Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 16 TEMMUZ1994CUMARTESİ
10
Perry Türkiye'ye
geliyor
• WASHCS'GTON (AA) -
ABD Savunma Bakanı
Willam Perry'nin
önümüzdeki hafta Bosna
Hersek ve Türkiye'yi de
kapsayan bir Balkanlar ve
Doğu Avrupa turuna
çıkacağı bildirildi. Kathleen
De Laski, ziyaretin amaanın
NATO'nun "Banş için
ortaklık" progranuna destek
vermek, aynca NATO üyesi
Türkiye ve Yunanistan'la
görüşalışverişinde
bulunmak olduğunu belirtti.
De Lasky, Perry'nin
ziyaretlerine Romanya'dan
başlayacağını kaydetti.
Türkbankasma
saldıran PKK'IHer
•FRANKFURT (AA)-
Almanya'nın Frankfurt
kentindekibirTürk
bankasının şubesine molotof
kokteyli atan iki PKK'linin
yargılanmasına Frankfurt
Eyalet Mahkemesi"nde
başlandı. Frankfurt tren
istasyonu yakınındaki bir
Türk bankasının şubesine 4
Kasım 1993 tarihinde
molotof kokteyli atan iki
PKK'linin avukatı,
duruşmada
"Müvekkillerinin
kundaklama olayı ile ilgileri
olmadığını" iddia etti.
RayChartes
Moskova'da
•MOSKOVA (AA)-
Moskova'da bulunan
Amerikalı ünlü Jazz sanatçısı
Ray Charles "Rusya'da
bulunan Amerikalı ünlü Jazz
sanatçısı Ray Charles,
"Rusya'ya gelme rüyam
nihayet gerçekleştı" dedi. 2.
Uluslararası Moskova Jazz
Festivali için bir süredir
Moskova'da olan Ray
Charles dün Metropol
Hotel'de bir basın toplantısı
yaptı. Charles, "Rusya'ya
gelmek hayatımın düşüydü
ve bunu nihayet
gerçekJeştirmiş olmaktan
çok mutluyum" dedi.
Müslüman
diplomatlara iki eş
• CENEVRE (AA) - Düny a
Ticaret Teşkılatı'na ev
sahiplığı yapmak için
Almanya ile büyük bir
mücadele içine giren İsviçre,
İslam ülkeleri diplomatlanna
iki kadını eş olarak
kaydettırme hakkı önerdı.
Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü
Christian Meuvvly,
gazetecilere yaptığı
açıklamada. "lslam ülkeleri,
İsviçre'nin İslam dinine göre
birden çok kadının eş olarak
gösterilmesine izin vermesini
istiyordu. 'Hayır' demek için
bir neden görmüyoruz" dedi.
ABD,Endonezya'ya
silah satmayacak
• WASHDMGTON (AA) -
ABDSenatosu,
Endonezya'daki Doğu
Timor Adalan'nda insan
haklan konusunda, "ilerleme
sağlanana kadar"
Endonezya'ya yönelik silah
satışının askıya ahnmasını
öngören bir karar tasansının
kabul etti. Senatoda dün
alınan kararda, ABD
hükümetinden
Endonezya'ya hafıf silahlar
ile göstericilere karşı
kullanılabilecek araçlann
satışının durdurulması
istendi.
DIŞ HABERLER
Parlamento'Tüpkleştiriliyor'
Boyaalar,
Moskova'ya!
Son aylarda Moskova, ayakkabı
boyacılığı ıletanıştı. Başkent
sokaklarında gösterışlı sandıklarıyla ilgi
toplayan boyacıların sayısının 300e
yaklaştığı ve bunların hemen hemen
tümünün Asurlu olduğu belırtilıyor.
Rusya Parlamentosu,
Türkleştırıliyormuş.' Daha neler!
Haberı bir günlük gazetede
gördum VladimirJirinovski'nın
partisinden bir mılletvekılının
sözleriymış bu.
Rusça'da Türkleştirme' ve 'enayi
yerine konma' sözcükleri
birbirlerine epeyce benzıyor.
Acaba? Pekı niyesöylemişadam
böyle saçma birşeyi. Aktarayım:
InşaatdeyinceTürkisçisiakla
geliyor buralarda. Anımsarsınız,
pasajlardan ve hastanelerden
sonra bombalanan parlamento
binasınıdabizimişçıleronarmıştı.
Şimdı parlamentonun yeni taşındığı
S8KP
güçJeniyor
BağımsızDevletlerTopluluğu,
komünistlerinı birleştırmeyı
amaçlayan KomünıstPartiler
Birliği-Sovyetler Birlığı
KomünıstPartisi (KB-SBKP)
geçen hafta bir konferans
düzenledi.
Konferansta, Rusya Komünıst
Partisı, Azerbaycan Birleşik
KomünistPartisi ve Ukrayna
Komünist Partisı de SBKP'ye
katıldılar RKPBaşkanı
Zyuganov'a göre daha katı,
'Ortodoks' görüşler
savunduğu bilinen SBKP liderı
Oleg Şenın, yakında SSCB'nin
'jeopolıtık sorumluluğunu
taşıyacak' bir partı olacaklarını
söyledi
bınanın onarımı da bir Türk
şırketineverildi. Vesorunda
burada başladı.
Bızımkıler sıkı çalışıyorlar. Ama her
haldeçalışırkenRusçadeğil.
Türkçe şarkılar söylüyorlar.
Birbirlerine seslenirken de ana
dillerını kullanıyorlar. Sıgarayı
yasaklayan vb. yazılar da kendı
dillerinde. Bu durum, dilimizi
bılmeyen Rusya milletvekillerini
rahatsız etmış. Üstelik parlamento
gibi, ulusal egemenlığın sembolü
olan biryerde! Ne demek!..
Komünist bir milletvekıli, Türk
işçilerinin görkemli SSCB armasını
çalabileceklen uyarısında
Denize bakmak
pahalandı
Rusya Federasyonu 'tatil yöreleri ödentısı'
yasasına göre başta Karadenız olmak uzere
sahıl bolgelerındetatıl yapanlarınyerel
yönetımlereödeyeceğı vergı belırlendı. Buna
göre, örneğin Soçı'de, Rusya yurttaşlarının
ayda 1.025 ruble (asgari ücretın yüzde 5'ı)
ödemelerı gerekıyor. Yabancılar ıçinse bu
vergı günde 410 ruble olarak saptandı.
bulunmuş. Onu yatıştırmışlar.
Ama Türklere karşı özel bir
sempatisı' (!) olan Jırınovski ve
yandaşları sakın!eşmemış. Neden
kendi parlamento binamızı
kendimiz onaramıyoruz, diye
sormuşlar. Bu ışın Ruslara değil,
Türklere verılmesının nasıl
gerçekleştiği üzerinesoruşturma
açılmasını istemışler.
Bu arada ıçlennden birı, Kostantkı
Panferov, Türk işçilerinin yalnızca
gecelerı çalışması önerısini
açıklarken aşka gelmiş ve o ünlü
cümleyi söyleyıvermiş:
Parlamentomuz Türkleştiriliyor!
Bir de hükümeti dış polıtikada pasıf
olmaka suçlarlar. Oysa biz ışi
Rusya Parlamentosu'nun
Türkleştırilmesine kadar vardırdık!
'Enaz
yoksuC
olanlap
BDTıçındeasgan
maaşınenyüksek
olduğu ulkeler
arasında,
Türkmenistan(15
dolar), özbekıstan
(11.77dolar)ve
Rusya (7 99 dolar)
başta geliyor
Asgari emeklı
maaşları ıse şoyle
Rusya (18,75
dolar),
Türkmenıstan(15
dolar) ve
özbekistan (12.74
dolar).
Baskanlık
rejîmimi?Parlamentoda çıkan yasalara ve hükumet
kararlarına oldukça seyrek rastlanan
Rusya'da, günde ortalama 15 Devlet Başkanı
emrı yayımlanıyor. Yeltsın geçen hafta da
106kezemrettı. Bu durum, muhalefet
tarafından fıilı baskanlık rejımı' olarak
nıtelenıyor.
AGİK
Rusyaköklü
değişiklik
istiyor
MOSKOVA (AA) - Rusya. Avrupa
Güvenlik ve lşbiriıği Konferansı'nın
(AGİK) yapısında ve işleyişınde büyük
değişiklikler yapılmasını istiyor.
Rusya Dışişleri Bakanlığı Avrupa ile
işbirliği masası başkanı Yuri Uşakov ön-
ceki gün yapüğı açıklamada, AGİK'i
daha etkili hale getirmek için kapsamlı
bir program haarladıklannı ve bunu ki-
sa bir süre içinde Avrupa Birliği'ne suna-
caklannı söyledi.
Uşakov'un açıklamasına göre Rusya
AGIK'i kendi temel yasası olan tam bir
uluslararası örgüte ve etkin bir karar al-
ma mekanizmasına dönüştürmek isti-
yor Uşakov, "Rusya, BDT, Kuzey At-
lantik işbirliği Konseyi, Avrupa Biriiği,
Avrupa Konseyi, NATO ve Barı Avrupa
Biriiği gibi kunıluşlar arasında, AGİK'in
merkezi rolü üstiendiği, gerçekçi ve işle-
yen bir işböiümünden yana" dedi.
Programda, AGİK'te 10-12 daimi ve
dönemsel üyelerden oluşan ve konsen-
süsle karar alacak bir yürütme organı
oluşturulmasını önerdiklerini belirten
Uşakov, birçok ülkenin bu fikri hemen
kabul etmelerinin mümkün olmadığını
kaydetti ve "Egemenliklerinin belli bir de-
receye kadar zarar göreceğini düşünüyor-
lar. Bu öneriyi sadece tartışılması \e uz-
laşma seçeneklerinin ortaya çılunası için
sunuyoruz" dedi.
14 Temmuz kutJamalan için Paris'e gelen Alman askerleri, geçit töreni sırasnda Zafer Anıtı'nm attmdan geçtiler.
FrcmsızDevrimi'nin205. yüdönünrüDış Haberler Servisi - Fransız Devrimı'run 205. yıldönümü
tüm Fransa'dacoşkuyla kutlandı. Bu yılki 14Temmuz
bayramının en büyük özelliği, geçen ay Fransa'nın nazı
işgalinden kurtuluşunun 50. yıldönümü kutlamalanna
çağnLinayan Almanya'nın da törene katılmasıydı. Champs
Elysee'dedüzenlenen geçit töreninde İspanyol ve Belçıkalı
askerlerin yaru sıra Alman askerlen de yer aldı. Yıldönümü
için Paris'e gelen Almanya Başbakanı Helmut Kohl.
Alman askerlennin de Bastil Günü geçit törenine
kaülmasının "geçmişten kopuşu" sımgeledığini ifade etti.
Almanya'nın kutlamalara kaülmasının Fransızlar
arasında yarattığı tepkileri anladığını belirten Kohl. "Bir
Alman olarak insanların affetmesini ya da unutmasııu
beklemeye hakkım yok. Babası öldürülcn bir kıza, bir
anneye ya da bir eşe ne di> ebilirim. Yapabileceğim tek şey af
dilemek. Ancak hayat devam edivor" şeklınde konuştu.
Fransa Cumhurbaşkanı François Mitterand ise Fransız
televizyonunda yaptığı konuşmada "Gecmişve gelecek
arasında bir seçim yaparken geleceğin tercih edilmiş
olmasından dolayı mutlu olduğunu" söyledi.
HAMDULLAH ERBİL
1952-...
Kötüre'de doğan güneş, Hamburg'da batmadı
İşkenceler, zindanlar, nefret doldurmadı
yüreğine.
Sen.güzel insan, sevgi doluydun
Sevgi aşıladm insanlığa.
Verdiği mücadele uğruna
Yaşamını yitiren yiğit ölmez.
Aramızdan aynhşmın birinci yılında seni
hasretle anıyoruz.
HAMBURG'DAN DOSTLARIN VE
TÜM ARKADAŞLARIN
Veto edilen Belçika Başbakanı'nın yerine Lüksemburg Başbakanı seçildi
AB'nin yenibaşkanı Santer
CEMSEY
BRÜKSEL - Lüksemburg
Başbakanı Jacques Santer, dün
Brüksel'de yapüan AB zirve
toplanüsında Avrupa Biriiği
Başkanlıgı görevine seçildi. San-
ter, önümüzdeki yübaşından iti-
baren beş yıl süreyle bu görevi
yürütecek.
Santer'in seçilmesi her şeyden
önce Ingiltere Başbakanı Jojın
Major'ın giderayak elde ettiği
bir zafer olarak görülüyor. Al-
manya ve Fransa'nın tüm ısrar-
lanna rağmen Belçika Başba-
kanı Jean-Luc Dehaene'yi veto
eden Major, görev süresi bu
yılın sonunda dolacak olan güç-
lü AB Başkanı Jacuues Delors'-
un halefınin güçsüz olmasında
kararlıhk gösterdi. Major.
Bonn-Pans ıkilisının kendisine
danışmadan Dehaene'yı seçme
girişimine kızmış olmanın yanı
sıra, bundan sonraki AB Baş-
kanı'nın döneminde Avrupa
Bırliği'nin entegrasyonunun
daha da ılenye götürülmemesini
istiyordu. İngjltere Başbakanı.
Anadolu Sigorta A.Ş.'nın acenteliğuniz kaşesmı taşıyan
044401-044450 - Seri no.lu bir cüt
044601-044650 - Seri no.lu bir ciit
485401 -485450 - Sen no.lu bir cüt
183051-183100 - Sen no.lu bir dlt
183201 -183250 - Sen no.lu bir cüt
183351 -183400 - Sen no.lu bir cilt
183401-183450 - Seri no.lu bir cilt
olmak üzere 50'lık yedı cilt pey akcesı makbuzlan kaybolmuştur Hü-
kümsüzdür. Anadolu Hayat fstanbul Acentesı - 44889 Yetkin Sigorta
Araalık Hızmetlen Ltd. Ştı.
SOKTAŞ
PAMUK VE TARIM ÜRÜNLERİNİ
DEĞERLENDİRME TİCARET VE
SANAYİA.Ş.
Yönetim Kurulu Başkanlığı'ndan
1993 yılı kâr paylannın dağıtımına 1 Ağustos
1994 tarihinden itibaren,
Yapı ve Kredi Bankası A.Ş.,
AkbankT.A.Ş.
Söke şubelerinden 1993 kâr payı kuponlan
karşılığı başlanacaktır.
Sayın ortaklanmıza duyurulur.
400 bin nüfuslu Lüksemburg
Dükalığj'nın Başbakanı San-
ter'in fazla güçlü bir bderlik gös-
teremeyeceğinin de farkında.
Jacques Santer, Avrupa Bir-
lıği'nin en önemli karar organı
olan AB Konseyi'nin şu andaki
dönem başkanı Almanya Baş-
bakanı Helmut Kohl'ün adaylar
listesinin en sonunda yer ahyor-
du. Ancak diğer adaylann hiç-
biri üzennde uzlaşmaya vanla-
mamasından dolayı ve ülkesin-
de sonbaharda yapılacak genel
seçimler öncesinde. hükümetı-
nin AB'de yeni bir başansızlığa
uğradığı imajının doğmasına ta-
hammül edebilecek durumda
olmadığından, Kohl de, San-
ter'in seçimiyle bu çekişmenin
sona erdirilrnesini daha uygun
görüyor. Fransa'nın ise Alman-
ya'nın göstereceğj adayı destek-
leme karan aldığı, bir süre önce
kamuoyuna sızmışü.
Şimdi Brüksel'de tüm hesap-
lar yeniden yapılıyor. AB için-
deki geleneksel kamplaşma yine
siyasi ve ekonomik birbği geliş-
tirmek isteyenler ile buna karşı
olanlar arasında. Birliğin savu-
nuculan Almanya-Fransa ekse-
ni etrafında toplanıyorkr. Sayı-
lan az, fakat gücü büyük olan
birlik karşıtlan ise, yeni doğrna-
ya başlayan sağ eğilimli İngilte-
re-İtalya eksenine destek veri-
yorlar.
Yeni AB Başkanı'nın seçimi
önümüzdeki yıllann dengeleri-
nin oluşturulmasında yalnızca
bir kösetaşı. Bu raundu şinıdilik
îngiltere'nin kazandığı düşünü-
lüyor. Bir süreden beri geçerli
olan kurallara göre, bu karann
yeni seçilen Avrupa Parlamen-
tosu tarafından da onaylanması
gerekJi. AB Konseyi, fakat on-
dan da çok İngiltere, bu karann
pürüzsüz bir şekilde parlamen-
todan geçmesi için çaba göstere-
cek. Ancak her zaman birliğin
geliştirilmesinden yana olan Av-
rupa Parlamentosu'nda zayıf
bir başkanın reddedilmesı
olasılığı var. Reddedilmese bile,
biriiği Ueriye götürmeyecek bir
başkanın görev süresi dolma-
dan düşürülmesi de olası.
Öte yandan, AJmanya'daki
seçimleri birlik yanlısı Başbakan
Kohl'ün kazanmasız olasılığı
her geçen gün daha da artıyor.
Fransa'da gelecek yıl yapılacak
baskanlık seçimleri sonucunda
da şimdikı AB Başkanı Jacques
Delors başkan seçılecek olursa,
dengeler yine birlik isteyenler-
den yana değişebilir.
AB içindeki bu strateji kav-
gası. çenşkih gibi degörünse. AB
içinde yer almayan, fakat üyelik
peşinde olan üÜceler tarafından
da çok yakından izleniyor.
AVRUPA'DAN
EDİPEMİLÖYMEN
Almanya'nın Hakkıdır
Paris'in merkezinin askeri geçit tören alanına döndü-
ğü 14 Temmuz Bastille Günü'nde törene Almanlar da
katıldı. 39 adet Marder ve Fuchs zırhlı aracında 136 as-
ker. Almanlar, 1944 ağustos ayından bu yana ilk kez
Champs-Elysees'deydiler. Ama dost ve müttefik olarak.
Avrupa Biriiği dönem başkanlığını yıl sonuna kadar yük-
lenen Almanya ile başkanlığı ondan devralıp gelecek yıl
temmuza kadar yürütecek olan Fransa arasındaki uyu-
mu, Champs-Elysees'deki bu birliktelikten daha iyi gös-
terecek başka şey olamazdı. 1870- 71, 1914-18 ve
1939-44 arasında birbirini yiyen bu iki ulusun dostluğu
artık perçinli.
Başkalarının bu dostluktan alacağı çok büyük ibret
dersleri var. Daha 1914-18 Savaşı'nın paslı ve çürümüş
topları hala Verdun Ormanları'nda duruyor. Dizi dizi
mezarlıklarda, dizi dizi haçlar, ya da düz mermer taşlar,
kapitalızm savaşlarında ölenleri anmak için. Almanların
Zafer Takı'nın altından geçişlerinde hala dişlerini sıkan,
yere bakıp iç geçirenler de var. Ama bunlar her yıl sayı-
ca azalıyor. Bir gün, bu olumsuzduyguları duyan kalma-
yacak. Her yeni kuşak, kendi değer yargılarını ve kendi
yeni değerlendirmelerini getiriyor çünkü. Ve bir önceki
kuşağınkilerden farklı oluyor bunlar. Savaşların acıları-
nı bizzat yaşayanlar ölüyor Duyguları, düşünceleri, yo-
rumlarıyla. Geriye kalan, sadece belgeler, kanıtlar ve
bunların tarih metodu açısından yorumu. Ama bunu ya-
pabilmek için, tarihine sahip çıkmak, tarihteki eylemle-
rin sorumluluğunu yüklenmek, günah çıkartmak şart.
Almanya bunu yaptığı için, yapacak cesaretı gösterdiği
için, Avrupa Birliği'nin lokomotifi olarak bugün yine Av-
rupa'da hak ettiği yere yeniden sahip. Bunu, Amerika da
böyle saptadı zaten.
Fransız-Alman dostluğunun önemi şurada: Gelenek-
sel dostluk olmadığı gibi, geleneksel düşmanlık da ol-
madığını gözlere sokması... Birbirini kırmaya alışkın bu
iki ulus şimdi Avrupa Ordusu kuruyor ortaklaşa. 50 yıl
önce ise birbirlerinin boğazını sıkıyorlardı. Fransa'nın
iki dünya savaşında da yardımına koşan ingiltere'ye ise
sepet havası çalınıyor.
14 Temmuz Bastille Günü için Ingiliz savaş uçakları-
nın da uçuş gösterilerine katılmasına Fransa Cumhur-
başkanı Mitterrand ızin vermedi. Çünkü "siyasi bakım-
dan doğru olmaz"mış. Çünkü artık Fransa, Almanya'nın
flörtü. îngiltere'nin değil. Neden olsun ki? O ingiltere de-
ğil mi, Fransa-Almanya'mn tuğla üstüne tuğla koyarak
inşa etmeye çalıştıkları Avrupa Birliği'ne aklına estıkçe
tos atan?Tuğlaları düşürüp kıran? Batı Avrupa'nın nere-
ye gittiğini göremeyen, süper güç olmaktan çoktan çı-
kan birlngiltere'ye kimın ihtiyacı var?
Dünyanın başına son iki büyük savaşı açan Almanya
ise artık barış ve güvenliğin simgesi. Ve Avrupa'nın sü-
per gücü Elbet onu böyle görmeyenler olacak. Ama Av-
rupa Birliği'nin esenliği, Almanya'nın ıstikrarından ve
gücünden geçiyor. Ve Fransa'nın. Bu iki eski düşman,
şimdi dost. Eskı dost İngiltere ise elbette düşman değil,
ama hani pek de dostları sayılmaz. Ûyle bir tanıdık işte.
Bu ilişkiler, geleneksel tarihi dostluk olamayacağını
bir kez daha gösteriyor. ibret almasını bilene tabii.
Unlütarfhcl Prof. scanferd
SnawrCumhurlyefe konustu
A\Tupageleneğinde
Tüıkıuıuu*i(ln-
LEYLATAVŞANOĞLU
ABDdeki UCLA Cniversi-
tesi Türk Tarihi Bölümü öğre-
tim üyelerinden Prof. Stanford
Shaw. Batı'nın Türkiye'yi her
zaman kendine rakip, hatta
düşman olarak gördüeünü be-
lirterek "Avrupa geleneğinde
Tûrk, umacıdır" dedi. Shaw.
Türkıye'nın; Karadeniz. Orta
Asya ve Ortadoğu ülkeleriyle
birlikte kurulacak bir ekono-
mik ve siyasal birliğe üyeliğinin
de çok faydalı olacağını sözle-
rine ekledi.
Türkiye'nin imajı
Bir süredir Istanbul'da bulu-
nan Prof. Shaw'laTürkiyenin
Batı'daki imajı ve Orta Asya
cumhunyetleriyle ilişkileri ko-
nusunda bir söyleşi yaptık.
Prof. Shavv, Batı'nın Türkiye'-
ye bakış açısını şu sözlerle an-
lattı:
"Türkler Avrupa'ya 14. ve
15. yüzYiilarda ilk kez girdikle-
rinden bu > ana Batı, Türkiye'yi
bep kendine rakip olarak gördü.
Avrupa özelde TiirkJeri. genel-
de de İslamiyeti kendine düş-
man olrak kabul ermiştir. Bu
gelenek bugiine kadar sürdü.
Buıtun belirtilerini Batı'da v ayı-
mlanan ders kitaplannda da gö-
rebilirsiniz. Bilivorsunuz, bü-
yükler çocuk korkutmak iste-
diklerinde "Bak. umacı geliyor'
derler. Avrupa geleneğinde de
umacı Türk'tûr. Türkiye'ye
resmen dost olan ülkelerin sade-
ce geniş halk y ığınJarı değil, seç-
kin sınıfları bile Tûrkler'den ve
tslamiyet'ten korku ve nefret
duynıaktadır. Bu duygular bu-
güne kadar korunmuştur."
Müslümanlık tehdidi
Yunanıstan'ın Makedon-
ya'yı abluka altına almasına.
Bosnalı Müslümanlara karşı
Sırplan kışkartmasına yardım
etmesine karşın, Avrupa'nın
parmağını oynatmak istemedi-
ğıne dikkat çeken Shaw, "Ben-
ce Avrupalılar. Orta Avnıpa'da
bir Müslüman devleti kurul-
masından korkuvorlar. Bir ga-
zetede okumuştum. Papa şoyle
diyordu: 'AB, Hınstıyanlığın
kale'si olabilir." Sanıyorum pek
çok Avrupalı AB'yi Müslû-
manlık tebdidine karşı bir Hı-
ristiy an biriiği olarak görüyor"
dedi.
Türkiye'nin AB'ye üyelik
şansıyla ilgili olarak da Shavv
şu görüşlere yer verdi:
"Bence Türkiye'nin AB üye-
liği şansı sııurlıdır. Avrupalılar,
Türkiye'yi üyeliğe kabul eder-
lerse burada kendileri için daha
önemli faktörler roi oynaya-
caktır. Örneğin Müsiüman
dünyayla iyi ilişkiler kurma ih-
tiyacı duyduklarında, Türkiye
de Müslüman dünyaya açılan
kapı konumunda bulunduğuna
göre öny argılarına karşın Tür-
kiye'yi AB'ye kabul edebilirler.
Ama bunun yakın bir gelecekte
gerçekleşeceğini sanmıyorum.
Avnıpa devletleri, Türkiye'nin
üyeliğini engellemek için Kürt
sorununu öne sürecekler. O ol-
mazsa insan hakları sorununu
gündeme gefJrecekler. AB üyesi
pek çok Avrupa ülkesinin Tür-
kiy e'ninkine benzeyen sorunlan
var. Ama bu sorunlar, o ülkeleri
AB dtşında tutmak için kul-
lanümıyor. Yunanistan, Batı
Trakya Türkleri'ne kötü tnua-
mele edivor. İngiltere'nin Ku-
zey İrlanda'da pek çok sorunu
var. Ispanya'nın başı Bask'larla
dertte. Ama bürün bunlar on-
lann AB üyeliğini engellemi-
yor."
AB üyeliği için bir standardi-
zas>on gerektiğini. bu nedenle
Türkiye'nin üyelik başvuru-
sunda önce çoİc iyi bir değer-
lendirme yapması gerektiğini
söyleyen Shavv sözlerini şöyle
sürdürdü:
"Bir dönemde Batı akademik
çevTelerinde Sovyetler Birliği'-
nin çöküşünden sonra Türkiye'-
nin Orta Asya cumhuriyetleriy-
le birleşerek yeniden Osmanlı
İmparatorluğu kurma emeUeri
bulunduğu söylentisi çok sık ko-
nuşuluyordu. Ama bunu kanı-
tlayacak hiçbir şeye Türkiye'de
rastlamadım. Bu söylentiyi ben-
ce başka ülkeleri Türkiy e'den
korkutmak amacıyla belîi bazı
ülkeleryayıyordu.
Türkiye'nin Orta Asya Türki
cumhuriyetlerini kontrolü altı-
nda tutmak istediğini hiç
sanmıyorum. Bence bu ülkeler
Türkiye'yle bir işbiriiğine gir-
mekten çok daha fayda görür-
ler. Belki bu bölgede bir gün
rıpkı AB gibi Türki olan ve ol-
mayan ülkeleri bir araya geti-
ren bir birlik kurulur. Sanıyo-
rum böyle bir birlik Karadeniz'e
kıy KI olan ülkeler, Orta Asya
ülkeleri, Ortadoğu ülkelerinin
katılımıyla çok yararlı ola-
caktır."