Katalog

2 MAYIS 1994 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA HABERLEREVDEVAMI GUNDEM MtSTAFA BALBAY Ankara-lstanbul Hattı ANKARA -"Ikıbaşkentli"ülkelerdezaman zaman yaşa- nan bırdurumla karşı karşıyayız. ABD'de, ekonomı New York'ta pişer. sıyaset VVashing- ton'da. Almanya'da Berlın, başkent Bonn'a süreklı kafa tu- tar. Brezılya da sıyaset Brasil'de yapılır, ama ekonominin nabzı Sao Paulo'da atar Pakıstan'da sonradan kurulan baskenl islamabad'da alınan kararlar, zaman zaman liman kentı, ekonomı ve tıcaretın merkezı Karaçi'yi kızdırır... Bızde de Istanbul burjuvazısının soluğu Ankara'nın en- sesınde Gayrı Safı Mılli Hasıla'nın yüzde 45'ını üreten Is- tanbul, bugunlerde Ankara'ya kızgın. Laledevrı sonaerdı. Hedeflerını hep "Ya başaracağım, ya başaracağım", "Ya yapacağım, ya yapacağım" dıye açıklayan Çiltere, şımdı Istanbul çıkışıyor: "Yagit.yagıt..." Çok değil birkaç ay önce, Çiller'i baştacı eden, cesur, ka- rarlı, atak başbakan olarak nıteleyen Istanbul a ne oldu? Dahageçen hafta. "Haydi Türkiye, başaracağız, başka Tür- kiyeyok.. "diyerekalışılmamış biçimde hükümetın arkasın- da yer alan büyük gazetelere ne oldu? Yaşadığımız olaylar gösterıyor ki, paranın ımanı olmadı- ğı gıbı sıyasetı de yok, partısı de yok... İstanbullu ışadamının Ahkara hükümetine bakışı çok net: Işıme yarıyor mu. yaramıyor mu? Evetse kalsın, hayırsa gıtsın... Olay tabiı kı bu kadar basit değıl, ama birinci ölçeğın bu olduğu apaçık. Iş aleminın ısteğı şu: "Ey hükümet. ısteklenmi tam olarak yerine getirmiyor- sun. KIT kamburundan kurtulmanm kaçınılmaz olduğunu gordun, ama vaatlerın sadece sözde. Kapatacağım dedi- ğin KIT'len kapatma cesaretini gosteremeyecekmiş gıbi- sin. Özelleştirmede daha bir arpa boyu yol alamadın. 'Aya- ğımı SHP bağlıyor' dıyorsan. değiştir. ANAP var.. Eğer bunu başaramayacaksanız, teknokratlardan oluşan bır hü- kümet kurulur ve ıstediğımız kararları onlaralır." Gunluk bir yazıda ayrıntılanyla değinmek güç ama, iş aleminın ıstedıği teknokratlar hükümetı konusu Batıda uzun tartışmalara neden olmuş, teonk temelleri o/uşturul- muş bır tez 20. yüzyılın başlarına kadar dayanan bu tezin temelı şu: "Artık sanayı toplumuna geçıldığınde devleti sıyasal gruplar değil. rasyonel bürokratlar yönetecektlr." Bu yaklaşım pek çok gelışmış ülkede hala, sıyasi rejime alternatif olarak varlığını sürdürmektedır. Türkıyede bugunlerde büyük önem taşıyan kararların alınması sürecıni, sıyasi ve sosyal ıçerıkten kopartarak yanlızca "lyi yönetme", "akılcılık ve verimlilık" sorununa ındırgeyen "teknokratlar hukumeti" önerısınin demokra- sıyie bağdaşması da olası değıl. Bu yönetım şeklıne de- mokrası değıl "teknokrası"denır . "Alternatifhükümet" arayışının zamanlaması da hayli il- ginç. Bılındığı gıbı 5 Nisan Kararları, krizın çalışanlara aıt faturasını ıçerıyordu. Zengınlenn ödeyeceğı faturayı TBMM'den çıkacak vergı yasası belırleyecekti. Zenginlerın bir yıllık "net aktıfi" üzerınden ödeyeceklerı vergı yasa ta- sarısı TBMM'ye geldı Geçen hafta gorüşüldü. Vergi oran- larını belırleyen bölum TBMMden geçtı, geriyedört madde kaldı. önümüzdekı çarşamba günü kalan maddeler de ge- çecek ve vergı yasalaşacak. Tam bu aşamada, çığlıklar koptu: "Bu hükümet yapamaz..." Acaba vergıyi görunce ış aleminın şimşekleri mi çaktı? 5 Nısan paketını, "zengınden bır kez, çalışandan daı- ma..." dıye yorumlamıştık. Anlaşılan "bır kezi" de çok gö- rüyorlar. Sorun, "ekonomik çıkar" olunca ış aleminin gözü hıçbır şeyi görmüyor. "Rejim, demokrasl, sistem, TBMM, hepsi bır yana. işimıze yarayacak gelsin.'' Aman Ankara sağlam dur, Istanbul'un bencilliği tuttu! IçişlerFnde RPyanlısı IMF heyeti Ankara'da Çiller'in raporunu inceliyor (Baştarafi l.Sayfada di. Yetkili. mart ve nısan ayla- nnda gelir ve kurumlar vergisi beyannamelerinin top- landığını. bu şekilde 1994 vergi gelirlen hakkında detaylı bılgi- yc sahip olduklannı anımsata- rak. hafta içinde TBMM Genel Kurulu'nda yasalaşacak ta- sanyla da yaklaşık 70 trilyon lira ek vergi sağlanacağını söy- ledi. IMF heyeti için vergi gelirleri hakkında rapor hazırlandığını anlatan yetkili. değerlendirme- lerin her gün Çiller'e sunuldu- ğunubildırdi. Hükümet. 5 Nisan"da açıkla- dığı ıstikrar paketı çerçevesin- de, KİT ürünlerine yapılan yaklaşık yüzde 100'e yakın zamlar. memur maaşlarında sı- nırlı artış. tanmda uygulanan destekleme alımlannın sınırlan- dınlması. tasarruf tedbirleri ve özelleştirme çalışmalan ile 3 ay- da 38 trilyon liralık tasarruf sağlamayı planlıyor. RP'nin yükselişi IMFyi rahatsızetti \ Baştarafi l.Sayfada de yansıdı. JMF yetkilileriyle yaptığı görüşme sonrasında. ANAP Genel Başkan Yardımcısı Işın ÇeJebfye bilgi veren Devlet Bakanı Aykon Doğan'ın. "Refah tehlikcsinin. I.MPın ekonomik pakete olum- lu yaklaşmasına neden olduğu- nu" söyledığı öğrenildi. Dünva Bankasınca düzenle- nen uluslararası bir toplantıya katılmak üzere geçen hafta so- nunda Washington"a giden Devlet Bakanı Avkon Doğan. burada IMFyetkilileriylede bir arayageldi. Doğan. Türkiv e'ye dönüşün- de. ANAP Genel Başkan Yardımcısı ve ekonomiden so- rumlu eski Devlet Bakanı Işın Çelebi \e Mesut Yılmaz'ın danışmanı ve eski Maliye Ba- kanlığı Müsteşan Biitekin Öz- demir ile gdrüştü. EdiniJen biJ- giye göre, Bakan Doğan. 5 ni- sanda açıklanan ekonomik pa- ketin. istikrar politikalannın başlangıcı için iyi bir gelişme ol- duğunu söyledi. ANAP'Iı Çele- bi ise istikrar programının mev - cut kadrolar ve uygulamalann yanı sıra, koalisyonun yapısı nedeniyle başanya ulaşamaya- cağı görüşünde olduğunu bil- dirdi. ABD'deki temaslar hakkında bilgi veren Doğan. IMF yetkililerinin de ekono- mik pakete olumlu baktıklannı bildirdi. Doğan. IMFyetkilile- rinin bu yaklaşımına "Türkiye'- deki Refah Partisi ve radikai İs- lamcı akımların güçlenmesinin neden olduğunu" sövledi. CÜMHURIYET'TEN OKURLARA • Baştarafi 3. Sayfada Cumhuriyet, 7 Mayıs 1994 günü 70'inci yaşınılamam- layacak. Türk basınında -geçirdiği bütün sarsıntılara, yaşadığı baskılara karşın- 7 Mayıs 1924 günü, başöğret- menimiz Yunus Nadi'nin açıkladığı ilkelerden sapma- dan sürdürülmüş tutarlı ve saydam bir yaşamın yaşgü- nü. Cumhuriyet'i bugüne taşıyan ve yarınlarda da var olmasını sağlayacak okurlarımıza özel bir ek hazırlıyo- ruz. Bu, aynı zamanda Türkiye Cumhuriyeti'nin de bir belgeseli olacak. Çünkü iki 'Cumhuriyet'i birbirinden ayrı düşünmek olanaksız. • önümüzdeki pazartesiye kadar gönlünüzce bir hafta geçirmeniz dileği ve saygılanmızla... • Baştarafi /.Sayfada Rı/a Akdemir (Balıkesir), Naci Parmaksız (Adana), Aslan Yıldırını (Aksarav), Recep Yazıcıoğlu (Erzincan), Oğuz Berberoğlu (Erzu- rum), Atilla Koç (Giresun), Gökhan A>dıner (İçel). Atilla Osman Çelebioğlu (Kahraman- maraş), Vluammer Güler (Kavseri), Ö/demir Hanoğlu (Kastamonu), Şehabettin Harput (Kı- nkkale), Atilla \ ural (Kon>a), Cemalettin Se- nm (Kötahva), Saffet Arıkan Bedük (\Ialat\a), Şinasi Kuş (Samsun). M. İrfan Kurucu (Sinop). Zijaettin Akbulut (Şanlıurfa) ve Nurettin Turan (Zonguldak). Bu arada. bakanlık müsteşan Bekir Aksov ılc müsteşar>ardımcısı M. İlyasAksoyda hacı va- liler arasmda jeralıyor. Suudi Arabistan"ın. bu yıl için 20 vali>i hacaı davetetmesi. bakanlık içindeki RP'li kadrolaş- manın boyutlannı bir kez daha ortaya kovdu. Baican Menteşe. 20 valiye yapılan daveii izin vcrmevcrek önlcrken. davctliler dışındaki bazı valılerin hacca gitmek için bakanlıgına baş- vurarak izın istedikleri bildirildi. Ancak. İçişlcri Bakanlığı'ndaki RP yanlısı kadrolaşmadan sıkıntı duyduğu bcîirtilen Başbakan Çillcr'in uçık tavıralması nedeniyle Menıeşc'nın bu valilcrc dc izın vcrmcdiği vc "Emckli oldukran sonra keodi paralarıyla git- sinler" dcdiği öğrenildi.İçişlcri Bakanlığı bün- vcsindcözellıklcmülkiidarede RPsanlılarının ağırlıkta olması. DYP ıçındc dc tepki varatı- \or. Başbakan Çiller'in. bundan duvduğu ra- hatsızlığı sık sık dile getirdiğj vc Mcnteşe'dcn. bu kadrolan etkısizleştirmesini islcdiği. ancak Mcnteşc'nin opcrasvon yapmada "ağır kaldığı" belirtiliyor. Bu nedcnlc. Çillcr'in. ilk kabincdeğişikliğin- de Mentcşe'vi bu görevdcn alacağı ifadc cdili- vor. OLAYLARIN ARDINDAKI GERÇEKM Baştarafi I.Sayfada grubu oluşturan Zuluların In- katha Özgürluk Partisi liderı Buthelezi, 8 Nısan 1994'te se- çimlere katılmayacağını açıklamıştı. Zulular ile Man- dela'nın liderlığindeki Afrika Ulusal Kongresi yandaşlan arasındaki çat/şmalar, kanlı bir tırmanışa dönüşmüştu. Siyahla sıyah arasındaki ça- tjşmalarda, günde en az on kişi ölüyordu. Devlet Başkanı de Klerk ile Zulu lideri Buthe- lezi arasında yapılan görüş- melerden sonra Inkatha Öz- gürlük Partisi'nın seçimlere girmesı kararlaştırıldj; ancak güçlükler seçim süresinde de sona ermedi. Bütün zorluklar aşılarak gerçekleştirilen seçimin ke- sın sonuçları bilinmiyor, an- cak Afrika Ulusal Kongresi'- nin, oyların yarısındaçoğunu toplayacağı öngörülüyor; Klerk'in partisi yüzde 30'u aşacak, Buthelezi üçüncülük- te kalacaktır. Nelson Mandela'nın devlet başkanlığına kesin gözüyle bakılıyor. Güney Afrika da bir siyah devrim gerçekleşiyor, insan- lığın utancı siliniyor. Ancak Mandela'y' bekle- yen çok büyük sorunlar var. Seçimin her şeyi çözümle- yemeyeceği açık. Siyah nüfu- sun yaşama sorunları öylesi- ne ağır ki, ülkedeki eşitsizlik- leri aşmak için yalnız seçim elbette yeterli değil. Siyasal eşitsizlikler aşılsa bile eko- nomik eşitsizlikleri aşmak, için uzun bir zaman, güçiü bir sabır, bilgiti bir çalışma ge- rekli; tarihin günümüze yığdı- ğı davaları bir oturumda so- nuca bağlamak olanaksız... 21'inci yüzy\\a yaklaşan dünyamızın Güney Afrika'- daki seçimlerden alacağı bir ders var. Tarih, zikzaklar çiz- se de gelgitlerı yaşasa da in- sanlığın eşitliğe ve özgürlü- ğe doğru yürümek zorunlu- ğunda olduğunu söyleyebili- riz. Bu zorunluğun bir örneği de Güney Afrika'da yaşanı- yor; dünyamızın geleceğine -bugün karanlık ve acılı ko- şullar geçerli olsa bile- lyim- serlikle bakabiliriz. 1 Mayıs'acoşkulukutkuııa YOL KESEINIRMAK HıfeıV.Velidedeoğlu 4. bası 30.000 (KDViçmde) Yaymlan Türkocağı Cad. 3V-41 Cağaloğlu-fstanbul Haber Merkezi- I Mayıs İşçi Bayramı. Demokrabi Platfor- munu oluşturan DİSK. Türk- İş, Hak-İş, Kamu Çalışanlan Sendikalan Platformu vc de- mokratik kitlc örgütlerinm katılımıyla dün >urt çapında coşkulu bır şckildc kutlandı. Yurdun çcşitli verlerinde \apı- lan mitinglcrde hükümet eleşti- rildi. "İşsizliğe, pahalüığa ve is- tikrarsızlığa ha\ır" sloganlan atıldı. Ankara vc İstanbufda düzenfenen mitinglerın bıtimin- den sonra ververçıkanolavlar- da polis, gazctecilcn vc gösteri- cileri tartakladı. Ankara'da bazı özel televizyonlann muha- birleri vc SHP Millctvckili Sal- man Kava da tartaklandı. An- kara. İstanbul. Adana \e Bur- sa'da çok savıda kışi polis ta- rafından gözaltına alındı. SHP Genel Başkanı ve Başbakan Yardımcısı Mıırat Karavalçın. I Mavıs'ı Trabzon'da kuiladı v e " 1 MayB'I J alnızca tşçiler de- ğil, memtırlar da kutlavacak" dcdı. Kara>ulçın. Ankara"da olavsız geçen mitingin ardı- ndan çıkanlan gcrgınliğın araştınlacağını söyledi. Adana Valiliği ise "kamu düzenini 60- zacak olavlann çıkabileceğini" gerekçe gösıererek kutlamalara izin vermedi. Ankara Büromuzun haberi- ncgöre 1 Mavıs. Ankara'da ha- lay çekilerek ve I Mavıs Marşı söylcncrek kutlanırkcn hükü- met "sermaye iktidan". serma- >e düzeninin tcmsilcileri de "ku- durmuş köpekler" olarak nitc- lcndırıldı. 1 Mavıs ve Sıvas şc- hitlen. Nazım Hikmet'in "Güne- şe Akın" şıiri eşliğinde savgı du- ruşuvlaanıldı. 1 Mayıs kutlama programı. saat 12.00'de Celal Bavar Bulvan'nın Tandoğan kısmındaki alanda başladı. An- kara Demokrasi Platformu"nca düzenlenen mitinge, yaklaşık lOhinkişikatıldı." Ankara Demokrasi Platfor- mu adına Çağdaş Hukukçular Derneği Ankara Şube Başkanı Avukat Kazım Genç bir konuş- ma vaptı. Gcnç. "Yeni dünya diizeni adı altında sermave em- pervalizminin egemenliği altında vaşıyomz. Bu düzenin tcmsilci- leri. kudurmuş köpekler gibi sal- dırıvorlar" dıye konuştu. CHP Ankara milletvekilleri L'luç Gürkan ve Ali Dincer. DEP Genel Başkan Yardımcısı Kemal BUget. DEP Adıvaman Milletvekili Mahmut Kıİınç ile Siirt Milletvekili Naif Güneş'in de katıldıklan mitingte. SHP"li 10 ısvancı milletvekilinin tclg- rafla gönderdikleri mcsaj da okundu. Miting sonrası kalabalık. Kı- zılay'a doğru >ürümek isteyin- ce polis tarafından engcllcndi. Bu sırada bır polis arabasının birkaç kişi tarafından >umruk- lanması ve "faşizme ölüm"' slo- ganlannın atılması üzcrinc po- lis yürüyenlere copla vc tahta sopalarla saldırdı. Saldırı sıra- sında polise taşla karşılık vcril- mesi üzerine. polis çok savıda kişıyi gözaltına aldı. Bu arada Flash TV muhabiri Banu Mert- yörek bir sıvil polis tarafından döv üldü. Shovv TV kamerama- nı Salih Peker tartaklanırkcn HBB kamcramanı Şahin Balkız da bir polis köpeği tarafından ısınldı. Olaylar sırasında güvenlik güçleri. SHP Ankara Milletve- kili Salman Kava ile yeğcni Elif Kaya"yı da aralanna alarak dövdüler. Elif Kaya'nın ağırşe- kifde tartaklanarak sürüklcndı- ğinin de gözlendiği olav ın ardı- ndan. Kava ve vcğeni, Hacette- pe Hastanesi'ne kaldınlarak tc- davi altına alındılar. Kaya ve yeğeni. çekilen tomografılerde durumlannın iyi olduğunun anlaşılması üzerine taburcu edildiler. Öte yandan gösteriler sırasın- da. Sıhhiye köprüsünden düjen 3 polis mcmuruyla. Ahmet Oğ- retir adlı bir yurttaş da yaralan- dı. Karavalçın: Sorumiular cezalandırılacak SHP.Gcnel Başkanı ve Baş- bakan Yardımcısı Murat Kara- valçın. SHP Genel Sckrcteri ve Kiiltür Bakanı Fikri Saglar ile İstanrHil'daki I Vîav ıs gösterileri yağmura karjı coşkulu başladı, fakat dağılma sırasında mitinge katılanlarla polis arasında yer- >erçatışmaJarvaşandı.(Fotoğraflar: ERDOGAN KÖSEOĞLU AHMETŞIK HATİCETLfNCER) Dıvarbakır eskı Beledije Baş- kanı ve DEP Divarbakır Mil- letvekili Leyla Zana"nın eşi Mehdi Zana. Kaya'yı hastane- de zıvarel ederek geçmiş olsun dileğinde bulundular Karaval- çın. zivaretten çıkışında. so- rumlulann bulunup cezalandı- nlmasını istevcccğıni belirterck. özcllikle Ankara'da olavsız ge- çen mitingin ardından çıkanlan gerginliğin araştınlacağını kav- dcttı. Karavalçın. Salman Ka- va'nın polisler tarafından lanı- nmamasının olanaksız olduğu- na dikkat çckerek. "Gerekirse bu konuyu Başbakan'la görüşe- ceğim"dedı. İstanbuPda coşkulu başladı, dayakla bitti İstanbul Habcr Servısi'nin haberıncgöre. I Mavıs İşçı Bav- ramı her yıl olduğu gıbı coşkulu başladı. davakla bittı. Yakluşık lOObinki^ininkatıldığı İşçi Bav- ramı Şişli Abidc-i Hürriyct mcv- danında düzenlenen mitinglc kuılandı. Mitıng sonrasında po- lisın "dağılın" uv ansına karşı gc- lcn bazı gruplar copkınarak dağıtıldı. Coplamadan gazeteci- lcrdcnasibinialdı. I Mavıs kuılamalun Demok- rasi Platformu lemsilcilcrinin. saat 11.00'dc Taksım Atatürk Anıtı'na"! Mayıs ÇelengT'kov- masıyla başladı. Atatürk. sılah arkadaşlan \c şehıtler anısına savgı duruşundan sonra temsıl- ciler. toplu halde Kazancı Yo- kuşu'na yürüyerek 1977 I Mayısı'nda ölenler için karanfil bırakarak savgı duruşunda bu- lundular. "Yasasın I Mayıs" sloganı atan grup daha sonru otobüslerle toplanma ven olan Pivalcpaşa Bulvan'na harcket etti. Yoğun güvenlik önlemleri al- tında Pivalcpaşa Bulvan'ndaki buluşma vcrine gelen gruplar Çağla>an Köprüsü'nün önündc tek tek aramadangeçinldı. Saaı 11.00'den ıtibarcn 1 Mayıs kuılamalan için izin vc- rikn Şişlı Abidc-i Hürrivct mcy- danına gclmcye buşluvan grup- lar. davul zurna eşliğinde "I Mavıs .MarşT'nı söylcverck vü- rüvüşc başladı. Yürüyüş vc mi- ling bouınca V'aliliğin vasak- ladığı sloganlar atıldı. pankart- lar laşındı. Karabük. Zonguldak vc Pct- las ışçilcnnin de katıldığı miıing devrim şchitlcn. I mjyısta ölcn- lcr vc vuriscvcrlcr için siivgı du- rıışuvla başladı. Ardından Istik- lal Mar^ı okundu. Bu arada bazı gruplar. ıslık vc ">uh" scslcrivlc marşın sövlcnmesını cngelleme- ye çalıştılar. Bilgesu Ercnus'un Türkçe-Kürtçe sövlediğı şarkı- lar vc I Mavıs Marşı'nın ardı- ndan konuşmalara geçildi. İlk konuşan Türk-İş Genel Başkanı Bayram Meral, bazı gruplar ta- rafından yuhalandı. Konuşması boyunca hükümeti sert bir dille cleştircn Bavram Meral. "Bu- giin, işçiierin birlik u' davaıusma gücüdür" dedı. Meral. şövlc de- vam ettı: "12 Evlül vasaları de- mokrasi avıbıdır divenler bugün ülkevi 12 Evlii] vasalarıvlavöne- tiv orlar. Bugün bizim burada ser- gilediğimiz giictimüz onlara çeki düzen verecektir." Hak-İş Başkanı Necati Çelik'- in konuşmasınm başında vağan yağmura "Bu rahmettir. rahmet- ten korkulma/" dcmcsi üzenne bazı gruplar \uhaluma>a baş- ladı. Konuşması sürcsincc sık sık vuhalanan Çclik. "Bu hükü- met sermaje ağırlıklıdır.Serma- veve gücü vetmeven ücretleri dondurmak isteven hükümete badi canım sende dev in. Gücünüz vetivorsa havalı. enflasvonu don- durun" dıvc konuştu. DİSK Gcncl Başkanı Kemal Nebioğlu da konuşmasmda işçi Mnılinın hıçbir zaman ıktıdar olamadığını vurguladı. Nebı- oülu. " l Ike ekonomisini. de- mokrasisini kimlerin bu hale ge- tirdiği açıktır. 24 Ocak karar- lanndan beri ülkede her istedik- leri neredev se kanun olan serma- ve çevreieri bu bunalımın sorum- lusudur" dedı. Nebioğlu. 12 Ev- lül vc vasalannın gctirdiği tahri- baiın ortadan kaldınlmasını. koalisv qn protokolündeveralan demokratikleşme vaatlerinin bir an önce havata geçirilmesıni ıs- tedi. Mitinge katılan gruplar saat 14.00'ten ıtibaren dağılmava başladı. Polis kü'çük gruplar halinde vürüvcn göstericileri "dağılın" uvansının ardından coplamava başladı. Yaklaşık 30 kişi çcşitli vcrlerinden vara- landı. Yaralılardan durumlan ağır olanlar İstanbul Tıp Fa- kültesı Hastancsi'nde tedavı al- tına alındılar. Yaklaşık 20 kişi- lik varalı grubu ise hastane acil scrvisinc dönen Sosyalist İkti- dar Partisi İsıanbul il binasında ayuktu lcdavi edijdi. Yaralılar arasında "Şofor İdris" olarak bılınen eski kuşak sosyalistler- dcn 83 vaşındaki İdris Erdinç'in dc bulunduğu gözlcndi. Olav la- n görünttilcmck isteven gazetc- cilcn cngclleven polisler. arala- rında gazctemiz muhabirlerinin de buîunduğu bazı gazetecileri tartaklavarak filmlcnneel kov- 21binpolisalarmdaydı'• Baştarafi l.Sayfada fazla zarar gören Zonguldaklı madenci- ler, Karabük Demirçelik ve Petl:ıs tşçıferi oldu. Saat 10.30civannda Bulvar üzerin- de onbinlerce ınsan toplandı. Mitingin ilk gerginliği, Çağlavan Köp- rüsü altında kurulan polis barikaimda ya- şandı. Onbinferce insanm tek tek aran- mak istenmesine tepki gösteren gruplada polis arasında coplu-sözlü tartışmalar gö- rû'Jdü. Bu arada grubun arasında kalan bir polisin yere düşcn şapkası yakıldı. Gruplar, miting alanına sloganlarla girmeye başladı. Gün boyunca Vilayet'in "jasak slogan ve pankart Kstesi" delindi. Sürekli."Yaşasm 1 MayB","Yaşasınişçi- lerin birliği", "Hükümet istifa. Tansu Amerika'ya", "Sıvas'mbesabısorulacak", "1 Mayıs bizim bayramımız, engeüeye- me/siıuz. yasakla>ama/,sınız". "Vur vur inlesin, sermaye dinlesin", ''GeJiyor, ge- liyor, madenciler geKyor", "MadenJer bi- zimdir, kapatılamaz", ^Demirçetik ka- patıiamaz", "Ankara Ankara du> sesimi- zi, bu gelen işçinin ayak sesi", "fşciler ele- le, genef greve", "Faşiznte karşı omuz omuza", "îşçiyiz. haklıyız, kazanacağız", "Karabük'e uzanan eller kırılsın". **ÖIme- ye ölmeye geidik, hükümetten nesap sor- mava geidik", "Canej caney işte meyda- ney, melek yüzlü şevtan nerde^in hanev", "İşçiler burada, hükümet nerede" slogân- ları atıldı. Bazı gruplar miting sırasında Marx, Engels, Lenüu Mao, Stalin. Castro, Cbe Guavera'nın posterlerini taşırkcn, "Ma- hir, Hüscyin. l laş kurtuiuşa kadar savas" sloganı atıldı. 68'Iilerde kendi pankartlan altında 1 Mavıs Marşı'nı söyledi. Bu ara- da alanda Özçelik-İş Sendikası'nın "Atarn Cumhuriyeti ve fabrikaJarı konı- mak namus borcumuzdur" pankartı yer aidı. CHP'li milletvekilleri Mehmet Sevigen ve Algaıt Hacaloğiu pariı ba>rağı altında mitinge katılırken. eski İstanbul Belediye Başkanı Nurettin Sözen. işçilenn arasmda >er aldı. RPli İstanbul Milletvekili Mu- kadder Başeğmez ise mıtingi basm için ayrılan bölümden ızledi. Eski DİSK baş- kanlan Abdullah Baştürfc'ün eşi Ayten Baştürk ile Kemal Türkler'in eşi Sabahaf Türkter de mitinge katılanlar arası- ndaydı. İlerlemiş yaşma karşın Türkive'- nin en eski komünisti Mehmet Bozışık mi- tingin en dikkat çeken kışilerindendi. Güvenliği sağiamak için gelırilen polis köpeklerine çok iş düştü. Gruplardan toplanan pankartlann başında polis kö- pekîeri bekletiierek. "pankart güvenliği" sağlandı. Yer yer çıkan lartışmalarda kö- peklerin kullanılması ledirginlik yarattı. Taksim'e çıkmak Taksim'e "çıkmak". bu yıl da defalarca aranmayı göze almak. poiislerin "potansi- yel suçlu" gözüyle bakışlanna katlanmak demekti. Taksim'e çıkan yollar, daha Anadolu yakasında vapura binerken "de- netim" altına alınmıştı. Kadıköy'den Ka- raköv'e geçip Tünel yoluyla İstiklai Cad- desi'nden Taksim'e ulaşmayı hedefle>'en bir kişinin. aşması gereken poJis barikatj sayısı en az bcşti. Pazar günü sabah saat- lerinde tenha olan İstiklai Caddesi de son- radan oldukça kalabalıklaştı. Yalnız, bu "kalabahk"ta çoğunluğu oluşturanlar resmi >a da sivıl polislerdi. 15-30 yaş arası gençler, çember sakalh ya da türbanh-çar- şaflı değillerse, daha bir özenle aranıyor- du "Halkm huzurunu korumakla görevli" poliskrin halkla diyaloğu da emir kipli beş-on sözcüğü geçmiyordu: "Çantanı aç!" "Gcl burayaî" "Bu oeV "Kimligini göster!" Taksim Alanı'na volu düşen turistlerse polis yoğunluğuna anlam veremeyen göz- İerle bakıp birbirlerine göstererek. buna anlam yüklemeye çalışıyorlardı. du. ATV televizyonunun ka- s r~i meramanı Ergün Erdil, Alpte- '-| kin Aydogan vc Bengi Morgül bır sürc gözaltında tutulduktan sonra serbest bırakıldılar. Er- dil'in görüntü kasctlerinc el ko- nulurken kamerası da polısler- cc kınldı. Polisin akşam saatlerinde İs- tanbul'un Bakırköy. Zeytin- burnu. Esenler ve Eminönü il- çelcrindc yaklaşık 50 kişivi gö- zaltına aldığı öğrenildi. İzmirdeki kutlamaiar İzmir Büromuzun habcrine göre. 1 Mayıs. İzmir'de de dü- zenlenen yürüyüş vc mıtingle kutlandı. Bu >ıl kutlamalara Türk-İş. DİSK. Hak-İş konfe- derasyonlanyla tüm örgütlerin birlikte katılmalannın "Toplum- saJ konsensös'*ün somut bir gös- tcrgesi olduğu belirıildı. Sabahın erken saatlerindcn başlayarak işçiler. memurlar. kıtle örgütleri ve çok sa>ıda vurttaş Konaktaki eski balık hali önünde toplanmaya başla- dı. Emniyet güçlerinin voğun güvenlik önlemleri altında Cumhuriveı Alanı'na doğru yü- rü>üşe geçen topluluk yol bo- vunca. "Hükümet istifa, işçiler elele genel greve, işciyiz, güç- lüviiz, kazanacağız" sloganlan attılar. İstiklai Marşı'nın toplu- ca söylenmesınin ardından. 1 Mayıs Marşı ve 1 Ma>ısBildirisi okundu. Türk-İş. DİSK ve Hak-İş ve Kamu Sendikalan Platformu adına yapılan konuş- malarda çalışanlann çok zor bir dönemden geçtiği vurgulanarak bunda hükümetin sorumluluğu- nun büyük olduğunu belırtıldi. I Mavıs kutlamalan Eğitım- İş'in düzenlediği şenlikle bıttı. Adana'da yasağa sert tepki Adana Büromuzun haberine göre. Adana'da ise "Kamu dü- zenini bozacak olavlann çıkabi- leceğini" gerekçe göstenp 1 Mayıs'ın kutlanmasına izin ver- me>en Adana Valiliği'nin tutu- mu SHP ve DEP tarafından sert ifadelerle kınandı. Yasağa rdğ- men I Mavas'ı kutlamak isteyen küçük gruplar. hastaneler kav- şağında sözaltına alındılar. SHP Adana İl Başkanı Sel- man Serttepe. Yüreğir ilçe baş- kanı Hali! KocaoğJu'vla birlikte düzenlediği basın toplantısında Adana Valiliğinin tutumunu " 1 Mayts bir mavts'ta kutfanır, { haziran'da değil. Bu bir prova- kasvondur, kitlelerle dalga geç- mektir" sözleri) le kınadı. Karavalçın Trabzon'da kutladı SHP liden ve Başbakan yar- dımcısı Murat Karavalçın. I Mayıs İşçi Bayramfnı Trab- zon'da kutladı. Demokratikleş- me paketi konusunda mesajlar veren Karayalcın. paketin üze- rinde çalışmalann sürdürül- düğünü. ancak yaz aylannda paketin >ürürlüğe konulabilece- ğini bildirdi. Panisinin bölge toplantısı ne- deni> le Trabzon'da bulunan Murat Karayalcın. Kültür Ba- kanı ve SHP Genel Sekreteri Fikri Sağlar. Devlet Bakanlan, İbrahim Tez. Erman Şahin ve Mehmet Kahraman. Turizm Bakanı Abdülkadir Ateş ve ge- nel merkez yönetıcileri. sabah Yol-İş Scndikası'nı ziyaret etti- ler. Karavalçın burada işçilenn bayramlannı kutladı ve demok- ratikleşme paketine ilişkin açı- klamalarda bulundu. I Mayıs Samsun'da da kut- landı. DİSK Karadeniz temsil- ciliği tarafından düzenlenen İşçi Bayramı etkinlikierine. Sınop, Ordu. Amasya. Tokat ve Trab- zon'dan katılırnlar büyük çapta oldu. Öte yandan Çalışma ve Sos- yal Güvenlik Bakanı Mehmet MoğuJtay. I Mayıs'ın emeğe saygının simgeleştiği. işçilenn uluslararası düzeyde birlik, mü- cadele ve dayanışma günü ol- duğunu belirterek, " İ kemizde de yıllarca vanlış tanıtılan 1 Ma- yıs, son vıllarda barış, huzur ve dayanışma içinde kutlanmakta- dır" dedi.