Katalog

22NISAN1994CUMA CUMHURİYET SAYFA DIS HABERLER BM, Kıbrts'a heyet göndermekistiyop • NIWYORK(AA)-BM GenelSekreten Butros Gali'nin, bu ayın sonunda Kıbns'la ilgili aynntılı raporunu Güvenlık Konseyi'ne sunması beklerirken konseyin, güven arttırıcı önlemlerpaketi üzerinde ilerleme sağlanamaması durumunda, gelişmeleri yerinde incelemek için adaya bir heyet \ ollama eğiliminde olduğu öğrenildi. Güvenilir kaynaklardan ahnan bılgiye göre bu konudaki eğilim henüz tam olgunlaşmadı. NiKon'mkPitik saatieri • W ASHINGTON (AA) - Geçirdiği beyın kanaması sonucu kısmen felç olan ve "kntik saatler" geçirdiği belirtilen ABDeski Başkanı Richard Nixon'a geçmiş olsun dilekleri yağıyor. Rusya Devlet Başkanı Boris Yeltsin. New York'ta bir hastanede yoğun bakım altında tutulan 81 yaşındaki Nixon'a yoUadığı mesajda, "Umanm kısa sürede sağlığınıza kavuşarak siyasi yaşama dönersıniz" dedi. Başkan Bill Clinton da Bosna ıle ilgili olarak düzenlediği basın toplanasına, "Hillary ve ben, Başkan Nıxon'ın sağlığına kavuşması için dua ediyoruz" diyerek başladı. Lübnan'daZ IraMı tutuklandı • BEYRLT(AA)- Beyrut'ta, geçen hafta bir Irak rejım muhalifınin öldüriilmesı olayına kanştığı ıddiasıyla aranan Iraklı iki diplomatın tutuklandığı bildirildi. Polis kaynaklan, Iraklı diplomatlar Ali Danvish ile Hadi Hasan'ın, yanlannda diğer diplomatlar ile birlikte Beyrut Havaalanı'na gitmek üzere bü> ükelçilik binasından çıkmalannın ardından tutuklandıklannı açıkladı. Cezayip'de kaymakamasaldın »CEZAYİR(AA)- Cezayır'in batısındakı Maskara bölgesinde bulunan Auf ilçesi kaymakamının. silahlı ikı kişinın saldınsı sonucu öldürüldüğü bildirildi. Cezayir güvenlik yetkilileri, Kaymakam Muhammed Belaadham'ın, olay yerinde aldığı ağır yaralar sonucu hastanede hayatını kaybettiğini belirttiler. HikmetÇetin Romanya'da • ANKARA (AA) - Dışışleri Bakanı Hikmet Çetin, "Foundation du Form" adlı bir İsviçre örgûtünün düzenlediği uluslararası konferansa katılmak üzere dün sabah Romanya'ya gitti. Konferansın "Karadeniz'de Güvenlik ve İşbirliği" konulu ilk oturumuna başkanlık edecek olan Çetin, bu akşam Ankara'ya dönecek. Akdeniz'deNATO tatbikatı • NAPOLİ(AA)- NATO'nun Akdeniz'in orta ve batı kesimlerinde 4-19 mayıs tarihlerinde hava. kara vedeniztatbikatı düzenleyeceği bildirildi. Belçika. Ingiltere. Fransa, Almanya, Yunanistan, İtalya, Hollanda, Portekiz, îspanya, Türkiye ve ABD'nin silahü kuvvetlerinin katılacağı "DinamikEtki94" (Dynamic Impact) tatbikatının bölgede deniz ve hava operasyonlan ile İtalya'da kara ve amfıbi askeri manevralan içereceği belirtildi. Gorajde'de, hastaneye dün ikinci kez düzenlenen saldında 28 kişi öldü Sırp vahşeti snıırtanımıyorDış Haberler Servisi - Bosna Hersek- ın Gorajde kentınde Sırp saldınlan tüm şiddeti ile sürüyor. Önceki gün kentteki hastaneyi vurarak 18 kişinin ölümüne yol açan Sırplar, dün de hastanenin ha- fif yarahlara aynlan bir bölümünü vur- dular. Saldında 28 hasta ve ziyaretçinin öldüğü bildirildi. AFP Ajansı'nın Smır Tammayan Doktorlar örgütüne dayanarak verdiği habere göre Sırplar tarafmdan bomba- lanan hastanede 11 doktor da yaralan- dı. Yaralananlar arasmda 4 doktorun durumlannın ciddi olduğu belirtildi. Sırplann önceki gün vurduklan has- tanede ise 18 kişi ölmüş, 26 kişi de yara- lanmıştı. BM Mülteciler Yüksek Komiserliği'- nden yapılan açıklamada. Gorajde'de süren Sırp bombardımanında sadece önceki gün 44 kişinin öldüğü, 137 kişi- nin de yaralandığı bildirildi. Gorajde'yeBMbirUği Birleşmiş Mületler Koruma Gücü (UNPROFOR), Gorajde'ye 100 kişilik uluslararası bir banş birliğı gönderdil- mesi gerçekleştirilemedi. Birliğin. Sırp- lann kuşatması altında bulunan kente gitmek üzere Saraybosna Havaalanı'- ndan aynldığı fakat Gorajde'ye ulaş- madan engellendiği bildirildi. İngiliz, Fransız ve Ukraynalı askerler ile Norveçli askeri sağlık görevlilerinden oluşan birliğe, Lukaviça'dan bölgesin- den itibaren Sırp askerleri eşlik edecekti. Sırplar önceki gün Birleşmiş Millet- ler'in Gorajde'ye 1000 Ukrayna asken göndermek istemesi üzerine kente 100 asker ve 40 kişilik tıbbi ekıbin girmesini kabul etmişlerdi. UNPROFOR sözcüsü, NATO hava kuvvetlerinin Gorajde'deki Sırpgüçleri- ne yönelik iki *uyan' bombardımaru ardından rehin ahnan BM gözlemcıle- rinden ıkısinın daha serbest bırakıldığj- nı, bir Hollandalı gözlemcinin ise Rago- tiça'da hala Sırplann eünde olduğunu söyledi. BM gözlemcilerinin eşyalannın yağ- malandığı. araçlannın, radyo dhazlan- nın tahrip edildiği belirtiliyor. Başkent Saraybosna'da önceki gün iki kişinin yinei pusu ateşi' yüzünden ya- ralandığı belirtildi. Batı'daki Bihaç böl- gesinde ise aynhkçı Boşnak lider Fikret Abdiç'e bağlı kuvvetlerin, Bosna ordu biriiklerine saldırdığı kaydedildi. Bosna için süper zirvemayıstaDış Haberler Servisi - ABD Başkanı Bill Clinton ile Rusya Devlet Başkanı Boris Yeltsin, Bosna-Hersek sorununa çö- züm bulmak amacıyla uluslara- rası bir konferans düzenlenme- sı konusunda anlaştılar. Kon- feransın gelecek ay yapılabile- ceğı bildiriliyor. Rusya lideri Boris Yeltsin'in sözcüsü Viyaçeslav Kostikov - un dün yaptığı açıklamaya göre, Yeltsin ile ABD Başkanı Clinton önceki akşam bir tele- fon konuşması yaptılar. İki li- der. 40 dakika süren görüşme sırasında Bosna-Hersek krizi- nin sona erdirilmesi amaayla ABD, Rusya, Birleşmiş Millet- ler. Avrupa Birliği ve ülkede sa- vaşan taraflann katılacağı bir konferans düzenlenmesinı ka- rarlaştırdılar. Yeltsin'in sözcüsü Kosti- kov'un verdiği bilgiye göre, gö- rüşme sırasında Rusya lideri Yeltsin, 'NATO'nun Bosna- Hersek'te Snrplara karşı bir hava saldınsı düzenlemesinia söz konusu olması durumunda mutlaka Rusva'nın onavının ön- ceden alınması gerektiğini' söy- ledi. ABD Başkanı Clinton ise 'krizi çözümleme yolundaki tüm kararlarm ortak olarak alına- cagV konusunda Yeltsin'e ga- ranti verdi. Kostikov, Bosna- Hersek konferansının gelecek ay yapılabileceğini söyledi. Fransa, Almanya ve Danı- marka, Bosna-Hersek sonmu nun çözümü için bir uluslara rası konferans düzenlenmesıne destek vereceklerini açıkladılar. Rusya Dışışleri Bakanı And- rey Kozirev ise, Rusya'nın Bos- nalı Sırplara karşı hava operas- yonlan düzenlenmeşini destek- lemeyeceğini bildirdi. İki günlük bir ziyaret için Katar'ın başkenti Doha'ya gi- den Bosna-Hersek Dışışleri Ba- kanı trfan Lubiyankiç. Rusya- nın Sırplann Gorajde'den çe- kilmelirini istemesini kuşkuyla karşıladığını belirtti. Saraybosna'da binlerce Boşnak, Sırp saMırganlığını protesto etmek amacıyla gösteri yaptı. ABD Başkanı, NATO'nun Bosna'da tüm 'güvenli bölgeleri' korumasını istedi Clinton Sırplara seıt çıktı FUATKOZLUKLU VVASHINGTON - ABD Başkanı Bill Clinton, Gorajde'- ye saldınlannı sürdüren Sırpla- ra bir kez daha uyanda bulun- du ve Bosna'da BM Güvenlik Konseyı tarafmdan 'güvenli bölge' ilan edilen 6 kent için Sa- raybosna modelinde olduğu gibi koruma sağlanmasını NA- TO'ya önerdi. Clinton, "Sırplar güvenli böl- gelerden silahlannı çekmezse, NATO'nun hava harekatı dü- zenlemesi gerekir. Sırplar açık- ça saldırgandır" diye konuştu. Clinton. Belgrad'a karşı uygu- lanan yaptınmlann ise daha da sertleştirilmesi çağnsında bu- lundu. Bosna"daki edilgen politikası nedeniyle sert eleştirilere hedef olan Clinton, önceki gün saba- ha karşı Beyaz Saray'da bir basın toplantısı düzenledi. Clinton, son bir haftadır ba- sın yayın organlannın "Bosna- Hersek konusunda gürleyen açı- klamalar Sırplan durdunnaya yetmiyor. Başkan, beklentilerin aksine bir türlü kararlı polirika belirlemediğinden ABD'nm li- derliğine gölge düşûriir hale gel- di" şeklındekı eleştınlerin yo- ğunlaşması üzerine prestijini kurtarmak için tutumunu sert- ieştirdi. Sırp saldınlanru iki yıldır kı- nadığıru söyleyen Clinton, "Sırplar hastaneyi nasıl bomba- lariar" diyerek, soruna bir çö- züm bulunması için diplomatik girişimlerin hızlandınlması ge- rektiğini belirtti. ABD Başkanı, ülkesinin Balkanlardaki çıkar- lanna deginerek "savaşın yayıl- maması gerektiğine" dikkatı çekti. Bill Clinton. güvenli bölgeie- rin korunması için gerek duyu- •NATO'nun, Bosna'daki yetki atanı genişletilsin. 6 "gövenli bölge'nin tümü, NATO korumasına abnsın. • Sırplar "güvenii bölge'lere satdırmaya sûrdürûrierse NATO hava harekatı düzenlesin. • Belgrad'a yapurımlar sertleştirilsin. •Bosna'daki Birieşmiş Miüetleraskerlennin sayısı arttınlsın. • Bosna bunaJimma çözüm bulmak için diplomatik çabalar yoğuniaşünlsm. Başkan Clinton, önerilerini acıkladığı basuı toplantısında, Boşnakiara ambargonun kaldmimasım ise kabul etmedi. Bosna'nın 6 güvenli bölgesi 75 km BM'nin güvenlı bölgeleri Kontrol bölgalori Bosna Hukümelı (Musluman ağıriıkJı) Hırvatlar lan yeni bırhklenn bulunacağı- nı da ifade etti, ancak aynntıla- ra girmedi. Clinton, Rusya Devlet Başkanı Boris Yeltsin, Fransa Cumhurbaşkanı Fran- çois Mitterrand ve Kanada Baş- bakanı ile görüştüğünü de söy- ledi. Clinton, Kongre üyelerinin önemli bir.bölümü tarafmdan da sürekli gündeme getinlen "Bosnalı Müslümanlara silah ambargosunun kaldırılması" yolundaki baskılanna ilişkın olarak şöyle konuştu: "Bunun zorluklan var. Irak a karşı da Birleşmiş Milletler ambargosu uygulanıyor. Biz Bosna'da >ap- tmmlara uymazsak, diğerleri Saddam'a karşı u>gulanan am- bargoya u>inadıklarında ne ola- cakr Güney Kore'ye yaptığı ziyaret sırasında bir açıklama yapan ABD Savunma Bakanı Willi- am Perry, Chnton tarafmdan NATO'ya önerilen planın sa- dece Sırp topçusunun bom- balanması ile sınırlı kalmayaca- ğmi; Sırp cephaneliklennin bombalanmasını da ıçereccğıni sö>ledi Perry. Clinton"ın planının NATO tarafmdan henüz tü- fnüyle onaylanmadığını hatır- lattıktan sonra, bu planın Sa- raybosna modelinden daha ge- niş kapsamlı olduğunu, Sırp- lann silah depolanyla ikmal alanlannın NATO uçaklannca bombalanabilmesinı öngördü- ğünü belirtti. ABD Savunma Bakanı Perry, güvenli bölgeler çevre- smde Saraybosna'da olduğu gibi "silahsız alan" oluşturula- cağınıdailaveetti. 'Hemen müdahale gerek' Öte \andan. Bosna'nın BM Daımı Temsilcisi Muhammed Şakirbey CNN'eyapüğı açıkla- mada. "Gorajde'ye hemen mü- dahale etmek gerek" dedi. Şa- kirbey, Clinton planının uzun vadede çözümün parçası olabı- leceğını belirtti. Şakirbey. "An- cak kısa \adede güvenli bölgeler dtşında >aşa>an halka ne ola- cak, onları kim konıv acak" diye konuştu. Büyükelçi Muhammed Şa- kirbey. ülkcsıne karşı uvgula- nan silah ambargosunun kaldınlması aerektieini yinele- di. LaftaBM koruyor Dış Haberler Servisi - ABD Başkanı Bill Clinton'm NATO korumasına alınmasını istediği 6 kent, bundanbiryılönce 16 nısan tarihinde BM Güvenlik Konseyi tarafmdan 'güvenli bölge' olarak ilan ediimişti. BM'nin kommayı taahhüt ettıği bu bölgeler hakkında bazı bıleılerı sunuvoruz: SftEBREIİİCA-Kent. bir \)] once Sırplann elinegeçrnek uzerev ken "güvenli bölge' ilan edildi. Srebreniça'da 22 bini mülteci, toplam 44 bin kişi yaşıyor. Kentte, 1200BM askeri bulunuyor. SARAYBOSNA-Başkentt- e yaşayan 380 bin kişi, yaklaşık 2 yıldır Sırp kuşatması altında. Kentte 4 bin 882 BM askeri var. Sırp \e Boşnaklar. NATO ültimatomunun ardından 9 şubat tarihinde birateşkes anlaşmasına vararak ağır silahlannı BM denetimine vermeyi kabul etti. GORJUDE-Gorajde'de yaşayan çoğu mülteci 65 bin kişi, 29 marttan bu yana Sırp topçusunun ateşi altında. BIHAÇ«Sa\aştanönce kentte 70binkişiyıyaşıyordu. 1200 Fransız askeri var. TUZLA-Savaştan önce 13 bin nüfuslu birsanayi bölgesi olan kent. binlerce mültecinin akınına uğradı. Kentte bin BM askeri var. ZEPA-Çoğu mülteci 40 bin kişiyi banndınyor. BM'nin Zepa'da 130 askeri var. POLİTÎKADA SORUNLAR ERGUN BALCI Batı, Gorajde'yi BırakU Sevgili dostum Sami Kohen çok yerinde bir buluşla Birleşmiş Milletler için, 'BM = Bıçare Milletler' diyor. 'Biçareliğin' kapsamına aslında Birleşmiş Milletler'in yanı sıra NATO, Clinton yönetimi ve Batı Avrupa hükü- metleri de giriyor. Batı'nın bu hafta pazartesi gününden bu yana sergile- diği davranışa göz atmak, 'biçareliğin' boyutları hakkın- da iyi bir fikir verebilir. Pazartesi günü Sırplar'ın Gorajde'ye girmelerinin ve BM askerlerinin kenti terk etmelerinin ardından durumu hiç olmazsa birazcık kurtarmaya çabalayan Genel Sek- reter Butros Gali NATO'nun hava harekatı için daha geniş yetkiye' sahip olmasını istedi. Yani NATO'nun, Bosna'daki BM Barış Gücü'ne hava desteği sağlaması- nın ötesinde geçen yıl ilan edilen altı 'güvenli bölge'nin korunmasını da üstlenmesini istedi. NATO, çarşamba günü Gali'ye verdiği yanıtta, BM Genel Sekreteri'nin isteğini olumlu karşıladığını, 'ancak komutanlann, Bosna'daki askeri durumu incelemeleri- nin birkaç günü alacağını" bildirdi. Sı rplar, Gorajde'de işi bitirmışler. NATO ise "Komutan- lar askeri durumu inceledikten sonra birkaç gün içinde" Gali'ye kesin yanıtı verecek. Başka bir deyişle Gorajde zaten gözden çıkartılmış. Sırplar, Zepa Srebrenika gibi diğer 'güvenli bolgelere1 de saldırırsa, NATO onları ko- ruyacak. Peki tut ki Sırplar, Zepa ile Srebrenika'ya saidırmadı- lar, o zaman ne olacak? O zaman, ortalık güllük gülistanlık olacak. Gorajde ve 60 bin Müslüman Sırplann pençesine düştü diye NATO, Sırplara saldıracak değil ya... Savaşta olur böyle şeyler. Hem bir 'güvenli bolge' giderse, geride daha beş tane kalıyor. Giden gider, kalan sağlar bizimdir. NATO ve BM cephesinde durum böyle. Ya ABD'de nasıl? Başkan Clinton, önceki gece yaptığı açıklamada, Bos- na'daki tüm güvenlibölgelerin' (6 tane) NATO'nun şem- siyesi altına alınması yolunda Butros Gali tarafmdan yapılan öneriyi desteklediğini bildirdi. ABD Başkanı "Sırplarsaldınlannı sürdürürse NATO, hava harekatları düzenlemelidir" dedi. Müslümanlara silah ambargosu- nun kaldırılmasına ise karşı çıkarak, bunun sözgelişi Irak'a uygulanmakta olan ambargo konusunda 'kötü or- ne/c'olabileceğini belirtti. Clinton'm konuşmasında can çekişmekte olan Goraj- de konusunda Sırplara ültimatom, Sırp mevzilerinin derhal bombalanması gibi acil önlemlerden söz edilmi- yor. Yanlızca Batı'nın Bosna politikasının, uzun vadede sertleşeceğinden söz ediliyor. Bosna-Hersek'in BM temsilcisi Muhammed Şakirbey haklı biçimde Clinton'- ın planının uzun vadeli bir çözümün parçası olabileceği- ni belirterek "Gorajde'ye hemen müdahale etmek gere- kir" diyor. AFP'nin haberine göre Londra'da Uluslararası Strate- jik Araştırmalar Enstitüsü'nden Albay Andrew Dancan "Bana kalırsa, bu aşamada Sırp mevzilerinin bomba- lanması olasılığı çok zayıf diyor NATO yetkilileri ise, hava akınlarından önce Batı ka- muoyununun, NATO uçaklarının düşürülmesı ve Sırpla- nn misilleme yapmaları olasılıklanna karşı hazırlanma- sı gerektiğini belirtiyorlar. Uzmanlara göre hava akınları Sırplara karşı 'ölçulü tırmanma' politikasının bir parçası olarak gerçekleştirilecek ve amaç, Sırplan barış masa- sına oturmaya ikna etmek olacak. Bu arada Rusya lideri Boris Yeltsin, önceki gün yaptı- ğı açıklamada, BM Güvenlik Konseyı'nin onayı alınma- dan Sırplara karşı bir hava harekatı düzenlenmesine kesinlikle karşı olduklarını bildiriyor. Rusya, Güvenlik Konseyi'nın daimi üyesı olduğundan sorun Konsey'e getirilirse, hava harekatı kararına veto- sunu kullanarak engelleyeceği açık. Bosna, Hersek'teki BM Gücü Komutanı General Mta- hael Rose ise önceki akşam verdiği demeçte "Bu aşa- madan sonra Gorajde için yapılabilecek bir şey yok"di- yor. Rose hiç olmazsa açık konuşuyor. Dığerlerinin "NA- TO'nun yetkisini genişletelim, tartışalım, inceleyelim, bombalayalım' gibi laf kalabalığı arasmda bir türlü söy- lemeye cesaret edemediği gerçeği dile getiriyor. Batı, Gorajde'yi feda etmiştir. Olay budur. Karadziç: ABD ve BM'den korkmuyoruz Dış Haberler Servisi - Bos- nalı Sırplann lideri Rado>an Karadziç, ABD ve Birleşmiş Milletler'in hava saldınsı teh- ditlerinden korkmadığını ilan etti. Amerikan CNN televizyo- nuna demeç veren Karadziç. ABD Başkanı Bill Clinton'm 'Sırplara uygulanan \aptinm- lann sıkılaştırılacağını' açıkla- dığına ışaret ederek "Teslim ol- mayız, saldırgan kim olursa ol- sun pes etmeyiz" dedi. Savaşa son verip işgal ettikleri toprak- lan banşa karşılık iade etmeye hazır olduklannı ıddia eden Karadziç, "Yeter ki ABD ve uluslararası topluluk, taraflara eşif da*ransın" diye konuştu. 'ABD ve uluslararası topluhı- ğun Sırplara yönelik tehditleri- nin. Boşnakları savaşı sürdür- meve teşvik eftiğini' iîeri süren Karadziç. "Anlaşılan Clinton'a yanlış bilgiler verilmiş. Çünkü Boşnaklar Gorajde'de Sırplara acımasızca saldınlar düzenli- yorlar" ifadesinı kullandı. Öte >andan. Dünya Dok- torlan adlı örgüt. BM'nin Bos- na'daki özel temsilcisi Yasuşj. Akaşi'nin yerine bir başka gö- revlinin getirilmesini istedi. ÇERNOBDL ÖZEL 22 NİSAN 1994 CUMA 20.15 HBB DÜNYA ÇEVRE GÜNÜ HBB 7V. Dünya Çevre Günü dolayısıyla çok özel bir program getiriyor ekranlarımza, Çernobil Özel.. Yıllarca evvel insanlığın yaşadığı en büyıık felaket olarak kalan ve halen etkilerini yaşadığımız çernobil faciası'yla ilgili bu program gerçekten izlenmeye değer. Programda, Çernobilfaciasından tam 14 yıl sonra, Wormwood ormanlarında yaşanan facialar, bu olaydan sonra orada olan değişimler ve bu bölge de yaşayan insanların başına gelenler büyüteç altına alınmıış, incelenmiş. Heyecanla izleyeceğiniz, zaman zaman bayretler içerisinde kalacağınız buprogramı kaçırmamamz tavsiye edenz.