Katalog

SAYFA CUMHURIYET 3 ŞUBAT1994 PERŞEMBE OLAYLAR VE GORUŞLER Ekonomik dengeler nereye koşuyor? Ülke yönetımının sorumlusu hükümetler, ekonomının belırlı göstergelenyle oynayarak ekonomılenn, dolayısıyla iktidarlannın ekonomik politıkalannın sağhklı ve dengede olduğunu göstermeye çahşırlar. Prof. Dr. CENGİZ EROL ODTÜİşletme Böiümü E vrendekı her canlı varlık. fı- zıksel denge ıçınde vaşamı- nı surdurur Evrende en gelışmış \arlık olan ınsanm guncel yaşamını yenne getı- nrken aieşlenmesı o bıre- yın fızıkse! dengesinın bozulduğunun gostergesıdır Canlı varlıklann tersıne şırketler ve ulkeler gıbı ekonomik bınm- ler, fızıksel olmayan başka bır denge ıçınde hareket ederler Ulkelenn ekono- mik dengelennın bozulup bozulmadığı- nın gostergelen. ekonomik kalkınma hıa. odemeler dengesı ve enflasyon ora- nıdır Dengeler analizi Ülke yonetımırun sorumlusu huku- metler. ekonomının belırlı gostergeleny- le oynayarak ekonomılenn. dolavısıvla ıktıdarlannın ekonomik politıkalannın sağlıkh ve dengede olduğunu gosterme- ye çahşırlar OzellıkJe bu durum. ekono- mının kalkınma hızı sayılannda (rakam- lannda) sık sık gozlemlenebılır Az gelış- mış ulke hukumetlen. resmı ıstatısükle- nnde kalkınma hızı sayılannı ıstedıklen gıbı sunabılırler Odemeler dengesı sayı- lannın ayarlanması, ekonomik kalkın- ma hızı sayılan kadar rahat olmayabılır Çunku, odemeler dengesının bazı sayıla- n hukumetlenn dışında oluşur Enflas- yon sayılan ulkemızde de sık sık gozlem- îendığı gıbı. hukumetlerce oynanması ıstenen en onemb ekonomik denge gos- tergesıdır Hukümetler. her ne kadar arzuladıkları enflasyon sayılanna yakın bır oranı kamuva duyurmak ıstese de enflasyonun gerçek etİcısı kamuoyunun satın alma gucunde butun ağırlığı ıle hıs- sedılır Pazar sepetı enflasyonu huku- met sayılanndan çok daha gerçekçı şe- kılde yansıtır Ekonomik yapılan sağhklı olan ulke- lenn odemeler dengelen olumsuz 'baki- >ekr' vermez Bu da ulke ekonormsının dengede-sağlıklı olduğunun gostergesı- dır Çunku. odemeler dengesı en basıt anlamıyla ulkenın uluslarardsı tıcan et- kınlıkle'nnın elde ettığı gelırlerle harca- malar arasındakı ılışkıyı ortaya koyar Ödemeler dengesı fazlasına sahıp ulke- nın obur ulkelere vaptığı dışsatımın baş- ka ulkelerden aldığından fazla olduğunu gostenr Bu denge>e yabanu sermaye girdi ve çıktılan ıle hukumet transferlen de etkı eder Sureklı artı sonuçlu odeme- ler dengesı, ulke mamullenne uluslarara- sı pazarlarda ıstemın (talebın) varlığını y ansıtır Bu ulkenm para bınmmın dığe- n de odemeler dengesı artı sonucuna orantılı olarak değer kazanır Japonva \e Batı Almanva bunun orneklennden- dır Eğer ulkenın odemeler dengesı de- vamlı eksılı ıse bu ulkenın parası da devamlı değer kaybeder Turkıye, bu- nun en açık orneğıdır Dışsatım artışı ve değerh para olayı. odemeler dengesı lazlasını arttıracaktır Bunun tam tersı, yanı dışalım artışı ve bu ulke parasının değennın sureklı duşu- şu, odemeler dengesı açığını arttırarak ulke parasının değennın daha da duşme- sıne neden olacaktır Bır yandan sureklı dış borçlanma obur >andan yuksek but- çe açıklan ıle yaşayan hukumeüer artan kamu açıklannı pıyasadan Hazıne Bo- nosu -ıç borçlanma- araalığı ıle borç ala- rak kapatabıhrler Hazıne Bonosu ıle pıyasadan toplanan borç. geçıcı sure hu- kumetın gereksınımını gıdenr Hem de emısyondakı para mıktannı azaltarak enflasyonıst baskıyı geçıeı olarak azalta- bılır \ncak. borç odeme tanhı geldığın- de emısv ondakı para mıktan borç faızle- n nedenıyle bır oncesıne gore artar Emısv ondakı paranın artışı hem enflas- vonu hem de devaluasvonu zorlavacak- tır Emısyondakı para mıktan artışına orantılı olarak odemeler dengesındekı açık artacaktır Iktıdar kı^a devre açık kapatma ılacı olan ıç borçlanmaya de- vamlı gereksmım duyacaktır Hukumet artan talebını rahatça karşılamak ıçın fa- ız oranlannı arttırma eğılımı gosterecek- tır Bu tutum pıyasadakı para-sermay.e malı\etını olumsuz şekılde etkıler Iç borçlanma enstrumanlan. yuksek fai2 sonucu rahatça alıcı bulurken obur yatı- nm araçlanna ıstek azalabılır Yaşanan son olaylar... Hukumetın ıç borçlanmadakı geçıcı vavaşlaması. dengeyı tersıne çevırebılır Pıvasa ve hukumet polmkalanndakı be- hrsızlık, pıvasadakı spekulatıf hareketle- n hızlandınr Spekulatıf yatınm hare- ketlen.borsanın.dovızkurunun dolayı- sıyla paranın malıyetının artmaMna neden olur Pahalı sermave malıyetı ent- lasyonu koruklevecektır Bu durum ;>on hattalarda açık bır şekılde yaşanmıştır Dolar ve marktakı 20 ocak tanhlı artış ve hukumetın yuksek taız polıtıkasına gen donuşu çarpık bır polıtıka olarak butun açıklığı ılegozlemlenmıştır Sonuç olarak. hukümetler. kla^ık ıç borçlanma, hızlandırma ve yavaşlatma pohtıkalan ıleulkeyıyonetmektenvazgeçıp acılola- rak vergı reformu yaparak vergj topla- maya başlamalıdır Tersı durumda ekonomıdekı kılıtlenmeyı bırkaç kuru- luşu ozelleştırme adı altında satarak ço- zemez Ulkemızde olduğu gıbı odemeler den- gesındekı açık, vuksek faız sureklı deva- luasyonlarla beraber yaşanan yuksek enflasyon oranlan ulke mamullenne olan dış ıstemı olumsuz olarak etkıler Ulkenın elındekı dış pazarlar avnı ma- mulu daha ucuza ureten başka ulkelere kaptınlır Ulke, dış pazar payını koru- mak ıçın kaçinılmaz şekılde devamlı de- valuasyona başvurmak zorunda kala- caktır Ya da hukümetler doğrudan devaluasyon karan yenne ulke parası- nın değennın duşmesını serbest kur uy- gulamaM altında yaptırabılır Bunun tam tersı de hukumetlenn ıstemı dışında pıyasada oluşan malı dengesızlıkler ne- denıyle res>mı devaluasyon olayının ger- çekleşmesı ıçın hukumet zorlanabılır Başka bır deyışle, hukumetın pıyasa ta- rafından devaluasyona zorlanması. hu- kumet tarafından arzulanan pıyasa devaluasyon ıstemının tersıne, hukumetı resmı devaluasyon karan almaya zorla- yabıhr 27 Ocak 1994'teaçıklanan o ol3 6 lıt evaluasyon da bu olayın ıspatı nı- telığ , taşımaktadır Ancak burada hukumetın dıkkat etmesı ve ınce hesap- laması gereken nokta. resmı devaluas- yon rakamımn pıyasayı dengeyeoturtup oturtamayacağıdır Çıller hukumetının yapmış olduğu resmı devaluasyonun ılk sınyallen olumlu gozukmemektedır Ya- nı hukumet malı pıyasadakı guvensızlı- ğı kıramadığı ıçın \e de Hazıne ıle Mer- kez Bankası arasındakı eşgudumu kamuoyu nezdınde sağlayamadığı ıçın. pıyasa malı dengesını sağlamaktan uzak gozukmektedır Bu da onumuzdekı gun ya da haftalarda pıyasanın hukumetı tekrar resmı devaluasyona zorlaması ıh- tımalını kuvvetle hıssettırmektedır Llkemız gıbı (kronık) enflasyon yaşa- yan ulkeler dış tıcaret paylannı koruya- bılmek ıçın sureklı devaluasyon yapmak ya da parasının değennın yıtırmesını beklemek zorundadır Aksi takdırde, dış pıyasa elden gıdecektır Bunun seçeneğı. enflasyon oranını duşurmektır Eğer hukumet ıç pıyasadakı enflasyonu onle- yemezken, dış tıcaretın ıthalat yonunu hızlandırma polıükasıyla bırhkte para sunumunu arttınrsa ekonomı daha yuksek enflasyonıst ortama suruklenır Sonuçta enflasyonu ulusal paradakı de- ğer kavıplan ızfer Ulusal paranın surek- lı değer vıtırmesı. enflasyonun surekhlı- ğının ıtadesıdır Enflasvonun sureğen (kronık) yapısı da ulusal paraya olan gu- venı her geçen gun bıraz daha sarsarak ulkede sabıt bır dolanzasyon olgusunu doğuracaktır Sonuçta ulusal para, cuz- danlarda oturma şansını dolara terk etmek zorunda kalacaktır Tabıı kı bu olaylar tesadufı oluşmamaktadır Hu- kumetlenn uyguladığı yanlış polıtıkala- nn faturalandır Seksenlı yıllardan ıtıba- ren ulkemızde gozlemlenen ve uygula- nan ekonomik polıtıkalar, bunun orneğıdır Enflasyonun onleneceğı vaaı- lenyle yıllar kaybedıldı Enflasyon sure- ğen bır yapıda doksan dort başında yuzde yetmış bırde ^eynnı devam ettırdı Sureğen enflasyon, paranın sureklı değer yıtırmesı, ıthal mallann fıyatını arttır- mıştır Ithal mallann fıyat artışı, enflas- yon artışını daha da hızlandırmıştır Sureklı ıç ıçe geçmış enflasyon. ulusal paranın sureklı değer yıtınnesı, ulkenın dış ve ıç tıcaretını elınde tutan grup lehı- ne ulkedekı gelır dağılımındakı adalet- sızlığı daha da arttırmıştır Bu grup, zam mekanızmasıyla ulusal gehrden aldığı payı arttırma şansma sahıp olmuştur Sureklı zamlar ucretlenn onunde gıttı- ğınden ulusal gelırdekı paylan azalan grup sabıt gelırlıler olmuştur Sonuç Hukumetın bır yandan zam yaptığı ote yandan ucret zamlanrun yeterlı ol- madığı ekonomıler, sabıt gelırlılen sefa- let ıçınde yaşamaya surukleyecektır Hukumetın zamlannı ozel sektor zamla- n ızleyerek toplumda kesın bır polan- zasyon (yoksulu yoksul, zengını zengın yapma polıtıkalanl yaratacaktır Ülke- dekı polanzasyon surecınde bırçok zen- gın ve tekelcı grup yaratılacaktır Ülke- mızdekı son on yıldır gozlemlenen 'gece zenginleri' bunlann orneklendır Sonuç Ulkemızde seksenlerden bu yana ozelleştırme gıbı uygulanan bırçok ekonomik polıtıkalar, bellı kesıme kay- nak transfennı sağlayarak toplumdakı polanzasyonu hızlandırmaktan oteye bır şey başarmamıştır ARADABIR YAVUZ GOR Emekli Elçi Agop'un Kıraathanesi... Pangaltı'da bır kıraathane vardı eskıden Agop'un Kı- raathanesi Her sabah, ocakçı Şinork Ağa erkenden pırıl pırıl temızler, talaşlarla ocağı yakar, bır çay demler kı Agop Efendi, kasada oturur Arkasındakı duvarda Be- şıktaş futbol takımının, kocaaa bır fotoğrafı Baba Hakkı, Baron Fevzi, Tereyağı Nuri, imam Hayati vb Hastası ıdı Agop Beşıktaş'ın Toz kondurmaz, la< soyletmezdı Kahvenın muşterılerı, cıvardan Kımı Galatasaraylı, kımı 'Pera taraftarı, kımısı "Kurtuluş' lu ("ş ' ıle yazılıp "s' ıle okunacak), kımı Şışlı takımını tutar, kımı ıse Esa- yan'ı Btr tek, mavı boncuk gıbı, bır tek "Fenerlı vardı ge- dıklı muşterılerden Ali Ağabey... Kahveye herkesten once gelır Alı Ağabey, kahvesını ısmarlar, gazetesını açar, sıgarasını yakar, dalar "kıraaf'a Bundan sonrası gerçek bır tıyatro oyunudur Alı Ağa- bey'den sonra gelen ılk muşterı, değışmeyen bır kurala uyarak "Merhaba Agop Usta, sabahlar hayrolsun" dı- yecek, Agop da ' Hayra karşı " dıye yanıtlayacak bu selamı Muşterı, yıne kurala uyarak Dunyada ne kadar Fe- nerlıvarsa ' dıye başlayıp, aklınıza gelen tırad lokur Alı Ağabey, gazetesını hafıfçe ındırıp gozluklerının uzerınden bır bakış atar kı, sankı dınamıt Bır sure daha bekleyecek Toptan ış yapacak Bu "Merhaba Agop Usta 1 dıye başlayan rutın, uç beş, on, yırmı kez tekrarlanınca, Alı Ağabey sonunda patlar 'Ulanbılmemneler,hepınızın"veotesını bağıra- rak kahveyı çın çın çınlatır Agop, ınanılmız bır soğukkanlılıkla ışe "mudahale" eder "AlıBeycım Kendımızegelelım Burası ayle' kıraat- hanesıdır Kotu laf ıstemoorum dıye ortalığı yatıştırır Bu tıyatro oyunu da, her gun tekrarlanır ve aylarca yıl- larca afışte kalırdı • • • Bu sevımlı ve renklı kıraathanede, bır de sırf bıyıkları- nın bıçımınden olacak "Stalın ' vardı Stalın ın hanımı topık pışırır, Stalın'ın bır arkadaşı da topıklerı camlı bır kutuya koyup, Dolapdere Sokağı'nin başında satar, hep- sını de satınca, kahveye gelır ve Stalın ıle "tavlı ye sıva- nırdı Hep kaybeder Soylentıye gore Stalın ıle zarlar arasında, akrabalıktan da oteye gıden, gızemlı bır uyum varmış Topık paraları tukenınce Topıkçı "Bır beş daha var- sın?' dıye sordukta Stalın sardığı sıgaralardan bırını yakıp "Öğren de gelesın karşıma Burada acem mek- tebıaçmışızdır? 'dıyeyanıtlardostunu Agop Usta, bu somuru tablosuna dayanamaz artık "Stalın Efendi Herıfe topıklerı veroorsunuz, sattıroor- sunuz Sonra da zar tutup paraları gen a/oorsunuz Hıc boyle adamlık olur mu? ' dıyerek kasadan bır koca 25 kuruşluk çıkarıp Topıkçı ye verır Bır de nasıhat "Tun mart bdı ıllas amma yavrum, yes çbıdı desnam ' Çevırısı Sen adam olacaksın, ama ben goremeyece- ğım • • • Alı Ağabey Topıkçı Stalın Tatavlalı Yorgo, Pışbırikçi "Hortlak" Seyfı, Şinork Ağa'nın çayları, Şışlı yıldızı Ma- tıld Hanım, şımdı renklerı solmuş bır kaleıdoskop Agop un Kıraathanesi, çoktaaan, sızlere omur Eskı Istanbul'un hasretını mı cekıyoruz yoksa La Fon- taınecılık mı oynuyoruz, karar veremedım PKK'ya karşı değişen tavnn nedenleri Çıller'ın Washıngton'da Clınton ıle \ aptığa göruşmelenn ardından başta ABD olmak uzere bazı Batı ulkelen PKK'ya karşı tavır değıştırmışlerdır Bu tavır değışıklığı nedenlennden kımılen aşağıda. EROL BİLBİLİK Araştırmacı Ç ıller'ın VVashıngton da Clın- ton ıle yaptığı göruşmelenn ardından başta ABD olmak uzere bazı Batı ulkelen PK.K"ya karşı tavır değıştır- mışlerdır Bu tavır değjşıklı- ğı nedenlennden kımılen aşağıda Çekiç Gıiç'e devam: Çekıç Guç'un gorev suresı altı ay daha uzatılmıştır ABD \e Ba- tı ulkelennce Kuzey Irak'ta çekırdeğı oluş- turulmuş Kurt dev letının geçış donemınde- kı sorunlannın bu uzatma donemınde de çozulemeyeceğı ve bırkaç uzatma donemı- ne daha gereîcsınım duyulacağı yonunde genel bır kanı vardır Bu nedenle, ılendekı uzatma donemlen gereksınımlenne uygun polıtıkalar oluşturabılmelen ıçın Turk hu- kumetlenne uzun bır sure daha venlmek ıstenmıştır Öcalanın gucunü kırma: Korfez savaşı ve onu ızleyen iureçte Öcalan, gucunu bu- yuk olçude arttırmış ve bolgede adeta de- netım dışı bır guç odağj hahne gelmıştır Ote yandan bu guce başta Sunye olmak uzere b'lınen başka ulkelenn aktıf açık ve kesıntısız desteklen de onlenemedığınden bolgede ıstıkrann sağlam temeller uzenne oturtulması olanaksızlaşmıştır Bu nedenle Ocalan'ın enşmış bulunduğu bu gucun kı- nlması acıl bır sorun hahne gelmıştır Kıbrıs'ta nihai çozum: Kıbns sorununun Butros Gali"nın onerdığı doğrultuda çozu- mu konusunda bugune kadar Turk ve Kıbns hukumetlenne karşı uy gulanan tum baskı ve tehdıtler sonuçsuz kalmıştır Bek- lenenın tersıne. artan baskı ve tehdıtler kamuoyu muhaletetını arttırmiştır Artan kamuoyu muhalefetı hukumetlen odun polıtıkalanndan hızla uzaklaştırmıştır Bu nedenle Kıbns'ta arzu edılen doğrul- tuda bır çozumun sağlanabılmesı ıçın yenı odunlenn kopanlması gundeme gelmıştır Hazar Denizi petrollerinden pay kapma: SSCB zamanında Fın fırmalanna hazırla- ulmış fızıbılıte raporlan. Hazar Denızı'nın Azerbaycan ve Kazakıstan kıyılannda y aklaşık ıkı yuzer y ıllık denız dıbı ham pet- rol rezervlen bulunduğunu gostermekte- dır Denız dıbındekı ham petrolun çıkanl- ması ve boru hattı ıle Turkıye uzennden Avrupa'ya taşınması ıçın uluslararası pet- rol şırketlen ıkı ayn konsorsıyum oluştur- muşlardır Başını ABD'nın çektığı konsor- sıyum uvesı ulkeler vanlacak anlaşma ıle yaklaşık beş mılyar dolarhk yatınm yapa- caklar ve sonuçta mudzzam bır kâra ve uzun surelı petrol çıkarma ımtıyazına sa- hıp olacaklardır Konsorsıyum ulkelen Turkıye'nın bu ulkelerde sahıp olduğu sıyasal nufuz ve bo- ru hattı guzergâhının Turkıye uzennden geçmesının sağlayacağı stratejık avantajlar nedenıyle projeyı Turkıye ıle bırhkte ust- lenmeyı çıkarlanna uygun gormuşlerdır Su sonınuna çozum: Su sorununun uç onemlı boyutu bulunmaktadır Tıirki>e-Suri\e boyutu: Su ve PKK. soru- nunun çozume kav uşturulması her ıkı ulke ıçın >aşamsal derecede onem taşımaktadır Turkıve'nın Fırat ve Dıcle sulanndan Sunye"ye halen 500 m 3 cıvannda su akıt- mak suretıyle gostermış olduğu ıyı nıyete karşın Sunye. PKK'ya olan desteğını art- tırmaya devam etmektedır Su ve bağlantıh olarak PKK sorununda sureğen (kronık) hale gelen anlaşmazlık, Ortadoğu banşı onundekı onemlı puruz- lerden bınnı olu^turmaktadır İsrail-Surive-Lrdiin-Lübnan boyutu: Şe- na ve Vdrmuk sulanndan yararlanma konusu İsraıl ıçın vaşamsal derecede onem laşımaktadır Başta Sunye olmak uzere Ürdun. Lubnan ve ohur Arap Bırhğı ulke- len, Israıl'ın bu sulardan yararlanmasına uzun yıllardır karşı çıkmaktadırlar Son gunlerde Lut Golu sulannın azalmış olması da buna eklenınce sorunun bu bo- yutunun onemı çok daha ıyı anlaşılrruş olur Türkije-tsrail boyutu: Su sorununun bır başka boyutu da Israıı'ın Ceyhan ve Sey- han sulanndan yararlanmasıdır 1961 yı- hnda Inonu'nun başbakanlığı donemınde gundeme gelen bır proje ıle Ceyhan ve Sey - han nehırlennın Akdenız'e dokulduğu yer- de bır baraj kurulması ve baraj sulannın boru hattı ıle Israıl"e akıtılması ongorul- muştur Sunye, Urdun, Lubnan ve obur Arap Bırhğı ulkelen projeye karşı muhale- fetlennı o gunden bu yana surdurmekte- dırler Son gunlerde yenıden gundeme ge- len proje ıçın, ABD zıyaretınde Çiller'e uç mılyar dolarhk bır yardımı ongoren Clin- ton bu suretle ABD yönetımının projeye ne derece onem verrruş olduğunu vurgulamış- tır L>nşturucu ticaretine fren: Hındtstan. Pakıstan. Afganıstan, İran ve Turkjye uze- nnden Avrupa'ya ve buradan Amenka'ya uzanan uyuşturucu trafığınde PKK etkın bır role sahıp olmuştur Öte yandan Avrupa'da giamruk duvar- lannın tedncen kaldınlmasını ongoren GATT anlaşmasının ılgılı hukumlennın onumuzdekı yıllarda yunırluğe gırmesıyle uyuşturucu trafığınde hızlı bır artış olacak- tır Bunun sonucu PKK'nın bu trafıktekı etkın rolu bır kat daha artacaktır Huzursuzluğu gideniK: Batı ulkelennde PKK teroru doruğa çıkmış ve bunun sonucu ıç duzenlennde buyuk bır huzursuziuk. hoş- nutsuzluk meydana gelmıştır Bu nedenle, soz konusu ulkeler meydana gelen huzursuz- iuk ve hoşnutsuzluğu gıdermek ıstemışlerdır ^ynca, israıl ıle bır zamanlann azıh bır tero- nst orgutu olan Fılıstın Kurtuluş Orgutü ara- sında ımzalanan yenı ozerklık anlaşması ıle Ortadoğu banş yolunda buyuk bır mesafe alınmıştır Buna İcarşın bolgede yoğun bır şe- kılde faahyette bulunan Hızbullah, Islamı Cıhat ve Hamas vb orgutler anlaşma ıle sağ- lanmava çahşılan banş ortamına karşı PKK şıddetınde bır tehdıt oluşturmaktadır TARTIŞMA Hoşgörülü toplum olmak T.C. BAŞBAİCANLIK GÜMRÜK MÜSTEŞARLIĞI HALKALIGİRİŞ GÜMRÜK MÜDÜRLÜĞÜ İLAN ZeytınoğluCad DılanAp No 21 3 Akatlar-Istanbul adresın- de mukım TRABYA tŞLETMECtLİK TURIZM VE TIC LTD ŞTt fırması adına gumruk gınş beyannamelennden doğan ve karşılannda mıktarlan gostenlen kamu alacaklannın tahsılı ıçın çıkanlan teblıgatlar. fırmanın adreste bulunamaması sebe- bıyle ıade edılnııştır 7201 sayılı Teblıgat Kanunu'nun 28 ve 3 l'ıncı maddelen gere- ğınce teblıgat yenne kaım olmak uzere ılanen teblığıne karar ve- nlmıştır Yukanda behrtılen nedenler ıle anılan adreste faalıyet gosteren şırketın behrtılen borcunun 15 gun ıçınde gumruğumuz sayman- Iığınaodenmesı.aksıhalde6l83 sayılı A A T U H Kanunnun55 - 60 ve 114'uncu maddelen gereğınceışlem yapılacağının bılınme- sı ılanen teblığ olunur Dos>aNo. Be>annameNo./Tarihi: Amme Alacağı Mıktarı: 43224 155 81453-18 11 1991 I2855OOO-TL 3 1 1994 gecesı ozel TV'lerden bırının ekranmda. ıktıdarveana muhalefet ^ partılennın bırer yetkıhsı. yenı çıkan v ergı kanunu uzennde goruşlennı açıklamak amacıyla karşı karşıyagelmışlerdır Her ıkı partı konuşmacısı kendı partılennın goruşlen doğrultusunda fıkırlennı açıklamışlardır Sunucu tarafından sorulan sorulara. bır konuşmacı cev ap venrken, dığer konuşmacı da sabırsızdavranarak tartışmaya başlamıştır Genellıkle tartışma. konuşmacılann ay nı anda karşılıkh konuşmalan ıle surdurulmuştur Konuşmacılann bu şekıldekı konuşmalan. tartışma dısıphnınıbozmuşve konusunun anlaşılmasını zorlaştırmıştır Butur onemı ozellığı olan ve genış halk kıtlelennceızlenen tartışmalarda, konuşmacılar goruşlennı doğru ve açık şekılde toplumu v onlendıncı v e doyurucuyonde açıklamalıdırlar Bu tartışmada, karşıhklı hoşgoru eksıklığı nedenıyle, ızlcyıcı olarak umıtettığımı PENCERE bulamadım Ben. çağdaşhğın bır anlamda hoşgoru demek olduğuna ınanıyorum Hoşgorunun esasında hak hukuk, duşunce ozgurluğu ınsansevgısı-saygısı ıyınıyetve banşyatar Toplumumuzda. dayanışma ve banşı sağlamak ıçın hoşgorulu olmak gerekır Ben pohtıkacı ıçın hoşgoruyu temel koşul olarak goruyorum Polıtıkanın ıse toplumlan yonlendıren gehştırenvesosyal adaletı benımsey en y uce bır sanat olduğuna ınanıy orum Bu sanatı da toplum adına. toplum ıçın polıtıkaci yaratmak zorundadır Fransız bılgını ve yazan Jean Rostand'ın pohükacıyı tenkıt ıçın kullandığı "Politikada, bugünun valanını övgülere boğmak için dunun y alanı kötulenir" sozu. bızım demokratıkleşme surecınde de geçerlı olup dılenm yakın gelecekte son bulur Aynca ana muhalefet partısı konuşmacısı. tarüşmanın sonunda vatandaşlara. "Bu kanunla istenen vergileri odemeyîn... Arkanızda ben *arım" mealınde bırçağnda bulunmuştur Demokrasıve hukukun ustunluğune ınanmış bır topluma, uygulamaya konmuş bır kanun ıçın boyle bır çağn ıle. uzulerek ıfade edeyım, suç ışlendığı kanaatındeyım Buna, bır atasozunde değınıldığı gıbı "bindiği dalı kesmek" denır Netıce olarak. çağdaş, bağımsız ve demokratık toplum duzenının gehşmesı ve kokleşmesı ıçın. Ataturk dev nmlenne bağlı duşunce eğıtımlennde, bıhm ve teknığı, kendımıze kılavuz etmek ve hoşgorulu bır toplumun yaratılması ıçın çaba sarf etmek gerektığı duşuncesındeyım Yaşar Duman Yük. Mühendıs-Mimar Jeofızısyen Çığınndan Çıktı... Bır avuç yoksul sokak çocuğunun oynadığı meydana bır tomar banknot serpsen, zavallılar paraları kapışmak ıçın nasıl bırbırlenne gırerlerse, bızım pıyasanın koda- manları da o bıçım peşrevsız bır kavgaya dalıverdıler Nıçın' Bırılerı devaluasyonun eşref saatınde aldığı 'tuyo' ıle 250 mılyon doları goturmuş Az buz değıl1 ISKİ Skan- dalı nda donen para bunun yanında solda sıfır kalır öteden berı boyledır, devaluasyon kararını açıklan- madan once oğrenen, volıyı vurur Hele bu kez ış daha alengırlı, hukumette karar alınmışken Merkez Ban- kası'nın kımı bankalara 250 mılyon doları şırınga ettığı soylenıyor Şakadeğıl, bırkâğıtparçası, bırkaçsaatson- ra ederının ustunde değer kazanacak, vuran vuracak 250 mılyon dolarhk volıyı vuranların arasında medya- nın bankaları varmış Banka ıle medya bırbırıne karıştı mı sonu budur, kırle- nıp pıslenırsın Doğru yalan, bu konuda Başbakan ıle Cumhurıyet Merkez Bankası atışmaya başladı her şeyın zembereğı boşaldı, (renı patladı, ış şırazesınden çıktı Gemı azıya aldı • iyı nıyetlı uzmanlar gazetelerın koşelerınde "durum nasıl kurtulur?" dıye reçeteler oluşturmaya çabalıyor- lar, kımılen de bılgıçlık havasıyla Eğık duzeyde kayıyoruz dıyorlar, "ekonomı kâr et- mez, psıkolojik ortam bozuldu " Sap derken saman demeye de başladık, Turk Lırası - nın değerınm yuzde 15 duşurulmesıyle kıyamet kop- mazdı, ama her şey yalama olup sarpa sardı bır kez1 Kımı gazeteler olayı garıp başlıklarla halka duyurdular "14 yıldan ben ılk kez devaluasyon1 " Eskıden, Turkıye'de fıyat ıstıkran' nın yaşandığı den- gelı yıllarda, dıyelım şekere zam yapıldı, sıyasal ıktıdar- dan yana gazete şoyle manşet atardı "Şeker Fıyatları Ayarlandı " Muhalıf gazetenın başlığı "Şekere Zam Yapıldı " Merkez Bankası nın kur ayarlamasıyla hukumetın de- valuasyonu ozunde ayrı şeyler mı' Gerçekte devaluas- yon her yıl Butçe Kanunu' ıle yapılıyor, devlet, ABD Doları'na gore Turk Lırası'nın yıllık ortalama değer kay- bının hesabını yaparak ulusal paranın duşeceğını do- nem başında ılan edıyor Her şey oylesıne çığınndan çıktı kı çaresız toplum ne versen yutuyor • Pekı, bu ışın sonu ne olacak' Bır askerı darbe ıçın sankı tezgah kuruluyor, ulkede teror doruğa çıktı, şerıatçılık ıle boluculuk, ıpı daha once gocjuslemek ıçın yarışıyorlar Ekonomı toz duman 1 Payıtaht Istanbul da konuşulanlar, her şeyın bayır aşağı gıttığını vurguluyor, oteden, berıden, yerlı, yaban- cı solda, sağda kışıler altını çızıyorlar 'Turkıye, Latın Amerıka surecıne gırdı " Geçmışte bızde ve Latın Amerıka da neler oldu' Özel ellerde sermaye bırıkımı surecı zorlanırsa, asker gelır sıkıyonetım başlar emekçı halk tepelenır, ekonomıde çok bılınen ve artık ezberlenen "unlu reçete" uygulama- ya geçırılır Her seferınde asker, ekonomıyı derler to- parlar, dengelen yenne oturtur ' Sonra sıvıllerle "de- mokrasıye açılış donemı "ne g ı rı Id ı m ı ' 'seçım ekonomı- sı" ıle dengeler yenıden bozulur Bu masalı bılmeyen dınlemeyen var mı' özal-asker ışbırlığınde Özal ış dunyasının başının ta- cıydı, seçımler kapıya dayanıp da Özal halka donuk muslukları açınca ışler bozuldu Bu soylenceye dıkkat 1 • önumuzde 27 Mart seçımlerı var, ıkı ay, duşe kalka sandığa doğru suruklenırız Seçım sandığı 'sanduka 'ya donuşmesın de ATILLACOŞKUN UĞUR MUMCU CİNAYETİ Uğur Mumcu'yu kım y a da kımler oldurdu 7 Amaçlan neydı 7 Cınayeün soruşturması ne olçude addı yurutuluyor0 Mumcu anayetının uzenndekı esrar perdesı kaldınlabılecek v e katıller y akalanabilecek mı9 Turkıye Cumhuny etı Dev letı ve ılgılı kuruluşlan, bu cınayetı aydınlatmaya gerçekten kararh mı° Atılla Coşkun'un tıtız bır araştırma ve ınceleme sonucunda hazırladığı bu yapıtı, Uğur Mumcu cınayetıru çeşıtlı boy utlany la kamuoy unun gundemıne getıny or, oynanan oyunlara dıkkat çekıyor 60.000 TL yayınevı SOOûCakm st Ödemeü gonderemıvoruz. Lütfen eden kadar posta pulu gondennız. Kızıltoprak Hatıraları Dr. Nezih H. Nev zi (3. baskı) İletişim Yayınlan (80.000-TL) Bütün kıtapçılardan arayınız Arjantın'de, Dunya'da ve Turkıye'de tango muzığıne emeğı geçen muzısyenlerı bır arada bulabıleceğınız bır başvuru kıtabı nıtelığındekı 'Yıllar Boyunca Tango' da Fehmı Akgun'un kalemin- den, tangonun huzunlu oy- kusunu ve tango tanhı hak- kında bdmek ıstedıklerınızı bulacaksınız. PAN Yayıncılık, 124s , 60000 TL SATILIK MDM 14+1 BMC mınıbüs Tel.: (0232) 4411220(406)