Katalog

Cumhuriyet İmtivaz sahibi: Berin Nadi Genel YavınYönetmenrÖzgenAcar •Genel Yavın Koordinaıorü Hikmet Çetinkava • Genel ^a.vın Danışmanı: Orhan Eriıtç • Yazıışlen Müdürlen: İbrahim Yıldız. Dinç Ta>anç (Sorumlu).#Habcr Merkezi Müdürü: İpek Çaltşlar • Görscl Yönetmen: Ali Aear • Dış Haberler: Er- gun Balcı • Ekonomi: Abdurrahman Yıldınm • Istihbarat: Yalçın Çakır • Yurt Haberleri: Mehmet Saraç • Makaleler Sami Karaören • Spor: Abdül- kadir Yücelman • Düzeltme. Abdullah Yazıcı Ankara Temsılcısi: Mustafa Balbay #Haber Müdürü: Doğan Akın AtatürkBul- van No:125. Kat: 4. Bakanlıklar-Ankara Tcl. 4195020(7 HaU.Tclcx: 42344, Fa\: 44195027 •İzmır TemsılciM: Serdar Kızık, H.Zı>a Bl\. 1352 S 2 3 Tel:4411220 Tde\ 52359. Fax: 4419117 »Adaııa Temsilcisi: Çetin Yiğenoğlu İnönü Cd. 119 S. No I Kat: l.Tel: 352255O-3522601-3522492. Tclev 62155. Fa\: 3522570 Müessese Müdürü" Erol Erkut • Koordınatör: Ahmet Komlsan • Muhasebe: Büient Vener • İdare: HüsejinGürer • Işletme. Önder Çelik • Bılgı-tşlem. Nail Inal • Bilgisavar Sıstem: Mûrii\et Çiler • Reklam Reha lşıtman Ya>mla>ınıeBa&an: YemGun Haber Ajdmı. Basın vc Yd)ina!ık \ Ş Turkoca'eCad ^ 41 CaealoKİu *4334İst PK 246İstanbulTel (0 212)51205) 22246. (H 2 1 2 P 5 I ' 16ŞLBATI994 İmsak: 5 25 Güne^: 6 51 Öele: 12.25 Ikindi: İ5 17 Akşam: 17.46 Yatsı: 19.06 Çiller, TOBB'de konuşacak • Ekonomi Sen isi - Geçen haftaTÜSİAD'Iabanş yemeği yiyen Başbakan Tansu Çiller. bugün de Türkiye Odalar ve Borsalar BirlığTnde (TOBB) bir konuşma \apacak. Son ekonomik gelişmelerin ele alınacağı "TOBB Ekonomik Zirvesi'nde. Çiller'in işadamlanndan destek isteyeceğı belırtilivor. "Ekonomik Zirve". Çiller'in TOBB v öneticileriyle görüşme isteğinden kaynakiandı. Muğla'nın Jurassic Parkı aptlıyor I ANKARA (ANKA)- Muğla'nın Özlüce Köyü yakınlannda yapılan kazı çalışmalan sonucunda çıkanlan lurolian türlennin fosilierinden oluşturulan ve Jurassic Park'tan esinlenerek "Turolian Park" adı verilen doğa tarihı seksiyonu ile Bodrum Kalesi'ndeki "işkencezindanlan" 19şubat günü zivareteaçılıyor. Nazım'a142. madde engeli • ANKARA (AA) - Nazım Hikmet'in "Memleketimden İnsan Manzaralan" adlı kilabının bir süre önce Balıkesir'in Ayvalık ilçesinde toplatılmasına, 3 yıl önce yürürlükten kaldınlan TCK'nın 142. maddesinin gerekçe gösterildiği belirlendı. KültürBakanlığı Hukuk Müşavirliği"nce vapılan araştırmada. kiîabın Ankara 2. Sulh Ceza Mahkemesi tarafından yasaklandığı. ancak Yargüav incelemesinden geçmeksizin kesinleşen bu karara. > asal dayanak olarak TCK'nın 142.311 ve312. maddelerinin göstenldiği belirlendı. KültürBakanlığı Hukuk Müşavirliği'nce hazırlanan konuya ilişkin raporda. "Söz konusu karann bozulması ıçin Bakanlığımızca Adalet Bakanlığı'na başvurulmuştur" denildi. Japon baba pes etti • TOKYO(AA)- Japonva'da. oğluna "Şev tan" adını koymak isteyen baba. bu uğurdaki mücadelesinden vazgeçti. DevletTVsiNHK'nın haberine göre oğluna kovmak istediği isim yüzünden bütün ülkede büv ük bir tartışma başlamasına v ol açan baba. "mücadele vermekten yoruldu" \ e açmış olduğu davadan feragat etti. Tok\ o'da davaya bakan mahkeme. babanın istemini yerinde görmüş \ e oğluna "Şev tan" adını verebileceğini hükme bağlamıştı. Ancak. belediye. mahkemenin baba lehindeki karannı temyiz etmiştı. Türkiye'ye çevre uyarısı • STR ASBURG (ANKA) - Avrupa Konseyi, iki önemli sulak alan olarak nitelendirdiği BurdurGölü ve EreğJi Batakhklan için alarm \erdi. Avrupa Konseyi'nin çevre konulanna ilişkin yayın organı "Naturopa"nın son sayısında BurdurGölü ve Ereğli Batakkklan'nın çevrede meydana gelen gelişmelerden çok olumsuz etkilendiğine dikkat çekti. "Naturopa", dünyada halen var olan beyaz başlı ördek topluluğunun yüzde 70'irün Burdur Gölü'nde kjşı geçirdığını. bu arada. yok olmak tehlikesi içindekı bağırtlak. cücekara batak ve tepeh pelıkanın ise Ereğli Bataklıklan'nda ürediğini anımsattı. Giyim sanayii batışın eşiğinde • Ekonomi Servisi - Giyim sanayicileri, hükümeti eleştirerek sektörlerinin batma noktasına geldiğini savundular. Türkiye Giyim Sanayicileri Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Nur Ger. son üç yıldır faizlerin arttınbp kurlann frenlenmesiyle uygulanan sıcak para politikası nedenivle, hep ihracatçıya yüklenildiğıni öne sürdü. Ger. sektörlerinin. Türkiye ihracatının yüzde 30'unu sağladığını ve artık dayanma güçlerinin sonuna geldiklerini söyledi. Denwely Tansu Çiller'in Bilinmeyen Siyaset İJomanı İVursun Erel A\'\ Bilge -4- ^^ ı ı ' " " r Davos'a gidememesinin ^p y >arattığı şoku atlatabilmek M için danışmanlanna talimat • verdi: ^ ^ - - Benim artık vurtdışına çık- ^^^*S mam gerekivor. Nereje gide- ^ >im? Brükseİ'e mi? — " - Neden Brüksel11 - Ekonomik politikamızı anlatacağun. - Bunun için Brüksel u\gun bir seçim de- ğil. Londra ya da Frankfurt"ta fınans çevre- lerine bunu anlatmak önemli. Dış borçlan- malar için de bu pivasalara çıkılacak. - O zaman Londra'ya gideyim... Ya da Frankfurt olsun Frankfurt. Hazine bana 28 ocak için bir program ayarlasın... Hazıne'nın Dış Ekonomik İlişkiler Genel Müdürlüğü, Çiller'den gelen talimat üzerine hazırhklara başladı. Genel Müdür Murat kudat. iyi tanıdığı Alman bankalannın üst düzey yöneticileri ile 28 ocak günü için Frankfurt'ta görüşmeler düzenledi. Alman bankacılan, Çiller"le bir sabah kahvallısına davet edildiler. Randevu lam kesinleştiril- mişti ki Çiller'den ikinci talimat geldi: - 28 şubattan \azgectim. rande\uyu a\m 27"sine alalım. hatta sabah kah\alttsı değil. duygusunakapüan QMev y iv(ûıatlatiy(w Davos 'tan sonra ABD gezisine de davet edilmeyen Çiller, yakın çevresiyle istifa konusumı tarîışmaya başkımıştı. İşte lam bu sırada Demirel, Çiller le görüşerek otuıgüvence verdi. 'Sen benimkızımsın'akşam yemeği olsun. Bu talimat Hazine'yi telaşlandırdı, rande- vular alınmış. her şey kesinleştinlmişken bu- nun değiştirilmesi negatif bir etki yarata- caktı. Ancak bu endişelerinı Bakan Çiller'e akıaramadılar. DG Bank. Deutsche Bank. Commerzbank, Dresdner Bank vetkililcri ile tekrar konuşularak rande\u bir gün öncesi- ne. akşam vemeğine alındı. Tatile &/ göre randevu Murat Kudat. programı kesinleştirmiş. tam arkasına \ aslanıp rahat bir nefes almıştı ki telefon bir kez daha çaldı: - Murat Bey, Savın Bakan o tarihten de vazgectiler. rande>unun bir gün sonrasına. 28 şubata alınmasını ve öğlen yemeğinde ban- kacılarla bir araya gelinmesini istiyorlar... Kudat kıpkırmızı kesilerek "Savın Bakan nerede? Ben kendim gelip bövle saçmalık otmayacağını izah edevim" dedi Çiller İstan- bul'daydı. cumartesi sabahı uçakla dönecek- ti. Kudat. cumartesi sabahı erkenden kalktı. duşunu alıp lacivert elbiselerinı gişindi. Köpeğini dolaştırmayı ertelevip Esenboğa'- yadoğru yolaçıktı. Çiller. uçaktan mor pelerini ile ındi. her zamanki hızlı yürüyüşü ile VIP salonuna yö- neldi. o sırada vanına gelen danışmanı: - Sayın Bakanım. Hazine'den Genel Müdü- rümüz Sayın Murat Kudat buradalar. Sizinle Frankfurt gezisi hakkında konuşacaklar. - Nedir Murat Be)? - Efendim, Alman bankacılarla üç kez ran- devu günü değiştirdik. Bu, Türkiye'nin dış gö- rünümü bakımından da alevhte olabilir. Eğer sizin için zorunlu bir neden yoksa ilk emretti- ğinİ7 günde yapalım göruşmeyi... Çiller'in vanıtına i^e VIP salonunun nere- deyse tüm görevlileri tanık oldular. Deviet Bakanfnın tiz bir sesle. "Benim emirlerime karşı çıkmaya nasıl cüret edersi- niz?" diye azarladığı genel müdürün tatil günü zehir olmuştu. Çiller'in üç kez randevu tarihini değıştir- mesine yol açan olayın nedeni sonradan an- laşıldı. De\let Bakanının. Frankfurt'tan he- men sonra Avusturya'ya geçerek eşi ile ka- yak tatili vaptığı ortaya çıktı. Geziye katılan sınırlı sayıdaki bürokrat- lardan biri de "Frankfurt'a neden gittiğimizi anlayamadım. Ayaküsrü bir iki görüşme vapıldı. kimle konuşulduğunu, gündemin ne olduğunu bile anlav amadım ben. Zaten bakan da ilk gün ortadan kayboldu" di\ordu. 'Cayrımenkul zengini' bir ekonomi profesörü T J. a 31 Saracoğlu faturayı ödemiyor Frankfurt gezisi. Çiller-Saracoğlu gergin- liğini "yeniden" tırmandırdı. Çiller. Frank- furt gezisinin masraflannın Merkez Bankası tarafından karşılanması için danışmanını görevlendirdi. Ancak danışman Saracoğlu'- na durumu aktardığında şu yanıtı aldı: - Sayın Bakanı memnuniyetle Frankfurt'ta ağırlarız. Ancak bir şartla.. - Nedir efendim? - Bu toplantı nedir? Hangi bankacılarla ne- ler görüşülecekti? Bunları bilmem gerekirdi. Lstelik Merkez Bankasının herhangi bir temsilcisine yer verilmeyen bir heyetin mas- raflannı üstlenmem miimkün değil. Frank- furt taki temsilcimiz bu toplantılara katı- lmalıydı. Aksi takdirde yarın idare meclisinde bana 'Bu harcamayı neden üstlendin" dive sorulursa bunun cevabını veremem... ansu Çiller'in mal varlığının yüzde 99.7'si taşınmaz.Yani, birikimlerini sanayi. ticaret. turizm. tarım. ulaşımvbgibiülke kalkınmasına da hizmet edecek sektörlere değil. salf'ailenin kalkınmasına" hizmet edecek "ekonomi dışı alanlara"yatıranbir profesör... -2- Haber Merkezi - Sahip olduğu taşınmazlann bugün- kü toplam bedeli 600 milvar lira civannda olan Tansu Çil- ler, Milas'taki aileden kalma zeytinlik hissesinin vaklaşık 350 milyon liralık payı dışında, genye kalan tüm zen- gınlığını "birikimlerini topra- ğa yatırarak" elde etmış. His- sedarı olduğu dört şırketteki ortaklık pavlannın toplam değeri de 2 milyarı geçmivor \ e büıün bu rakamlar. "ekono- mi profesörii" olarak elde etti- ğı bilgı birikımini. "gayrimen- kule dayalı bir zenginlik için'' değerlendirdiğıni göstenşor. Tansu Çıllerin taşınır \e ta- şınmaz malvarlığının genel dökümü şö\!e: Taşınır değerleri Çiller'in değişik zamanlar- da ortak olduğu dört şirkeıte oranlarda hisselen "I 615milyarlık servetinhemen hepsitaşınmaz \ar. Kendi beyanına göre. bu hisseler ve de- ğerleri şö\le: • Marsan Marmara Holding AŞ'deki ortaklık payı: 1.1 miKarlira • Maro Gıda AŞ'deki ortaklık pa\ı: 0.7 mılyar lira • Markim Künva AŞ'deki ortaklık payı: 0.1 milyar lira • Yeşilyurt Turizm AŞ'deki hissesi: 0.08 milyar lira Bu paylann toplam değeri ise \aklaşık 2 milyar lira. Ote yandan. Çiller'in sahip olduğu taşı- nmaz malvarlığının 1993 yılı toplam rayiç bedelleri ise 550 milyar lira ci\annda\dı? Bu rakamın. arazilerdeki fıyat anışlan ne- deniyle bugünkü karşılığı ise 600 milyarı geçiyor. Tansu Çiller. salt Türkne'de değil. ABD'- de kaldığı yıllarda da hemen tüm birikimi- ni taşınmaz mal edinmevevöneltmiş. A\n- ca. kooperatif üyeliği kanalıyla da \ine taşınmazlaredinmiş. Özellikle son yıllarda. Başbakan olmadan önce İstanbul'da satın aldığı büvük arazilerin ise önemli bir bölü- mü. aslında "imara yasaklanmış konıma yörelerinde" yer alnor. Ne var ki vıne de satın alınan ve "imarsız" olduğu için düşük fıyatlarla sahip olunan bu araziler. daha sonra değişik \öntemlerle "imar hakkına kavnşuyor." Bövlece Çiller'in taşınmaz mal zengınliğı. salt olağan arazi değenyle değil. o arazilerdeki imara dayalı "yüksek değer artışlarıyla" da güçlenmiş olu> or. Şimdi. dökümünü inceleyelim: Kooperatif ortaklıkları: • 18. Dönem Milletvekilleri Kooperati- fi'nden taıil konutu: 1 milvar TL. • Bızim Vadı Kooperatıfi ortaklık payı: 400 milyon TL. Miras yoluyla kalan: • Milas'taki 13dönümlük ze> tinliğin I 4 hissesi: 350 mil- von TL. ABD'deki mülkler: • Müstakil ev (400.000 S): 8 milyar TL. • Apartman Dairesı 100.000 S): 2 milvar TL. Konutlar: • Bodrıım'da tatil konutu: 750 rnırson TL. • İstanbul-Yeniköv "de valı: 80 milvar TL • Bilkent Sitesi'nde dııb- leks daire: 6 milyar TL. Turistik tesis: • İstanbul-Kil\ os-L sk unı- rukö\'de 16 daireli Apart Otel: 35 milvar TL Villa inşaatları: • Uskumruköy'deki arazi- sinde kat karşılığı olarak edineceği toplam 30 adet villa inşatı: 150 milvar TL. İstanbul'da, son yıllarda edindiği araziler: • Uskumruköy-Sanyer arasında 78 dönüm arazi: 150 milyar TL. • Kısırkaya-Sanver arasında 90 dönüm arazi: 120 milyar TL. • Kilvos'ta 29.7 dönüm arazi: 60 milvar TL. Bu dökümün genel parasal toplamı 613 mihar 500 milyo- nu buluv or. Bu değere. sadece 2 milyar kadar oîan "taşınır değerîeri" de eklediğimizde. Tansu Çiller'in toplam zen- ginliğinin 1994 vılı şubat a\ı- ndaki rayiçlerle 615 milvar lira civannda olduğu anlaşılı- yor. Taşınır (menkul) değerlenn. toplam ser- veti içindeki pavı (2 miKar 615 milvar) sa- dece binde 3 (0.0031 oranında. Buna kar- şın. taşınmaz (gavrimenkul) değerlenn vine toplam serveti içinde payı ise yüzde 99.7... İşte. bu tablo. Tansu Çiller için "gavri- menkul zengini bir ekonomi profesörü" un- vanının. özellikle ünıversite çevrelerindeki "özel söyleşilerde" sıkça kullanılmasına ne- den oluyor. Yanı. bınkımlerini sanayi. tıcaret. turizm. tanm. ulaşım vb gıbi ülke kalkınmasına da hizmet edecek sektörlere değil. salt "aüenin kalkınmasına" hizmet ederek "ekonomi dışı alanlara" yatıran bir profesör... Yarın: Yasak alanda in$aat anlasmaları Süleyman Demirel'in, Davos'tan 2 Şubat 1992'dekı dönüşünün ardından Başbakan- lık hummalı bir faalivete daha gırişti. ABD Başkanı George Bush. TC Başbakanı Süle>- man Demirel'i VVashington'a "resmen" da- vet ediyordu. Deviet Bakanı Tansu Çiller de avnı gün- lerde danışmanlanna ABD'de kendisi için bazı önemli randevular istenmesi talimatını verdi. Dünya Bankası Başkanı ve IMF Baş- kanı da randevu istenenler arasındaydılar. Aynı günlerde Demirel'in VVashington'a berabennde götüreceği heyet açıklandı. Deviet Bakanı Çiller yine heyette yer ala- mamıştı, Cavit Çağlar ise listenin en başı- ndaydı. % Çiller d / istifayı tartışıyor Tansu Çiller. çevresindekiler \e görüşüne değer verdiği kimi denevimli politikacılarla "İstifa edeyim mi" sorusunu tartışmaya baş- ladı. ATO'nun Türk Standartları Enstitüsü sa- lonlarında düzenlediği törende, yılın vergi rekortmenlerine plaketleri veriliyordu. Tö- rene Başbakan Süleyman Demirel'in vanı sıra kabinenin neredeyse tüm üyeleri katılmışlardı. Demirel. "Tansu Hanım nere- de" diye sordu. salonda olmadığını duyunca çağnlmasını istedi. Çiller. aynı saatlerde Pa- kislan Dışişleri Bakanı Muhammed Sıddıki ile vapacağı göruşmeyi bir kenara bırakıp apar topar plaket törenine gitti. Törenin bitiminde Başbakan Demirel. Çiller'ı arabasına aldı. Bir süre konuştular. Güniz Sokak'ta arabasından indi. şoförüne "Tansu Hanım'ı bakanlığa götürün" dedi. Çiller. basında ver alan. "Baba kızını göz- den çıkardı... Demirel-Çiller ilişkileri soğuk... Çiller gözden diiştü" yorumlannı çürütmek istediği için gazeteci Yavuz Donat'a. Demi- rel'le o gün yaptığı "araba gezisi"ni. "Başba- kan ellerimi ruttu. beni alnımdan öptü" a>nntısını da hiç unutmadan şövle anlattı: Demirel güvence veriyor Demirel: Sen benim kızımsın. Çiller: Biliyorum efendim. sağolun. Demirel: Sana toz kondurtmam. bana gü- ven. Çiller: Politikada sizden başka kimseye güvenmiyorum zaten. Demirel: Siyasette her gün yeni bir şeylerle karşılaşacaksın. Buniar seni yıldırmasın, sen yolunda yürii. Çiller: Efendim size yardım etmekten baş- ka hiçbir amacım yok. Size yardımdan baş- ka bir şey istemiyorum. Buna inanın. Demirel: Tabii ki sana inanıyorum. Tabii ki güveniyonım. Çiller: Gerçekten güvennıenizi istiyorum efendim. size bağlıvım. Elimden gelenı size bağlılıkla yapıvorum. Demirel: Sen beni sık sık ara. Çiller: Efendim sadece önemli bir iş olun- ca arıvorum, rahatsız etmek istemıvorum. Demirel: Rahatsız etmek ne demek? Günün her saatinde gelebiürsin, en sıkışık olduğum zaman arıvorsun. Birkaç dakika görüşebili- yoruz. Sen sık sık ara. Çiller: Sağolun efendim. Bundan sonra sizi daha sık rahatsız edeceğim. Demirel: Seninle pazar günü tekrar konu- şacağım. Amerika'ya gitmeden önce. Çiller: Başüstüne efendim. Size gerçekten büvük bir bağlılığım ve savgım olduğunu biliniz. Demirel: Biliyorum. Sen benim kızımsın. Amerika'dan dönünce seninle uzun uzun ko- nuşacağım. Amerika gezisinin sonrasını sen takip edeceksin. Çiller: Emredersiniz. etimden geleni ya- panm. Demirel: Ben döneyim. üç dört hafta sonra seni Amerika'ya göndereceğim. Benim yaptı- ğım temasların neticeleri üzerinde çalışa- caksın. Pakistan Dışışlen Bakanı Muhammed Sıd- dıki. Deviet Bakanı Tansu Çiller'i "tam birsaattir" makamında bekliyordu. Bu du- rum sinirlerini germişti. Kendisine "12 şu- batta saat 15.00" için randevu verilmişti. ama kolundaki altın Rolex 16.00'yı göster- mesine karşın. gelen giden voktu. Deviet Bakanlığı'nda görevli danışman- lar. Pakistanlı konuğu ovalamak ıçin elle- rinden geleni vapmışlardı. üst üste çavlar kahveler içilmiş. hatta Pakistan'ın büyük hassasi>et gösterdiği. kısa bir süre önce başlatılmış olan antidamping vergısınin izahı ıçin Hazine'den bir uzman bile getiril- mişti. Ancak bu kadar bekletilmek. sadece Sıddtki'yi değil. Dışişleri Bakanı sıfatıyla temsil ettıai ülkesini de rencıde ederdi. »I Pakistanlı J bakanın öfkesi Pakistanlı konuk. sinirli bir ifadevle izin isteverek kalktı. Avnı anda da odaya Çiller gircîi. üzerindeki mor pelerini telaşla çıka- ran Çiller. Pakistanlı Bakan'a aülümseve- rek: - His e\cellenc>. çok özür dilerim, Başba- kanımızla beklenmedik bir görüşme yap- mam gerekti. Sizi beklettim. Çok üz- günüm..." Çiller bir vandan bu sözleri söylerken bir yandan da dev cüsseli. esmer Pakistanlı mu- hatabını elinden tutarak oturduğu yerden kaldınp tam vanına "dizinin dibine" oturttu. Sıddıki'nin ellen avuçlannda. gülümseye- rek sordu: - Şimdi bana lütfen söyler misiniz? Nedir mesele? Pakistanlı Bakan'ın şişman yüzündeki gerginlik. verini hemen kocaman bir tebes- süme bıraktı. "ne diyeceğine karar vereme- miş" gibi birkaç dakika sessiz kaldıktan sonra. Türkive'nin bir süre önce Pakistan'a pamuk ipliğini çok ucuza sattığı gerekçe- siv le antidamping v ergisi kov duğundan v a- kınmaya başladı. Çiüer. ellerini bırak- madığı Sıddıki'ye. "o anda aklına gelen" müjdeyi verdi: - Ah evet, orada hata vaptığımızı biz de anladık. Vergivi kaldırnoruz. Kararname- miz Köşk'tedir. Hazine uzmanı ve danışman birbirlerine baktılar... Böyle bir kararname yoktu.. Pakistanlı Bakan ise sevinç şoku ile neye uğradığını şaşırdı. "Thank you very much Madam Minister... Thank you very much" sözcüklerini art arda kekeleyerek sıraladığı Çiller'den müsaade isteverek bakanlıktan aynldı. Çiller. "bir sorunu daha ertelemiş ol- manın mutluluğu" ile danışmanına göz kırptı. Yarın: Ekonomik paket kırtasiyeciye gidlyor