Katalog

F 5 MAYIS1994 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA HABERLER Moğultay'dan taznrinatdavası • ANKARA (AA) - Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Mehmet Moğultay'ın yaptığı bir konuşmada, kendisine "hırsız" dediği gerekçesiyle, Türk-İş Genel Mali Sekreteri Enver Toçoğlu hakkında açtıgı lmilyarliralık tazminat davasına devam edıldi. Ankara 19. Asliye Hukuk Mahkemesi'ndeki dünkü duruşmada söz alan davacı vedavah avukatlan, tanıklan olduğunu belirterek tanıklannın dinlenmesini istediler. Mahkeme Başkanı, davacı ve davalı tanıklannın adlanna müzekkere yaalmasına ve taraflann sosyal ve ekonomik durumlannın araştınlması için yaalan yaanm cevabının beklenmesine karar vererek duruşmayı ileri bir tarihe bıraktı. SHP ile CHP'nin 'altıok' davast • ANKARA (AA)- Cumhuriyet Halk Partisi'nin, Sosyaldemokrat Halkçı Parti'nin ambleminde yer alan altıok simgesinin kendilerineait olduğu gerekçesiyle, "'Altıok simgesinin kullanılmasırun ihtıyati tedbırkaran ıle durdurulması" ıstemiyle açtığı dava başladı. Ankara 16. Asliye Hukuk Mahkernesı'ndeki bugünkü duruşmaya CHPavukatı Metin Günday mazereti nedeniyle katılmazken SHP avukatı Şerif Felekoğlu hazır bulundu. Mahkeme Başkanı CHP Avukatı Metin Günday'ın mazereti nedeniyle duruşmaya gelmediğini belirterek bu nedenleduruşmanm ileri bir tarihe bırakıldıgını açıkladı. Deniz Baykal'ın Trakya gezisl • ANKARA (AA)-CHP Genel ûaşkaru Deniz Baykal, CHP'nin Trakya bölgesinde kazandığı belediyeleri ziyaret etmek amaayla iki gün sürecek Trakya gezisine çıkıyor. Baykal, bugün başlayacağı Trakya gezisinde Silivri, Çerkezköy, Saray, Vize, Babaeskı ve Edime belediye başkanlannı ziyaret edecek, Edirne'de düzenlenecek Kakava şenliklerine katılacak. Gezisinin ikınci günü Çorlu'da tanzim satış mağazasının açıbşını yapacak olan Baykal, daha sonra Uzunköprü-Çöpköy ve Meriç belediyelerini ziyaret ettikten sonra Ankaraya dönecek. DEFIiûye öUüröldû • MANİSA (AA)-DEP Manisa Merkez İlçe Yönetim Kurulu üyesi Sıddık Yaslan ölü bulundu. Lalelik semü Dökmeciler mevkiinde vatandaşlar tarafından cesedi bulunan kişinin, kafasına sıkılan tek kurşunla öldürülmüş 32 yaşındaki DEP Manisa İlçe Yönetim Kurulu üyesi Sıddık Yaslan olduğu belirlendi. Olayla ilgili soruşturmanın çok yönlü sürdüriildüğü beldirildi. DYPflbaşkanlan Ankara'ya • ANKARA (ANKA)- Başbakan Tansu Çiller. ekonomik paketi anlatmak için DYP il başkanlannı Ankara'ya çağırdı. DYP Genel Merkezi'nden yapılan açıklamada 9 mayıs pazartesi günü yapılacak toplanüya il başkanlanmn yanlannda ekonomik konulan bilen ikişer kişiyle katılacağı bildiriJdi. Toplantıda DYP Genel îdare Kurulu ile Başkanlık Divanı üyeleri TBMM grup başkanvekilleri ve milletvekilleri de yer alacak. Bırgün sürecek toplantıda Başbakan Tansu Çiller bir konuşma yapacak ve 5 nisanda açıklanan ekonomik paketleilgili aynntılı bilgi verecek. İl başkanlan ve yanlannda getirecekleri kişiler toplantıda edindikleri bilgileri, kendi yörelerindeki partililere ve vatandaşlara anlatacak. Doğan Taşdelen, "Bütünleşme, liderlerplatformundan kurtanlmalıdır" dedi Biıliklideıleı kıskacındaANKARA (Cumburiyet Biirosu) - Çankaya Belediye Başkanı Doğan Taşdelen, sosyal demokrat partilerin, yaşamın pratiğinde bir araya gelmesini savunarak "Birkşme, liderlerin bir araya gebnesi platformundan >e liderlik arayışı kıskacından kurtanlmalıdır" gorüşünü dilegetırdı. Taşdelen; bağjmsızlıktan, demokrasiden ve laikükten yana olan her yurtsevenn ülkemıze ve geleceğe ilişkın addi kaygılar taşıdığı kritik bir sürecten geçıldiğıni belirterek egemen güçlerce, Türkiye'nın, ekonomik ve siyasal kıskaç altına aİınmak ve bu dogrultuda, sağın alternatifınin sağ olarak belirlenmek istendiğini ifade etti. Bu koşullarda, köklerini bağımsızlık ateşlerinden ve Atatürk'ün laik ve demokrasi ilkelerinden alan sosyal demokrat hareketin, bugün tarihı bir sorumlulukla karşı karşıya bulunduğunu aktaran Taşdelen. şunlan sö\ledi "Sosjal demokrat hareketin böİünmüşlüğü, 12 E>lül'ün bir ünînüdür. 12 Ev lül öncesi. CH P çatısı altında bir arada bulunan kadrolar. bugün \ apa> a.vnlıkian vasamaktadır. Da\andığı temeller. ilkeieri, programı öz olarak aynı olan, ancak ifadelerde farklılıklar taşıyan bu üç partinin bir ara\ a gelmesi zomnluluktur. Bu birleşmeninönündeki engellerin de sübjektif ve kişisel nedenlerden kaynakJandığı kaıusındaynn. Öncelikle, birleşme kavramı daha fazla yıpratılmadan bir politik malzenıe olmaktan çıkarılmalıdır. Tabamn bu konudaki beklentisi de daha fazla sömürülmemelidir. Birleşme, liderlerin bir araya gelmesi platformundan \e liderlik ara> ışı kıskacından kurtanlmalıdır. Bugün her üç partinin tabanı da liderlerin bir araya gelerek ortak noktada buluşmalannı zoriamaktadır. Partiler, yaşamın pratiğinde bir araya gelmelidir. Özellikle gericiliğin egemen olduğu yerlerde, fıili olarak sosyal demokrat partiler ve demokratik sağ işbirliği ) apmaktadır. CHP'nin > eniden açılmasından sonra SHP ve CHP birçok alanda isbirliği > apmıştır." Var olan parülenn. ıfadelerden kaynaklanan yapay aynlıklannı ortadan kaldıracak biçımde, sosyal demokrat ideolojinin, net bir biçimde ortaya konması, program oluşturulması gerekliliğine değinen Taşdelen, şu önerilerde bulundu: "Sos\ al demokrat hareket, sadece laiklik >e demokrasi için değil, aynı zamanda iükeninçağdaşlaşması, eşitlikçi, insan haklarma ve emeğe da\ alı bir partinin iktidara gelmesi için biıieşmek, tüm sos>al demokratların sesine kulak vermek zonındadır. Sos> al demokratlann birleşmesi; laik devlet. insan hakian, demokrasi ve çağdaş Atatürkçü Türkiye'nin geleceğinin sosyal demokratlara > üklediği bir görevdir. Bugün çok önemli, yann çok geç olabilir." Görev süresiyle ilgili sert tartışmalar yaşanan Genelkurmay Başkanı Güreş, Sezgin'le hevecanh bir tartışma içindeydi. ANAP lideri bunalımdan yeni hükümetle çıkılabileceğini söyledi: İşadamhükümetten tüm ıınuıdımukesti AYŞE VILDIRIM SHP Genel Başkanı Murat Karayalçın ile ANAP Genel Başkanı Mesut Yılmaz, Mîlliyet'in 44. yaş gecesinde neşeli bir sohbet gerçekleştirdiler. (Fotoğraflar: HATİCE TUNCER) Doğan Center'da öncekı ak- şam düzenlenen Milliyet gaze- tesinin 44. yıl dönümünde, DYP Genel Başkanı ve Başba- kan Tansu Çiller, SHP Genel Başkanı ve Başbakan Yardım- cısı Murat Karayalçın, ANAP Genel BaşkanıMesut Yılmaz. bakanlar ve TÜSİAD üvelen. ÇİZMEDEN YUKARI / MUSA KART ..DEMOKPATİKLEŞME yeni hükümet arayışlanyla ilgili sorulan yanıtladılar. Tanhı yazanlann başan- lannın bir günde oluşmadığını söyleyen Çiller. "İnsanlar, aynı şekilde krizlerin de bir gün içinde oluşmadığını bilmek zorundadır. Başarı da, sorunlar da bir günde oluşmaz" dedi. SHP Genel Baş- kanı Murat Karayalçın isegele- cek beş vıl içinde bütün sosyal demokratlann birleşmesini ve bu amaçlan gerçekleştirmesıni ıçtenlikle dılediğinı söyleyerek, Türkıye'de gelecek 5 yıİda iç banşın ve bölge banşının sağla- nacağını vurguladı. Havaalanmda gazetecilerin TÜSİAD ve yeni hükümet mo- deliyle ilgili sorulannı yanıtla- yan ANAP Genel Başkanı Me- sut Yılmaz. "Ben toplumun her kesimivle olduğu gibi iş dün- vasıyla da görüşürüm, onlaruı göriişlerini alırım" yanıtını ver- dı. Yılmaz, şunlan söyledi: "Bizim temasta olduğumuz iş kesimi bugünkü hükümetten umudunu kesmiştir. Ve bu kriz- den çıkılmasını bu krizin so- rumlusu olan hükümetin git- mesine bağlamaktadır. Bunun içersinde TÜSİAD'a mensup işadamlan da vardır." TÜSİAD Başkanı Haüs Ko- mili'nin yaptığı konuşmada "kriz yönerimi" istemesı ve hü- kümeti sert bir dille eleştirmesı- nin ardından konuşan Koç Holdıng Yönetim Kurulu Baş- kanı İnan Kıraç ise hükümetin sanayiye sahıp çıkmasını istedi. Krizden kurtuluşun ancak sa- nayi ile gerçekleşebileceğini belirten Kıraç, "Karnunun has- talığma özel sanayiyi bulaştı- rmayın, onu kurtann" dedi. Bir Yerel Seçimin Mesajı ve Erbakan Hoca'nın Adil Ekonomik Düzeni - 5 6 Adildüzen'tezi, tehlikelibir yutturmaca Prof.Dr.CAHİTTALAS Proudhon. paraya sadece bir değişim araa olarak bakmaktadır. Parayı bir kez eline geçirmış olanlara faiz yolu ile haksız gelir sahibi olma yollan kapaülmalıdır. Bunun yolu da bir değişim bankası kurulması ve bu banka yolu ile isteyen herkese faiz söz konusu olmaksızın kredi, borç verilmesidir. Görülüyor ki. yalnız İslamda deği], öğretılerde de faize karşı olanlar her zaman görülüyor. Ama yaşamın gerçekleri ütopyalara yer vermiyor. Günümüz yaşamında da faiz olayı yalnız fanatik dinciler ve geri kalmış İslam ülkelerinde, bir de Refah Partisi'nin çağdışılığında yer bulmaktadır. Bu özetaçıklamalan Robert Owen'in (1771 -1858) kimi düşüncelerine kısaca değinerek bitirmek istiyoruz. Robert Owen'ın sosyal düşünceler ve sosyal politikalar tarihi içinde özel bir yeri vardır. Kooperatifçiliğin de başta gelen kuramcılanndan ve uygulamaalanndandır. Robert Owen, adil bir toplumsal düzen sağlanması için öteki düşüncelen yanında kânn kaldınlması üzerinde ısrarla durmuştur. Üretilen bir mahn fıyatına anamalcı tarafından eklenmiş olan kâr. Chven'e göre mabn fıyatını yükseltmektedir. Çünkü aslında, herhangı bir malın fiyatı, ücret ile ödenen faize eşittir. O halde, bir parazit gıbi fiyata yapışan kârı kaldırmak gerekir. Bunun için ne yapılmalıdır? Owen, bunun için emek bonoları önermektedir. Bu da başka bir değişim aracıdır. Bunlar. değen ölçmekte başüca bir araç olarak kullanılacakür. Uygulamada bu düşünce de tutmayınca, kooperatifçiliğin risturn uygulamalanna dönüldü. Kâr, kooperatiften alışveriş yapanlar arasında alışveriş oranlanna göre bölündü ve kâr kaldınldı. Yukandaki açıklamalardan sonra görülüyor ki. Erbakan Hoca'nın oradan buradan esinlenerek Türk halkma sunduğu adil düzen ne yeni ne de tutarhlığı olan bir düşüncenin ürünüdür. Ama Türk toplumu için tehlikeli bir yutturmacadır. Din sömürüsü ile mayalandığı için eğıtimi yetersiz, duygusal ve önceki siyasal oluşumlarda yeterli doyum bulamamış kitleler nezdinde > andaşlar bulabilecek "adil düzen' somut olarak ortaya ne bir program koymuş nededüşlerin ve hayallerin ötesine geçebilmiştir Sonuç Çağımızda heralandaki bilim öyle gelışme ve dennlemeler gösterdi ve yeni oluşlara. gerçeklere ulaştı ki. dinler de bu yeni durumlara ayak uydurma zorunluluğu duydular. Kutsal kitapiarda yer alan birçok ilkenin bilım yolu ile açıklanması ve düşlerden gerçeklere inilmesi. genellikle dinleri hem aklın hem de bilimin hizasına çektı. Bu durum. toplumlann dogmalardan, saplantılardan kurtulmalan ve olaylara gerçekçi yaklaşımlar doğrultusunda bakabilmeleri açısmdan büyük ve önemli yararlarsağladı. Dinsel duygulann bilimin kurallanna ve aklın düzeyine yaklaşması olasıhk dışıdır. Bu gerçek, reforrn, değişme kabul etmeyen dinler için özellikle geçerlidir. Bu duygulan sonımsuzca körükleyerek uzun birevrimden sonra ulaşılan gelişmeleri ve her alandaki düzenleri bozmaya ve gerilere çekmeye çaba gösterenlere, toplumun yaşamsal çıkarlan gereği hoşgörü ile bakılması zarargetinr. Duygu veçağdışı kalmış dinsel inançlarla bir araya gelmiş bilimsel \etersizlik. tarih boyunca halklann yaranna olmamıştır. Dinsel duygularla bilim ve akıl yolu arasında çatışmalan körükleyen partılenn. ülkelerine yarar sağlamadıklan tarihin herdönemınde, her aşamasında görülmektedir. Refah Partisi'nin ve genellikle dinsel kurallan çağdaş laik devletin işlerinde ve göreylerinde egemen kılmayaçalışan İslama kesımın, birçok konuda olduğu gibı 'adil ekonomik düzen' adı altında ortaya koyduklan görüş \e önerileri o derece bilim dışıdır kı, tartışmaya değmez. Ama ne v ar ki, 1950 yılından bu yana devletin içinde bulunduğu ve günümüzde de ısrarla sürdürdüğü aymazlık. bugünkü durumlan toplumun önüne getınniş bulunuyor. Her konuvıı İslamın değışmez katı kurallan içinde çözmeyi amaçlayan teokratik kesım, haval ettiklen düzenleri çağdaş toplumlara sunarlarken de bunlann uygulanabilirlik durumlan üzerinde de hiçdurmuyorlar. BİTTİ POLinKAGUINLUGÜ HİKMET ÇETİNKAYA Mantılı SiyaseL.. Bir grup DYP'li, ANAP milletvekilleriyle görüşüyor. Amaçlan, mayıs ayı içinde DYP'nin SHP ile hükümet or- taklığını bozması. Toplantının yapıldığı saatlerde ise ANAP lideri Mesut Yılmaz, Istanbul'da bir grup sanayici ve işadamıyla birlikte Güler Sabana'nın evinde Kayseri mantısı yiyor. Sanayici ve işadamlan, Mesut Yılmaz'asoruyor: "Siz, DYP ile hükümet ortaklığına var mısınız?" Mesut Yılmaz yanıt vermiyor. Söylediği söz, şu oluyor: "Her türlü özveriyi gösteririm..." İstanbul'daki 'mantı partisi' ve Ankara'daki DYP- ANAP milletvekillerinin buluşması, anında Başbakan Tansu Çiller'e ıletılıyor. Çiller öfkeleniyor, hemen tanıdı- ğı ışadamlarını arıyor telefonla. Soruyor Çiller: "Sizin amacınız ne, yapmak istediklerinizi söyler mi- siniz?" Işadamı 'kem küm' ediyor. Tansu Çiller bastırıyor: "Kapalı kapılar ardında yapılan görüşmelerin kimi hedeflediğini biliyorum..." Bir gün sonra 'mantıpartisi'nin amacını Mesut Yılmaz açıklıyor: "İşadamlan, paketi okumadan tam destek verdi. Daha sonra hükümeti devırmemi istediler..." iş dünyasındaki fırtına, Mesut Yılmaz'ın bu açıklama- sından sonra kopuyor... TÜSİAD Başkanı Halis Komili, "ANAP lideri Yılmaz'- m, bu sözleri kanıtlaması gerekir" deyip 'mantı partısi'- ne açıklık getiriyor. Eski TÜSİAD Başkanı Feyyaz Ber- ker, "TÜSİAD 'ın hükümeti duşurmek gibi bir gücü yok" diyor. Aynı gün, ANAP lideri Mesut Yılmaz, bir açıklama ya- pıyor "Hükümetin gıtmesini her kesim istiyor. iş dünyası, hükümetin gitmesini isteyenlerkervanına katılan kesim- dir..." Acaba durduk yerde mi söylüyor Mesut Yılmaz bu sözleri? Güler Sabancı'nın evindeki 'mantı partisi'nöe kimi işadamlan ve sanayiciler "Tansu Hanım, bildiğini okuyor ve ekonomiden de anlamıyor" gibi sözler etti mi etmedi mi? işte dün sabah, istanbul ve Ankara'da bunlar tartışıiı- yordu... DYP Meclıs Grubu'nda Tansu Çiller'e muhalefet eden milletvekıli sayısı 70'e yakın. Kimilerine göre bu sayı 80'i aşıyor. Bu sayıya 100 ANAP milletvekılinı ekleyin, eder 170-180. Refah Partisı'nden 38 mılletvekilini ekleyin, bu sayı 218'e ulaşır. CHP'den 18, BBP'den 7, DSP'den 3, MP'den 2, Bağımsızlar'dan 13, YP'den 3 ekleyin, 226'yı aşar. Acaba böyle bir formül tutar mı? Kimi sanayici ve işa- damlarıyla kımı DYP ve ANAP milletvekillerinin beklen- tileri gerçekleşir mi? Bize kalırsa oldukça zor. Sayıları alt alta yazıp topla- mak kolay, ama hükümeti devirmek güç. Çünkü iş de- virme'ye geldiğinde, dengeler birden altüst oluyor. Gö- rünürde bir erken seçim yok. Ne DYP ne de ANAP millet- vekilleri 'erken seçime' yanaşır. U)usal uzlaşma hükü- meti formülleri ise ara rejimleri'anımsattığı için, bu 'ey- lemplanı'mn gerçekleşmesi olanaksızdır. Asıl amaç, bir ANAYOL formülü. Ama Tansu Çiller, buna kesınlikle yanaşmıyor. Dikkat edilirse son iki gün- dür Tansu Çiller ile Murat Karayalçın, 'mutluluk fotoğ- rafları' çektiriyorlar. Yani koalisyonun çatlamadığırH, tam tersıne 'uyumiçinde'olduklarını dosta vedüşmana karşı göstermek istiyorlar. Kimi SHP'lilerle konuşuyoruz. Onlar, "DYP, bazı ger- çekleri gördu" deyip şu yorumu getiriyorlar: "Refah Partisi her yerde örgütlenmiş, şeriatçı güçler her yeri kuşatmış. Geç de olsa DYP'liler, ileride baş- larına ne geleceğinı sezdiler..." Önümüzdeki günlerde kimi bakanlıklarda üst düzey yöneticiler değiştirilecek ve özellikle Içişleri Bakanlığı- nda yeni atamaiar gerçekleşecek. Refah Partisi yanlısı vali ve kaymakamlar arasında, büyük çapta kaydırmalar yapılacak. DYP, ortağını eskisi gibi üzmek istemiyor. Birdediğini iki etmiyor. Hem Tansu Çiller hem de Murat Karayalçın, 'zengmler kulübu'ne karşı açık tavır alıyor, sert eleştiri- ler yapıyor. Başbakan Tansu Çiller'in devfet bakanları Necmettin Cevheri ve Bekir Sami Daçe'yle yaptığı telefon görüş- mesi ise siyasi kulislerde tartışılıyor. Doğrulanan tele- fon görüşmesi SHP Meclis Grubu'nu karıştırırken Kültür Bakanı ve SHP Genel Sekreteri Rkri Sağlar'ın çıkışı, olayı bir başka yöne kaydırıyor. Kımı SHPIıler birbirine soruyor: "Demokratikleşme için Genelkurmay Başkanı ndan izin alınması demokrasi gereği mi?" Eh, bu arada olan demokrasi paketi'ne oluyor. Şu pa- ket bir açıklansa da görsek. içinde ne var ne yok öğren- sek. Belki, bu ağırlaşan ekonomik koşullarda bunalan insanlarımız, 'demokrasi şerbeti'ni içip "Oh, dünya var- n/ş"diyecek. Birazolsun serinleyecek... İşte o zaman Tansu Çiller ve Murat Karayalçın'ın çek- tirdıkleri 'mutluluk fotoğraflan'n\n toplumumuza bir ya- rarı olacak. Erbakan da hükümet ortaklığınatalip • RP lideri, yeni hükümet oluşumlannda parlamento dışı çözümler aranmamasını isteyerek "Gelin yeni bir hükümet oluşumuna, şuurlu bir biçimde destek olalım" dedi. ANKARA (Cumburiyet Bû- rosu) - RP Genel Başkanı Nec- mettin Erbakan. yeni hükümet arayışlan konusundakı tavnnı netleştirdi. Erbakan, ülkenin yeni bir hükümete gereksinimı olduğuna dikkat çekerek "Ge- lin yeni bir hükümet oluşumuna, şuurlu bir biçimde destek ola- lım" dedi. Yeni hükümeti kur- ma görevinin parlarnentoya ait olduğunu ifade eden Erbakan, ülkenin ekonomik krizden kurtulması için 'üretinu"' hedef- leyen bir 'motor hükümet' ku- rulması koşuluyla. böyle bir oluşum içinde yer alacaklannı söyledi. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirerie görüşmesinden son- ra partısinin TBMM grup top- lantısında konuşan Erbakan, Çiller'in ekonomi alanında 'polis rejimi' uygulamaya baş- ladığını savunarak "Bankada parası olan bir kimse, bu parası- nı, dövizini, Çiller'den izinsiz çekemiyor. Bu Rusya'da büe ol- mayan poüs rejimidir" görüşü- nü savundu. Erbakan, sözleri- ni şöyle sürdürdü: "Biz yeni hükümete ihtiyaç du>ulduğunu daha önce de ifade efrik. Tabü bu hükümet kuru- lurken Sayuı Cumhurbaşkanı'- na da arz ettik. Hükümet kur- ma parlamentonun işidir. Par- lamento dışında, teknokradar hükümeti gibi birtakım yöntem- ler duşünühnemelidir. Yeni hü- kümet için cözüm parlamento içinden bulunmalıdır. Ama rast- gele bir hükümet kurulması da ofanaz. Üretinu esas alan bir motor hükümet ohnalı. Btınu yapacak olan 450 milletvekili, partizan- ca düşüncevi bir yana bıraka- rak yeni hükümet için ta- vırlannı ortaya koymalıdır. Böyle bir çahşmaya hep birükte yardımcı olalım. Bu hükümette kimin nerede olacağı değil, ne yapüacağı önemli. Böyle bir gi- rişime vatansever, banşçı RP olarak biz de destek oluruz."