Katalog

SAYFA CUMHURİYET 8ŞUBAT1994SALI 10 DIŞ HABERLER Mostar Köppösö'nü TûPkiye onaracak • ANKARA (AA) -Türkiye, geçen yıl Bosna-Hersek'e saJdınlarsırasında top ateşine hedef olan ve tamamen yıkılan larihi Mostar Köprûsü'nü onaracak. Konuya ilişkin protokol, Dışişleri Bakanı Hikmet Çetin ve Bosna Kültür Bakanı Enes Drakoviç arasında dün Ankara'da imzalandı. Protokol, Başbakan Tansu Çiller'in 2 şubatta Saraybosna'da imzaladığı dostluk ve teknik işbirliği aniaşması çercevesinde yapıldı. Hikmet Çetin, protokolün ımza töreninde yaptığı konuşmada, Dışişleri Bakanlığı'nın Mostar CHnton, bütçeyi Kongre'ye sundu • WASHINGTON (AA) - ABD Başkanı Bıll Clinton, gelecek ekim ayında başlayacak 1995mali yıhna ilişkin bütçeyi kongreye sundu. 1.52trilyondolarhk yeni mali yıl bütçesinde 176.1 milyar dolarlık açık öngörülüyor. Böylece, bütçe açığı son 6 yıllık dönemin en düşük düzeyine indirilecek. Bundan önceki en düşük bütçe açığı 1989yılında 152.5 miryar dolar olarak kaydediimişti. Köprüsü'nün aslına uygun bir biçimde yapılması için yurt içinde ve dışında eşgüdüm sağlayarak gerekli katkıda bulunacağıru söyledi. Çetin, Türkiye'nin gerekirse tek başına başma tüm maddi katkîyı sağlayacağını da kaydetti. Azerilerin morali yöksek • BAKÜ (AA) - Azerbaycan Savunma Bakanı Mehmet Refıği. Azerbaycan'da halkın ve milli ordunun moralinin çok yüksek olduğunu belirterek. "Topraklanrruzı Frmeni işgalinden kurtarmaya kararbyız"dedi. Refıği, AA'ya yaptığı açıklamada, Azerbaycan ordusu karşısında tutunamayana Ermenilerin yer yer panik içinde kaçtıklannı söyledi. Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev'in göreve gelmesinden sonra herşeyin değiştiğıni kaydeden Refiği, cephelerdeki son durum konusunda şunlan söyledi: "Altı yıldır devam eden Ermeni işgali sonucu Azarbaycan'ın sekiz şehri ve yüzlerce yerleşim birimi düşmanın eline geçti. Şu anda topraklanmızın yaklaşık yüzde otuzu işgal altındadır. Bu topraklarda yaşayan bir milyondan fazla Azerbaycanlı muhadr durumuna düşmüştür." Karadzic, Saraybosna'nın askerden anndınlması ve BM denetimine verilmesini görüşmeye hazır olduklannı söyledi Bosııalı Sırplardangerî adııııDış Haberler Servisi - Batı dünyasında Bosna ya müdahale konusu tartışılırken, Bosnalı Sırplann lideri Radovan karadzic Saraybosna'nın askerden anndınlmasını görüşmeye hazır olduklannı açıkladı. BM Genel Sekreteri Butros Gali, NATO'nun Bosna'ya olası bir saldınya hazır olmasıru is- tedi. Uluslararası arabuiucular Lord Owen ve Thorvald Stoltenberg tarafından Cenevre'de yayımlanan bildiride Radovan Karadzic'in "Saraybosna'nın askerden anndınlması ve BM denetimine verilmesini görüşmeye hazır olduğunu" açıkladığı belirtildi. Bildiride "Saraybosna'da şu anda sağlana- cak bir banş, Bosna-Hersek'in tamamını kapsayacak bir banş anlaşmasının ön adımı- dır. Bu nedenie Bosnalı Sırplar Saravbosna*- ya banş getirilmesi için başkentin askerden anndınlmasını ve yönetiminin BM'je teril- mesini görüşmeye ha/ırdır" denildi. Uluslararası arabuluculann sözcüsü John Mills, Karadzic'in önceki gece Belgrad ya- kınlannda, "Saraybosna katliamı" konu- sunda Lord Owen ve Stoltenberg ile görüş- tüğünü belirterek, Karadzic'in bu karannı söz konusu görüşmenin hemen ardından yapmasına dikkati çekti. BM Genel Sekreteri Butros Gali, NATO Genel Sekreteri Manfred Woemer'e gönder- diği mektupta. Saraybosna'daki Sırp mevzi- lerinin olası bir bombardımanı için NATO Konseyi'nden yetki almasını istedi. Ancak NATO Konseyi bombalama izni verse bile, son söz yine Gali'de olacak. NATO, ancak Butros Gali saldın emri verirse, Sırp mevzi- lennı bombalayabilir. New York'ta bir BM sözcüsü, Butros Ga- li'ninçağnsının, Güvenlik Konseyi'nin 1993 yılında aldığı bir karara dayandığını söyledi. Bu karara göre Bosna-Hersek'te BM tarafı- ndan saptanan Güvenli Bölgeler saldınya uğrarsa. NATO, saldınyı önlemek için güç kullanabilecek. Saraybosna Güvenli Bölge- ler urasında bulunuyor. Birleşmiş Milletler Gücü'nün, Saraybos- na'yı kuşatan tepelerdeki Sırp topçu mevzi- lerini belirlediği bildirildi. Askeri kaynaklara göre müttefık güçlere bağh keşif uçaklannın, Bosna üzerinde yapüklan günlük devriye uçuşlan sırasında, hangi mevzilerden ateş açıldığının sofısüke kameralarla saptadı- klan kaydedildi. Buna göre Saraybosna çev- resinde Sırplann 16 uçaksavar bataryasıyla birlikte 22 topçu mevzii bulunuyor. Askeri uzmanlar, yüksek tepelerin üzerine çöken alçak bulutlar ve sisin yanı sıra elveriş- siz hava koşullannın uçaklarca mevzilere nokta atışı yapılmasını zorlaşürdığını bildi- nyor. Yine askeri uzmanlara göre bu hava ko- şullannda Sırp topçu mevzilerinen en isabet- li nokta ateşini, Somali'de etkisini kanıtla- mış Amerikan AC-130 uçaklannın yapabi- leceğini vurguluyorlar. Sırp topçu mevzileri- ne karşı girişilecek bir hava harekatım, en büyük vurucu güce sahip Amerikablann ba- şanyla yerine getireceği kaydediliyor. Amerika'nın İtalya'da ve Adriyatik'te üs- lenmiş savaş uçaklan arasında A-Wartog tanksavar uçaklan, F-15 'Kartallar', F-15 'Savaşan Şahinler', F/A-13 'Eşekanlan' ile AC-130 "lar bulunuyor. Bosna'ya hava harekatı tartışması Clinton: "Önce siyasiçözüm" Tuzla'da yaşayan Müslüman kadınlar cuma günü namaz kılarken ülkede 22 aydır süren savaşın bir an önce birmesi için dua ediyorlar. Saraybosna'da ekmek kuy- ruğuna dûşen bomba nedeniyle 8 kişi ölürken, geçen cumartesi günü de bir pazar yerine düşen bomba 66 kişinin ölmesine neden olmuştu. Hikmet Çetin her kaybedilen zamanın Bosna'da saldırgana cesaret verdiğini söyledi Ankara derhalmüdahaleistiyorANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Dı- şişleri Bakanı Hikmet Çetin. geçen cu- martesi günü Saraybosna'ya yönelik Sırp katliamına karşı. "NATO'nun say- gınlığını ve güvenilirüğini yitirmeden ha- va harekatı yapma kararı alması gerekti- ğini, her gecikmenin saldırgana yeni eyleme geçmesi için cesaret verdiğini" söyledi. Çetin. dün Bosna Hersek Kültür Ba- kanı Enes Durakoviç ile görüşmesi sıra- sında yaptığı açıklamada, Bosna-Her- sek'e uygulanan silah ambargosunun kaldınlması konusunda İslam Konfe- ransı Örgütü (İKO) Temas Grubu ile birlikte BM Güvenlik Konseyi ve NA- TO nezdinde girişimlerde bulunulduğu- nu belirtti. Dışişleri Bakanı Çetin 9 şubatta Ce- nevre'de yapılması planlanan Balkan Ülkeleri Dışişleri Bakanlan Toplantısf- run ise ertelenebileceğini söyledi. Gaze- tecilerin konuyla ilgili sorulannı yanıt- layan Çetm. "Son gelişmeler ıştğında gerek eşbaşkanlar ile gerekse diğer ba- kan arkadaşlarla istişarelcrimizi sürdii- receğiz. Ona göre birlikte karar verece- ğiz"dedi. Saraybosna'daki cankınmının ardın- dan. NATO Daimi Temsilciler Kon- seyi'nin bölgeye sınırlı bir hava harekatı konusunu ele almaya başladığmı anım- satan Çetin, Romanya Dışişleri Bakanı Melaşkano ile dün bir telefon görüşmesi yaptığını kaydetti. Bosna Hersek'te bugüne kadar 200 bin insanın katledıldiğini ve vahşetin hala sürdüğünü belirten Çetin, BM Ge- nel Sekreteri Butros Gali'nin Saraybos- na çevresindeki mevzilerin bombalan- ması için Güvenlik Konseyi'ne öneride bulunduğunu hatırlattı. Bu önerinin 8 Ağustos 1992'de de Türkiye tarafından gündeme getirildiğini kaydeden Çetin, "Bu onbinierce insanın ölümünden sonra çok gecikme ile başlatılan bir sürectir. Bu adun. çok gecikerek atılmava başlanmış- tır." dedi. NATO hava harekatının gerçekleşe- bilmesi için NATO Genel Sekreteri ve Güvenlik Konseyi'nin karar alması ge- rekiyor. Daha fazla kan dökülmesini önlemek amacıyla bölgedc sınırlı hava harekatı yapılmasının gerekli olduğuna inandık- lannı. NATO'nun askeri kanadının ay- lar önce gerekli hazırhğı yaptığını ıfade eden Çetin. NATO üyelerinin böyle bir karara engel olmaması dileğinde bulun- du.Bu konuda şüpheleri bulunduğuna işaret eden Çetin, bazı üyelerin. 68 Boş- nağın ölümüyle sonuçlanan son saldın- yı, "kim yapmtş" gjbi atTediImez bir tutum içine girdiklerini söyledi. Dışişleri Bakanı Çetin. NATO'nun kontrolünde yapılacak sınırlı hava ha- rekatına Türkiye'nin de her türlü katkı- yı yapmaya hazır olduğunu açıkladı. Çetin. Bosna'daki katliamlann tarihe "kara leke" olarak geçeceğini, bunda uluslararası toplurnun manevi sorumlu- luğunun da bulunduğunu ifade etti. FUAT KOZLUKLU WASHINGTON - ABD Başkanı Bill Clinton, Saraybos- na'da hafta sonunda yaşanan ve 68 kişinin ölümüyle sonuçla- nan saldınnın sorumluluğu- nun. büyük ihümalle Sırplara ait olduğunu söyledi. Clinton, Sırp tarafının bunu inkaretme- sınden dolayı durumun soruş- turulması gerektiğini de belirtti. Clinton, Bosna'ya hava hare- katının gözardı edilmediğini, ancak önce soruna siyasi bir çö- züm bulmak için çabalann yo- ğunlaştınlması gerektiğini söyle- di. Gözlemciler Clinton'ın askeri müdahaleden yana olmadığı- nın anlaşıldığını beürtiyorlar. Clinton, ülkesi- nin izleyeceği tu- tumu belirlemek amaayla aralan- nda yardımcısı Al Gore, Dışişleri Bakanı VVarren Christopher, BM Daimi Temsilcisi Büyükelçi Made- leine Albrigbt ve Ulusal Güvenlik Başdanışması Anthonv Lake'ın de bulunduğu ulusal güvenlik danışmanlan ile ikinci kez "acil" toplantı yaptı. Toplantıdan sonra Teksas eya- letine giden Clinton. Beyaz Sa- ray'dan aynhşında gazetecilere vaptığı açıklamada. katliamı "dehşet verid" olarak tanımladı ve herhangi bir eylemde bulun- madan önce. saldınnın sorum- lusunun BM'ce belirlenmesi için bir şans daha verilmesi ge- rektiğini söyledi. Başkan Clinton'ın. BM'deki büyükelçisi Madeleine Alb- right'a. saldından sorumlu ta- rafın belirlenmesi çalışmalann- da baskıcı bir tutum izlemesi ta- limatı verdiği öğrenildi. Sırplara müdahale ve Müslü- manlardan yana silah ambar- gosunun kaldınlması tartışma- lan sürerken, olası bir hava saldınsı karannın almması, bu karann NATO müttefiklerince değerlendirilip kabul edilmesi ve ardından da harekete geçil- mesinin uzun bir zaman alacağı gözlemciler tarafından vurgu- lanıyor. Beyaz Saray'daki "adl" top- lantıdan sonra, Dışişleri Bakanı VVarren Chris- topher'ın Fransa, İngiltere, Kana- da, Danimarka ve Ispanyalı mes- lektaşlanyla bir dizi telefon gö- rüşmesi gerçek- leştirdiği bildiril- di. Christopher'- ın meslektaş- lanyla yaptığı te- lefon diplomasi- sinde, müttefik- lerin farklı gö- rüşleri dile getir- dikleri belirtildi. ABD'nin BM'deki Daimi Temsilcisi Büyü- kelçi Madeleine Albright, Be- yaz Saray'daki toplantıya iliş- kin yaptığı açıklamada, saldınnın Sırplar tarafından gerçekleştirildiğinin kesinleş- mesi durumunda ülkesinin, NATO'nun alacağı hava hare- katına katılma karanna uya- cağını bildirdi. Büyükelçi Alb- right. silah ambargosu ka- rannın Bosnalı Müslümanlar- dan yana kaldınlmasının BM"- nin alabileceği bir karar ol- duğunu hatırlatarak. banş gö- rüşmeleri üzerinde baskmın daha olumlu sonuç verebilece- âini ifade etti. Artık Türkiye'nin yepyeni bir dergisiÜCRETSİZ ÖZEL IKI EK Her Kafta yönetici-eıe ozel AjANlDA, 32 sayfalık A dan Z ye VERGİREHBERİ. Bakkaüardan Holdinglere kador vergi ' , osalarmdalci son değişiklikler mülceüeflere ne gefirdi? T U R K I Y E ' N I N E N B A Ş A R I L I E K İ B İ Basın dünyasından tanıdığımız Emin Tanrıyar, Şaziye Karlıklı ve ekibi INTERMEDYA EKONOMİ'de Y E P Y E N İ B İ R B A K I Ş A Ç I S I Herkesinçokrahatanlayıp, yorumlayacağl İstatistiklerle ekonomik gelişmeler... İş Dünyasımn Sihirbazkın Mali Danışmanlar... Krize, iflasa, vergiye, devalüasyona karşı akıl satan Mali Danışmanların tam listesi. Para Piyasalan' nda ve Borsa' da Yann Ne Olacak... Uzmanlar kriz günlerini yorumladı ve öneriler gefirdi. İş Adamlan Türkiye' yi Yönetenleri Seçti... Özer Çiller' den Kürt Idris' e kadar uzanan liste. Yalçın Baran ile Dunya Bankası... TOP SECRET Haberler... Bülent Gültekin' in iflasının perde arkası Özer Çiller' in devlete borcunu yakaladık... THY sa- tılıyor, Tezcan Yaramancı abluka altında... llhan Kesici bü- yükelçi dövdü mü?... PTT Ericson' a satildı mı? Sermaye Pi- yasalan' ndan ... Yenilenen göstergeler, mali tablolar, sektör analizleri, özef şirket haberleri. Teknik analizde Yusuf San, lemel Analizde Handan Gorgünay, Altın say- falarmda Londra' nın ünlü uzmanlarından yorumlar, Dövizin geleceğine dönük yorumlarıyla Uğur Civelek. INTERMEDYA EKONOMİ, ekonomi ve politikada etkin, saygın bir gündem belirleyecek. Yeni bir haftaya INTERMEDYA EKONOMİ ofcumadan boşlamayın. İŞ DÜNYASININ LORDLARI MALİ DANIŞMANLAR İ 'Her zaman bir adım önde' I n t e r m e d y a E k o n o m i O e r g i s ı B i r I N TE R M E D Y A Y a y ı n ı d ı r Saraybosna katliamına en serttepki Fransa'dan Dtş Haberler Servisi - Saraybosna'da 68 kişi- nin ölümüyle sonuçlanan havan saldınsına en sert tepkiyi gösteren Avrupa ülkesi Fransa oldu. NATO Konseyi'nin bir an önce toplanmasını is- teven Fransa, Bosna'da çatışan taraflara bir ül- tımatom verilmesini isterken. İngiltere. hava saldınlannın ">ararsız" olacağını savundu. FRANSA Pans muhabirimiz Mişel Perlman'ın bildırdiğine göre. Saraybosna kıyımının çok sert şekilde kınandığı Fransa'da aynı zamanda. ive- dılikle etkin önlemlenn alınmaması halinde. mevcutrisklerinpatlamaya yol açabileceği ifade ediliyor. Bu görüşten hareketle. problemin tüm Bal- kanlar'da Doğu Avrupa ül- kelerine sıçrayabileceği değer- lendirmesinı yapan Fransa. şu andaki gelişmelerin tırmanışı olasılığını dikkate aiarak. Kuzey Atlantik Kon- seyi toplantısının bir an öne gerçekleştirilmesi üstünde ısrar etti. Önceki akşam. Fransa Dı- şişleri Bakanı Alain Juppe ile Milli Savunma Bakanı Fran- çois Leotard bu toplantı üze- rinde duyarlılıkla dururken. çarpışan taraflara 3 maddelik bir ültimalom verilmesini de önerdi. Bunlar, ilgili Fransız bakanlanna göre, Saraybosna'nın kuşatılımasına son verilmesi, BM Banş Gücü'nün denetimi altında çarpışan taraflann ağır silahlannın toplatılması ve Sırplann 30 km genye çekilmeleri önlemlerini kapsıyor. İNGİLTERE Bu arada Londra muhabirimiz Edip Emil Öymenin bildırdiğine göre tngiltere, Bos- nab Sırplann mevzilerine yönelik bir hava hare- katını ilke olarak yararlı bulmuyor. Ancak Sırp- lara böyle bir tehditte bulunulmasının yeterli olacağı göriişünde. Bölgede BM Banş Gücü çok geniş bir alanda. karmaşık bir yardım faaliyetini eşgüdümlemeye çalışırken. çok sınırlı bir hava harekatının dahi Banş Gücü'nü tehlikeye ata- cağında ısrarlı. Bu konuda. duygudan uzak, ga- yet soğuk bir mantıkla ve gerçekçi düşünen Jngiltere. son katüamın ardından bile bu tutu- mundan vazgeçmiş değil. Dışişleri Bakanı Do- uglas Hurd, "Hava harekatı bir günlük bir tatmin • FRflMSA Taraflara 3 maddelik bir ültimatomverilsin •JMİLTBIE Sırplan yalni2x;a tehdit etmek yeterli • YWUU!BST/W Askeri müdahale yapılmasın sağlar, ama uzun vadede işleri kanştınr" dedi. İngilizlerin korkusu. ne yapacaklan bilinmeyen. merkezi bir emir-komuta zinciri içinde yer al- madıklanna inanılan Sırp milislerin Banş Gü- cü'ne saldırması. Bir kaç Banş Gücü askerinin dahi rehin almması ve bunlann dünya televiz- yonlarında gösterilmesi olasılığı İngilizlerin elini kolunu bağlıyor. İngiltere Başbakanı John Major, Brüksel'deki NATO Doruğu'nda. Srebreniça'daki Sırp ku- şatmasının kaldınlması ve burada mahsur du- rumdaki Kanadalı Banş Gücü'nün yerini Dani- markahlann almasını sağlamak için hava hare- katı yapılmasını bile uygun görmemişti. Gerek- çe. Kanadalı Banş Gücü'nün Sırp saldınsına hedef olma korkusuydu. Aynı gerekçe şimdi Saraybosna başta ol- mak üzere diğer yerler için de söz konusu. îngiltere'ye göre Banş Gücü'nün görevi. sade- ce BM yardım faaliyetine eşlik etmek, bu faaliyeti bir ölçüde kolaylaştırmak. ancak bizzat savaşa taraf olmamak. Hır- vatlar ile Boşnaklar arasında aylardır yoğun çarpışmalara hedef olan Orta Bosna'da İngiliz birliği, çaüşmanın tam ortasında. Vitez'deki kararga- ha bile bombalardüştüğü halde, İngiltere hükü- meti de, kamuoyu da Sırplara bir"ders vermek" gerektiğini düşünmedi. Beklenti, Saraybosna yöresindeki Sırp topçu mevzilerinin geri çekilmesini Güvenlik Kon- seyi'nin bir ultimatomla sağlaması. YIMAMSTAN Yunanistan ise Bosna Hersek'e yö- nelik bir askeri harekatın. çatışmalann tüm böl- geye yayılmasna yol açabileceğini öne sürdü. Yunanistan Dışişleri Bakanı KaroJos Papui- yas dün Brüksel'e hareketinden önce gazetecile- re yaptığı açıklamada, "Yunanistan, Bosna'ya her türlü askeri müdahaleye karşıdır. Zira böyle bir hareketin BaJkanlar'da çatışmaya yol aça- cağına inanıyor ve bir bölge ülkesi olarak bövie bir şeyi istemiyoruz" dedi. Gelişmelerin hoş ol- madığını belirten Papulyas, soğukkanlıhğın üstün çıkmasını ümit ettiğini voırguladı. Papul- yas, bir askeri müdahaleye hiçbir Balkan ülkesi- nin katılmaması gerektiğini de savundu.