Katalog

VakıfBönk21. Yüzyıl Bankacılığı Cumhuriyet VakıfBönk21. Yüzyıl Bankacılığı 70. YfL SAYI24956 / 7000 TL YUNUS NADI H9P4 1945) BMÜAtl NADIR NAOI ' 3$UBAT1994PER?EMBE ANADOLUALEVİÜĞİ VEHALLAC- IMANSUR ÖLDÜRÜLMESİ NDEN BİN YIL SONRA YAŞATILAN DÜŞÜNÜR PROF. DR. NİYAZİ ÖKTEM'in yazı dizisi Pazar 'a Cumfıuriyet'te ÜRÜ MEMUR EMEKÜLERİ ZAMLIMAAŞINIZ KURUŞU KURUŞUNA YILMAZ ŞİPAL HAZIRLADI8-9. SAYFALARDA TÜRKİYE'YİSARSAN YOLSUZLUKLAR 2 MİLYARLIK İHALEDE 10 MİLYARLIK YOLSUZLUK KEMAL YURTERİ'nin dizisi 6. SAYFADA 'YurttaSulh Cihanda Sulh...' '"Banş yapmak. savaş yapmaktan güçtür." Uk bakışta abarrılmış gibi görünen bu özdeyişteki ger- çek payı, tarihteki çoğu ba- nş konferansında ağırlığını duyurmuştur... Yaşadığımız günlerde İs- rail ile FKÖ arasında siire- gelen görüşmelerin kimi zaman dar boğazlara girme- sine de şaşırmamak gerekjr. Çünkü her iki taraftan banş masasına oturanlan bağla- yan koşullar vardır; FKÖ >a da İsrail.iç siyasetlerindeki dengelerin hesaplarını banş masasında gözetmek zonın- dadırlar. Davos'ta, fsrail Dışişleri Bakanı Simon Peres ile gö- riişmelcrini sürdürürken zor- lanıp Cumhurbaşkanı Demi- rel'den destek isteyen FKÖ lideri Yaser Arafat'ın ruru- mu, banşa giden yolun düz bir asfalt olmadığını gösteri- yor. Bunun üzerine Mısır Devlet Başkanı Hüsnü Mü- barek'in devreye girmesi ve Türkiye Cumhurbaşkanrm araması, olaylara yeni bir anlam kazandırmıştır. Mısır Devlet Başkanı, Türkiye'ye gelerek girişim- lerini sürdürmüştür. • Türkiye-Mısır ilişkileri- nin İkinci Dünya Savaşı'- ndan bu y ana pek sıcak oldu- ğu sövlenemez. Bu soğuklu- ğıın çeşitli nedenleri bulun- maktadır >e anımsatılması- nın yaran yoktur. Tarihte kimi dönemde iç içe yaşamış iki toplumun yakın zaman- lardaki uzakİıklannın ne- denleri bir ayrı yazı konusu olabilir. Sayın Mübarek'in birden- bire Ânkara'ya gelmesi bek- lenmedjk biçimde yeni bir kapıyı açmıştır. Mısır Dev- let Başkanı, Ankara'da Cumhurbaşkanı Demirel ta- rafından çok sıcak karşüan- dı ve uğurlandı; iki ülke ara- sında yeni bir dönem başladı demek abartma sayılamaz. Ortadoğu"daki banş süre- cinde bu oîgu çok şeyin degi- şebileceğini \urguluyor. Türkiye, güne\ doğu ve do- ğu sınırlannda kuşatılmış gibidir. Öneelikle Suriye, Irak ve İrania ilişkilerimiz bir türlü rayına oturamıvor. PKK terörümin ve uyuştunı- cu trafiğinin yoğunlaşfığı bu bölgeler devletler arası ilişki- leri de etkjliyor. Daha başka deyişle, İslam dünyasının Türkiye'ye komşu ülkelerin- den oluşan güneydoğu kuşa- ğı, ülkemize dostça bir yak- laşım içinde görünmüyor. Cumhurbaşkanı DemireP- in bu kuşağı atlayarak An- kara-Kahirc arasında bir eksen oluşturmasının varar- lan, Mısır'la Türkiye ara- sındaki ikili ilişkileri aşan boyutlara yayılabilir; en azından bölgede sağlıklı ve dengeli bir banş için katkılar sağlayabilir. Mısır Devlet Başkanı Hüsnü Mübarek'in de Orta- doğu coğrafyasmda Tür- kiye'ye duyduğu gereksin- me, karşdıklı işbirliğinin gerçeklere oturması bakı- mından olumlu bir başlan- gıçrır. Ortadoğu'da teröriin ve savaşın aşdarak barışın ku- mlabilmesi. çokuluslu bir bütünün içinde düşünülmeli- dir. Banş, yalnız başına gel- mez, yaygınlaştıkça paylaşı- lan. paylaşddıkça gerçekle- şen bir sürecin üriinüdür. Türkiye'nin bölgede barış sürecine katılması, "Cum- huriyetin kuruluşunda ma- yalanan "yurtta sulh. cihan- da sulh" ilkesinin politika- rnıza yansımasıdır. Demirel'in Davos'ta baş- lattığı taze ilişkiler, Cumhu- riyet dcvletinin kuruluşun- din beri benimsediği göre- neksel politikaya uygundur; Körfez Savaşı'nda şaşırtıcı biçimde şahinleşen ülkemi- ze. elbette bu barışçı tutum vtkışmaktadır. Cumhuriyet SuudilerelıacnotasıSuudi Arabistan Türkiye'nin ek hac istemini reddetti. Riyad, Erbakan'a 5 bin kişilik ek kontenjan tanıdı. Dışişleri, olayı Türkiye'nin içişlerine müdahalesi kabul ederek, Riyad'ı notayla uyardı. ŞEBNEMGÜNGÖR ANKARA - Türkive. Suudi Arabistan'ı, Necmettin Erbakan'- ın Refah Partisi'ne (RP) ek hac kontenjanı sağladığı için nota ile uyardı. Başta Cumhurbaşkanı Süleyman Denürel'ın girişimlenne karşın. Türkiye'nin 60 bin kışilık hac kontenjanının arttınlması is- temini reddeden Suudi Arabis- tan'ın, RP ile doğrudan ılişkı kurup bu parti mensuplanna 5 bin kişilik ek hac vizesi vermesin- den rahatsı^lık duyan Dışişleri Bakanlığfnın. Suudilerin budav- ranışını "Türkive'nin içişlerine müdahale" bıçimınde değerlendır- dığı bıldinldı. Konuvu Divanet İşleri'nden sorumlu Devlet Baka- nı Necmettin Cevheri\le değer- lendıren Dışişleri Bakanı Hikmet Çetin. RP'\e tanınan ek konten- jandan bir tanesinin dahi kullan- dınlmavacağını \urguladı. Anka- ra. Türkive'nin Suudi Arabistan Bü\ükelçilığı aracılığıyla Riyad NÖnetımıne verdiği \azılı u>anda. "Hac kotasının Türk hükümetine tanındığını, hükümetin dışında başka bir grup ya da zümreve kota tanınmasjnın. o ülkeyle ilişkiler ba- kunından iyi olmayacağını \e bu konuya özen gösterilmesi gerekti- ğini ve de Türkiye'nin içişlerine müdahale edilemeveceğini açık >e kesin bir dille" bildirdi. Divanet İşleri Başkanlığı ile Suudi Arabistan Hac Bakanlığı arasında hac kotasına ilişkin bir protokol bulunu>or. Her yıl artan hacı adayı savısı- nın. zaman zaman t'acialara yol açması ve venlen hizmetlerin kali- tesıni düşürmesi karşısında geçen vıllarda her ülkeje. nüfusunun bınde bin oranında kontenjan aşırma kararı alan Suudi Arabis- tan. uluslararası hukuk kurallan- nındışınaçıkarak RP'\ebö\lebir ek vize kontenjanı tanımak sure- tişlc bu karannı da bozmuş oldu. Türkişe'nin tüm dıplomatik gi- nşimlerine karşın 60 bin kişilik kontenjanını arttıımavı reddeden Suudi hükümetinin. önümü/dckı Kurban Bayramı'ndaki hac mev- simınde RP'ye 5 bin kişilik ek kontenjan tanıdığı öğrenıldi. Dışişleri Bakanlığı"nca RP'ye sağlanan ek kontenjan girişiminin önlenmesi ıçın harekete geçti. Dı- şişleri Bakanlığj'nın, Türkiye'nin hac kontenjanının arttınlması is- temini reddeden Suudi Arabistan vönetımince olumlu karşılanması >erıne, RP ile doğrudan temas kurmasından rahatsızhk duydu- ğunadikkatçekildi. m.4rkasıSa.l9,Sü.6'da İki anne başbakan Çiller ve Butto, Bosna'dan dünya ülkelerini savaşı durdurmaya çağırdı 4 Saraybosna,Berlinobnasın9 • Başbakan Tansu Çiller Saraybosna'da "Şimdi insanlann arasına etnik, kültürel ya da dinsel Berlin duvarlan dikmeyelim' çağnsında bulundu. ZAGREB/SARAYBOSNA (Cumhuriyet) - Pakistan Başba- kanı Benazir Butto ile birlikte dün Bosna-Hersek'in Başkenti Saraybosna'ya giden Başbakan Tansu Çiller dünya kamuoyu- na "Banşı dcğil. savaşı durdur- malıjız. Banşı sağlamak için bu ülkeİere yardım etmeliyiz" dıve seslendı ve "^eni BerUn duvar- lan dikilmesine Lzin vermeve- lim" dedi. Çiller ile Butto. Sa- raybosna'da ortak yayınladık- lan bildiride de. Bosna-Her- sek'e uygulanan sılah ambar- gosunun kaldınlması çağnsın- da bulundular. Birleşmiş Miüetler'ın son ana kadar dar "gmenlik açısından riskli" u\anlanna rağmen dün m.Arkası Sa. 19, Sü.l 'de BLTROSGALİ NATO Bosna için tekrar toplansm • Bosna'daki BM Banş Gücii'ne 24 saa! içinde beş saldın düzenlenirken, BM Genel Sekreten Butros Gali. ılkkezhavasaldınlanndan yanakonuştu. • Bosna'daki BM \etkilileri, 24 saat içinde başkent Saraybosna'da iki bölgede BM araçlanna ateş açıldığını. Fov niça'da BM yardım konvoyunun topa tutulduâunubildirdiler. Çiller \e Butto, Sırp namlularının ucunda > aptikları açıklamada. Bosna'ya uygulanan anıbargonun kaldınlmasmı istediler. • 10. Sayfada Çiller: Devalüasyonu5 gün tarbştık • Başbakan Tansu Çiller. devalüasyon karannı aralannda Merkez Bankası Başkanı Gültekin'in de bulunduğu ekonomi kurmaylanyla uzun süre tartışarak aldıklannı söyledı. • Dolar satışından Merkez Bankası üst yönetiminin haberi olmadığını anlatan Çiller. parayı Tekstilbank ve Finansbank'ın aldığmı söyledi. Çiller bu iki bankanın ocak bilançolannı incelediğini belirtti. • V^ergi paketi nedeniyle biiyiik yara aldıklannı söyleyen Çiller. gelecek hafta özelleştirme ile ilgili birpaket açıklayacağını anlattı. ÖZGENACAR'ınbaberf i9.Saytı«a Merkez Bankası Ucuz doları 44banka aldı • Merkez Bankası'nın 150mıl\on dolarlık düşük kurlu döviz satışından 44 banka vararlandı. Başbakan'ın bu bankalann ısımlerini öğrenmesinde sakınca bulunmadığı. ancak kamuoyuna açıklama sorumluluğunu "kendisinin üstlenmesi gerektiği" bildirildi. tBORSAf DOLAR f MARK j ÂLT1N ANKARA- Merkez Bankası'nın. devalü- asyon karanndan önce piyasaya düşük kur- dan sürdüğü ve "haksız kazanç" savlanna neden olan dolardan 44 ban- kanın vararlandığı. satışın 150 mılyon dolann biraz üzerinde gerçekleştiği öğrenildi. Merkez Bankası kaynaklan. kamuovıına detaylannı açıkla- madıklan bu bılginin, Başba- \ArkasıSa.l9,Sü.6'da BUGÜN KİTAP EKİ Devletmülkünü Çiller satacak • Kamu binalannın satış veya kiralama kararlan ile ilgili tasarruf yetkisi Başbakanlığa verilecek. Çiller'in. Maliye Bakanlığı Müsteşan Kemal Kabataş'tan devletin tüm bina envanterinin çıkanlmasını ısterken. 'Bu binalann elden çıkanlması ışını bakanlıklara bırakmayalım. buyetkiyi bizdevralaüm. Aksı takdirde bakanlıklar bu binalan elden çıkaramazlar' dediği öğrenildi. • İlk olarak Erenköy Tanm II Müdürlüğü binasının satışa çıkanlması büyük tepki gördü. • 19. Sayfada DOLAR KORKÜSU SHP/ulusal ekonomi çalışıyor' • Karayalçın. "ulusal bağımsızlığı ya da ulusal ekonominin tek başına avaktakalmasınısağlayacak yapısal önlemleri sosyal demokratlar olarak gündeme getirmek zorunda olduklarını" v urguladı. ANKARA (Cumhurivet Büro- su) - Bülent Gültekin'in Merkez Bankası Başkanlığı'ndan ıstifa etmesiyle sonuçlanan ekonomık bunalım. koalısvon ortağı SHP'- de endışeyle izleniyor. SHP Ge- nel Başkanı ve Başbakan Yar- dımcısı Murat Karayalçuı. son m.4rkasıSa.l9,Sü.6'da DEMİREL: PANİK ORTAMINDA GEREĞİNİ YAPARIZ • 12. Sayfada İran'da Sünniler polisle çatıştı • Iran'da İslam Devrimi'nin 15. yıldönümü nedeniyle yapılan kutlamalar sırasında yer yer çatışmalar çıktı. Çatışma sırasında bir grubun, güvenlik güçlerine saldırarak polis arabalannı ateşe verdıği ve baa evlerde hasara yol açtığı belirtildi. • Tahran'da önceki gün düzenlenen törende Cumhurbaşkanı Haşimi Rafsancani'nın konuşması sırasında bir kişinin ateş açmasmın ardından ülkenin Pakistan sınınndaki Sistan-Belucıstan eyaietinde de muhalıf gruplar ile güvenlik güçleri arasında çatışma çıktı. •//. Sayfada PKK için 3'lü zirve 5 şubatta • Irak'ın toprak bütünlüğünün bölge ülkeleri tarafından te\it edileceği Kuzey Irak konulu dışişleri bakanlan düzev indeki üçlü toplantı. 5 şubatta İstanbul'da gerçekleştirilecek. Çetın-Vela>eti görüşmesinde, Zeli operasy onu sırasında Tahran'ın kendi tarafındacankaybı vehasarkonusundaki şikâ>etininelealınmasıbekleniyor. • Çetin'in. Suriye ve İranlı meslektaşlan ile yapacağı görüşmeden bir gün önce, üç ülke teknik heyetleri gündemi belirlemek üzere bir arava gelecekler. • //. Sayfada Can kaybının artmasından endişe ediliyor Çığ diistii 12 asker şehit • Hakkâri'nin Çukurca ilçesi N'arlı bölgesindekijandarma karakolunadün akşam saatlerindeçığdüştü. İlk belirlemelere göre 12 asker şehit oldu. ANKARA/HAKKÂRİ (Cumhuriyet) - Hak- kân'nin Çukurca ılçesine bağlı Narfı bölgesin- deki jandarma karakoluna dün akşam saatle- rinde çığ düşmesı sonucu ilk belirlemelere göre 12 asker şehıt oldu. Can kavbının artmasından endişe edildiği bildirildi. Genelkurmav Başkanlığı veOlağanüstü Hal Bölge Valiliği'nden dün gece yansına kadar çığ düşmesı olayı ileılgılı olarak herhangi bir açık- lama yapılmadı. Askeri kavnaklar kesin bilgi- lenn henüz sağlanamadığını belirttıler. Hakkân Vali Yardımcısı Ali Haydar küçük ıse Cumhunvet muhabinne. askerlerin çığ al- tında kaldığına ılışkın bir duyum almadığını söyledi. DYP Başkanlığını istemiyor Cindoruk: Olursam Başbakan olurum • 27 marttan sonra partılenn o> oranlannı dikkatealarak bir değerlendirmeça başına gireceklenne inandıâını söy leyen Cindoruk •Ardmdan 1995"te yapılacak bir seçimdeyeni ve istikrarlı bir Meclis ortavaçıkacaktır. Bu ülkeyeistikrar getır'ecektır" dedı. • Yerel seçımler sonrasında ortaya çıkabilecek milli mutabakat hükümetini kurmak içinışıkyakan Cindoruk"Bir Meclis başkanı çok önemli v e kaçınılmaz nedenlerle bu görevinden ay nlabilir. icra görev ini üstlenebilirdedi. M5. Sayfada Çulhaoğlıf ndan yanıt: Rant beklentisi ile siyaset yapılmaz • Cindoruk'un milli mutabakat hükümeti kuracağı söylentilenne tepki gösteren SHP Genel Sekreteri Halil Çulhaoğlu "Çeşitli spekülasyonîarvar. Bu bir ölçüde kendi partilerininiç sorunudur. Bir değerlendinne >apmak istemiyorum. Butip açıklamalarseçim sonrasında >apılmalıdır"dedi. • Seçim sonrasında sivasettegelişmeler olabileceâini belirten Çulhaoğlu. laiklik vanlısı güçleri yerel seçimlerdeüikenınavdınlıkgeleceğınesahıp çıkmaya çağırdı. • 5. Sayfada Baykal yüklendi: Seçmen SHP'den hesap soracak • CHP lideri Deniz Bavkal İzmir Büyükşehir ve ilçe belediye başkan adaylannı açıklarken SHP'ye yüklendi. Baykal, yerel seçimlerin ulusal seçim niteliği kazandığını ve Türkiye'nin rotasının yerel seçimlerde verilecek oylarlaçizileceğini söyledi. • CHP İzmir Anakent Belediye Başkan adayı Süha Baykal da Atatürkçü. laik v e demokratik güçlerin bir araya gelmesini isteyerek bu kesimden ov istedi. B5. Sayfada MUMÇUSüİKASTI: SÜRPRİZTANIK BUGÜN MAHKEMEDE19. Sayfada Cindoruk- Seçime hazırlanıvor Çulhaoğlu- Zamansı/ açıklama Baykal-SHP'ye Yüklendi •-ÎW t rfcrr^fı- *• ft- - ı • ııı-y