Katalog

SAYFA CUMHURIYET2 10 ŞUBAT1994 PERŞEMBE KULTUR Türkiye İş Bankası'nın Cumhuriyet Dönemi Çağdaş Türk Resmi Koleksiyonu AKM'de Türkresmininçağdaşlaşma siüm CANANBEVKAL O cak a>ının son gunle- nnde Ataturk Kultur Merkezfnde. Turkıye İş Bankası koleksıvo- nuna aıt "Cumhuriyet • • • • • dönemi" resım sanatı orneklen sergılenme>e başladı Tur- kıye İş Bankası sayısal olarak resım köleksıyonu zengın bır kuruluştur Lzun >ılJardan ben yaptığı yanşma ve odullendırmelerle bu koleksıyo- nu satın almalar dışında da genışlet- mış, varsıllaştırmıştır Kaya Özsez- giıı sergının katalog yazısında. "Btı sergivi oluşturan sanatçıları iislup yakınlıkları açısından belli gruplar altında toplasak da temelleri Cumhu- rivet öncesinde atılmış olan değerle- rin zaman sıizgecinden geçerek bu- günlere ulaşan u/antıları. çoğu za- man bu tur grupları ay ıran sımrtarı aşar. Kuşkusuz doğum tarihlcri 1900 dolayında bulunan ressamlarla. bu- gûn orta y a da genç > aşları surduren- ler arasında. en azından iki kuşağın deneyimlerini kapsayan bir zaman aralığı vardır. Bu aralığın doğurabile- ceği uzakJık ilk bakışta bize buyûk döDÜşümlerin yaşandığı izlenimini verebilir. cumhuriyet döneminde her alanda olduğugibi çağdaşlaşma kavramı ve bilinci sanat alanında da yerleştirilmeye çalışılmıştı. Böyle bir izlenim hem gorecedir hem de değildir Gorecedir, çünkıi dünden bugüne veya bugünden dtine bakışunız bizim kendi değer yargı- Iarunız açtsından geçerli olabilir. Gö- rece değildir, çunkii değişün sureçle- rinin mantığı, en azından zaman kav- ranuna dayalıdır. Dolayısıyla sa- natçıların birer tabloyla temsil edil- dikleri boy le bir sergi bizi sanatsal dö- nemeçlerden çok, bu dönemeçlerin oluşumuna katkıda bulunmuş sa- natçılar açısından ilgilendirebilir. Aynca bu serginin banka gibi, özel bir kunıluş taıafından seçilerek alınmtş tablolardan oluşması, Türki- ye'de Cumhuriyet sonrası sanatsal getişmelere, bu koleksiyonun sınırları içinde yaklaşmamızı zonınlu kılar" demektedır Devlet sergileri Cumhunyet donemınde hemen her alanda olduğu gıbı "çağdaşlaş- ma" ka\ram ve bıhncı sanat alanı- nda da >erleştınlme>e çslışılmıştır Bu nedenledevlet sergılerımn 1939"- da başlamasından ıtıbaren. ozellıkle ulkelenn en çağdaş. en yenılık yanlı- lannın odullendınlmelen Cumhun y et Turkıvesı'nın anlam v e ıçenğı ge- reğıydı Orneğın devlet sergılen bu bakımdan 10yıloncesınekadar"çağ- daşlık" ılkesıne bağlı kalmav a ozen gostermıştır Devlet sergılennın bu açıdan Galatasaray sergılennden en buyuk farkı (her ne kadar daha on- cekı kuşak sanatçılann da de\letın bu tek sergısıne katılmalanna karşın) seçkınlenn çağdaş olanlar- dan yana olmasında yatar Galata- sarav sergılennın kozmopolıt yapısı. yanı donem. kuşak. anlayış farkhlığının bırlıkte sunuluşu. gıde- rek devlet sergılennde azalacaktır Tek bır >apı>a ındırgenecektır Buna karşın devlet sergılen bır d o Feyhaman Duran (1886-1970) / "Kalpaklı Atarurk' Turgut Atalay Guneri (1918-...) / "\ orûk Kızı" nem gruplann ayn a>n sunulduğu bır sanatsal farklılıklar ortamı halı- ne bıle gelebılecektır Bu da hıç kuş- kusuz ulkede yeşermekte olan eğılım farkblaşma ve çeşıtlenmesmın gos- tergesı olmuştur Orneğjn mustakıller, D grubu ya da bağımsız sanatçılar gıbı bıraz po- lıtık anlamlar taşıyan sanatçı grup- laşmalan altında sergi duzenlenmesı devlet sergılennın bır donemınde gerçekleştınlmıştır "Cumhuriyet Dönemi Çağdaş Türk Resmi Sergi- si" gerçekte İş Bankası'nın daha 4dem Genç (1944-...) / "Çağrı" önce gerçekleştırdığı ve Cumhuriyet oncesı tablolan ıçeren sergısının bır devamıdır Katalogda belırtıldığıne gore ban- kanın koleksıyonunda bulunan 1940 adet tablonun tumunun sergı- lenebı/mesıne olanak verecek bır scrgı \ennin olmaması resım sa- natımı/ın gelıjımını toplu halde gor- memı/e olanak vermektedır Ancak bu sergıde bıle 141 yapıtın daha çağdaş bır şekılde sergıleneceğı duzene ula^ılamamış olmasının tek nedenı de sanınm alanın bu sayıya vetersız kalışıydı Bu yetersızlık. bel- kı nıcelıksel \arsıllığın gostensınden daha çok. nıtelıksel bır seçkı yapıla- rakdaha uzun.ama daha oz bır çağ- daş seraı kımlığıne burundurulebı- lırdı Geniş bir tablo birikimi Kaya Ozsezgın vıne katalogdakı yazısında bu nokta uzenndedurmuş ve "Gecen donemde vapılan sergiyle o strginin ikinci yarısı sayabileeeği- miz bu sergiyi. bir bütun oLrak duşıi- nup gozonune aldığımızda, çağdaş anlamdaki resim sanatımızın oldukça geniş bir tablo birikimiy le karşı karşı- ya bulunduğumuz kolayca anlaşüır" dı> or v e $oy le devam edıy or "Bu olçûde kapsamlı bir kolek- siyonun Cumhuriyet gibi anlamlı bir arakesit çe>resinde organize edilme- siyle yenilikçiliğin \e çağdaşlığın bir butun olduğu. gelişmelerin birbirini izlediği, sanatçı kuşakları arasındaki e\rensel anlamlı ıletişimin her zaman geçerliliğini koruduğu ve koruyacağı gerçeği uzerine dikkat çekilmiş olu- yor"dıvor Sergının başlangıcında Cumhun- yet oncesı donemın ressamı sayabı- İeceğımız Feyhaman'ın yaptığı "Kal- paklı \tatiirk" portresındekı bakış, sergının başlangıcından bıtımıne ka- darkı gelışım surecını. "çağdaşlık" ve "yenilikçüik" ılkesı doğrultusun- da oİması gerektığı anlam ve beklen- tısı uzenne mı dikkat çekıyordersı- nız' Sanınm koleksıyonunu varsi- lla^tırmaya bır sure ara vermış olan İş Bankasf nın gelecektekı sergılen- nın hammaddelen bu bakışın bek- lentılerı doğrultusunda surecektır Christo'nun 'Reichstag' düşügerçekleşiyor KühürServisi- Dağlan. bınalan "pa- ketlemekle" tanınan unlu sanatçı Christo, vıllardır hedefledığı amacına çok vaklaşmış gorunuyor Almanya- nm eskı mıllet meclısı bınasını paketle- mek Bulgar asıllı Amenkab sanatçı, 20 yılı aşkjn bır suredır Alman polıtı- kacılam la konuv la ılgılı lobıcılık y apı- yor ve Kohl'un karşı çıkmasına karşın sonunda projesı ıçın çoğunluğun oyu- nu almış gıbı gorunuyor Alman parlamentosu. bu ay ıçınde kesın bır karar vermek zorunda. çun- ku Sır Norman Foster başkanlığındakı muhendısler ve mımarlar kadrosu. bırleşık Almanya'ya daha ışlevsel hız- met verecek bınanın restorasyonuna başlamak ıçın kollan sıvamış durum- da Bınanın 2000 yılına kadar kullanı- ma açılması beklenıyor "İskeletler içindeyken, benim için hiçfoir ilginç yanı yok" demıştı Chnsto, konuyla ılgılı yapılan toplantılann bınnde Chnsto'nun planı, çok basıt 100 bın metre kadar gumuş rengı kumaş. dıkılmış olarak bınanın tepesıne çı- kanlacak Oradan aşağı bırakılarak tanhı bmanın bakımsızlıktan karar- mış duvarlannı onecek Sonra bınayı çevreleyen ıpler genlerek bınayı sara- rak bağlanacak, boylece bınanın şeklı ıyıce ortaya çıkacak Unlu "Riechs- tog" eskı kımlığını. tanhın ağırlığını mı taşıyacak, yoksa vuklendığı butun anlamlardan bağımsızlaşacak mı7 Bır pakete konmuş yaşlı bır kadın mı ola- cak9 İstenmeven bır nesne kımlığıne mı burunecek 0 58 yaşındakı Chnsto bu sorulann yanıtını veremıyor. daha once polıtık bır bınayı paketîenıemış Bundan once butun dunyay a Chns- to'nun adını duyuran pek çok etkınlık Christo ile eşi, ünlıi "Reichstag"uı önünde. Proje gerçekleşirse, | bina yandaki resme benzer bir görünüm kazanacak. yapıldı Japonya ve Calıfornıa dakı bınierce mavı ve san şemsıye, uzen kaplanmış kanyonlar, çevresı pembe- lerle suslu ada. çollerde kılometrelerce uzanan çıtler. Pans'tekı Pont Neuf Koprusu'nun kaplanması Almanya dakı "Reichstag" ıse 1970 yılından bu yana Chnsto'nun aklı- ndavdı O zamanlar. Berlın ın doğu- batı sınınndaydı, doğuya arkasını donmuş. batılılar ıçınse uzakta tek başına duran bır bına Nehır stnınru yuzerek geçecek kadar cesur Doğu Berhnlıler ıçın, Rıechstag, bıtış nok- tası- daha doğrusu ozgurluk nok- tasıydı Chnsto'nun Almanya'nın sıyasal tanhme kesın bır bakış açısı vok, "Bi- nanın \lmanlara ne ifade ettiğini soyle- yemem, çunku Alman değilim" dıvor Ancak bu Chnsto'nun bına projesını elde etmek ıçın gınştığı ateşlı tartışma- lara bır olçude golge du^üruyor Chnsto. ılk başta bınayı kaplayip son- ra soymasımn 'Mmanlara Nazı geç- mı^lennı ammsatatdk bır bılını, olu^- turacağını savunmu^tu ne de olsd Hitler en ate^h konuşmalannı orada yapmıştı Ama Chnsto vanılıvordu Hitler o bınada hıç de onemlı konuşmalar yap- mamıştı Bına Hıtler'ın 1933 yılında ıktıdara gelmesıyle yakılmış. Nazı yıllan boyunca, Alman hukumetı aslı- nda Reıchstag'ın yanı başındalu Krol- loper'de buluşmuştu Reichstag urkutucu bır bına gıbı go- runuyor olabilir, ama aslında Chns- to'nun bınaya yukledığı "kötülük abi- desi" ımajıyla hıçbır ılgısı yok Zaten kendısı de projeyı gerçekleştırmek ıçın tartışmalannda bıraz yumuşamak zo- runda kaldı Bınanın Almanya'nın bo- lunmuşluğunu sımgeledığını sovleme- ye başladı Bınayı paketleyıp sonra açınca o doğu-batı bolunmesı konu- sunu gundeme getırmış olacaktı Hukumet uvejen, bır sure bu yenı tek- lıfıdu^unduler Derken Berlın Dman yıkJdı ve Chnsto vepyenı bır neden bulmak zo- runda kaldı Bu gunlerde, Chnsto, bı- nanın bır tur •m/knatı.ş' olduğunu ve Alman tanhınm şıddetlı ınış çıkışlany- la hıçbır ılgısı olmadığını ^avunuyor Proje ıçın -\lmanva Hukumet Soz- cusu Rita Sıissmuth ıle Berlın Valısı Ebertıard Diepgen razı olmuş durum- da Bu 'kabul" Dıepgen'ın sanat aşkı- ndan kaynaklanmıvor valnızca. proje ıçıngereklı paranın lOmılyon markını Chnsto'nun kendısı karşılayacak Al- manva'nın bu konuda tek bır kuruş kavbı olmayacak Hatta projenın ne- den olacağı sanatsal hareketlılık. kent- te buyuk olçude ekonomık hareketlılı- eedeyolaçacak Pau'l VVallot'un 1884 yılında ta- mamladığı bına. doğrusu Berlın'ın en guzel mıman yapıtı degıl Ama Chns- to, bu bınanın paketlenınce muthış olacağını duşunuyor 'Opera NationaV Türk opera ve bale sanatınayer ayırdı 4NKARA (A A) - \\ rupa'nın unlu sanat dergısı "Opera Natıonal". Devlet Opera veBalesı'negenişyer ayırdı Dergıde. 3. Selım'ın. lınk bır sanat esennı sey reden ılk Osmanlı sultanı olduğu belırtılırken. Turkıy e'de modern operanın kuruluşunun sadeceöOyıldabaşanldığıbıldınldı Fransa'dayayımlanan "Opera Natıonal" dergısı. "Lzaktakı Operalar" bolumunde Turk operasına ay ırdığj 4 say falık yazıda. Turklenn opera ıle tanışması v e Turk operasının gelışımıne y er verdı Charles Pıtt'ın kalemealdığı "Turk Marşı' başlıklı yazıda, Turkıye'deoperanın tanhının hem uzun hem de kı^a olduğu kaydedılerek, operanın 18 yuzyılınsonlannda Fransızve Italyankumpanyalannın zayaretleny le gundeme geldığı. ancak modern operanın ıse sadece 60 yıl gıbı İcısa bır surede kurulduğu ıfade edılıyor Aziz Nesin, Antik Dekor'da Kültûr Senisi - Antık A Ş tarafından yayımlanan aylık antıka dekorasyon ve sanat dergısı "Antık Dekor"un23 sayısında Azız Nesın'le yapılmış bır soyleşı yer alıy or Şınası Acar'ın yaptığı soyleşıde Azız Nesın'ın Guzel Sanatlar Akademısı Doğu Suslemelen Bolumu'ndekı hocalany la ılgılı anılan yer alıyor Dergıde aynca Özgen Acar'ın "Mıken Hazınesı Vakfa Bağışlandı", Erdem Yucel'ın "Selçuklu Çını ve Seramık Sanatı", Dr Z CıhanÖzsayıner'ın"Mevlevı Hattatlar", Feza Çakmut'un '"Sofraa Gıysılen", Sabahattın Turkoğlu nun "YıldızSarayı Tıyatrosu". Bılge Altınok"un"Tufansoylencelen".Sezer Tansuğ'un "50 Yıllık Sanat Tanhımız'. Onder Şenyapıh'nın "Sahtecılık" başlıklı yazılan da bulunuyor Tarih Vakfi'mn İstanbulprojesi KıiltürServisi- Kultur Bakanlığı, Kultur veTabıat Varlıklannı KorumaGenel Mudurluğuve Turkıy e Ekonomık veToplumsal Tanh Vakfı tarafından ortaklaşa gerçekleştınlen "Taşınmaz KulturveDoğa\arlıklan Llusal Arşıvı ' çalışmalannınbınna bolumunutamamladı I993'un Istanbulyılıolmasınedenıyle Istanbul'da başlatılan vealtbolge olarak seçılen Kuruçeşme, Arnavutkoy ve Bebek'te pılot proje nılelığındegerçekleştınlen çalışmanın tanıtımvedeğerlendırmetoplantısı 11 şubatcuma gunu yapılacak Emınonu'ndekı Tanh Vakfı Toplantı Salonu'nda 11 00'debaşlayacakolan veaçışkonuşmasını Kultur Bakanı Fıkn Sağlar'ın yapacağı toplantıy a uzman tanhçıler. arkeologlar. sanat tanhçılen mımarlar. restoratorler, arşıv uzmanlan. kutuphanecıler. pevzaj mımarlan, zıraat muhendıslen ve teknısyenlen de katılacak Doğa varlıklannın saptanması ve değerlcndırmesını amaçlay an pılot proje çalışması daha sonra hanta. (oıoğraf v e envanter bılgıleny le katalog halınde basılacak Şair Engin Turgufun resimleri Moda 'da Romans Sanat GalerisVnde kultur Senisi- Engın Turgut 2 kı^ısel resım sergısını 5 şubatta Moda da Romans Sanat Galensı ndeaçtı 25 şubata kadar surecek olan sergıde sanatçının pastel çalışmalan yer alıyor Engın Turgut un resımlen. şıınn renklere nasıldonu^tuğunu anlatıyor Sergıde yer alan V7 resmın adlan da, Engın Turgut'un şıırve resım seruvenı arasındaki "akrabalığı" yansuıyor "Hayata kusmcmek ıçın resım yaptığınf'belırten Engın Turgut'un. ıkıncı şıır kıtabı ıse "Kus" adını taşıyor Maltepe Belediyesi'nden resim sergisi KültürSeoisi-MaltepeBeledıyesı Dr Fusun Kahvecı sanat galensınde9Şubat 1994çarşamba gunu saat 17 00'de Maltepe'de yaşayanressamlannkarmaresımsergısıaçılnor Bırayaçık kalacak sergi ıle ılgılı olarak bır açıklamada bulunan IVİaltepe Beledıye Başkanı Bahtıyar Lyanık Onumuzdekı donemlerde galenmızde Maltepelı sanatçılann sergılennı. tum ulke sanatçılannınsergılenızleyecektır Dahaılendekıdonemlerde galenmızde enternasy onal ölçek te sergi ler de açmay ı planlıyoruz"dedı Sergıde Murat Agçıçek Erguven \ltun. Hayn An.Selahattın Aydın. Nuray Aydoğdu -\dıl Bayraktar. Sevıl Cankurtaran. NılgunÇapan VırhanÇakın. İsmaılHakkı Demırta^. Bedıa Dıpşo. Aysun Dıyaroğlu. Yuksel DıyaroğJu. Işıl Dural. Saım Dursun, Basn Erdem. Mesut Eren. Saım Erken. Seunç Karaca. Yuksel Karayağız. Salıh Kele}. Abdullah Mençadalı, ErolÖzden. Mustafa Özel. Alı HaydarPektaş. Velı Sapaz. Ercan Suelden. Hımmet Tunçez. Ay kut Ünker. Asuman Varol. Ayşen Yıldınm. Bengısu \ ıldınm. Burhan Yıldınm. Vural Yıldınm. Özkan Gencer. Raşıt Turk'eaıt eserler sergılenecek Tiyatro dergisi dört yaşında Kültûr Servisi - Tıyatro Yapım Yayıncılık LTD tarafından yayımlanan ay lık Tıyatro dergısı. dorduncu yay ın yılına gırdı Dergınınşubat sayısı da dorduncu yılla ılgılı yazılaraaynldı Dergıde yer alan. Sorumlu Yazı İşlen Muduru Mustafa Derrurkanirnın "Bu Bır AşkÖykusudur başlıklı yazısında dergının çıkanlış oykusuanlatılıyor Örhan Alkaya'nın "Tıy atro'da Dev nm Tartışmalan" başlıklı soy leşısının konuklan Yucel Erten v e Beklan Algan AyncaFakıye Özsoysal'ın"Bınm Tıy atro'nun İlk Oy unu Hamlet",Hulya \utku'nun"30 Yılda İsmet Kuntay Arusına403 Kılometre". İ Hakkı Yukselen'ın "Ege'den BırOyku". Tevfik Yalçın'ın "Yann ÇokGeçOlabılır", NalanÖzubek'm "Yıllann Eskıtemedığı Ustalar Kuçuk Sahne'de". Nalan Manyaslı'nın "Genco Erkal'dan Nazım'ın İnsanlan". Musa Aydoğan'ın"BırGogolKlasığı". Belgın Sunal'ın "Oleanna " uzenne bır y azısı, Ayşe Ateş'ın "Umutlu Bır Bekleyış". Lnsa!Coşar'ın"Venedık Tacın" ıle ılgılı yazısıve Hulusı Yuksel'ın "Bana Dokunmay an Yılan" başhklı yazısı da Tıyatro dergısınde okunabılecek yazılar