Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
8SUBAT1994SAU CUMHÜRftET SAYFA
EKONOMI 13
Yüksek enflasyon yüzünden TL'nin değer kaybına rağmen maliyetler vefiyatlarucuzlamayacak
Devalüasyon Türkiye'ye döviz getnmez
Maliyet enflasyonu yapılan yüzde 13.6'lık devalüasyonun çok
üstünde gerçekleştiği için, turizm ve ihracat sektörleri, Türk Lirası'nın
değer kaybıyla rekabet güçlerinin artacağına inanmıyorlar. y çe
Bir ayda maliyetler spekülatif olarak yüzde yüz artarken, bu süre
zarfında dolardaki artışın yüzde25'in altında gerçekleştiğine dikkat
çeken ihracatçı ve turizmciler, "Pazar payımız artmaz" diyorlar.
YAKUP BtLGE
On dört yıJ aradan sonra yapılan de-
valûasyona giydirilen "ihracat ve turizm
getiri artacak" kıbfı da bol geldi. Türk
Lirası'nın değer kaybetmesiyle "Döviz
cinsindefl fivatlar azalır. rekabet gücü ar-
tarak dtş pazarlardaki pa\ ı büyür" senar-
yosu bu kez geçerlilik kazanmadı.
Devalüasyon oranının üzerindeki
yüksek enflasyon yüzünden, "döviz sek-
törfi" olarak bilinen ihracat ve turizmde
maliyetler düşmedi. Tam aksine devalü-
asyon akaryakıt gibi dış gjrdilerin mali-
yetini yükselttiği için bu sektörler, pazar
kaybetme pahasına fiyat arttırma eğili-
mine girdiler. Böylece Başbakan Tansu
ÇiDer ile etrafındaki bürokratlann yaru
sıra Çiller'in gayriresmi ekonomi danı-
şmanı olan TOBB Başkanı Valım Erez
de haksız çıkmış oldu.
Türkiye İhracatçılar Meclisi Başkanı
Okan Oğuz, 26 ocakta >apılan devalüas-
yonun normal olmadığını, tümüyle para
piyasalanndaki kanşıklıklanndan do-
layı yapıldığını söyledi. Oğuz, devalüas-
yon sonrasında maliyetlerin üç kat
artüğıru belirterek, "Girdi maliyerJerin-
de, yüzde yüzlük arttslar oHu. Dolardaki
arttş ise yüzde 21 civarında gerçekteşti.
Dolaytsıyta ihracatçılar çok büyük bir
kayıpla karşı karşıyalar" dedi. Oğuz. tek
ısteklerinin dünya fıyatlanndan ham-
madde sağlamak olduğunu, devletin de
bunu sağlamak için önlemler alması ge-
rektiğini vurguladı.
Akkanat Holding Koordinatoru
Mustafa Boyacı da devalüasyonun, an-
cak istikrarlı bir ekonomide ihracatçıla-
ra bir yarar sağlayabileceğini belirterek,
"Istikrarstz bir ortamda Türk LJrasrmn
değerini düşürmek yarardan çok zarar
getirir. Çünkü istikrarsız bir pijasada,
girdi raaliyerteri devalüasyooıiD çok üs-
tünde artmaktadır" di>e konuştu. Üre-
tımdeki tüm girdilerin ınanılmaz oran-
larda arttığını. böyle bir ortamda hiçbir
maliyet hesabmın yapılamayacağına
dikkat çeken Boyacı, ihracat bağlantılan
yaparken dolan hala kaç liradan hesap-
İayacağinı bilemediğini vurguladı.
Boyacı, Türkiye gibi gelişmekte olan
ve serbest pazar piyasalanrun tam ola-
rak işlemediği ülkelerde bozulan denge-
lerin yeniden düzelmesi için müdahalele-
re ihtiyaç duyduklannı belirterek şöyle
devam etti: "Türkiye'de de bozulan den-
genin düzelmesi için siyasi otoritenin mü-
dahalesi bu nedenle önemli."
Turizmde hedefler tııtarmı?
TURSAB Başkanı Talha Çamaş da
Cumhuriyet'e yaptığı açıklamada, Türk
Lirası'nın yabancı paralar karşısında de-
ğer kaybetmesinin turizmi olumlu etkile-
mesi gerekirken iç piyasalarda meydana
gelen aşın fiyat artışlanrun sektörü
olumsuz etkileyebileceğini söyledi. Ça-
maş. turizme getirilen yüzde 20 ile 23
oranlanndaki KDV artışının 1994 tu-
rizm sezonunu zaten olumsuz etkileyece-
ğinı betirterek iç piyasalarda yaşanan
yüksek fiyat artışlannın. bu durumu ağı-
rlaştırabileceğine dikkat çekti. Çamaş,
Turizm Bakanlıği'nın bu yıl için hedefle-
diği 4.7 milyar dolara ulaşmak ve rakiple
ri olan Yunanistan ve İspanya ile reka-
bet edebilmek için bazı düzenlemelere
ihtiyaç duyulduğunu ifade ederek şöyle
konuştu: "Rekabet için girdilerin artma-
ması, 300 bin yatak kapasitesinin yüzde
50 civanndaki doluluk oranını arttırmak
için de yatırım teşviki yerine pazarlamava
20-25 bin doiar ayırmak gerekir."
Enflasyon kaskolara da yerlesti
1 C U N E Y T T O R O S
OTOMOBİLÎNİZİN DEĞERİ (MİLYON TL)
Sme
Sahr
Dofcn
ıcaiaı
Tww«SX
TsmraSX-A
TempraSAK
Btmuittfncrora
Rtfiau!îBro«!way
RanaflFcastı
<fenau<Manager
RenajfiConconfe
ForfT«me16
ForiTaunuBlO
OpdVMraii
Qpdvectre2C
LalaSıran
LadJNıvı
NıssanSumy
Nsuı\NXCaoe
Uazb323Salv
Mız<ta626SMKi
Uıtna3Z>Uact«c*
w*s»agBtGo*
SkoOaFavorı!
BMW31&
BMW52&
Men«esi90E
MercMesKKE
MwcWesi9CC
MercMasZIOO
FıalTco
HımöCmcSedm
HondaCmHaenc*
ûtrc*r,BX;5TG£
Pwjjeol205Gfl
SuaıhSaftGS
S u u k ı v m
HpnlaBantn
ToyoenCorOUGl
ToyctaCorooaXL
YERLİ
tm 19M 1*9 19» 1 » t * 2
6M6 63-72 67-75 7M0 7 4 « SMO
H M H i 96-1» 102-110 «B-'JO
8M' SM7 9S-10S 107-112 115-127 123-136
72-8C 7M7 8M7 95-1» 110-120 120-130
- 136-U7 US-15B
- M0-1S0 160-170
1SS-170 170-185
7M7 8 M 6 9 1 * 99-109 104-H4 117--29
8 2 * 9047 95-104 100-110 105-113 115-'»
8645 9"-'O2 '00-110 "10-120 115-126 128-138
• •13-125 '2J-134 I»U4 ;«•!«
152-1C ! > İ 8 6 186-155
190-rO 2'5-2« 253-265
72-78 \M 82-88 364« 90-100 '15-125
B 2 « 8645 93-106 114-122 122-130 132-145
205420 220-24C
250-290 270-2B5
ITHAL
1M 1MI T9fl 1493
M p '«« an
64-74 72-84 8442 92-100
155-165 175-190 200-220
"5-13!
170-185 180-200 22OİS0
140-155 160-183 185-205
20O-21C 215-2X 280-310
155-1
?
6 185-205 206-225
210-220 22S240 315-360
13.15] 160-180 18O-2D5 205-260
7 5 « 82-88 884« » 9 6
Z55-280 275-30C 3*5-375 375425
330-365 4ÛMS0 500-560 56i«25
36CU15 385415 446-5-1 515-555
445495 510-575 58M20 650-7»
300345 3»JB5 395430 430473
360-415 490-500 490-İ30 S3M10
! » • « 150-160 165-180
165-180 190-205 215-225
175-190 230-240
196-168 170-180 185-192
150-155 165-175
12S-135 140-150 155-175
T9&535 23[W50 305^330
165-180 '90-205
156-165 2OOJ15 225J45
120-135 150-170 1 Î H 1 5 235-255
N O T Cennet Açık Oto Pazarı nda oluşan fıyatiardır
1M3
8545
120-132
155-167
163-172
165-175
180-190
210-225
'30-142
121-130
'36-1M
175-185
200-215
285-300
125-145
•5O-'6«
2*2155
295320
1«E
87-98
\S-114
220-250
270J20
205-225
345-365
230-250
38D-395
260-290
100-115
430-565
660-710
555-630
S1O-880
480-580
635-7-5
•80-190
225-245
25*270
197-213
180-166
20M10
310^40
225-240
240-260
2SV2T!
tÜK.
122-8
160J)
2096
226.1
2250
2817
3134
'626
'699
1995
2»
317i
4116
2199
2565
3357
390.5
OKm.
'333
143.6
371 S
4375
3189
5»5
3658
5386
4921
142 4
7334
•135
'103
1310
MO0
1310
2236
3195
3475
2493
2818
2875
4872
392
<O3<
SS9
Hafta içinde 0 km otomobillere gelen zamlar bu hafta ikinci ele
yansımayınca piyasa her zamanki gıbı canlıydı. Ancak önumüz-
deki hafta ikinci el piyasalarada zamlann yanısımasıyla birlikte,
piyasanın durgun olabileceği beklentisi büyük.
' Mercedes 190 E ve S modellerımn 0 km fıyatları 180 C serısıne aıttır
" Taunus 1.6 ve 2 0 modellerımn 0 km fıyatları Ford Escord a aıttır
"" Doğan ve Kartallann 0 km fıyatları SI_X e aıttır
Y
eni yıl ile birlikie kasko
sigortada yapılan yeni
düzenlemleryürürlüğe
girdi. Yeni düzenlemelerin
oto sahiplerine getirdiği ve
dikkat edilmesi gereken en
önemli özelliğieksiksigorta
uygulaması olarak ortaya
çıkıyor.
Bu uygulamanın dışında
yeni şartnamede
terör.çalınmasonrası
bekleme süresi, kaza
sırasındakialkoloranı,
sigorta şirketlerinin kaza
sonrası hasarı geri ödeme
süresinde de değişiklikler
yapıldı.
Btslfcrigorta
Eksik sigorta uygulamasının
yeni şartnameye girmesiyle
birlikte oto sahiplerinin
kaskolarında enflasyona
endeksli poliçeleri tercih
etmeleri daha karlı
çıkmalarını sağlıyor.
Eksik sigorta yönteminde
kaza sonrası hasar, kaza
yapılan tarihteki oto fiyatı ile
poliçedeğeri arasındaki
oran karşılanıyor.
Hasarın tümünün
karşılanması için poliçelerin
Enflasyona endeksli olması
gerekecek.
Enflasyona endeksli
poliçeyi tercih edenler
hasarlarının tümünü sigorta
şirketindentalep
KASKODAKİ DE6İ$İKLİKLER
Eski
Eksik sigorta yöntemi uygulanmıyordu.
Tam ve kısmi olarak iki türlü seçenek vardı.
Terörist eylemler şartnamede açıkça tanımlanmamıştı.
Alkollü yapılan kazalarda, sigorta şırketı zararı
karşılamıyordu.
Kaza sonrası hasar bedelinin ödemesi için belirli bir süre
yoktu.
Yeni
Eksik sigorta yöntemi şartnameye girdi.
Çarpma,çalınma veyanma hallerine karşı ayrı ayrı
sıgortalama getirildi.
Terörist eylemler ayrı birmaddeveeksözleşme ile sigorta
kapsamına alındı.
Trafik kanununun belirttiğı alkol düzeyinin altında yapılan
kazalarda hasar ödeniyor.
Hasar belgelendikten en fazla 15 gün içinde bedelinin
ödenmesi gerekiyor.
edebilecekler. Butip
poliçelerin oto sahiplerine
getirdiği ek maliyet ise aylık
kasko priminin yüzde 8 ile
10'uarasıoluştu.
Terör
Yeni düzenlemelerde ortaya
konan bi r başka madde de
terörist eylemler konusu.
Eski düzenlemeler ile açıkça
tanımlanmayan terörist
eylemler, yeni
düzenlemelerde Terörle
Mücadele Yasası'nda
belirtilen tanıma uygun
olarak ek sözleşme ile
sigortayadahil edilebilecek.
Ancak pratikte sigorta
şirketleri halen çok riskli
olan terör konusunda pek ek
sözleşme yapmıyorlar. Eski
şartnamede terör ile ilgili
açık bir hüküm yoktu.
Yalnızca grev, kargaşa ve
halk hareketleri ile ilgili bir
madde yeralıyordu.
TMI katln
Eski düzenlemelerde
müşteriyesunulan iki
seçenek vardı.
Çalma, çarpma ve yangına
karşı sigortalama yani tam
kasko, yanma ve çalınma
durumuna karşı
sigortalama yani "kısmi
kasko".
Yeni düzenlemelerde ise
artık bu durumlardan
herhangi biri için ayrı ayrı
sigortalama şansı verildi.
JUfctlmllttoPi
Yine yeni düzenlemede
kazasırasındasürücünün
alkol durumu trafik
kanununda belirtilenin
altında ise sigorta şirketi
hasarı ödemek zorunda.
Eski düzenlemede ise kaza
sırasında herhangi bir
miktarda alkol alınmışsa
sigorta şirketi zararı
karşılamıyordu.
Yeni düzenlemelerde
belirtilen bir başka konu da
hasarın ödenme süresi.
Sigorta şirketinin istediği
belgelerin
tamamlanmasından sonra
hasarın 15 gün içerisinde
ödenmesi gerekiyor.
Eski şartnamede bu konu
ile ilgili bir sınırlama yoktu.
Uygulamaya konan bir
başka süre limitide
çalınma sonrası bekleme
süresi. Eski düzenlemeye
göre 45 gün olan bu süre,
yeni uygulamada 15 gün
indirilerek 30 gün olarak
belirlendı •
VİTRİN
Dıesel
otomobiller
arasında özel
biryeresahip
olan Citroen
XantiaSX
TD'nınyıldızı
parlıyor.
Turbodizel
motorlu
otomobılin
konforunun
yanında
sessız çalışması da özellikleri arasında ön plana çıkıyor Bu
otomobılin şu an Ingiltere'dekisatış fiyatı 14bın200sterlin(yaklaşık
380 milyon TL). 1.905 cc'lik otomobil, önden çekişli ve 5 vitesli. 92
beygır gücündeki otomobılin maksimum hızı 180 km. Otomobılin
0-100 km hızlanma süresi 12.7 sanıye. Citroen Xantia SX TD'nin
yakıttüketimı İse64km'de4.5lıtre. •
Dünya
otomobil
piyasalarında
özel bir yere
sahipolan
Maserati,
turbo
güçlendirilmiş
motoru Ghibli
modeli ile
kullanana
ekstra heyecanlar yaşatıyor. Maserati Ghibli. 6 silindirli
motora sahip.
Ikı turbosu bulunan otomobilin 0-100 km hızlanma süresi
5.7 saniye. Otomotik vitesli otomobil, 280 beygirgücünde
ve 2800 motor hacminde.
Her Maserati'de olduğu gibi otomobilin içinde gül
ağacından el yapımı bölümler ve deri koltuklar
bulunuyor. •
ŞIRKETLERDEN
• ffiMAS/400adh
bilgisayarlar üzerinde çalışan
'Eczane Bilgi Sistemi' ile
poliklinik eczanesi. servis
veya laboratuvar eczanesi
gibi tüm birimlerde hizmet
verecek çözüm, SSK Ankara
Ulus Hastanesi'nde
uygulanmaya başlandı.
• BAROCCO Mobilya run
1994'ünilkreklam
kampanyasıru oluşturan ve
'Mobilyalanmak Kolaylaştı'
sloganı ile yüriitülen
kampanyarun gazete ve dergi
reklamlannda Seda Sayan
yer alıyor.
•MUTLU AKÜ "nün 1993
ihracat! 20 milyon dolar
olarak açıklandı.
• COMMER-
CIALUN1ON
Genel Müdürü
Cemal Ererdi,
_m cam
hasarlannda ve diğer
hasarlarda kusursuz olan
müşterinin hasarsızhk
indiriminin korunduğunu
belirtti.
•ŞEKERBANK Kuzey
Kıbns Cumhuriyeti'nde
bulunan Doğu Akdeniz
Üniversitesi öğrenci ve
velilerine okul taksitlerini
ödemede yardımcı olmak
için Ankara/Başkent
şubesinde dolar hesabı
açılmasını sağladı.
•SAAB'ServisHaftasfile
ilgili basın toplantısı ve
gösteri maliyetindeki SAAB
check-upprogramı. bugün
SAAB Genel Distribütörü
Genoto'nun Kartal
tesislerinde yapılıyor.
Enflasyon yüzde 100'e
doğrııhızlailerleyecek
• Şubat ayındaki fiyat artışının yüzde 10-15 arasında olması
bekJeniyor. Sonraki aylarda, artışın yüzde 5-6 olacağı tahmin
ediliyor. Bu oranlara göre, yılsonu enflasyonu yüzde 89 ile yüzde
117 arasında gerçekleşecek.
ANKARA (ANKA) - Toptan
eşya fıyatlannın ocak ayında
yüzde 5.3 gibi "makul" bir artış
göstermesinin ardından, şubat
ve sonraki aylara ilişkin tah-
minier, 1994 yılında yûzde 100
dolayında bir oran beklendiğini
ortaya koyuyor. Şubat ayında-
ki fiyat artışı yüzde 10-15 ara-
sında. izleyen aylardaki artış da
yüzde 5-6 düzeyinde tahmin
ediliyor.
Şubat korkutuyor
Şubat için yüzde 10-15 arası,
sonraki aylar için de yüzde 5-6
oranlan esas ahndığında, yfllık
ortalama enflasyon yüzde 79 ile
yüzde 96. yılsonu enflasyonu
ise yüzde 89 ile yüzde 117 ara-
sında oluşuyor.
Ekonomik çevreler, 26 ocakta yapılan
devalüasyon ve bunu izleyen zamlann et-
kisinin ocak ayı endekslerine hemen he-
men hiç yansımadığını ve bu etkinin şu-
bat ayında görüleceğini belirtiyorlar.
Bu yüzden, şubat ayındaki fiyat
artışının yüzde 10'un altında oluşmasının
mümkün görülmediği, yüzde 15'e ulaşan
bir oranın bile sürpriz sayılmaması ge-
rektiği kaydediliyor.
Dört senoryo
• Şubat ayı artışı yüzde 10, izleyen aylardaki
artış yüzde 5 olursa ortalama artış yüzde 78.9,
yılsonu artışı (aralık-aralık kıyaslaması)
yüzde 88.7 düzeyinde gerçekleşecek.
• Şubat ayındaki artış yine yüzde 10,
sonraki aylann artışı yüzde 6 olursa yıllık
ortalama artış yüzde 87.9'a, yılsonu artışı
yüzde 107.4'eulaşacak.
• Şubat ayı artışı yüzde 15'e çıkar, izleyen
dönemde aylık yüzde 5 artış olursa ortalama
oran yüzde 86.5, yılsonu oranı yüzde 97.3
düzeyirıe cıkacak.
• Son varsayıma göre, şubat artışı yüzde 15,
sonraki aylann artışın yüzde 6 olursa
ortalama oran yüzde 96, yılsonu oranı yüzde
116.9 düzeyinde gerçekleşecek.
Hükümet, 1994 yılı enflasyonunu,
yüzde 54.6 olarak hedeflemişti.
Hedef tutmayacak
Ocak ayındaki yüzde 5.3 ve şubat ayı
tahminleri, bu oranda kalınmasırun
mümkün olmadığını ortaya koyuyor.
1994 yılı enflasyonunun yüzde 54.6 ola-
bilmesi, şubattan iübaren aylık fiyat
artışının yüzde 3.2 olmasını gerektiriyor.
IŞÇEMN EVRENEVDEN
ŞÜKRAJV KETENCİ
Defterini Dürmek
Bugünlerde çeşitli gazetelerin çok ünlü köşe yazar-
larını okursanız Tansu Çiller'in ve koalisyon hükiime-
tinin defterinin dürüldüğü sonucuna varabilirsiniz.
Kimileri çok yakın geçmişe kadar yere göğe oturta-
madıklan Çiller'in hala koltuğunda oturuyor olmasını
derhokrasimiz için çok ciddi tehdit aracı olarak görü-
yor.
Yerinin en fazla bir vitrin bakanlık olduğuna işaret
ederek, yoklukta ekonomi bilgisi eksikliği ve poljtik
deneyimsizliğini atladıklarını itiraf ediyorlar. Bu ara-
da Amerikalı amcaların, Çiller'e açık bono verilmesi-
ne karşın bu kadar başarısız olmasına şaşırdıklarının
bilgisi veriliyor. Amerikalı amcaların yeni gözbebeği-
nin Mesui Yılmaz olduğu vurgulanıyor.
Açıkçası bankaları, televizyonları, büyük gazeteleri
ve pek çok işletmeleri birden olan patronlar, bir yan-
dan aralarındaki büyük çıkar kavgasını sürdürürken
diğer yandan da artık işlerine yaramadığı anlaşılan
Çiller'in götürülmesi için işe koyulmuş gözüküyorlar.
Iş dünyasından ve örgütlerinden sinyaller ise biraz
daha önce verilmeye başlanmıştı.
Merkez Bankası'nın ucuza sattığı dövizden pay
alanların bir-iki değil, birçok banka birden olduğunun
ortaya çıkması, Çiller'e yöneltilen tepkiyi azaltmadı.
Bu arada Tansu Çiller de kendisine yöneltilen eleş-
tiriler karşısında, çıkarları bozulan kişi ve bankaları
suçlamaya çalıştı.
Biraz daha fazla tepki aldı. Bu düzenin böyle ol-
duğunu, çıkarlarına hizmet edildiği sürece yarattı-
kları yıldızları, bir gecede ve çok kolay, en acımasız
biçimde harcayabildiklerini biliyoruz. Yinedeoyunun
böyle çıplak ve acımasız sergilenmesi insanın içini
ürpertiyor.
•
Amerika'daki büyük amcalar, Türkiye'nin iktidarını
ellerinde tutan ve her şeyi en iyi bildiklerini düşünen
patronlar, onların gazeteciliğine değil, hizmetine ast-
ronomik ücretlerödedikleri büyük yorumcular, Tansu
Çiller'in tepeden geldiğini, çok deneyimsiz bir politi-
kacı olduğunu, ekonomiyi bilmediğini yeni öğreniyor-
larsa vay hallerine.
Boşuna değil, Türkiye'de çok iddiaiı oldukları kalkı-
nma reçetelerinin, siyasi formüllerin hiçbiri tutmuyor.
Kurtuluş reçetesi diye sunulan modeller daha uygu-
lama aşamasının başlarında iflas ediyor. Balon gibi
şişirilen uzmanlar, siyasetçiler, bürokratlaryerlerine
oturamadan işler tersine dönüyor.
Işler tersine gitti mi, baş tacı edilen bürokrat, uz-
man, siyasetçi 'tu kaka' edilir, yerine yenisi getirilir.
Sorumluluk paylaşılacak, bedeli üstlenilecek değil
ya.
Bütün iflas eden sihirli kalkınma reçetelerinin be-
delini nasılsasonundahalkkitleleri.çalışanlar, işçiler
ödeyecekler.
Şimdi çarpık düzene dikkatleri çekmeden, bu düze-
nin böylece sürüp gitmesi için yeni umutlar, yeni mo-
deller pompalanması gerek.
Amerika'daki amcalar, Türkiyedeki patronlar ve
sözcüleri, bunun artık Çiller ile yürüyemeyeceğine
karar vermişler. Yeniden ANAP'ı ve Mesut yılmaz'ı
düşünmüşler.
İyi güzel de bir tanesinin Çiller'i eleştirirken
yaptığı küçücük bir özeleştiri dikkatimi fazlaca çekti.
"Demirel'in yarattığt boşlukta, Çiller'in yetersizliğini
göremeden onu öne çıkardık. Başka ülkelerde lider-
ler çıkanlırken, didik didik ediliyor. Nitelikleri iyice
araştırılıp doğru isimler çıkarılıyor" anlamında dü-
şünce açıklamış.
Şeytanın avukatlığını yapmak var ya, birden aklı-
ma geldi. Sakın aynı telaş içinde, Çiller'den doğan
boşlukta, önlerine o çıktı diye Mesut Yılmaz ve
ANAP'a yine aynı ciddiyetsizlik içinde yapışmış ol-
masınlar. ANAP ve Mesut Yılmaz, 12 Eylül'ün nimet-
lerini en zengin ve hovardaca iktidarda kullanmış,
sonra da hızla çöküşe giderken, erken seçimle kurtul-
maya çalışmış ve kaybetmiş siyasi parti ile lideri de-
ğiller miydi?
Haydi toplumumuzun kültürü yetersiz, belleği zayıf,
demokrasi kültürü eksik. Cin gibi Amerika'daki amca-
lara ve bizdeki akıllı, güçlü, büyük patronlara ne olu-
yor böyle?
Devletborcu
borçlaödüyor
• Geçen yıbn ilk onbir ayında
gerçekleştirilen 134 trilyon liralık net
borçlanmanın 73.4 trilyonu yine iç
borçlann faiz ödemesine gitti.
ANKARA (Cumhuriyet BOrosu) - Hazi-
ne'nin iç borçlanma uygulamaian, borcun
borçla ödendiği bir kısırdöngü halini aldı.
1993"ün ilk on bir ayında gerçekleştirilen
net 134 trilyon liralık iç borçlanmanın 73.4
trilyon liraük bölümü, yine iç borçlann faiz
ödemesine gitti.
Geçen yıhn ocak-kasım döneminde Ha-
zine, toplam 523 trilyon liralık iç borçlan-
ma gerçekleştirdi. Bu dönemde 389 trilyon
lira tutannda da iç borç anapara geri öde-
mesi yapıldı. Böylece 134 trilyon liralık net
borçlanmaya gjdilmiş oldu, iç borç stoku
da 328 trilyon liraya ulaştı.
Söz konusu dönemdeki 134 trilyon li-
ralık net iç borçlanmanın 73.4 trilyon li-
ralık kısmi aynı dönemde ve daha önceki
yıllarda alınan iç borçlann faiz ödemeleri
için kullanıldı. Böylece, anapara ve faiz
ödemelerinden sonraki borçlanma tutan
60.6 trilyon lira düzeyinde kaldı.
Tahvilde borçlanma tutan ile anapara
ödemeleri arasındaki fark 82 trilyon lira
olurken faize giden kısmın düşülmesiyle
kalan borçlanma tutan 47 trilyona indi.
Bonoyla yapılan borçlanmada ise daha
ilginç bir durum yaşandı. Hazine bonosu
yoluyla ocak-kasım döneminde yapılan net
borçlanma 32.4 trilyon lira olurken bono
borçlanması için yapılan faiz ödemeleri
37.5 trilyon lira düzeyinde gerçekleşti.
Buna göre on bir aydaki bono borçlan-
masıyla faiz ödemelerinin ancak bir bölü-
mü karşılanabildi. Yapılan net borçlanma-
dan 5.2 trilyon lira daha fazla faiz ödendi.
C R A N S - M O N T A N A
BÜKREŞTE FORUM
21-24 Nisan 1994
Romanya Hukumetı hımayesınde
R O H A N I A
' Oaha svvelüen en yötsek seviyBterdsVijise) temaslar kurmak şartıyla. boyları ne
tedar obrsa &sın, şirketfer bu yeni pazarlara gırebılır Bunu her sene daha da fazla
olarak Crans-Montana Forum'unda gdrüyoruz'
Jean Paul Carteron
Crans-Montana Forum başkanı
işadamları için...
Bûkreş konferansı, pazarları az tanınmış ve aynı zamanda çok çekici olan Merkez ve
doğu Avrupa, Orta Asya, Arap ve Güney Akdeniz devletleri'ni bir araya getirmektedir.
Potıuka davetlılen
Devtet Cumhurba$l<anlan, Başbakanlaf, Ekonomi Bakanlan, Bakanlar. Meritez Banka
Başkanları, Yüksek memurlar ve Uzmanlar. BGkreşte 50 ülke ve çok sayıâa kuruluş
temsıl edılecektır.
Ekonomik ıştırakçıiar
Karar alan kışıler. Başkanlar. Yonetim heyetlen, batı ûketernden ı; adamları - davetlı
ülkelenn ış heyetlerı.
Onjinal btr kavram
Katılanların sınırtı mıkiarda olması, ts adamlarının kendi aralannda ve polıtıka
adamlarıyla en yüksek sevıyelerde kışısel ve resmı olmayan lemaslarda bulunmasını
CRANS-MONTANA
FORUM IN BUCHAREST
Fondation du Forum Universale
3, Cours-de-Rive
1204 Geneva (Sıvitzerland)
Tel. 41-22-310.93.95
Fax 41-22-310.99.05
Telex 425 052 FOND-CH
Karşılaşmaları kolaylaştırmak amacıyla jtak komıteler şeklınoe toplantılar ve yuvarlak
masalar tertıplenmiştir.
Başlıca gaye
Tican, sanayı ve malı anlaşmalara ve joınt venture sözleşmelerıne varabılmek ıçın
polıtik ve ekonomik ıştrakçılar arasında k:şısel ve dırekt temaslar kurmak.
BİLGİ ALMAK VE YAZILMAK