Katalog

SAYFA CUMHURİYET2 9 NİSAN1994 CUMARTESİ KULTUR ŞÜR ATLASICEVATÇAPAN 'Yeşilbir soluğuvar ağaçların...'Karl Krolow 11 Mart 1915'te Hannover'de doğdu. şiirini geliştirdi. îlk kitabı, İkinci Dünya Savaşı esnası- Savaş sonrası koşullannın acılığım, bazı şiirlerinde de GöttingenveBreslau'daAlmanveFransızfılolojisiJel- ndaçıktı. 1956'daDannstadt'ayerleşenKrolow, 1960ve şevginin konumunu alaya bir yaklaşımla dile getirdi. sefe ve sanat tarihi okuyan Krolovv, önceleri Alman 196rdeFrankfurtÜniversitesi'ndehocalıkyapü. İnsan ilişkilerinin eksenini aşkta gören Krolow, mutlu- doğa şiiri geleneğine bağh kaldıysa da, daha sonra Kitaplanyla çeşitli ödüller de kazanan şair, 1972'de luğun aşktan, düşmanlığın aşksızhktan kaynaklandığı- Fransız ve Ispanyol şiirinin etkisi altinda kendine özgü Alman Dili ve Edebiyatı Akademisi'nin de başkanı oldu. na inanır. KARL KROLOW ŞHRLER ÇEVÎREN: HÎLMÎ TEZGÖR Hep aynı şarkı- yalruzca bo'yle. Yaşıyorum. Bukısamelodi. Yalnızca çok değil bir seferde. Saymıyorum günleri. Ses yok onlardan tekrarlanan değişiklerde. Benim var. Yeterli bugûn için, ilerletir beni bazen, eğer ben başka kapılann önündeysem ve geceleri doğru bir pencere ışıkhysa tadı çıkanlabilir güzelliğin bir noktası gibi. Banayaramazhiç, nasıl hayatta kaldığımı kimsenin fark etmemesı. Yüzün bir yansıyla, sonra öbürüyle insan için mümkün olanı yapmak- fazla ışığa dayanmak, değışık insanlar tarafından seyredilmek çeşitli yerlerde günün ortalamasında, gökyûzünde hiçbir eksik yokken ve hayat iki eşit parçaya aynldığında, fızyonomik olarak aynı kalmak ve başkalannın yapmaya korktuğu gibi olmak- bir konuda sabretmek, orada olmak, bakılmak ve unutulmak için- bir gösten gözünde yaşlan olmayan, teldenbirçiçek ya da bir başka, kolayca üretilebilen ayaklanna dolaşmak için, birden hareketlenen melankolik parmaklan olmayan, gelip geçenlerin. Akşam temizlemıyor artık ışığını bir makasla, şimdi tırnak kesmeyi bekleyen. Karanlık bir değişim satırlar arasında. Nemli ağızla konuşuluyor görülen geceden. Elbiseler ağırlaşıyor düşerlerken. Gözün akında şiir yeteneği fark ediliyor yalnızca. Karanlık adamlar, yorulmuş, uyuyorlar ayakta. Yalııızca Beyaz Yalnızca beyaz. Resimlerin rolü yok artık. Gün beyaz bir lekedir, eğer gözler ağnrsa. Çıplak kelimelerle yaşanır- Soğuk, eşyalan büken. Kar parmaklan sağ kalan bitkilerin havayı gösterir, içinde kışın gücünün uyuduğu, gürültüsü birbirine sürtünen camın, sessizce kınlan. Her şeyi bıraktım olduğu gibi. Ardımdaki gölgem yürüyor yavaşça kuzeyden doğuya. Hatırlayışım bitiyor kitabın kenannda. Yanımdaki bardakta yavaşça kuruyor su. Suçlamadan geçiyor zaman. Kusursuz bir öyküo kaçış noktası olmayan, bir şey bulabilmek için, üstüne gidilebilen. flkbahar kopanlmış çiçeklerden oluşur. Ozgürlük güneşte bir gezintiden. Sanatın dünyası çok güzel gözlerden oluşur. Mayıs bir kuştur, bir sokak faresini ağzında taşıyan. • . Ozgürlükle hep ozgürlük daha iyi anlaşır. Sanat bir düzensiz bukettir çok fazla dizeden oluşan. Btnu BaşkaTürliGdftyorum Bunu başka türlü görüyorum- kelimeler kalıntılan kapitalizmin- Bunu öyle görmüyorum. Kar diyorum ve ağzımda 1929 kışı. Su, diyorum, bir kez daha Kuzey denizinde boğularak. Ateş. Benim birelim yanmakta son savaştan beri. Gün sanki bugün sürecekmiş gibi görünüyor. Bir içki yutulur, hava solunur. Doğrudan bir bulutun üzerine gidilir. Oyun kutusu çmlar kafada. îsittirir kendini. Işıkta dolaşmak eğlendirir. Açılmış kollarla sahne alınır güzel çıçekleriyle birçayınnönünde. Daha dün böyle güzel birgündü. Özgürlük diyorum \ e hâlâ bilmiyorum ne söylediğimi. •; * ""Z Her şey bir görünüş. Yeşil bir soluğu var ağaçlann. Biradım sıçrayış oluveriyor. Toprak sabit değil tabanlann altinda. Küçük seması mavi bir suyun. Neşe genç bir hayvan kanatsızca tutuyor yolunu yukanlara. İlkbahar. Unsurlan tekrann. Değişik sahneler var. Bir perde geri çekilir. Herkes görür, neler gelir: Yeşil, san, buluşması tek tek renklerin bir sahnede. Duraksayan bir tiyatro. Seyirci yaşlılardan oluşmuş, nefes alan. Hantadakı bir sürü ısım kafamı kanştınyor. Bir ülkenin içinden yeni başlanmış bir resimden geçer gibi geçiyorum. Ünlü ressamın şevkini kaybettiği. Kalıyorum sonunda ince gölgesinde birkaç çiçeklenen ağacın, kayısı veren, daha sonra, sonbaharda, onlan ısırdığımda meyveler bana yine o ülkeyi hatırlatır, bir zamanlar hakkında yargıya vardığım. Reamler: ADEM GENÇ Uzun kolla uzanılır dost bir geleceğe, ihtiyaç duyulan tutulur, ellerde zamanında, oranlara etki edilir. Oval yüzle şans varatılır, açık kapılardan geçilir, toprak ayaklar altinda. Omuzlann üzerinden günlere bakılır diz bükümleriyle. Sonra çevrilir kafa başka yöne. kimse tanımaz kaslan, kendimiz için oynattığımız, yalruz, uykuya yatmadan önce. Fark Bınnın öğrendiğı kalır- kırmızı ve kırmızırun arasındaki farklılıklar, deriden deriye tıraştan sonra. Yavaşça büyür sakal yüzde. Zaman vahşileşmiş. Şerefe, der insan ve bardağını kaldınr. Oysa o ince aynm insanlar arasındadır, işlerinin ya da silahlann başına gitmelerinde. 'Kadın Olmak'Gaziantep f te Kültür Servisi - Çukurova Ünı\ ersitesi Güzel Sanatlar Bölümü Ze> nep Oral'ın "Kadın Olmak" adlı tek kişilik belgesel o> ununu bugün saa! 20.00'de Gaziantep Milli Eğitim toplantı salonunda sahnelıv or. Nurhan fekerek'in yönettiği oyunun biletlen Gaziantep Üniversitesi Kültür Işlen Müdürlüğü'nden edinılebılir. Tayfun Tandoğan'ın vazıp vönettiğı "İş İşten Geçmeden" adlı çocuk oyunu ise yann Beledıye Şehır Tiyatro-u'nda izlenebilecek. Tiyatro Hurç"un sunacağı o> unun bıletleri Belediye Şehir Tıyatrosu gişelerinden sağlanabilecek. Ali Poyrazoğlu Tiyatro'sundan yeni oyun Kültür Servisi - Ali Poyrazoğlu Tiatrosu bu yıl ilkbahan •'Babam Dokuz Doğurdu" 3dlı yeni bir güldürüyle karşılıyor. Taksim Sıraselvıler'deki kendi salonunda dün başlayarak uzatmasız 12kezsergilenecek "Babam9 Doğurdu". Ali Poyrazoğlu Tiyatrosu 28 nisanda Kadıköy Halk Eğitim Merkezi'nde "Ali Harikalar Diyaiînda" ve "Babam 9 Doğurdu"yu dönüşümlü olarak kısa bir süre için sergilemeye başlayacak. "Babam 9 Doğurdu"yu Eli Saghi'den geçen yıl yitirdığimiz ünlü tiyatro oyuncumuz Nisa Serezli dılimize çevirdi. Ali Poyrazoğlu ve Levent Kazak. Türk toplumuna uyguladılar. Çok ustalıkla yaalmış bir töre güldürüsü olan "Babam Dokuz Doğurdu" pahalılık, zamlar. yükselen yeni değerler karşısında yıkılmadan bir arada durmaya çahşan orta kesimin öyküsünü anlatıyor. Aynı anda hem kansı, hem gelini doğum yapan sünnetçi Mahmut Civelek'in evinde ortaya cıkan değişiklik dünyaya yeni bir gözle ve anlayışla bakmasını gerektiriyor. Evdeki ve dünyadaki düzen neden ve nasıl eskiyor? Gündemde olan yeni banş yollan neler? Kadınlarla erkekler arasındaki denge nasıl sağlanmah sorunsallanna neşeh ama ciddi bir yaklaşım." Babam 9 Dogurdu"da Ali Poyrazoğlu, Levent Kazak, Suzan Aksoy, Nur Gürkan, Levent Can oynuyorlar. Ali Poyrazoğlu'nun yönetüği oyunda dekorlar Fatih Ok'a, kostümler ise Ertuğrul Odabaşı'na ait. 7 nısandan başlayarak perşembe, cuma, cumartesı günleri 21 .OO'de, pazargünlen 15.0O'te. Dünya Kitap 'tayayıncıhğımızın 54yıhnın bilançosu Kültür Servisi - Dünya Kitap Dergisi'nin nisan tarihü 30. sayısında yayınalığımızda 54 yılın şimdiye kadar hiç yayımlanmamış bilançosu sunuluyor. Dergi, konuyu istaüsüki grafıklerle irdelerken ay içerisinde Ankara'da düzenlenecek olan TÜY AP Kitap Fuan'nı da çeşitli söyleşılerle duyuruyor. Dünya Kitap'ın nisan sayısında Mehmet Başaran yaanınuzda Kastamonu'yu anlatıyor. Murat Çulcu, Özdemır İnce, Tomns Uyar, Kamil Şekerkaran, İrfan Külyutmaz, M.Sabri Kozaylık yaalannı sürdürürlerken nisandan itibaren Küçük Iskender de yazılanyla dergide yer alıyor. Barlas Özankca, denemesinde Bukowski ile Ahmet Haşim'i karşılaştınyor. Eray Canberk, Nedim Şener, Tahır Erol, M. Deniz'in de yazılanyla yer aldıklan dergide M. Mahzun Doğan, Ankara'da kitap dünyasının panoramasını çiziyor. Derginin rehber sayfalannda çeşitli kitaplar tanıtılıyor. "50lerin Alman Grafik Sanatı" Kültür Servisi - İstanbul Alman Kültür Merkezi ve Mimar Sinan Üniversitesi, Almanya'da 50'b yıllara kişiliğini vermiş olup, dönemin sanatsal ilişkisine ve "Yeni Resim"e büyük katkılarda bulunmuş olan grafik sanaunın temsilcileri niteliğjndekı ünlü sanatçılann eserlerinden oluşan hir «rgi düzenlenıyor. "50'lenn Alman Grafik SanatT adındaki sergi 24 nisana kadar açık kalacak. Sergj kapsamındaki sanatçılann stilleri farklı da olsa temel aldıklan sanat anlayışlan birbirlerine benziyor. Bu sanat anlayışı, Mavi Binici'den Bauhaus'a ve oradan da 50'lere kadar uzanarak büyük ölçüde idealizmi kapıyor. Bugün Mimar Sinan Üniversitesi Konferans Salonu'nda saat 15.30'da "Avrupa'da 50'li Yıllann Sanaü ve Almanya'daki Ornekleri" konulu bir konferans yapılacak. Çukurova Kitap ve Kültür Fuan ADANA (AA) - Bu yıl üçüncüsü düzenlenen. "Çukurova Kitap ve Kültür Fuan' açıldı. Sabancı Kültür Sitesi fuayesindeaçılanfuar, 17 nisana kadar 10.00-23.00 saatleri arasında gezilebilecek. Ingiliz Kültür DerneğVnde "müzik ve edebiyat" ANKARA (ANKA) - Türk-İngiliz Kültür Derneği, nisan ayı etkinliklerinin konusunu müzik ve edebiyat olarak belirledi. Türk-Ingjhz Kültür Derneği'run nisan ayı etkinlikleri, geçtığimiz yıllarda ölen Prof. İrfan Şahinbaş'ın Ingilizce çevin çahşmalannın anlatılacağı "İngiliz Edebiyatından Çevirileriy le Prof. İrfan Şahinbaş" konulu söyleşisi ile başlayacak. Prof. Ünal Aytur ile Prof. Engin Uzmen'in katılacağı söyleşi yann gerçekleştirilecek. Unlü İngiliz şair John Donne'nin geleneksel şiir yaklaşımına karşı anlayışı Prof. Bülent Bozkurt'un 12 nisanda sunacağı "John Donne'nin Esprili, Fantastik, Gerçekçi ve Erotik Şiiri" konulu konferansta anlatılacak. Doç. Dr. Bilge Ercilasun'un katılacağı "Türk Edebıyatf nda Batı Etkisi ve Servet-i Fünun" konulu konferans 18 nisanda gerçekleştirilecek. Prof. Hikmet Şimşek'in Türk müziği tanhmi özetlej erek. çağdaş Türk bestecilerinden örnekler dınleteceği "Türk Muağı ve Çağdaş Gelişimi" konferansı 21 nisanda yapılacak. Prof. Engın Uzmen'in konuşmacı » olarak katılacağı "Shakespeare Şarkılan" başüklı konferansta Shakespeare'in oyunlanndaki ünlü şarkılan, dönemin dığer örneklen ile birlikte açıklamalı olarak sunulacak. Konferans 28 nisanda gerçekleştirilecek. FESTIVALDE BUGÜN Beyoğlu Emek: Manhattan (12.00, 18.30)* İyıNıyetlerf 15.00, 21.30)* Be>oğİu Atias: Ayakçı (12.00. 18.30)-*- Şakadan (15.00, 21.30)* Beyoğlu Alkazan KüUer ve Elmaslar (12.00,18.30)* Kartal Taçb Yüzük (15.00,21.30)* Beyoğlu Avrupa: Bulut Kuzusu Zirri (12.00, 18.30) Twist(15 00. 21.30)* Beyoghı Beyoğlu: Gün Uzar Yüzyıl Olur (12.00,18.30) Selvi Boylum Al Yazmalım (15.00, 21 30) Kadıköy Reks: Gönül Dostlan (12.00)* Çıplak (Mike Logh) (15 00)* Mario, Mana ve Mario (18 30)* MaconBebeği (21.30)* FESTİVALDEYARIN Beyoğlu Emek: Stardust Anılan (12.00,18.30)* Şarkımı Dinle (15.00, 21 30)* Beyoğlu Atlas: Mutfak Sohbetleri (12.00, 18.30)* L.627 (15.00, 21.30)* Beyoğlu Alkazan Erkeklerle Kadınlann Gerçek (12.00, 18.30)* Elveda Canyem (15.00,2130)* Beyoğlu Avrupa: AnnaAnna(12.0ö, 18.30) KuklaUstası( 15.00)* Kalbin Karanlık Yüzü (21.30)* Beyoğlu Beyoğlu: Ateş (12.00,18.30)* Davul (15.00, 21.30) Kadıkö> Reks: M. Butterfly (12.00)* Betty Blue-Filmin Bütünü (15.00)* Ve Orkestra DurmadanÇaldj (ig 30)* Yaşamın Soluğu (21.30ı * Altyazüı olarak göstenme sunulacak. Öyküsü