Katalog

SAYFA CUMHURİYET 18MART1994CUMA 8 DIŞ HABERLER Denktaş:Rumlar oyunoynuyor • LEFKOŞA (AA) -KKTC Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş, "Rum tarafı birşey söylemeden, Türk tarafını mahkumetme oyununu oynuyor. Birazağzımızı tutarsak iyi olur" dedi. KKTC Cumhuriyet Meclisi, güven arttıncı önlemler (GAÖ)paketi konusundaki genel görüşme önergesi için dün özel gündemle toplandı. Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş'ın da katıldığı toplantı, hükümctin isteği uzerine basına kapalı olarak gerçekleşürildi. Rusya BİO'ya bu ay giriyor •Dış Haberler Servisi - Rusya Savunma Bakanı Pavel Graçov, Banş İçin Ortaklık (BİO) projesine bu ay sonunda katılmaya haar olduklannı söyledi. Graçov, Moskova'da bulunan ABD Dışişleri Bakanı VVilliam Perry ile görüştükten sonra yaptığı açıklamada. uzmanlann "Rusya'nın, BİO'ya özel savunma gereksinimlerinin dikkate alınarak katılması" ile ilgıli çalışmalan tamamlamak ûzere olduğunu söyledi. Graçov, önceki gün yaptığı bir açıklamada da ülkesinin NATO ile sıkı işbirliğine hazır olduğunu, ancak örgütle bütünleşme amacı güünediğini belirtmişti. Savunma Bakanı, BIO anlaşmasına Rusya için özel maddeler eklenmesi durumunda programa katılmaya hazır olduklannı kaydetmişti. Mısıfda9 dinciye idam • KAHİRE(AA)-Mısır Başbakaru Atıf Sıdkı'ya geçen kasım ayında suikast girişiminde bulunan 9 aşın dinci. idama mahkum edildi. Aşın dinci "Talayi El-Fetih" örgûtü üyesi sanıklarla ilgili karannı bu sabah açıklayan Yüksek Askeri Mahkeme, 9 kişiyi idama, 5 kişiyi de 3-15 yıl arasında ağır hapis cezalanna çarptınrken bir kişi beraatetti. İdama mahkum edilen 4 kişi. 3 yıl hapis cezasına çarptınlan bir kişi ve beraat eden bir kişinin firarda olduğu bildirildi. Somali'degeçiş hûkümeti • NAİROBİ(AA)- Somali'dekı rakip kabüe liderlerinden General Muhammed Farah Aidid, geçiş hûkümeti kurmak istediğiniaçıkladı. Aidid, "Kabilelerarası çaüşmalar ve önyargılı bencilçıkarlarson bulmalıdır" dedi. Somali'deki tüm taraflann 2-3 yıl sürecek bir geçiş dönemi ile karşı karşıya bulunduklannı vurgulayan Aidid, bu süreiçinde merkeziyetçilikten uzak bir 3. cumhuriyetin temellerinin atılması, komşularla da işbirliği başlatılması gerektiğini söyledi. Angola'dakiBM askerleri •NEW YORK (AA)- BM Güvenlik Konseyi, Angola'da görev yapan BM askerlerinin sayısırun artünlması ve BM gücünün görev süresinin uzatılması konusundaki karar tasansını kabul etti. Konseyin oy birliği ilealdığı kararda, Angola'da çatışan taraflann banşanlaşması imzalamalan halinde, bu üikede sayılan 76 olan BM görevlilerinin, 500'e çıkartılması öngörülüyor. CNN mahkemelik • LOSANGELES(AA)- Muhabir Patti Paniccia, hamile olduğu için işten atıldığı gerekçesiyle, CNN'i ve bazı yöneticilerini mahkemeye verdi. 41 yaşındaki Paniccia. CNN ile Los Angeles Büro Şefı Dave Farnerve Yönetim Kurulu Başkanı Ed Turner'a karşı yüksek mahkemede tazminat davası açtı. Bosna'da Müslümanlarla Hırvatlan birleştirecek federasyona bugün törenle start veriliyor Federasyoniçintarihi iııızaDış Haberler Senisi - Bosna Her- sek ve Hırvatistan liderleri, bugün ABD'de Dışişleri Bakanı Hikmet Çetin'in de hazır bulunacağı bir tö- renle, Bosna'da Hınatlarla Boş- naklar arasında bir federasyon oluş- turulmasını öngören tarihi anlaş- mayı imzalayacaklar. Bosna'da Sırp saldınlan sürer- ken, Devlet Başkanı Alia İzzetbego- viç anlaşmayı imzalamak üzere ABD'nin başkenti VVashingtona gitti. ABD Başkanı Bill Clinton m da hazır bulunacağı törende İzzet- begoviç, Hırvatistan lideri Franyo Tud>man ve Bosnalı Hırvatlann li- deri Kresimir Zubak, Bosna Her- sek'te iki toplumlu bir Boşnak-Hır- vat federasyonu öngören ve Bosna- Hersek-Hırvatistan Konfederas- yonu'nun yolunu açan anlaşmayı imzalayacaklar. Taraflar törende, Viyana göriişmelerinde benimsenen federasyon anayasası taslağmı da resmen kabul edecekler. Clinton'ın başkanlık edeceği imza törenine Çetin'in yanı sıra Rusya, Kanada, Avusturya, İsveç ve Nor- veç dışişleri bakanlan da katılacak. Kanton sistemi Federasyon anlaşmasına göre fe- derasyon, İsviçre'deki gibi kanton- lara bölünecek. Her kantonun ken- di parlamentosu ve hûkümeti ola- cak. Dışişleri. savunma, enerji gibi temel konular dışında kantonlar, merkezi yönetimden bağrmsız-hare- ket edebilecekler. Federasyon'un yasama organı iki meclisten oluşacak. Birinci mecliste nüfus oranı esas alınacak ve Müslü- manlar çoğunlukta olacak. Ikinci mecliste ise Müslümanlarla Hırvat- lann sayısi eşit olacak. Devlet Baş- kanlığı Müslüman ve Hırvat liderler tarafından dönüşümlü olarak birer yıl süreyle yürütülecek. Federasyon anlaşması, Bosna'da önce Sırplara karşı işbirliği yapan, daha sonra Hırvatlann "Büyük Hır- vatistan" isteğiyle saf değjştirmeleri sonucu kıyasıya birbinne giren Boş- naklarla Hırvatlann banş içinde birlikte yaşamalannı sağlıyor. An- cak Bosna'da üçüncü tarafı oluştu- ran Sırplar, Bosna'nın toprak bü- tünlüğünün korunması önündeki en büyük engel. Bosnalı Sırplann lideri Radovan Karadziç. böyle bir federasyona ka- tılmalannın "mümkün, ama olasılık «Uşı" olduğunu söyledi. Belgrad'da yayımlanan Politika gazetesine bir demeç veren Karadziç, "Her konu- yu tartışmaya hazırız. Ama Sırpların Sırplar yerine MüslümanJar ve Hır- vadarla birlikte yaşamasının doğal olup olmadığını merak ednorum" dedi. Sırplar kaülsa da katılmasa da yürürlüğe girecek olan anlaşmanın önünde başka pürüzler de bulunu- yor. Federasyonun büyüklüğü, dış smırlan ve kanton sayısi, Sırplarla savaş sürdüğü için henüz beiirlen- memiş durumda. Bu nedenle, fede- rasyonun başlangıç tarihi ve Hırva- tistan'la konfederasyon oluşturma takvimi de belirlenemiyor. ABD'de banş rüzgarlan eserken, Sırplar Bosna'da saldınlanru sürdü- rüyor. Saraybosna Radyosu. Sırplann Magiay'ı bombalaması sonucu 2 ki- şinin öldüğünü, 2 kişinin de yara- landığını duyurdu. Sırplann Bugoy- no kasabasını da topa tuttuğu bildi- rildi. Saldında 1 kişi öldü, 6 kişi de yaralandı. Davet sevindiPdi Ankara'nın Bosna keyfi ANKARA (AA) - Bosnalı Hırvatlarla Müslümanlar arasında bugün VVashington'da imzalanacak anlaşmayla ilgili törene Dışişleri Bakanı Hikmet Çetin'in davet edilmesinin. "Türkıye'nin Balkanlar'daki rolünün ve ve katkısının bir göstergesi olduğu" bildirildi. Dışişleri Bakanhğı tarafından yapılan açıklamada, "Balkan düzeyinde sınırlı sayıda ülkeye yapılan bu davet, ûlkemi/in eski Yugoslavya krizine çözüm bulunmasında başlangıçtan bu > ana izlediği dengelivevapıcı politikasının uluslararası alanda tescili olduğu kadar, genel olarak BalkanJar'da Türkiye'nin rolünün ve katkısının da göstergesini teşkil ermektedir" denildi. Saraybosna yakınlarındaki Olovo kövünde Sırp kadın, elinde tüfeğiyle koyunlarını otlatıyor Yeltsin'ekarşısağ-sol ittifakı HAKAN AKSAY MOSKOVA - Rusya'da politık yel- pazenin sağ ve sol kanatlanndan 14 ta- nınmış lider. "Rusya için uzlaşma" adıy- la yeni bir muhalefet hareketı oluştur- dular. İçinde komünist, sosyalist, sosyal de- mokrat ve milliyetçi akımlann temsilci- lerinin yer aldığı yeni muhalif hareketin yöneticılerinden birinın de Yeltsin tara- findan Anavasa Mahkemesi Başkan- lığı'ndan uzaklaştınlan Valeri Zorkin olduğu bildiriliyor. Önceki akşam "Rusya yurttaşlarına" başlığıyla >a\ımlanan bir büdınyle or- taya çıkan yeni muhalif hareketin tcm- silcileri arasında Gennadi Zuganov, Tanm Partisi lideri Lapsin, muhafaza- kar Sergei Baburin, eski Anavasa Mah- kemesiüaşkanı Valeri Zorkin, Rus mil- liyetçisi akımın önde gelen isimlerinden Prohanov ve tanınmış sanatçılar Mihal- kov ve Govoruhin bulunuyor. Bildiriye imza atmamasına karşın eski Sovyet Parlamentosu Başkaru komünist Luk- yanov'un da yeni muhalif hareketin için- de yer alacağı söyleniyor. Bildiri Komünistinden milliyetçisine çok çe- şıtli akımlardan temsilcileri birleştiren "Rusya için uzlaşma" hareketinin bildi- risinde şöyle deniyor: "Rusya bir yıkımın eşiğindedir. Bunu önlemek için şiddeti ve ırkçılığı reddeden, yasalara savgı du\an bütün \urtsc>crleri birleşmeye çağırıvoruz. Liberal ile ko- münist, cumhuriyet yandaşı ile başkanlık yönetimini sa\unan, işçi ile girişimci ara- sında herhangi bir ayrım gözetmeksizin; berkesi ortak ve egemen bir devletin yurt- taşları olarak bir araya getinneyi amaç- lıyoruz." Yeni muhalefet hareketinin ortaya çıkması, Rusya basınında ve televizyo- nunda fazla yankı bulmadı. Habere kı- saca yer veren iktidar yandaşı Segondya gazetesi. bunun birkaç a\ önce yasakla- nan Ulusal Selamet Cephesi türünden bir örgütlenme olacağı ve cıddi bir güce erişemeyecegi göriişünü savundu. Ancak Başkan Yeltsin'in Ale.\ander Rutskoy ve arkadaşlannın serbest bıra- kılmalanndan sonra zayıflayan konu- munu güçlendirmek için hazırlamakta olduğu ulusal uzlaşma çağnsından önce yayımlanması raslantı değil. Bu, Yeltsin karşıtı muhalefetin kendi arasında bir- leşmesi veinisiyatifi iktidann eünden al- ması yolunda şimdiye dek attığı en ciddi adımlardan biri olarak değerlendirili- yor. Bu arada Rusya'nın saygın isimle- rinden Valeri Zorkin ve Nikita Mihal- kov'un sonunda politik savaşıma atılma karan almalanmn da kamuoyunda ço- ğu iktidar yandaşı olan gazetelere göre daha büyük etki yaratacağı sanılıyor. BM GÜVEIVLİK KOIVSEYİ'NİN KARARI: Lak ambargosu devamedecekDış Haberler Servisi - BM Güvenlik Konseyi. Irak'a uy- gulanan ambargoyu kaldırmı- yor. Irak Başbakan Yardımcısı Tank Aziz, konunun Güvenlik Konseyi'nde ele alınması sıra- sında New York'a gelerek te- maslarda bulundu, ancak bek- lediği sonucu alamadı. Irak ambargosu Güvenlik Konseyi'nin çarşamba akşamı yaptığı toplantıda tartışıldı. Karan ise dün açıklandı. İngiltere'nın BM Daimi Temsilcisi Sir David Hannay. Güvenlik Konseyi oturumun- dan sonra yaptığı açıklamada, "ambargonun kaldırılması ya da değiştirilmesi konusunda karar alınmadığuıı" bildirdi. Sir Da- vid, hiçbir ülkenin ambargo- nun kaldınlması yönünde öneri geürmediğini sözlerine ekledi. Irak'a uygulanan ambargo- nun kaldınlmasına özellikie ABD ve İngiltere karşı çıkıyor. Dün Konsey Başkanı Jean- Bernard Merimee ile görüşen Irak Başbakan Yardımcısı Ta- nk Aziz'in önümüzdeki hafta pazartesi veya salı günü BM Genel Sekreteri'yle bir araya gelmesi bekleniyor. Ankara rahatsız Ankara, ABD'nin. Irak'a 3.5 yılı aşkın bir süredir uygulanan ambargo konusunda "çözüm- süzlük" yanlısı bir politika izle- mesinden artan biçimde rahat- sızlık duyuyor. Birleşmiş Mil- letler (BM) Güvenlik Konseyi'- nin, Irak'a uygulanan ambargonun yumuşatılmama- sı yolunda ABD'nın baskısıyla aldığj karann "sürpriz" olmadı- ğını belirten diplomatik kay- nakiar, VVashington'un bu konuda çok sert bir politika iz- lediğinin bilindiğini anımsattı- lar. Irak'ın Kuveyt'i işgalinin so- na erdirilmesinin ardından 1990 ağustos ayından bu yana uygulanan ambargo nedeniyle Kerkük-Yumurtalık boru hattı da kapalı bulunan Türkiye, yıl- da 3 milyar dolarlık kayba uğ- ruyor. ESKİ YUGOSLAVYA Rusya'dan yeniatak • Bosnalı Sırplan toplanru Saraybosna'dan çekmeye ikna eden Moskova, bu kezde Hırvatlarla Krayina'lı Sırplan masaya oturtuyor. Dç Haberler Servisi - Bosna'daki Hır- vatlarla Müslümanlar, ABD'nin girişi- miyle bir federasyonda bir araya gelir- ken, Rusya da Hırvatistan Yönetimi ile aynlıkçı Krayina Sırplannı ateşkes için masaya oturmaya ran etti. Rusya lideri Boris Yeltsin'in eski Yu- goslavya özel temsilcisi Vitali Çurkin, Sırbistan'ın başkenti Belgrad'da yaptığı açıklamada, taraflann önümüzdeki Salı günü Hırvatistan'ın başkenti Zagreb'- deki Rusya Büyükelçiliği'nde bir araya geleceklerini bildirdi. Bosna'daki Sırpla- nn Saraybosna çevresindeki ağır silahla- nnj çekmesinden sonra, Hırvatistanlı Sırplann da ilk kez Zagreb yönetimiyle görüşmeye razı olması, Rusya'nın ikinci diplomatik zaferi olarak nitelendiriliyor. Rusya, Makedonya ile Yunanistan arasında da arabuluculuk yapmayı öne- rerek tüm bölgeye ağırhğın] koymak is- tediğini göstermişti. Belgrad'da Krayina Sırplannm lideri Milan Martiç ile görüştükten sonra, iki tarafın görüşeceğini açıklayan Çurkin, daha sonra Zagreb'egeçti. Çurkin. bura- da gazetecilere yaptığı açıklamada, bu konunun daha önceden Hırvatistan Devlet Başkanı Franyo Tudyman ile gö- rüşülmüş olduğunu, bu nedenle açıkla- masının kendisi için bir sürpriz olmadığı- nı belirtti. Görüşmelerde ilk hedefin kesin bir ateşkes sağlanması olduğunu belirten Çurkin. "Aslında böyle bir ateşkes anlaş- ması var. Ancak iki taraf da duygusal ve siyasi nedenlerle bunu imzalamaya yanaş- madı. fnsanlar savaşmaya o kadar alış- mışlar ki barış için son adımı atmak, oıılar için psikolojik olarak çok zor. İki taraf da birbinne güvenmiyor. İki tarafta da tek yolun askeri çözüm olduğuna inanan kişi- ler var. Oysa bana göre bu felaket demek- tir"dedi. Çurkin, "Bosna Hersek'te her- hangi bir siyasi çözümün, bütün halklarm çıkarlarını ve haklannı hesaba katması gerektiği konusunda görüs birliği içinde- >Tz"dedi. DIŞBASEV Sırplarbarışıengelleyebilir Bosna'da Hırvatlar ve Müslümanlar birbirlerin öldürürlerken, Sırplar arkalanna yaslanıp kahkahalaratıyorlardı. Şimdi ise Hırvat-Boşnak banşıru sağlayanlar, bu iki eski düşmanı dost yapmanın peşindeler. Sırplann bu durumda iki seceneği var: Ya banş sürecine katılırlar ve bundan yararlanırlarya da banş sürecinin dışında kalırlar ve dışlanırlar; dışanya ışık sızmayan bir karanlık içinegömülürler... Hırvat-Boşnak anlaşması, bir Amerikan diplomasi başansı. Ve bu başanda aslan payını Zagreb'deki ABD büyükelçisi Peter Galbraidı almalı. Büyükelçi. Hırvatlara ne kadar hata ettiklerini sürekli anlatıyordu. Washington'ın amaanın. Sırplan el koyduklan Krajina'dan çıkmaya razı etmek olduğuna onlan inandırmaya çalışıyordu. Oysa Hırvatistan hûkümeti, Bosna'nın toprak bütünlüğünün altını sürekli oyuyor ve Bosna'daki Hırvatlann asi yönetimini destekliyordu. Oysa şimdi bu politikadan vazgeçiliyor. Hırvatistan, Bosna'nın sınırlannı tanıdığını açıklıyor. Etnik temizlik sonucu eelde edilen kazammlan reddediyor. Amerika'run amaa, Bosna Hersek'i Sırp kuvvetlerinin ezmesine fırsat vermemek. Hırvat-Boşnak Federasyonunda Sırplann el atmadıklan yörelerde kantonlar kurulacak. İki taraf da kuvvetlerini ortak bir orduda toplayacaklar. Boşnaklar, federasyon sayesinde Adriyatik kıyısına da çıkıyorlar. Bütün bunlar için federasyona ve Hırvatistan'a ekonomik yardımlarda gelecek. Amerika, yeni federasyonu Avrupa Birliği'ne benimsetme işinideyüklendi. Şimdi Sırbistan'ın tutumu önemli. Miloseviç. Hırvatistan'ın Krajına'sını ele geçiren Sırplan da banşa ikna edebilir mi?Sırpmilliyetçileri banşa giden yolu kolayca tıkayabilir. (17mart) Anavasa Mahkemesi eski Başkanı Valeri Zorkin, KP lideri Gennadi Zuganov ve Kalmuk Cum- huriyeti Devlet Başkanı İllumyinov, imza töreni sonrasında. (Fotoğraf: REUTER) Atina, Türkiye'de görevli Yunan diplomatlar ve aileleri için daha sıkı koruma istedi TüıkiyeMeki Yunan diplomatlara tehdit ATİNA (AFP) - Yunanistan, Tür- kiye'deki Yunan diplomatlann çeşitli saldınlara hedef olduğunu belirterek Ankara'dan diplomatlann koruma altı- na alınmasını istedi. Atina yönetimi, Yunan diplomatlann zarar görmesi du- rumunda Türkiye'nin sorumlu tutula- cağını açıkladı. Yunanistan Dışişleri Bakanlığı Söz- cüsü Konstantin Bikas tarafından yapı- lan açıklamada, Türkiye'deki Yunan diplomatlann ve ailelerinin son zaman- larda sık sık tehditler aldıklan ve saldın- lara hedef olduklan bildirildi. Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Bikas. diplomatlar iie ailelerine yönelik sözlü ve fıziksel saldınlann "kimliği belirsiz ki- şiJer' tarafından gerçekieştinldığıni. fi- ziksel saldınlar sonucunda diplomat ai- lelerinden yaralananlar bulunduğunu açıkladı. Otomobilli saldırı Açıklamaya göre, diplomat ailelerine yönelik son saldırı İstanbul'da gerçek- Ieşti. Yunao kültür ataşesinin eşine oto- mobille kasten çarpan kimliği belirsiz saldırganlar olay yerinden kaçarak izle- rini kaybettirdiler. Diplomatlara sürekli olarak tehdit mektuplan da geldiğini söyleyen sözcü. mekıuplann 'Türk İntikam Tugayı (TIT)- Çaka Bey)' şeklinde imzalandığı- nı belirtti. Sözcü Bikas'ın açıklamasına göre, İs- tanbul'daki saldınnın ardından Yuna- nistan Dışişleri Bakanlığı geçen pazarte- si günü Ankara'nın dikkatini tehdit mektuplanna çekerek diplomatlar ile ailelerinin koruma altına alınmasını is- tedi. Bikas, Atina hükümetinin Yuna- nistan'daki Türk diplomatlan korumak için üzerine düşeni yaptığını söyleyerek Ankara*dan da aynı tavn beklediklerini belirtti. Diplomatik kaynaklar. diplomatlara tehdit ve saldınlann, Yunanistan'da ya- yımlanan aşın milliyetçi 'Shotos' gazete- sinin Yunanistan'daki Türk diplomat, gazeteci ve temsilcilere yönelik suçlama- lannın ardından yoğunlaştığına dıkkat çekiyorlar. Gazetedeşubat ayı sonunda yayımlanan haber ve yorumlarda, Yu- nanistan'da yaşayan 100 kadar Türk diplomat. gazeteci ve işadamı casusluk- la suçlanmıştı. Clinton 9 ın dostları kurban Adalet Bakan Yardımcısı Webster Rubbell'in geçen pazartesi istifa etmesiyle Bill Clinton'ın, fakat özellikie de Hillary'nin dost çevresi biraz daha daralmış bulunuyor. ABD Başkam'nın eşinin Rose avukatlık fırmasındaki ortagı Rubbell, yayımladığı yazılı bir açıklamada. suçsuz olduğunu ve namusunu savunmak üzere Little Rock'a dönme karan aldığını kaydetti. Rubbell'in istifası, Hillary'nin dost çevresine ağır bir darbe indirmiş bulunuyor. Çoğu avukat olan bu kişileri. Bill ve Hillary Clinton, kimi yönetim noktalanna birlikte getirmişlerdi. Fakat birçok konuda olduğu gibi burada da ön planda olan Hillary"dir, zira durmadan daralan kendi "şebeke"sidir. VVebster Hubbell'in istifası doğrudan doğruya Whitewaterolayı ile ilgili olmasa bile, yine de ortalıkta esen havayı ağırlaşmaktan geri kalmadı. Dostlan Clinton çiftinin, ABD başkentteki çeşitli güç odaklanrun kurbanlan olduğu görüşünde. Bu arada en azından şunu söylemek olanaklı; Cumhuriyetçiler bir kan kokusu aldı ve başkanla eşinin kendilerine beceriksiz bir şekilde verdiği kemiği bırakmak niyetinde değil. Bu haftanın başından beri Bill ile Hillary, işbölümü yaparak karşı saldınya geçmeyi kararlaştırmış görünüyor. (17mart)