Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 2 ŞUBAT1994 ÇARŞAMBA
HABERLER
Ilk mitingini RP'nin kalesi Sultanbeyli'de yapan Kesid de RP'li ilçelere özel önem veriyor
ANAPınmücadeleönceliğiRP
YURDAGÜL ERKOCA
ANAP Istanbul'da _yerel seçim
startı veren ilk parti. Önce tartış-
masız, sorunsuz büyükşehir bele-
diye başkan adayını belirledi.
Ardından ilçe ve belde adaylannı
açıkladı. Seçim bürosunu açtı ve ilk seçim mi-
tingini gercekleştirdi. Bununla da kalmayıp
İstanbul şurası düzenleyerek işadamlannın
önemli bir bölümünün desteğini sağladı.
Seçimlere 1993 yılı ortalanndan başlayarak
hazırlanan ANAP İstanbul Büyükşehir Bele-
diyesi başkan adayını arahk ayının son günle-
rinde açıklayıp diğer partilerden birkaç adım
öne geçti. Bununla da kalmadı, öyle bir aday
seçti ki kamuoyu günlerce ANAP ve adayın-
dan söz etti. DYP'nin prenslerinden son bü-
yük kongrede Tansu Çiller'e altematif genel
başkan adaylan arasında adı geçen İlhan Kesi-
ci ANAP'ın İstanbul Bmükşehir Belediyesi
başkan adayıydı. Kesici'nin özellikleri bunun-
la da bitmiyordu. DPTde parlak bir bürok-
ratken Çiller'le anlaşmazbğa düşüp istifa eden
Kesici, Demirellerin de müstakbel damadıydı.
DYP içinde Çiller muhalefetinin bir bölümüy-
le yakın ilişkide olan Kesici'nin Cumhurbaş-
kanı Süleyman DemireTle yakınhğını bilmeyen
yoktu. Zaten Kesici de ANAP adayı olmak
için Demirerin iznine başvurmuş ve başan di-
leklerini almıştı. Demirel'in de onayıru alan
DYP'den gelme bir adayın sağın oylannı san-
dıkta birleştireceğine inanan ANAP'ta Ke-
sici'nin adaybğı hiç tartışmasız kabul gördü.
91 genel seçimlerinde Istanbul'da
yüzde 27.5 oy olarak 33 milletvekili
çıkaran ve birinci parti olan ANAP,
1994 yerel seçimleri için yapılan
kamuoyu yoklamalannda oy oranı
yüzde 23.5'a düşse de yine birinci parti
durumunda.
1994'ün ilk günlerindeyse ilçe belediye baş-
kan adaylan belirlendi. ANAP bunu birkaç
ufak sorunJa atlattı. DYP'den İstanbul için
ikinci önemli transfer Çatalca'nın kadın
Belediye Başkanı Güiay Atığ'dı. Şişli'den
aday gösterilen Atığ'ın adaylığı Kesici'ninki
kadar sorunsuz olmasa da Şişli ılçesinden
yükselen homurtular, il yöneticileri ve ilçe
başkanlannın cabalanyla çabuk halledildi.
Beyoğlu ilçesinde yaşanan sorun ise
ANAP'ın son yıllarda altmı önemle çizdiği
"güveıûrlilik ve dürüstlük" imajını zedeler
nitelikteydi. İl yönetiminde olan eski Faü'h
İlçe Başkanı Talat Yılmaz'ın Beyoğlu'ndan
aday gösterilmesi sorun yarattı. Kendi parti-
lilerince "yolsuzlukla" suçlanan Yılmaz'ın
adaylığı, Beyoğlu İlçe Başkanı başta olmak
üzere birkısım partilinin DYP'ye geçmesine
yol açtı. Daha adaylann acıklanma aşaması-
nda meydana gelen olaylar, Beyoğlu'nda
kendisine rakip olarak Refah Partisi'ni gören
ANAP için birtalihsizlikti. İlçe adaylannı belde
adaylan izledi ve hem Genel Başkan Mesut
Yılmaz hem de İstanbul İl Başkanı Erdal Ak-
soy'un sık sık vurguladığı gibi "Diğer partiler iç
sorunlaria uğraşırken ANAP işe erken başlayıp
seçim startını vertıuşti."
1991 genel seçimlerinde Istanbul'da yüzde
27.5 oy olarak 33 milletvekili çıkaran ve birinci
parti olan ANAP, 1994 yerel seçimleri için ya-
pılan kamuoyu yoklamalannda oy oranı yüzde
23.5'a düşse de yine birinci parti durumunda.
Yüzde 10'a yakın kararsız oylar ile kamuoyu
yoklamalanna göre oylanru 1991 seçimlerine
oranla yüzde 5 civannda arttıran RP oylanıun
önemli bir bölümünü alma iddiasındaki ANAP
ilk olarak Refah'la rekabete girişti. İlk seçim
mitingini RP'nin kalesi Sultanbeyli'de gerçek-
leştirirken Kesici de zamanının önemli bir bölü-
münü RP'nin güçlü olduğu ilçelerde geçiriyor.
Kesici sabah namazını Eyüp Camii'nde kı-
lmakla kalmıyor, Beyoğlu'ndaki RP'li seçme-
ne de Taksim'de bir büyük camiyle bir İslam
kültür merkezi kurmayı vaat ediyor.
SHP'nin İstanbul Büyükşehir Belediye Baş-
kanlığı'na Nurettin Sözen'i değil de Zülfü Liva-
neli'yi aday göstermesi ise ANAP'hlan hem
sevindiriyor hem kaygılandınyor. Sözen aday
olduğu sürece. Sıvaslı Kesici'nin Sıvaiıiardan
oy almasının güç olduğunu düşünüyordu
ANAP'lılar. Şimdi Sözen'in Sıvaslı oylannın
Kesici'ye gelme umudu doğdu. Aynca
ANAP'ın yaptığı araştırmalarda Sözen'ın ge-
cekondu semtlerinde 600-700 bin oyu olduğu-
nu tespit eden ANAP'lılar SHP'nin gecekon-
dularda oy kaybedeceğine inanıyorlar. Öte
yandan genel propagandada oluşturmaya ça-
İıştıklan "uygar, kentli, modern kadro ve aday"
imajım şimdi Zülfü Livaneli'yle payiaşmak zo-
runda olmanın kaygısını yaşıyorlar. Livaneli'-
nin özellikle kentli, eğitimlı ve genç kesimden
oy alma ihtimali bugüne kadar "çantada kek-
Uk" gözü> le bakılan kentli kesime dönük faa-
liyetlere başlama ve ağırlık verme zorunlulu-
ğunu doğuruyor. SHP'nin ilçe belediye baş-
kanlannı ise henüz bebrlemiş olması ANAP-
hlar açısından bir avantaj olarak bakıkyor.
DYP ise şimdilik ANAP için bir tehlike ola-
rak görülmü)qr. İlk başlarda hakim olan Bed-
rettin Dalan'm İstanbullu seçmen tarafından se-
vildiğı kanısı giderek yerini rahathğa bırakıyor.
Özellikle DYP il ve ilçe örgütlerinin Dalan'dan
hoşnutsuzluğu ve Dalan için çalışmama eğilimi
DYP'yi rakip olmaktan uzaklaştınyor.
DYP yanşapartiiçiistifalarlagiriyor
DENtZTEZTEL
DYP, İstanbul'da kırgıniıklar,
kûskünlükler. tasfiyeler ve istifa-
larla belediye başkanlığı yanşına
giriyor. Bedrettin Dalan'ın beledi-
ye başkan adaylığıyla başlayan
parti içi rahatsızlık ilçe belediye
başkan adaylanrun belirlenmesiyle doruğa
ulaştı. örgütte başlayan istifaiann 27 marta
kadar sürmesi bekleniyor.
DYP'nin "kentleşme miman" olmak isteyen
ve "İstanbuTu mutlaka istiyorum" diyen Genel
Başkanı ve Başbakan Tansu Çiller'in, seçim-
lerde "hayal kmklığına" uğrayacağı partilile-
rince dile getirilıyor. Dalan'la birbkte İstan-
bul'daki "vitrin değişikliğini" üstlenen Devlet
Bakanı Mehmet Aü Yılmaz'a olan tepki de gi-
derek büyüyor.
Bedrettin Dalan'a karşı ol-
duğu bilinen ilçeler ve il baş-
kanı Orhan Keçeli'nin görev-
den alınmasıyla başlayan tasfı-
veler zincirine en son Kadıköy
ilçe örgütü eklendi. Ses sa-
natçısı Banş Manco'nun mer-
kezden atamayla aday gösteril-
mesine tepki gösteren ilçe yö-
netimi. genel merkezin "27
marta kadar hiçbir ilçe görev-
den alınmayacak" sözüne rağ-
men görevden alındı. Görev-
den alınan ilçe başkanı Yflksel
Çıknkçı, parti içinde demokra-
sinin olmadığını savunarak olayı "yargısız
infaz" olarak niteledi. Başbakan Tansu Çil-
ler'in geçen hafta İstanbul'da yapılan bir top-
lanüyla ilçe başkanlannı açıklamasının ardı-
Dalan: tşi zor
ndan bazı ilçelerin de genel mer-
keze karşı "bayrak açmaya"
hazırlandıklan öğrenildi.
Dalan'ın örgüt toplantılannda
ilçe başkanlannı "En ufak tepki
gösterenin keilesini koparınm"
sözleriyle tehdit ettiği öne sürü-
lürken. Tuzla, Eminönü, Şişli ve
Beyoğlu ilçelerinin seçimlerde
kendi partilerine çalışmayacak-
lan öne sürülüyor. Beyoğlu ve
Şişli örgütleri ANAP'tan transfer
edilenlerin aday gösterilmesine
kızarken. Tuzla örgütü kendi
adayırun gösterilmemesi üzerine
"sandıktan DYP'nin çıkmaması için" çalışmaya
karar \erdi. Eminönü ilçesindeki belirsizlik ise
sürüyor. İlçe örgütünün kendi adaylannın gös-
terilmemesi halinde toplu istifaya yöneleceği
öğrenildi. Hekimbaşı cöplüğünde adaybğı
Başbakan Tansu Çiller tarafından açıklanan
Bedrettin Dalan ilk günlerde oldukça iddi-
alıydı. Gerek televizyon konuşmalannda, ge-
rekse gazetelere verdiği demeçlerde sık sık
İstanbul'u iyi tanıdığını ve sorunlannı bildiği-
ni anlatan Dalan, zaman geçtikçe umduğu il-
giyi bulamadı. Kendisini "partilerüstü" olarak
tanımlayan Dalan. "siyasi" içerikli sorulara
yanıt vermekten kaçanırken, tüm sohbetlen-
nin odak noktasının İstanbul'un sorunlan ol-
masına çaba gösteriyor.
Adaylığırun ilk zamanlannda "DYP'ye bü-
yük katüunlar" olacak dıye toplantılar düzen-
İeyen Dalan'ın bu toplanülan fos çıkarken.
DMP'bleri yanına alma çabası da boş çıktı.
DMP'liler de Dalan'ı, "Bizler Atatürk ilkele-
rinden ödün vermeyiz. Bizler düriist insanlarız"
sözleriyle eleştirdiîer.
RefahPartisi
Istanbul'danumutlu
MİYASE İLKNUR
Refah Partisi
ilk kez bu yerel
seçimlerde bü-
yükşehir be-
İediye baş-
kanlıklannı
kazanacağına inanıyor ve
inandınyor. Bundan öncekı
seçimlerde sadece oy oranıru
artürarak gücünü kânıtjama-
ya çabşan RP, özellikle İstan-
bul'da ANAP'tan sonra en
şanslı parti olarak görünüyor.
Artık sadece oy oranını arttı-
rmak ve birkaç ilçede seçimi
kazanmak bir yana büyükşe-
hin alma mücadelesi veriyor.
İstanbul'da halen 6 ilçe ve 3
belde de RP'li belediyeler gö-
rev yapı>or. İl başkanı Recep
Tayjip Erdoğan'ın genel mer-
kezin uzun bir süre tereddüt
etmesine rağmen bü\-üksehir
belediye başkan adayı olarak
açıkJanmasından sonra RP,
Beyoğlu, Bayrampaşa, Eşen-
ler. Gaziosmanpaşa ve Üm-
raniye gibi ilçelerle birlikte
büyükşehir belediyesini ka-
zanmanın hesaplannı yapı-
yor. Doğrusu böyle bir ihti-
mal yok da değil. Yapılan ka-
muoyuaraşnrmalan da bunu
doğrularken diğer partiler de
bu olasıbğı göz ardı etmiyor-
lar. Zira Rizeli olan Tayyip
Erdoğan'ın birçok özelliği
var. Nurettin Sözen'den son-
ra ANAP'ın adayı İlhan Kesi-
d'nin de Sıvaslı olması Kara-
denizlileri Rizeb' olan Tayyip
Erdoğan'ın arkasında birleş-
firebilir. Erdoğan'ın uzlaş-
macı ve karizmatik kişiüğine
güvenen RP'Hler, Erdoğan'ın
DYP ve ANAP arasındaki
çekişmeden sıynlarak büyük-
şehir belediye başkanı ola-
bileceğinin hesabını yapıyor-
lar.
Refah Partisi de SHP gibi
adaylannı geç açıkladı. Uzun
bir süre Recep Tayyip Erdo-
ğan'ın karşısında başka bir
alternatifdüşünen genel mer-
kez, sonunda leşkıİaun küs-
türiilmesini göze alamadı.
Ancak RP hâlâ bazı ilçelerde
adaylannı belirleyemedi. Bu
ilçeler arasında iddiab olduk-
lajı Bayrampaşa, Esenler,
Ümraniye, Gaziosmanpaşa
ve Fatih ilçeleri de bulunu-
yor. RP'liler kazanma şansı
yüksek olan illerde talep çok
olduğundan olsa gerek aday-
lannı belirlemede hiç de acele
etmiyorlar.
RP adaylan içinde en
renkü kampanyayı Beyoğlu
belediye başkan adayı Nusret
Bayraktar yapıyor. BayTak-
tar. İstiklal Caddesi'ndeki
meyhanelerden geneleve ka-
dar partisine yabana tüm
mahalleleri de içine katan bir
kampanya sürdürüyor.
Kağıthane, Tuzla, Bahçe-
lievler, Bağcılar. Güngören
ve Sulıanbeyli ilçelerinde ha-
len görev yapan RP'li beledi-
ye başkanlan bu seçimlerde
yeniden aday gösterildi. Bah-
celievler Belediye Başkanı
Muzaffer Doğan'ın ilçe yö-
netimiyle arasının limonı ol-
masına karşın aday gösteril-
mesi ilgiyle karşıJandı.
RP Adalar'da seçimin
sonucundaki mağlubiyetten
emin göriinüyor olmalı ki. ne
ilçe binası açıbyor ne de çalan
telefonlar...
D e m o l c r a s i
Partisi'nin İstanbul Büyükşehir, dokuz ilçe ve iki belde belediye baş-
kan adayının basına ve partililere tanıtımını. Genel Başkan Hatip Dicle yaptı.
LaleK'deki Merit Antique Otel'de düzenlenen basın toplantısında. partinin halen İstanbul İl Başkanlığı'nı yapan Dr. Kemaİ Par-
lak DEP'in İstanbul Büvükşehir Belediy esi başkan aday ı olarak tanıtıldı. Dicle, adayları açıklamadan önce yaptığı konuşmada,
seçimlere ekonomik >e siyasi kriz ortamında girildiğini savundu. DEP'in İstanbul'un bazı ilçe ve beldelerindeki başkan adayları
şöy le: Kağıthane Ali Rıza Dizdar, Kartal Emin Babakuş, Ümraniye Bahattin Güner, Üsküdar Yılmaz Erdoğdu. Kadıköy Hasan
Hayri Alkan. Tuzla Ertan 11dan, Beyoğiu Doç. Dr. Suıigur Savran, Ş^li Tülay Geyik, Sultanbeyli Engin Araz, Büyükçekmece
Esenyurt Orhan Kaya, Büyıikçekmece Kıraç Seyit Ali Göçü (Fotoğraf: IBRÂHIM GUNEL)
ÇaprazAteşprogramındaİngilizanayasası
ORAL ÇALIŞLAR
İngiüz anayasasında Ingiltere Dev-
letinin Angbİcan kibsesine bağb olduğu
yazıh mıdır? Refah Partısı Genel Başkanı
Necmettin Erbakan, Mehmet Ali Birand
ve Can Dündar'ın sunduğu Çapraz Ateş
programında böyle bir iddiada bulundu.
Birand ve Dündar da Erbakan'ın bu iddi-
asını onayladılar.
Türkiye'de bilinen anlamda İngiltere'-
nin yazıb bir anayasası yoktur. Bu yüz-
den anayasasında Anglikan kibsesine
bağlı olduğunun yazıb olması da müm-
kün değil. Ancak yazıb olmayan İngiliz
teamülünde kral, Anglikan mezhebine
bağb obnak zorundadır. İngiliz yurttaş-
lannın ise böyle bir zorunluluğu bulun-
muyor. Devletin yurttaşlan herhangi bir
dine veya mezhebe zorlaması söz konusu
bile olamaz. Ömeğin İngiltere'de yurttaş-
lann nüfus cüzdanlan olsa(yoktur) dinle-
ri ve mezheplerinin oraya yazılma zorun-
luluğu düşünmek bile abestir.
Çapraz Ateş programında Birand'la
Dündar'ın Erbakan'la tartışma sırasında
çaresiz kaldıklan gözleniyordu. Refah li-
derini bütün çabalanna rağmen sıkıştıra-
madılar. Erbakan kendinden son derece
emin bir edayla. uzatılan elverişb paslar-
dan yararlandı, haklannda çıkanlan ve
yayılan iddialan birer birer kendi üslubu
içinde cevapladı. F*rogram bittiğinde Bi-
rand'ın ve Dündar'ın yüzlerinden ba-
şansızbğa uğramış obnanuı sıkıntısı oku-
nuyordu. Son günlerde medyanın en
önemb sorunu Refah Partisi'nin hızlı
yükselişi. Kamuoyu yoklamalan şeriatçı
partinin oy potansiyebni önemb' ölçüde
artürdığını gösteriyor. Refah'ın bu gelış-
mesmden endişelenen basın ve yayın or-
ganlan bu partinin yönetici ve adaylannı
sıkışünnak amacıyla bazı klasik sorulara
başvuruyorlar. Çapraz Ateş'te de benzer
bir yol izlendi. Erbakan'a, suçlama
amaçb sorular yöneltildi. Erbakan, dene-
yimli bir poütikaa olarak, karşı tarafça
açıklan olduğu düşünülen noktalarda.
becerikli cevaplarla bu suçlamalara karşı
bir anlamda üstünlük sağladı.
Gelince faiz kullanacak mısınız? Pa-
ralan nereden buluyorsunuz? Bunlan
faizle işleyen bankalara yaüracak mısı-
nız?.. türünden sorunlaria Refah Partisi
sıkıştınbnak isteniyor. Bu türden bütün
sorularda varolan düzeni koruma içgü-
düsü yatıyor. Varolan kurulu düzenden
ve devletin şu andaki işleyişinden halk
memnun değil. Düzeni korumak amaçb
sıkıştırmalar Refah'a güç kaybettirmi-
yor, aksine prim kazandınyor.
Burada düzen partileri açısından bir
açmaz yatıyor. Gazeteciler de bu açma-
zın içinde gazetecilik yapmak zorunda
kalı>orlar. Yurttaş bu düzeni istemiyor.
Bu düzeni savunan partilerden de hızla
soğuyor. Düzene karşı tek güçlü alter-
natif ise şu anda Refah Partisi. Ne yazık
ki, geçmişte düzene değişürme iddialany-
la ortaya çıkan sosyal demokrat partiler
düzene tam anlamıyla monte olduklan
gibi, en sağcı, en otoriter pobtikalann da
ortağı haline geldiler. Türkiye, sağın en
radikal kesiminin güç topladığı, solunun
ise tamamen silindiği bir dengesizlik yaşı-
yor. Tek kanatlı bir uçak gibi.
Türkiye'nin önündeki soru, düzen de-
ğişiklıği isteğine uygun bir cevap bulabil-
mektir. Türkiye'nın, solcu. halkçı siyaset-
lere ihtıyacı var. Türkiye, daha sağa çekil-
mek ısteniyorsa bunun karşı seçeneği de
ortaya çıkmak zorundadır. Süreç içinde
solun gelışmesi de kaçırulmazdır. Refah'-
ın önünü, düzeni çaresizce savunarak
kesmek mümkün değil. Bu türden çaba-
lar umutsuzluğa da yol açıyor. Nitekim.
Erbakan'la tartışmasında e'tkisiz olduğu-
nu hisseden Birand. bir gün sonraki
yazısında Refah'ın önüne geçilemeyece-
ğini öne sürüyor.
12 Eylül dönemi boyunca Refah'a ze-
min hazırlayan her şey yapıldı. Atatürk-
çü olduğunu söyle>en generaller. okullar-
da din derslerinin sayısınj artünp zorunlu
hale getirdıler. Türkıye'nin her yanı dev-
let tarafından camilerle ve kuran kurs-
lanyla donatıldı. Sonra. başörtüsü gibi
şekilci ve gereksiz yasaklara başvurula-
rak. Refah'glar mağdur duruma düşü-
rüldüler. Var olan düzen korunmaya
çalışılarak Refah'ın önü alınamaz. Gaze-
teciler de bunu dikkate almakla yüküm-
lüler. Yokşa Çapraz Ateş programında
olduğu gibi çapraz ateşte kabrlar.
HAFTAYABAKIS
AHMET TANER KJŞLAIJ
Türkiye'de Humeyni Ofcnaz,
Ancak B*akan Murf (1)
"The Wall Street Journal Europe", geçen yıl Türkiye
ile ilgili bir "rapor" yayımlamıştı. Önemli uzmanların
hazırladığı bu inceleme, şu öngörü ile noktalanıyordu:
"On yıl sonra, Refah Partisi'nin iktidarda olduğu ve
başkentin İstanbul'a taşındığı bir Türkiye!.."
Kimisi güldü geçti. Kimisi kızıp köpürdü. Kiminin ise
endişeleri alabildiğine büyüdü...
Şimdi Türkiye seçimlerin eşiğinde. Ve kamuoyu yok-
lamalan, RP'nin yüzde 20'lere tırmanabileceğini göste-
riyor.
Oylar dağılırsa, "geleceğin başkenti" (!) İstanbul'u
"dini bütün" bir belediye başkanının yönetmesi, hiç de
sürpriz olmayacak...
•
Tehlikeyi abartmak da yanlış, küçümsemek de...
Önce bu durumun nedenlerine doğru "tam" koymak
gerekir.
Olayın dört "iç", iki de "dış" nedeni var:
1) Atatûrk'e saygılı ama Kemalizme karşı iktidarlar,
1950'den başlayarak, "dinci güçler"e sürekli ödün ver-
diler. Celal Bayar, aslında bir bütün olan Kemalist devri-
mi, "halkın kabul ettiği ve etmediği devrimler" olarak
ikiye ayırdı.
Türkçe ezandan vazgeçildi. "Çağdaş din adamı" ye-
tiştirmek amacıyla açılan imam-hatip okulları, laik öğre-
time rakip olacak biçimde yaygınlaştırıldı.
Milli eğitim ve içişleri bakanlıkları başta olmak üzere,
"dinci kadrolaşma"ya olanak hazırlandı...
2) özal'ın "ikinci cumhuriyetçi" po\\t\ka\an, toplumsal
dengeleri daha da bozdu. Türkiye hızla, gelir dağılımı en
adaletsiz on ülke arasına kaydı.
"Para"yı "en yüce değer" sayan bir anlayış, toplum-
sal yozlaşmaya ivmekattı. "Ahlakideğerler"arasındaki
uçurumlar derinleşti.
Yozlaşmış bir düzene tepkiler sivrileşti... Düzene en
aykırı görünen partinin, tepkilerin meyvesini toplaması
kolaylaştı...
•
3) Kırdan büyük kente gelen insan, Türkiye'den Al-
manya'ya giden ailenin karşılaştığının benzeri bir "kül-
tür şoku"nu yaşar oldu.
Baba, çocuklarının kötü yola düşmesinden, ailesini yi-
tirmektenkorkmayabaşladı.Din.gerisinesığınılacaken
doğal kalkan haline geldi.
Eskiden başını örtmeyen, başını örttü. Eskiden camiye
gitmeyen, camiye gitti...
4) Ve yüzde 8-12 arasındaki bir "cami oyu"na sıkış-
mış, giderek diğer partilerin kendisi ile ortaklık kurmak
iste.nediği MNP-MSP-RPçizgisi.. bir "strateji"degişikli-
ği yaptı.
"Dinci tepki partisi" olmaktan, "din ağırlıklı" bir kitle
partisi olmaya yöneldi. Hoşgörülü ve demokratik bir yüz
kazanmaya çalıştı.
Başı açık kadınlar, blucinli kızlar, Osmanlıca'dan
uzaklaşmış bir dil, giderek "vitrin"eyerleşti...
•
Tırmanışın "dış" nedenleri de zaten sır değil.. ama
"iç" nedenler kadar da önemli değil.
1) Özellikle iran ve Suudi Arabistan, Türkiye'nin çağ-
daş, laik-demokratik bir rejimi seçmiş olmasından dola-
yı rahatsızlar. "Kötü örnek'in etkili olmasından korku-
yorlar.
Büyük paraların bu amaçla dışarıdan içeriye aktığınt
gösteren birçok kanıt var...
2) Leninizmin yıkılışı, "hakça ve insanca" düzen ara-
yışlarını, yeni "umut ışıkları "nayöneltti.
Sorunu daha daağırlaştıran "ikinci cumhuriyetçi"çiz-
gi, bu boşluğu dolduramazdı. Irkçı milliyetçiler ise, akıl-
dan çok duygulara sesleniyorlardı.
Solun Kemalist bayrak altında toplanması uzayınca,
"dinci ideoloji"\er meydanı boş buldular...
•
RP oylarının niçin arttığı, başörtülü genç kızların sayı-
sının niçin çoğaldığı belli. Ama bunların belli otması,
"yann"\a ilgili endişeleri silmeye yetmiyor.
Ben, sorunu yaratan nedenlerle savaşılması gerekti-
ğine ne kadar inanıyorsam; bir başka şeye daha inanı-
yorum:
Türkiye'de Humeyni olmaz, ancak Erbakan olur!..
Bunun nedenlerini de gelecek yazımda ele alacağım.
Seclmkazanı
Akbayram adaylığını
neden geri çekti
SHP'den Kadıköy Belediyesi meclis üyebğine aday olan sanatçı
Edip Akbayram. başvurusunu geçen günlerde geri çekti.
Akba> ram'ın bu kadar zaman sonra aniden adaybktan
vazgeçmesi herkesi şaşırttı. Bu arada Akbayram'ın neden
başvurusunu geri çektiği dedilden diledolaşmaya başladı:
SHP, sanatçı Edip Akbayram'ı kontenjandan belediye meclis
üyebğine aday gösterecekti. Fakat DYP. bir başka sanatçıyı,
Banş Manço'yu Kadıköy"den belediye başkan adayı
gösteriyordu. Akbayram'ın da sanatçı kaprisi tuttu ve "Ben,
Banş Manço'nun altında yer almam" deyip adaybk
başvurusunu geri çekti.
GOzel'in sıkıntısı parasızlık
Yeniden Doğuş Partisi (YDP) Genel Başkam ve İstanbul
Büyükşehir Belediyesi başkan adayı Hasan Celal Güzel,
partisinin en büyük sıkıntısının parasızlık olduğunu söyledi.
Parasızlık nedeniyle propaganda çabşmaianm istedikleri gibi
yapamadıklannı belirten Güzel, "Ama millet paraya oy
venneyecek" dedi.
ANAP'tan her seçmene
bir bayrak
Seçim çalışmalanna hemen her ilde ilk başlayan ve adaylannı
ilk açıklayan parti olan ANAP, propaganda çabşmalannı
şubat ayı içerisinde daha da yoğunlaştırmayı planbyor. ANAP
Basın ve Propaganda Başkanlığı, seçim kampanyalannı
sürdüren danışmanlık şirketiyle birlikte Mesut Yılmaz'ın yeni
posterlerini hazırladı. Yılmaz aynca, partısinin tüm adaylan
ileayn ayn fotoğraf çektirecek. Posterolarak basılacak bu
fotoğraflann 500 milyon liraya mal olması bekleniyor. Adayı
henüz belli obnayan ilçe ve beldelerin adaylanm da yann
kesmleştirmesi beklenen ANAP, propaga'nda malzemelerinin
sayısını seçmeni hedef alarak belirledi. Bu çerçevede, "Her
seçmene bir bayrak" sloganı ile 30 milyon bayrak, "Her iki
seçmene bir Mesut Yılmaz posteri" sloganı ile de 15 milyon
poster bastınlacak.
GORULMUŞTUR
İlhan Selçuk
8. bdsı 50.000 (K.DV içinde)
Çağdaş Yaymlan Türkocağı Cad. 39-41 Cağaloğlu-İstanbul
Ödemeli gönderilmez