Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
5 MAYIS1994 PERŞEMBE CUMHURIYET SAYFA
HABERLER
Liman işçileri iş
bırakıyor
• ANKARA (Cumhuriyet
Bürosu)- 100 bini aşkın
kamu işçisinin nisan ayı
ikramıyelerinin ödenmemesi
üzerine. Liman-İş
Sendıkası'na üye 5 bin işçi
bugün 2 saat süreyle vezne
eylemi yapacak. Hükümet,
ikramiyeleri ödeme
konusunda sendikalara tarih
vermezken. Hazine
"İkramiyeyi ödersek
ayhklan ödeyemeyiz"
görüşünü dile getirdi.
Halkevlerîne
baskıya tepki
• ANKARA(Cumhuriyet
Börosu)- Halkevleri Merkez
• Yürütme Kurulu Başkanı
. ^Prof. Dr. Mustafa Altıntaş,
'İçişleriBakanıNahit
Menteşe'den. Halkevleri'ne
"yönelik baskılann
durdurulmasını istedi.
Altıntaş, Menteşe'ye
-gönderdiği mesajda. mülki
amirliklerin ve güvenlik
•^güçlerinın Halkevleri'ne
• yaptığı baskılann yıldırmaya
yönelik olduğunu
! savunarak. "Bakanlıkolarak
1
sizden. devletin güvenlik
güçlerinin bu türden
yasadışılıklannı önlemenizi
dilemekte ve
beklemekteyiz"dedi.
Prof. Özgen
İletişim Merkezi
Müdürü
v
• İstanbul Haber Servisi -
' Marmara L'niversitesi
;- İletişim Fakültesi Gazetecilik
'Anabilim Dab Başkanı Prof.
•' Dr. Mahmut İhsan Özgen,
1. üniversite rektörlüğüne bağh
T'kurulan UJuslararası İletişim
! ve Sorunlan Araştırma
; Merkezi'nemüdürolarak
; atandı. Prof. Dr. Mahmut
• İhsan Özgen. konuya ilişkin
.'.olarak yapılan yaaîı
," acıklamada, merkezin
; eğitim.öğretim. araştırma ve
l uygulama kurumu olarak
•"bilimsel çalışmalar
• yapacağını belirtti.
Sınavmaraîonu
: devam ediyor
; • ANKARA (AA)-Mayıs
; ayında da öğrencilerin sınav
».maratonu bütün hızıyla
• sürüyor. Öğrenciler. bu
! hafta ara sınıflar ve
! ortaokul sonu devlet parasız
r-\atılıvebursluluk
; sınavJanna katılacak. 7
; mayıs cumartesi günü bütün
'• il merkezJeri ile Lefkoşa,
1 Cidde ve Riyad'da
; gerçekleştirilecek ara
',. sıraflar devlet parasız yatılıve
^ bursluluk sınavına 98 bin 242
»•öğrenci katılacak.
Üniversite
şenliği
• İstanbul Haber Servisi -
• İstanbul Üniversitesi
.' Rektörlüğü Öğrenci Kültür
,' Merkezi'nin düzenlediği
l "Halkbilim Kulübü Şenliği"
^.çeşitli etkinliklerle yann
; yapılacak. İ.Ü Fen Fakültesi
• Konferans Salonu'nda saat
"_.12.30-18.00arasında
,* düzenlenecek şenlik
| programında halk oyunlan
_*• gruplan, halk müziği, dia
• gösterisi ve şiir dinletisi gibi
; etkinlikleryeralacak.
: Otobüs terminalî
^ taşınıyor
[" • İstanbul Haber Servisi -
\ - İstanbul için "utançverici"
; birdurumagelen
_^ Topkapı'dakıTrakyave
2*Anadolu otobüs terminalleri,
i cumagünüFerhatpaşa'daki
i yeniyerlerinetaşınıyor.
5«Sözen döneminde taşınması
; bir çok kez ertelenen
j -terminaller, "94yerel
»- •'seçimlerinden sonra da bir
ş kezertelenmişti.
Uyuştupucu
operasyonları
• İstanbul (AA) - İstanbul"da
gerçekleştırilen iki ayn
operasyonda 236 kilogram
esrar ele geçirildi, olaylarla
ilgisi bulunduğu belirtilen iki
kişi de gözaltına alındı.
Kamyonlanyla İstanbul"a
uyuşturucu getirdiği iddia
edilen Abdullah Ayşin'in
kamyonunda güvenlik
kuvvetleri tarafından yapılan
arama sonucu, aracın gizli
bölmelerine yerleştirilmiş 117
kilogram, Ömer Doğal'ın .
kamyonunda da 119
kilogram esrar ele geçirildiği
bildirildi.
polisiinceliyorParti grubunda İçişleri Bakanlığı'ndaki köktendinci ve MHP'li kadrolaşmaya dikkat
çekildi. Bunun üzerine güvenlik örgütüyle ilgili bir rapor hazırlanması kararlaştınldı
TÜREY KÖSE
ANKARA - SHP. Ankara Milletvekilı
Salman Kaya'nın 1 Mayıs gösterileri sı-
rasında güvenlik güçlerince dövülmesi-
nin ardından, polis teşkilatı konusunda
bir rapor haarlanmasını kararlaştırdı.
SHP Grup Başkanvekili Ercan Karâkaş,
polis teşkilatındaki "köktendinci ve
MHP" kadrolaşmasının önlenmesi için.
polis okullanna öğrenci abnırken üniver-
site sınavlanna benzer yöntemler
kullanılmasını önerdi. Adalet Bakanı
Seyfi Oktay'ın da son ola>lann "polis
devleti anlayışının bir üriinü" olduğunu
vurgulayarak "Adli polis teşkilatı oluştu-
rulsaydı, buniar önlenirdi. Ancak hazırla-
nan taslak 1.5 yıldır hükümetten
çıkmıyor, çünkü emniyet içindeki bazı yö-
neticiler istemiyor" dedıği öğrenildi.
I Mayıs pazar günü Ankara ve İstan-
bul'da meydana gelen olaylar sırasında
Ankara Milletvekili Salman Kaya ilega-
zetecilerin ve yurttaşlann dövülmesi.
İçişleri Bakanlığı içindeki köktendinci ve
MHP'li kadrolaşma sorununu yeniden
gündeme getirdi. SHP grup toplantısın-
Bakanlık Emniyet Müdürünün göreve iadeedilmesfni istiyor
Içişkri'nden Taşanlay'adestek
da, milletvekilleri bu konudakı sıkın-
tılannı dile getirirken. grup başkanı
Aydın Güven Gürkan. "Kadrolaşma ko-
nusunda hükümetin, İçişleri Bakanfnın
uyanlmasını Genel Başkan'dan istedik.
Ğnıbumuz emniyet güçlerinin yansız ça-
lışmasını çok önemsiyor" dedi. Toplantı-
da Genel Başkan Murat Karayalçm'ın
da Gölbaşfndaki Polis Okulu'ndan
DYP'ye bile tek bir oy çı-
kmadığına dikkat çekerek.
"MHP ve RP gibi radikal parti-
lere oy çıkıyor. Bu kadrolaşma
sadece bizim değil, DYP'nin de
sorunu" dedıği öğrenildi.
ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - 1
Mayıs mitingi sonrasında polisin,
SHP Ankara Milletvekili Salman Ka-
ya'yı dövmesi üzerine, İçişleri Ba-
kanlıgı'nca başlatılan soruşftirmada.
mülkiye başmüfettişlerinin "telsiz ko-
nuşmalan"ru incelediği bildirildi. Açı-
ğa abnan Ankara Emniyet Müdürü
Orhan Taşanlar ile biri başkomiser 3 -
polisin durumunun, soruşturma so- =
nucunda kesinleşeceği kaydediliyor. tm
İçişleri Bakanhğı'ndaki genel eğili- ^
min, Taşanlar'ın görevine iade edil-
mesi yönünde olduğuna dikkat çekiliyor.
Emniyet Müdürlüğü'ne giderek dün
çahşmaya başlayan mülkiye başmüfettişle-
rinin, telsiz konuşmalanru inceledikleri.
Emniyet Müdürü ve üst düzey yetkilılerin
• Emniyet Genel
Müdürü Mehmet
Ağar'ın da, milletvekili
Salman Kaya'nın
dövülmesinden
Taşanlar'ın sorumlu
olduğu yönündeki
tepkilere karşı çıktığı
öğrenildi.
olaylarda bir sorumluluğu bulunup bu-
lunmadığını belirlemeye çalıştıklan öğre-
nildi. Video kasetlerdeki görüntülen de iz-
leyen müfettişlerin, SHP milletvekili Sal-
man Kaya'yı döven polislerin ifadelerini
aldıktan sonra, soruşturma dosyasını
bu hafta sonunda bakanlığa vermesi
bekleniyor. Bu arada, soruşturma
sona erene kadar geçici olarak görev-
den alınan ve Emniyet Genel Müdür-
lüğü ennrine atanan Ankara Emniyet
Müdürü Orhan Taşanlar'ın, büyük
bir olasılıkla soruşturma sonunda ye-
niden göreve atanacağı belirtiliyor.
Emniyet Genel Müdürlüğü'ndeki ge-
nel eğilim, Taşanlar'ın olaylarda so-
rumluluğu bulunmadığı yönünde.
Emniyet Genel Müdürü Mehmet
Ağar'ın da, milletvekili Salman Kaya'nın
dövülmesinden Taşanlar'ın sorumlu oldu-
ğu yönündeki tepkilere karşı çıktığı ve
olaylara karışan polislerin cezalandınlması
düşüncesinde olduğu öğrenıldi.
' Mayıs İşçi Bayramı'nda Çağla>an'da düzenlenen miringdcn sonra polis tarafından
dövaen Sosyalist İktidar Partisi İiyeleri, suç duyıırusunda bulundular. İstanbul Cum-
buriyet Savcılığı'na verilen diiekçede, V'ali Hayri Kozakçıoğlu, İstanbul Emniyet Müdürü Necdet Menzir ve diğer görevlilerin
"adam öldürmeye teşebbüs", "darp" ve "görevi kötüye kullanmak"suçunu işledikleri öne süriildü. Parti a>ukatı A>dın A\ anoğ-
lu tarafından verilen dilekçede polislerin, slogan armayan ve ba\rak taşınıa\an kalabalığa vasal stire bitmeden ve "dağılın"
uyansında bulunmadan kalas ve coplarla saldırdığı belirtilerek özellikle başa vurulan darbelerin "öldürmeye yönelik'"' olduğu ile-
ri süriildü. Ankara'daki 1 Mayıs kutlamalan sırasında bir milknckilinin dövülmesi nedeniyle sorumlu emniyet müdürünün gö-
revden alındığının hatırlatıldığı dilekçede, polislerin sicil numaralarının olmamasına da dikkat çekildi.
Kadrolaşmaya dikkat
Tarüsmalardan sonra polisin
örgüt yapısı ve örgüt içindeki
kadrolaşma konusunda bir ra-
por hazırlanması kararlaştınldı.
SHP lideri Karayalçın'ın "her
yönüyle" konunun incelenmesi-
ni istediği belirüldi. SHP Grup
Başkanvekili Ercan Karakaş da
Cumhuriyefe "Kadrolaşmanuı
önlenmesi için polis okullarına
öğrenci almırken, üniversite
sınavı yöntemi benzeri bir v öntem
kullanılabilir. Bövlece kadroiaş-
manın önü kesilebilir" dedı. Ka-
rakaş aynca. Genel Merkez'de
kuruîan İnsan Haklan Masası'-
na işlerlik kazandırılamadığına
dikkat çekti, oluşturulacak in-
san haklan ve hukuk masa-
lannın etkin çalışabileceğini sö\ -
ledi. Karakaş. "L'lkenin her
yanmdaki hukuk ve insan haklan
ihlalleri bu masaya gelir ve gereği
yapılır" dedi.
Bakan Oktay'ın da son olav-
lann "polis devleti anlayışının bir
sonucu olduğunu" söyledığı öğ-
renildi. Edinilen bilgıye göre
Oktay. "Bu olayların tekrarian-
maması için yargı reformu yapı-
Imalı. Adli polis teskilatının ku-
rulması için çalışma yaptık. 1.5
yıldır Bakanlar Kurulu'ndan
çıkmadı. Çünkü emniyet içindeki
bazı yöneticiler istemiyor''' dedıği
öğrenildi. SHP mılletvekillen.
bakanlann polisteki gerici ör-
gütlenme konusunda daha du-
yarlı olmalannı isterken. rapo-
run hazırlanmasından sonra ko-
nunun grupta tartışılacağı vc
belirlenecek önerilerin hükiime-
te sunulacağı belirtildi.
Menteşe, baskılara
dayanamadı:
Taşanlar'ın
yeri
henüz boş
Gözaltına alınanavukatkayıp
• DYP. ANAP ve MHP
Taşanlar'ın göreve iadesini
Bürosundan güvenlik güçlerince alınan Yavuz Yılmaz'dan haber alınamıyor 's
îedi
-îçi
*leHBakanı
°
G T
-' Menteşe. soruşturmanın
sonucunu beklediklerini
bildirdi. Bu partileregöre
Ankara Milletvekili Salman
Kaya, olaylann meydana
geldiği yerde bulunduğu için
"suçlu."
ANKARA (Cumhurivet Bü-
rosu) - TBMM Plan ve Bütçc
Komisyonu'nda. SHP Ankara
Milletvekili Salman Kaya'nın
dövülmesi tartışmalan arasın-
da polislerin tazminatlan arııı-
nldı.
Sağ partilerin milletvekilleri.
Kaya'nın suçlu olduğunu öne
sürdüler vc Orhan Taşanlar'ın
Ankara Emnıyei Mudürlüğu
görevine iadesini istediler. İçiş-
leri Bakanı Nahit Menteşe de
bu konuda açılan soruştur-
manın sonucunu bcklcdiğıni
bildirdi vc Taşanlar'ın vcrinın
doldurulmadığını belirtcrek gö-
revinc döndürebilcccğini ima
etti.
Kaya. sağ partilcrın milletve-
killeri tarafından. "aşırı sol ör-
gütlerle birlikte hareket etmek-
le" suçlanırkcn polislerin taz-
minaılan hükümetten gclcn ta-
sanda öngörülcn rakamıh üze-
rine çıkanldı vc yıllık vükü 1.5
trilyon liradan 2 ırilyon 178
mılyar liraya yükseltildi.
Komısyonda. SHP Tunceli
Milletvekili Sinan Ycrlikava.
Salman Kaya'nın dövülmesi
olay ını kınarken polislcre insan
haklan ve demokrasi dersi ve-
nlmesini. bakanlıgın, vaıandaş-
lara iyi davranılmasını sağla-
mak için polis örgütüne genelge
yayınlamasını istedi. SHP Ma-
latya Milletvekili Mustafa Yıl-
maz ise. polisin toplumsal olay-
larda çifte standart uyguladığı-
nı söyledi.
• İstanbul Emniyet
Müdürlüğü'nün
'Elazığ'a gönderdik'
açıklamasma karşın,
Elaağ Emniyet
Müdürlüğü, Yılmaz'm
yakınlanna, 'gözaltmda
böyle biri yok'yanıtını
verdi.
ERGÜN AKSOY
ANKARA - İstanbul'da gü-
venlik güçlerince gözaltına ahn-
dığı öne sürülen Avukat Yavuz
Yılmaz'dan 6 gündür haber alı-
namadığı bildirildi. İstanbul
Emniyet Müdürlüğü'nün. "Yıl-
maz'ı sonışrurma için doğum
yeri olan Elazığ'a gönderdik"
açıklamasma karşın, Elazığ
Emniyet Müdürlüğü yetkilileri-
nin,Yılmaz'ınyakınlanna."Gö-
zaltına böyle biri yok" yanıtını
verdikleri kaydedildi. Ağabeyi-
nin yaşamından kaygı duyduk-
lannı belirten Yüksel Yılmaz,
"Güvenlik güçlerince sürekli ölümle tefadit
ediliyordu" dedi.
Güvenlik güçlerince gözaltına alındığı
öne sürülen istanbul Barosu avukatlan-
ndan Yüksel Yılmaz'ın, "kayıp" olduğu
bildirildi. Ağabeyinin 6 gün önce İstanbul
Kartal'daki bürosundan güvenlik güçle-
rince gözaltına ahndığıru belirten Yüksel
Yılmaz, "Polisler daha sonra ağabeyimi eve
getirmişler. Eşinin ve çocuklarının bulundu-
ğu bir sırada, geniş kapsamlı bir arama
yapnnslar. Ancak evde hiçbir şey bula-
mamrşlar'Medi. Ağabeyinin daha önce.
İstanbul
Baymmpaşa'da
protfötogMşjmi
istanbul Haber Servisi- Tutuklu ve hükümlü
ailelerinin, geçen yıl Hasköy"de polis
tarafından düzenienen bir operasyonda
öldürülenSelma Doğan'ın annesinin
gözaitma ahnmasmı kınamaaçıklamasjna
polis izin vermedi. Bayrampaşa Cezaevi
önüne gelen siyasi tutuklu vc hükümlü
aüeleri,polis tarafından zorla Topkapı
minîbüsüne bindirilerek olay yerinden
uzaklaştınldılar. Cezaevi önündeyoğun
gûvenlik önfemleri alan polisler, olay
öncesindeçevrede bulunan kahvehanelere
gjrerek üst ve kimlik kontrolü yaptılar. Daha
sonra gözalöna ahnma olayını kınamak için
cezaevi önüne gelen tutuklu ve hükümJü
yakınıyaklaşık 10 kişi, polis tarafından
engeflendi.
izmir
Buca'dadayağa
suçduyurusu
İZ.VIİR (Cumhurivet Ege B«ros«)-Buca
Cezaevi'ndejandarmavegardiyandayağına,
suç duyurusunda bulunuldu. Tutuklulann
av/ukatlan İzmirCumhuriyetSavcılığına
verdikleri suç duyurusu diİekçelerinde
"Mihekkiüerimiz 18 nisan gûnü DGM'yegeKş
gidişkrinde jandarma tarafından dövüidüler.
Aynı gün cezaevinde göriiş bitimindensonra da
göriişyerini terk etmedikleri gerekce
göstenlerek, tutuklu ve aileleri gardiyanlar
tarafından kalas, cop. td. tekme. tokatla
döviümüslcrdir. Aldiklan darp sonucu 85 kişi
değişik yerlerinden yaralannustır" görüşüne
yerverdiler. İzmir Barosuavukadanndan
Hülya Üçpmar suç duyurusunda
müvekkılennin mahkemeheyetinin gözleri
önünde dövüldüğünü, belirtti.
Elazığ'ın Karakocan ilçesinde avukathk
yaptığını belirten Yüksel Yılmaz, şunlan
söyledi: "Ancak güvenlik güçlerince sürekli
ölümle tehditediliyordu. 1991 yılında ise gö-
zaltına alındı ve 68 gün sonra Erzincan
DGM tarafından suçsuz bulunarak serbest
bırakıldı. Tebditler yoğuniaşınca geçen yıl,
Karakoçan'dan kaçmak zorunda kaldı.
Eşini ve çocuklarını da daha sonra gizlice
Karakoçan'dan çıkararak İstanbul'a getir-
di. Kartal ilçesinde avukatlığa başladı."
İstanbul Emniyet Müdürlüğü'ne yaptı-
klan başvurudan sonuç alamadıklannı be-
lirten Yüksel Yılmaz. şöylc dedı:
"Soruşturma için doğum yeri olan
Elazığ'a gönderdiklerini söylediler. Elazığ'-
daki yakınlarımız Emniyet Müdürlüğü'ne
başvurdu. Ancak "gözaltında böyle bin' ol-
madığı yanıtı verildi. Oysa ağabeyûn güven-
lik güçlerince gözaltına alındı. Gözaltına
alma olayını. güvenlik güçlerinin demokrat
insanlara yönelik bir eylemi olarak göriiyo-
rum. Ağabeyimin vaşamından endişe duyu-
yorum. Faili meçhul bir cinayete kurban gi-
derse, bunun tek sorumlusu güvenlik güç-
leridir."
isTANBuı ULUSLARARASI
ltulTUR
İSTfllURIIL
VAKFI TIYATRO FESTIUALI İSTANBUL DABUYUKOYUNLAR^ \ If II • i I I 1 / ^ \ | \
K R A L U B U V E
MACBETH'DEN SAHNELER
I I ¥ ^1 II nl I Vl I K 5 Woy!'9W I8J0 MuhsinErtuğrul SahnesM'02( 2 2<0 7720)
II I |ll/4|l|| I 1 # | \ ÇAPKININ FENDI 5 Ma,,% 199421 ;5 Kenter Tiyatrosu (0212 246 3589)
^ ^ • • ! • I I 1 • • \ ^ I I * HAYAT ÇOK GÜZEL 5 Moy-s 1994 18 30 İstanbul Sanat Merkezi 102/; ?«
AR4YIS
TOKTAMIS ATES
SoHVhdıalefet
Bilindiği üzere 'sağcılık' ve 'solculuk' kavramları,
Fransız Devri'minin getirdiği kavramlardır. Fransa'da
Genel Meclisler diye isimlendirilen mecliste 'Düzenin
değişmesinden yana olan' halk temsilcileri, başkanlık
kürsüsüne göre solda durdukları içn 'solcu'; Düzenin
değişmernesinden yana olan' soylular ve papazlar da
sağda durdukları için 'sağcı' sayılmışlardı. Ve o günden
beri düzenden yana olanların sağcı, düzene karşı olan-
ların da solcu olarak isimlendirilmesi geleneği oluş-
muştur.
Ama her düzeni değiştirmek isteyen herkes solcu de-
ğildir. Solcu olabilmek için, o düzen değişikliğinin 'ileri-
ye doğru'olması gerekir. İleriye doğru değişimin koşulu
da toplumdaki ekonomik ve siyasal olanaktann 'geniş
kesimler lehine' değiştirilmesidir. Eğer getirilen yeni
düzen, toplumun geniş kesimlerinin siyasal haklarını kı-
sıtlayan, ya da sınıflar arasındaki uçurumu genişleten
bir düzense, bunu yapanlar 'solcu' değil, en alasından
sağcıdırlar.
Kapitalizm sömürüye dayanır. Zira kapitalizmin 'ken-
dini yeniden üretebilmesi' için, yani yeni yatırımlara gi-
debilmesi için sermayeye gereksinimi vardır. Ve kapi-
talizm kendi mantığı içinde tutarlı olmak için, emeği sö-
mürmek zorundadır. Emekle sermaye arasındaki pay-
/aş/m'kimi zaman 'dengeli', kimi zaman mantıklı', kimi
zaman 'ada/ef/;"olabilir. Ama hiçbir zaman 'eş/Y'olmaz,
olamaz.
Demokratik gelişme süreci içinde 'emekçi kesimler'
kendilerini sermayeye karşı koruyabilmek için örgütlen-
mişlerdir. Bu örgütlenme, önceleri sınıf temeline daya-
nan sendikalar biçiminde olmuş ve daha sonra da siya-
sal partiler halinde siyaset sahnesinde yer almışlardır.
Ve yine demokratik gelişme süreci içinde bu örgütler,
önceleri yasadışı sayılmış ve ağır baskılarla karşılaş-
mışlardı. Bu dönemdeki mücadele de elbette kan ve şid-
dete dayanıyordu. Ama zaman içinde bu tür örgütler ve
siyasal partiler legalite kazanmış' ve mücadele daha
yumuşak bir biçime bürünmüştür. (Kapitalist ülkelerin
sömürgelerinden kaynak aktarmalarının etkisini de dü-
şünmek gerekir.) Kısacaartık emekçi kesimleri desiste-
min içinde yer almış ve bir anlamda uyum sağlamışlar-
dır. Ancak hiç kuşkusuz belli güvenceler alarak.
Bu güvencelerin en önemlisi, 'sosyal devlet' ilkeleri-
nin yaşama geçirilmesi olmuştur. Sermaye kesiminin
parasal gucune karşı; sayısal' ve 'örgütsel' gücünü or-
taya koyan emek kesimi refahtan aldığı payı' sosyal
devletin güvencesi ile garanti altına almıştır. Işsizlik si-
gortası, sağlık güvencesi vb. gibi kurumların yanı sıra;
eğitimde fırsat eşitliği gibi temel bir ilke de yaşama geçi-
rilmiştir.
Kıta Avrupası'nda gördüğümüz bu gelişim süreci için-
de doğal olarak hem sermaye kesimi, hem de emek ke-
simi devleti ele geçirmenin siyasal kavgasını vermişler-
dir ve (her şeye karşın) günümüzde de veremektediler.
Bu savaşım surecinde sermaye kesimi devleti denetle-
yebıldiği zaman, devletin sosyal alandaki yükümlülükie-
rini azaltmaya çalışmış; emek kesimi devleti denetleye-
bildiği zaman devletin sosyal alandaki yükümlülüklerini
tam anlamıyla uygulatmaya çalışmıştır.
Ama bu iki kesim ve politikaları hep biribirinin 'alter-
natifi' olmuştur Dış politika alanında, makro ekonomik
planlamalarda, kultür ve eğitim politikalarında vb. alan-
larda ana hatlarıyla benzer politikalar önerseler bile,
devletin sosyal işlevlen' konusunda, farklı politikalar
önermişler ve uygulamışlardır. Zaten işin doğrusu da
budur. 'Sosyal barış' ne denli ileri düzeyde sağlanmış
olursa olsun, eğer iktidarda sermaye kesimi varsa ve
devletin olanaklarını belli bir azınlığın çıkarları doğrultu-
sunda pompalıyorsa, geniş kitlelertn umdu emekten
yana partilerde, yani sol partilerde olur. Gelir dağılımın-
da denge arayan, güvenli bir iş peşinde, kafasını soka-
cak bir evin özlemi içinde olan, çocuklarına daha iyi bir
eğıtım vermek isteyen, insan haysiyetine yakışan bir ya-
şam sürmek isteyen geniş kitleler umutlarını sol partile-
re bağlarlar ve sol partileri desteklerler.
Ama bu işler Türkiyemizde böyle olmuyor. Aslında
bugün Türkiye'deki sol partilerin durumunu ele almak
istiyordum Ama yazı öylesine uzadı ki, yerim kalmadı.
Ancak şu kadarına işaret etmek isterim ki; Türkiye'-
deki sol partiler geniş kitleler için umu olma' özelliğin-
den çok uzaktırlar. Bunda belki 12 Eylül'ün sarsıntısını
atamamanın da etkisı vardır. Fakat sebep ne olursa ol-
sun, 'Türkiyesolu', 'sol'olmaktan çıkmıştır.
Iktidarın (sözde ve göstermelik) ortağı SHP, hangi
özelliği ile, 'düzenin değişmesini' isteyen kitleleri peşi-
ne takabilecektir? Özelleştirme masallarıyla mı, ekono-
mi paketlerinden çıkan acı reçetelerle mi, yoksa dizboyu
yolsuzluklarla mı? CHP ne vaat etmektedir, DSP ne vaat
etmektedir? Ne derece inandırıcıdır? Diğer sol partiler
ise, inandırıcı olmaktan çok daha uzaktırlar.
Bukoşullaraltında 'solmuhalefet'bîr dönemdeDemi-
rel'in propaganda aracı oldu, bu dönemde de Refah'a
kaldı. Ama bizim aslanlar' hala birbirlerini yiyorlar...
TE V bursundan 55 bin öğrenci yararlandı
TürkEğitimVakfi
27yaşında
İstanbul Haber Servisi - 4
Mayıs l%7tarihindeVehbi
Koç'un başkanlığında ve 205
aydının öncülüğünde. 205 bin
TL seımaye ile kurulan Türk
EğilımVâkfı(TEV)dün.27.
kuruluşunu kutladı. Vakfın
27.vıldönümübasın
toplantısında konuşanTEV
Yönetim Kurulu Başkanı
Aydın Bolak. sağlık nedcni ile
buyıldönümündearalannda
göremedikleriiçin
üzüldükleri Vehbi Koç'a
"acil şifa" dileğınde
bulunarak. kuruluşlannın
Türk yardımseverlerinin
katkılan ile 27 yıl içerisinde
gelişipgüçlendiğini belirtti.
Burslar karşılıksız
TEVadınınVehbıKoçile
özdeşleştiğini belirten Bolak.
vakfın Türk Milli
Eğitim sistemi
içerisinde
yadsınamayacak
bir yeri olduğunu
savundu. Vakfın
bugün aktif
toplam olarak 311
mılyar TL'lık bir
kuruluş olduğunu
belirten Aydın
Bolak. "TEV, bugüne kadar
karşdıksız olarak 55 bin kişiye
yurtiçi, 410 öğrenciy e de
yurtdışı burs vermiştir.
Bugüne kadar dört işhanı
inşaa ettiren v akfımız, y üda
25 milyar TL kira geliri elde
etmektedir"dedi.
VakıfYönetim Kurulu
Başkanı Aydın Bolak. şunlan
söyledi:
"27 yılda 418 kişi vasiyet ve
hibeyoluyla bağışta
bulunmuştur.
\ akfın gayrimenkul mal
varlıklarının tapu değeri
bugün, 57 mily ar TL'na
ulaşmıştır. Yurtdtşında da
yardunseverierden ilgi gören
vakfımız, Amerika ve
Danimarka'dan vasiyet
yoluyla iki büyük bağış
almıştır. Yapılan bağıslar,
geçen 27 yılda 20 milyar
TL ye ulaşmıştır. Bu
bağışlarla on binierce gence
burs sağlanırken, binierce
kişinin adı da eğitim
dav amızda y aşatılmaktadır."
Basın loplantısında. vakfın
yönetim kurulu üyeleri Ord.
Prof. Sulhi Dönmezer,Ömer
Koç, Ata Gökçe, ömer
Dinçkök, Şahap Kocatopçu
dayeraldı.