Katalog

SAYFA CUMHURİYET 1NİSAN1994CUMA 10 DIŞ HABERLER KızılKmerler saldınyor • BANGKOK(AA)- Kamboçya'da Kızıl Kmerler'in hükümet kuvvetlerine karşı kıskaç hareketi dûzenleyerek ülkenin kuzeybatısındaki Pailin ve Sala Krau şehirlerini kuşatma altına aldığı bildirildi. Bangkok'ta gerillalara bağlı radyo istasyonu, Kızıl Kmerler'in hükümet kuvvetlerinin tüm ikmal yoilanrn keserek T-54 tanklanyla başlattıklan saldında, 172 hükümet askerirun öldürüldüğünü iddia etti. İran, Rusya'yı da suçtadı • TAHRAN(AA)- Moskova-Tahran seferi sırasında Karabağ üzerinde düşürüien İran uçağıyla ilgili Iran basınının tepkileri devam ediyor. Bağımsız Abrar gazetesinin yorumunda, uçağın Ermenilerce düşürüldüğü kesin olmakla birlikte, Rusya'nın olayın başından beri izlediği tutumun da dikkat çekıci olduğu kaydedildi İran'dadeprem: 20yaralı •TAHRAN (AA) - İran'm güneyinde önceki gece Richter ölçeğine göre 5.5 şiddetinde bir deprem meydana geldiği, en az 20 kişinin yaralandığı bildirildi. İRNA, en çok Şiraz kcnünin 100 km güneyinde yer alan Firuzabad yerleşim biriminde etkıli olan ve çevredeki köylerin de etkilendiği depremin önemli maddı hasara yol açtığını belirttı. Yaralanmalann ilk sarsıntılarla başlayan panik sırasında meydana geldiğini kaydeden İRNA, Firuzabad sakinlerinin geceyi dışanda geçirdiklerini bildirdi. Silah satısınıia döşüşIW ASHINGTON (AA) - Dünyada toplam silah satışı'nda 1991 ve 1992 yıllanndal980'liyıllara oranla yaklaşık üçte iki oranında düşüş yaşandığı bildirildi. Silahlann Kontrolü ve Silahsızlanma Ajansı tarafından önceki gün yayımlanan bildiride. 1991 yılında dünyada toplam 25.5 milyar dolar değerinde silah satıldığı, bu rakamın 1987'e 68,1984'teise 72.8 milyar dolar olduğu kaydedildi. Dünyanın en çok silah alan ülkelerini Ortadoğu ülkelerinin oluşturmaya devam ettiğinin belirtildiği bildiride, bu ülkelerin silah alımlannda düşüş görüldüğü ifadeedildi. ABD-Yunan işbirliği •ATİNA (AA)- Yunanistan ile ABD'nin terör, uyuşturucu kaçakçıhğı ve örgütlü suçlara karşı işbirliğini arttırmayı kararlaştırdıklan bildirildi. Kamu Düzeni Bakanı Stelyos Papatemelis'in VVashington'daki temaslannda ABD hükümeti Yunan polisine özellikle terörle mücadelede teknik ve eğitim yardımı yapmayı kabul etti. Umman Denizi'nde facia • DUBAİ (AA) - ümman Denizi açıklannda iki petrol tankerinın çarpışması sonucu 7 bin ton hampetrolün denize yayıldığı, olayda ölen ya da yaralanan olmadığı bildirildi. Birleşik Arap Emirlikleri denizcilik kaynaklan. Panama ve Birleşik Arap Emirlikleri bandıralı iki petrol tankerinin Fuceyrah Limanı açıklannda çarpıştığını belirtiyorlar. Mayınyasağı çagrısı • BRÜKSEL(AA)- Uluslararası 14tnsani Yardım Örgütü. dünyada her ay yaklaşık 800 kişinin hayaüna mal olan "'anti personel" mayınlann üretimi ve kullanımının bütünüyle yasaklanması çağnsında bulundu. Fransız "Medecins Sans Frontieres" (Sınır Tanımayan Hekimler) Örgütü, üluslararası Özürlüler Örgütü gjbi kuruluşlann katıldığı ve Belçika'nın başkenti Brüksel'de yapılan basın toplantısında yeryüzüne dağılmış en az 100 milyon anti personel mayın bulunduğu. bir o kadannın da askeri depolarda saklandığı bildirildi. 1111 Clintonyönetimi,yüksek maliyetigerekçe göstererek, Bosna 'ya ek birlik gönderilmesinin 30 gün ertelenmesini istedi Bosna'ya parasıçıkışmadıDış Haberier Servisi - ABD, eski Yugoslavya'ya Türkiye'nin de katı- lacağı 10 bin kişilik yeni BM Koru- ma Gücü gönderilmesi konusunun BM Güvenlik Konseyi'nde görüşül- mesinin 30 gün ertelenmesini istedi. Washington'un beklenmedik öneri- si, Fransa'nın tepkisine yol açtı. Güvenlik Konseyi dün eski Yu- goslavya'da görev yapan BM Koru- ma Gücü'nün (UNPROFOR) gö- rev süresinin uzatılması, yetkilerinin yeniden belirlenmesi ve 10 bin kişilik ek birlik gönderilmesi konusunu gö- rüşmek üzere toplandı. Ancak ABD'nin önerisi, toplanüda soğuk duş etkisi yaptı. Clinton yönetiminin, 10 bin kişi- lik ek birliğin getireceği ek maliyeti Kongre'ye kabul etürmekte zorla- nacağı korkusuyla Güvenlik Kon- seyi'nden süre istediği sarulıyor. BM Banş Gücü masraflannın yüzde 30'- unu karşılamayı taahhüt eden Ankara, Türk askeri için kararın alınmış olduğunu beiirtiyor Türk banşgücünüetkilemez'ANKARA (Cumlmriyet)- Ankara'da, konuyla ilgili bîlgi veren dışişleri kaynaklan. ABD'nin karar vertnek içm süre istediği, asker sayısının Türkiye'den gjdecek askerleri etkilemeyeceğini bildirdikr. ABD'nin tuturouyla ilgili olarak henüz net bitgi abnamadığına da dikkat çeken dışişleri kaynaklan, Türkiye'nin de bulunduğu BM gücü konusunda karar alınmış okiuğunu, tartışılan karann ise bundan ayn, ek bir kuvvetle ilgili olduğunu bildiriyorlar. Aynıfcaynaklar,Bosna-Hersek'te BM'nin Banş Gûcü olan UNPROFORyetküilerirun Ankara'ya gelerek dışişleri ve genelkurmay yetkiiileri ile görûşüceklerini bildirdiler. Bu göriismelerin ardından, Türkiye'den bir heyetin Zagreb'egideceği ve anlaşma sağlandığı takdirdeTürkiyeüe BM araanda protokol imzalanabiieceği belirtildi. ABD'nin, eski Yugoslavya operas- yonu için şu anda 80 milyon dolar borçlanmış durumda. Operasyon, yılda 1 milyar dolara mal oluyor. İndirim önerisi ABD'nin beklenmedik önerisi üzerine Güvenlik Konseyi'nin diğer üyeleri, yeni bir karar tasansı haar- ladılar. Tasan, bölgeye 10 bin yerine 3 bin 500 ek birlik gönderilmesini ve UNPROFOR'un süresinin altı ay uzatılmasını öngörüyor. Ancak tasan. UNPROFOR'un geleceğini de tehdit ederek ABD'ye gözdağı veriyor. Konsey üyeleri, bir ay içinde yeni birliklere onay veril- memesi durumunda Güvenlik Kon- seyi'nin toplanarak yeni kaynaklar için anlaşma sağlanamaması duru- munda. UNPROFOR'un konumu- nu yeniden gözden geçirmesini isti- yorlar. ABD önerisinin, Güvenlik Kon- seyi'nde özellikle Bosna ve Hırvatis- tan'da askeri bulunan ülkelerin tep- kilerine yol açtığı belirtiliyor. Gü- venlik Konseyi Dönem Başkanı Fransa'nın BM daimi temsilcisi Jean-Bernard Merimee. ABD'nin tutumunun diğer üyeleri hayal kı- nklığına uğrattığını söyledi. ABD'nin konsey toplantısından yalnızca iki saat önce önerisini ilet- mesinden yakınan Merimee, gecik- melerin siyasi sonuçlannın "ciddi" olabileceğini savundu. Jean-Bernard Merimee, toplantı- dan sonra gazetecilere yaptığı açı- klamada, "Eğer veni biriikler gönde- rilmezse, ateşkeslerin bozulduğunu, anlaşmalann ihlal edildiğini görebili- riz" dedi. Karar tasansı. Türkiye'den 2 bin 700. İngiltere'den 1027, Fransa'dan 956, Ukrayna'dan 690 ve Rusya'- dan 300 askerin bölgeye derhal gön- derilmesini öngörüyordu. MAKEDONYA KARŞITIPEV GÖSTERİ W 1 milyon Yunanlı Selaıik'te yürüdü SELANtK (AA) - Yunanis- tan'ın kuzeyindekı Selanik ken- tinde Makedonya Cumhuri- yeti'ni protesto amacıyla dev bir gösteri düzenlendi. Makedonya ve Trakya Bele- diyeler Birliği tarafından dü- zenlenen gösteriye bir milyon- dan fazla kişi katıldı. Siyasi parti temsilcileri ile ABD ve Avustralya'daki Yunan örgüt- lerinin temşilcilerinin de yer al- dığı gösteride söz alan konuş- macılar, Makedonya'nın Yunan olduğu iddiasının yanı sıra Kıbns konusundaki Yu- nan görüşlerini de tekrarladı- lar. Göstericiler, "Helenizm, hak- lannı hiçbir zaman pazarlık ko- nusu yapmaz", "Makedonya Yunandır" şeklinde sloganlar atarlarken özellikle önceki ak- şam özel TV kanallannda yapı- lan açıkoturumlarda bazı ko- nuşmacılar bu tür eylemlerin aşın milliyetçilik tehlikesini giz- lediğini vurguladılar. Söz konusu gösteri için uzun zaman önceden hazırlıklara başlayan belediyeler, eylemleri- nin yurtdışında duyulması amacı> la gösteriyi izlemeleri için yabancı gazetecilere büyük olanaklar sağladılar. Gösteriye katılımın yüksek olması için okullar tatil edildi. Makedonya'nın Yunanis- tan'a ait, Makedonlann da Yunan olduğunu iddia eden Atina, ismini, bayrağmı veana- yasasını değiştirmesini istediği Makedonya Cumhuriyeti'ni köşeye sıkıştırmak için söz ko- nusu cumhuriyete karşı uygula- maya başladığı ekonomık ambargo nedeniyle özellikle üyesi olduğu Avrupa Birliği (AB) içinde oldukça güç du- rumda kaldı. Selanik'te dün yapılan Makedonya karşıtı dev gösteride rahipler başı çekti.(Fotoğraf: REUTER) Ankara'dan BJVfye öneri: Kriz ^ bölgelerine Tıirk askeriNEH YORK (AA) - Türkiye, Birleş- miş Milletler tarafından dünyanın her- hangi bir yerinde çıkabilecek çatışmalar- da görcv almak üzere oluşturulacak 'hazır kuvvete' kaülmaya hazır olduğunu bildirdi. New York'ta toplanan BM banş ope- rasyonlan özel komitesinde bir konuş- ma yapan Türkiye'nin Daimi Temsilcisi Büyükelvi 'nal Batu, Türk hükümetinin, BM Genel Sekreteri Butros Gali tarafın- dan bir süre önce ortaya konan 'BM Hazır Kuvveti' düşüncesine olumlu yak- laştığını ve gereken katkıyı sağlamaya hazır olduğunu ifade etti. Oluşturulacak hazır kuvvetin standart bir eğitimden geçirilmesi gerektiğine işa- ret eden Büyükelçi Batu, birliklerin gön- derilecekleri bölgenin kültürü, dini, dili, iklimi ve halkının gelenekleri açısından bilgilendırilmesinın önemıne de değındı. AA muhabirinin aldığı bilgiye göre oluşturulacak hazır kuyvet, gerektiğin- de. dünyanın herhangi bir bölgesinde çıkacak olaylara kjsa sürede müdahale edebilecek şekilde teçhiz edilecek ve bu amaçla hazır bekletilecek. Fikir aşama- sında olan hazır kuvvetin, asker sayısı ve nerelerde konuşlandınlacağı gibi İconu- lar henüz müzakere asamasında bulunu- yor. Mali konuJar Büyükelçi İnal Batu. özel komitede yaptığı konuşmada. hazır kuvvetin para- sal sorunlannın çözümlenmesi için de bazıtekliflergetirdi. Bunlar arasında, silah satışlanndan vergi ahnması, bir banş vakfı kurulması ve bütçe fazlalanndan ödenek aynlması gibi öneriler bulunuyor. Aynca muhtemel çatışmalann BM haar kuvveti tarafınden önlenmesinden ekonomık ve ticari açıdan yararlanacak olan kuruluşllann da oluşturulacak fona katkıda bulunmalan öngörülüyor. BM'nin banş operasyonlanna katkı- da bulunan ülke sayısının artmasını ce- saret verici bir işaret olarak nitelendiren Büyükelçi Batu, Türkiye'nin Somali ba- nş harekatına katılan Türk birlikleri sa- yesinde çok yararlı bir tecrübe geçirdiği- ni hatırlattı ve Ankara'nın şimdi Bosna- Hersek'te görevlendirilmek üzere 2.700 kişilik bir Banş Gücü BM emrine verdi- ğine dikkat çekti. Büyükelçi Batu, Türkiye'nin böylece Bosna Banş Gücü'ne en büyük katkıyı yapan 4. ülke olduğunu, aynca tüm BM banş gücü operasyonlanna katkıda bu- lunan 10 büyük ülke arasında yer aldığı- na i$aret etti. Ülkenin politik yaşamını yönlendiren liderlerin büyük çoğunluğu yaşlı ve sağlık durumlan bozuk Yunanistan dinozorlarınyönetiminde MARİASOTROPA ATÎNA - Yunanistan Kültür Bakanı Me- lina Merküri'nin (70) ölümü dikkatleri önemli sağlık sorunlan olan Yunan yöneti- cilerine çevirdi. Cumhurbaşkanı Konstantin Karamanlis (88), Başbakan Andreas Papandreu (75) ve kısa bir süre önce başbakanlıktan aynlan Konstantin Mitsotakis'in (76) yaşlan göz önüne alınınca Yunanistan'ın hala ikinci ve üçüncü kuşak hanedan üyelerince yönetildi- ğj ortaya çıkıyor. Yunan siyasal sahnesinde önemli rol oynayan politikaalann ilerlemiş yaşlannın yanı sıra ciddi sağlık sorunlan da Yunan halkını düşündürüyor. Yunanistan'da siyasetin genelde baa hanedanlann, bir başka de- yişle koltuklan babadan oğula ya da yakınlanna devreden belirli ai- lelerin tekelinde olduğu söylenebi- lir. bölmekle kalmadı. rakip PASOK'a da ikti- dar yolunu açtı. Zeus hanedanı Cumhurbaşkanı Konstantin Karamanlis 8 martta 88 yaşma girdi. Uzun süredir kal- binden rahatsız olan Karamanlis'in sağlık durumu son zamanlarda daha da ciddileşti. Aynca kulağı da az duyuyor. Yunan siyaset sahnesinde 59 yıldır rol oy- nuyor. Bu nedenle antik Yunan dünyasının tannlann tannsı Zeus'tan esinlenerek bazı çevrelerde kendisine "Zeus" da deniliyor. dünnekte kararlı görünüyor. Cumhurbaşkarunın çocuğu yok. Ahileas ve Alekos adlı iki kardeşi var. Spor ve çevre bakanlıklan yapan avukat Ahileas (68), Yu- nan siyasetinin önemli isimlerinden biri. Ancak siyasete bulaşmayan Alekos'a kar- şıbk oğlu Kostas Karamanlis (38) ise son se- çimlerde Samaras'ın Siyasi Bahar adlı par- tisinden parlamentoya girdi. Papandreu hanedanı Yunan halkı şu soruyu soruyor: "Zeustan sonra tannlann mekanı Olimpos'a kim ve ne minde yeniden ele geçirdi. Halkın "'Andreas" dediği Yunan Başba- kanı kalbinden rahatsız. 1989'da Londra'da üçlü bir bay-pass ve kalp kapakçığı ameliya- tı geçirdi. Sağlık sorunlannın ciddiyetini koruduğu bildiriliyor. Papandreu'nun siyasal yaşamda eskisi ka- dar aktif ve hareketli olmadığı gözleniyor. Başbakanlık konutundan dışanya pek çık- mıyor. Konutta kendisinin en yakın yardım- cısının genç ve 3 eşi Dimitra Liani (38) oldu- ğu söyleniyor. Bir zamanlar kürsüye çıktığında inmek Girit hanedanı Yüzyılın başında Yunan siyase- tinde damgasını vuran Elefterios Venizelos "Girit hanedam"nın ku- rucu sayılır. Venizelos'tan boşalan başba- kanlık koltuğuna daha sonra oğlu Sofokles oturmuştu. Sofokles'in yeğeni ve aynı zamanda Hanya Belediye Başkanı'nın oğlu olan Konstantin Mitsotakis bu hane- danın bir üyesi olarak 1946'da po- litikaya girdi ve 1951 'de ilk kez ba- kan oldu. Ciddi sağlık sorunlan olma- makla birlikte Mitsotakis, son se- çimleri yitirince kendi isteği ile si- yasetten çekildi. Girit hanedanı muhafazakar Yeni Demokrasi Partisi'nin (YDP) başkanlığmı is- ter istemez hanedanla ilgisi olma- yan eski Maliye Bakanı ve eski Atina Belediye Başkanı Miltiadis Evert'e (55) bıraktı. Evert,'in Ati- na Emniyet Müdürü olan babası da siyaset dünyasında etkin bir kişiydi. Bununla birlikte Girit hanedanının Yu- nan siyaseti ile bağlantısı yine de sürüyor. Baba Mitsotakis'in kabinesinde kültür ba- kanlığı yapan kızı Dora Bakoyannis (39) bu- gün parlamentoda anımsanacağı üzere eşi Pavlos Bakoyannis 1989'da "17 Kasım" ör- gütünce öldürülmüştü. Mitsotakis'in halefı gözü ile bakılan eski Dışişleri Bakanı Andonis Samaras (42) ise Yunan siyasetinin bugünkü en genç ve ihti- raslı parti lideri. Makedonya konusunda Mitsotakis ile ters düşünce YDP'den aynlıp kendi adına "siyasi bahar" adlı bir parti kurdu. Parla- mentoya girerken eski partisinin oylannı Papandreu- 75 yaşmdaki başbakan kalbüıden rahatsız. Karamanfis-88 yaşında, kulağı azduyuyor, kalbinden rahaten Yunan siyasal sahnesinde önemli rol oynayan politikacılann ilerlemiş yaşlannın yanı sıra ciddi sağlık sorunlan da Yunan halkını düşündürüyor. Mitsotakis-Girit üyesi,76 yaşında Siyasal yaşamı 20. yüzyılın yansından faz- lasmı kapsıyor ve bu süre bir dünya rekoru anlamına geliyor. Karamanlis 12 kez milletvekili seçildi. 5 ayn bakanhk koltuğuna 8 yıl süreyle oturdu. Îİci kez başbakan oldu. İki kez Cumhurbaş- kanı seçildi. 14 yıllık bu süre de bir başka dünya rekorunu oluşturuyor. Cunta zama- nında Paris'te sürgünde yaşadı, Kıbns olayı ile Yunanistan'a döndüğünde Cumhurbaş- kanı oldu. Geçen yıl Londra'da yoğun bir sağlık de- netiminden geçti. Doktorlann siyasetten çe- kilmesi ve dinlenmesi gerektiği yolundaki öğütleri kulak arkası ediyor, cumhurbaş- kanlığı görevini gelecek bahara kadar sür- zaman çıkacak?" Şubatta 75 yaşına basan Başbakan And- reas Papandreu hanedanın kurucusu değil. Baba Yeorgios Papandreu yıllarca Yunan solunu ya koalisyona ya tek başına iktidara taşımış bir Kürt politikaaydı. Hanedanın adı deden geliyor. Oğul Andreas, 1964'te ilk kez milletvekili seçildi ve babasının kabinesinde bakanlık yaptı. Askeri yönetimle çatıştı, uzun süre Avrupa ve Amerika'da ekonomi profesörü olarak sürgünde yaşadı. 1974"te Yunanistan'a ve siyasete döndü- ğünde milliyetçi-sosyalist PASOK'u kurdu. 1981'de ezici bir çoğunlukla iktidara geldi. 1989'da kaybetüği iktidan ekim 1993 seçi- bilmeyen karizmatik hatip. bütçe konuşma- lannda bile kendisine aynlan bir saatlik sü- renin ancak 15-20 dakikasını kullanmakla yetiniyor. Andreas. Amerikalı ikinci eşinden üçü er- kek, biri kız olmak üzere dört çocuk sahibi. Çocuklannın politikaya girmemesini iste- mesine karşıhk büyük oğlu Yorgo (41) poli- tikaya atılınca yine de kendisine her türlü desteği vermekten geri kalmadı. Sosyoloji eğitimi görmüş olan Yorgo, ba- basının hırsından daha çok annesinin kültür yapısında yumuşak bir politikaa olarak ta- nınıyor. İki kez milletvekili seçildi. Kültür ve Eğitim Bakan yardımcısı olup dış Yunanlı- lar ve azınlıklarla ilgili konulara bakıyor. Başbakan'ın son eşi Dimıtra'run kuzeni olan gazeteci Yorgos Lianis (51) de Papand- reu'nun bileti ile 1989'da milletvekili olarak parlamentoya girdi. Melina Merküri'nin ölümü PASOK için- de "Veliaht kim olacak" sorusunu da başlat- tı. Çünkü genç ve deneyimsiz torun Yorgo Papandreu'nun babasının koltuğuna otur- ması şimdilik söz konusu değil. Papandreu'nun yıllarca kader birliği yap- tığı Ekonomi Bakanı Yorgos Yenimatas'a (54) veliaht gözü ile bakıbyordu. Ancak gırt- lağından yakalandığı amansız hastalıktan dolayı Yenimatas'ın günlerinin sayılı olduğu söyleniyor.Nisanda PASOK'- un genel İcurul toplantısı var. Gün- demdeki ana sorular şöyle: "PA- SOK'u kim yönetecek? Andreas'm veliahü kim olacak?" Öteki hanedanlar Bavan Virginia Cuderu (70) da Yunan siyasi yaşamında bir başka hanedanın son dinazorlanndan. Babası eski başbakanlardan Em- manuil Cuderu idi. Bir başka hanedan torunu ise Theodoros Pangalos'tur. Kendisi, Türkiye'de çok iyi tarunıyor. Avru- pa Birliği ile ilgili Dışişleri Bakan Yardımcısı olan Pangalos'un hane- dan] ise asker kökenli politikacı bir ailedir. Bir general olan Dede Theodoros Pangalos 15 Mayıs 1915'te İzmir'e çıkan Yunan işgal kuvvetlerinin ko- mutanıydı. Anadolu' daki bozgun üzerine kurulan mahkemenin başı- na geçerek 6 kişi>i kurşuna dizdirt- mişti. Getirildiği Harbiye Bakanhğı'- nda mütakere sınırlannı kabul et- meyerek İstanbul'a yürüme sevdası- na da kapıldığı biliniyor. Girit Hanedanı'nın kurucusu Elefterios Venizelos'a "Bir dikta hükümeti kur- mak istjyonım" diye mektup gönde- rerek ve 1925'te yapacağı bir darbe ile bu hedefıni gerçekleştirecekti. Darbeci Pangalos'un oğlu ve bugünkü ba- kan yardımcısı Theodoros Pangalos'un ba- bası da bir askerdi. Genç politikacının kendi isteğiyle cunta yönetiminden kaçıp bir süre sürgün yaşadığı Kuşadası'nda oramiral olan babası ile buluşup hasret giderdiği söylenir. Görüldüğü gibi Yunanistan'da eski politi- kacılann iktidar tutkulannın sonu gelmiyor. Yunanistan, bugün çoğu önemli sağlık so- runlan olan 2'inci ve 3'üncü kuşak politika- cılarca yönetiüyor. Yunanistan'da artık hanedanlann deneyimsiz 4. kuşaklan olarak Yorgo Papandreu, Dora Bakoyannis, Kos- tas Karamanlis ve hanedan bağlantısı olma- yan Anbonig Samaraç gibi parti liderinden söz edilmeye başlandı. hanedanm