nm ilk oyunu. Çocuk oyunu olarak Ahmet Yuvaç'm yazıp yönettiği Tembel Temel'i repertuar- lanna alan Başkent Oyunculan, ayn- Özgür Tiyatro sezona Nazım Hik- met'in şiirlerinden oluşan "Açlann Gözbebekleri" adb oyunla giriyor. Nazım Hikmet'in unutturubnaya çabşılan politik seçimlerinin vurgu- landığı oyunda, şiir ve tiyatro gibi iki ayn sa- nat dabnın birbirinin içinde nasıl varolduk- lan irdelenecek. özgür Tiyatro, çocuk oyunu olarak da çevre konulu bir çahşma yapıyor. Metin yazma çahşma- lara süren çocuk oyu- nu, varolan ve uzman- lar tarafmdan yeni yazılan metinlerden oluşacak. Geçen yıl sahnelemiş olduklan "Lefty'yi Bekkrken" adh oyun, bu yıl da sahnelenecek. tşçi sımfmın sorunlannı ele alan oyunun, bütün Türkiye sahnelerinde gösterimini amaçlanıyor. Yeni Tiyatro Geçen sezon sergilenen "Açık Aile" ile sezonu açan Yeni Tiyatro, Dario Fo ve Franca Ayme'nin yazdığı bu oyunu bu yıl bazı değişikliklerle yeniden sah- neleyecek. Fusun üemirel'in Türkçe'ye çevirdiği oyunu Altan Gördüm yönete- cek. Dekorlannı Sertel Çetiner'in yaptığı oyunda, ışık tasanmı Osman Tosun, ses düzeni Bora Balcı'ya ait. Oyunda Nurhan Ozenen ve Metin Coşkun rol abyor. Yeni Tiyatro'- nun bu yıl ilk kez sergileyeceği oyun- sa, Misery". Stephen King'in yazdığı oyunu, Şakir Gürzumar yönetiyor. Yeni Tiyatro, bir gerihm oyunu olan "Misery"yi kasım ayı sonunda AST Salonu'n da sahneleyecek. Nüans Tiyatro Nüans, Yener Yddırım'ın yönetti- ği, Mehmet Yümazsoy'un yazdığı "Keloğhuı" adb, müzikb-dansb ço- cuk oyunu ile 8 ekim saat 10.30'da Mithatpaşa Gösteri Merkezi'nde perdelerini açıyor. Gûlüm Pekcan Dans Tiyatrosu Türkiye'de dans tiyatrosu çabşma- lannı yaygmlaştırmaya çabşan Gü- lüm Pekcan Dans Tiyatrosu, geçtiği- miz yıl sergiledikleri "Av" adb dans tiyatrosuyla Ankara'da büyük bir ilgi toplamıştı. Bu sezonda da "Canım Böyle Istedi" adb oyunla perdelerini açacak olan topluluk, bu oyunla insanın dış dünyaya baş- kaldınsını kurgulayacak. Günlük ya- şamdaki kısıtlamalan ve insanın bu kurallar içinde kıvranışını konu alan "Canım Böyle tstedi", dansla insanın dünyaya geldiği andan başlayarak kurallarla karşılaşmasmı anlatıyor. Tiyatro Özgün Deneme Genç oyuncular, bu sezonda Eren- diz Atasü'nün yazdığı, Yeşim Eyü- boğhı tarafından oyunlaştınlan "Dul- lara Yas Yakışır" adb oyunla başlı- yor. Ortayaşb insanlannın evbbk iliş- kisi içinde "aldanmalannı" anlatan oyun, yaraülmak istenen yeni sığı- naklan ele abyor. Yeşim Eyüboğlu'- nun Orianna Fallad'nin romanmdan oyunlaştırdığı "Doğmanuş Çocuğa Mektuplar" ve "Sıfır Noktasındaki Kadın" adb oyunlan sahneleyecek. AÇOK AÇOK, bugünlerde çocuklar. gençler ve yetişkinler için bir Mustafa Kemal yorumu hazırbyor. Bu değeriendirme. Büyük Önder'le yapılan bir sohbette Hamdullah Suphi Tannöver tarafından yapılmış. "Fırtına Kuşu"nu Ümit Denizer yazmış. Turgut Denizer ise yöneterek müziklerini hazırlamış. 0>Tin, AÇOK'un Üsküdar Zeynepkamil'- deki salonunda sahnelenecek. Tiyatroskop Tiyatroskop bu yıl Nedim Gürsel'in "Kadınlar Kitebı" "Sevgilim İstanbul", "Sorguda" ve "Komutanuı Tavşan- lan" adb yapıtlanndan Esen özman- m o>-unlaştırdığı, Adnan Tönel ve Esen özman'ın ortak reji çahşması "Ök Kadm"ı, Aksanat'ta sahneleyecek. Be- den dilini Vecihi Ofluoğlu. sahne ta- sanmını Çağla Ormanlar'ın gerçekleş- ürdiği oyunda; Adnan Töoel, Esen öz- man, Yvan Duruz rol abyor. Bulunmaz Tiyatro Hüseyin Hiuni Bulunmaz'm yazıp yönettiği ve Nuray Yavuz ile Dilek Kurban m oynadığı "Düş", Nazım Hikmet'in yazdığı, Hibni Bulunmaz'm yönettiği, "tnek" adlı oyunlan sahne- liyor. Sonra da Hiuni Buhmmaz'ın yazıp yönettiği"Yürünıek" adb oyununu. Enis Fosforoğlu Tiyatrosu Sezonu, 15 ekimde Kadıköy Halk Eğitim Merkezi'nde, "Biraz Bakar mısınız Bayan" adb oyunla açacak. Zeki Keskin in yazdığı oyunu Enis Fosforoğlu yönetmiş. Aynca Oktay Arayıcı'nın "Seferi Ramazan Beyin Nafile Dünyası" adb oyununun provalanna başlayacak. rası Tiyatro Enstitüsü) ve Tiyatro Ti- yatro dergisinin oluşturduğu Tiyatro Platformu, "yerel yönetimlerin tutumu- nu, halkla çağdaşlaşma arasına örûl- meye çalışılan duvarların taşlan ola- rak" kınıyor ve herkesi duyarlı olmaya çağınyordu. Yerel yönetimlerden yana endişeler taşıyan özel tiyatrolar, ekonomik ta- sarruf nedeniyle hem bakanbğın hem de sponsorlann desteğinden yoksun kalmıştı. 'Kültür ve sanatta tasarruf ol- mayacağı'nı sık sık vurgulayan eski Kültür Bakanı Fikri Sağlar, 1994 yılı bütçesinde tiyatroya çok önemli bir kaynak bulduklannı ancak bütçe dondurulduğu için müsaade edil- mediğini belirtiyor, para serbest bı- rakıldığında özel tiyatrolara aktara- caklannı söylüyordu. Bu arada se- zona yetişmesi için başvuran bazı projelerin bir kısmını da destekleye- ceklerini açıkbyordu. Döner serma- ye kanabyla müze ve ören yerlerin- den aktanlabilecek kaynaktan da söz ediyordu. Fikri Sağlar, daha sonra TİYAP temsilcileriyle yaptığı göriişmede, üyatronun yasaması' için tüm tiyat- roculann katılımıyla gerçekleşecek ve eylülde yapılması planlanan et- kınlik için TODER ve TİYAP'a 500 'er milyondan 1 milyar, özel tiyatro- lann projelerine de 6 milyar bra des- tek verileceğini açıklamıştı. Yeni Kültür Bakanı Timurçin Sa- vaş da bu konuda duyarlı olduğunu belirtmesine karşın, sezon açıhşı- ndan önce umut verir bir tablo çiz- medi. Fikri Sağlar'ın bütçenin ser- best bırakılmasından önce, verilece- ğini bebrttiği 7 milyar bra nedense özel tiyatrolara aktanlmadı. Şimdi bu para serbest. Ama herhalde Kül- tür Bakanlığı, kimseyi kırmamak için bu parayı nasıl bölüştüreceğini düşünüyor. Acaba başvuran her projeye mi paylaştırsa yoksa 'eü yüzü düzgün' birkaç projeye mi ver- se? Özel tiyatrolann 5 Nisan Karar- lanndan sonra Başbakan'a ve Mab- ye Bakanı'na ulaşma çabalan so- nuçsuz kalmıştı. Bugünlerde devre- ye Tansu Çiller'ın danışmanlannın girmesiyle yüz tiyatroya 12,5 milyar bra gönderilmesine karar verildiği- ne ibşkin söylentiler doğmasına karşın. 'evdeki hesabm çarşıya uy- madtğı'. 12.5 milyann 7,5 milyara düştüğü haberleri yer aldı basında. Oysa gerçekbği tartışıhr 12,5 milyar yerine, aylar önceden sözü edılen 7 milyar liranın neden hala verilmedi- ği de araştınbnab. Başbakan'ın hiç tiyatroya gitmemesinden yakmıla- cağına. önce yeni Kültür Bakanı'nın sezonu açabilmek için özel tiyatro- lara nasıl destek vereceği ve ne yapa- bileceği gündeme gebneb. Yine de yeni sezonda perdelerini gerçekten imıdzevi' olarak açabilen özel tiyatrolar, bir yandan istikrar paketinin doğrudan etkisi altında kalırken, öte yandan yerel yönetim- lerden özelbkle RP ve MHFU be- lediyelerin oyunlann sahnelenme- sini resmen ya da fıilen engelleyeceği konusunda kaygılar taşıyor. Ana- dolu turneleri konusunda da iyim- ser değiller. Tiyatronun yaşayabilmesi için herşeyden önce 'özel tiyatrolar ya- sası'nın çıkması gerekbbğı artık her an hissediliyor. Pobtik ve bürokra- tik keyfiyetin getirdiği beürsizlik an- cak böyle aşılabilecek. Yoksa 32 yıl sonra perdesini kapatan Gazanfer Özcan- Gönül Ülkü Tiyatrosu'nun arkası çorap söküğü gibi gelecek, burukluk ve hüzün sürekb aaya dö- nüsecek. fşte bu sezon da mucizeler yara- tarak. 've perde' diyebilen tiyatro- lar ve izleyeceğimiz oyunlar: IZMİR Uluslararası Tiyatro Tophduğu Devlet Tiyatrolan'nda konuk yönetmen olarak çabşan Malcohn Keith Kay'in kurduğu Uluslararası Tiyatro Topluluğu yeni sezona" Van Gogh"la giriyor. Ozdemir Nutku- nun yönettiği tek kişilik bu oyun. in- gilizce olarak sahneleniyor. Öteki proje de Semih Çelenkin yönettiği ve Hülya Doğan'tn oşnadığı tek kişilik Dario Fo nun"' Kadın Oyunlan" adlı kolaj çahşması. G S F Tiyatro Bölümü Deneme Topluluğu Güzel Sanatlar Fakültesi Tiyatro Bölümü Deneme Topluluğu, Go- gol'un "Müfertiş"ini değişik bir ko- laj biçiminde sahneye koyacak. Aynı topluluk 10 Kasım'da "Ben Mustafa Kemalim"ı. Sabancı Kül- tür Merkezi'nde sahneleyecek. Özdemir Nutku'nun yazdığı oyunu, Hülya Doğan yönetecek. tznür Küçük Tiyatro Sencer Sağdıç'ın yönetimindeki İzmir Küçük Tiyatro," Yazar Ama- ca Sokağımıza Taşındı" adlı çocuk oyunu sahnebyor. Erhan Gökgücü- nün yönettiği "tki Kalas Bir Heves" adb müzikal de topluluğun prog- ramında. Aynca iki gençlik oyunu da plan aşamasmda Tiyatro Oluşum Tiyatro Oluşum geçen yüdan ka- lan "Sığınnlar" adb oyunu sahnele- yecek. Mrozek'in yazdığı bu oyunu Hülya Nutku sahneye koydu. John Herbert'in yazdığı "Düşenin Dostu" ve Edward Albee'nin "Hayvanat Bahcesi", topluluğun programında. Grup aynca Haluk Işık'ın yazdığı*' Kurşun Askerin UtancTnı da çocuk oyunu olarak sahneleyecek.